|
2000
|
|
|
ene anaiaren irri sardonikoarena, zeina baita, bertze hitz batzuetan, oinazearen irria. Zeren, ote dakizu zenbat sufritu zuen anaiak, hark
|
bere
buruari egin zizkion zaurien gaizkoaduraren ondorez. Eta, halarik ere, bere irri harekin ikusten genuen beti, edo bere irri iduriko harekin, hobeki, zeren eta irri hura ez baitzen arraitasunarena, baina nigarrarena eta tristurarena, penarik penagarrienarena eta hortz haginen karraskotsena; eta trufarik krudelenaren irria zen, azpian eta bere maskarapean oinaze neurriz gaineko hura gordetzen zuelako, bizi bizia...
|
|
|
Eta, ai, zein urrun geratzen zitzaidan denbora eta sasoin hura, noiz eta Amsterdameko porturat iritsi bezain fite oilarraren moduan ibiltzen baikinen, oilotik oilorat, geure egitekoa egiten genuela ahalik eta lasterren eta fitezen! Eta nola maradikatzen nuen neure bizitzako aldi hura eta nola ahalketzen nintzen aldi hartaz!, nahiz eta ulertzen nuen, bertzalde, ezen ez zegoela ikasbide hoberik bizitzak berak eskaintzen ziguna baino eta ez zegoela zentzatze zentzuzkoagorik nork
|
bere
buruaren gainean egin zezakeena baino, gure hutsen zuzentzeko eta gure falten korrejitzeko eta erremediatzeko... eta bidean abantzatzeko eta aitzina egiteko, azken finean.
|
|
2001
|
|
|
Besteak egiten ditu bere sufrimenduen erantzule edo alderantzizko ikuspegia hartzen du:
|
bere
burua egiten du inoren arazoen errudun.
|
|
|
Zientziaren eta Teknologiaren XX. mendeko garapena arautu duten lorpen nagusienetarikoak laburbildu aurretik, Richard Feynman ek, XX. mendeko fisikari handienetarikoak, idatzitako The Feynman Lectures on Physics liburuan
|
bere
buruari egiten dion galderara joko dugu:
|
|
|
Gizakiari norbera zaio maitagogorik gogokoena. Gizakiak maitasunari uko eginez,
|
bere
buruari egiten dio kalterik handiena. Maitatuz, norberari egiten dio onik gehien.
|
|
2002
|
|
|
Navajas) edo" gizatasunik gabekoa" (ik. Gil Casado) deitu izan zaion eleberrigintza honek munduaz hausnarketa egin ordez,
|
bere
buruaz egiten du, idazketaz beraz, alegia. Horretarako, eleberriak narrazioestrategiak berritu zituen eta kontamolde anitzekin esperimentatu.
|
|
|
Soilikkoordinatzaileari jakinaraziko zaio hauen berri. TratuPertsonala: Nork
|
bere
buruarekin egiten duen tratua da. Idatzizko tratuhorretan (orain bai idatzizkoa, nahitaez) zehaztuko du eguneroko jardueranzertan eta zein mailatan erabiliko duen euskara.
|
|
|
Hizkuntza idatziak erabiltzen duen hizkuntza autonomoa da, idazlearengandik bereizia. Ahozkoak ez bezala, idatzizkoak bere testuinguru propioa sortzendu eta testuak
|
bere
buruari egiten dio erreferentzia (Vigotsky, 1934, 1984). Idatziaikusi eta erakutsi egin daiteke.
|
|
|
Mekanismo horiek diskurtsoaren azaleko egituren rola betetzen dute, diskurtsoari berari lotura emanez. Azaleko isotopiak, beraz, emisio kate bereko programa batean beste programa bati buruzko erreferentziak eginda, telebista katea bakoitzak
|
bere
buruaz egiten duen iragarkiak aireratuta, edo aurkezleen lanean bilatzen du bere lekua.
|
|
|
Laukiaren beheko aldean, lagunen arteko komunikazioa edo norberak
|
bere
buruarekiko egiten duena ditugu. Lagunen arteko komunikazioan, mintzakideen kopurua txikia da, hurbil daude, era guztietako zentzumenak erabil daitezke komunikatzeko (ikusmena legez, ukimena edo usaimena), eta elkarreragina berehalakoa da.
|
|
2003
|
|
|
Lan honek aukera asko eskaintzen ditu eta bereziki erakargarria da, etxeko txikienek eskulan erraz eta dibertigarri batean parte har dezaketelako. Normalean, eskulanak eta brikolajea egitera bideratzen ditu asko, lan hori nork
|
bere
buruari egiteak dakarren gastua aurreztera. Beraz, ideia horretatik abiatuta, etxean eskura izan dezakeen edozein kaxa erreziklatuz argazkientzako markoa egiteko aukera planteatzen dugu.
|
|
|
Haren itxura arriskutsuaz ohartu direnean, inguratu egin dute guardiek. Eta mutilak, ihesbiderik ez zuela ikusi duenean, pistola bat atera eta
|
bere
buruari egin dio tiro. Haren azken hitzak hauek izan dira:
|
|
|
Bera manta azpian sartu eta orduak emango zituen egongelan, kasurik ez egiteko aginduta. Azkenean, ez
|
bera
burutik egin ez ni suizidatu: Mediterraneoko argitasunari zor, agian.
