|
2000
|
|
|
Giro ezinago apropos horretan, bada, ekiten diote argitaletxekoek bi idazleen aurkezpenak egiteari. Kontent azaltzen dira haiek plazaratu berri dituzten bi liburuekin, eta esan ere esaten dute, bi idazleek ez dutela aurkezpenik merezi, eta bi liburu hauek zein
|
bere
jeneroan, jakina izugarriak direla, nolabaiteko mugarri, lubakietan bizi diren idazle gazteentzat ipar eta artizar eta ibilbide, eta amaitzeko esaten dute, emozioz beterik, bi liburu hauek biharko klasiko ez ezik, gaurko klasiko ere badirela jada, eta azkar ibiltzeko, bada, liburuok erosteko tenorean.
|
|
|
Gertatu baietz. Eta gero, biribil hasteko, Petronioren aipu bat egiten du
|
bere
: " Arimak, gorputzaren zama astunaz libro denean, jolas egiten du".
|
|
|
K. L. gazteak asko estimatzen dio keinu txiki hori, baina esaten dio itxaron dezala
|
bere
txanda, bai, itxaron dezala, asko eska  tzea ez bada. Eta, ziztu bizian, folioak irakurtzeari ekiten dio etengabe.
|
|
|
Alegia, esan nahian bezala asko duela liburuak jolasetik, jolasa delako askatasun osoa lortzeko era bakarra, eta jolasa delako, azken finean, paradisuaren ispilu. Eta
|
bere
teoria egiaztatze aldera, Nietzsche du orain: " Ez dut egitasmo jasoei aurre egiteko beste erarik ezagutzen jolasa baizik".
|
|
|
K. L. idazle gazteak paperetik jasotzen ditu begiak; jendea adi dago, idazleak komunikatzeko duen gaitasun paregabeaz zorabiaturik,
|
bere
prosodiaz txunditurik. Ikusminean gozo, sarean leiho, itzal hotzean bero, begi sakonetan dir dir, lasai gozoan eder, idaz  leak irribarre maltzurrez botatzen du:
|
|
|
" Ezen, jaunak, orrialde hauetan dena baita posible, dena baita egia eta gezur, dena errealitate eta amets, dena pasio eta eldarnio, dena literatura eta magia; edo agian ez, agian orrialde hauek guztiak jolas bat baino ez dira, jolas existentzial bat, non batek ez baitu euskarririk aurkitzen inon, eta oro zaio mozorro, oro labainkor eta sinestezin...". Eta ondoren, adierazi nahi duen ideiaren atari gisa, lau txiste kontatzen ditu, eta denak barrez lehertu beharrean jarri dituenean, beste azalpen hori irteten da
|
bere
ahotik, ezari ezarian: " Aldarte ona du bai liburu honen irakurleak, aldarte umoretsua, eta distantzia; baina beste gauza bat ere aitor dezadan:
|
|
|
Agure Sabindarrak, atzera, ilara nahasketarena aipatu du; alegia, gizasemeak eta emakumezkoak denak nahastuta eseritzeagatik gertatu dela zoritxarra, hots, Jaungoikoaren legeak ez errespetatzeagatik. Bien bitartean, K. L. idazle gazteak
|
berean
jarrai  tzen du, sorgor eta itsu, ezer gertatuko ez balitz bezala. Esaten du:
|
|
|
Isilik dago entzuleria, ikaraturik, eta Molinero poetak, abagunea aprobetxatuz, beste haiku bat irakurri du: " Mintzatu eta/ aldi
|
berean
/ hormak". Inork ez dio jaramonik egin, jendea pentsamendu larritan murgilduta baitago oso.
|
|
|
Eta poetak berriz ere, baina oraingoan tonu ozpinduagoz bezala: " Min  tzatu eta/ aldi
|
berean
/ hormak".
|
|
|
Auskalo zenbat milioi dolar!". Eta, bide
|
beretik
, sekta gaiztoak, eta negozio ilunak, eta tankeak eta bonbak aipatzen dira, eta giza-basakeriaren gailurtzat, hitz beltz bat: Holokaustoa.
|
|
|
Zeharo haserretuta jaiki da
|
bere
aulkitik idazle errealista. Esaten du:
|
|
|
Baina ez al da jendea igogailuetan eta autoetan eta etxeetan deskuidatuta itxita gelditzen? Bada, hemen gauza
|
bera
! Zuek duzue zuek imajinazio bihurri eldarniotsua!
|
|
|
Zuek duzue zuek imajinazio bihurri eldarniotsua! Errealitatea
|
bera
ere nahastu egiten duzue-eta! Kalean ez zegoela jenderik, ez zegoela autorik!
|
|
|
Entzuleek,
|
bere baitan
bizi diren edo hiltzen ez direlako hiltzen ote diren eztabaida  tzen ari direla, bat batean, argi zerutiar orlegi moduko bat ikusi dute ate zirrikitu batetik sartzen. Poliki hurreratu dira atera; irekita dago; kezka eta zalantza dator berriz ere jendearen gogoetara:
|
|
|
Zutitu egiten dira ajerezean lehiatzeko, buruz buru. Nork
|
bere
mugimenduak egiten ditu, hatzez batik bat, eragozpenak eragozpen. Erregelen gainean ez da inor mintzo, ezin denaz ezin baita mintzo.
|
|
|
Berez, ajerezean ez da denborarik irabazten hau da, ez dago atzerapen kontzienteetan edo azpijokoetan ibiltzerik, bizi atal bat galdu baizik. Debekatuta dago hau, bai, esplizitoki, aldi
|
berean
, espiraletan jardutea edo espiralki jokatzea; ajerezaren arauen arabera, espirala, puntu batean sortzen dena, biziaren iturri baita, itzuliak eginez infinituraino luza daitekeena. Hori horrela izanik, espiralak konotazio zuzenak ditu ekologiarekin, naturarekin eta sorkuntzarekin, eta ajerezak, kontzeptu horiek deuseztu ez, baina ez ditu onartzen, garaietan aurrera egin ahala eta bere praktika asko zabaldu eta herrikoitu delarik, ikuspegia zertxobait malgutu den arren.
