2001
|
|
Garrantzizkoak diren gauzak funtsik ez dutenetatik bereiztea, berria ohikotik bereiztea, garrantzizkoa ezinbesteko ez denetik, espresiboki eta estetikoki eraginkorra dena ez denetik. Augusto Monterroso idazle guatemalarrak, urte askotan zehar idazketa tailerrak zuzendu dituenak, ezin hobe laburtzen du: «Ipuin
|
bat
idazteak ez du prestakuntza berezirik eskatzen; ona edo txarra den jakiteak, bai".
|
|
Nik ipuinak eta aspalditik idatzi izan ditut, baina sekula ausartu gabe nengoen gauza potoloago bat egitera, iruditzen zitzaidalako nobela bat idazteko derrigorrez idazlea izan behar zuela batek, eta ni gehiago naiz irakurle... Baina azkenean ohartu naiz nobelari errespetoa eduki behar zaiola, bai, baina ipuin on
|
bat
idaztea ez ote den zailago nobela bat idaztea baino. Norbaitek esaten zuen ipuina gezi bat dela, diana batera botatzen duzuna, eta ez baduzu erdian jotzen kale egin duela.
|
|
Laburki esanez, nobelaren idazketari garrantzia ematen dion ikuspuntu berriaz mintzo garela esango dugu. Jean Ricardou idazle frantsesaren esanak bere eginez, Saizarbitoriarentzat, nobela
|
bat
idaztea ez da abentura desberdinen kontaketan murgiltzea, idazketaren beraren abenturan barneratzea baizik.
|
|
Laburki esanez, nobelaren idazketari garrantzia ematen dion ikuspuntuberriaz mintzo garela esango dugu. Jean Ricardou idazle frantsesaren esanak bereeginez, Saizarbitoriaren iritziz, nobela
|
bat
idaztea ez da abentura desberdinenkontaketan murgiltzea, idazketaren beraren abenturan barneratzea baizik.
|
|
ZANTAR BATZUK ZARIE, BETI GAUZAK KANDBIXATEN; ahotsak entzuten dituela dio eta kinka horretan dagoenean bere aitonarekin hitz egiten du, eta trikitixak laster aurkituko dituztela ziurtatzen dio; belar, fruitu eta sustrairik baizik ez du jaten eta sentsazio fisikoek –mina, plazera, beroa, hotza– ez dutela bere gorputzean eragiten uste du. Baina aitortzen dut liburu
|
bat
idazteak ez zuela honaino ekarri zaituen arazoa konponduko; beraz, honengandik ezer espero baduzu... Baina, tira, zuk zeuk ikusi, nik abisatu egin zaitut.
|
2002
|
|
Idaztea, azken batean, nahikoa gauza kontingentea da: ez dago oinarririk pentsatzeko sekulan lerro
|
bat
idatzi ez duen norbaitek idazle batek baino sentsibilitate gutxiago duela. Poesiaren bertuteen goraipatzearen ildo horretan:
|
2004
|
|
Baina eragabeko asmakeriaren
|
bat
idazten ez haiz ibiliko, eztuk?
|
|
Esadazu nola jokatzen duzun musean, eta esango dizut nor zaren. Auskalo beste liburu
|
bat
idatziko ez ote zuen Freudek, musaren berri jakin izan balu...!
|
2006
|
|
" Bizitza pribatura erretiratu asmoz jubilatu nintzen, El Mundoko artikuluak idaztearena salbu, geratu zaigun pentsio txikia lagundu aldera. Astean behin artikulu
|
bat
idazteak ez zidala ardura handiegirik emango uste nuen, politikaren inguruan aritzeak, alegia. Baina erratuta nengoen.
|
|
Baina ez istorioaren sinesgarritasuna, baizik eta hizkuntzarena edo sentimenduen agerpenarena. Gauza
|
batetaz
idazteko ez dago aurretik hura bera bizitu beharrik, baina informatu egin behar da ongi».
|
2007
|
|
Tontoa naizela? Tesi
|
bat
idatzi ez dudalako trufaka ibili zaitezkeela nirekin. Galdetu diezaioket.
|
2008
|
|
Hain zuzen, horixe bereizten ikasi behar dugu: mezu elektroniko formal
|
bat
idaztea ez dela lagun bati idaztea bezala, mezu elektroniko bat idaztea ez dela Messengerrez aritzea bezala, mezu elektroniko bat idaztea ez dela azterketa bat egitea bezala, eta idaztea ez dela hitz egitea.
|
|
Hain zuzen, horixe bereizten ikasi behar dugu: mezu elektroniko formal bat idaztea ez dela lagun bati idaztea bezala, mezu elektroniko
|
bat
idaztea ez dela Messengerrez aritzea bezala, mezu elektroniko bat idaztea ez dela azterketa bat egitea bezala, eta idaztea ez dela hitz egitea.
|
|
Hain zuzen, horixe bereizten ikasi behar dugu: mezu elektroniko formal bat idaztea ez dela lagun bati idaztea bezala, mezu elektroniko bat idaztea ez dela Messengerrez aritzea bezala, mezu elektroniko
|
bat
idaztea ez dela azterketa bat egitea bezala, eta idaztea ez dela hitz egitea.
