|
2004
|
|
|
Behin baten,
|
bere
buruaren kontzientzia ukan zuen ipuin batek. Pertsona sentitu zen ipuina.
|
|
|
Ipuina
|
bere
buruaren kontzientziaraino jaitsi zen eta haren erdi erdian eseri. Kontzientzia buelta guztian zituen irudiek inguratzen zuten.
|
|
|
Kontzientzia etikoak gizakia arduradun eta erantzule egiten du munduaren, bere buruaren eta beste gizakideen aurrean. Kontzientzia etikoari eskerrak, gizakia ez da banako soil bat, are gutxiago izaki automata trukagarri bat, hainbat gizarte eta subkulturatan (sektetan eta gisakoetan, esaterako) pertsonak automatak bailiran tratatzen badituzte ere; baizik eta kontzientziari esker munduaz eta
|
bere
buruaz kontzientzia eta ardura duen subjektu bat bezala dakusagu gizakia, hots, pertsona bezala.
|
|
2007
|
|
|
Trebezia nabaria dauka gizarte osoarenak diren arazo sozial eta politikoak pertsonaien barne begiradaren bitartez eszenaratzeko, Via de Cornoko jendearen nahigabe eta pozak lirikotasun errealista batez kontatuz. Nobela 1946an idatzi zuen, Italian komunismoa nagusituko zela uste zuen garaian; hartara, neorrealismoaren barruan koka daitekeen kronika honetan, ikusiko dugu nola herri klasea ari den apurka apurka
|
bere
buruaren kontzientzia hartzen, klase kontzientzia izatera iritsi gabe ordea.
|
|
|
Azken hauen jarraipen eta garapenak dira herri arima eta herri izpirituen kontzepzioak. Hauek, dio Dilthey-k, beste modelo atomista mekanikoaren aurkako erreakzio gisa badute justifikazioren bat, baina, herri arimari
|
bere
buruaren kontzientziaren eta egintzaren batasuna falta zaio, zeina arima kontzeptuan adierazten dugun? 974 Hots, zehaztasuna bilatzen badugu, ez dira kontzeptu aproposak: herriaren arima edo izpiritua ez da errigoroski arima edo izpiritu batez ulertzen duguna (bere buruaren kontzientziaduna).
|
|
|
Txanpon erromatar bilduma horretan badira Afrikaren, etab., irudikapenak ere). Erromak
|
bere
buruaren kontzientzia modu diferenteak ditu eta errepresentazio ezberdinekin adierazten ditu horiek.
|
|
|
Gizakiak ez du beti jakin gizakia dela; eta, dirudienez, gaur ere ez daki:
|
bere
buruaren kontzientziara bidea, hori da gizakiaren historia, historia unibertsala. Ez da gizakiak bere askatasuna deskubritzea, edo bere kontzientzia deskubritzea, betidanik ukan izango lukeena askatasun edo kontzientzia metafisiko baten antzera, baizik eta bere askatasuna egin egitea, ez zeukana, eta bere kontzientzia egitea, hori ere ez zeukana, berak bere izpiritua egitea.
|
|
|
Bigarren urtearen erdialdea une nagusia da haurtxoak
|
bere
buruaz kontzientzia hartzeko. Haurtxoa, lehenengo aldiz, gauza da bere burua identifikatzekoispiluan.
|
|
|
Hizkuntza ote da mundua sortzen duena? Eta poetak bere burua poesian kausitzen duen ginoan, gizakiak hizkuntzan aurkitzen ote du
|
bere
buruaren kontzientzia? (Nahiz hemen ezin dugun begiratu, Humboldt-en ideia estetikoek haren hizkuntzaren filosofian inportantzia handia dute).
|
|
2008
|
|
|
Kongresuan, landa garapenaz eta tokian tokiko arazoez eztabaidatu da, baina tamazight herriak
|
bere
buruaren kontzientzia hartzeko lehen urratsa, edo urrats garrantzitsuenetakoa, kultura eta hizkuntza ikertu eta zabaltzea izango da, ezta?
