2000
|
|
Sebastian Loidisaletxe. Haren anaia
|
bat
ere Belauntzako bentan zegoen, eta bi anaia horiek askotan izaten ziren Berrobin eta haiekin hasi nintzen tabernetan kantuan.
|
|
hor dago Ertzaintza, gure diruak ere neurri batean guk gobernatzen ditugu eta horrela abantaila asko eta asko ditugu. Garai batean zeinek pentsatuko zuen Gasteizen lehendakari
|
bat
ere izango genuenik!
|
|
Ikasi!» titulupean, baserri giroko pertsonaiak aurkezten zitzaizkien irakurleei, baita hainbat irakaspen ere. Katoliko zintzoak nolako jarrera izan behar zuen, emazteak senarrarekiko jokabidea nola zuzendu behar zuen (ikus ezkerreko irudia)... arrazakeria puntturen
|
bat
ere topa daiteke bateren batean.
|
|
Bere arrazoiak, noski. Alde batetik, erakunde armatuak egindako gogoetaren eta hausnarketaren ondorioz, komenigarria da azpimarratzea, ETAk ez zion su etena eskaintzen Estatuari, baizik eta euskal gizarteari eta,
|
batez
ere, abertzaletasunari (EAJ PNVri batik bat) egiten zion eskaintza. Bestalde, eta hau da sakoneko gogoeta politikoa, erakunde armatuak, agiriaren arabera, uste du EAJ PNV, ELA eta EAren partetik jarrera politikoaren aldaketa sakon bat dagoela edo egon daitekeela, eta horrek bide ematen diola pentsatzea ETAk bere estrategian aldaketa mamitsuak egin dituela.
|
|
Beste modu batera esanda, astakeria handi eta sufrimendu latzaren poderioz ETAko arduradun nagusiak ere ohartu ziren borroka armatuak, borroka politikoko tresna bezala, eman zuela eman beharreko guzia eta aurrerantzean euskal politikagintzan eszenatoki berriak sorrarazteko ez zela indar eragile positiboa. Hainbeste urte pasa ondoren, betirako erretiratzea duintasunez jantzi behar zen, eta eginkizun horretan zeregin handia zuen Lizarrako akordioak, eta
|
batez
ere, EAJ PNVren jarrera politikoak. Nahiz eta Estatua belauniko jartzea ez den lortu, Autonomia Estatuzale izandako abertzaletasun politiko eta sindikala bide onera ekartzeko balio izan dua behintzat, eta horrek azken hogei urte hauetako ezker abertzalearen balantze politikoari itxura duin bat emateko balio dezake.
|
|
igaro ditugu, eta ezin esan gauzak zeudenean jarraitzen dutenik. Inongo dudarik gabe, nahiz ete hamalau hilabeteko bake otorgatuaz asko gozatu, esan behar dugu atzera pauso nabarmenak ikusi ditugula, eta
|
batez
ere, batzuen bilakaera politiko eta ideologikoan eten handi bat eman dela, eta larriago dena, inboluzio prozesu batean murgildu direla. Eten eta inboluzio horren adierazle dira su etena apurtzeko erabakia, espainiar hauteskudeen aurrean ETAk eta HBko zenbait sektorek ezarri duten abstentzioaren aldeko zentzurik gabeko jarrera hori, eta hilabete guzti hauetan modu lotsagabe eta etengabean ezagutu dugun kale istiluen presentzia instrumentala.
|
|
ETAren su etenaren ondorengo aliantza aldaketek, besteak beste, EAJ eta EAren beste erreakzio mota bat ekarri dute. Bi alderdiek gaitzetsi dute atentatua, ohi legez, baina biek mantentzen dute EHrekiko aliantza eta,
|
batez
ere, gatazka honen amaiera irtenbide elkarrizketatu eta negoziatuan dagoela.
|
|
Hauxe da aurreiragarritako atentatu honek utzi duen ondorengoaren desberdintasunik agerikoena: indar estatalista eta haien sostengu mediatikoak EAJ eta EAri lehenari
|
batez
ere eskainitako erasoaren tamaina. HBrekiko erasoa ohikoa zen ETAren atentatuen ondoren, Miguel Angel Blancoren hilketaren ondorengo lintxamendu giroa izan zen jazarpen giro horren unerik gorena.
