|
2000
|
|
|
Gizarteko praktiken multzo honek bestelako taldeengandik bereizten du, eta oinarri horren gainean hautematen du taldeak bere burua talde gisa. Horrela, jarraitzen du autoreak Devereux aipatuz, izaera etnikoa, bi datu motek osatzen dute: taldearen jokaera, zuzenean beha daitekeen neurrian, eta taldeko kideek beren ezaugarriei buruz egiten dituzten auto orokortzeak? 3 Beraz, ezberdintasun enpirikoarenexistentziari taldeak
|
bere
buruaz duen pertzepzioa gehitzen zaiola esan dezakegu, ondorio gisa.
|
|
|
Ondorengo esperientzia eta bizipenak lehen oinarri horren gainean finkatuzjoango dira bizitzan zehar, subjektuak
|
bere
buruarekiko duen ideia, mundua etabesteekikoa, harreman dialektiko honen ondorioz osatuz doala.
|
|
|
Edozein gisaz ere, 5 Biltzar Nagusia bururatu eta, handik egun gutitara, lauetakidek (ez nornahi, haietarik hiru sortzaile baitziren: J. M. Benito del Valle, AgirreBilbao eta Jose Luis), hain zuzen ere Txillardegi
|
bera
buru zutela, zelanbaitekomanifestu bat argitara eman eta hedatu zuten. Hauxe zioten:
|
|
|
Ai, gure aitak jakin izan balu, Senekak erranaren bidetik, ezen ez dela gizonik ahaltsuena bertze guztiak bere menerat dituena, baina
|
bere
burua duena...!
|
|
|
Zeren, nola gorputzaren begiak kanporat beha ditugun, hala iduritzen zaigu ezen etsai guztiak kanpoan ditugula, ohartu ere egin gabe ezen etsairik handiena nork
|
bere
burua duela. Zeren, begiak kanporat ditugula, erakargarri zaigun guztia desiratzen baitugu, eta, desiraren desiraz, ekiten diogu sare baten egiteari, gure desiraren objektu zein pertsonen ehizatzeko.
|
|
2001
|
|
|
Emazteak adarrak jarri dizkiola jakitun denetik, deliriora eramango duten obserbazio eta antsietateak guztiz ezkutagaitzak suertatuko zaizkio protagonistari. Desiratutako objektuak ihes egiten diola pentsatzeak beragan sortzen duen urrikaltasun eta ziurtasunik ezaren adierazle ditugu
|
bere
buruaz dituen irudi penagarriak. Protagonistak kiratsa besterik ez dio somatzen bere buruari (linimento eta sardin usainaren nahasmendutik eratorria, 86) eta zakur deslai baten modura abandonatzen da etxean (121).
|
|
|
Emazteak adarrak jarri dizkiola jakitun denetik, deliriora eramango duten obserbazio eta antsietatea areagotuz joango zaizkio. Desiratutako objektuak ihes egiten diola pentsatzeak beragan sortzen duen urrikaltasun eta ziurtasunik ezaren adierazle ditugu,
|
bere
buruaz dituen irudi penagarriak. Protagonistak kiratsa besterik ez dio somatzen bere buruari (linimento eta sardinusainaren nahasketatik eratorria) eta zakur deslai baten modura abandonatzen du bere burua (121).
|
|
|
Sormenezko joko atsegin gisa hartzea litzateke aukera on bat: bakoitzak bere gorputza ahalik eta bilgarri atseginen bihurtzea eta aldi berean,
|
bere
buruaz duen irudiarekin koherente izatea.
|
|
|
Gustura ez egoteak, pertsonak
|
bere
buruaz duen irudia eta barneratu dituen estandar sozialak bat ez datozela adierazten du.
|
|
|
Eta nork
|
bere
buruaz duen irudia moden eta gorabehera sozialen menpe egoten da.
|
|
|
XIX. mendetik aurrera berealdiko ardura hartu zuen nobelak bere gain: errealitatea irudikatu beharra. Egia da XIX. mendean burgesiaren mundu etaantolamendu moralaren berri eman zigula nobelak, edo, aproposago esanda, gizarte hark
|
bere
buruaz zuen irudikapena. Ezin ukatu nobelaren garrantzia gizartemodernoaren imajinarioa elikatzeko orduan:
|
|
|
Biktimak izango dira bi emakumeok, gizonezko baten biktimak hain zuzen, eta, narratiboki, Floraren kasua suertatzen zaigu nobela honetan garrantzizkoena.Emazteak adarrak jarri dizkiola jakitun denetik, deliriora eramango duten obserbazioa eta antsietatea areagotuz joango zaizkio. Desiratutako objektuak ihes egitendiola pentsatzeak beragan sortzen duen urrikaltasun eta ziurtasunik ezaren adierazleditugu,
|
bere
buruaz dituen irudi penagarriak. Protagonistak kiratsa besterik ez diosumatzen bere buruari (linimentu eta sardin usainaren nahasketatik eratorria) etazakur deslai baten modura abandonatzen du bere burua (121).
|
|
|
Eta horrekin batera, Nafarroan hain eroso bizi diren hainbat eta hainbat erakunde eta elkarte —eta Nafarroako Kutxan pentsatzen ari naiz batik bat— hausnarketara bultzatuko dituen hainbat neurri hartzeko gauza: hamar mila bezero eta hamar mila bezeroren diruak bat batean galtzea ez da gustuko platera izango Sanz Sesma
|
bera
buru duen kutxarentzat. Eta kalean egin daitezkeen adierazpen edo manifestazioez gain, ekintza konkretu eta zehatzak bultzatzen jakingo duena (euskaldunik ez, esate baterako, inprimaki elebidunak edo euskaraz soilik egindakoak eskatuko ez dituenik); euskarak indarkeriarekin zerikusia baduela esaten dutenak argumenturik gabe utziko dituen lobby bat; mediatikoki tinko eta zorrotz lan egingo duen lobby bat; ekimen judizialak aurrera atera ahal izango dituen lobby bat; eraso guztien aurrean aho batez eta segundorik galdu gabe erantzungo duen lobby bat; eta herritarrak euren hizkuntzaren aldeko apustuan buru belarri eta ilusioz murgiltzea lortuko duen lobby bat.