|
|
|
Egile gizonezko hauek nekez lortuko dute azken aldian plazara atera diren emakumezkoen pertsonaia femeninoen indarra eureganatzea (Ana Urkiza, Miren Agur Meabe eta Sonia Gonzalez ditut buruan), baina ulertzekoa da. Haien kasuan pertsonaia femeninoa lan intelektualaren emaitza den artean, emakume hauek pertsonaia katartikoak eratu dituzte, esperientzia metatuaren eta nork
|
bere
buruarekin egindako" kontu ajustearen" indarra dutenak. Pertsonaia hauekba rneborroka ren emaitza dira eta azala urratua eskaintzen zaizkigu, gordin, sinesgarri, haragizko, nahiz eta garaile ez atera gerra intimo horretatik.
|
|
2004
|
|
|
Horra hor erabiltzaileak
|
bere
buruari egin behar dion lehen galdera, zaharkitutako PC hori garaia iritsi aurretik botatzeko erabakia hartutakoan.
|
|
|
Poesiaren eta etikaren hizkuntzari uko egiten dionak bere buruari uko egiten dio. Mistikaren hizkuntzari muzin egiten dionak
|
bere
buruari egiten dio muzin, ohartuko ez bada ere. Zientziaren itsaso bakarrean murgiltzen dena benetako jakintzaren ozeano amaigabearen atarian geratzen da ezinbestean.
|
|
|
Azken batean, ohartuki nahiz ohartzeke," aukeran, hau egingo dut" esanez bezala jokatzen ohi dugu. Aukeraren aukeraz eta hautatzearen hautatzez gizakiak
|
bere
burua egiten du. Eta bere burua eginez bere buruaz jabetzen da, hots, bere buruaren jabe egiten da.
|
|
|
Aukeraren aukeraz eta hautatzearen hautatzez gizakiak bere burua egiten du. Eta
|
bere
burua eginez bere buruaz jabetzen da, hots, bere buruaren jabe egiten da. Eta jabetze horri errealitate etiko edo morala deritza, Zubirik maisuki irakatsi zigunez.
|
|
2005
|
|
|
Jatorrizkotzat hartuak diren zenbait herriren sinesteen arabera, oraingo bizitza norbederak
|
bere
buruaz dagien ametsa omen da. Ondokoa, ez ametsezko errealitatean, zinezkoan, garatzen omen da.
|
|
|
Ez zuten gurekin deus adostu, guk ez baitugu lehentasunezko tratamendu bat izenpetuko ez bagaude edukietan ados. Batasunak
|
bere
buruari egin lioke kritika hori.
|
|
|
Zer ekarri digu erlijioak historian zehar, katixima eta kristau arau gisa? Horixe da Victor Morenok
|
bere
buruari egin dion galdera El soborno del cielo liburuaren mamia plazaratu aurretik. Egilea ez da erlijio mota horren fededun, eta horregatik historian zehar gertaturikoetan oinarritzen da gure inguruan nagusitu den erlijio mota hori ezein tolerantzia, zientzia, ikerketa, askatasun eta erantzukizun mota moztu izan duen eskalpeloa izan dela aldarrikatzerakoan.
|
|
|
Eta egun hartarako aski zelakoan, atsotitz hura gogoratu zait: egun bakoitzak baduela
|
bere
buruarekin egitekorik asko.
|
|
|
Nire lehenengo kezka izan da zenbait froga erakustea, zuzenbide naturalari zer dagokion azaltzeko. Horretarako erabili ditudan irizpideak inork ere ezin ditu ukatu,
|
bere
buruari kontra egiten ez badio bederen. Arean ere, ondo hausnartuz gero, zuzenbide horren printzipioak kanporatu egiten dira eta begi bistan daude, zentzumenen bitartez antzematen dugun guztia bezalaxe.
|
|
2006
|
|
|
Errebelen preso zeuden fedekide guztiak askaturik zeuden, orobat. Erregina Joanak
|
berak
buru egina zuen, Donapaleun, Nafarroako Estatuen biltzarrean.
|
|
|
Berberak dira galderok, gainera, gizakiak, gizaki denetik,
|
bere
buruari egin dizkionak. Ezagutzen dituzu, ezta?
|
|
2007
|
|
|
gure artean teknologia berriei esker gero eta normalagoa dena, guregandik fisikoki urrun dagoen solaskide batekin aritzea bakarrizketak deitu beharrean solaskidea bertan ez dagoela egiten den erabilera deitzea. Izan ere, bakarrizketa nork
|
bere
buruarekin egiten duena edo inorekin ez egiten dena da eta guk neurtzen ditugun horiek ez dira halakoak izaten.❚
|
|
|
helburu batzuk gauzatzeko izpiritu nazional (natural) italiarra, beste batzuetarako frantsesa, etab., tresna gisa. Historia unibertsalaz mintzo baikara, subjektua historia unibertsala bera da; bera ari da
|
bere
burua egiten. Izpiritu nazional horiek ez dute batere interesik historiarentzat, historiak berak (kulturak, izpiritu unibertsalak) hartu ez dituen bitartean.
|
|
|
Izpiritua, kontzientzia? bere buruaz jakin ahala doa
|
bere
burua eginez eginez. Naturak ez dio gizakiari bere buruaren jakintasunik eman; konkistatu egin behar du, hots, bere burua izpiritu (libre) gisa ikasi eta gauzatu558.
|
|
|
moduetan aurreneko esperientziak egin eta gero, Grezian beste kultura modu bat entseatu dizu arrakastatsu, etab.; eta azkenik, kulturak (kultura bera da subjektua, eta bera bere objektua ere), aurreko esperientzia guztiekin aberastua zetorrela etorri, esperientzia berrietarako iparraldeko klima eta izpiritua bilatu ditu, Shakespeare bat supiztuz. Gizadiaren kultura edo izpiritua, historia unibertsala?,
|
bere
burua egiten doala ematen du, orain Israelen, gero Grezian, lurraldez lurralde, herri gogoz herri gogo, lehenarekin geroa ernaltzen, oraina eraitsi eta biharra jaso.
