|
2000
|
|
|
Sermoia ia laburra iruditu zitzaidan. Eta gogora etorri Pablo Sorozabalek
|
bere
familiaren giroaz eta euskal izaeraz idatzi zuena: «
|
|
|
Edo, hobeto esanda, jostailu eta panpin saltzailea, eta horrek toki batetik bestera bidaiatzea eta dendaz denda, azokaz azoka ibiltzea ahalbidetzen dio.
|
Bere
familia, txakurra eta etxetxo zuria utzi eta Ondojoan izeneko herrira iritsiko da halako batean. Herri bitxia da Ondojoan, trabak izango ditu bere joistailuak saldu ahal izateko eta hainbat pasadizo biziko du saltzaileak bertan.
|
|
|
Ez zekien nola baina," Printze txikia" ren kaseta bere etxera iritsi zen.
|
Bere
familiaz aparte, hori zen euskararekin zuen lotura bakarra. Egunero entzuten zuen eta buruz zekien goitik behera.
|
|
|
Mende oso bat bizi zuen emazte honek, bi gizaldien gaindi.
|
Bere
familia zatitua bizi izan zen; zuri eta gorri, eskualdun eta ez eskualdun. Espainiako gerra zibilaren denboran, Franco eta hemengo Ibarnegarairen jarraitzaileak ziren bere familiako erdiak, kontserbadoreak:
|
|
|
25 artikulua. 1 Pertsona orok du bizimodu egokia izateko eskubidea, bai berari eta bai
|
bere
familiari osasuna eta ongi izatea bermatuko diena, eta batez ere janaria, jantziak, bizitokia, mediku sorospena eta gizarte zerbitzuak; eta baita lanik eza, gaixotasuna, elbarritasuna, alarguntasuna, zahartzaroa edo bizibidea nahi gabe galtzeko beste kasuren bat gertatzen denerako asegurua izateko eskubidea ere.
|
|
|
3 Lanean ari denak bidezko lan saria eta aski zaiona jasotzeko eskubidea du, bai bera eta bai
|
bere
familia, giza duintasunari dagokion bezala bizitzeko bestekoa. Horretarako aski ez bada lansaria, gizarteko laguntzaren bidez osatuko da.
|
|
|
Theodore Lidz psikiatra eta psikoanalistak 1951n hasi zuen, lankide batzuekinbatera, 16 gazte eskizofrenikoren eta
|
beren
familien azterketa intentsiboa; azterketa hori Paziente eskizofrenikoen familia barneko ingurunea: ezkontidearteko zisma eta ezkontide arteko alborapena (Lidz, 1957) artikuluanhezurmamitu zen, eta bertan eskizofrenikoen gurasoen elkarbizitzakoharremanetan aurkitutako bereizgarriak deskribatu ziren.
|
|
|
Familia Sistemen Terapia da Murray Bowen-ek garatutako ereduari eman zaionizen generikoa (Kerr, 1981) eta Sigmund Freud-en lanaren geroztiko garapeneanmaila logiko bat kontsidera daiteke (Kerr, op. 227 or.). 1959an Bowen ekNIMH utzi eta hurbileko Georgetown-eko Psikiatria Sailera lekualdatu zen, etahan garatu zituen bere teoriak, eta han sortu zuen
|
bere
Familia Terapia Eskola.
|
|
|
|
Bere
familia propioarekin eginiko lana da Bowen-ek Familia Terapeutenprestakuntzan erabiltzen duena. Terapia pertsonala eta esperientziazkoa da, beraz, familiaren ikerketan eta bere familian pazienteak jokaturiko paperean, norberefamilia behatuz familiaren funtzionamendua ikastean eta norbere erreakzioemozionalak familia sisteman aldatzeko baliabideak bilatzean zentratzen dena.Eredu honen berberaren bariazioa bat da, egoera tipo bakoitzari moldatua, pazienteekin jarduera terapeutikoan erabiltzen duena.
|
|
|
Bere familia propioarekin eginiko lana da Bowen-ek Familia Terapeutenprestakuntzan erabiltzen duena. Terapia pertsonala eta esperientziazkoa da, beraz, familiaren ikerketan eta
|
bere
familian pazienteak jokaturiko paperean, norberefamilia behatuz familiaren funtzionamendua ikastean eta norbere erreakzioemozionalak familia sisteman aldatzeko baliabideak bilatzean zentratzen dena.Eredu honen berberaren bariazioa bat da, egoera tipo bakoitzari moldatua, pazienteekin jarduera terapeutikoan erabiltzen duena.
|
|
|
Eta lehen harridura horretaz mintzatu gara, nire GMI ren kalterako, platerak kasik ahantziak genituela: Segoviako
|
beraren
familia sinestuna, erabakiaren gogorra, teologia ikasketak...; zazpi lagun hasi omen ziren apaizteko asmotan, eta ikasketak bik bakarrik amaitu dituzten arren, horietatik bera bakarrik da apaiztekoa.