|
|
|
Lehenik, eztabaida baten baitan eta eztabaidaren baitatik sortzen da: pentsalaria ez da
|
bere
buruarekin duen bakarrizketa bati esker munduaz jabetzen, teoria alternatiboekin duen eztabaida bati esker baizik; filosofia elkarrizketa bat da. Eta lorpen hori eskuratzeko baldintza batzuk bete behar dira, eztabaida orok ez baitu ezagutzara bideratzen.
|
|
2002
|
|
|
– Ikasleak
|
bere
buruarekiko duen konfiantza areagotzen du prestatutako lanak. Irakurketan landu beharrekoak aukeratzean eta prestatzean, bat batekotasunak duen porrot egiteko arriskua ekiditen da.
|
|
|
BALORAZIOA Nork
|
bere
buruarekin duen ziurtasuna adierazten
|
|
|
Aldi berean, beste historialari batzuek. Jose Maria Portillo-k, adibidez. Gipuzkoan eta Bizkaian botere publikoak
|
bere
buruaz zuen irudia aztertu zuten.Historialari horiek Aro Berriaren arloan lan egin badute ere, haiek behatutakoprozesuen sustraiak Berant Erdi Aroan kokatu beharra dago. Euskal kontzejuetanfinkatu ziren oligarkiek, beren lehentasuna justifikatzeagatik, XIX. mendera arteiraungo zuen gizartearen irudia zabaldu zuten.
|
|
|
Alegia, arrisku egoerak ezin daitezke kanpotik aurreikusi. Mehatxuei aitzin egin behar izan zien aurreko kultura eta garapen sozialaren aldietan ez bezala, gaur egungo gizarteak, arriskuekin harremanetan,
|
bere
burua du eztabaidagai.
|
|
|
Gaur egungo gizarte modernoan, hartzaileak berak bere interesen arabera eta bere gustuek gidaturik hautatzen du zein mezu iturri kontsultatu, baita kontsulta noiz egin ere, edo harengana zertarako jo. Norberak
|
bere
buruaz duen uste eta konfiantzaren araberakoa ere bada hedabideen eragina.
|
|
|
Patologia hori arazo piloa izan daiteke nerabeentzat; izan ere, nerabeen erdiek baino gehiagok antsietatea izaten dute, eta bost depresiotik batek aknea, Espainiako dermatologoek atzo aurkeztutako ikerketa baten arabera. Bartzelonako Unibertsitate Autonomoko katedradun eta Espainiako Dermatologia eta Psikiatria Elkarteko kide Santiago Estaun doktoreak dioenez, “akneak alderdi pertsonala baldintzatzen du eta gizabanakoak
|
bere
buruaz duen irudia eta besteei ematen diena aldatzen du”. Aditu horren arabera, funtsezkoa da psikiatrek edo psikologoek aknea dutenen tratamenduan parte hartzea, dermatologoak nahaste emozionalaren edo jokabide obsesibo eta konpultsiboaren aztarnak ikusten dituenean.
|
|
|
3. Egun petrolioa eta energia iturrien inguruan ematen diren kontraesan geopolitikoen eta Mendebaldeak une honetan
|
bere
buruaz duen eta historian zehar Islamari buruz izan dituen ikuspegien txirikorda bat da gure munduak herrialde musulmanei buruz duen ikuspuntu sinkronikoa. Irizpide hauen bilakaera diakronikoa pixka bat arakatzea nahikoa litzateke ordea interpretazio hori zein koiunturala den ohartzeko:
|
|
2004
|
|
|
hemengo gerrilarien finantzazio iturria drogaren komertzializazioa delako teoria oinarritzat hartuta, drogen labore, produkzio eta merkaturatzea errotik suntsitzea du helburu plan honek. Eta Kolonbiak
|
bere
buruarentzako duen Nazio Garapen Plana delakoaren barruan itsatsi zuten.
|
|
|
sekulako kaltea egiten dute horrelakoek, besteak
|
bere
buruaz duen irudia suntsitu egiten dutelako.
|
|
|
Hortaz, posible da teologia bat garatzeaondorioz? Jainkoa pentsamendu soila da,
|
bere
buruaz du egiten gogo.2.3 Fisikaren baitanIkusi dugu Aristotelesen ontologiaren helburua higiduran den Izatearen azterketadela, eta higiduraren esperientziatik teologiara helarazi gaituela, Jainkoa urrun dagoelarik; hortakotzinetafisikaren eta fisikaren arteko muga ez da batere garbia. Haatik, argi eta garbiesaten digu filosofoak diren gauzen kausak lau direla:
|
|
|
Semaforo gorrian gelditu da eta ezpainak lehor eta pinturarik gabe dituela ikusi du
|
bere
buruaren gainean duen ispilura lepoa tente jarrita gerturatu denean. Arratsaldean lantokiko komunean jarritako margo gorria aspaldi desagertu da.
|
|
|
Alde batera utzi dituela fedezko kontuak eta, neurri horretan, baita fede hutsaren kontua litzatekeen Jainkoa ere. Bere eredu deduktibistarentzat lehen hastapena izango den Jainko geometra, matematikoa, ezagutza zientifikoaren aurrebaldintza, ahalguztiduna, dena dakiena eta dena, unibertso bakarra sortu duena eta naturatik kanpo existi daitekeena izango da
|
berak
buruan duena.