|
|
|
Horrela, hizkuntzaz espainiarra izan arren bera sentieraz ez dela espainiarra dioena oraindikez bide da ohartu nazio identitatea ez dela sentimen kontu hutsa. Identitate nazionalak oinarri materiak eta objektiboak dauzkalako, nork
|
bere
buruaz egin dezakeenautodefinizio sentimentalaz harago. Gizakia baldintza historiko eta nazional jakinbatzuen baitan determinaturik dagoen neurrian, baldintza sistema horrek eraiki diobere nortasun izaeraren moldea.
|
|
|
nork bere burua beretik sortzen du, autopoiesis osoa bereganatu du (behar du) subjektuak, hori baita zu zeu izatekobidea. Onar dezakegu, Touraine rekin batera, nork
|
bere
buruaren alde egin beharduen lana, bere burua, kanpotik mugatu eta egituratu duten indarren kontra aritzeadela, batez ere (baina ez bakarrik) indar horiek pertsona egoera subordinatuankokatu dutenean, Foucault-ek zioen bezala, indar horiek subjektua bere buruarenbitartez, subjektu?
|
|
|
Azkenik, Nire espirituala autokontzeptuaren aldeegonkorrenei eta barne barnekoenei dagokie; esate baterako, pentsamenduak etajudizio moralak. Nirea espiritualak izaera erreflexiboa du, eta pertsonak pentsalarigisa
|
bere
buruaz eginiko gogoetak biltzen ditu.
|
|
|
Bestalde, Fichte-ren nia oso pertsonala ere bada, gizaki bakoitza da (eta, gehiago, filosofiatik kanpora batik bat hala ulertu da): nor bere buruaren erantzulea, berak egiten du bere burua, eta
|
bere
burua eginez bere bere mundua egiten dizu, horixe da eta horretantxe datza giza askatasuna292 Gizon eta emakume bakoitza munduaren sortzaile bat da, bere buruaren egile izaki. Fichte-k bakoitzaren nia predikatu egiten du, exijitu egiten du.
|
|
|
Euskara gehien bultzatu duen kirol taldeaIskiza erritmika taldeaAmaia, Irantzu eta Izaskun dira entrenatzaileak.1 Hiru entrenatzaileok bizitza osoa daramagu kirol honetan. Pasioa daukagu honekiko eta bakoitzak
|
bere
buruarekin egiten du borroka eta autosuperazioa lantzen dugu gimnasia erritmikoan. Aurten, asko borrokatu ondoren, Altsasun 15 ordu ematen ditugu eta Olaztin beste talde bat daukagu.
|
|
|
Normala denez, beharbada oraindik norbait zalantzakor dago Arteta nazionalista den edo, are gutxiago, hegemonista. Arrazoi gutxi eman ditugula Artetak
|
bere
buruaz egiten duen deskribapena deskalifikatzeko. Azter ditzagun beraz nazioen ontologiari buruzko ondorengo esaldiak:
|
|
|
" Gizakia ez du jada biologikoa denak definitzen, baizik eta kulturala denak: hark bertan egiten duenak eta
|
bere
buruaz egiten duenak" 66 Kontua da, eta hau da guretzat orain garrantzitsuena," eboluzio biologikotik"" eboluzio kulturalerako" pausoa gizarte batean edo bestean gauzatzen dela eta, Gervilla ri jarraituz, hezkuntza prozesua horrela" balio kultural batzuen edo besteen jabetzearekin" 67 dagoela lotua. Hori dela eta, hezkuntzaren aniztasunaren aldarrikapen bat egiten du Spranger ek:
|
|
|
Lehenengoak, jada aipatutakoaren haritik eta Beorleguiren hitzetan," giza naturaren berezko izaera etikoarekin" 72 du zerikusia: " Animaliarekin gertatzen ez den bezala", honela zioen jada Zubirik," gizakiaren bizitza irekia da osaeraz" 73 Gizakia izaki aske eta adimendun bat da —ez dago jaiotzez programatua— eta, horregatik,
|
bere
burua egin egin behar du eta erantzukizunez hartu behar ditu bere erabakiak. Horren haritik, hain zuzen, hitz egiten du Lopez Arangurenek" gizakiaren egiturazko izaera moralaz":
|
|
|
bere berezko gaitasunen garapena bere eginkizuna izan daiteke" 18 Askatasun horrekin batera, baina, gizakiaren hezia izateko eta hezteko" obligazioa" dator: " Gizakia, existitzerakoan", honela dio Zubirik," ezinbesteko zeregin batekin topatzen da, alegia,
|
bere
burua egin beharraren zereginarekin" 19 Kontua da giza askatasuna erlatiboa dela ze, aipaturiko hezkuntzaren beharraren eta posibilitatearen haritik, gizakiak nahi eta nahi ez ekin behar dio bere burua osatzeari. Sartrek dioen bezala:
|
|
|
Kontua da hezkuntzak, zentzu" paidetiko" horretan, gizakia gizaki bezala ezaugarritzen duela eta, horrenbestez, fenomeno antropologiko propio bat osatzen duela: gizakiak, animaliak ez bezala,
|
bere
burua egin egiten du eta egin egin behar du —bere dimentsio biologikoan baino gehiago bere dimentsio gizatiarrean—; eta, besteak beste, horregatik hitz egiten dugu autoerrealizazio prozesuaz edota errealizazio pertsonalaz. Giza ibilbide hori aztertzerakoan, baina, ez da nahikoa gizabanakoen eta gizataldeen gaitasunak, ezaugarriak eta lorpenak kontuan hartzea, alegia, ezinbestekoa da ere erreferentziazko hainbat auzi kontsideratzea, ze, egiaz, noranzkorik gabe prozesu oro itsu da.
