|
2000
|
|
|
Aldaketa sakonak egon dira gainera kirol honen barruan. Esate baterako, garai
|
batean
joko guztia zuzena zen: talde bat bestearen aurrean jarrita, tenisaren egiturarekin.
|
|
|
Orduan jakin zen zer gertatu zitzaion sei hilabete lehenago: 30 urterekin aneurisma
|
batek
jo eta gorputzaren eskuin aldea zeharo elbarritua geratu zitzaion. Bere biografia lausotua dago kontu honi dagokionez; batzuen esanetan," bon vivant" edo parrandazale porrokatua genuen Urrabieta.
|
|
|
1889an Frantziako Ohorezko Legioaren" Chevalier" izendatu zuten eta, urte berean," El Buscon" ilustrazio sortarekin urrezko domina irabazi zuen Parisko Erakustaldian, Eiffel Dorrea eraiki berri. Lanez gainezka zegoenean, hemiplejia makurrago
|
batek
jo eta 1904an hil zen Urrabieta. 53 urte zituen
|
|
|
HONEKIN lotuta, idazlea ere gero eta kontzienteago da promozioak bere liburuaren salmentan duen eraginaz, eta elkarrizketa nahiz aurkezpenak gogoko ez dituenak ere, bere lanaren beste zati
|
bat
jotzen du liburua promozionatzea. Gure etengabe gainezkatzen dituzten produktuen artean" ni naiz, hemen nago!" esateko egin daitekeen gutxiena da.
|
|
|
HONEKIN lotuta, idazlea ere gero eta kontzienteago da promozioak bere liburuaren salmentan duen eraginaz, eta elkarrizketa nahiz aurkezpenak gogoko ez dituenak ere, bere lanaren beste zati
|
bat
jotzen du liburua promozionatzea. Gure etengabe gainezkatzen dituzten produktuen artean" ni naiz, hemen nago!" esateko egin daitekeen gutxiena da.
|
|
|
Hartara, lehen amodioaren lilurak mugituko du eleberri labur honen pertsonaia. Pedrok, lantegian arazoak izan dituela-eta, abokatu
|
batengana
joko du. Pedrok abokatua ezagutzean honen antza izugarria zuen aspaldiko maitale baten irudia datorkio gogora.
|
|
|
Baina, Donostiako elizetan euskararen eliz erabilpena ohiko moldeetara zetorrelazirudienean, ezusteko gogor
|
batek
jo zuen Egia Atotxako frantziskotarren Senitartea: 1939ko urriaren 1ean, igandez, Komunitate osoa, Aita Probintziala barne, atxilotu etakomentua itxi arazi egin zuen Rivas Gobernariak, eta dena, abertzale hildako batenalde Meza eman zelako. Normaltasun eskea, hizkuntzarena baino etxearena berarenalortzea izan zen berehalako hilabeteetako buruhaustea, harik eta hori 1940ko otsaileanerdietsi zen arte (Intxausti 2000:
|
|
|
Erlojuari so eginda, pentsatu zuen ordu haietan ez zela inor egongo logelan. Horrelako ñabardurak ondo kontuan hartzekoak dira, batez ere zortzi lagunentzako logela
|
batean
jo behar denean larrua.
|
|
|
Makinistak bere tutua jo zuenean gure besapeetako izerdi jario batek bagoia bete zuen, hasierako tripetako kili kilien osagarri. Segundoaren buruan bagoiak kolpe izugarri
|
bat
jo eta pixkanaka," txaka txaka" xuxurlatu nahi zuen erritmo baten bitartez, martxa gero eta handiagoa harrapatu zuen, gure pozerako eta izerdi jarioaren emana ia jasanezin bihurtu arte.
|
|
|
behekoan, sukaldea zegoen eta, sukaldearen ondoan, gela batzuk, norat biltzen baitziren etxeko neskameak, guztiak ezkongai edo alargun, jauregian bizi ziren bertze sehiak oro bezala; beheko solairuan zegoen, halaber, sala luze zabal bat, non egiten baitziren zelebrazione handiak, eta bertze bat tipiagoa, egongelatzat eta bisitagelatzat ere har zitekeena; haiekin baterat, zoko batean, bertze bi gela zeuden: ...rriz, balkoi luze bat, baranda zurezkoa zuena, eta barra bertikalak —beltzez pintatuak— burdinazkoak, errenkada edo ildo berean burutzerat zihoazen landare sendo bezain apainak iduri; goian, ganbaran, mutur batean, morroien logela zegoen, eta bertze muturrean osaba Joanikoten gabineta eta studio tokia —edo studioa soilki, nola erraiten baikenion usu—, kanpo aldetik balkoi zabal
|
baterat
jotzen zuena, non paratzen baitzuen maiz bere teleskopioa, zeruko izarrei beha; erdialdean, finean, biltoki handi bat zegoen, non gordetzen baitzen etxean premiazkotzat jotzen genuen guztia, hala nola bizigaiak eta bertze mila hornidura suerte.
|
|
|
BETI erran izan didate hitz gutiko mutila nintzela, baina gauzak arras aldatu zitzaizkidala, noiz eta, bortz urte nituela eta oilo baten gibeletik jostetan nenbilela, behaztopa egin bainuen, buruz behera erori eta buruz harri
|
bat
jo; eta erraiten didate, halaber, ezen, kolpearen ondorez, tentua eta zentzua galdu eta hil hurran izan nintzela, baina, hartarik jalgi nintzenean eta perila gibelean utzi, kolpearen aitzinetik ez nuen erraztasunarekin mintzatzen hasi nintzela, eta hitzak eta eleak hain segidan eta hain elkarren ondoan zetozkidala, non baitzirudien ezen Spiritu Saindua ene mihitik ari zela.