|
|
|
Ez da ahaztu behar, hasteko, Jainkoari buruz orain arte kontuan hartu duen hipotesi bakarrean bera iruzurtitzat jotzen zuela eta ikuspegi hau ez datorrela larregi bat
|
berak
buruan duen Jainkoaren ideiarekin. Are gehiago, Descartesek beharrezkoa du modu batean edo bestean Jainko iruzurtiaren hipotesi hori baliogabetzea, gero Jainkoaz hausnarketa egin ahal izateko.
|
|
|
Munduarekiko eta
|
bere
buruarekiko duen ardurari (eginbeharraren matrizeari, alegia) uko egin diezaioke gizakiak eta ez gutxitan hala egiten du; baina hori egitean, bere arduragabeziak bere izatea kolokan jartzen du, gizakiak abiarazia zuen izate proiektutik urrunduz. Nortasun guztiz egolatriko eta patologikoak ez badira, askatasunaren eta arduraren arteko dialektika tentsio handiz bizi ohi dute gizakiek, tentsio hori maila eta era askotakoa izan daitekeelarik.
|
|
2005
|
|
|
Norbait gutxiesteko, psikologikoki mintzeko,
|
bere
buruarengan duen konfiantza urritzeko eta bere auto estimazioa suntsitzeko helburuz, asmo txarrez egin eta botere jarrera batetik exekutaturiko jokaeretan oinarritzen da tratu txar psikologikoa.
|
|
|
Gatazka pertsonala: norberak
|
bere
buruarekin duena.
|
|
|
Plaken artean osatutako bikote bakoitzaren mugimendu erlatiboa berezko Euler-en poloak definitzen du, E AB,. BEC= E CB, etaE CA. Euler-en polo bakoitzak dagokion abiadura angeluar erlatiboa izango du, AB, BC eta CA. Puntu hirukoitzaren inguruko edozein ibilbidek plaken arteko hiru mugak zeharkatuko ditu. Hiru muga horietako abiadura erlatiboaren batuketak zero izan behar du, azken batean, batuketak plaka batek
|
bere
buruarekiko duen abiadura islatzen baitu. Beraz, abiadura angeluar erlatiboetarako,
|
|
|
Guk, aurrerantzean, eskubide deituko diogu, modurik zehatzen eta hertsienean. Horretan sartzen da nork
|
bere
buruaren gainean duen ahalmena, askatasuna izenekoa, eta beste batzuen gainekoa, gurasoena nahiz jaunarena. Jabaria da osoa, edo, osoa baino gutxiagokoa, gozamen, bahi eta kredituaren kasuan bezalaxe, azken horri zorra kontrajartzen zaiola.
|
|
2006
|
|
|
Everesten egon nintzenean ohartu nintzen espedizio bat kirol abentura bat izateaz gainera abentura pertsonal bat ere badela, norberak
|
bere
buruarekin duen abentura bat.
|
|
|
Nik neuk idazteko izan ditudan zailtasunak protagonistaren bidez kontatu ditut. Maitasun nobela da, baina protagonista idazteko grina sentitzen duen gizona da, eta,
|
bere
buruarekin dituen borrokaldien erruz, idazteko ezinduta sentitzen dena. Eta beste pertsona batek beregan duen konfiantzak bere barruko mamuak uxatzen laguntzen dio.
|
|
|
Bertzenaz, egina egon balitz ez nukeen egingo. Nire ustez, herri honetan izugarrizko leizea dago egiten den ikerketaren eta jendeak, oro har,
|
bere
buruaz duen jakintzaren artean. Alde handi hori orekatu behar da, eta hor kokatu dut nik lan hau:
|
|
|
Autoestimu baxua: nerabeak
|
bere
buruaz duen irudia uste baino gehiagobaldintzatzen dute bere gurasoek transmititzen dizkioten mezuek. Horregatik, oso garrantzitsua da haurrei argi uztea bikotearen hausturak ez duelazerikusirik eurekin eta euren jokabidearekin.
|
|
|
Barkatu neure buruaz hitz egitea, baina, hitz egin ote dezakegu idazleok besteezertaz? Nork bere gatazkaz, nork
|
bere
buruarekin dugun borrokaz, tentsioazharago. Beti bidelagun bat izatea komeni da, ordea, eta Joseph Brosky hartu dutgaur gidari.
|
|
|
gizakiak aktibo bizi behar du etengabe, bere duda eta inpotentzia sentimenduak gainditu ahal izateko. Ahalegin eta jarduera mota hori ez da nork
|
bere
buruarekin duen konfiantzaren emaitza, ez da norberaren baitatik sortutako zerbait; aitzitik, angustia egoerari ihes egiteko modu desesperatua da(?) Jarduera eta lanarekiko jarrera berri hau, biak ere, berez, helburutzat hartuta?, Erdi Aroaren amaieratik gizakiak nozitu duen transformazio psikologiko garrantzitsuentzat jo daiteke (Fromm, 1993: 102).
|
|
|
Baina azken batean, alabatzat hartzen zintuen, bere modura. Nirekin ezarri nahi zuen harremana
|
bere
buruarekin zuena bezain itogarria zela iruditzen zait. Ziurrenik, halakoa behar zuen izan maitasunak berarentzat.
|
|
2007
|
|
|
Gaur egun, asko mintzatzen da hizkuntza ekologiari buruz, betiere, nire aburuz, adigai hori ez da modu zehatzean erabiltzen, eragin handiko elementuak topatzen ditugulako arlo honetan. Horretara, bada, indarra, izen ona eta nork
|
bere
buruaren gainean duen estimu txikia izaten dira eremu honetako baldintzagarriak. Berbarako, elkarren ondoan bizi diren hizkuntza erkidego biren jazokizun bat azaldu nahi dut oraingoan, hau ere adibide batez emanda.