|
|
|
Debekatuta dago hau, bai, esplizitoki, aldi berean, espiraletan jardutea edo espiralki jokatzea; ajerezaren arauen arabera, espirala, puntu batean sortzen dena, biziaren iturri baita, itzuliak eginez infinituraino luza daitekeena. Hori horrela izanik, espiralak konotazio zuzenak ditu ekologiarekin, naturarekin eta sorkuntzarekin, eta ajerezak, kontzeptu horiek deuseztu ez, baina ez ditu onartzen, garaietan aurrera egin ahala eta
|
bere
praktika asko zabaldu eta herrikoitu delarik, ikuspegia zertxobait malgutu den arren. Praktikan, baina, espiralki joka  tzea guztiz debekatuta dago, non edo non ez gaur, ez hemen, mugimendu horren aurrean itsuarena egiteko joera ikusi bada ere.
|
|
|
horixe da bidea. Bada, neronek ikusi nuen jauzilariak ere preparazio berbera egin bide zuen
|
bere
kirol bizimoduan; ala beharbada ez, hori ez dago sekula ziurtasun erabatekoz jakiterik, batik bat halako kirol berezi bati buruz hitz egiten dugunean. Tira, nolanahi izanik ere, ziur dakit (han eta hemen galdetu nuelako) nik ikusi nuen eski jauzilariari, Marius Lippiri alegia, izugarri gustatzen zitzaiola Paul Delvaux pintore belgikarra, eta Jaume Muxarten koadro bat baino gehiago zuela zintzilikaturik bere etxeko egongela funtzionalean.
|
|
|
Bada, neronek ikusi nuen jauzilariak ere preparazio berbera egin bide zuen bere kirol bizimoduan; ala beharbada ez, hori ez dago sekula ziurtasun erabatekoz jakiterik, batik bat halako kirol berezi bati buruz hitz egiten dugunean. Tira, nolanahi izanik ere, ziur dakit (han eta hemen galdetu nuelako) nik ikusi nuen eski jauzilariari, Marius Lippiri alegia, izugarri gustatzen zitzaiola Paul Delvaux pintore belgikarra, eta Jaume Muxarten koadro bat baino gehiago zuela zintzilikaturik
|
bere
etxeko egongela funtzionalean. Marius Lippi Ipar Europakoa zen, Siziliakoa oker ez banago.
|
|
|
Eztulen eta imintzio gehiegizkoen artean erre nuen zigarroa. Pentsatu nuen bidaiari haiek guztiek bertan lasai ederrean eserita jarraitzen bazuten, guztiz
|
bere
baitara bilduta eta honi eta hari hortzik gabe irribarre eginez, zinez istripurik izan ez zelako zeudela halaxe; eta, bene benetan zerbait gertatu bazen, ez zela inondik ere istriputzat hartzeko moduko zer bat, are gutxiago oraindik ezbehar lizuntzat edo kontaezintzat, hasiera batean nik egin nuen gauza bestalde, nire irakurketek eraginda eta hiperbolerako eta neurrigabekeriarako dudan erraztasun... Gertakaria, bada, hoztasun gehiagoz gogoratzea erabaki nuen, distantziaren zuhurtasunarekin, eta jarduera haren ondorioz ohartu nintzen urrunegi joan nintzela nire epaietan, ez zela izan halako burrunbarik ez lizunkeriarik, bai noski zimurdura akordeonistiko hura, baina akordeonistikoa hain prezeski, ezen istantean bagoia bere onera etorri baitzen hauspo erraldoi ikusezin batek bultzatuta bezala, eta, beraz, kaskateko edo zauri arinen bat izan ezik, denak bere hartan jarraitu zuen, ezer gertatu izan ez balitz bezala.
|
|
|
Pentsatu nuen bidaiari haiek guztiek bertan lasai ederrean eserita jarraitzen bazuten, guztiz bere baitara bilduta eta honi eta hari hortzik gabe irribarre eginez, zinez istripurik izan ez zelako zeudela halaxe; eta, bene benetan zerbait gertatu bazen, ez zela inondik ere istriputzat hartzeko moduko zer bat, are gutxiago oraindik ezbehar lizuntzat edo kontaezintzat, hasiera batean nik egin nuen gauza bestalde, nire irakurketek eraginda eta hiperbolerako eta neurrigabekeriarako dudan erraztasunaz bultzaturik, duda izpirik gabe. Gertakaria, bada, hoztasun gehiagoz gogoratzea erabaki nuen, distantziaren zuhurtasunarekin, eta jarduera haren ondorioz ohartu nintzen urrunegi joan nintzela nire epaietan, ez zela izan halako burrunbarik ez lizunkeriarik, bai noski zimurdura akordeonistiko hura, baina akordeonistikoa hain prezeski, ezen istantean bagoia
|
bere
onera etorri baitzen hauspo erraldoi ikusezin batek bultzatuta bezala, eta, beraz, kaskateko edo zauri arinen bat izan ezik, denak bere hartan jarraitu zuen, ezer gertatu izan ez balitz bezala.
|
|
|
Pentsatu nuen bidaiari haiek guztiek bertan lasai ederrean eserita jarraitzen bazuten, guztiz bere baitara bilduta eta honi eta hari hortzik gabe irribarre eginez, zinez istripurik izan ez zelako zeudela halaxe; eta, bene benetan zerbait gertatu bazen, ez zela inondik ere istriputzat hartzeko moduko zer bat, are gutxiago oraindik ezbehar lizuntzat edo kontaezintzat, hasiera batean nik egin nuen gauza bestalde, nire irakurketek eraginda eta hiperbolerako eta neurrigabekeriarako dudan erraztasunaz bultzaturik, duda izpirik gabe. ..., distantziaren zuhurtasunarekin, eta jarduera haren ondorioz ohartu nintzen urrunegi joan nintzela nire epaietan, ez zela izan halako burrunbarik ez lizunkeriarik, bai noski zimurdura akordeonistiko hura, baina akordeonistikoa hain prezeski, ezen istantean bagoia bere onera etorri baitzen hauspo erraldoi ikusezin batek bultzatuta bezala, eta, beraz, kaskateko edo zauri arinen bat izan ezik, denak
|
bere
hartan jarraitu zuen, ezer gertatu izan ez balitz bezala.
|
|
|
Denak berdin jarraitzen zuela zirudien, baina dena aldatuta zegoen; ibai baten emaria bezalakoa zen: beti
|
bera
eta beti desberdina. Hainbat hipotesi erabili nituen, arrazoibidezkoak, neurrikoak, izen mikatz bat ekarri zutenak ondorio gisa:
|
|
|
Sekula ez. Zalantza izpirik ere gabe jakin nuen, era
|
berean
, hura konplot, makinazio edo sabotaje bat zela, ondorio erremediaezinak zituena. Zerk eraman ninduen hura pentsatzera?