|
|
|
Kontzientzia autokontzientziatik aztertzen denean soilik da objektiboa, autokontzientzia baita kontzientzia objektiboaren egia.
|
Bere
buruaren kontzientzia hori (Kantek apertzepzioaren batasuna deitu zion) ez da Fenomenologia ren lehenengo hiru kapituluetako gaia (horiek kontzientzia objektiboari buruzkoak dira), laugarren kapituluan jorratzen duen erreflexio filosofiko bat baizik.
|
|
|
Kontzientziak beregandik kanpo den mundua ezagutzen du. Laugarren kapitulua, aldiz, antropologikoa da, autokontzientziari edo
|
bere
buruaren kontzientzia hartzen duen gizakiari dagokion heinean. Kapitulu hori gizakiaren autogauzatze edo existentziari dagokio.
|
|
|
Laugarren kapituluak oraindik subjektuaren eta objektuaren aurkakotasuna mantentzen du, hori gabe
|
bere
buruaren kontzientzia ez baita posible. Oposizio hori bosgarren kapituluan (arrazoimenean) bakarrik gainditzen da.
|
|
2009
|
|
|
Sekularpena errealitate bat da, ez gizartean bakarrik, gutako bakoitzaren barruan ere bai. Gaurko gizakiak ezin du pentsatu mundua eta
|
bere
burua kontzientzia arkaikoaren kontzeptu haiekin. Eta hauen balioa, guztiz galdu ez denean ere, zentzua aldaturik bakarrik gelditu da zentzuzkoa guretzat.
|
|
|
Kataluniako PSOE, hain zuzen, bere irizpide nazional espainolei jarraiki, eta besterik ezinean, beti egongo da edozein eskabide nazional katalanen kontra horren adierazgarri argia da hizpidera ekarri ditugun hiru manifestazioen kontra agertu izana erabat; izarrei begira bizitzea da, baina, uste izatea lau pankarta ziztrinek kilimak baino zerbait gehiago eragingo dizkietela hari eta haren Madrilgo kide bikiari.
|
Bere
buruaren kontzientzia daukan nazioa ez da ibiltzen ulermen apurren eskean, besterik gabe bere burua errespetarazten du, dagozkion eskubide nazionalak ukatzen dizkion edozein agiri baztertuta. Azken batean, energia handia izanda ere eta argi dago ez dugula sobera, alfer alferrekoa izango da, baldin eta ez bada behar bezala erabiltzen.
|
|
|
Bata bestetik bereizten dituena dimentsio politikoa da [5]. Hau da, lehenak
|
bere
buruaren kontzientzia politikoa du, eta, bereziki, beretzat daukan lurralde esparru zehatz bat galdegiten du.
|
|
2010
|
|
|
Ohituta zegoen gizonen aldetik tratu berezia jasotzen eta ez zuen inoiz honetaz baliatu nahi izan ezer lortzeko, baina kasu hartan ez zegoen gaizki ergel haren lerdearen jarioa pixka bat areagotzea asmo on eta leial baten alde. Azken finean, koketeo sotil batengatik ez zion
|
bere
buruari kontzientzia karga handirik sortuko eta eskaintzen ziona ez zen beste munduko ezer. Pio Barojako lagunen lana bukatuta eta publikatzeko behar adinako bermeak lortuta funtsezkoa zitzaion, Argentina aldera lasai alde egingo bazuen.
|
|
2012
|
|
|
Baldiduraz konkorturik geratu zen, jada
|
bere
buruaren kontzientziarik gabe zainetako taupadengatik beste, zeinak ihes egiten entzun uste baitzituen landa betetzen zuen musika burrunbatsu baten gisa. Zola, bere oinen pean, uhin bat baino begatsagoa zen, eta ildoak egundoko olatu arreak iruditu zitzaizkion, zapartaka.
|
|
|
"
|
Bere
buruaren kontzientzia hartzen duen ironia gogaikarria iruditu zait beti. Tonu ironiatsua hartzea tontoa da eta, horregatik, erraza.