|
|
|
Askotan, askatasunaren akuilatzaileago da tirania eta errepresioa, tolerantzia baino. Kontzientziaren (izpirituaren) historia, kontzientziak
|
bere
buruarekin dituen borroken historia da, kontzientzia unibertsalak hainbat eta hainbat kontzientzia partikular eder sakrifikatu behar izan duelarik bere bidean. Andre gizonak bortizkeria artean ikasten du askatasuna.
|
|
|
Izan ere, beste pertsona bat deskribatzeko garaian, gizabanakoakkontuan hartzen du pertsona horrek berarengan duen eragina; nork bere buruadeskribatzean, aldiz, ez ditu erreferentziatzat hartzen beste pertsonak. Ostera, gizabanakoak
|
bere
buruaz duen iritzia izaten da deskribapenaren ardatz nagusia (Damon eta Hart, 1988).
|
|
|
Barajasko aireportuko T4 terminala, eta Valentziako eta Bilboko aireportuak. Oro har, korporazioak AENAk, Espainiako aireportuak kudeatzen dituenak,
|
bere
burua du ordainpeko wifi sarea, eta beste konpainia batzuek debekatuta aireportuetan zerbitzu hori eskaintzen dutenak. Enpresentzat bakarrik ‘ADSL WI-FI gunea’ zerbitzua erabiltzaileentzat bakarrik da Telefónicarekin WiFi ADSL konexio bati alta eman diotenak eta enpresa gisa.
|
|
|
–" Nork
|
bere
buruarekin duen idilioak bizitza osoa irauten du". –Kanutoari azken xurgada hartu zion?.
|
|
2008
|
|
|
Gabezia horrek konfiantza galarazten dio pertsonari, eta horrek are gehiago okertzen du
|
bere
buruaz duen ustea.
|
|
|
Metraileta tiroak hegoaldetik hasi bezain pronto, atzera egin behar izan zuen Errepublikaren agintaritzak, Negrín
|
bera
buru zutela. Soldata eta domina guztiak utzi zituzten han, harkaitz lakarretan; bertako agintari militarren esku, soldaduei partitzekotan.
|
|
|
gillotina halabeharrezko ondorioa izan zen, aurrera egin behar zuenak (zientziak eta askatasunak, adibidez) aurrera egin zezan, XVIII. mendeko biztanleak ezin bizi baitzitezkeen Erdi Aroan baleude bezala. Aurrerapenak
|
bere
burua du, baina atzerapenak ere berea du?
|
|
|
Ohar egitekoa da Arana Goirik uste zuela Azkueri katedra «entxufez» eman zitzaiola, Larrazabal lekeitiar diputatuak erraztuta, hasieran Diputazioko gehienak abandotarraren alde omen zeudenean7 Diputazioan egon ziren eztabaiden aktak aztertuz nabarmen ageri da Arana Goiriren uste hori guztiz okerra zela, diputatuentzat zalantza Azkue eta Unamuno artean egon baitzen, Arana Goiri hasiera beretik baztertuz. Eta Larrazabalek Azkueri lagundu bazion ez zen izan Arana Goiriren aurrean baizik Unamunoren aurrean8 Nolanahi ere anekdotak argi erakusten du Arana Goirik
|
bere
buruarengan zuen uste sendoa.
|
|
|
Gorputz eskemak gorpuztasunean ditu bere sustraiak. Horregatik, haurrak
|
bere
buruaz duen ideia haren biologiak baldintzatuta dago nagusiki. Gorputz eskemak pertsonaren alderdi psikoafektiboak eta mugikorrak biltzen ditu.
|
|
|
gillotina halabeharrezko ondorioa izan zen, aurrera egin behar zuenak (zientziak eta askatasunak, adibidez) aurrera egin zezan, XVIII. mendeko biztanleak ezin bizi baitzitezkeen Erdi Aroan baleude bezala. Aurrerapenak
|
bere
burua du... baina atzerapenak ere berea du... baina eta aurrerapenak aurrera egin nahi badu, atzerapenari moztu behar dio burua, bata ala bestea... horixe gertatu baitzen, horixe baizik ez, frantses iraultzan! Baina aizu:
|
|
|
" Bere burua egoera tragikoan aurkitzeagatik beragatik, ustekabean egin du bekatu, argi gelditzen da errudun dela, ez egin duen bekatuaz, baina bai beste batez: hybris bekatuaz errudun da;
|
bere
buruarengan duen konfiantza erabatekoa, zeinaren bidez sinesten baitu, bere aretearekin, inork sufriaraziko ez duen jainko bat dela. Batzuetan hybrisa bere ekintzetan ageri da:
|
|
|
Mundua entzutegi unibertsala bihurturik. Juzgatzaileak ez dakiena da, besteak salatzen ari delakoan,
|
bere
burua duela salatzen eta saltzen, erakutsiz besteri egozten dion gaitz horixe berori dela bestek berari egoztea galarazi nahi lukeena, eta, juzgatzea auto agiraka gisa harturik, gaitz horixe berori dela azken buruan bere buruari barkatzen ez diona.
|
|
|
Esparru horretan, autoulerkuntza horrek berezko autogobernu moduren bat baldin badago bakarrik izan dezake adierazpen politikoa. Autogobernurik gabe ezin da komunitate politiko batek
|
bere
buruaz duen ulerkuntza mantendu eta garatu. Horrenbestez, nazio minoritarioetan egiten den immigrazio kudeaketaz dihardugunean, autogobernu aldarriak legitimatzen dituzten oinarrietako batez ari gara.
|
|
2009
|
|
|
Etxeak sakabanatuta egotea ohikoa da hemengo paisaian eta isurialde atlantiko osoan. Jurgi Oteiza eskultore ospetsuak euskaldunak
|
bere
buruarekin duen konfiantzari egozten zion etxeak bakartuta eraikitzeko ohitura zaharra1.