|
|
|
Laster batean ezagutu nuen; samin sakon hornidura gabeko batek jakinarazi zidan bakarrik nengoela. Ahal bezala berreskuratu nuen sosegua; itsuari erreparatu nion,
|
bere
amarekin maitagarri horien ipuin bat irakurtzen zuen umeari, eta bikote gazteari; surik antigualenak asebetetzen zituzten haiek, ahalkerik gabe, oihanetako piztien gisa, gordelekuan edota herioaren sastrakan begiak elkar aurkitzeko beldurrik gabe. Neskak esa  ten zion" hartu nire ezpainak, jan nire ezpainak", horrelaxe, panpina batek esaldi txepel bat errepikatuko lukeen moduan, emoziorik gabe, eta mutila, zeina ni baino gazteagoa baitzen eta era berean ederki burusoildua, gogor saiatzen zen maiteñoaren eskakizunak betetzen, jubilatu urrezko txarteldun talde bati zeharka begiratzen zien bitartean; haiek, era berean, zeharka begiratzen zioten mutilari, eta pentsatzen zuten beraiek askoz ere ederkiago beteko zuketela neskatoaren erregua, mutil ezjakin hark baino; ezen, ordurako, mutila beste ezpain batzuk ari baitzen jaten, nahastuta, beste ezpain gozo eta petalo irekien antzeko batzuk.
|
|
|
Ahal bezala berreskuratu nuen sosegua; itsuari erreparatu nion, bere amarekin maitagarri horien ipuin bat irakurtzen zuen umeari, eta bikote gazteari; surik antigualenak asebetetzen zituzten haiek, ahalkerik gabe, oihanetako piztien gisa, gordelekuan edota herioaren sastrakan begiak elkar aurkitzeko beldurrik gabe. Neskak esa  ten zion" hartu nire ezpainak, jan nire ezpainak", horrelaxe, panpina batek esaldi txepel bat errepikatuko lukeen moduan, emoziorik gabe, eta mutila, zeina ni baino gazteagoa baitzen eta era
|
berean
ederki burusoildua, gogor saiatzen zen maiteñoaren eskakizunak betetzen, jubilatu urrezko txarteldun talde bati zeharka begiratzen zien bitartean; haiek, era berean, zeharka begiratzen zioten mutilari, eta pentsatzen zuten beraiek askoz ere ederkiago beteko zuketela neskatoaren erregua, mutil ezjakin hark baino; ezen, ordurako, mutila beste ezpain batzuk ari baitzen jaten, nahastuta, beste ezp... Eta halaxe, bada, Schubert bukatu zen, eta kanpora begiratzeari utzi nion, nire baitara begiratzeko; bakarrik nengoen eta ene buruari zuhurtasun osoz azaldu behar nion zergatik ahoskatu nuen konplot hitza, zergatik kanporatu nuen izen beldurgarri hura, esku anonimo batek idatzia zirudiena eta, hala ere, hain ankerra eta hurbila egiten zitzaidana.
|
|
|
Ahal bezala berreskuratu nuen sosegua; itsuari erreparatu nion, bere amarekin maitagarri horien ipuin bat irakurtzen zuen umeari, eta bikote gazteari; surik antigualenak asebetetzen zituzten haiek, ahalkerik gabe, oihanetako piztien gisa, gordelekuan edota herioaren sastrakan begiak elkar aurkitzeko beldurrik gabe. Neskak esa  ten zion" hartu nire ezpainak, jan nire ezpainak", horrelaxe, panpina batek esaldi txepel bat errepikatuko lukeen moduan, emoziorik gabe, eta mutila, zeina ni baino gazteagoa baitzen eta era berean ederki burusoildua, gogor saiatzen zen maiteñoaren eskakizunak betetzen, jubilatu urrezko txarteldun talde bati zeharka begiratzen zien bitartean; haiek, era
|
berean
, zeharka begiratzen zioten mutilari, eta pentsatzen zuten beraiek askoz ere ederkiago beteko zuketela neskatoaren erregua, mutil ezjakin hark baino; ezen, ordurako, mutila beste ezpain batzuk ari baitzen jaten, nahastuta, beste ezpain gozo eta petalo irekien antzeko batzuk. Eta halaxe, bada, Schubert bukatu zen, eta kanpora begiratzeari utzi nion, nire baitara begiratzeko; bakarrik nengoen eta ene buruari zuhurtasun osoz azaldu behar nion zergatik ahoskatu nuen konplot hitza, zergatik kanporatu nuen izen beldurgarri hura, esku anonimo batek idatzia zirudiena eta, hala ere, hain ankerra eta hurbila egiten zitzaidana.
|
|
|
oroimen bat zen soil soilik. Eta oroimen soil zen bizi hartatik, ardoz eta odolez eta alaitasun xumeez eta hazi ia beti fruitugabeez orbanduriko orrialde haietatik, hasiera batean begiak setatsuki itxi banituen ere, kontu haiek guztiek nirekin zerikusirik ez zutela izango esperantza intimoarekin, gero, bidaiaren lehen unetik
|
bertatik
laino artean azalduz joan zitzaizkidan ebidentziak ekarri nituen argitara. Baina, oi, zein oker nenbilen nire esperantzetan!
|
|
|
Ez al nuen akaso haren lastoz  ko bihotza ikusi? Ez al nuen, menturaz, nik neuk esan panpinari
|
berari
esan ere harriduraz ikuskatzailea mamu harrigarri bat zela. Zergatik txulatu zizkigun txartelak bost aldiz?
|
|
|
Nolanahi ere, ikuskizuna zirraragarria zen: inor ez zen
|
bere
lekutik mugi  tzen, inork ez zuen ezer galdetzen itsuak bakarrik, inork ez zuen angustiaz edo itobeharraz edo negarrik egiten. Jabetu nintzen orduan ezinezkoa dela hain pasibo izatea zorigaitza edota heriotza hain hurbil dagoenean, sortasun hain ageriko hura ezin zitekeela iruzur bat baino izan; hau da, bidaiari haiek guztiek bazekitela liberatuak izango zirela, edo, bestela, txarrenera jota, kondenaren ondorioak ez zituztela jasango; hortik ekartzea zegoen bidaiari haiek guztiak edo inpartzialak edo arerioak zirela; inpartzialak, jukutria edo, hobeto, trajedia hura antzezteko kontratatuak edo agian behartuak edota bahituak izan ziren neurrian; arerioa, ni, zuzenki nahiz zeharbidez, akabatzeko agindua izan zezaketen neurrian.
