|
2000
|
|
|
Neurri hau guztiz egokia jo tzen dute, alde batetik, langabezian dagozen gazteentzat lan bideak errazten dituelako eta bestetik, gazteek dakarzkiten preparazio eta teknologi berriak lantegietan sartzen dituelako. Hori guztia, ederki dago honela, baina harrigarri dena zera da, administrazioak hain onuragarria jotzen duen sistema (besteentzat),
|
bere
buruari ez ezartzea.
|
|
|
bere itsasaldietan libururen bat edo bertze eramaitekoa. Eta egun batean Utopiaz mintzo ziren liburu haiek haren eskuetarat heldu —Tomas Mororena bereziki eta beregainki—, haiek buru bihotzetan sartu, eta zin egin zion
|
bere
buruari ezen lur haren bila abiatuko zela, ahal zezanean. Eta orduan ahal zezakeen, zeren zazpi bat urte lehenago aita hil baitzitzaion, eta zeren, nik ezagutu nuenean, hil berria baitzuen ama... eta zeren haren asmoa gibelaezina baitzen guztiz.
|
|
2001
|
|
|
HORI GUTXI BALITZ, zera gaineratu behar zaio; Artium a zabaltzeko urte bete falta denean, oraindik zinegotzi, irakasle, akademiko eta arte kritiko denak horrela definitzen du
|
bere
burua ez du definitu, barkatu erredundantzia, zer nolako Museoa izango dugun. Eta Sancristobalekin amaitzeko, berari buruz idazten amaitzeko esan nahi dut, Artium eko zuzendari izateko berak zuzenean hautatu duenaz hitz egin genezake, Maria Martin madrildarraz, galerista eta PPko goi kargu baten koinata ohiaz, zeinak duela oso gutxi, buru-argitasun une batean postu eder hori utzi baitu bere aitabitxiaren zorionerako.
|
|
|
|
Bere
burua ez abertzaletzat edo espainolistatzat daukanak ere izango du, bada, mea culpa rik. Abertzaleen aukera berdina dute euskararekiko, baina ez dute jokoan parte hartzen.
|
|
2002
|
|
|
Beste alde batetik, transgenikoen lorratzak zituzten bi produktuek etiketari dagokion araua ederki betetzen dute,
|
bere
burua ez baitute zertan transgenikotzat ezagutarazi, GEOak arto edo sojaren guztirako edukiaren %1 baino gehiago ez dira eta.
|
|
|
Beste batzuk
|
bere
buruarekin ez dira fida, beldurti dira eta zakurrak konfiantza ematen die. Edozein tokitan zakur handi batekin lasai ibiliko dira.
|
|
2003
|
|
|
Horretan bederen bat datoz lekukoak, gupidarik gabe baina isilka egiten omen zuen negar, ezbeharraren errudun bakarra
|
bere
burua ez baizik magalean zuen pistola beltza izan balitz bezala. Bere bi eskuak esposaturik sentitu zituenean bakarrik itzuli omen zen bere tentura edo adimenera eta, adierazpenak egin aurretik abokaturen bati dei egitea nahi al zuen galdegitean, nire izena eta telefonoa eman omen zituen, mekanikoki, une horretan buruan beste izenik eta telefonorik izan ez balu bezala, nahiz eta bazekien, jakin behar zuen, ni ez naizela abokatua.
|
|
|
Kolonietako barbaroak hezten direnean, ikasten dutenean, metropoliaren hitza eta gustuak bere egiten dituztenean, hori egiten duten apurrak, loriatuak eta gurtuak dira metropolian bertan; zeren horrek aski ongi frogatzen baitu ezen, zein ederrak diren konkistatzailearen moduak! Metropoliak egunero frogatu behar dio
|
bere
buruari ezen hedatzeko gauza dela, geroz eta indartsuago bilakatzeko gauza dela, ingurukoen kontura zabaltzeko gauza dela; edo besterik ezean horiek jateko gauza dela. Modu berriak ozenki besarkatzen  dituen mendekoari erretaula osoak eskaintzen zaizkio.
|
|
2004
|
|
|
Hor galtzen da jendea gehienbat. Ez dut uste ez gabeziek ez gehiegikeriek, droga izan daitekeen bezala, hondatzen dutenik pertsona, baizik eta norberak
|
bere
burua ez kokatzeak eta bere lekua ez aurkitzeak. Hori da gehienbat izorratzen gaituena.
|
|
|
" Aitak erakutsi zigun gezurrik ez esaten, ez engainatzen. Besteak ez engainatzea inportantea da, baina nork
|
bere
burua ez engainatzea da benetan zaila".