|
|
|
Oloteko palazio batean bizi izan ginen,
|
bertako
familiarekin. Beheko eta bigarrengo estaietan etxekoak, gu hirugarrenean, sei iheslariak.
|
|
|
Orduko hartan ere aurki adiskidetu zitzaidan. Lizartzara heldu ginenean, behin haraino helduak ginenez gero, Sorkunderi eta
|
bere
familiari bisitatxo bat egiterik ez al nuen nahi galdetu zidan. Ezetz erantzun nion, narrasegi nengoela inoren etxean bisitari agertzeko.
|
|
2001
|
|
|
Maila konprometituago batean bi baino ez ditugu aurkitu: Javier Corcuerak burututako" La espalda del mundo", non
|
bere
familia laguntzeko lan egiten duen ume bat, Estatu Batuetako kartzela batean exekutatuko duten gizon bat, eta kurdoen prolematika islatzen duen espetxeratutako emakume bat genituen protagonistak eta Auschwitzeko sarraskigunetik bizirik atera ziren bost juduen gorabeherak jasotzen dituen James Mollek osatutako" The last days" delakoa.
|
|
|
Biografoak nahiago izan du hainbat gauza isildu: " Uste dut emakume hori Gabrielen lehen amodioa izan zela, eta bien harremanak utzi zituztela
|
bere
familiak Gabrielekiko zuen aurreiritzia zela-eta. Ez daukat datu objektiborik, nire inpresioa da.
|
|
|
Talibanak eta Bin Laden eskutik ageri dira, Saudi Arabiak lehenak sostengatzen ditu baina Bin Laden egotzi zuten herrialdetik eta
|
bere
familia errepresaliatu. Saudi Arabia EEBBen aliatu garrantzitsua da, baina Saudi Arabiak bultzatzen dituen taldeek EEBBen aurka egiten dute...
|
|
|
Adopzioaren irudia, ordea, ez zen sortu bikoteak edo pertsona ezkongaiak nozitzen dituen antzutasun nahiz bestelako arazoak konpontzeko,
|
bere
familiak babes gabe utzirik dauden edo Hirugarren Munduko nahiz Ekialdeko Europako estatuetako babestokietan nekez bizi diren umeei konponbidea, babesa eta bizi kalitatea emateko baizik.
|
|
|
Kalkuluen arabera, erretzaileen %60k utzi egin nahi du Espainian. Medikuek aholkatzen diote erretzeari utzi nahi dionari
|
bere
familia medikuarengana joateko eta tratamendu psikologiko eta farmakologiko bat hasteko, bere bizi ohiturak alda ditzan. “Laguntzarik gabe uzten dutenek %5 eta %7 arteko arrakasta dute, baina tratamendu medikoarekin batera, hirunaka edo lautan biderkatzen da”, dio Carlos Giménez Ruiz pneumologoak eta Tabakismoaren Prebentziorako Batzorde Nazionaleko lehendakariordeak.
|
|
|
Badi defendatzera ez zen
|
bere
familiatik inor etorri. Halere, ez da inoren kontra arranguratzen.
|
|
|
Gujaraten ezkontzako doteagatik emakume asko hil egiten dituzte edo emaztekiek beraiek beren buruez beste egiten dute, senarraren eta
|
beraren
familiaren egoera nazkagarria eraman ezinik.
|
|
|
Gauzak ez ziren horretan gelditu, ordea. Senarrak eta
|
beraren
familiak emaztea gaizki hartzen zuten, jo egiten zuten eta jaten ere ez zioten ganoraz ematen.
|
|
|
‘Bai, kitxua batekin.
|
Bere
familiaren komunitatera joan da astebeterako. Eta zuk zer, umeren bat izango duzu, ezta? ’
|
|
|
Gizon hark
|
bere
familiaren iragan aberats eta zoriontsuaren elezaharra asmarazten zigun, aberastasuna eta zorion guztia gero zorigaitzaren haizerik beltzenak suntsitu eta sakabanatu omen zituela, hondakin batzuk hantxe uzteko geure artean, nahiz eta guk ez jakin ez nondik helduak ziren ez noiz arte.
|
|
|
Gizona, andrea eta bi ume, hamarren bat urteko mutikoa eta seizazpi urteko neskatoa, maleta edo paketeen gainean eserita denak.
|
Bertako
familia bat bizilekuz aldatzen, itxuragatik.
|
|
|
Cecilio Ramirez, guardia zibilaren semea, Espainiara itzuli zen
|
bere
familiarekin.
|
|
|
Ahizpa, koinatua, ilobak... ama, neba txikiak... Nor berarentzat, nor
|
bere
familiarentzat gunerik non. Nor berarentzat, nor bere dotearentzat dirurik non?
|
|
|
Horren seinale da Platonen idatzien %60 baino gehiagok politikaz eta bere justifikazioaz jardutea.