|
|
Bai horrek ETAren jarduna eteten lagunduko lukeelako, baina
|
batez
ere indar abertzaleek herri honen etorkizunari kontsentsuzko bideetatik hel diezaioten garaia delako. Bigarren arrazoia da pisuzkoena, baina horrekin, gainera, jarduera armatua alboratzea lortuko balitz, are bultzagarriago.
|
|
Tentsioak gora egingo du datozen hilabeteotan,
|
batez
ere Espainiako hauteskundeak arte. Orain arte behinik behin, tentsio une gogor horietatik botoetan gehien eraman duena PP izan da, eta orain ere horretan ari dira popularrak, beraiek zein eremutan mugitzen diren arin argi erakutsiz.
|
|
«Futbolsofia» liburua argitara eman berria du, prentsa idatzian hainbat artikulu idatzi ohi du, eta Sorginen Laratzeko pertzak ere bera du pizgarri. Poliglota da, lankide ona eta lagun hobea, komunikatzaile aparta eta,
|
batez
ere, bizitzen doktore
|
|
Telebistan bizkaieraz ertzainek egiten dute
|
batez
ere (irribarrez). Lekurik ezin bilatu moduan erabili izan dira batzuetan.
|
|
Bat nator Koldok eta Mirenek esandakoekin. Ahozkoa dela arazoa diozu, Koldo, baina idatzizkoan ere euskalkiek badute lekurik, bestela euskalkien prestigioak behera egiten jarraituko du,
|
batez
ere muturretako euskalkiek, arazorik handiena horiena da eta. Bestetik, ados Mirenekin ere.
|
|
Teatro lan baten ahozko hizkuntza bat egingo da eta lagun artean tabernan zaudenean beste bat. Aldizkari
|
batean
ere, kooperatiben gainean zabiltzanean euskalki jasoa erabiliko duzu eta txiste bat kontatzeko horrek ere aldizkarian bere lekua izan behar du eta beste maila bat.
|
|
Ez dut uste orain ikaragarrizko jardunaldi bat egin genukeenik gaiaren inguruan erabakitzeko; horrelakoek ikaragarrizko beldurra ematen didate. Nik uste dut
|
batez
ere elkarrekin egotea dela, hau bezalako egin, adituek hitzaldiak eman... Halako ekimen txiki ugariren aldekoa naiz eta ez gauza erraldoiena.
|
|
Batasuna, bestetik, erdi inguruko euskalkietan oinarritu da eta horrek nahitanahiez dakar, euskalki horiek gertuago daudela baturako aukeratu den morfologiako eredutik, muturretako euskalkiak baino. Beraz, beren burua urrunen ikusiko dutenak bizkaiera eta zuberera dira; Nafarroan ere bai,
|
batez
ere eredu horretatik zenbat eta urrunago egon. Horrez gain, morfologiarako ezinbestekoa den eredu batu horri, gehituz gero lexikoan hartu den jokabidea, askok pentsatzen du «euskara batua berdin gipuzkera».
|
|
Goiti jota izan daiteke oso teknikoa izatea, baina hori alfabetatzen eta ikasketa mailarekin lotzen da. Beste leku batzuetan, ostera, euskara hori ez dela ulertzen esaten da, eta batasunean lekurik izan ez duten muturrekin egin behar da ahalegina
|
batez
ere.
|
|
Beste ekitaldi
|
bat
ere bada ordea: antzerkia!
|
|
www.habe.org. Bestea, berriz, intranet sare bat da; honek erabiltzaile jakinak izango ditu, euskaltegietako eta HABEko langileak
|
batez
ere.
|
|
Bai, transmisio kulturari begira
|
batez
ere. Ahanzturaren kontu honetan nonnahi aurki ditzakezu alarmak pizteko moduko egoerak, eta ez naiz orain dela laurogei urte gertatutako ez dakit zeri buruz ari...
|
|
Bertsolaritzan behin eta berriro agertu den arazoa da satanizazioena.
|
Batez
ere euskaltasunaren ezaugarri bereizi moduan erabili izan diren arteetan, beti egongo da politikoki zuzena ez den jarrera bat, eta polita da ikustea nola ez dugun ikasten: trikitixa munduan antzeko zerbait bizi izan dugu orain ez aspaldi.