|
|
|
Bitxiena sinbolismoaren kasuan zera da, taldean eta inguruan ondo egokitzeko, nork
|
bere
buruaren kontzientzia behar duela. Komunikazio organiko hutsean, komunikazioa bainoago eragin fisikoa deritzogun horretan, erantzunak erreakzioak dira, organismoak ez du bestela jokatzerik, ez du erabakitzerik.
|
|
2013
|
|
|
hezurrak harri bihurtu eta soin hotza gezal. Okerulertu ez badut, heriotzaz haratagoko ni bat nahi luke, gotuts, gogo huts, espiritu bihurtuahal izatea,
|
bere
buruaren kontzientziaren jabe dela. Baina Arreseren espiritualtasun hau, José María Donostyk, Espainia katoliko inperialaren loriak idaztetik bizi zen Donostiakokronista ofizialak «haraindiko biziraupena» bezala definitu zuena (supervivencia transcendente), sobera heterodoxoa zen gure ponteetako apoentzako... eta Emeterio Arresekbekatu larriago bat eginen zuen luze gabe.
|
|
2014
|
|
|
...an nahi era berean automatikoki herritarren desberdintasun ekonomiko sozialak murriztera eta demokrazia zabaltzera joko denik prozesu horrek lagundu dezake, beharbada, gizarte justuagoa ere lortzen; ikusteko dago Europar Batasunak ezartzen dituen neurri ekonomikoei AEBak ahaztu gabe, eta mundu osoko enpresa multinazionalen botere gero eta handiagoari aurre nola egingo dieten; baina zein ederra den
|
bere
buruaren kontzientzia duen herri bat batuta eta gehiengoa norabide berean bultzaka ikustea bestelako antolaketa baterantz, ustez eta asmoz, hobera!
|
|
|
(ezta nazionalismoak ere), baizik biltzen. Nazioa egon dago,
|
bere
buruaren kontzientziarik gabe, sakabanaturik; monarkiak batu egiten du (erregea nazio inkontzientearen kontzientzia da). Hori da Renanen interpretazioan nazio frantsesaren historia.
|
|
|
Meineckeren terminologia, gaitzulerpenak errazteko txarra suertatu ez bada ere, sinplea da berez, eta ez dauka zerikusirik Renanekin. Frantzia, Estatu Nazio objektiboa izatetik, Iraultzarekin Estatu Nazio subjektiboa izatera etorri da (bere gogarakoa, etc.); Alemania, Kultur Nazio objektiboa izatetik Kultur Nazio subjektiboa izatera etorri da(
|
bere
buruaren kontzientziaz, Estatu burujabe eta librearen nahiaz, etc.), eta Estatu aleman batuarekin, Estatu Nazio subjektiboa izateratu da. Kultur Nazio aleman objektiboa ez dago osoki Estatu Nazio aleman batuan sartua (hainbat suitzar, austriar, etab., Kultur Nazio aleman objektiboko kide da); eta, era berean, Estatu Nazio aleman subjektiboko kide guztiak ez dira Kultur Nazio aleman objektiboko kideak (daniarrak, eslabiarrak, etab.). Meineckek Estatu modernoen bilakabide historikoaren tipologia bat eraiki gura zuen, nazioaren eta Estatuaren bi poloei jaramon eginez; bilakaera hori nabarmen diferentea izan baita Espainia edo Frantzian, batetik, eta Alemania edo Italian, bestetik.
|
|
|
«Subjektuak ez du gorputz soil bezala
|
bere
buruaren kontzientzia hartzen eta subjektu bezalaburutzen. Tabuetara legeetara azpiratutako gorputza den heinean egiten du:
|
|
|
Despertsonalizazioa: bere burua arrotz eta aldatua sentitzen du pertsonak;
|
bere
buruaren kontzientzian eta hautematean aldaketak gertatu dira: pertsonak uste du ez duela existentzia errealik, denboratik eta espaziotik kanpo dagoela, airean eta gorputzik gabe dagoela, gorputza beregandik bereizia dagoela.