|
|
|
Bakarrik nindoan, bai, eta arrai nindoan, eta are arraiago eta alegerago jarri nintzen hiriko kanpai guztiak
|
baterat
jotzen hasi zirenean, dilin dalan, dilin dalan, haiek ere ene libertate ospatu nahi balute bezala, eta ene felizitatea aldarrikatu eta zabaldu, lau haizeetarat, zeruko mintzoaz... Eta ene bihotza ere bertze kanpai bat zen jada, bertzeekin batean jotzen ari zena, din dan, din dan, ene alegrantzia eta ene bizipoza adierazi nahi ziona mundu osoari.
|
|
|
Bakarrik nindoan, bai, eta arrai nindoan, eta are arraiago eta alegerago jarri nintzen hiriko kanpai guztiak baterat jotzen hasi zirenean, dilin dalan, dilin dalan, haiek ere ene libertate ospatu nahi balute bezala, eta ene felizitatea aldarrikatu eta zabaldu, lau haizeetarat, zeruko mintzoaz... Eta ene bihotza ere bertze kanpai bat zen jada, bertzeekin
|
batean
jotzen ari zena, din dan, din dan, ene alegrantzia eta ene bizipoza adierazi nahi ziona mundu osoari. Eta jendeak ere arrai zirudien, eta anitz gizon emazteki ikusten zen, beren jantzi eta beztimendarik hoberenekin, festa handi hura koloreen festa ere balitz bezala.
|
|
|
aita Humberto, bihotz oneko indiar batzuekin lan egiten ari dena, eta zuek bezalako jendearen beharrean dagoena, bere asmoen aitzina eramaiteko. Nahi baduzue, gomendiozko karta bat skriba diezaioket... zeren, baldin hark nahi duena zuek baduzue, eta baldin zuek nahi duzuena hark badu, harri
|
batez
jo baititzakegu bi txori...
|
|
|
Eta bi aro haien arteko muga eta zedarria sekeretu bat zen, osaba Joanikotek jakinarazi zidana! Eta sekeretu hura ate bat ere zen, bertze mundu
|
baterat
jotzen zuena eta Felisaren munduarekin zerikusirik ez zuena... eta halatan egin nuen Felisak kontatzen zizkidan ipuinen aterbetik zientziaren aterberat. Ez bat batean, baina bai apur bana.
|
|
|
Bere azken aitorrean agertu zizkidan ezbaiak eta barren borrokak ote zituen mementu hartan gogoan eta bere amorio ezinezko hartaz ari ote zitzaigun, zeinak, ezinezkoa zen neurrian, zulo beltz batean barrena bulka baitzezakeen, non nekez lora baitzitekeen esperantza? Edo, ez al da bizitza, anitzetan, zulo bat, edo anitz zulotako bidea, eta ez al du zulo bakoitzak errealitate beldurgarri
|
baterat
jotzen, gure ametsak nekez bete ditzakegunez gero. Eta hegaldatu egin nahi genuke, baina oinez gabiltza, eta ezintasun hori zulo bat da, gure nahiaren eta gure gutizien lurretan dagoena, eta irents gaitzakeena noiznahi den.
|
|
|
Eta, nola ene gaitza frantses eta napolitarren artean baitzebilen, bururatu zitzaidan, lehenik, ene balizko sendatzearen ordainean, Donejakuerako bidea egitea, Napolitik hasi eta Frantzian barrena, bertze napolitar gitarra jole hark bezala... edo konfesore
|
batenganat
jotzea, hark delibera zezan ene bekatuaren penitentzia eta ordaina...
|
|
|
Baina aita ez zegoen, ez, bakarrik, zeren ama baitzuen, ohi bezala, bere alde, eta, horrela, noiz eta aita osaben arteko ihardukiak eta eztabaidak aitzina egin baitzuen, amak, oharturik ezen mokokaldiaren funtsak eta mamiak lehentasunezko auzi
|
baterat
jo zuela, zeren eta osabak erraiten baitzuen ezen jendearen eskubideak zirela lehenik, eta aitak, aitzitik, ordena zela lehenbizi, erran zuen azkenik:
|
|
|
Eta segur nengoen, bertzalde, ezen neure asmoak ere betetzerat zihoazela, zeren eta sentitu bainuen, neure oinaren urrats hartan eta untzi gainerat igaiteko puntu hartan, ireki izan balitzait bezala, bat batean, ate magiko bat, bertze espazio eta bertze denbora
|
baterat
jotzen zuena, norat hegalda baitzitezkeen kapitainaren etxeko gela hartan hilabetez bizi izan ninduten ametsak, espazio hartan zitezen obra eta arnasberri...
|
|
|
" Paul, Beñat, oraintxe ez bazoazte, urkatu eginen zaituztet!" Eta, orduan, ukabila gora jasotzen nuela, oihu hura lehertu zen ene baitan deblauki: " Joanen naiz ni, kapitaina!" Eta oihu harekin izuaren zaldia apaltzen nuela eta haren gainetik egiten nuela, mesanako belaren jaisterat eta erriatzerat joan nintzen, harik eta haizeak kolpe izugarri
|
bat
jo, eta ohartu nintzen arte ezen mesanako mastak krak egin zuela eta gainerat zetorkidala. Brankarantz egin nahi izan nuen ihes, baina une hartantxe uhin hantu urguilutsu batek —edo urezko horma jigant bat ote zen hura, jaun André? — jostailu bat bezala altxatu zuen untzia brankatik eta, untzi gaineko zurezko zola hezean labain egiten nuela, gibelka erori nintzen.
