|
2008
|
|
|
Aimery Picaud-ek
|
bere
lehen hitz zerrenda atera zuenetik, euskal hiztegigintzak ikaragarri egin du aurrera. Koldo Mitxelenak eta Ibon Sarasolak egindako hiztegigintza elebakarrari esker, askoz errazagoa da orain eta zehatzago gertatzen da, gainera hiztegigintza elebidun fidagarria egitea, duela esaterako 30 urte edo baino.
|
|
|
eta zizakatzen hasi zen. Hamaikagarren hilabetean, bere lehen urratsak egin eta
|
bere
lehen hitza esan zuen. Bere gurasoen erantzunarekin hunkituta, hainbat aldiz errepikatu zuen hitz hori.
|
|
|
Lehengo zapatuan Andoainen izan ginen Paco Ibañezen kantaldian. Hauek izan ziren
|
bere
lehen hitzak: Antes morir que hablar inglés!
|
|
2009
|
|
|
Ingelesari dagokionez, bete betean uste genuen gure hizkuntza pribatua haurrenetako bat izatera ere helduko zela. Hizkuntza bat hizketan hasi aurretik ere ikasten dela sinisturik (bestela nola ikasten ote du ume txinatar batek
|
bere
lehen hitzak txineraz esaten?), asko hitz egiten genuen. Juliak lehen seme alaba guztien patua pairatu zuen.
|
|
|
Lortu du helburua, jada Francisco Lopez lehendakaria da eta denok irrikan zein izango diren
|
bere
lehen hitzak kargu berrian, zer keinu izango duen euskal kulturarekin, zer xuxurlatuko dion Gernikako Arbolari...
|
|
2010
|
|
|
Andras Dinneys zientzialariak egin digu harrera. BioTalentum enpresaren sortzailea da bera, eta
|
bere
lehen hitzekin ulertu dut zergatik gauden laborategi honetan. Hemen jaio zen Klonilla sagua, Hungarian klonatutako lehen animalia.
|
|
|
Euskaraz eta erdaraz egin zituen lehen hitzak, baina Debateen Egunerokoak gaztelaniazkoak baino ez ditu jasotzen. Juan Jose Ibarretxe Markuartuk euskaldunen hizkuntza propioa, Euskadin koofiziala den hizkuntza erabili nahi izan zuen
|
bere
lehen hitzetan Espainiako Gorteetan: " Eusko Legebiltzarraren izenean etorri naiz hona, Espainiako Gorteetara, defendatzeko Euskadik eta euskaldunok eskubide osoa dugula gure etorkizuna askatasun osoz erabakitzeko".
|
|
|
Ez luzaroan. Aretoa berehala bete zen, eta asegurugileak
|
bere
lehen hitzak osatu zituen entzule guztiak ondo kokatu eta isildu zirenean: " Sua gauza handia da berez, jaun andreak.
|
|
|
Hau da hau, neskatila ederra... izan ziren
|
bere
lehen hitzak. Taberna osoak entzuteko moduan, beti bezala.
|
|
|
Makuluekin ibiltzen ikasi behar izateagatik eta
|
bere
lehen hitzen beldur nintzelako ere atzeratuko nuen istripu osteko Xabierrekiko lehen ikustaldiaren tenorea.
|
|
2013
|
|
|
Sei hilabeterekin, haurrak hotsak errepikatzen ditu eta urte aldera
|
bere
lehen hitzak ahoskatzen ditu
|
|
|
Irudia: james keller Haurtxoaren balentria Haurrak
|
bere
lehen hitza ematen duen unea oso hunkigarria da. Hizkuntzaren bidez komunikatzeko lehen urratsa da, ez bakarrik negarraren eta keinuen bidez. «Hasieran ez dago komunikatzeko asmorik», azaldu du Klaustre Cardona, logopeda eta psikopedagogogileak, Espainiako Logopedia, Foniatria eta Audiologia Elkarteko kidea.
|
|
|
Haurtxoaren lehen soinuak, hitz baliagarri edo dibertigarrienak bakarrik errepikatzea, etab. Haurrak hitz egiten ikastea bidaia zirraragarria da. Artikulu honek deskribatzen du noiz eta nola ahoskatzen duen haurtxoa
|
bere
lehen hitzak, nola garatzen duen bere hizkuntza urte eta erditik aurrera eta aholkuak jasotzen ditu haurraren hizketa suspertzeko.
|
|
|
Ehizako gertakizun bat aukeratu zuela kontakizun gaitzat jakinarazi zion entzuleriari Ixunkek, agurraren ondoreko
|
bere
lehen hitzetan. Eta ehiztariei ustez leporatutako ohiturari jarraituz, zenbaki arras handi eta itxuraz puztuak baina tinkotasun osoz esanak doi doi aipatuz ekin zion kontakizunari neskatoak:
|
|
2014
|
|
|
Seigarren hilabetean, kontsonanteak gehitu zizkion bere «diskurtso»ari eta zizakatzen hasi zen. Hamaikagarren hilabetean, bere lehen urratsak egin eta
|
bere
lehen hitza esan zuen. Bere gurasoen erantzunarekin hunkituta, hainbat aldiz errepikatu zuen hitz hori.
|
|
2015
|
|
|
Urte batetik hiru urtera arteko hainbat aldaketa egin dira, eta hori oso nabarmena da. Haurrak bere lehen urratsak emango ditu,
|
bere
lehen hitzak esango ditu eta munduarekin duen elkarreraginaren oinarrietako asko sentituko ditu, ezkutatzen eta agertzen jolasten den bitartean, bere gurasoen laguntzaile gisa, hainbat jostailurekin edo hemen eta han ibili eta trigo.