|
|
2008
|
|
|
Marie Monique kazetariaren Le monde selon Monsanto (Mundua Monsantoren arabera) pelikulak izen bereko liburuan oinarritua iritzi publikoa astindu du; dokumentalak Monsanto hazi etxe estatubatuarrak patenteen atzean ezkutatzen dituen interesak bistaratzen ditu eta enpresa horiek munduko hazien jabe egiten ari direla nabarmen ageri da filman. Biomorrontzaren arora hurbiltzen ari ote garen, hori da askok
|
bere
buruari egiten dioten galdera.
|
|
|
Ikaran Nagusia baserriak dilindan ozena laga deutso Ugarteburu Meabebasterretxeari. Hango lurraldeetara joten dauanean, Angelek
|
bere
buruagaz egiten dau topo; berak harmonizatzen ditu oilarraren kantua nahiz txoriena, astoaren arrantzea zein ugaraxoak, trumoi hotsa edo zapoak, fonemez baliatuta izakien alkarrizketak pertsonifikaturik:
|
|
|
Ez zituen pentsatzeko bi egun hartu.
|
Bere
buruari egin ez zion galdera baten erantzuna argi ikusi zuen bat batean; burmuina azken hilabeteetan ezkutuan pentsatzen jardun izan balitzaio bezala. Katiluan gaizki iragazitako kafearen hondarrak utzita alde egin zuen etxetik.
|
|
|
Haurrak etxera eramango duen koadernoan, gurasoek ere erantzun ahal izateko jarduerak sartzen dira, haurrek berek ere beren jarduera fisikoaren maila ebaluatu dezaten, eta konpromisoa hartzen dute beste aukera batzuk bilatzeko, koadernoaren barruko proposamen batzuen laguntzarekin, hala nola “Aitaren edo amaren jarduera fisikoaren zirkuitua”. Koadernoak ‘Jarduera fisikoaren piramidea’ barne hartzen du, eta, amaitzeko, haur bakoitzak
|
bere
buruari egin behar dion ebaluazioa egiten du, ikasturte hasieran baino jarduera fisiko handiagoa dela eta, hobekuntzari buruz. Bi koadernoek, elikadurarenak eta jarduera fisikoarenak, familiak inplikatzen dituzten jarduerak biltzen dituzte, hau da, tailer batzuk gurasoekin batera etxean egiteko planteatzen dira.
|
|
|
Senarra ere etxean zegoen, eta hark ere labanarekin egindako hainbat zauri zituen. Ertzaintzaren arabera,
|
bere
buruari egindakoak ziren. Ustezko hiltzailea izateagatik atxilotu, eta Logroñoko (Errioxa, Espainia) erietxe batera eraman zuten zauriak sendatzera.
|
|
|
Ehun auzokide baino gehiago bildu ziren atzo, Mañuetako (Araba) herriko plazan, Estibalitz Anguloren hilketa salatu eta senitartekoei elkartasuna adierazteko. Ustez senarrak hil zuen herenegun Angulo, laban batekin lepoa moztuta; senarra Logroñoko (Espainia) erietxean dago oraindik, ustez
|
bere
buruari egindako zaurien ondorioz. Udalak herrian dolu egunera deitu du.
|
|
|
Bien bitartean, senarra oraindik ere Logronoko hospitalean dago, ustez
|
bere
buruari egindako zaurien ondorioz. Angulori autopsia egindakoan, bestetik, erabakiko du familiak noiz izango diren hileta elizkizunak.
|
|
|
Duela hiru aste inguru, berriz, SEADeko presidentea, Mohamed Abdelaziz, izan zen Bani gutuna bidali ziona, bitartekariaren jarrera salatu eta hura kargugabetzeko eskatuz. «Ordezkari bereziak
|
bere
buruaren kontra egin du Marokoren aldeko jarrera hartuz. Espero dut beharrezko erabakiak hartuko dituzula».
|
|
|
Lehen esan dudan bezala, interesgarria da ikustea artea eztabaida politikoaren erdian nola sartu duten, batez ere, gehienek kupula erraldoia zuzenean ikusi gabe iritzia eman dutelako eta benetako eztabaidan sartzea alde batera laga dutelako. Arte munduak
|
bere
buruari egiten dion galdera zera da: merezi ote du XXI. mendearen hasieran garai bateko enkargu ofizialen antzeko lan handiak eta garestiak egitea?
|
|
|
santuen ikuspen edo begitazioen erako zerbait dagoela hor, edo bestela, parte txarretik?
|
bere
buruari egindako begizkoa.
|
|
|
Gaindi dezagun behingoz norbere buruarekiko elkarrizketa tai gabea, narzisismo gero eta likitsagoa[...], non errealitateak ez baitira dagoeneko gizaki biziarenak, lan egiten eta
|
bere
burua egiten duenarenak, baizik eta hitz hutsak, hitz multzo hutsalak, hitzen esanahietatik sortutako tirabira antzuak (25 or.).