|
|
|
Susmo txar hark indar hartu zuen nire baitan, eta, benetako  tzat jotzeaz gainera, iruditu zitzaidan nirekin zihoazen bidaiariak inpartzialtzat hartzea biguna eta arriskutsua ere bazela. Kasu hartan inpartzialtasuna motu proprioz aukeratua nahiz beldurraren legepean ezarria justifikaezina zen,
|
bere
ankerkeriagatik eta bere ondorio sumaezinengatik. Zehazki, niri zuzenduriko konplot bat zen, bada, hartan ez nuen ordurako zalantzarik egiten.
|
|
|
Susmo txar hark indar hartu zuen nire baitan, eta, benetako  tzat jotzeaz gainera, iruditu zitzaidan nirekin zihoazen bidaiariak inpartzialtzat hartzea biguna eta arriskutsua ere bazela. Kasu hartan inpartzialtasuna motu proprioz aukeratua nahiz beldurraren legepean ezarria justifikaezina zen, bere ankerkeriagatik eta
|
bere
ondorio sumaezinengatik. Zehazki, niri zuzenduriko konplot bat zen, bada, hartan ez nuen ordurako zalantzarik egiten.
|
|
|
Zuhurra eta onargarria al zen pentsatzea akabatu egin nahi nindutela nire ipuin erromantiko edo endetxa edo serbentesio edo liren kausaz? Gorde al zezakeen giza arimak
|
bere baitan
horrenbeste gorroto?
|
|
|
Eta orduan barre egiteari utzi nion, eta ulertu nuen soilik torturaren bidez lortuko nuela mertzenario saldo haren aitorpena. Argi zegoen, baina, haiek ere ez zirela nolanahi torturatzen utziko, eta, era
|
berean
, jakinaren gainean egongo zirela halako gauza bat gerta lekiekela, eta, gertatuko balitzaie, ze modutara jokatu behar luketen. Litekeena zen, bada, gauzak okertzea eta ni jipoitzea, edota zakur zehatu mixerable bat bezala jo eta akabatzea; baina, pentsatu nuen jarraian, balio ote zuen zerbaiterako bizitza hark?
|
|
|
Brankiek eta kimek, intziri nahasmen zoroan, desioa piztu zuten uharte aspaldian esploratu gabeetan. Gerri behea, aldi
|
berean
, gizatiarrago jokatuz, ahalegin neurtuan saiatzen zen akoplatze lanetan, baina pasiozko sukar hark hartuak zituen jada zainik txikienak ere. Han, ez zegoen treguarik.
|
|
|
Lasai sentitzen zen han, kalean ez bezala. ...an, gordean edo lozorroan, une jakin batean azaleratzeko ordu haiek guztiak ez zirela alferrekoak, egonean zerbait egiten ari zela, laster argituko zitzaion eginkizunen bat; eta beste egun batez, argi izpi gorrizta haien pean, whiskya lagun, Fontaine abizena heldu zitzaion belarrietara, blues sen  tsual batean bilduta;" ongi, Fontaine, ederki", eta, gorputza jiratu ere gabe, jakin zuen
|
berarekin
ari zirela, aspaldi entzun gabea zuen abizen hura berea zela, eta irribarre batez erantzun zion Fontainek agurtzera zetorkion gizaseme ezagunari: " kaixo, Rimouski, nola zu hemen, nork bidaltzen zaitu?", eta Rimouskik, era berean irribarretsu, baina Fontainen galdera erretorikoak entzun izan ez balitu bezala, maleta bat uzten dio barra gainean kontu handiz," bihar, gaueko hamarretan, 4 moilan, hitz egin bezala", eta lepoaldea estutu zion gero pixka bat, agur gisa segur aski, ez mehatxu gisa.
|
|
|
Lasai sentitzen zen han, kalean ez bezala. ...u haiek guztiak ez zirela alferrekoak, egonean zerbait egiten ari zela, laster argituko zitzaion eginkizunen bat; eta beste egun batez, argi izpi gorrizta haien pean, whiskya lagun, Fontaine abizena heldu zitzaion belarrietara, blues sen  tsual batean bilduta;" ongi, Fontaine, ederki", eta, gorputza jiratu ere gabe, jakin zuen berarekin ari zirela, aspaldi entzun gabea zuen abizen hura
|
berea
zela, eta irribarre batez erantzun zion Fontainek agurtzera zetorkion gizaseme ezagunari: " kaixo, Rimouski, nola zu hemen, nork bidaltzen zaitu?", eta Rimouskik, era berean irribarretsu, baina Fontainen galdera erretorikoak entzun izan ez balitu bezala, maleta bat uzten dio barra gainean kontu handiz," bihar, gaueko hamarretan, 4 moilan, hitz egin bezala", eta lepoaldea estutu zion gero pixka bat, agur gisa segur aski, ez mehatxu gisa.
|
|
|
Era berean, egun batez jakin zuen gauza ba  tzuk berez jakiten dira, akaso betidanik egon direlako gure baitan, gordean edo lozorroan, une jakin batean azaleratzeko ordu haiek guztiak ez zirela alferrekoak, egonean zerbait egiten ari zela, laster argituko zitzaion eginkizunen bat; eta beste egun batez, argi izpi gorrizta haien pean, whiskya lagun, Fontaine abizena heldu zitzaion belarrietara, blues sen  tsual batean bilduta;" ongi, Fontaine, ederki", eta, gorputza jiratu ere gabe, jakin zuen berarekin ari zirela, aspaldi entzun gabea zuen abizen hura berea zela, eta irribarre batez erantzun zion Fontainek agurtzera zetorkion gizaseme ezagunari: " kaixo, Rimouski, nola zu hemen, nork bidaltzen zaitu?", eta Rimouskik, era
|
berean
irribarretsu, baina Fontainen galdera erretorikoak entzun izan ez balitu bezala, maleta bat uzten dio barra gainean kontu handiz," bihar, gaueko hamarretan, 4 moilan, hitz egin bezala", eta lepoaldea estutu zion gero pixka bat, agur gisa segur aski, ez mehatxu gisa.