|
|
Ez dut esan nahi egunero elkarrekin ibiltzen garenik ezta gutxiagorik ere. Adiskide zentzu etimologikoan
|
batez
ere:
|
|
Hori gero etorri zait. Haiek pertsona sentiarazten ninduten, eta hori eskertuko diet. Gero ez, geroztikan talde gehientsuenetan arraroa sentitu izan naiz, arraroa
|
batez
ere ez baduzu ahaleginik egiten arrarotasuna disimulatzen, eta nik ez dut ahaleginik egin. Orain dela urte mordo bat, adibidez, Galeusca batera joan nintzen Kataluniara idazle mordo batekin batera, eta Bartzelonan nire lankideen emazteentzat opariak erosi nituen.
|
|
Ez zuten kontuan hartu Kontseilu Presbiterianoa, ez inor.
|
Batez
ere, prozedura eta moduengatik piztu genuen polemika.
|
|
Batzuen iritziz, apaizek munduaren haratagoko arazoaz arduratu behar dute eta ez hemengoaz. Hori,
|
batez
ere, Madrilen diote. Nire gustuko apaiz bati ezin zaio giza jarduera arrotza izan; gizartearen ardura ere berari dagokio.
|
|
Madrilek onartuak izatea espero dut. Benetako demokratak badira, onartu dute
|
batez
ere indarkeria amaitutakoan, botorekin, hitzarekin eta limurtzeko asmoarekin goazela Madrilera; ez goazela pistola eskuetan. Beraz, ohitu dute.
|
|
Orain berriro ere egoera aldatu egin da eta
|
batez
ere telebistaren eraginez. Eskoletan egiten ari diren lana ere oso garrantzitsua da, baina telebistaren eraginez gauzak aldatzen ari dira.
|
|
Bai, oso gutxi.
|
Batez
ere gaur egungo kluben dinamikan neskaren figura ez dagoelako kontsideratua. Oso egitura tradizionalak izan dira, kirola oso matxista da eta euskal pilota oraindik gehiago.
|
|
Gaur egun egoera orekatua dagoela uste dut. Txikiago
|
bat
ere bada, Besagain, eta beste bat sortzeko asmoa ere bai. Enpresak potenteak badira, diru iturriak bilatzen badituzte, ona da.
|
|
Kirol honen betiko irudia zaletasuna duen jende nagusiarena izan da. Gero eta gazte gehiago ikusten da frontoietan eta klubetan eta zorionez baita emakume gehiago ere,
|
batez
ere klubetan, nahiz eta entrenatzen aritzen diren emakume batzuk ere badiren. Kirol honetan aldaketak sartzeko jende berria sartu behar da.
|
|
Eta halakoak, denboran luzatuz gero, atzera esan gura du.
|
Batez
ere beste batzuek Lizarra Garaziko zutoinak astintzen denborarik galtzen ez dutenean.
|
|
Ostiraletan halaber, «La noche tematica»n dokumental bat eskaintzen da. Berriki, Luis Buñuelen inguruko
|
bat
ere eman dute. Antena era berean, hasia da mota honetako erreportajeak lantzen, «Espejo publico» eta «Linea 112» (emakumezkoen salerosketaren inguruko lan lazgarria), Canal+ en, «Abierto en canal» gizarte eta politika arloko ikerketa erreportajeak lantzen dira.
|
|
Ez gaitezen engaina: Biblioteka Nazionala ez da independentziazaleen proiektua, politika autonomiazale ganorazko
|
batek
ere erraz beregana dezakeen egitasmoa baizik. Hala izan da Katalunian.
|
|
Azentua eta intonazioari dagokion atalean berriz, eibarrerak dituen ezaugarri bereizgarriak azaleratzen ditu
|
batez
ere. Gaia lantzerako orduan, eibarreraren ezaugarriak adierazteko «Eibarko euskariaren 15 entonaziño arau» ematen ditu, eta honek, neurri batean, antzeko beste saiakera batzuekiko berezi egiten du lan hau.
|
|
Eraikuntza eta alorreko enpresentzako zenbait ekai fabrikatu izan dituzte bertan. Mixel Etxebestek duela gutxi, estudio bulego
|
bat
ere bereganatu du.
|
|
Zer entrenatuko genuen bada, hamabost egunetara jokatu genuen eta apustua!
|
Bat
ere ez. Apusturako bakarrik egongo bagina...
|
|
Korrika apustu
|
bat
ere egin omen zenuen...