|
|
2009
|
|
|
Nola bizi gehiago eta hobeto? Eta hor jokoan dagoena ez da pertsona bakoitzak
|
bere
buruarekiko egin dezakeena, ekosistema osoa baizik. Rikardo Arriolaren argudioari jarraituz," erokeria da gure inguruari egiten dioguna; abeltzaintzak nitrogeno izaerako substantzia lurrunkorrak isurtzen ditu; milioika mangladi hektarea suntsitu dira Indonesian, Perun… Gobernuek honelako gauzak erregulatzen ez badituzte, epe motzean gizakiaren etorkizuna galduta dago".
|
|
|
|
Bere
buruaren bidez egindako adierazpide artistikoek markatzen dute Itziar Okariz artistaren lana. Hainbat gai lantzen ditu, hala nola, gizartearen eta pertsona indibidualen arteko harremana, ideologia feminista, identitatearen eraikuntza, kultur zeinuen esanahia, edota perspektiba ideologiko, sozial eta politikoaren bidez espazio publikoan sartzea.
|
|
|
Abiatu, beti tradizioren batetik abiatzen gara: bizi filosofia bat à la Baroja (Barojaren batzuetakoa, hobe), existentzialismo bat à la Unamuno, tragikoa, edo à la Sartre edo Camus, sozial kritiko eta ekintzailea, edo marxismoa, eskura hor dauden eskaintzak dira denak, hautatu norberak egin behar baitu zein balio sistemarekin
|
bere
burua egin. Egun haietan burrundari presentatu den eskaintza askori, Gandiagak paso esan dio.
|
|
|
Basoa eskuzabalki bete ostean, izotzik gabe,
|
bere
buruagatik egin zuen topa. Begiak malkoz bete zitzaizkion baina itxurari eutsi zion.
|
|
|
Zauriak zituen eskuetan eta lehortutako odola belztua.
|
Bere
buruari egindako zauriak, sotoan bere burua kateatu zuenean, ilargi betea pasatzeko.
|
|
|
Domingok ez zekien zer oihuz ari zitzaion ama, bereaz edo Teofilo Mariarenaz; guztiaz ere, Domingok
|
bere
buruaren alde egitea erabaki zuen, jakina; une hartan, gainera, nork daki bizi sena eta iraun nahia negar malko batzuk kanporatzearen komenientziaz mintzatu ez ote zitzaizkion, horregatik irristatu baitzitzaizkion mutilari bi malko masailetan behera, apika.
|
|
|
Domingok, baina, berandu gabe jakin zuen ezen askatasun sentimendu hura egiaren alde bat zela, alde erromantikoa?, errealitate hark bai baitzuen, halaber, alde arromantiko bat: esan nahi baita lehen argitik eguzkia ezkutatzen zen arte bazegoela ontzian zereginik, batean sukaldean laguntzen, bestean ontziaren bizkar sabelak garbitzen edo motorrak ikatzez kargatzen?, izerdi eta neke, neke eta izerdi, halako moldez, non egunak leher eginda bukatzen baitzituen; zirkunstantzia hura, baina,
|
bere
buruarekin egindako apustu bat bezala bizi zuen Domingok, hutsetik hastea ernagarri eta kitzikagarri egiten baitzitzaion, antza: esan nahi baita Domingoren erabakiak jarrera erromantiko bat zuela oinarri, errealitate arromantikoari bere berniza ematen ziona; Domingo, izan ere, aberaskume bat zen, bizitzan erosotasun eta erraztasun guztiak izan zituena:
|
|
|
Botere eremu bakoitzari lotutako ezaugarri emozionalak sexu bakoitzari dagozkion rolak bete ahal izateko egokienak izango dira, alegia: gizon/ autonomo/ heldu/
|
bere
burua egin duenari beldurrik gabezia, oldarkortasuna, lehiakortasuna, borroka eta ausardia dagozkio; emakume/ ama/ zaintzaileari, berriz, maitekortasuna, babes emozionala, oldarkortasun kontrolatua eta emoziogoxoak. Emakumeak amatzat eta gizonezkoak asketzat jotzen dituen errepresentazio sozial hauek lehenik eta behin familiak transmitituko ditu (hori bai, familiabakoitzak bere ezaugarri partikularretara egokituko ditu) eta, ostean, lagun, eskola, komunikabide, ipuin, harreman, eta abarretan baieztatu eta indartu egingo dituzte.Ikus ditzagun, lehenik eta behin, familiaren barnean jazotzen diren gertaerak.
|
|
|
Platonengandik hona Filosofiaren historiografiak mendeetan ezkutatu, txikiagotu edo mespretxatu izan dituen lerro filosofikoak aldarrikatzeko eta, zenbait kasutan, ezagutzera emateko ahalegina; haren hitzetan, filosofia ofizialaren angelu hilei ohartzekoa. Egileak
|
bere
buruari egiten dion galdera da zergatik atera den garaile idealismoa edozein joera materialistaren gainean; zergatik oraindik ere, eta beren burua kristautzat ez daukatenen artean ere gozamen oro zuzenean bekatura eta kulpara lotzen den; eta beste filosofia bat posible izan zitekeen ikusarazten digu.
|
|
|
Lana eta eguneroko estresa direla, zurrunbilo batean bizi gara, eta espedizioan erabat hausten da horrekin. Beste kultura bat ezagutu, gogoetarako denbora hartu, nork
|
bere
buruarekin egiten du topo; gauzak ikusteko eta baloratzeko modua aldarazi zidan.
|
|
|
Irakaskuntzan jarduten duen jendea, euskara elkarteetako liberazio lanetan dagoena... eta beste hainbatek
|
bere
buruari egindako opari gisa eman dute izena. Euskal kultura gertutik bizi duen jendea da.