|
|
|
Esaldi batzuk saihestu egin behar dira, halako edo bestelako zara eta gisakoak, arriskua izaten baita haurrak
|
bere
buruaz duen irudiari lotzeko aipu horiek.
|
|
|
Rafael Bengoa Osasun sailburuak esan du
|
bera
buru duen Sailak eskuartean dituen datuen arabera, A gripeak 12.000 ospitalizazio eragingo dituela eta egonaldiak batez beste 7 egunekoak izango direla.
|
|
|
...k izan ziren Maria Bibianaren hitzak, non arestian desizoztutako irria berriro izoztu baitzitzaion Txarori; ikusi ere, ikusi behar baitzituen honek, bai Maria Bibianak erabilitako tonuan eta bai haren betartean ere, irri aztarnarik ez?, berearekin zerikusirik ez zuèn beste jarrera baten zantzuak; Adaren ahizpa bost minuturako sartu zela, bai, baina ongi aprobetxatu nahi zituela bost minutu haiek,
|
berak
buruan zituenak argi eta garbi azaltzeko: hura ez zela, alegia, konplimenduzko bisita bat!; Maria Bibianak horman zintzilik zegoèn gurutzea ikus zezakeen, Txaroren buruaren gainetik, eta hala, batean begiak apur bat igotzen zituela eta bestean apur bat jaisten, galdetu zion:
|
|
|
esan nahi baita bi eltze geratzen zirela, jolas arduraduna Prosperori begiak bendatzen hasi zitzaionean; ikusleek eta parte hartzaileek bazekiten ordurako zein zen urez betetako eltzea, kanpotik ur hariz josita baitzegoen, partaideek eltzeei eta sokari berari emandako astinaldien ondorioz, bilintzi balantza; Domingok erabakia zuen zer egin, haren begirada bizi tentsioz beteak ez zuen beste interpretazio baterako tarterik uzten?, halako eran, non Jainkoari eta zeruko fantasma guztiei. Benjamin Mariari bereziki? eskatu baitzien ezen gauzak gerta zitezela
|
berak
buruan zituen bezala; hasteko, berak zintzo zintzo beteko zuen bere partea, tiragoma kolkotik atera eta haren larru puskan harria ipintzen zuela; hala, bada, Prosperok bere lanari ekin zionean, Domingo eta bere lagunak garrasika hasi ziren, Prospero eltze urdunerako bidean jartzeko; adar-jotzaileek ez ezik, beste ikusle guztiek ere, salatariek beti ordaintzen dute, modu batean edo bestean?... hara bideratu zuten mutila, batzuk eta besteak ados baleude bezala behingoz, harik eta eltzearen azpian jarri zen arte, jendearen oihu gero eta ozenagoak airean:
|
|
|
Bukatzeko, talde kultural bakoitzean irudikapenak nola finkatzen diren ezagutzeko asmoz, gutxiengo bakoitzak
|
bere
buruari buruz duen pertzepzioa ikertu genuen, berriz ere ezaugarri prototipikoen irizpidea erabiliz. Hauek emandako hitzen% 50 osatzen dute.
|
|
|
Talde kultural bakoitzean Irudikapen hauek zein puntutaraino sustraiak botatzen dituzten jakiteko, gutxiengo bakoitzak
|
bere
buruari buruz duen pertzepzioa ikertu genuen. Alde batetik, diskurtso menderatzailea erreproduzitzen duten narratiben elaborazioa aztertzen da.
|
|
|
Era berean, mugikortasuna galtzeaz gain, trauma psikologiko handia eragiten diote gaixoari. Batetik, anputazioak beste pertsona batzuen onarpena murriztuko ote duen beldur da.' Gorputzaren zati bat galtzeak, bestalde, aldatu egiten du pazienteak
|
bere
buruaz duen irudia, eta, beraz, haren autoestimuan eragina izan dezake. Egoera horrek dakartzan eragozpenak gainditzeko, FABIO proiektuak pazienteen bizi kalitatea hobetzeko beharrezkoak diren inplante eta elementuen diseinu eta fabrikazio katearen erabateko integrazioa lortu nahi du.
|
|
|
Hala ere, azpimarratu zuen jokoan dagoena ez dela baliabide arazoa, ekonomia jasangarriaren aldeko eta klima aldaketaren aurkako konpromisoa baizik. Castrok azaldu zuenez, Gobernuak eta
|
bera
buru duen erakundeak hainbat proposamen egin dituzte udalerriak konpentsatzeko. Besteak beste, hauek eskatu ditu:
|
|
|
Nork
|
bere
buruarengan duen konfiantzaren ikurra da zuzen esertzea. Aldiz, bizkarra okertuta denbora batez edukitzeak segurtasunik eza eta asperdura adierazten du.
|
|
|
Estatuko eginbeharrak bere gain hartu dituela jakinarazi du. Eta presidentearen kontra protesta egiteko eskatu die herritarrei, eta
|
bera
buru lukeen trantsizioko gobernua babesteko. Gisa horretako azken manifestazioetan istiluak izan dira.
|
|
|
Izan ere, horrek gidatuko luke sistema arriskuan jar dezaketen ekintzak aurreikusteaz eta eragozteaz arduratuko den kontseilu berria, Europako Kontseilu Sistemikoa deitutakoa. Jean Claude Trichet EBZko presidenteak badaramatza hainbat hilabete eskatzen
|
bera
buru duen erakundearen zeregina handitzeko. Kontseiluak ohartu egin du finantza sistemaren egonkortasuna zalantzan ikusten duenean, eta halabeharrez obedituko zaio.
|
|
|
Funtsean, jakina delako bata zein bestea hautatu benetako agintea beste nonbait dagoela. Agintari Gorenak erabakitzen du nor den hautagai eta nor ez, eta
|
bera
buru duen elizgizon multzoak mugitzen ditu Irango benetako hariak. Parte hartzea oso handia dela dio erregimenak, ez dela iruzurrik egon eta Ahmadinejaden garaipena erabatekoa dela.