|
|
|
Ttipi zenaren txostenaren lehen parteaz oroiturik, gogoratu zitzaidan landetxe bakartiren batean izan zezakeela egoitza izen osorik gabeko Taldeak. Haztatu nuelako ustea ernatu zitzaidan, bide nagusia utzi eta bigarren mailako errepide
|
batera
jo zutelarik. Ez nintzen guti harritu, tupustez, Ximurraren auto urdineko keinukariek ñir ñir egitean bide ondoko aparkaleku baterat.
|
|
|
Ikusiak ikusi, ordea, harrimenak ahulena egiten zuen jadanik nire zentzumenetan. Oroitzen nintzenez, sarrerako pasabideak barne patio
|
batera
jotzen zuen, aperitiboa hartzeko mahaiez hornitua uda partean. Hura ostatuari zetxekion, merenduak, hamarretakoak eta gisako otamenak egiteko leku aproposa.
|
|
|
Semearekiko zorra ere tipiagoa izan zitekeen, biharamunean, atzartzean, aita hitz jalea ondoan aurkituz gero. Errepideari berehala lotuta, ordu
|
bata
jo gaberik herrian izanen nintzen, ortzegunean bezalako lasterraldi arriskutsuen beharrik gabe. Ailegatu, amaren saihets berora bildu eta, xera batzuk eginda, sorgin afari batez gozatzeko parada ez nuen, menturaz, galdua oraino...
|
|
|
Hamarrak eta hogeita bortzetan nintzen topalekuan. Autotik atera aitzin, frogatu nuen karteran bi kondoiak neuzkala beti, baikortasun ukaldi
|
batek
jota laguna erantsi bainion joan den aspaldiko denboran toki guztietara aldean eramaten nuen ale bakarrari. Zer mila deabru, 197 egun neramazkien larru miserian!
|
|
|
Eskalatzailearendako ere ikaskizun izanen zelakoan, dena mahairatu nion, testu eta irudi, eta haren benedikazio guztiak hartuta handik ziztuan hanka egitea bertze lanik ez zitzaidan gelditzen.
|
batera
jotzeko asmoa nuen, eta gero," Gure irakurleak oporretan" sailerako elkarrizketa posibleak estakuru, Anarekin elkartzekoa nintzen ostatu batean. Banuen pentsatua nora eraman afaltzera.
|
|
|
Lagunez lagun eta herrarik gabe mintzatu, nire usteak egiaztatu eta, gauzen nondik norakoa susmatutakoa izatera, modurik zibilizatuenean zorte ona opa, nire emaztearekikoak gutarteko adiskidetasuna urratzera etorriko ez zirela segurtatuta. Hori guztia, lehenago ukabilkada
|
bat
jotzen ez banion mutur muturrean, bistan da.
|
|
|
—Krimen pasionala ez diagu inola ere baztertzen ahal. Txoro klase horretakoak lasaiak izaten dituk arruntean, baina jelosaldi
|
batek
jotzen dituenean, nornahi garbitzeko gauza dituk. Baita beren lagun bihotzekoa ere.
|
|
|
Bagoia akordeoi baten antzera ximurtu zen, eta leihatilan pausaturik zeuden euliek sexu jotzeari utzi zioten. Alarma urrunen
|
batek
jo zuen orduan, militarretik edo desegokitik zerbait bazuena, ez dakit ongi; begiak ireki nituen, ezbaikor, segur aski garunetatik azaleratzen zitzaidan izerdiaz blai, eta ikusi nuen, begiratu erdi hauskara erdi urdin batez, esku odolez beteetatik erori zitzaidan liburua, eta poztu ere egin nintzela egia da. Baina ez zuen luze iraun poz hark; nire solaskidea agure ile urdindu bat, sorbalda erorixe eta begiratu aratz garbikoa hilotz zen zoru grisean bi ilara harantzago.
|
|
|
Labur labur komentatu genuen desagertze txundigarria; biok, segur aski, gauza bera pentsatu genuen, ezer adierazi ez bagenuen ere. Binbilinketa apur bat baretu zen; ez, ordea, sargoria, eta agurea sortasun astun
|
batek
jo zuen. Bere irribarrearekin lokartu zen, eta bere esku handiarekin eta bere galtz orbaingabeekin, eta nik Cioranen liburua atera nuen atzera sakeletik, higuin apur batez eta esku likatsuz.
|
|
|
Haptonomia atsegin zuen eta, gazte gaztetatik, baieztapen apodiktikoak esaten zituen, sekulako trebeziaz. Bere bizitzako beste aro batean, akaso amnesia txar
|
batek
jota, izaki ignaro bat ere izan omen zen. Baina izaera hori ere, disimuluaren bitartez, ondo eraman omen zuen, gabezia hartaz inor ez konturatzeko moduan eraman ere; hain ongi ikasi omen zuen disimulatzen, non baieztapen apodiktiko biribil eta injeniotsuak adierazten ez ezik, buruz ikas zitezkeen gauza ez ohiko guzti guztiak ikasi baitzituen, hala nola zientziari buruzko jakinkizun guztiak.