|
2009
|
|
120 Kontuan hartu behar dugu Heideggerrek Nietzsche liburuko bigarren liburukian egiten duen Nietzscheren interpretazioa azken horrek idatzi ez duen liburu batean (La voluntad de poder) oinarritzen dela gehienbat, liburu horren aipamenez josita baitago. Ez da onargarria pentsalari
|
batek
idatzi ez duen eta bere arrebak faltsutu eta bere erara moldatu duen liburu bat izatea aipatuena pentsalari horren kosmobisioa interpretatu nahi denean. Hala ere, aipamen horiek bere neurrian juzgatzen baditugu, Heideggerren kritika onargarria dela uste dut.
|
2010
|
|
UEMAko Zuzendaritza batzordearen ustez, \" hizkuntza bateko abizenak beste hizkuntza
|
batean
idaztea ez da normala\". Ekimenaren helburua normalizazioa baino ez dela gaineratu dute kanpainaren sustatzaileek, eta gogorarazi dute hizkuntza normalizatuetan ez dela horrelakorik gertatzen:
|
2011
|
|
Zerbait esan nahiko du horrek ere. Emakume bati gutun
|
bat
idazteak ez du esan nahi emakume hori maite duzunik, kontu jakina da, baina eragin ditzake.
|
2013
|
|
–Eta nik neuk ere gutun
|
bat
idatzi ez banu, zure ondoan jesar ninteke eta zure idazkera txukuna miretsi, behinola beste dama gazte batek egin zuen moduan. Baina nik ere badaukat izeko bat, eta ezin dut eduki luzeago baztertuta.
|
2014
|
|
324 Obra bikain
|
bat
idazteak ez zaitu derrigor anonimotasunetik ateratzen. Izan ere, nola nuen nik izena?
|
2015
|
|
–Ez, goazen. Xk pauso batzuk eman ditu aurrera, lehen zeramaten norantzan?. Liburu
|
bat
idazteko ez al gaituk etorri ba?
|
|
Lehen idazketan Bizitza Liburuaz ari da: horretaz, beste toki
|
batean
idatzia ez balego eta baita luzatzeko beldur ez banintz ere, gogait eragingo bailuke, otoitz liburu eder bat egin daiteke?
|
|
" Taba ko bake negoziazioa...". Argi dago dena
|
bat
idaztean ez zuela" Taba" herria aipatuko baina" tabako". " Dena bat" eredu hori onartu ta gero ez da errespetatzen.
|
2016
|
|
Pena bakarra duela esaten dio emakumeari: hilobiaren gainean epitafio eder
|
bat
idatzirik ez uztea. Epitafioaren testua eztabaidatzen dute.
|
2017
|
|
Idazle berri, gazte, ustez berde baten estreinako liburuari kritika
|
bat
idaztea ez da inolaz ere gauza samurra. Are zerorri kritikari berri, gazte, orain zalantzarik gabe berde bat zarenean.
|
2018
|
|
–Berorrekin hitz egitea harri koskor batekin jardutea da. Uste du debeku
|
bat
idatzita ez badago, ez dela debeku, baina idatzi gabeko debekuak dira bortitzenak. Aba Yakuek asko daki horretaz.
|
2019
|
|
Gu saiatu izan gara ekoiztetxeakaz jardun egokia arautzeko dokumentu bat adosten. Gero eta gutxiago gertatzen da, baina ekoizle batzuek (Euskal Herrian ez, baina Madrilen bai) euren izena ipini dute telesail baten «jatorrizko ideia» esaldiaren ondoan, lerro bakar
|
bat
idatzi ez arren, beharbada ideiatxoren bat gehitu izanagatik gidoilari batek emandako proiektu oso bati. Guk, FAGAn, gidoilarien lana ikusarazteko lan egiten dugu.
|
2020
|
|
Ataka zailean nengoen, baiki. Nola azaldu Felixi, era labur, zehatz eta samurrean, kazeta
|
batean
idatziagatik ez naizela kazetaria, idazlea naizela eta istorioak asmatzen ditudala, errealitatea moldatu ohi dudala unean uneko apeten arabera, eta testuinguru horretan kokatu behar zuela joan den astekoa. Gezurra zela, hitz batean.
|
2021
|
|
Gauza bera gertatzen da kozinatzen hutsetik ikasteko liburu bat hartzen duenarekin ere. Saia zaitezke, behin eta berriz, baina ukitu pertsonal horiek, liburu
|
batean
idazten ez direnak, desagertu egiten dira. Esate baterako, sukaldaritza liburu batean osagairen batetik «pixka bat» botatzeko azaltzean, nik sekula ez dakit nola interpretatu kantitate hori:
|
2022
|
|
Gero eta azkarrago bizi gara, ez daukagu aisialdirako denborarik, eta idazteak denbora eta lasaitasuna eskatzen du. Poema
|
bat
idazteko ez da eleberri bat idazteko bezainbeste denbora behar. Horrez gain, estilo kontua ere izan daiteke:
|
2023
|
|
11 Zein dira lan kontratu
|
bat
idatziz ez egitearen ondorioak, forma hori erabiltzeko betebeharra dagoenean. Enpresaburuak formari dagokionez, bestelako zein betebehar izan dezake lan kontratua egitean?
|