|
|
|
...en Maria Bibianaren hitzak, non arestian desizoztutako irria berriro izoztu baitzitzaion Txarori; ikusi ere, ikusi behar baitzituen honek, bai Maria Bibianak erabilitako tonuan eta bai haren betartean ere –irri aztarnarik ez–, berearekin zerikusirik ez zuèn beste jarrera baten zantzuak; Adaren ahizpa bost minuturako sartu zela, bai, baina ongi aprobetxatu nahi zituela bost minutu haiek,
|
berak
buruan zituenak argi eta garbi azaltzeko: hura ez zela, alegia, konplimenduzko bisita bat!; Maria Bibianak horman zintzilik zegoèn gurutzea ikus zezakeen, Txaroren buruaren gainetik, eta hala, batean begiak apur bat igotzen zituela eta bestean apur bat jaisten, galdetu zion:
|
|
|
dohaineko ur bainua; Prosperoren aurretik zegoenak beste eltze bat hautsi berri zuen: ...eltzea, kanpotik ur hariz josita baitzegoen, partaideek eltzeei eta sokari berari emandako astinaldien ondorioz, bilintzi balantza; Domingok erabakia zuen zer egin –haren begirada bizi tentsioz beteak ez zuen beste interpretazio baterako tarterik uzten–, halako eran, non Jainkoari eta zeruko fantasma guztiei –Benjamin Mariari bereziki– eskatu baitzien ezen gauzak gerta zitezela
|
berak
buruan zituen bezala; hasteko, berak zintzo zintzo beteko zuen bere partea, tiragoma kolkotik atera eta haren larru puskan harria ipintzen zuela; hala, bada, Prosperok bere lanari ekin zionean, Domingo eta bere lagunak garrasika hasi ziren, Prospero eltze urdunerako bidean jartzeko; adar-jotzaileek ez ezik, beste ikusle guztiek ere –salatariek beti ordaintzen dute, modu batean edo bestean orain, orain eta orain!
|
|
|
Nabarmentzekoa da baieztapen horiek guztiz kontrajartzen zaizkiela José MarÃa Aznar jauna
|
bera
buru zuela Espainiako Gobernuak 2001ean (1992an, Felipe Gonzà ¡ lez buru zela, sinatu eta bederatzi urte geroago) berretsi zuen Europako Eremu Urriko Hizkuntzen Gutunean jasotzen diren printzipioei. Izan ere, aipaturiko hizkuntzak babestu eta bultzatzea demokrazian eta kultur aniztasunean oinarrituriko Europa eraikitzeko ekarpen garrantzitsutzat aldarrikatzen baitu Europako hizkuntzen gutunak.
|
|
|
Gizakiaren bere buruarekiko harremanaren antzaldaketa erradikalak gizon eta emakumearen arteko harremanen aldaketan aurkitzen du bere egiaren froga. " Emakumearekiko harremanetan, emakumea atseginzaletasun kolektiboaren ehiza eta zerbitzaria baita, gizakiak
|
bere
buruarekiko duen degradazio mugaezina adierazten da. Zeren harreman horren sekretuak, ekibokorik gabeko adierazpen erabatekoa, agerikoa eta desestalia aurkitzen du gizonak emakumearekiko dituen harremanetan eta generikoa, naturala eta zuzena den harremana atzemateko moduan.
|
|
|
Gaur egun modakoa omen da klaseak deseginak daudela aldarrikatzea. Egiaztapen hori lanaren organizazioaren mutazio handiaren, eta proletalgoak
|
bere
buruaz zuen irudiaren lausotzearen gain oinarritzen da. Klase baten identitatea ez da esentzia aldaezina, esperientzia historikoen, borroka eta lorpenen emaitza baizik.
|
|
2010
|
|
|
Elizaren antzeko egitura bat nahi zuen, non bera izango baitzen aita santu. Kristoren gorputz mistikoaz mintzatzen zitzaidanean, berriz,
|
bere
burua zuen buru ezinbestekotzat, jakina: –Eta gorputz bati, ilea luzatuz gero, moztu egiten zaio; azazkalak luzatzen direnean, moztu egiten dira; eta soberan diren elikagaiak kaka bihurtzen dira?
|
|
|
Izan ere, iraultzaile baten helburua errealitatea aldatzea bada. Marxek, Engelsek, Leninek eta iraultzaren aldeko teorialari guztiek horixe aldarrikatzen dute bederen?, errealitatea ezagutu behar du lehenik eta behin. Eta lehen errealitatea da bakoitzak
|
bere
burua duela: bere errealitate psikikoa, alegia.
|
|
|
...peoples unitate kolektiboa kontsideratzea (Rawls, 1993); halaber, errepresentazio kolektiboen kontzeptua arrazionala da eta ikuspegi politikotik sortzailea izan daiteke (Pettit, 1997); ikerketa kulturalei loturiko erlatibismoaren arriskuak gainditzeko bitarteko egokia izan daiteke, egitura instituzionalen zilegitasuna funtsatzeko baliagarria baita (March eta Olsen, 2005; Kimlycka, 2004); eta, nork
|
bere
buruaz duen irudi narratiboa eta besteekin osatzen duen irudi kolektiboa ulertzeko bitartekari moduan tresna eraginkorra da. Baina, proposamen instituzional normatiboa oinarritzeko agerian geratu da, gizarte unitate kolektiboen (Social selves) osaketa deskribatzeko gaitasuna duen proposamen teoriko baten beharra (Calhoun, 2006).