|
|
2015
|
|
|
gizakia da gauza guztien neurria. Errenazimentuko gizakiak
|
bere
buruaren kontzientzia osoa du.
|
|
|
" Diglosiaren defentsa patriotikoak erro luzeak ditu gurean, hala ukamen ahalkegarrietan nola estilo kategorikoetan". 87 Hizkuntza ordezkatze prozesuei buelta emateko, aldiz, hiru baldintza bete behar dira, Wolfgang Dresslerren iritziz: gutxiagotutako hizkuntzaren aldaera estandarra sortzea, komunikazio arlo guztiak okupatu ahal izateko; hizkuntza komunitateak
|
bere
buruaz kontzientzia bateratua izatea, lurralde aldaeren gainetik; eta lurraldetasunaren printzipioan oinarritutako lege markoa.88 Lehendabiziko bi baldintzak bete egiten ditu euskaldungoak, baina lekutan gaude hirugarrenetik. Hala ere, Uemako hizkuntza politikak printzipio horretan du oinarri, betiere Espainiako legediak inposatutako mugen barne, gaztelaniaz besteko hizkuntzen aldeko lurraldetasun markoa ezartzea eragozten dutenak.
|
|
2017
|
|
|
" Oinarrizko faktore hauek eragin dute ekonomia sozial solidarioak Katalunian zentraltasun handiagoa izatea, gehiago ikustea,
|
bere
buruaren kontzientzia handiagoa izatea, aurreko ziklo ekonomiko politikoarekiko.
|
|
|
Txepetxen behinolako ustea erdia ustela ez bada, oro har, euskaldunak ez du bere hizkuntzaren zoria nazioaren patuarekin lotzen. . Euskal Herrian
|
bere
buruaren kontzientzia, edo bere buruaren pertzepzioa duen komunitate bakarra erdalduna da. Erdaldunek lotzen dutelako hizkuntza eta nazioa.
|
|
2018
|
|
|
Ugazaba eta esklaboa autokontzientziaren sorreran ageri dira. Hegelek dioenez, norbere buruaren kontzientzia izateko, beste izate baten kontzientzia ere izan behar da nahitaez, hau da, norbere buruaren kontzientzia izateak esan nahi du autokontzientzia bat izatea beste norbaitengan islatua, eta beste horrek, berriz, zuregan islatua izatea
|
bere
buruaren kontzientzia. Bada, elkarri izate propio hori aitortzea eta berrestea posible da, soil soilik, baldin eta bi izate horiek estatus berekoak badira.
|
|
2019
|
|
|
Ispiluaren proba 1970eko hamarkadan diseinatu zen. Animalia batek
|
bere
buruaren kontzientzia ote zuen jakiteko, arrasto bat margotzen zitzaion gorputzean. Ispiluaren aurrean jarritakoan margotutako lekua ezagutuko balu bezala erreakzionatzen bazuen, kontzientzia zuela ondorioztatzen zuten ikertzaileek.
|
|
|
gizartean, espeziea existentzia gisa mamitzen da; gizarteak bere burua transzenditzen du mundurantz eta etorkizunerantz; haren ohiturak ez dira biologiatik segitzen; banakoak ez dira sekula utziak beren naturaren mende, baizik eta banakoek beren bigarren naturari obeditzen diote, alegia, usadioari, eta usadio horretan desirak eta beldurrak islatzen dira, banakoen jarrera ontologikoen ispilu. Subjektuak
|
bere
buruaren kontzientzia hartzen du, eta bere burua mamitzen, ez gorputz den aldetik, baizik tabu eta lege batzuen mendeko gorputz bat den aldetik: zenbait balioren arabera balioesten da subjektua.