|
|
|
Domingok, baina, berandu gabe jakin zuen ezen askatasun sentimendu hura egiaren alde bat zela –alde erromantikoa–, errealitate hark bai baitzuen, halaber, alde arromantiko bat: esan nahi baita lehen argitik eguzkia ezkutatzen zen arte bazegoela ontzian zereginik –batean sukaldean laguntzen, bestean ontziaren bizkar sabelak garbitzen edo motorrak ikatzez kargatzen–, izerdi eta neke, neke eta izerdi, halako moldez, non egunak leher eginda bukatzen baitzituen; zirkunstantzia hura, baina,
|
bere
buruarekin egindako apustu bat bezala bizi zuen Domingok, hutsetik hastea ernagarri eta kitzikagarri egiten baitzitzaion, antza: esan nahi baita Domingoren erabakiak jarrera erromantiko bat zuela oinarri, errealitate arromantikoari bere berniza ematen ziona; Domingo, izan ere, aberaskume bat zen, bizitzan erosotasun eta erraztasun guztiak izan zituena:
|
|
|
Domingok ez zekien zer oihuz ari zitzaion ama, bereaz edo Teofilo Mariarenaz; guztiaz ere, Domingok
|
bere
buruaren alde egitea erabaki zuen, jakina; une hartan, gainera, nork daki bizi sena eta iraun nahia negar malko batzuk kanporatzearen komenientziaz mintzatu ez ote zitzaizkion... horregatik irristatu baitzitzaizkion mutilari bi malko masailetan behera, apika.
|
|
|
Bazekien traizio egiten ziola bere buruari, baina, bere lehengusuak esaten zuen bezala," aldatuz goaz". Eta, akaso,
|
bere
buruari egin ziezaiokeen traiziorik errukitsuena zen. Dagoeneko, bere liburu dendan ez zen literatura bakarrik saltzen; handik aurrera, liburuak ere salduko ziren.
|
|
|
Izan ere, Pierre Vilarrek maisuki dioen moduan: " Nazio batek
|
bere
buruaz egiten duen hausnarketa, ezer izatekotan, zoritxarraren seinale da, arriskuaren, zapalketaren, taldearen gaineko mehatxuaren seinale" [47].
|
|
|
Teoria mailako krisiak praktika jakin baten krisira garamatza, azken horretan berrikuntza eta hastapen berri baten iturria bilatu ahal izateko. Kapitalak jokoa zuzentzen duen bitarte guztian, teoriaren krisiari eman dakiokeen erantzuna, etortzekotan, praktika iraultzailetik, eta behar izanez gero, komunismo" baztertu" baten heterodoxiatik etorriko da49 Ezein krisi teoriko ez da teoriaren ukapen eklektiko edo pragmatikoren baten bidez konpontzen, teoriak
|
bere
buruaz egindako ahaleginaren bidez baizik. Modu berean, hizkuntzaren krisia ez da hitzak esateko erraztasunarekin konpontzen.
|
|
|
Platon ikusi dugunean agertu zaigu nola Nietzschek berak Platonen lan hori, ideien" sorketa" hori, gizakiaren espezifikotasuna zela zioen. Hau da, gizakia
|
bere
burua egiten hasten da eta hori da bere espezifikotasuna: bere buruaren egile bihurtzea, edo, Pico della Mirandolak dioen eran:
|
|
|
Ordudanik moteldu zen Don Telmo hizketan, zaldiak
|
bere
burutik egingo zituen mugida guztiak, ez zion jaramonik egingo aginduari. Medikuak pentsatu zuen zaldiak nahasi egiten zituela hitzak, eta hala esango zuen" Zutik!" aurrera manatzeko, eta zaldun zamariek desinkronizazio ezin beteagoan jarduten zuten.
|
|
2010
|
|
|
Erantzukizuna guztiona da? Estatu estrategiaren barruan pitzadurak egon badaude, eta orain adibidez batzuek bere buruari, adibidez, Perez Rubalcabak
|
bere
buruari egiten dion galdera da: Ez nuen sinesten, baina badator, zerbait kontrolatzen ez nuena, orain nola botatzen ditut hauek hauteskunde deialdi batetik?
|
|
|
Eta joko horren erdian, auskalo zer? nork
|
bere
buruari egin diezaiokeen pertzepziorik objektiboenak ere distortsioaren arriskua baitu, hain dira nahasiak eta neurtezinak oraingoz bai sentimenduen intentsitatea, metro bat maitasun eta bi kilo gorroto, ezer izatekotan, ez dira inkoherentziaren adierazpide baizik, eta bai sentimenduek hartzen dituzten bideak eta kontrabideak ere, maskara eta mozorro dantza baten itxurapean ibiliak sarri askotan?
|
|
|
aski zuen hartarako Haren agindua haustea, Jainkoak bekatu mortaltzat baitzuen nork bere burua hiltzea; eta orduan, ispiluari, bere buruari, alegia? tiro egin ondoren,
|
bere
buruari egin zion tiro. Jainkoari, alegia?, horra nola ulertzen dudan nik aitari gertatua.
|
|
|
Leku publiko batean geldituak ziren, turistaz inguratuta egongo ziren eta ez zen inongo arriskurik izango. Beldur apurra sentitzen zuen baina
|
bere
buruari egindako agindua ekarri zuen gogora: adoretsuago jokatu behar zuen.