|
|
|
Garaia da, argala, ile horaila, eta karpeta handi bati eusten dio bularraren kontra. Fontaineri guztiz ezezaguna zaio gizon hura, baina erakutsi zioten argazkiko
|
bera
da dudarik gabe. Gizon etorri berriak eta Fontainek hitzik esan gabe trukatzen dituzte maleta eta karpeta:
|
|
|
Zergatik datorkidan orain oroimenera haretxekin izan nuen mintzaldia kapritxo bati zor zaio, eta ez nuke nahi azaldu. Besterik gabe emango dut, hortaz, aditzera ikasle harekin izan nuen harremana, hitz bat
|
bera
ere aldatu gabe:
|
|
|
Barrearen eta ordokiaren ondoren, adiskide egin ginen. Trena bortizki binbilikatzen zen, musker neurriz kanpoko edo hautsi bat bailitzan, eta agureak zeinak, ahalkez edo nik asmatu ezin izan nuen beste ezein gizabide zela medio,
|
bere
izena sekula ez baitzidan adierazi horzdurari eutsi behar izan zion bizpahiru alditan, oso denbora epe laburrean. Egoera hura desatsegina izanik ere, lagun egin ginen.
|
|
|
Bion arteko harremana adeitsua izan zen, aurkez aurke baikeunden, eta adierazi zidan maisua zela eta alargun liberala. Beroa jasanezina zen eguerdi parte hartan, eta ohartarazi genion ikuskatzaileari aire girotua ez zebilela ongi, baina, era
|
berean
, ezkutuan adierazi nahian bezala tresna itzalita zegoela eta ez zegoela hartarako eskubiderik. Ikuskatzaileak bosgarren aldiz txulatu zizkigun txartelak, eta mamu harrigarri baten antzera desagertu zen gero.
|
|
|
Ikuskatzaileak bosgarren aldiz txulatu zizkigun txartelak, eta mamu harrigarri baten antzera desagertu zen gero. Labur labur komentatu genuen desagertze txundigarria; biok, segur aski, gauza
|
bera
pentsatu genuen, ezer adierazi ez bagenuen ere. Binbilinketa apur bat baretu zen; ez, ordea, sargoria, eta agurea sortasun astun batek jo zuen.
|
|
|
Binbilinketa apur bat baretu zen; ez, ordea, sargoria, eta agurea sortasun astun batek jo zuen.
|
Bere
irribarrearekin lokartu zen, eta bere esku handiarekin eta bere galtz orbaingabeekin, eta nik Cioranen liburua atera nuen atzera sakeletik, higuin apur batez eta esku likatsuz.
|
|
|
Binbilinketa apur bat baretu zen; ez, ordea, sargoria, eta agurea sortasun astun batek jo zuen. Bere irribarrearekin lokartu zen, eta
|
bere esku
handiarekin eta bere galtz orbaingabeekin, eta nik Cioranen liburua atera nuen atzera sakeletik, higuin apur batez eta esku likatsuz.
|
|
|
Binbilinketa apur bat baretu zen; ez, ordea, sargoria, eta agurea sortasun astun batek jo zuen. Bere irribarrearekin lokartu zen, eta bere esku handiarekin eta
|
bere
galtz orbaingabeekin, eta nik Cioranen liburua atera nuen atzera sakeletik, higuin apur batez eta esku likatsuz.
|
|
|
Gero (baina askoz ere geroago), inguruaz jabetzen joan nintzen, alboan nuen jendeaz, eta abar. Aldean nuen jendeak, era
|
berean
, zelaiaren urruntasunaz jabearazi ninduen, hau da, kirolarien urruntasunaz, eta orduan gogoratu nintzen Schopenhauer ez, hark idatzi bai  tzuen (eta neuk irakurri) urruntasunak pentsamendua handitzen duela. Egia.
|
|
|
Bikote baten ondoan eseri nintzen. Mutikoak esan zion neskatoari jaits zedila
|
bere
begietatik. Gizagaixoa, pentsatu nuen nire kabutan, hori esaten duenak oinaze esanezinetarako prestatu behar du bere burua.
|
|
|
Mutikoak esan zion neskatoari jaits zedila bere begietatik. Gizagaixoa, pentsatu nuen nire kabutan, hori esaten duenak oinaze esanezinetarako prestatu behar du
|
bere
burua. Baina neskatoa isilik gelditu zen.
|
|
|
Bihotzekoak emango lioke. Eta
|
bertara
joatea. Okerrago oraindik.
|
|
|
Beroak hauspoak arnasestutzen zizkigun eta izerdiak ere ez ziren nolanahikoak izan. Han eta hemen galdetu nuelako dakit gizaseme hark ez zituela ontzat hartzen Euskaltzaindiaren lehen arauak, eta bazekiela, era
|
berean
, hizkuntzaren sena ez zegoela Parisen. Aitaren egin zuen harrira arrimatu aurretik; zerurantz goratu zituen begiak gero.
|
|
|
ariman, gorputzean, oroimenean. Eta liburu bat,
|
bere
bizimodu aldrebesa kontatzen duen liburu eder famatu bat. Nahikoa behar luke horrekin.
|
|
|
Gauza orok du bere iruntzia, bere ifrentzua,
|
bere
alderdi ezkutu edo sibilinoa. Gizaki oro bi gizaki gara.
|
|
|
Gauza
|
bera
dira, ordea. X era joan beharrean, Y-ra joaten bazara, zer erratze moral handiagoa hori baino?
|
|
|
Ni zeuk bilatzen duzun hori
|
bera
naiz.
|
|
|
Guri? Askatasunak
|
berak
. Hautatu beharrak.
|
|
|
Gauzatxo bat, Smart: oinetako
|
berak
erabiltzen dituzu beti?
|
|
|
Zu putetera beti arropa
|
beraz
joaten zara?
|
|
|
Gauez beti? Leku
|
berean
beti?
|
|
|
Gauez, bai; leku
|
berean
, ez. Grabea da?
|
|
|
" Aurrerantzean, gure begiak ipurtargi izango ditu, artizar, itsas faro eternitatearen bidezidor terraltsuetan". Guk, gorputzari
|
bere
horri begira, amen erantzun genuen, eta, diru kontaketarekin hasi aurretik, otoitz labur baina sentibera bat errezatu genion negar malkotan. Nik, etsiak jota, esan nuen:
|
|
|
Ez zen ura
|
bere
bidetik irten. Dena ederki kalkulatuta zegoen, nonbait:
|
|
|
ez dut beste zuribiderik aurkitzen. Bada, noski, halakorik
|
bere
kabuz egiten duenik, bere burua, erakusleihoa edo ganadua bailitzan, gustura erakusten duenik, propaganda edo fama edo nik ahal dakit zeren bila. Ez nago ni horien artean, Jainkoak daki.
|
|
|
ez dut beste zuribiderik aurkitzen. Bada, noski, halakorik bere kabuz egiten duenik,
|
bere
burua, erakusleihoa edo ganadua bailitzan, gustura erakusten duenik, propaganda edo fama edo nik ahal dakit zeren bila. Ez nago ni horien artean, Jainkoak daki.