|
|
|
Beraz, garbi zegoen ezin zuela jada etxetik irten, ez lanera joateko ez ama bisitatzeko ez arrebengana hurbiltzeko ere, eta horretarako premiazko zituela aitzakiak, arrazoi xume baina sinesgarriak, errezelorik sortu nahi ez bazuen. Eta guztietan garbiena, erabiliena eta sinesgarriena gaixo zegoela esatea zen, ohean zegoela gripe izugarri
|
batek
jota. Halaxe bota zuen aitzakia han eta hemen, eta eragozpenik gabe izan zen berriz ere sinetsia (amak aholku ugari eman zizkion telefonoz, baina ez zegoen semearen etxean azalduko zen kuidadorik:
|
|
|
Elefantearen laudorio zintzo haren ondoren, harmaila gotikoetan zeuden ikusle elefantez mozorrotuek zein bene benetako elefanteek, tronpak zerurantz ezin ikusgarriago altxaturik, blues espiritual
|
bat
jo zuten, eta gainerakoak txaloen bidez eraman genuen doinu bihozkor haren konpasa, eta hainbat metxero eta poxpolo ere ikusi ahal izan nituen piztuta, ordurako gainean genuen ilunsenti hauskara argitu nahian bezala, argi gorri txiki bat hemen, bestea harantzaxeago, halako errosario dizdizari bat osatuz bezala. Amaitu zen ereserkia, hustu ziren gure belarriak, joan ziren itzaltzen poliki poliki, eta lanturu isil batean, su koloretsuak, eta bat batean hotza sentitu genuen guztiok biho  tzean, hotz gordin adieraztezin bat, ukiezina, hilkutxetako hotza bezalakoa.
|
|
|
Niri haren betaurrekoak eta sonbreirua janzteko eskatu dit, eta etengabe taldekideen ondoan egoteko, horretara zelatan egon zitezkeenek, jendearen joan etorriekin, gaua eta lainoaren laguntzaz, ni bera nintzela pentsatu, tiro egin ezin, eta aireporturaino etorri zuten. Baina hona etorri bezain laster, komunera sartu, bertan aldatu, eta zelatariak kanpoan geratuko ziren sekula agertuko ez den Tomen zain, ze Tomek, benetako Tomek, guk hoteletik irten bezain laster lagun
|
batengana
jo du, eta hark hilkutxa baten barnean eramango du, ezin lasaiago, Mexikoraino. Poztuko nintzateke dena ondo aterako bali  tzaio.
|
|
|
Russellen ontologismo sasirrazionalistaren arduren artean zegoen, esate baterako. Zientzi proposizio ororen izatea ezin genezake eskuratu Russellek uste bezala, ‘egia enpiriko absolutu’
|
batera
joz eta kontuan hartu barik hizkuntza, subjektuaren eta komunitatearen menpe egonik, egia horren osagaia dela, errealitatearen parte, azken finean. Eta hizkuntzak, hain zuzen ere, zientzia egokiro ezagutzeko arbuiatu ezin ditugun aldaketa historiko eta soziologikoak jasotzen ditu:
|
|
|
Ondorio honek, Schlicken arabera, fisikak eta filosofiak beren arteko estekagune
|
batekin
jo zutela suposatu zuen. Hain zuzen ere, zientzi ezagutzaren eta oinarri epistemikoen arteko erlazioarekin.
|
|
|
Zer zen hura, baina? Emakumezko bati, bularrean zauri handi bat zuela eta hil gogor zegoela, tipo batek, pasatzen zen batek edo polizia paisanozko batek, ez baitzen esplizitatzen, buruan ostiko txiki
|
bat
jo zion. Detaile horrek pentsarazten zuen film bat izan zitekeela.
|
|
|
" Eta ez haiz noski ezertaz enteratu", esan zuen hirugarren bozak. " Bonifazio", xuxurlatu zion Garik Xani, besoan kolpetxo
|
bat
jo, ate alderantza irristatzen hasi zen; hain isilik, hain azkar, narrasti bat bezalaxe zihoan. Xan ez zen istantean deziditu; gero, ikusiz eta Gari ateaz hara zela, bera ere etzan, emeki emeki herrestaka hasi zen...
|
|
|
korbata luzea, foka aurpegi bat. " Hik zer egiten duk hor?", galdetu zion; saihetsean ostiko puntako
|
bat
jo, jaikiarazi zuen; Xani hankak huts egin zion, erori zen, berriz ere jaiki;" honek ere ez dik bere larrua berton utzi nahi izango", esan zuen. Bonifaziok, ikusi zuelarik:
|
|
|
Ikarak paralizatu zuen. Gizona beragana zetorrela ta, Xan, atze atzeka joan eta, hormigoizko eskailera
|
baten kontra
jo, estropezu egin, erori, hortzak gora zituela, farola baten argiak itsutu egiten zuela, jarrera gaiztoan gelditu zen hantxe. Gizona bere aurre aurrean gelditu zen; atxiki gabe baina, Xanek edozein mugimendu egitera bere esku gotorrez atzemateko prest; bere sorbalda gainetik kaleaz alde bietara begiratu zuen; ez zen inor begi bistan.