|
Berak
familiaz eta agian bokazioz ere zegozkion eginbehar politiko zuzenei uko egin zien, baina politikaren inguruan zuen interes guztia teorikoki landu zuen.
|
|
|
Bere berea izan zen, noski, hogei urtez bere pertsona osoan, indibidualki eta sozialki(
|
bere
familia barne) pairatu behar izan zuena: hogei urtez" agnostizismo sakon ilunean", gizarte giro ‘hartan’, sinesmen gabeko herriko seme batek lau hankako asto batek hegan baino harridura handiagoa sortzen zuenean (horren naiz, bai, lekuko).
|
|
|
–Gose nintzen eta armairuetan ezer ez zegoen jateko, salbu zure gasna" sakratua" –erantzun zidan, begitartea kuetaren pean gordez, ehiztariari ihes doakion kurkumixa umilaren antzera;
|
bere
familian ez ziren usatuak naski munduaren berrantolatzeko asmoz goizeko lauretan arrangura larrutuak plazaratzen.
|
|
2002
|
|
|
Gizon honek Euskal Herria utzi eta Bolognako unibertsitatean lan egitera joatea erabakitzen du, eta nobelan zehar kontatzen zaiguna, hiri italiarrera egiten duen bidaia fisikoaz gainera, horretarako dauzkan arrazoien inguruan bidaiariak egiten dituen gogoetak dira. Protagonistak errepaso bat ematen dio bere bizitzari, eta
|
bere
familiaren historiari, aitonak egin ez zuen ihesaldia burutzen ari den bitartean. Berak ihes egiten du, ETAz aspertuta dagoelako, eta Gerra Zibilari buruzko istorioez, eta praktika faxistez, eta edozein egunetan lagunen bat hil dezaketela pentsatzeaz, bera ere hil dezaketela pentsatzeaz.
|
|
|
Eta hori guztia utzi nahiko luke atzean. Izan ere, faxistek fusilatu zuten bere aitona eta horren eragina ez du sekula erabat gainditu, ez
|
bere
familia abertzaleak, ez berak ere. Dena dela, bada bere ihesean, egoera politikoaz aparteko arrazoi garrantzitsu bat, bere buruari ere garbi aitortzera ausartzen ez dena:
|
|
|
Gaixotasun horrek dakarren arazo nagusia bizi kalitatearen beherakada da, bai pazientearentzat eta baita
|
bere
familiarentzat ere. Eta, noski, gaixoaren asistentziak dakarren kostu ekonomikoa.
|
|
|
Etsaiez inguraturik, beraiek ere ez dira atzean gelditzen azpijokoan aritzeko orduan. Protagonista nagusia Mentxu deritzana da,
|
bere
familia aberatsari bizkarra eman eta zuhurki berea ateratzen ahalegintzen den emakume heldua. Gerra garaian ezagututako gizonaz eta haren emazte eta semeaz baliatuko da horretarako.
|
|
|
Espainiako Senatuan entzungai izan da horietako bat. Juan Adrian Gorostiza Ezker Batua Berdeak taldeko zinegotzia da Mallorcako Arta herrian eta duela zenbait aste bere etxeari su eman zioten
|
bere
familia barruan zegoela. Sutea itzaltzea lortu zen eta ez zuen kalte pertsonalik eragin.
|
|
|
Horrelakoxea omen genuen «Aitza» bera ere, idazten zituen gauzetan umorea alboratzen ez zuen gaztea, harik eta 1937ko abuztuaren 29an Gerran izandako zauriak sendatu zain zegoen Santandergo Ospitaletik" desagertu" zuten arte. Alferrikakoak izan omen ziren
|
bere
familiaren ahaleginak haren gorpua non egon ote zitekeen jakiteko orduan. Haren heriotzaren berri, Asturiaseko frontean Francoren aldeko indarrekin borrokan aritu beharrean aurkitu zen anaiari eman zioten, antza, baina beste edonolako argitasunik gabe.
|
|
|
41) eta besteren baten iritzia alde batera utzita, esan ohi da Garoa eleberriak (1912) definitu zuela autorearen heldutasun narratiboa. Eleberri honetan Uribarriko (Oñati) Joanes artzainaren eta
|
bere
familiaren historia kontatu zuen Agirrek. Gipuzkeraz dago idatzita, eta euskaltasun tradizionalistaren azken hondarraren baserri munduaren kontakizun idealizatua da.
|
|
|
Aberatsak izan gabe,
|
bere
familiak lurrak zituen Andes inguruan eta Cremona, Milan eta Erroman egin ahal izan zituen erretorika ikasketak. Epikuroren filosofia eta zientziak atsegin zituen.
|
|
|
Hala ere, larruazalean orban gorrixkak izaten dira, eta horrek koadro alergiko baten susmagarri izan daiteke. Sintoma horiekin batera, pertsonak adierazten du
|
bere
familia osoak bezala jan duela. Seguru asko, ez du botikarik hartu, eta, hartu badu, normalean hartzen dituenak dira, haiei alergiarik adierazi gabe.