|
|
Horregatik iruditzen zait abstentzioa ez dela bide motzena zerbait lortzeko. Uste dut oraingoan ia 900.000 pertsona izan direla hemen botoa ematera joan ez direnak eta uste dut, baita ere, kopuru hori handitzen joan daitekeela, baina ez EH k joera hori aholkatu duelako edota hurrengo
|
batean
ere aholka dezakeelako, baizik eta jendea aspertzen eta nazkatzen hasia dagoelako aspalditik edozein partidutaz (eta EH beste partidu bat gehiago da). Hemen konbentzitu egin behar da, hemen partiduek konbentzitu egin behar dute... politika eginez, hau da, soluzio zehatzak lortuz jendearen onurarako.
|
|
Uztapidek bertso hauetan azaltzen duen moduan, astoak lan ugari egin du. Garraiorako erabilia izan da
|
batez
ere. Bai industrian eta bai nekazaritzan garraiolari fina izan dugu.
|
|
Gizakiaren bakardadearen gaineko hausnarketa du erraietan. Ez da ordea, ohiko iritzi trukaketa, ezta bakarrizketa
|
bat
ere; narratzaile batek gertakarien kontaketa egiten digu. Protagonistak jazz munduko pertsonaia baten ezaugarriak dituenez, zer hobe horretarako Iñaki Salvador baino, istorioak bere neurrira egindakoa dirudi-eta.
|
|
Eszenategia nahiz argiztaketa, kutunki zainduak daude; egin kontu, arre koloreko kroskoa eta maratil borobilak, itsasoa irudikatzeko urdin sarkorreko merkurio tanke bat eszenategian zehar eta piano bat untzi barruan. Baita pasabide altxagarri
|
bat
ere untziratu edo lehorreratzeko.
|
|
Aurrerago pagadia dugu eta hasiera batean pago motzez osatua egon arren, gerora pago lizarrak nagusitzen dira. Azpibasoa belar urri batzuetara murrizten da, ez baita erraza itzalpean bizitzea,
|
batez
ere eguzkitik datozen izpiez elikatzen diren landareentzat. Jarraian, egin berria den borda bat ikusiko dugu.
|
|
Zumaian gazteen artean berreskuratzen ari da. Gero eta gehiago egiten dute hika euren artean, mutilek
|
batez
ere, eta gero eta gazteago hasita. Arrazoietako bat telebista izan daiteke," Goenkale" edo" Dragoi Bola" saioetan hiketa erabiltzen denez, eredu bezala hartzen dituztelako.
|
|
AEKren baitako antolaketaz gain, enpresa
|
bat
ere sortu zen bertako irakasleriaren laboralizazioa aurrera eramateko. Aurreko mintegian kooperatiba bat eratzeko prozesua ere jarri zen abian, baina definizio arazoak izateaz gain, traba instituzionalekin egin zuen topo AEKren asmoak:
|
|
Izan erabakitzeko proiektuan
|
batez
ere esaten da Euskal Herriak nahiko gaitasun eta ahalmen duela bere etorkizuna erabakitzeko, euskaldunok autodeterminaziorako eskubidea dugu. Guk geuk jarri behar dugu mahai gainean Estatu espainiar eta frantsesekin zein harreman mota nahi dugun, eta gure barnean zein eratako harremana eta antolaketa nahi ditugun ere bai.
|
|
Hitzaurrea berriz, Jose Luis Orella Deustuko Unibertsitateko katedradunak eta EHUko titularrak egin du.Aipatzen dituen berdintasunen artean izpiritu demokratikoa, erakundeak (hemengo eliz aurreetan inspiratu zirela dio), odola (O mota eta Rh faktorea), ile horia, jaiak eta kirolak (pilota, sokatira, aizkolariak, entzierroa, zezensuzkoa), paisajea, eta abar nabarmentzen ditu. Baina
|
batez
ere herri, mendi eta ibaien toponimo ugarietan oinarritzen da Ruiz Vega: Urbion, Larralde, Celaya, Garray, Garagueta, Chabarri, Aranzana, Ormaza, Erice edo Iruecha, adibidez.
|
|
Alabaina, Araban
|
batez
ere bertako bertsolariei zuzendutako txapelketa baten beharra ikusten zen. Honela, 1990ean, Prudentzio Deunako saria abiarazi zuten.