|
|
|
ateratzeko etxetik eta pertsonak sartu behar diren bezala sartzeko! Buruan kolpe
|
bat
jo ziotean, gero Henriren gela azpikoz goiti jarri zitean, paper eta zinta batzuk hartuta joan zituan; eta, handik bi hiru egunera osaba Eusebio etorri zuan, hark esan ziguan, ondo eta toki seguruan zela Henri, geroztik ama gau ta egun begira zegoan, ordu orduoro irratiko boletinak aditzen zitian, bat hil zutela hemen, bi detenitu zituztela han... Eta, Henri etorri zen beste hartan, bada, amak:
|
|
|
Henri, Pitita eta hirurok bazkaldu genian, eta mahai txiki batean, Jon eta Alaine, gure ilobatxoak. Espagetiak, nik prestatu nitian"; beste zupako
|
bat
jo, Xani eskaini zion konkorrak zigarreta;" han ari ginela, bada", segitu zuen," amak begiak zabaldu zitian eta: ‘Henri’, esan zian.
|
|
|
Goiz sentia zen, hotz handia egiten zuen. Kafetegitik irten eta kale aldapatsu, luze
|
batean goiti
jo zuten, Pitita botatzarrekin, bizkar zorroa zeramala bizi bizi aurrean, Xan bi hiru pausoz osterago, eginahaletan burusoilari jarraitzeagatik. Hankak min pixka bat ematen ziola zebilen, Pitita baina, ez zen hartaz ohartua; haren nahia inondik ere kale haren azken muturrera lehenbailehen ailegatzea zen:
|
|
|
Kalean auto bat pasatu zen; gero moto bat. Kale hark hiri erdira zeramala suponituz, bera zegoen hartatik abiatzen zen beste kale
|
batera
jo zuen. Intuizioz egin zuen:
|
|
|
Neskatilak, zapata bateko lokarria askatu ziolarik, orobat egin asmo zuen beste zapatakoarekin. Halatan, bada, Xanek ostiko txiki
|
bat
jo zion saihetsean; neskatilak ordea, irri txirtxil bat eginda, tira egin zuen lokarri muturretik, bere trastekeria kontsumatuz. Hainbatenarekin etsi egin zuen Xanek, esperantzarekin, bere indiferentziak neskatila pixka bat atsekabetu, aldeginaraziko ziola.
|
|
2001
|
|
|
Hitz hau joaldia gelditzeko seinalea zen eta taldeko buruak esaten zuen. Jotako sagarra baztertu, geldialdi labur bat egin eta ostera sagar aldi berri
|
bat
jotzen hasten ziren. Pisoiekin, txandaka jotzen aritzen zirela, erritmo batzuk sortu zituzten.
|
|
|
Krisi honek modu ezberdin
|
batez
jo du sektoreko eragileengan. Berme handiko harategiek beren salmentak areagotu dituzten bitartean beste batzuek bere diru sarrerak gutxituak ikusi dituzte modu narbarmen batez.
|
|
|
Nola hartu duzue Negu Gorriak ekin
|
batera
jotzearen notizia. Erronka berezia da zuentzat kontzertuen tamaina ikusita?
|
|
|
Adibide baten premia ikusiz, hauxe eskaintzen zuen: " Eibar honetatixe radio bat edo beste egin nahiz jarri, 25en bat kilometrora euskera hiltzen zaikula esan nezake, hau da, Gasteiz alderuntz radio
|
bat
joko banu, Eskoriatzan bukatuko litzateke gure mintzairaren bizia", hori baitzen, haren iritziz," euskeraren muga. Eta nola daukagu Eskoriatzan euskera?
|
|
|
Bere orrialdeetan murgilduz, haurrak ikas dezake zer den musika eskola bat, zertara doa hartara jendea eta bertan jo ohi diren musika tresnak izenez eta itxuraz ezagutzen. Helduen laguntza pixka batekin, biolina, harpa, pianoa, tinbalak, tronpeta, gitarra, txirula, panderoa eta besteren soinuak bereizten ere ikas dezake, eta agian horietakoren
|
bat
jotzeko gogoa piztuko zaio. Eta gero, orkestra bat, edota abesbatza bat osatu nahiko du...
|
|
|
Lehengo urteko Bazko Eguna zen, eta andrearen etxera joan ginen bazkaltzera. Etxera itzultzerakoan, Tomales herriko taberna bakarrean geratu ginen, William Tell House n, Coors botilatik trago
|
bat
jotzen.
|
|
|
Atarrabiara jo dugu, bertan abuztu bukaeran Juan Francisco Eransus UPNko zinegotziak bere kargua utzi zuen, egoerak zekarkion presioa jasan ezinez; abuztu hasieran, «etxean egindako lehergailu» batek eztanda egin zuen familiaren negozio batean. Guk Atarrabiako PSNko zinegotzi
|
batengana
jo dugu, Jose Luis Uriz, eta harekin topo egin bezain laster bere begiez gain, beste bi begik ere gure urratsak gertutik jarraitu dituzte. PSNko Atarrabiako zinegotzia izateaz gain, foru parlamentaria ere bada 2000ko ekainaz geroztik, Lola Eguren eta beste bi parlamentari sozialistek beren dimisioa aurkeztu zutenetik.
|
|
|
Eurohiriaren Liburu Zurian kolpe
|
batean
jotzen zaituena erredaktoreen idatz moldea da. Hori bai idazkera!
|
|
|
ABk ere, alderdi gisa eratu ondoren, halako koordinazio gune bat sortu litzatekeela aditzera eman du. Zuk ikusten al duzu 1978an eman zen ezaugarririk gaur egun halako Altsasuko Mahaiaren gisako
|
batera
jotzeko?