|
|
|
Alkandoren artean burua ezkutatzeak ezer gutxirako balio zuen, polizia bibotedunaren begiek zuzenean jo zuten Amaiaren begirada izutua. Baina neskak hogeita lau ordu lehenago
|
bere
buruari egindako ausardi agindua gogoratu zuen atzera berriz, polizia horren aurrean ez kikiltzeko promesa, alegia. Horregatik, bibotedunak besotik hartu eta indar handiz armairutik irtenarazi zuenean, Amaiak burua tente mantendu zuen, eta gauza bera egin zuen Mariok.
|
|
|
Bestetan helduak euskal ondareko hitza darabil (uolde, aittepuntako, irrieta (egin), gor,
|
bere
burua egin, abizen8) eta gazteak mailegua (inundazio, padrino, bronkea (bota), sordo, suizidau, apeyidu).
|
|
|
Azkenik, ondare zaharreko lexikoaren galera nabari da gazteengan eta askotan biek mailegu berberera jotzen dute: padrino (vs aittepuntako), bronk (e) a bota (vs errita egin irrieta egin), suizida (t) u (vs bere burua il
|
bere
burua egin), etab.
|
|
|
18/ 98 sumarioagatik edota Arnaldo Otegiri egindako iradokizunengatik ezaguna egin den Angela Murillok, Teresa Palaciosek eta Juan Francisco Martelek osatutako epai-mahaiaren arabera, laurek Asier Borrero eta Aitor Artetxe ustezko etakide algortarrak ezkutatu eta garraiatu zituzten 2008an. Maribel Prieto berangoztarra berriz, aske utzi dute, bere aurkako froga bakarra Guardia Zibilaren eskuetan
|
bere
buruaren aurka egindako deklarazioa delako. Akusatu guztiek hasieratik" basatiki torturatuak" izan zirela prozesu osoan zehar salatu eta salaketa horiek bere prozedura aurrera jarraitu arren, epaileek ez dute arazorik izan beren deklarazioak eta ustezko torturatzaileen lekukotasunak onartzeko.
|
|
|
Gezurra dirudi Kataluniak halako interes handia agertu izana oraindik ere agertzea Egunkaria ri eginiko eraso lotsagabearen inguruan, baina guztiz ezaxola azaltzea Avui egunkariak lurraldetasun aldetik
|
bere
buruari eginiko murrizketaren inguruan. Izan ere, Avui k uko egin dio egunkaria Valentzian banatzeari, eta, hori munduko gauzarik normalena izango balitz bezala, ez da erreakziorik izan, eta horren gaineko iritzirik ere ez.
|
|
|
Hortik aurrera, zernahi, sentimenduen habian pazientziaren anaia bikia baita hira, eta ustezko errukiaren etxean ohorezko gonbidatua baita inbidia. Eta joko horren erdian, auskalo zer... nork
|
bere
buruari egin diezaiokeen pertzepziorik objektiboenak ere distortsioaren arriskua baitu, hain dira nahasiak eta neurtezinak oraingoz bai sentimenduen intentsitatea —metro bat maitasun eta bi kilo gorroto, ezer izatekotan, ez dira inkoherentziaren adierazpide baizik— eta bai sentimenduek hartzen dituzten bideak eta kontrabideak ere, maskara eta mozorro dantza baten itxurapean ibiliak sarr...
|
|
|
Aitak, beraz, bere amorru eta bere ezinikusi hura zuen, ordura arte bere aurka bideratu zuena baina Jainkoaren aurka ere bidera zezakeena: aski zuen hartarako Haren agindua haustea, Jainkoak bekatu mortaltzat baitzuen nork bere burua hiltzea; eta orduan, ispiluari —bere buruari, alegia— tiro egin ondoren,
|
bere
buruari egin zion tiro —Jainkoari, alegia—, horra nola ulertzen dudan nik aitari gertatua.
|
|
|
Horregatik da guztiz balio handikoa Espainiakogudarostearentzat. Zeluan deritzon tokitik urten oi dau lantzean behinean hegaz bere tramankuluagaz turkiarren soinekoak jantzirik eta zuzen zuzen joaten da oraindino Espainiak menperatu ez dauzen jara edo erkietara, eta han osalari turkiartzat
|
bere
burua egiten ei dau. Moro guztiek besoak zabalik hartzen dabe, eta ihes egiten dauenean mosu ez besteak egiten deutsoez.
|
|
|
Manuel Pardiñas anarkistak hil zuen Madrileko Puerta del Solen bertan, liburutegi bateko eskaparateari begira zegoela 1912ko urtarrilaren 9an. Gero, bizkartzainek eta jendeak inguratua,
|
bere
buruari egin zion tiro Pardiñasek.
|
|
|
Niri ez zait iruditzen berak
|
bere
buruari egindakoa izan zenik. Norbaitek lagundu ziolakoan nago, zaindarien onespenarekin.
|
|
|
Denboraldi zoriontsua izan zen, modu horretan
|
bere
buruari egindako zina betetzen zuela uste baitzuen: arreba zaintzea, kosta ahala kosta.
|
|
|
Auzi medikuak ez du inork eragindako biolentzia aztarnarik aurkitu gorpuan, hildakoak
|
bere
buruari egindakoaz gain. Auzi medikuek ez dute aldartea arakatzeko gailurik beren poltsan.
|
|
|
Doinu politena, usain gozoena, argi ederrena, Horiek oro HAREN oinetara igotzen ditun baina ez negarrak, ez atsekabea, eta ez nork
|
bere
buruari egiten dizkion urradurak.