|
|
Lanzale dantza taldeko egoitzan biltzen hasi baziren ere, Txustara alde egin zuten berehala," gehiegizkoa zelako dantzariak eta bertsolariak batera". Udalak pisu
|
bat
ere eskaini zien, baina haren egoera txarra zela eta, ez ziren Txustatik atera. Bertan egin da dena:
|
|
Rosnay irakasleak espazio denbora berrira sartzeko arriskuari aurre hartu behar zaiola esanez erantzuten dio bere buruari, izan ere biziraupenerako baldintzak tartean direla, bi eredu ekonomikoek europarrak eta amerikarrak dituzten ezaugarri onuragarriak elkarlotzen saiatu behar baitugu. Utopikotzat jotzen ez duen hirugarren bide
|
bat
ere aurreratzen du: ekonomiari, hazkundeari eta teknologia berrikuntzan oinarritutako industri dinamismoari mesede egin eta aldi berean gizarte babesa, lan duintasuna eta aukera berdintasuna bermatuko lituzkeen bidea, alegia.
|
|
Ziberbanku berria iragan otsailaren 14an gauzatu zen, 10.000 milioi pezetako baliabideekin, eta hasiera batean Espainiako Estatuan jardun ondoren, Frantzian, Portugalen, Estatu Batuetan eta Hego Amerikan(
|
batez
ere Mexikon, Brasilen, Argentinan eta Txilen) egin nahi du sarrera. Banku berriak urtearen amaieran 90 langilez osaturiko plantila eta 2003 urterako milioi bat bezero edukitzea ditu helburu nagusi.
|
|
Une honetan, web orriak eskaintzeaz gainera, zerbitzu batzuk eskaintzen ari dira euskal kutxak,
|
batez
ere BBK, Kutxa eta Euskadiko Kutxa eta hein apalagoan, Vital Kutxa eta Nafarroako Aurrezki Kutxa. Hego Euskal Herriko lau aurrezki kutxetan garrantzitsuena den Bilbao Bizkaia Kutxak emaniko datu zehatzak aurkezten ditugu kutxok egun Interneten bidez egiten duten lana ezagutzeko.
|
|
Taula berriak murriztu egiten ditu atxikipenak,
|
batez
ere errenta altuenak eta baxuenak eskuratzen dituztenenak. Nolanahi ere, taula berriak errentaren arabera bost punturainoko murrizteak aurreikusten dituen arren, 17 milioi pezetatik gorako errendimenduetan gertatzen dira beherapenik handienak, beti ere aurreikusitako sailen arabera.
|
|
Liburua Kafe Antzokian aurkeztu nuenean Txema Homer Simpson-ekin alderatu nuen. Eta badute antzarik, despiste kronikoan
|
batez
ere
|
|
|
Batez
ere Txema. Patetikoa da hildako batek bizidun bat horrela manejatzea.
|
|
Lehena izateko nobela anbiziosoa da, egitura aldetik
|
batez
ere...
|
|
|
Batez
ere alde horretatik zen anbiziosoa proiektua. Kapitulu bakoitza hiru zatitan banatuta dago:
|
|
Baina hasiera eta bukaera bakarrik nituen eta hori osatzen joan naizen neurrian gai berriak sartu dira. Engainuarena
|
batez
ere. Pertsonaia guztiek nobela guztia ematen dute besteak edo euren burua engainatzen.
|
|
Sozialistok argitasun gehiagoz zehaztu behar dugu estatu eredua.
|
Batez
ere, gure estatuaren ideia ongi komunikatu behar dugu, herritarrek ezagut dezaten guk zer ulertzen dugun estatu nazionalanitzaren ideiaz. Beti ere, Espainiako Estatuaren barne delarik.
|
|
Eta txotxongiloak hasi baino lehen haurrekin mintzatzen naiz zer moduz dauden jakiteko. Ikusi behar dutenaren aurkezpen txiki
|
bat
ere egiten diet.
|
|
Logikoki, tabu asko puskatzen ditugu horrekin, eta
|
batez
ere, edukietan baino, jarreren eremuan egiten dugu lan. Oso desberdina da gauzak horrela kontatzea edo irakasleak arbelera joan eta esplikatzea.
|
|
Bere irudimen naroaz baliatuz, milaka liburu irudiztatu zuen, Victor Hugorenak, kasu. Hemiplejia
|
baten ondoren
ere lanean segitu zuen.
|
|
Faviobriga Nerbioi eta Aguera ibaien artean kokatzen du Pliniok," autrigoien lurraldean". Ptolomeoren testu klasiko
|
batean
ere (K.o II. mendekoa) ondoko erreferentzia ageri da: " Nerbioi eta Flaviobriga ibaien bokaleak autrigoienak dira".