|
|
|
Elkarteak darabilen asmo nagusietako bat da egindakoa gizarte osora zabaltzea. Erdal komunitatearekin topo egitean bertsolaritzak muga handi
|
bat
jotzen du. Erdaldun batek «Zer da bertsolaritza?» galdetzean, leize bat zabaltzen zaio edonori.
|
|
|
Abokatu
|
batengana
jotzea komeni zaizue, enpresaren abokatuaren aurrean argudioak azaldu eta auzia saihesten saiatzeko.
|
|
|
Abokatu
|
batengana
jotzea gomendatzen dizuegu eta eraman saltzaileak eraikinari buruz emandako dokumentazio guztia, salerosketa kontratuak eta jakina, igogailuaren mantentze lanetarako kontratua.
|
|
|
–Kanpo zorraren zerbitzuari dagokion anomaliaren esanahi zehatza?) prozedura mota horrek bizio kaltegarri bat ezkutatzen duela: bere merkataritza soberakinaren ordainketa efektiborik ezean, Hegoak ez du inongo mozkinik ateratzen kanpo errenta positibo baten eratzetik, eta, beraz, existitzen ez den nazioarteko errenta
|
batera
jo du, Iparrerantz daukan zorraren zerbitzu korrontea elikatzeko beharrezko diren kanpo moneten baliabideak topatzearren. Laburbilduz, bere merkataritza soberakinerako kontrapartida modura, jadanik irabazitako kanpo monetak erostera beharturik dago Hegoa.
|
|
|
Txikienei ez zaie elikagairik debekatu behar, ezta ezer txarrik ere, baldin eta umeari pisu pixka bat sobratzen bazaio, metatutako erreserbak bizi den hazkunde aldian erabiliko baitira. Hala ere, gehiegizko pisua handia denean, neurri bereziak hartu behar dira eta Nutrizio eta Dietetikako espezialista
|
batengana
jo, neurri egokienak ezartzerakoan aholku eman diezagun. Edozein kasutan, jarrera zentzuzkoena da, pixkanaka, eta jarrera positiboarekin (jarrera egokia goraipatuz edo seme alaben aurrerapenak handituz, errieta eta haserrerik gabe…), txikienek gurasoengandik ikasten dutela (imitazio bidezko ikaskuntza) elikadura egokiak duen garrantzia, eta zentzuz ematen dietela gutizia bat edo beste, baina hori bai, ohitura bihurtzen utzi gabe.
|
|
|
Bero handia egiten zuen eta horregatik kaskoa ukalondoan zeraman, bihurgune batean kontrola galdu eta lurrera amildu denean. Bost bat metro egin ditu errepidean arrastaka, moto eta guzti, izkinan aparkaturik zegoen auto
|
baten aurka
jo duen arte.
|
|
|
Gustura nengoela uste zuen berak, eta nire bat bateko jauziak autoaren kontrola galarazi zion. Ezer egin ahal izan aurretik, bidetik irten eta alboko zuhaitz
|
baten aurka
jo genuen bete betean.
|
|
|
Iristerako ertzainak han zeuden, trafikoa gerarazten. Autoak –Ibiza berri horietako bat, zuri kolorekoa– bidertzeko zuhaitz
|
baten aurka
jo zuen izan ere, eta trabeska geratu, errepidearen zati bat hartuz oraindik. Aurrealdea akordeoi baten moduan tolestua zuen eta kea zerion motorretik.
|
|
|
Ez, horrela ez; handiagoa. 507 esklabo; 41 hilda, ondoez arin
|
batek
jota. Telebistan ikusi ditut piramideak.
|
|
|
Indizio horiek min handia ematen zidaten. Jazartzen nintzenean, emagaldu etxeko madamak burdin haga
|
batez
jotzen ninduen".
|
|
|
Zabiltza, beraz, kontuz! Zakur edo katu
|
bat
jo bazeneza, adibidez, ez ahaztu hurrengo bizitzan zeu ere zakur edo katu izan zaitezkeela. Utzi, bada, bake santuan animaliak!
|
|
|
Clemente Lopez errejimenaren lorpen sozialak azaltzen hasi zen, langileari productor izena zegokiola, obrero hitza manipulatuta zegoela langileei iruzur egiteko, eta guk temaka jarraitu genuen. Klarion puskak jaurtitzen eta mehatxuka, harik eta irakasleak, aurpegia gorri, ia ubel, bere beso kulturista hura altzatu eta mahai ukabilkada
|
bat
jo, pumb, eta zirko domadore begiradaz oihu egin zuen arte:
|
|
|
Eta ia mutu joango zen, eta orduan harri
|
bat
joko zuen oinetakoaren puntaz edo orbela zapalduko zuen zarataren bat izateko.
|
|
|
Eta, besterik gabe, Goiok ukabilkada
|
bat
jo zidan saihetsean. Kolpearekin arnasarik gabe geratu nintzen.
|
|
|
Orduan, ostikada
|
bat
jo nion:
|
|
|
Eguraldi goibela iragarriko da eta, gau lasai eta zohardiaren ondoren, egun argitzearekin mendi gailurrak lainoz inguraturik ikusi ondoren, hego haize hozkirri
|
batek
joko du.
|
|
|
Beste trago
|
bat
jo eta gerriko erlojuari begiratu zion.
|
|
|
Hots metalikoa entzutean, amak logelako atea kisketaz itxi zuela igarri zuen, eta atera joan zen. Eskaileran lixiba usaina usnatu eta ateari bultzada
|
bat
jo zion. Ateak ixtean eman zuen danbatekoaz axolatu gabe, zurezko mailak launaka saltatuz jaitsi zituen bi pisuak.
