|
2008
|
|
|
Alde horretatik, lehenagoko panorama hura sakonki aldatua denez gero, eus kalkiekiko pertzepzioa ere birkontsideratu beharra daukagu. Adibide argi bat ipintze ko, antzinan Bizkaiko ikuspegi hertsitik, bizkaieraren batasuna egiteko orduan, ikasi> forma aukeratu bazen, jaurerri honetan erabiltzen ziren beste aldaerak baztertuz (ikesi, >), berauek, linguistika aldetik, hautatua bezain onak izan arren, oraingo honetan Euskal Herri osorako nazio hizkuntza planteamenduan, gauza bera egiteko ordua heldu da erro
|
bereko
beste aldaera guztiekin ere. Eredu batuan aulki, > atera, > koitza, > r, > r, > gezur, > raso, > e, > roitu> edo soro> hobetsirik gelditu diren unetik, euskalki ezberdinetan ahoz esaten diren alki, > atara, > bakotxa, > bedar, > barri, > bezela, > elexa/ eleiza, > edur, > > eskeini/ eski ni, guzur, > burraso, > roitu> edo solo> aldaerak holakotzat hartzen ari dira, hots, forma idatzien> aldaera mintzatu> hutstzat, dialektologoentzat biziki interesgarriak, baina hizkuntza idatzian inolako sarrerarik izan behar ez dute nak, duzti, > erten, > galazo> edo uzen> berba aspaldian baztertuek ere merezi ez zuten arra zoi berberagatik.
|
|
2009
|
|
|
Irakurtzen ari nintzela, oihartzun hurbilago bat, aita Donostiak bildutako piezatxo batena, ekarri zidan gogora. Nabarmena da Aita Donostiaren piezak pasartetxoak eta puskak dituela faltan, baina are nabarmenagoa da Abruzzo mendietako ipuinarekin duen ahaidetasuna (Aita Donostiak badu ipuin
|
beraren
beste aldaera bat, osatuagoa, baina elipsien handiagatik nahiago izan dut bertsio inausiago hau ekartzea hona):
|
|
2015
|
|
|
c) ketan. Hau ere etan
|
beraren
beste aldaera bat da eta honen sorgunea ere Gasteizen dagoela ematen du. Ez zen Araba osora zabaldu, baina bai Deba ibarreko hegoaldera.
|
|
|
" diglossia differs from bilingualism in that it represents an enduring societal arrangement, extending at least beyond a three generation period, such that two ‘languages’ each have their phenomenologically legitimate and widely implemented functions". 36 Nolako egonkortasuna den hori, elebitasunak desagerraraz dezakeena, ordea, ez du azaldu. Izan ere, H eta L hizkuntza bereko barietateak direnean, egonkorra izan daiteke diglosia (ahalegin txikiagoa eskatzen baitu hizkuntza
|
bereko
beste aldaera bat ikasteak hizkuntza ezberdin bat baino). Hizkuntza ezberdinak direnean, eta L ren aldeko presio soziopolitikorik ez badago, aldiz, L ren transmisioa eten egiten da, H ren ezagutza hedatu ahala, batez ere hizkuntza bakoitzak dituen hiztun kopuruak oso ezberdinak direnean.
|
|
2023
|
|
|
Crosby historiagileak erakutsi duenez (The Coiumbian Exchange: Bioiogicai and Cuiturai Consequences of 1492), espainolekekarri zuten gaitz
|
beraren
beste aldaera bat Ameriketatik, bakterioak mutatu baitziren. Gehiago oraindik, sarkinek joan etorrietan areagotu zuten gaitz horren morbilitatea Europan, batez ere XV. mendearen hasierako frantsesen kontrako Napoliko gerren ostean sortu ziren izurriteei eraginez.
|
|
|
Gatazka
|
beraren
beste aldaera bat topa dezakegu zenbait hamarkada geroago filmatutako My Generation (2000) dokumentalean ere. Barbara Kopplek eta Thomas Hanekek zuzendutako film honek oso hedapen urria izan zuen arren, musika jaialdien inguruko ikuspegi interesgarri askoa eskaintzen digu, Woodstock festibalean oinarrituta.
|