|
|
Mikel Arrizabalagaren ustez," Martinekin zor handia dago eta hau zor hori kitatzeko zati txiki bat baino ez da, guk eskaini dezakeguna. Gizarte honetan, eta
|
batez
ere euskalgintzan, badira Martinekin zorretan daudenak eta oraindik zor hori kitatu ez dutenak, arrazoi desberdinengatik"
|
|
Haurrentzako literatur materialak biltzen nituen, eta gustatzen hasi zitzaizkidan gauza batzuk.
|
Batez
ere, tradizio herrikoian oinarritutako literatura izan dut gustuko. Hortik etorri zitzaidan gogoa.
|
|
" Jamilia" nik neronek itzulia dut euskarara. Txingiz Aitmatoven beste lanen
|
bat
ere irakurria dut, eta izugarri gustatzen zaizkit. " Jamilia" k nobela honetan eragin handia izan du pertsonaien osakeran.
|
|
Eleberria errealistatzat jotzen duzu, baina magikotasun puntu bat
|
bat
ere badu nire irudiko.
|
|
Entzutegi Nazionaleko epaimahaiari zegokion frogantzaren balorapena egitea, eta iragarritako zigorretan laburbildu da haren irizpidea. Prozedurazko arazoen eta,
|
batez
ere, epaituen eskubideak kamusteagatiko helegiteen ataka geratzen zaie, azken itxaropentzat, Elgorriaga, Galindo eta honen" konkistatzaileei" hiltzaile konbiktu bilakatu aurretik.
|
|
Hedabide adiktoenak ere sententziaren abagunea aprobetxatzen ari dira atzekoz aurrera egin eta haienganako begirunea desagertarazteko. Agi denez, itsusiegia da eta,
|
batez
ere, beharrik ez dago: Galindoren balentriak urruti geratzen ari dira, eta GALkide gehientsuenek zain dituzte oraindik epaileak, gorabehera oso zabarrak argitzeko.
|
|
Segurtasun aldetik
|
batez
ere dituzte abantailak. Zentroak baldintza egokiak bete behar ditu, edozer gertatuz gero lehenbailehen erantzun ahal izateko.
|
|
Mauleko kale nagusian ehun metro karratuko egoitzaren erosteko behar dute dirua. Hain zuzen, eraikin horrek Zuberoako hainbat kultur eta kirol elkarte biltzen du bere baitan, baita kontzertuak antolatzeko gunea, musikarientzako errepetizio gelak, biltegia eta taberna
|
bat
ere. Lan baldintzei dagokienez, egoitza berrian langile bakoitzak bere lekua edukiko luke, 3 kazetariek nola 2 animatzaileek.
|
|
\ Adinari dagokionez, lautik hiru 20 eta 40 urte artekoa izan ohi da,
|
batez
ere 30 urte artekoa; 14 urtetik beherakoen kasuak ez dira %1era iristen.
|
|
Kultur baztertze hori jasan du. Baztertze hori eragin duen beste arrazoi
|
bat
ere badago: museoak dirua xahutu besterik egiten ez duten gauzak bezala hartu dira.
|
|
Euskararen erabilera bultzatzearren egin beharreko jauzia duela bi urte egin zuten, euskara hutsean emititzea erabaki zutenean, lekeitiarrez
|
batez
ere. 8.000 inguru biztanle dituen Lekeition gutxi dira euskaraz ez dakitenak.
|
|
Ipuin bat idaztean tonu jakin bat ematea bilatzen dut eta liburuari kohesio bat ematearren umore beltz tonu hori zutenak aukeratu genituen. Argitaletxeari beste ipuin
|
bat
ere proposatu nion libururako. Baina oso tonu lirikoa zuen, ederra izatea bilatu nuen eta ez zuen ondo ematen beste ipuinen ondoan.
|
|
Bakeaz hasi eta Bengalako pikondo ikusgarriaz idatziz bukatu nuen aurrekoan, honez gero ohituta izango al zarete eta... aurrera. Ficus generoak biltzen duen pikondo jendea ugaria da munduan, 750 espezie baino gehiago ezagutzen dira eta tropikoetan eta toki beroetan bizi dira,
|
batez
ere.