|
|
|
Kaiondoko kantoian bereizi ziren eta Goio atzerantz begira joan zen, egiten zuen arren, amari begira, eta gero katuari begira. Kale izkinan katu hil bat zegoelako, kamioi gurpilen
|
batek
jo eta bertan zapaldua, eta inork ez zuen gorpu suntsitu busti hura jasotzeko edo baztertzeko ardura hartu, gora begira etzana, beso biak zabalik, eskolako Jesukristo gurutziltzatuaren antzera, eta atzeko zango hilak jauzia egiten ari balitz bezala luzaturik.
|
|
|
Arineketan igoko zara ontzi gainera eta astia izango duzu oraindik izotz tontor handi bat zatiak galtzen eta iraultzen ikusteko. Ia berrehun metrora izango da, murutzar erromesak sortuko dira uretatik, urpeko lehergailuren
|
batek
jota bezala, olatu lodiak eta zurrunbiloak eraginez, eta urgaina neurri guztietako izotz eskonbroz populatuko da. Eta izotz tontor handia, apur apurka, lehenagoko orekara itzuliko da.
|
|
|
Bera baino lehenago zutitu nintzen eta kolpe fuerte
|
bat
jo nion begian.
|
|
|
Eta leihora begira nengoela, Emiliok zelaiaren ia erditik beste txut
|
bat
jo zuen eta gol.
|
|
|
Hil edo biziko zalantza
|
batek
jo eta harrapatu nau bat batean. Zeharo gogaiturik utzi nau, eta beltz ikusten dut orain etorkizuna:
|
|
|
Nekeak jaten dizkit erraiak. Atzera begiak itxi aurretik, argi errainu
|
batek
jotzen nau, eta tenore horretantxe ohartzen naiz,, zein izugarria izan daitekeen mediku baten ahoan quid pro quod esapidearen zentzua.
|
|
|
hemen mila zortziehun eta laurogei aldean franko gauza aldatzen dira, Abbadieren euskal jaiekin, Donostiako Euskal Erria aldizkariarekin, bigarren karlistada bukatu zen bezala bukatzearekin eta abar. Gero berriz mila bederatziehun inguruan, Arana Goiri eta Azkue zirela bide (nahiz biak bide beretik ez ibili, ezta gutxiago ere, nolabait helburu
|
batera
jotzen dute), gauzak franko aldatzen dira berriz ere eta gero gerra ondoren ere bai. Hizkuntzaren betiko abiada aski ezaguna da:
|
|
|
" Euskal kulturaren loraldia" 1968an hasten da eta 1975ean bukatzen: Frankoren hil ezkilek eta loraldi horrenak
|
batera
jo bide zuten, gu negarrezko herri honetan utzirik. Goizago nabaritu zen beheraldia ahulen artean:
|
|
|
E. Euskal literaturan ia esaldi oro aurki daitezkeen hitzen ordez, makurren
|
batek
joak egon daitezkeelako, inork ezagutzen ez dituenak agertzen dira, garbiak horratik edo, esan bezala, garbitzakoak, hemengo leize zuloren batean edo hango mendi malkarreko bestean jasoak izan direnak: adei eta dedu (eta jeben, ziaperen lekuan?) har ditzaket Olabidegandik.
|
|
|
lur landuan, nahiz eta erdizka eta exkax landuan, aiseago ereingo dugu erein behar dugun hazi berria. Etxeparek bere liburuaren azken lerroan ipini zuen besteren hura, debile principium melior fortuna sequatur, en  tzun izan bagenu, beste oilar
|
batek
joko liguke orain kukurruku.
|
|
|
Bestalde, hemen Dialektikako akats orokorra ere islatzen da, hau da, esperientziaren eremuan gertatzen den baldintzen katea azkenean era transzendentean ulertzen dela. Ezin dugu esperientziaren eremua utzi eta espazioaz eta denboraz at dagoen kausa
|
batera
jo. Kausalitatea esperientzian soilik balio duen printzipioa da.
|
|
|
liofilizatutako hamburgerra, Beach Boysen Surfin’ USA abestiaren partizioa, oraindik klonatu gabeko ADN xingola multikolorearen plastikozko moldea, dinosauro zerna gaitz hartan atzeman piztia baten zango hezurra, bospasei mikrofilmetan kokatu literatura unibertsalaren erakusketa sakona, Odisea, Biblia eta Goetheren amodio itsuko olerkien bilduma, familia tipiko baten zorionezko potreta zutik –gizona, emaztea, mutikoa, neska, zuriak, kristauak, ile horiak, klase ertainekoak– eta edonork erabil dezakeen WAP sistema. Sonda astunak noizbait eki egituratik kanpoko eremu
|
bat
joko balu, eta gertatuko dela sinesten dut, etereozko izakiak hamburgerra ausikiko duenean ez duela menturaz gure salbatzera etortzeko gogorik edukiko asma daiteke. Etzidamuz ere, bakarrik egongo gara muga bako espazio zelestiarren musika motza eta hotza lagun.
|
|
|
Bere ondoan jarri nintzen. Kanta
|
bat
jo behar dut zu lokartzeko. Nik sortua, Mundua arraso erotu zaigu eman diot izena.
|
|
|
Leiho parean zegoen, teleskopiotik begira. Kabia
|
bat
joa zuen, bete betean. " ¡ Es de billigarrua!", erran zidan, munduko bertze deusetaz ohartzen ez balitz bezala.