|
|
|
Ez nago ni horien artean, Jainkoak daki. Baina bizitza gauza hagitz aldrebesa da, eta ezuste asko gordetzen du
|
bere baitan
, eta ez dago esaterik esperientziaren ahotsa da mintzo iturri horretara sekula arrimatu ez zarenik edo aizkora horrek zure burua noizbait gogoko izango ez duenik. Herriaren hitzak dioen bezala:
|
|
|
Herriaren hitzak dioen bezala: " Itxaroten duenari, oro datorkio ordutsu, eta
|
bere
borondatera". Nik itxaron nuen, jakin nuen itxaroten, baina bide okerrak zeuden idatziak neure oinentzat, patar malkartsu eta galmendirakoak; dena goitik emana datorkigunean, ez dago zeregin handirik.
|
|
|
Alboan nuen gizasemea ere ez zetorren esaten ziguten orori men egiteko jarreran; sartu aurretik, aitortu zidan hark behartuta ekarri zutela, esate batera, programara; eta azkenean, biziko bazen, baiezkoa eman behar izan zuela, etorriko zela bost milioi ditxosozko haien truke. Nik ere aitorpen
|
bera
egin nuen. Hura filosofoa zen, neu idazlea:
|
|
|
Argi fokoek begiak itsutu zizkiguten, ez genuen asmatzen kameren aurrean zein jarrera hartu. ...xedea argi adierazi zuen, uste okerrerako biderik utzi gabe, esanez saio hura elkarkidetasunezkoa zela, anaien arteko solas bihozkor polit bat, gure esperientzia borti  tzetatik lezio zorrotzak ikasteko aukera ezin hobea zela, beti bezala, Oinazeak orduak luze ditu berezi hura, baina, aurrez ikusle minberak ohartarazi nahi zituela, badaezpada ere, han bizitzaren laztasuna ez areagotua baina bai
|
bere
horretan azal zitekeelako, hau da, bere gordintasun guztian, eta auskalo. " Eta auskalo esan zuen atzera Otsotzarmendik ahots hari apurtuz, bai, auskalo non dauden hondamendi eta giza zoritxar hauen arrazoiak.
|
|
|
Argi fokoek begiak itsutu zizkiguten, ez genuen asmatzen kameren aurrean zein jarrera hartu. ...ko biderik utzi gabe, esanez saio hura elkarkidetasunezkoa zela, anaien arteko solas bihozkor polit bat, gure esperientzia borti  tzetatik lezio zorrotzak ikasteko aukera ezin hobea zela, beti bezala, Oinazeak orduak luze ditu berezi hura, baina, aurrez ikusle minberak ohartarazi nahi zituela, badaezpada ere, han bizitzaren laztasuna ez areagotua baina bai bere horretan azal zitekeelako, hau da,
|
bere
gordintasun guztian, eta auskalo. " Eta auskalo esan zuen atzera Otsotzarmendik ahots hari apurtuz, bai, auskalo non dauden hondamendi eta giza zoritxar hauen arrazoiak.
|
|
|
Gurasoak naufragio batean hil zitzaikion; anai arrebak istripu batean galdu zituen; jaso zuten umezurtz etxea erre egin zen, kixkali; emazteak, hil zitzaion arte, egunero egunero jipoitu zuen. Alfredo Iradierrek ere, mundu orok bezala, izan zuen
|
bere
aukera kosmikoa. Irribarre mingarri bat irten zitzaion gizagaixoari pasarte hura gogoratzean.
|
|
|
" Bada, kasu honetan, metafora horrek ez du nahaspila besterik sortzen. Konprenituko didazu", erantzun zion Caterpilar andreak,
|
bere
ondoeza ezin ostenduz. Alfredo Iradierrek barkamena eskatu zuen.
|
|
|
Alfredo Iradierrek barkamena eskatu zuen. Gero, besamutur odoleztatua jarri zuen kameren argitara, eta esan zuen huraxe zela estigma, Jaunaren dei gozoa, eta saindu egingo zutela laster
|
bere
auzo  ko parrokian, Erromako baimen guztiekin. Eta hurrena, urdaiazpiko zaku batetik beso ustelgabea atera zuen, txan ta ta txan eginez, hamar urte atzera emazteak labanaz moztu zion beso berbera, bere bost hatz eta guzti.
|
|
|
Gero, besamutur odoleztatua jarri zuen kameren argitara, eta esan zuen huraxe zela estigma, Jaunaren dei gozoa, eta saindu egingo zutela laster bere auzo  ko parrokian, Erromako baimen guztiekin. Eta hurrena, urdaiazpiko zaku batetik beso ustelgabea atera zuen, txan ta ta txan eginez, hamar urte atzera emazteak labanaz moztu zion beso berbera,
|
bere
bost hatz eta guzti. Eskuz esku pasatu zuten beso iletsua, ikusleriaren onespena jaso zezan.
|
|
|
Haragi zati hura zen beti, derrigor, protagonista nagusia. Abdul gauza asko izan zen
|
bere
bizitzan: suhiltzaile, porno aktorea, gigolo, postari, organista, aseguru saltzaile, bortxa  tzaile, poeta, exhibizionista, diseinatzaile, maisu...
|
|
|
" Hauxe izan da ene sumendia, laba honen indarrak ehundaka sabel, ezpain, tunel, sarobe ernaldu ditu, ene gogoz kontrara, diru apur batzuen truk. Maria Magdalenaren leinuari fidel izan nintzen, egia da, baina orain, orain Gabriel goiaingerua nauzue,
|
bere
suzko ezpatarekin, eta nik salbatuko zaituztet bekatuetatik, kainendandik, judas gaiztoengandik, eta nire arbola, nire suzko kirtena ez du inork ebaki ahal izango, zeren, jakin bezate arerio guztiek, berau suntsituta ere, atzera loratuko dela zuhaitz bat bezala, gero eta ederrago, gero eta indartsuago". Jendeak eskuak lehertu beharrean txalotu zituen hitzok Hadesetik, eta halaxe erretirarazi zuten Abdul kaiolaratua.
|
|
|
Haptonomia atsegin zuen eta, gazte gaztetatik, baieztapen apodiktikoak esaten zituen, sekulako trebeziaz.