|
|
Zalantza barik, formalizazioan egon daitezkeen proposamen eta eztabaiden gainetik, irrati horrek eta" Bizkaia" k eguneroko jardunean ezarritakoek berebiziko garrantzia izango dute bizkaiera mintzatu eta idatzirako orduan. Eta balio lezake prestigioa eta alfabetatzea bultzatzeko, lanari eragozpenak bakarrik ikusi dizkiotenen artean
|
batez
ere.
|
|
" Elizak egiten duen moduan egingo dugu, baina elizak esaten dituen gauza berdinak esan gabe", esan zuen irriz Martxelo Otamendi" Euskaldunon Egunkaria" ko zuzendariak" Bizkaia" ren aurkezpenean. Izan ere, Bizkaia osoan tradizio luzea izan da ez horrenbeste beharbada mendebaleko euskararen Araba eta Gipuzkoako lurraldeetan herrikoa ez zen euskara jaso bat entzuteko, elizaren bidez
|
batez
ere.
|
|
Herri kazetaritzaren indartzea ere ikusi dugu aspaldion, herri aldizkarien bidez
|
batez
ere, baina irratiak eta telebistak ere baztertu barik. Eta Topagunearen baitara bildutako elkarteen artean ez da eredu finkorik izan, nork bere egoerari egokitu dio hizkuntza moldea, baina euskarak izan duen aberastasun handienetako bat herri kazetaritzan dagoela ezin ukatu.
|
|
Bizkaian bertan, bertako euskararen gaineko artikuluak ohikoak dira herriko euskara makalen dagoen inguruetan," UK" n eta" Berton" en adibidez. Gainontzean naturaltasun handiagoz tartekatu ohi da, baina kazetal hizkuntza euskara batua da oraindik
|
batez
ere.
|
|
Mintzaira bat baino gehiago jakitean izugarri zabaltzen zaizu munduaz duzun ikuspegia, hala da, mundua leku garaiago batetik ikusteko parada ematen baitizu. Komunikazioa ez ezik, ikusmolde bat, logika
|
bat
ere baduelako. Egin kontu," gora gu eta gutarrak" esaldiaren esanahia ulertzeko euskara ikasi egin behar da, ez da aski norbaitek azaltzea.
|
|
Eta horiez gain, hor daude gizartean sortzen ari diren Euskal Herri mailako gune horiek (kirol federazio nazionala eta abar), Udalbiltzak babestu eta garatu lituzkeenak. Udalbiltzaz gain, sei lurraldeen batzar
|
bat
ere behar dugu. Hau, hasteko, egun dauden hautetsiekin osa daiteke eta hortik bideratu behar da Euskal Herri osoa hartuko lukeen marko instituzionala.
|
|
Bai baina hori ere bada,
|
batez
ere EAJren aldetik biak kontrajarri izan direlako," ez zeundeten bake prozesu batean, bakearen izenean nazio eraikuntza egiten ari zarete" eta horrelakoak esanez. Eta gakoaren alde bat behintzat hor dago.
|
|
Euskal idazleek, berriek
|
batez
ere, zein neurritan ezagutzen dute beste idazleen lana. Zein harreman dago euren artean?
|
|
Eta probaleku
|
bat
ere bada. Zuk idazten dituzun gauza horiek jendaurrean irakurtzean konturatzen zara gauza batzuk funtzionatzen dutela, beste batzuk ez.
|
|
Zuk idazten dituzun gauza horiek jendaurrean irakurtzean konturatzen zara gauza batzuk funtzionatzen dutela, beste batzuk ez. Literatura era akzesibleago batean eskaintzeko modu
|
bat
ere bada, musikarekin nahastuta... Gero, inebitablea da atomizazio hori, taldeak disgregatzea.
|
|
Gauza berri
|
bat
ere sortzen ari da: tailerrak, taldeak...
|
|
Bide polita da,
|
batez
ere poesiaren kasuan ematen dena. Poesia hain gutxi irakurrita, poetak badu kontzientzia ahalegin extra bat egin behar duela jendearengana iristeko.
|
|
Eta beste alde negatibo
|
bat
ere badu. Saritutakoak ematen dira soilik ezagutzera eta jende askorentzat frustrazio arrazoia ere izan daiteke.