|
|
|
Uros bizi zen
|
bere
familian, eta urteak joan
|
|
|
horregatik zion Soniak hain fede handia Ticesko Ama Birjinari. Halako moduan, non, geroztik, urtero abiatu izan baitzen ermita hartarantz erromes,
|
bere
familiarekin lehenik, eta Dionirekin gero, harekin Alpujarretan bizitzen jarri zenean, biek ere astebete bat jai harturik, erromesaldiari orain oinez eta orain auto stopean ekiteko. Eta, harekin aski ez balu bezala, Ticesko Ama Birjinaren iruditxo bat zuen, txerpolari bati Ohanesko festetan erosi ziona eta etxeko egongelan jarri zuena, kandelatxo pare bat aldamenetan, etxea behar bezala zain zezan.
|
|
|
Sei hilabete doi zeraman herrian. Auskalo nondik iritsi berri,
|
bere
familiaren altzariak eta kamioi batetik jaisten ikusi nuen  estreinako aldiz. Beste bi gaztek ere jardun zuten altzarien garraioan.
|
|
2003
|
|
|
Ingelesez primeran hitz egin eta idazten du. Maila sozial oso onekoa da
|
bere
familia, Bagdadeko aginte zirkuluak ondo ezagutzen ditu, eta Saddam Husseinen alderditik aparte egon dela dio" Salam Pax" ek. Kronikez gain hainbat eztabaida ere izan ditu bere irakurle erantzuleekin, eta horietan barna joan da marrazten Irakeko eta batik bat Bagdadeko egunerokotasunaren mila xehetasun.
|
|
|
Ernestinari behintzat ez zion onurarik egin. Gurasoak erregezaleak, anaiaren bat falangista,
|
bere
familia eskuindarretik urrutiratu behar izan zuen. Horrez gain, ba omen ziren etxe aberatseko alaba izateagatik begirada okerrak zuzentzen zizkioten milizianoak ere, eta huraxe izan omen zen gurasorik gabeko haurrak zaintzeari utzi eta eritegi batean lanean hastera eraman zuen arrazoia.
|
|
|
Inglesez ordea, euskaraz gertatzen dan bezela, bakoitza bere hizkera moduz mintzatzen da, eskola ta liburu batasuna eginda egon arren, eta hizkera modu honek gauza bi adierazten digu: hizlaria nongoa dan eta
|
bere
familiaren egokera soziala, ez nongoa dan bakarrik euskaraz bezela. Hau aspalditik eraman da inglesez literaturara, ezta gaurko moda igeskor bat, Inglaterra eta literatura guztian agertzen da egunoro.
|
|
|
Baina hori gertatu baino ia urte bi lehenagorik Parisen zen Jose Basterretxea. Guduak leher egin zuenean 1936an, Jose Madrilen zen
|
bere
familiarekin, semeak dioskunez. Harik lasterrera hasiko zuen, Frantziako hiribururaino eramango zuen erbestealdia.
|
|
|
1928an joan ziren Gaztelako hiri horretara, Jose 17 urteko zela. Jose eta
|
beraren
familia ez ziren gehiago Gernikara bizitzen etorriko, baina udetan sarri. Valladolid-en aldikada bat eman ondoren ez dakigu ziur zenbat urte, bi edo agian. Madrila aldatuko dira bizitzen eta hura izango dute euren bigarren eta aurrerantzeko aberria, Joserentzat izan ezik, ze hau gerra ostean Euskal Herrira itzuliko da berriz, nafar erreinu zaharreko hiriburura.
|
|
|
Gauzak, ordea, ez dira hain errazak: 12 emailetik batek aitortu egin du
|
bere
familiak erabaki solidario horrekin ez dagoela ados jakinarazi diotela.
|
|
|
Eta hamarretik batek adierazi du emaile bihurtuz gero ez liokeela
|
bere
familiari jakinaraziko (65 urtetik gorakoen artean 6tik 1ek esan du hori).
|
|
|
i) Beste norbaitekin edo beste familiakoa, epaileak ezarritako denboraldian ze edo hezkuntza talde batekin bizitzea. Neurri honen menpe dagoen gizabanahar, beste norbaitekin edo
|
bere
familiaz besteko familia batekin edo hezkuntza talde batekin bizi behar da; horiek guztiak egokiro hautatuko dira, adingabea gizarteratze prozesuan orientatzeko.