|
Bere
bizitzako beste aro batean, akaso amnesia txar batek jota, izaki ignaro bat ere izan omen zen. Baina izaera hori ere, disimuluaren bitartez, ondo eraman omen zuen, gabezia hartaz inor ez konturatzeko moduan eraman ere; hain ongi ikasi omen zuen disimulatzen, non baieztapen apodiktiko biribil eta injeniotsuak adierazten ez ezik, buruz ikas zitezkeen gauza ez ohiko guzti guztiak ikasi baitzituen, hala nola zientziari buruzko jakinkizun guztiak.
|
|
|
Baina izaera hori ere, disimuluaren bitartez, ondo eraman omen zuen, gabezia hartaz inor ez konturatzeko moduan eraman ere; hain ongi ikasi omen zuen disimulatzen, non baieztapen apodiktiko biribil eta injeniotsuak adierazten ez ezik, buruz ikas zitezkeen gauza ez ohiko guzti guztiak ikasi baitzituen, hala nola zientziari buruzko jakinkizun guztiak. Alde horretatik, gizaki bakar, pribilejiatua zen, jainkoen ezpalekoa;
|
bere
memoria eidetikoari esker, ikusten zuen oro garunetan artxiba  tzen zuen, argazki kamera baten azkartasunaz eta objetibitatez. Baina, Ana Morena, gure beste Einstein txiki ezezaguna, dohakabe sendaezin bat zen, sofrikarioz beteriko arima herratua.
|
|
|
Honetan zetzan, hain zuzen ere, emakumearen zorigaitz berdingabea: oro zekien, baina ezindua zegoen
|
bere
jakinduriaren gauzarik axalekoena azaltzeko ere. Ezagutzen al da inon hori baino zigor izugarriagorik?
|
|
|
Alegia, ez al zen, finean, Maria Morena lau titidun, baina halere irtirina, marka guztiak hausten zituen egolatra harro bat? Ez al zen agian telebistara etorri,
|
bere
banitatea bazkatzeko asmo soil soilarekin. Errezelo haiek guztiak Julian Deereren begi estrabikoetan loratzen ziren, udako goiztxinta ederretan ihintza loratzen den bezain galant eta ostenezin.
|
|
|
Halaxe, bada, adierazi nahi dugu ez dakigula oso ziur eta ez du askorik inporta, ohartuko da irakurlea zer aldatu zitzaion lehenik Brown jaunari, ezker eskuko hatz txikiko azazkala, ala eskuin eskukoa; edota biak batera aldatu zitzaizkion, edo zein aldaketaz jabetu zen lehenago. Ez dakigu, era
|
berean
, zer eguraldi egiten zuen Brown jaunaren eskuan aldaketa txiki hura gertatu zen egunean, euria ari zuen ala eguzkia zegoen; badakigu, ordea, zein egun zen, eta hori jakinik, eguraldia ere nolakoa zen jakitea baino gauza errazagorik ez dago. Jar dezagun, beraz, egun euritsu bat zela, eta haizeak ere gogor astindu zituela hiriko tamarizak eta platanondoak, baina ez gingko bilobak, hiri hartan ez zegoe  lako gingko bilobarik.
|
|
|
Beti bezala esnatu zen Brown jauna goiz euritsu hartan, zortziak aldera, eta ezkongabea zenez eta bakarrik bizi zenez, inork ez zion esan azazkal haiek oso aldatuta zeuzkala, oso handituta, ez ziruditela, ez tamainaz ez formaz ez kolorez,
|
bere
eskuko azazkal berezkoak, azaz  kalordeak baizik; Brown jauna ere ez zen, noski, txikikeria hartaz jabetu, eta bulegoan ere, astelehena izaki, inork ez zion hitzik ere aipatu aldaketaz. Era berean, ez genuke ziurtasun osoz esaten jakingo baina badakizu baietz zenbat denbora igaro zen azazkalen aldaketatik azken eta erabateko itxuraldaketaraino; eman dezagun, hortaz, hilabete.
|
|
|
Beti bezala esnatu zen Brown jauna goiz euritsu hartan, zortziak aldera, eta ezkongabea zenez eta bakarrik bizi zenez, inork ez zion esan azazkal haiek oso aldatuta zeuzkala, oso handituta, ez ziruditela, ez tamainaz ez formaz ez kolorez, bere eskuko azazkal berezkoak, azaz  kalordeak baizik; Brown jauna ere ez zen, noski, txikikeria hartaz jabetu, eta bulegoan ere, astelehena izaki, inork ez zion hitzik ere aipatu aldaketaz. Era
|
berean
, ez genuke ziurtasun osoz esaten jakingo baina badakizu baietz zenbat denbora igaro zen azazkalen aldaketatik azken eta erabateko itxuraldaketaraino; eman dezagun, hortaz, hilabete. Apiril osoa.
|
|
|
Erabateko itxuraldaketa esan dugu, oker ez bagaude, baina ez dugu orain kolpetik adieraziko zertan zetzan aldaketa bitxia; epeka emango dugu horren berri, apurka apurka, hitz lasterraren harmoniara egokiturik, ez horrenbeste intrigari eustearren izan ere, kontakizun honetan, intriga ez baitago itxu  raldaketaren zernolakotasunean, beste zerbaitetan baizik, ezpada kontaeraren arnasa
|
bere
gradazio egokian ematearren. Beraz, eta on  tzat jo dugun apiril euritsuaren buruan, lehen aldaketa hatz txikietako azazkalena izan zen.
|
|
|
Bi azazkal txikiren aldaketak ez du, egia esan, ezer gaiztorik susmatzeko biderik eskaintzen, akaso,
|
bere
txikian, jabetu ere ez ginatekeelako egingo mudantzaz; eta, jabetuta ere, inork ez lioke aurkikuntzari aparteko garrantzirik emango, eta axaleko arrazoiren batekin lasaituko luke norberak bere burua segur aski; Brown jaunari, ordea, hamarrak aldatu zitzaizkion egun batetik bestera, edo, hobeto esateko, hogeiak: hatzetakoak zein behatzetakoak.
|
|
|
Bi azazkal txikiren aldaketak ez du, egia esan, ezer gaiztorik susmatzeko biderik eskaintzen, akaso, bere txikian, jabetu ere ez ginatekeelako egingo mudantzaz; eta, jabetuta ere, inork ez lioke aurkikuntzari aparteko garrantzirik emango, eta axaleko arrazoiren batekin lasaituko luke norberak
|
bere
burua segur aski; Brown jaunari, ordea, hamarrak aldatu zitzaizkion egun batetik bestera, edo, hobeto esateko, hogeiak: hatzetakoak zein behatzetakoak.