|
|
|
Banakoa oinarri duen proposamen ontologikoaren, epistemologikoaren eta instituzionalaren ondoan, errepresentazio kolektiboen (Durkheim, 1912), sozialen (Moscovici, 1979) edo irudikarien (Anderson, 1983) definizioak sortzen dituen zailtasunek bide eman diote diziplina anitzeko eztabaida garaikideari. Autoerrepresentazioen dimentsio indibiduala, erlazionala eta kolektiboa bereizteak agerian utzi du hiru dimentsioek duten eragina banakoak
|
bere
buruaz duen errepresentazioa osatzeko prozesuan (Chen eta Boucher eta Tapias, 2006; Turner eta Whitehead, 2008; Pentland, 2007; adibidez). Are gehiago, banakoak dituen harreman sistema sozialen eta kulturalen testuinguruan, agente kolektibo sozialki integratuek erakutsi dute banakoen agregazioan agortzen ez diren jarrera proposizional intentzionalak garatzeko duten gaitasuna (Pettit, 2001); eta horrez gain, testuinguru sozial eta kulturalean osaturiko kolektibitateen errepresentazioa aintzat hartzea beharrezkotzat jotzen dute hainbat autorek; mundua deskribatzeko (Calhoun, 2006; Goldman, 2009; Olive, 2000; adibidez) eta instituzionalki antolatzeko (Krauss, 2004; March eta Olsen, 2005; Miller, 2004).
|
|
|
Izan ere, iraultzaile baten helburua errealitatea aldatzea bada —Marxek, Engelsek, Leninek eta iraultzaren aldeko teorialari guztiek horixe aldarrikatzen dute bederen—, errealitatea ezagutu behar du lehenik eta behin. Eta lehen errealitatea da bakoitzak
|
bere
burua duela: bere errealitate psikikoa, alegia.
|
|
|
Elizaren antzeko egitura bat nahi zuen, non bera izango baitzen aita santu. Kristoren gorputz mistikoaz mintzatzen zitzaidanean, berriz,
|
bere
burua zuen buru ezinbestekotzat, jakina: " Eta gorputz bati, ilea luzatuz gero, moztu egiten zaio; azazkalak luzatzen direnean, moztu egiten dira; eta soberan diren elikagaiak kaka bihurtzen dira... alfer jende bazter nahaslea hori besterik ez baita:
|
|
|
1998an Eusko Alderdi Jeltzalearen hautagaia izendatu zuten Eusko Jaurlaritzako hauteskundeetan, eta Lehendakari izan zen hiru legealditan.
|
Bera
buru zuten Jaurlaritza horiek oso onespen zabala izan zuten herritarren artean, eta Lehendakariak energia eta gaitasunak inbertitu zituen Euskal Herriaren garapen ekonomiko eta sozialean, Europako lurralde ekonomikoki dinamikoenetako bat bihurtzeraino. Ezin dugu ahaztu epe horretan Euskadi autonomoak bosgarren tokia irabazi zuela Europar Batasuneko per capita errentaren sailkapenean.
|
|
|
Chartres hiriko katedralean, XIII. mendeko kristaleretan, Karlomagno eta Orreagako istorioa ageri dira.
|
bera
buru zuen bestea mendebaletik, Orreagan, Iruñean eta Tuteran barna, biak Zaragozako ateetan bat egiteko. Iruñera iritsirik, bertako herritarrek ez omen zuten erresistentziarik egin eta Karlomagnok bakean okupatu omen zuen.
|
|
|
" Lehen itzulpena gauza garrantzitsua da. Aldatu egiten du norberak
|
bere
buruaz duen ideia. Zorionak.
|
|
|
" Itxaron, izenpetu egingo dizut".
|
Bere
buruaz zuen ziurtasuna txundigarria zen. Idazle kontsakratua bera balitz bezala jokatzen ari zen.
|
|
2011
|
|
|
Ordea, EITB hizpide izan dugunoi eta ikus entzule gisa bizkarra eman diotenei, gehienei behintzat, bestelako ekaitzaldi bat bizi izan duela iruditzen zaigu. Busti duten lainoetako batzuek bera iritsi baino lehenagokoak ziren; beste batzuek,
|
bera
buru duen lantaldeak eraginak. Lan eskubideak, diruaren banaketa desegokia, gauza batzuen gutxiestea, erabilera politikoa, langileei egindako presioak, inbertsiorik eza, programazio urria eta desegokia eta bestelako hamaika gai lehertu zaizkie, unean unean, muturren aurrean.
|
|
|
X. erronka alor guztietan dago. Irakasleen formakuntza funtsezkoa dela aipatu dugu. herri batek
|
bere
buruaz duen ezagutza zabaltzearen esparrua estrategikoa da. eta hemen ahal den moduan lantzen da gai hori. herri normalizatu batek ondo finkatzen du eta hobeto transmititzen duezagutza hori; bermatuta dago diruz, formazioaren bitartez kurrikulumean, komunikabideen bitartez, eta abar. horiek guztiek transmititzen dute herri horren irudia eta hizkuntza komunitate horren sendotasuna eta parte izatea... ideiak ez dira falta, baina izugarrizko dirutza behar da gauzak ongi egiteko.
|
|
|
Hiztunak
|
bere
buruaz duen irudia eta iritzia bere hizkuntzaren egoerari omen dario hein batean. Hizkuntzaren zoria nolako, hiztunaren tasunak eta keriak halako.
|
|
|
–Hiztun taldearen identitatea eta nortasuna ere taxutu behar da, ezen, hiztun talde batek
|
bere
buruaz duen irudia hizkuntza horren bitartez bereganatzen baitu. Ondorioz, dena delako hizkuntza zapalduta gertatzen denean, taldearen izaera bera ere zapaldu egiten da.
|
|
|
Anbiguotasunak haserretu egiten du.
|
Bere
buruaz duen ziurtasun gabezia eta anbiguotasuna besteengana proiektatzen ditu. Bere barneko mundua, anbibalentziaz eta susmo txarrez betea, kanpora ateratzen (proiektatzen) du pertsona paranoideak.