|
|
|
3 Erakunde publikoak aurreko paragrafoan aipatutako lekukotza eta likidazioa jasotzen dituenean, berehalakoan profesional bat izendatuko du, eta profesional horren erantzukizuna izango da ezarritako neurria betearaztea; ezarritako neurria barneratzea bada, orduan hori betearazteko zentrorik egokiena izendatuko du, adingabearen egoitzatik hurbilen egon eta plazak hutsik dituzten zentroen artean, kasuan kasuan eskuduna den erakunde publikoak neurria betearaz dezan. Adingarri izatea
|
bera
familia eta gizarte ingabea aurrekoak ez beste zentro batera eramateko, horren oinarria izan behar da adingabearen intereserako komenigurutik urruntzea, eta, edozein kasutan, epaia adingabeen zein epailek eman eta horren onespena izan du.
|
|
|
Horregatik, esku hartze hezitzaile orok adingabeen ingurunearen gainean zabaldu behar du bere eragina, horrek ematen baitio benetako zentzua. Araua hautsi duen pertsonaren bizitza normalizatzeko asmoz zehaztuko da non biziko den ezarritako neurria betetzen duen bitartean, baita zein heziketa edo osasun zentrora joango den, bere nortasunaren eta
|
bere
familiaren inguruabarren arabera gizartean bizitzeko gaitasuna eskura dezan, betiere gizarteak haren adin bereko beste edozein gazteri eskaintzen dizkion gizarte baliabideen sare bera erabiliz.
|
|
|
ikerketa, esku hartzea, babes juridiko eta ekonomikoa, familia, elkarte mugimendua, etab. Autismoari buruzko azken ikerketen arabera, ugaritu egin dira autismoaren espektroko nahasteak diagnostikatutako kasuak, jatorri biologikoa dutenak eta tratamenduari buruzko adostasunak hezigarria izan behar dutenak. Jardunaldietan argi geratu zen autismoa duten pertsonek tratamendu berezia behar dutela beren eta
|
beren
familien bizi kalitatea hobetzeko. Kaltetutako familiek tratamendu egokia eskatzen dute txikitatik, horrek garapen pertsonal handiagoa sustatzen duelako eta epe ertainera kostu pertsonal, familiar eta ekonomiko handia eragingo lukeen narriadura ekiditen duelako.
|
|
|
Arrunt lasai egoten zen bakarra gehien kontsernatua zena zen, Oya k erabaki baitzuen ez borrokatzea gehiago bere zorte txarraren kontra. Azkenean ohartu zen
|
bere
familiaren ondoan arrunt ahalgabe zela. Beraz, lehen aldikotz, protestatu gabe onartu zuen Turkiako arropa itsusi baten janztea egun berezi horretako amatxik espres erosi ziona.
|
|
|
|
Bere
familia ez zenez batere bere nahietaz arranguratzen, bere pentsatzeko moldea manera ahal bezain afrus batez erakutsi nahi zuen. Egia erran ez zekien besterik zer egin.
|
|
|
Aditu duana, erantzun zion Peiok hasperen sakon baten ostean. Ezkondu eginen nauk eta
|
bertan
familia osatu.
|
|
|
– 1805, Osaba baten instruccinuac bere iloba ezcondu eta necazari batentzat bere eta
|
bere
familiaren gobiernu oneraco Jaungoicoaren legue santubagaz conforme: Manuel Umerez(), Oñatiko apaiz benefiziodunaren testua, gaur egun artean argitaragabea21 Osaba apaiza mintzo zaio ilobari, eta, era guztietako aholkuak eskainiz, Jainkoarekiko, bere buruarekiko eta lagun hurkoarekiko dituen eginbeharrak gogoratzen dizkio.
|
|
|
Bestearen izenburua hauxe da: Errectore Jaun baten instruccinuac ezconduric vici dan Adisquide batentzat bere eta
|
bere
Familiaren gobiernu oneraco Jaungoicoaren Legue santubagaz conforme. Biak ere izenik eta datarik gabeak ziren, baina testuetako aipamen oso zehatzei esker, Jerardo Elortzak idazketa data eta egilearen izena aurkitu ahal izan zituen.
|
|
|
⢠Juan Mateo Zabala16 (Bilbo, 1777 Zarautz, 1840). Palacios bezala, bera ere dirudun familiakoa zen(
|
bere
familiak Bilbon bost etxe eta zubi bat zituen), baina bokazio goiztiarrari jarraituz, abituak hartu zituen 15 urterekin. Bilbon filosofiako irakasle izan ondoren, Zarauzko Ikastetxera ailegatu zen 1815ean; eta han geratu zen hil artean, 25 urtez.
|
|
|
[1805*]," Osaba baten instruccinuac bere Illoba Ezcondu eta necazari batentzat bere eta
|
bere
Familiaren gobiernu oneraco Jangoicoaren legue santubagaz conforme". Eskuizkribua, Oñati.
|
|
|
Errotua dago, jadanik, bizitzak eskaintzen dizkion estimuluak atenditzeko, onartzeko edo errefusatzeko modua, eta horrek" nortasun" bat erakusten du. Jokatzeko modu horretako ezaugarri batzuk bat datoz bere taldeak dituenekin," taldearen nortasunezauga rriak", baina beste ezaugarri batzuk ez dira taldearenak, ezta
|
bere
familiarik minenarenak ere," pertsona reneza ugarri bereziak". Gizaki bakoitza ezberdina da, errepika ezina.