|
|
|
Luzaz gelditu zen eskuetako azazkalei begira, sorgorturik, ikusten zuenari arrazoiren bat aurkitu nahian, eskuei jira eta buelta eraginez, hatzak gora eta behera mugituz, orain astiro, bizkor geroxea  go, esku desitxuratu haiek begien onespena jaso zezaten zain. Behaketa luzearen ondoren, irribarre sineskaitz bat sortu zen Brown jaunaren ezpainetan, eta afaria prestatzearekin batera erabaki zuen aurkikuntzaren berri inori ez ematea, batik bat uste osoa zuelako loaldi goxo batekin dena
|
bere
onera etorriko zela. Ohera sartzerakoan, behatzen aldaketaren berri izan zuen:
|
|
|
Ohera sartzerakoan, behatzen aldaketaren berri izan zuen: azazkal haiek
|
bereak
baino handiagoak ziren, ilunxeagoak, biribilagoak eta, batez ere, zainduagoak! Irribarre egin zuen atzera, eta ezin izan zuen ekidin, ukitu malenkoniatsu batez, gaztaroko hainbat literatur munstroren gogoeta xaloa egitea, eta irribarre harekin lokartu zen.
|
|
|
Begiak igurtzi zituen badaezpada ere, zakar eta sasoiz, loaren orratzak kentze aldera, baina igurtzaldiak ez zion hark espero zuen fruiturik eskaini, eta gorri gorri utzi zituen, gau guztia negarrez pasatu izan balu bezala. Gauzak
|
bere
onetik ez ateratzea erabaki zuen, desarrazoiaren sareetan ez erortzearren, gehiegikeriei eta mamuei kalipuz uko egitea. Eta bere burua apur bat sosegatzeko, behin behineko bakea, badarik ere, izan zezan, axaleko arrazoiren bat aurkitu nahi izan zuen, nolabaiteko gezur errukarri bat; nora jo, bada, arrazoi bila?
|
|
|
Gauzak bere onetik ez ateratzea erabaki zuen, desarrazoiaren sareetan ez erortzearren, gehiegikeriei eta mamuei kalipuz uko egitea. Eta
|
bere
burua apur bat sosegatzeko, behin behineko bakea, badarik ere, izan zezan, axaleko arrazoiren bat aurkitu nahi izan zuen, nolabaiteko gezur errukarri bat; nora jo, bada, arrazoi bila. Medikuntzara.
|
|
|
Ez. Halaxe esan zion Brown jaunak
|
bere
buruari liburuki lodikoteak banan banan jasotzen zituen bitartean. Ez.
|
|
|
Ez zituen kontu harekin garunak gehiago estutu nahi, baina ziur zegoen arrazoi psikosomatikoak zeudela tartean, eta aldatu bezala etorriko zirela, beraz, azazkal demonioak beren onera. Gainera, pentsatu zuen hain
|
berea
zen ikuskera baikorrez, azazkal batzuen gorabeherak muinean ezer aldatzen al du, bada?
|
|
|
Eskulana, eskuez lan egitea. Horrexegatik urratu zion garrasi malkats batek eztarria; laztu, gorputz osoko ilea, bizarra kentzera joan, eta xaboi apartsua gotorki zabaltzen ari zela,
|
bere
eskuak ikusi zituenean. Ispiluak itzultzen zion irudia ezin sinetsirik, zuzen zuzenean egin zuen behaketa, bitartekorik gabe.
|
|
|
Ispiluak itzultzen zion irudia ezin sinetsirik, zuzen zuzenean egin zuen behaketa, bitartekorik gabe. Haiek ez ziren
|
bere
eskuak. Aldatu egin zizkioten.
|
|
|
noski, ez zegoen dudarik: haiek ez ziren
|
bere
eskuak. Ezkerrarekin eskuina ukitu zuen; eskuinarekin, ezkerra:
|
|
|
azazkalek eta eskuek harmonia guztizko bat osatzen zutela orain; alegia, azazkal haiek esku haietakoak zirela. Pentsamendu umoretsu baterako lizentzia eskaini zion segidan Brown jaunak
|
bere
buruari, oraindik abstrakziorako sena bere hartan atxikitzen zuela erakutsiz: " Esku hauek berea zena eskatzera besterik ez dituk etorri, eta nik zieat noski eskubide hori ukatu".
|
|
|
azazkalek eta eskuek harmonia guztizko bat osatzen zutela orain; alegia, azazkal haiek esku haietakoak zirela. Pentsamendu umoretsu baterako lizentzia eskaini zion segidan Brown jaunak bere buruari, oraindik abstrakziorako sena
|
bere
hartan atxikitzen zuela erakutsiz: " Esku hauek berea zena eskatzera besterik ez dituk etorri, eta nik zieat noski eskubide hori ukatu".
|
|
|
Pentsamendu umoretsu baterako lizentzia eskaini zion segidan Brown jaunak bere buruari, oraindik abstrakziorako sena bere hartan atxikitzen zuela erakutsiz: " Esku hauek
|
berea
zena eskatzera besterik ez dituk etorri, eta nik zieat noski eskubide hori ukatu". Burubidea, umoretsua izanik ere, arrazoizkoa zen eta zuzena, baina, bueltan, galdera bat sortzen zuen, ezinbestean, eta Brown jaunari ere ez zitzaion itzuri:
|
|
|
Galdera jaulki zuen, arestiko garrasia baino leunago hala ere, eta bakarrik hura ez zitzaion parte onekoa iruditu. " Zergatik aritu galderak egiten, bakar bakarrik baldin banago?", galdetu zuen orain
|
bere
baitarako Brown jaunak, batere ironiarik gabe. Ironia ezaz ere jabetu zen, eta horrek bai benetan sutu zuela.
|
|
|
Deseroso sentitzen zen, eta bat batean berealdiko izu batek jan zizkion begiak. Bizarra egiteko makina zuen eskuetan hartuta, tinko, eguneroko lan horri ekiteko asmoz; baina menderatuko ote zituen
|
bereak
ez ziren esku haiek. Ez al zen arriskutsuegia esku ezezagun haiekin bizarra kentzea?
|
|
|
biz  korra zen, tenple onekoa, zorrotza. Bizarra ezin hobeto egin zion, azal azaleraino, marra geometrikoak markatuz,
|
berak
ohikoa zuen eraz guztiz kontrara. Miraz, gainera, eskuaren jokamolde autonomo hark beste sentimendurik ere ekarri ziolako gogora; sentimendu nahasi samarrak, baina ez zuen hartan gehiago sakondu nahi izan.
|