|
|
2016
|
|
|
Autodidakta hasi zen
|
bere
lehen hitzak ikasten Assimil metodoaren Le Basque Unifie liburuxkarekin, eta entzumena garaiko euskal musikarekin landuz. 2003an Lazkaoko Maizpide barnetegira etorri zen eta lazkaotarren artean murgildu zen, behin euskara menderatzen hasita Ordiziako Herriko Tabernan lanean hasi zen arte.
|
|
2017
|
|
|
Haurrari dena interesatzen zaio eta beste pertsona batzuez inguratuta egotea gustatzen zaio, baita arrotzez ere. Baina gurasoak ezagutu eta seguru sentitzeko bilatzen ditu.’ Berehala hasi da arreta eskatzen,
|
bere
lehen hitzak esan ditu eta eztula bezalako soinuak erantzuten ditu. Nolabait, haurra, une horretan, inguruaren parte izaten saiatzen da.
|
|
2018
|
|
|
–Ez dut begirik itxi! , izan ziren
|
bere
lehen hitzak, garaipen handi eta erraz baten airean.
|
|
2019
|
|
|
1827 urtean Rene Caillé frantziarra bizirik atera zen europar bakarra izan zen. " Azkenean, zorionez, Tunbuktun sartu gara" izan ziren
|
bere
lehen hitzak; Frantziara itzuli zen eta gobernuak saritu zuen. 1826 urtean Gordon Laing eskoziarra izan zen Tunbuktun sartu zen Europako lehen gizona, baina hiriko agintariek handik igorri zuten, eta, ihes zihoala, bi morroirekin batera hil egin zuten.
|
|
|
Hala ere,
|
bere
lehen hitzek ez zuten salatu buruan zerabilena:
|
|
|
Izendapenaren ondorengo
|
bere
lehen hitzetan, bere asmoa lan eta berrikuntza ildoari jarraipena ematea da, aurreko lehendakariek egin zuten moduan: «Ikastoletatik ahalegin berezia egiten jarraituko dugu, batetik, irakasleen etengabeko formazioan, eta, bertzetik, familien inplikazioan eta parte hartzean ere, guztien artean helburu nagusitzat ikasleen konpetentzia pertsonal eta sozialen garapena dituzten hezkuntza zentroak lortzeko; hala nola, egiten ikastea konpetentzia; hizkuntza konpetentziak, euskara ardatz zentrala izanik, eleaniztasuna sustatuz...
|
|
|
Badirudi hitz egin nahi duela, alabari zerbait esan nahi diola, baina ezin ditu ezpainak guztiz bereizi, apur bat baino ez, ezin du. Alaba aitaren hitzen zain dago, hainbeste denbora eta gero, ez du
|
berak
lehen hitza esan nahi, ume sentitzen du bere burua. Aitaren ezpainei baino ez die begiratzen, umetan bezala.
|
|
2020
|
|
|
Ordura arte isilik egondako Antharkek
|
bere
lehen hitzak esan zituen orduan: " Ama, zuk uste Zerrizakur eta Otsozerri lapurtu balituzte ez genuela haien garrasirik entzungo??
|
|
|
Manu Aierdik positibo eman ostean, lehen aldiz prentsa aurrean izan da, COVID gainditu duenaren adierazle. Hain zuzen ere,
|
bere
lehen hitzetan: «Jada osatu naiz, eta sendatuen pelotoi pribilegiatu horretan nago», aipatu du.
|
|
|
Gonbidatuen harmailetan, PSCko ordezkari batzuk izan dira eztabaida entzuten, eta PSNko Ramon Alzorriz,
|
bere
lehen hitzetan, haiei mintzatu zaie, ironiaz: «Ziurrenik nahastu egingo zineten, baina ez zen Arrimadas anderea; Maria Jesus Valdemoros zen».
|
|
|
Emaitza aldez aurretik ezaguna izan arren, eztabaida bizia izan dute taldeetako eledunek.
|
Bere
lehen hitzetan, Navarra Sumako Maria Jesus Valdemorosek ez du zoriondu nahi izan Maria Txibite, eta aurreko legealdian Barkosen gobernuari leporatzen zionaren kontrakoa egitea aurpegiratu dio. «Hauek Geroa Bairen eta EH Bilduren aurrekontuak dira.
|
|
|
Maitea, iragartzen dizut gure alabak
|
bere
lehen hitzak esan dituela.
|
|
2021
|
|
|
Jose Manuel Pagoaga" Peixotok" emozio handirekin hitza hartu du, frogatuz garai hartan iheslariek bizi izan zituztenak, zauriak utziak dituela. Anai Arteari esker ukan zuten laguntza, antolaketa jarraikia eta iraunkorra,
|
bere
lehen hitzetan azaldu du. Anai Arteak hasieratik entzun zituela, Ipar Euskal Herriko ateak idekitzen oparoa eta trebea izanez," Iparraldean izan gira etxekoz hartua" gehitzen zuela.
|
|
|
Zigarro bat erre zuen eta musika entzuten egon zen polizia iritsi arte. " Atxilotuta nago" izan ziren
|
bere
lehen hitzak.
|
|
|
Noiz eman dio astia, nola egin du, nola da posible obulazio egunetik gertu egon den larru jotze batekin obariotik berez askatutako obulu hori espermatozoide anarko batekin ernaldu eta endometrioan itsatsita enbrioiak aurrera egitea? Lehenengo umeak
|
bere
lehen hitza esan, bere lehen pausoak eman aurretik sortu al du bigarren umea. Horren erraz, besterik gabe?
|
|
2022
|
|
|
|
Bere
lehen hitzak" hil zaitez, bai" izan ondoren, hauxe izan zen nik erantzun niona.
|
|
|
Nire bizitzari zentzua aurkitu nahian ari nintzela... Txominek
|
bere
lehen hitzak errepikatu zituen:
|