|
|
2004
|
|
|
1999ko apirilean hil zen Pio Lindegaard.
|
Bere
familiak, 7.000 dokumentu (tartean, idatziak, soinu eta ikus entzunezko dokumentuak) pasatxoko fondoa erakunde bati ematea erabaki zuen abendu partean. Getxoko udala izan zen zorionekoa.
|
|
|
Dirudienez XVIII. mendearen bukaeran edo XIX.aren hasieran egindako ostatua zen. Bentako alaba den Maritxu Aizpuruak
|
bertan
familia" indiano" (bere hitzetan) bat ezagutu zuela kontatzen du, baina beharbada ijitoak izango zirela pentsatzen du. Berak ez zuen taberna edo antzekorik ezagutu, ezta bere gurasoek ere seguru asko.
|
|
|
Ekainean, ikastaroa amaitu eta Ingalaterrara joan nintzen senarra han zegoelako. Ingalaterran egindako egonaldian ere maiz etorri nintzen Euskal Herrira, Iparraldean ere egon nintzen,
|
bertako
familia baten etxean euskara ikasten. Hurrengo urtean elkarrekin bueltatu ginen Japoniara.
|
|
|
Benny Wenda Mendebal Papuaren independentzia aldarrikatzen duen mugimendu bateko buruzagia da eta harengandik zerbait exotikoa espero izatekotan, bere soinean erakuts ditzake Indonesiako militarrek erabiltzen dituzten metodoen arrastoak. 2002ko ekainean atxilotu zuten indonesiarrek, torturatu ere bai eta ezkutuko zoko batean preso ezarri; baina lortu zuen ihes egin eta
|
bere
familiarekin Britainia Handiraino iristea.
|
|
|
Hemen Egunkaria kasua zela eta zenbait gauza ezagutzen zituen, euskaldun batzuen bidez, eta bere gutunean aipatzen zigun ez zuela ezustean harrapatu guri hemen jazotakoak. Argentinako zenbait probintziatan kristorenak eta bi ari zela nozitzen jende kritikoa, eta bera eta
|
bere
familia behin eta berriro eraso zutela.
|
|
|
M.A.: Hori hurrengo pausoa izango litzateke, baina oso zaila ikusten dut, norberak
|
bere
familia eta laneko ardurak dituelako eta sakrifizio handia delako. Kontuak ateratzean zenbakiek esango digute musikatik bakarrik bizi gaitezkeen ala ez.
|
|
|
Aita eta
|
bere
familiaz hitz egin dugu, baina amaren aldetik Artetxe zara. Artetxe eta Busturiakoak.
|
|
|
Zergatik hildakoaren borondateak ez du
|
bere
familiarenak baino maila handiagoa emateko une erabakigarrian?
|
|
|
Kontua da adin txikiko pertsona batez arduratzea, era guztietako arrazoiak medio ekonomia, legea, osasuna,
|
bere
familiak ezinezkoa duen bitartean.
|
|
|
Areago oraino, adingabeaern eta
|
bere
familia biologikoaren arteko harremanetan eragina izan dezake harrerak.
|
|
|
Horrelako lekuetan bizi diren bitartean, Administrazioaren kontua da haur txikiak, adibidez,
|
bere
familiarekin ahalik eta harreman afektibo luzeena izan dezan.
|
|
|
Adingabea babesteko hautatua izanez gero, familia edo pertsona helduari harrerak dituen alderdiez ikastaro teoriko praktikoa emango zaio: lege aldetiko informazioa, honelako haur babespearen pleguak, haurra
|
bere
familia biologikotik bereizteak izan ditzakeen inplikazio eta ondorioak, umea ingurune berriari egokitzeko pausoak, jatorriko familiari egin beharreko bisitak nola bideratu eta, jakina, neskato edo mutikoa bere jatorriko familiarekin itzul daitekeela argi eta garbi uztea.
|
|
|
Bigarren fasean giltzadura edo akoplamendu izenekoan adingabearen eta
|
bere
familiaren ezaugarriez informazioa ematen zaio hartzaileari eta, umea jasotzeko, egin behar dituen egokipenak zein diren jakinarazten zaizkio.
|
|
|
1) Altzariak eta etxerako tresneria, baita alderdi exekutatuaren eta
|
beraren
familiaren jantziak ere, horiek beharrezkoak diren heinean. Oro har, janariak, erregaiak, eta auzitegiaren iritziz alderdi exekutatuak eta beraren mende dauden pertsonek duintasunez bizitzeko beharrezko dituzten gainerako ondasunak.