|
|
|
Esku bat kopetan paratu zuen, eta begiak ttiki ttiki egin zituen, dena hobeki ikusteko. Arrazoi zuen Rafaelek, han urrun ikusi zituen portu bat eta zelai berde ikaragarri handiak, aziendaz beteak, baita etxe xuri ttiki batzuk ere, eta haietako batean osaba Fernando, bere akordeoia hartua zuela, irriz begira eta pieza frantses
|
bat
jotzen. Rafaelek bihotzaren kutxa ttipian ekarri zuen galdera ezpainetan utzi zuen zintzilik.
|
|
|
Burmuinak alderen alde zulatzeko adinako orro gupidagabeak. Neuk ere zartakoren
|
bat
joko nuen noski, hori pentsatu nahi nuke bederen, nahiz eta seguru ez izan.
|
|
|
Aurki entzun genuen kotxearen balazta hotsa. Sarrerako hesietako
|
bat
jo eta pareta baten kontra bota zuen. Pablo eta biok zabor-ontzi handi batzuen atzean babestu ginen; hamaika kirats nardagarri gure sudur eztarritan erantsita geratzen zitzaizkigun.
|
|
2002
|
|
|
Baina, aldi berean, batez ere ETArekin zerikusi duten kontuetan hainbeste gezur ere azaleratzen denez, halako albisteak zuhurtasun handienarekin hartzea da logikoena. Edozein modutan, ETAren aldetik zerrenda horretako izenen aurka moduren
|
batean
jotzea astakeria handia litzateke.
|
|
|
Ondorioz, Espainiako Estatuan 2.000 bikote inguru bat batean jokoz kanpo geratu dira, kasu batzuetan 3 edo 4 urte tramitetan pasa ondoren. Horietako batzuek berriro hutsetik hasi eta beste herrialde
|
batera
jotzea erabaki dute. Beste batzuek, ordea, nahiago izan dute Errumanian gauzak noiz konponduko zain geratzea.
|
|
|
«Berez ez da lan zailegia, baina egin egin behar da eta denbora asko ematen du» Ume Alaiako idazkariaren esanetan. Eta denbora horretan, espedientearen jarraipena egitea ez da beti posible; norbait behar izaten da, abokaturen bat, jatorrizko herrialdean eta ECAI
|
batengana
jotzeko aukera ere badago, derrigortua ez bada ere (ikus goiko koadroa). Azkenean, eskaera egitetik haurra lortu bitarte batez beste bi urte edo bi urte eta erdi inguru pasatzen dira.
|
|
|
sinetsita zegoen infernura joango zela seguru, predestinatua zegoela pentsatzen zuen. Jakina, elizatik astakeria hori irentsi egin baduzu, ez da harritzekoa edo zure buruari tiro
|
bat
jotzea, edo bestela eromenean babestea. Idazten zituen ohar horiek gutunak ziren, Ama Birjinari zuzentzen zizkionak.
|
|
|
Komunitate birtualen ezaugarriez hitz egin diezagun, horietako bat erabiltzaile gisa ezagutzen duen pertsona
|
batengana
jo dugu. Gipuzkoar bat espondilitis ankilosatzailea izeneko gaixotasunaren inguruko KickAS (www.kickas.org) komunitateko kide dela jakin dugu, eta berari hots egin diogu.
|
|
|
Material hauek guztiak eskuratzeko orduan Madril, Bartzelona, Zaragoza edo Estatu Batuetara jo behar izaten dute, batez ere, efektu berezietarako material konkretuak direnean. Agirrek esan digunez, «fuan latexa» lortzeko adibidez, arlo horretan espezializatuta dagoen enpresa estatubatuar
|
batera
jotzen dute.
|
|
|
Futbolerako, lehiarako, giroa jartzeko... Bandako kantuak pianorako moldatu, eta kafetegi
|
batean
jotzen nuen arratsaldeetan, gazteentzat. Erromantiko hutsa nintzen, beti maiteminduta bizi nintzen!
|
|
|
Inork be ez. Zuek jai egunetan mendietara zoazenean, nahi ta ez arbolaren
|
bat
jo ta eratsi eta etxera ekarten ete dozue. Ba nik be, itsasoan ibili arren, ez arrainik ostu, ez galdu, ez ito.
|
|
|
Gaitz zakar
|
batek
jo eban bere gorputza ta Bilbao" ko Gexotegi" ra eruan bear ixan zan. Jake paparrean iragan urtiotan erabili oi eban ikurra ikur jeltzalia ixentaubaz, aren laneko lagun zan erdaldun batek esan ei eutson:
|
|
|
Izozkiak egiteko prozesua artisau lana da: lehenik eta behin, krema egin eta hoztu egiten dute; gero, ontzi sakonetan sartzen dute krema, eta egurrezko makila
|
batez
jotzen dute, izozkiak izan ohi duen loditasuna hartu arte. Azkenik, pistatxo edo almendra edo fruituekin nahasten dute, zaporeak emateko.
|
|
|
Horretarako, banatzaile baimendu
|
batengana
jo behar du eta bere eskuko telefonoaren zenbakia konpainia batetik bestera aldatzeko tramitea egin dezatela eskatu.
|
|
|
Akats arrunta izaten da belarri txarra dugula uste izatea eta arazo horrek eragotzi egingo digula kantatzea edo musika tresna
|
bat
jotzea.
|