|
|
|
–
|
Bere
buruaz dituen kognizioak: «Zelatan egon behar dut», «Bizirauteko modu bakarra autosufiziente izatea da», «Besteei bultza egiten ez badiet, besteek egingo didate niri bultza», «Zerbait nahi dudanean, edozein bidetatik lortuko dut».
|
|
|
Jomuga garbi eta espezifikoak jarri behar dira mendeko nortasunaren nahastea duenaren terapian. Jomuga horietako bat lortzen duen bakoitzeko, argudioak dauzka terapeutak pazienteak
|
bere
buruaz duen pertzepzioa aldatzeko, hots, ezgauza izatearen sentimenduari kontra egiteko. Bere pentsamendu automatikoen arabera, pazienteak ez du trebetasunik hainbat helburu lortzeko.
|
|
|
Baina, nerabeak besteengandik aske jokatzen ikasi behar du, haiekin harreman estuak garatzeko gai izanez (Beck, Freeman, Davis eta lankideak, 2004). Nerabeak poliki poliki bere guraso eta irakasleengandik independizatu egin behar du,
|
bere
buruarengan duen konfiantza eta autoeraginkortasun sentimendua gehituz. Esate baterako, mendeko nortasuna dutenek besteei eta besteek esaten dutenari mugak jartzen ikasi behar dute.
|
|
|
Bere buruaren irudi ideala edukita, irudi horrekin bat ez datozen datuak distortsionatu egiten ditu. Nartzisistak
|
bere
buruarekiko duen irudi puztua zauritzen bada, haren autoestimua jaitsi egiten da eta egonezina sortzen dio. Egoera hori gainditzeko drogak kontsumitzera jotzen du sarritan.
|
|
|
Amaren sabelean dagoen haurrak libido guztia beregan kokatua dauka. Nia eta zera bereizi gabe dauzka, ingurunearekin harremanik ez du eta amodio objektu bakarra
|
bere
burua du; kanpoko objektuak aukeratu aurretik, eta libidoa kanpoko objektuetan jarri aurretik gertatzen da. Nartzisismo sekundarioan norbere niarengana itzultzen da objektuetan kokatua zegoen libidoa; besteekin identifikatuz gertatzen den niaren eraketa prozesuarekin lotua dago.
|
|
|
Errituaren estetika, komunitatearen ethosari buruz mintzo da, jokaera komunitario desiragarriari buruzko ikasbide metaforikoak diren keinu eta jarreren bitartez, gernikarren irudikarioan desiragarriak diren balioei buruz (erresistentzia, konpromisoa). Azken finean,
|
bere
buruaz duen ideiaz mintzo zaigu, estetika eta estilo konkretu batean zehazten den ideiaz.
|
|
|
–
|
Bere
buruaz dituen kognizioak: «Zelatan egon behar dut», «Bizirauteko modu bakarra autosufiziente izatea da», «Besteei bultza egiten ez badiet, besteek egingo didate niri bultza», «Zerbait nahi dudanean, edozein bidetatik lortuko dut».
|
|
|
Pertsona batzuek beste batzuek baino erraztasun eta barne baliabide gehiago dituzte hori lortzeko. Berezitasun hori konfiantza maila handiaren eta
|
beren
buruaz duten estimu handiaren ondorioa da. Fernando Pena psikologoak, egun hau dela eta, beste batzuk erakartzeko eta konkistatzeko bidea zein faktorek mugatzen duten eta hori zailtzen duten alderdiak azaldu ditu.
|
|
|
Errazagoa da kanporakoentzat lotsati batentzat baino", erantsi du Pena. Zenbat eta garrantzi handiagoa eman beste pertsona batzuen pentsamenduei, batez ere pertsona horiei balio handiagoa ematen zaienean,
|
bere
buruaz duen ideiaren gainetik. Hori gertatzen da" haurtzaroan horretarako hezi gaituztelako.
|
|
2012
|
|
|
Eromenaren inguruko istorio batekin ekin dio Itxaso Martin kazetari eta idazleak (Donostia, 1981); lehen eleberria du ni, Vera. Bi emakume, Vera eta Martina, eromenaren zurrunbilo ikaragarrian harrapatuta, fobiaz eta beldurrez beteak, errealitatea eta fantasia ezberdintzeko gai ez direla. Lehen eta bigarren pertsonak erabili ditu Martinek, elkarrizketak bereizteko gidoirik gabe, eta protagonistak
|
bere
buruarekin dituen bakarrizketak islatzeko tipografia ezberdinak tartekatuta. «Ez da kontaketa garbia.
|
|
|
|
bere
burua baitu salatzen, sala dezaten beldurrez.
|
|
|
zeinaren bortiztasunak
|
bere
burua baitu galtzen
|
|
|
Izan ere, norbanako edo nortasun bakoitza tentsio eta jakintza kontraesankorrez osatzen da (generoa, klasea, ogibidea...). Ondorioz, testu bat ongi aztertu ahal izateko, irakurleak ongi ulertu behar du lan hori nola erlazionatzen den
|
bere
buruarekiko duen kontzeptu pertsonalarekin. Nork bere buruaz duen pertzepzio horrek izugarrizko garrantzia du norberak testu baten zentzuaz egiten duen interpretazioan.
|
|
|
Ondorioz, testu bat ongi aztertu ahal izateko, irakurleak ongi ulertu behar du lan hori nola erlazionatzen den bere buruarekiko duen kontzeptu pertsonalarekin. Nork
|
bere
buruaz duen pertzepzio horrek izugarrizko garrantzia du norberak testu baten zentzuaz egiten duen interpretazioan. Bigarrenik, autoreak bere testuari eman asmo dion zentzua bigarren mailakoa da irakurleak hautematen duen zentzuaren alboan.
|