|
|
|
Ez zen hain handia, baina ezta hobea ere. Nire amak beti kontatu izan digu
|
bere
familia ez zela aberatsa, baina bai ondo zegoena, hau da, ezeren falta barik bizitzeko modua zeukana. Eta, orain, familiako guztiak errefuxiatuen kanpamenduetan, ia miserian bizi direla ikustean, frustrazioa, etsipena eta haserrea sentitzen hasita nengoen.
|
|
|
Gure aurrean, kalearen amaieran, kontrol dorre bat ikus zitekeen. Horren aurretik pasatu behar genuen amona eta osaba
|
bere
familiarekin bizi ziren etxera ailegatzeko. Hala ere, ez genuen izan enkontru txarrik.
|
|
|
–Ez galdetu. Badakigu nolako zama zeraman
|
bere
familia osoa galdu zuenetik. Askotan mintzatu gara honetaz eta askotan pentsatu dut gai izango zela, gaur, orain egin duena egiteko.
|
|
|
Batetik, hain zuzen, bi Estatu horien izaera nazionala totalitarioa eta zurrupatzailea dela hartu behar dugu gogoan. Bestetik, Estatu horietatik gurera etorri eta gurean
|
bere
familiaren segizioa finkaturik utzi duenak, zer eratako harremanak dauzka bere jatorriko Estatu molde horren kultura politikoarekin eta hemengo nazio auziarekin. Galdera horiei zor zaien erantzun sakonik ez dugun artean ez dugu jakingo zehatz mehatz nolako etorkin eredua sustraitu zaigun gure artean.
|
|
|
–Bistan da, hizkuntza horietako bakoitzak (euskara, gaztelania/ frantsesa eta ingelesa) funtzio desberdinak izango dituela: bakoitzak erabakiko du
|
bere
famili bizitza garatzeko zein hizkuntza nagusiki erabiliko duen, gizarte, kultura eta ekonomi bizitzan bat baino gehiago erabili ditu?. 362
|
|
|
rían 1886an jaioa, Almansa ra (Cáceres) joan zen bizitzera
|
bere
familiarekin 1878an, baina eus karari ondo eutsi zion. Madrilen matematika eta fisikan lizentziatura lortu ondoren, Guadalajara n irakasle zegoela, Azkuek deiari erantzunez, Euskal Herrira 1899an itzuli eta, berehala, Euskalzale eta Ibaizaba/ aldizkarietan hasi zen idazten eta geroago, Azkuek Europan egiten duen epealdian(), Bizkaiko Diputazioko Euskarako Katedran Azkueren lekua hartu zuen.
|
|
|
Gauez nahiz asteburuetan egin behar izaten zuen lana. Berarentzako,
|
bere
familiarentzako, denborarik gabe aurkitzen zen.
|
|
|
Margolari, argazkilari eta ilustratzaile hau Kovno n, Lituanian jaio zen 1898an. 1906an
|
bere
familia AEBra joan zen. Hamalau urte zituela litografia aprendiz gisa hasi zen eta urte batzuk geroago arte ikasketa ugari egin zituen:
|
|
|
Kasu horietan, esan zuen: “aiton amonak babes baliabide bikaina izan daitezke, haurrari
|
bere
familia eta gizarte ingurunetik ez ihes egiteko aukera ematen baitiote”. Baina arreta berezia jarri zuen horretan ere ahapaldi bikoitzeko arma dela, helduak ez baitira beti “prestatuta” egoten, “gainezka eginda senti baitaitezke egoeraz arduratzeko, batez ere beharrezko baliabideak eta laguntza sareak ez dituztenean”.
|
|
|
Txikilla “2, 2 kilorekin jaio zen, eta arnasgailu batekin konektatu behar izan genuen, baina orain bere kabuz arnasten du eta ondo hazten da. Egun batzuk barru etxera joan zitekeen
|
bere
familia bikainarekin” esan zuen Pintaudi doktoreak. Erditzeak amaren hobekuntza ekarri du, “koma laugarren gradutik bosgarrenera edo seigarrenera igaro baita, nahiz eta egoerak larria izaten jarraitzen duen”.
|
|
|
Joan etorrietarako ohiturak udan: %26 ez dira mugitzen (helburu turistikoekin) bere herritik; %32k egun batzuk igarotzen ditu herri turistiko batean, %23k
|
bere
familia dagoen herrian eta %19k bakarrik egiten du bidaia turistikoa. Internet eta teknologia berriak:
|
|
|
gatazketarako egun kritikoak Pilar Rojasek, Zero Taldeko mediku psikoanalistak, azaldu du Gabonetan hurbileko senideekin elkartzeak tentsioa eragiten duela beti, oso gutxitan ospatzen baitira norberak uste bezala. " Pertsona bakoitzak
|
bere
familia du, bere psikismoan sortu duena eta zentroa sortzen duena. Gertaera hori oso lasaigarria da batzuentzat; beste batzuentzat, berriz, etengabeko norgehiagoka iturria da".