|
|
Aitor Arana euskarazko lehen ipuin liburu erotikoaren (Ipuin Lizunak, 1994) egilea dugu. Haur eta gazte literatura idatzi du
|
batez
ere; oraingoan, aldiz, nerabe bati buruzko helduentzako liburu batekin datorkigu
|
|
Garai batean Donostiako zezen plaza lepo betetzen zen aizkora apustuak ikusteko. Garai hura ez da berriro biziko, baina galdu... galdu, ez dut uste galduko denik, jende berria ateratzen ari delako, Bizkaia aldean
|
batez
ere. Jakina, gu bezalako" kasta" izango duenik ez da izango, sufrimendu eta sakrifizioa eskatzen du-eta.
|
|
Subentziorik ez dutenez, martxoan hasitako kanpainak ekitaldi hauetan du oinarri eta, horren kariaz, behar beharrezko dute ekitaldiak kutunki apailatzen jarraitzea jendea hunkitzeko asmoz. Kontu korronte
|
bat
ere irekia da horretarako.
|
|
Limikoloak edo zangaluze txikiak sakontasun txikiko uretan bizi eta substratu biguneko ornogabeez elikatzen diren hegazti txiki eta ertainak dira. Bizimodu honengatik, Euskal Herriko itsasadar eta estuarioetako ohiko hegaztiak dira,
|
batez
ere migrazio garaietan (udazken eta udaberrian), Europako iparraldetik Iberiar penintsula edo Afrikarantz abiatzen den limikolo andanak gure itsasadarrak erabiltzen baititu elikatzeko eta atsedena hartzeko.
|
|
Substratu eta sakontasun desberdinetan aritzen direnez, eta espezie bakoitzak harrapakin zehatz batzuk harrapatzen dituenez, espezieen arteko lehia hutsaren hurrengoa da. Tamaina txikiko limikoloak (txirriak, txirritxoak, harri iraulariak...) uraren ertzean harrapatzen dituzten azaleko ornogabeez elikatzen dira
|
batez
ere. Tamaina ertaineko limikoloak (bernagorriak, kuliskak, itsas mikak...), ordea, aldizka sakontasun txikiko uretan sartzen dira eta azaleko ornogabeak zein sakontasun txikiko hondeatzaileak harrapatzen dituzte.
|
|
Txara edo txaraska Cistus lamifolius da. Estepa Cistus jendeko beste espezie batzuei deitzen zaie,
|
batez
ere, Cistus ladaniferus i. Lakoizketak umanzelorea eta umanzelorria izenak ere jaso ditu.
|
|
Hiru urte egon gara diskorik grabatu gabe. Denbora horretan Mugarik Gabeko Musikarientzat lanean jardun dugu eta Kantata
|
bat
ere burutu dugu Arabako eskolanientzat. Baina jendeak eskatzen zigun beste disko bat plazaratzea.
|
|
Disko honetan ordea, abesti berbeneroak, alaiak burutzeaz gain, soilik entzuteko direnak ere gehitu ditugu. Saiatu gara beraz, berrikuntzak sartzen, hala nola, folka, ska, reggaea, rantxerak eta bolero
|
bat
ere jorratu ditugu.
|
|
Kostalde honetan zehar, Atlantikoaren orroak eta haizeak bidelagun ditugula, toki ahaztezinak aurkituko ditugu. Gainera, zorte pixka batekin turistarik gabeko paradisu txikiekin egin dezakegu topo,
|
batez
ere gure ibilbideak aukeratzerakoan zertxobait arriskatzen badugu. Hori bai, bagoaz pazientziarekin jokatu dugu, kostaldeko bide hauek oso bakartiak baitira, eta inor autoz pasatzekotan bi gidari mota izango dira:
|
|
Bere tamaina txikia dela eta, naturaren aldetik ez du aparteko garrantzirik. Hala ere, udazken eta neguko ekaitz gogorreko egunetan
|
batez
ere, ez da zaila bertan ubarroi mottodunak, ekaitz txoriak, txenadak... bezalako itsas hegaztiak ikustea.
|
|
Ikuspegi naturaletik Txorien irlak aparteko baliorik ez izan arren, bere ondoan eratu den Beltzeniako paduran elikatzen diren hegaztientzat atsedenleku eta babeslekua bilakatzen da itsasgoretan,
|
batez
ere, hegaztien migrazio garaietan, udazkenean eta udaberrian.
|
|
Batasun europarra,
|
batez
ere, ekonomikoa eta monetarioa da. Ordea, hauek inportante izanik ere, zer nolako batasun politiko egin nahi dugun zehaztea falta da.
|