|
|
|
Maiz, gizona seme alabei askoz ere lotuago dago ilobei baino; bere burua berresteko aukera duenean, aita gisa berretsiko du. Horregatik jotzen dute gizarte guztiek molde patriarkal batera, hain zuzen, eboluzionatu ahala gizonak
|
bere
buruaren kontzientzia hartu eta bere nahia inposatzen duenean. Baina nabarmendu beharra dago gizonak sekula ez diola uko egin bere botereari, ezta Biziaren, Naturaren, Emakumearen misterioak ikusita nahasirik sentitzen zenean ere; emakumearen magia arriskutsuaren beldurrez emakumea esentzialtzat jotzen duenean ere, gizonak egiten du hori, eta, beraz, bere burua esentzial gisa mamitzen du onartzen duen alienazio horretan; nahiz eta emakumeak bertute emankorrak dituen barrenean, gizona da haren nagusia, lur emankorrarena den bezala; emakumearen patua menderatua izatea da, norbaitena izatea, ustiatua, hala nola den Natura, zeinaren emankortasun magikoa hezurmamitzen baitu.
|
|
|
Gizonak asmatu dituen idolo guztiak, beldurgarrienetan beldurgarrienak izanik ere, haren mende daude egiaz, eta horregatik deuseztatu ahal izango ditu. Gizarte primitiboetan, mendekotasun horretaz ez dira jabetzen eta ez da planteatzen, baina hor da, zuzen zuzenean eta berez; errazagoa da hura mediatizatzea gizonak
|
bere
buruaren kontzientzia argiagoa hartu duenez geroztik, bere burua berresten eta kontrajartzen ausartu denez geroztik. Eta, egiaz, gizona transzendentzia gisa mamitzen da, proiektu gisa, baita emana zaion zerbaiten moduan hautematen baldin badu ere bere burua, pasibo moduan, euriaren eta eguzkiaren gorabeheren mendeko; orduan ere, espiritua eta borondatea berresten dira gizonarengan, bizitzaren nahasmenduaren eta kontingentziaren kontra.
|
|
|
Lesbianek ez dute modurik beren egoera naturaltasunez bizitzeko, eta horregatik da hain probokatzailea eta itxuratia haien jarrera: naturaltasunak esan nahi du ez dagoela norberaren buruaz gogoeta egin beharrik, antzeztu gabe joka daitekeela, baina besteren jokabideak etengabe bultzatzen dio lesbiana
|
bere
buruaz kontzientzia hartzera. Adinekoa izateak edo gizartean itzal handia edukitzeak baino ez dio modurik ematen ezaxola lasai batez segitzeko bere bidean.
|
|
|
Lawrencek higuin ditu emakume modernoak, kontzientzia bat aldarrikatzen duten kreatura zeluloidezko eta kautxuzko horiek. Emakumeak sexualki
|
bere
buruaren kontzientzia hartzen duenean,, guztiz modu hotzean jokatzen du bere bizitzan, borondate mekaniko baten aginduak betez?. Sentsualitate autonomo bat izatea debekatzen dio Lawrencek; emakumea bere burua emateko egina dago, ez hartzeko.
|
|
|
Sintomatikoa da, berez, osagai femeninoa ñimiñoa izatea edo halakorik ez izatea obra oso batean; hori munta handikoa da Bestearen alderdi guztiak osorik laburtzen dituenean, Lawrenceren lanetan bezala; eta munta handikoa da, orobat, emakumea soilki beste gisa hauteman eta idazleak interesa duenean haren bizitzaren abentura indibidualean, Stendhalen tankeran; garrantzia galtzen du, ordea, norberaren arazoak bigarren mailan dauden garaietan, hala nola gure honetan. Nolanahi ere, emakumeak rol bat betetzen du orain ere beste gisa, gizon bakoitzak oraindik premia baitu
|
bere
buruaren kontzientzia hartzeko, bere buruaz harago jotzeko bada ere.