|
|
|
Liviak ez daki hainbeste. Berak dakiena da Ginok ezin duela Tourrik ez Girorik irabazi,
|
bere
familiaren berri ez duela izan azken urteotan, eskalatzaile izandako faxista boteretsu batentzat ari dela lanean eta abizena aldatuta duela, Livia Scola, eta ezin du burutik kendu bera Livia Bucova dela, eta ez du burutik kendu nahi ere, ohore apur hori delako haurtzarotik geratzen zaion gauza bakarra. Hori, eta begi marroi eder bi.
|
|
|
• Gizabanako bakoitzaren leku bio soziala mugatzen da,
|
bere
familiaren baitan eta, ondorioz, klan edo tribuaren baitan halaber.
|
|
|
Marckek isildu baino ez zuela eduki, akordatu da orain erresumin punttu batekin, bestelako familia bat osatzeko Carlosen asmo haiek gogoan:
|
bere inguruko
familia bat.
|
|
2005
|
|
|
Saddam Husseinek hiri hauen" arabiartzea" bultzatu zuen.
|
Bertako
familia kurdu askori etxea kendu eta etorri berriei eman zitzaien. Kirkuken bakarrik 200.000 kurdu kanporatu ziren.
|
|
|
Begiak zabalik emon eutsan jarraipena amesari. Berak jakin baekian itsasontzi harek
|
bere
familiarengandik banandu eta ordezko familiarengana eroan ebala Kretako uriburura, Herakleionera. Hango familiatzakoa ugaria zan ezkero, Dimitris neba arrebez inguratuta hasi eta hezi zan.
|
|
|
Bikotekideari edo
|
bere
familiari min egiteko mehatxua botatzen dio.
|
|
|
Zentzu honetan, ezin dugu ahantzi Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsalaren 25 artikuluak dioena: «Pertsona orok du bizimodu egokia izateko eskubidea, bai berari eta bai
|
bere
familiari osasuna eta ongizatea bermatuko diena...».
|
|
|
Hadj Ahmed eta
|
bere
familia Zaouïa Sid Kala ko â?. Aissaouasâ, ekoakdira, Marokotik berrogeita hamar bat kilometrora.
|
|
|
Mikel pizzeria bateanlanean hasi berri da, eta askotan ezin da eskolara ez azterketara etorri. Mikelek,
|
bere
familiari ekonomikoki laguntzeko, nahitaez lan egin behar du. Egoerahorren aurrean zein erabaki har dezake Karlos irakasleak Sofia eta Mikelekin, zein irizpide erabiliko du irakasleak ikasle horien aurrean?
|
|
|
Diagnostiko ohikoenak hematomak, kontusioak, hezur hausturak, erredurak eta larruazaleko lesioak dira. Tratu txarrak antzeman ondoren, psikologoek adierazi dute beharrezkoa dela haurra
|
bere
familiatik bereiztea eta adingabeen zentro batean sartzea. Gurasoen errekuperazioa aztertzea eta adopzio proposamena aintzat hartzea hurrengo urratsak dira.
|
|
|
Hezitzaile, pedagogo, psikologo eta drogaren arazoa gainditu duten pertsonen talde jakin bat nahi dugu. Horrelako talde anitz baten helburua da ikuspuntu desberdinetatik lan egitea, arazo horiek dituen pertsonari eta
|
bere
familiei laguntzeko modurik onena aurkitzeko. Orduan, tratamendua familiengana ere zabaltzen da?
|
|
|
Hala ere, larruazalean orban gorrixkak izaten dira, eta horrek koadro alergiko baten susmagarri izan daiteke. Sintoma horiekin batera, pertsonak adierazten du
|
bere
familia osoak jaten duen gauza bera jan duela eta, seguruenik, ez duela botikarik hartu, edo inoiz alergiarik adierazi gabe kontsumitzen dituenak direla. Familiak ez du inolako sintomarik izaten edo, gehienez ere, beste pertsona batek izan dezake eraginik.
|
|
|
Inkesta horien arabera, Interneteko mendekotasuna dutenen erdiak baino gehiago drogak, alkohola, tabakoa edo sexua ere badira. Estatu Batuetan, gero eta zentro mediko espezializatu gehiagok tratatzen dute TAI. Datu horiek gorabehera, psikiatra batzuk eszeptikoak dira, eta adierazten dute Internet neurriz kanpo erabiltzea “bidezko” adikziotzat jo behar dela, ez baitu ondorio negatibo
|
bera
familian edo osasunean eta adikzio onartuetan, hala nola alkoholismoan.
|
|
|
Bitartean, begira gelditu zen alaba, negar zotinka, ama zergatik joan zen pentsatzen. Pixkanaka, gorroto sentimendua bameratzen hasi zitzaion gorputzean, ez zuen ulertzen nola zitekeen ama batek
|
bere
familia horrela uztea, besterik gabe. Tristura negarra amorru negar bihurtu zen eta ezin izan zuen oihu egitea eragotzi.
|