|
|
2011
|
|
|
" Zuzenbide Estatua ez dago treguan" esan zuen Rubalcabak, ETAk irailean ekintza armatuen etetea iragarri zuenean. Aldiz, urtarrilaren 10eko prentsaurrekoan
|
bere
buruari egindako galdera eta erantzunetan ez zuen hori adierazi behar izan. Segur aski jakitun zelako egun gutxira zer gertatuko zen:
|
|
|
Desafioa
|
bere
buruari egin dio Gorritibereak. Erraza ez den gaietan sartu du hatza, teknikoki modu ausartean egiten saiatu da eta islatutako mundua gertutik ezagutzen duenaren maitasunarekin eta ikuspegi kritikoarekin herrestatu du Arriya.
|
|
|
Ildo horren baitan, eztabaida taldeko lagun batek
|
bere
buruari egin ohi dion galdera mahaigaineratu du: «beste gai batzuk tapatzeko izango al da denek gauza bera esatea?» Beste batek erantzun dio:
|
|
|
Bestalde, haurrak txikitan jasandako tratu txarrak eta helduaroan bere burua zauritzea korrelazionaturik daude. Gurasoek eragin dizkioten abusu sexualak eta haurra txikitan zaindu gabe utzi izana lotuta daude haurrak
|
bere
buruari egiten dizkion erasoekin (Dubo, Zanarini, Lewis eta Williams, 1997). Mugako nortasunaren nahastea jasateko arrisku faktoreen artean honako hauek kokatzen dira:
|
|
|
Askotan imajinatu ohi zuen
|
bere
burua egiten zituen barkuetako batean, Marco Polo edo Elkano bezala, munduan zehar bidaiatuz eta herrialde berrietako kulturak eta ohiturak ikasiz. Baina ezinezkoa zen hori Angelentzat... ez luke Marisa sekula horrelako zerbait egitera konbentzituko!
|
|
|
Inbidia oso txarra da eta besteen inbidia daukan pertsonak
|
bere
buruari egiten dio kalterik handiena. Daukagunarekin pozik egoten ikasi behar dugu, besteek daukatenari hainbeste erreparatu barik.
|
|
|
Daseinaren izateko modu espezifikoa da existentzia. Ex istentziak Heideggerrengan besteren baitan izatea esan gura du(" han dagoena" besteren gainean dago; ez da bere buruan oinarritzen); hots, bere baitatik at izatea, izaera finko aldaezinik puntu batean errotua ez izatea(" esentzia"), baizik eta zabalik egotea posibilitate guztietara, horien artean berak erabakitzen duenaren arabera
|
bere
burua egiten diharduela. Askatasuna, alegia, eta kontingentzia, mugatutasuna.
|
|
2012
|
|
|
Baina, Fabiusek azaldu duenez, «ez dira sinesgarriak» programa nuklearra defendatzeko Teheranek erabili dituen argudioak. Hala ere, adierazi du Israelek
|
bere
buruaren aurka egingo lukeela Irani erasoz gero, Teheranek «biktimarena» egingo lukeela uste baitu. Natanzeko plantan bisitan Bestalde, Tsakhia Elbergdorj Mongoliako presidenteak Natanzeko planta nuklearra bisitatu du.
|
|
|
Zerk baldintzatzen du espezieen banaketa espaziala? Horiek dira, besteak beste, gizakiak behin baino gehiagotan
|
bere
buruari egin dizkion galderak.
|
|
|
Emmak, batzuetan, sartzen zion gerruntzean jertsearen ertz goma, bere gorbata txukuntzen zion, edo bazterrera botatzen zituen hura janztera zihoan eskularru histuak; eta hori ez zen, senarrak uste bezala, berarengatik; emazteak
|
bere
buruaren alde egiten zuen hori, berekoikeriaren lasaipenez, urduritasun erreaz. Batzuetan halaber, irakurri zituen gauzez hitz egiten zion, nobela bateko pasarte batez, antzerki obra berri batez edo foiletinean kontatzen zen handiki munduko pasadizo batez; zeren, azken finean, Charles norbait zen, belarri bat beti irekia, onespen bat beti prest.
|
|
|
Gizaki baten arimaren historia, baita arimarik zikoitzena izanik ere? herri osoarena bezain interesgarria eta baliagarria izan daiteke, batez ere adimen argiko norbaitek
|
bere
buruaz egindako azterketaren emaitza bada eta begikotasuna edo harridura sortzeko asmo handiusterik gabe idatzita badago. Rousseauren aitorkizunek akats hori dute sortzetik beretik, lagunei irakurtzen baitzizkien.
|
|
|
atalean elkarrizketatzen zituen solaskideen iritziak aski esanguratsuak dira, berariaz galdetzen baitzien Egan aldizkariari zer irizten zioten. Eta horien artean, edo horiekin batera?, Mitxelenak berak
|
bere
buruarekin egindako, solasaldia, edo, bakarrizketa?
|
|
|
149 Mitxelenak berak
|
bere
buruari egindako elkarrizketa bakarrizketaz dihardugu: –Etxekoekin hizketan?
|
|
|
Mitxelenak egindako elkarrizketak, eta bereziki berak
|
bere
buruari egindakoak, gerraondoko euskal irakurleari buruzko hainbat datu ezagutzeko erabili ditugu.
|
|
|
Norberaren garbitasuna oso lotuta dago haurrak
|
bere
buruaz egiten duen irudiarekin. Norberaren garbitasunarekin lotutako ekintzak, berez, haurrarekiko eta haren ongizatearekiko afektuaren eta interesaren adierazpenak dira.
|