|
|
|
horrela agertzen saiatu zen, baina segurtamen handirik gabe; tesi horrek, ordea, ez du heldulekurik. Egia da sexuen araberako lan banaketak eta haren ondorio den zapalkuntzak gogora ekartzen dutela zenbait kontutan klaseen araberako bereizketa, baina ezin dira nahasi bata bestearekin; klaseen arteko zatiketan ez dago inolako oinarri biologikorik; lanean, esklaboak nagusiaren kontra hartzen du
|
bere
buruaren kontzientzia; proletarioak, berriz, beti sentitu izan du bere kondizioa matxinadan, eta horren bitartez esentzial bihurtzen da, eta arrisku iturri bere zapaltzaileentzat; klase gisa desagertzea du xede. Sarreran esana dugu zenbateraino den desberdina emakumearen egoera, gizonarekin solidario egiten duen bizi eta interes komunitatea dela kausa bereziki, eta gizonak emakumearengan aurkitzen duen konplizitateagatik:
|
|
|
emakumeari, gainera, ez dakarkio duintasun sozial konkreturik, ez bizimoldean askatasunik, ez autonomia ekonomikorik; naturala da lanerako eskubidea obligazio bat iruditzea emakume obrero eta enplegatu askori, eta ezkontza, berriz, hartatik libratzeko bidea. Nolanahi ere,
|
bere
buruaren kontzientzia hartu eta lanaren bitartez ezkontzatik ere libra daitekeela jabetzen denean, emakumeak ez du hain otzan onartzen mendekoa izatea. Nahiago luke familia bizitza eta lanbidea uztartzeko akrobazia akigarriak egin beharrik ez balu.
|
|
2020
|
|
|
berehala hautematen dugu" arima berria jartzea", poemak dioen bezala, ezin dela hitzez hitz interpretatu, poeman berrikuntza semantikoa dagoelako. Ia gizateria bezain antzinakoa den narrazioak diskurtso horren ikurren, sinboloen eta testuen bidez eraikitzen du
|
bere
buruaren kontzientzia, eta gizakiaren arazo handiekin, filosofiarekin zerikusia duten arazoekin, erlazionatu besterik ezin du egin. Narrazio testuek jorratzen eta konpontzen duten arazoen muina gizakien denbora esperientzia da.
|
|
|
Nazioa herri bat da
|
bere
buruaren kontzientzia politikoa duena, eta independentzia edo gutxienez autodeterminazioa eskubidea galdegiten duena, baina gure Euskal Autonomi Erkidego honetan, nazioaren beste adiera bat daukagu: nazioa izatea da kosta ahala kosta zerbait lortzea Madrilen agintean dagoen alderdiarengandik, erreguka ibiltzea aginte handiarekin eta etxean, otso, oposizioarekin, harekin ezertarako kontatu gabe, eta akolito politika horri kogobernantza deitzea eta nazio forala edo nazioa, besterik gabe, kontzeptu hori edukiz husturik edo andeaturik.
|
|
|
Gelan dauden guztiek badakite hori. Fardatzen saiatzen da, baina
|
bere
buruaren kontzientzia falta zaio uler  tzeko esaten ari dena harrokeria bezala interpretatzen dela, eta inork ez duela sinesten. Lasaigarria ere bada hura hain gardena izatea Mariannerentzat.
|
|
2021
|
|
|
Subjektuak
|
bere
buruaren kontzientzia hartzen du, eta bere burua mamitzen, ez gorputz den aldetik, baizik tabu eta lege batzuen mendeko gorputz den aldetik: zenbait balioren arabera balioesten da subjektua.
|
|
|
Horrela, bizitzako aro desberdinetan zehar gure gorputzaren bizipena barneratzen dugu. Dirudienez, gorputzaren nozioa 1820 hilabete inguruan eratzen hasten da (3), 4 urterekin kontzientzia pertsonalean eta gorputzaren ezagutzan sakontzen da, eta 6 urtetik aurrera pertsona
|
bere
buruaren kontzientzia sortzen hasten da (4). Nerabezaroan, gorputza identitate, autokontzeptueta autoestimu iturri gisa bizi izaten da.
|
|
2022
|
|
|
Bera beren elkarbizitza sekretuko oroitzapenez beterik, samurtasun eta poz eta desiraz beterik zegoen bitartean, Grettak beste bat zuen buruan, eta beste harekin erkatzen zuen bera, Gabriel.
|
Bere
buruaren kontzientzia hartzeak lotsa gorritan utzi zuen Gabriel bat batean. Bere burua ikusi zuen:
|