|
|
2005
|
|
|
Ez gaude berez Konstituzioa den baten aurrean. Bigarren gauza, Espainiako Konstituzioaren aurrean guk jarrera bat izatea gure burua espainoltzat ez dugunok logikoa da eta uste dut inork ez duela
|
bere
burua ez europartzat. Hor alde nabarmena dago baten eta bestearen aurrean jarrera bat planteatzerakoan.
|
|
|
Irazuk
|
bere
burua ez du artisautzat: «Nik artisautza bizitzeko era gisa ikusten dut, filosofia bati lotua, eta gure egungo bizimodua ez da artisau batena».
|
|
|
Helduaroan pertsonak aurrekoa dela sentitzen du,
|
bere
burua ez du zahartzat hartzen, izan ere, zaharra ez baita: zahardadea, zuzen eta zehatz, ez da urte asko beteak izatea, autonomia gabezia baizik.
|
|
|
Hau da, egileak
|
bere
burua ez dauka euskoiberistatzat, baina gutxi gora behera iberiar hitzen% 85a euskararen bitartez ulertzen ditu eta beste% 15, iberieratik gaztelerara mailegu bezala igaro diren hitzen bitartez, portugaldar gramatikarekin konparatuz, eta beste. Dena den kuriosoa da, autorearentzat, euskara eta iberiera momentu berean eta elkarren alboan egon ziren bi hizkuntza direla, baina iberiera ulertzeko ez duela balio garaikidea izango zen aitzineuskarak.
|
|
|
Bururatu zaizkion arrazoirik arrazoizkoenak, zerk inspiratu duen ondo jakin gabe. Zintzoa izateko,
|
bere
buruari ez dio ezkutatu baiezkoa hain erraz lortzeak egin dion mina. Agian lehengusinak gogoa ere bazeukan korapilo honetatik ateratzeko, gertatzen ari denarekin bere burua nahastuta ez ikusteko, gai hori ezertarako aipatu ez badute ere.
|
|
|
Gurago ditu tirantedun kamiseta zabalak, zerbait ikusteko itxaropena pizten dutenak, edo zilborra ezkutatzera iristen ez diren kamiseta fin estuak, erliebeekin amets egiteko bidea irekitzen dutenak. Gauza batzuetan, argi dago,
|
bere
burua ez da aldatu, sartu diotena sartu diotela.
|
|
|
Etxera eramaten nuenetan, normalean alde zaharrean gelditzen ginen trago batzuk hartzen, zukuak berak eta zerbezak nik, baina ez nintzen mozkortzen. Arazoek edatera bultzatzen ninduten eta era
|
berean
burua ez galtzera: hiru edo lau zerbeza edanda nituenean etxerako bidea hartzen nuen, inoren aholkuari itxaron gabe.
|
|
|
–Zor dizut azalpen bat. Autopsian zu egoteko tematu banintzen,
|
bere
burua ez zuela hil uste dudalako izan zen, eta nik ez dut osagilerik ezagutzen; ezezagun bat bidali izan bagenu, niretzat behintzat, inor ez bidaltzea bezalatsu izango zen. Badakit ez zela erraza izango han egotea...
|
|
2006
|
|
|
Horrela ikaskideak etortzean ikusiko ditu,
|
bere
burua ez du behaturik sentituko.
|
|
|
egin gabe,
|
bere
burua ez salatzeko.
|
|
|
Arrazoi objektiboaren xedea, interes egoista gainditurik, arrazoi subjektiboari ondokoa erakustea baizik ez da: bere baitatik irteteari eta osotasunari begiratzeari uko egiten badie,
|
bere
buruak ez duela iraungo. Solidariotasun sozialaren bidez, banakoaz gainetiko ordena batera igo behar da, arrazoi subjektiboak buru belarri bilatzen duen autokontserbazio hori erdiesteko (Cortina, 1986:
|
|
|
Jende orok zekikeen hori, antza, baina dirudienez Epikuro izan zen azaldu zuen lehenbizikoa. Ordea, Kojevek susmo du Epikurok
|
bere
buruari ez ziola galdetu gizakia, bizirik egon ostean eta hil aurretik zer ote den, eta non ote dagoen. Baina bitarte horretan gizakia (zein pitxerra) zerbait izatea beharrezkoa da.
|
|
|
Zer iruditu zitzaion, zer iruditu zitzaion Gizon Handia bihurtzeko ito behar izan zuen letrazko gizon erreprimituari? Bere bulegoa bezain distiratsua, batetik, Idazlea erudito handia baitzen, eta bazekielako bere hitzari bristada eta txinparta ateratzen; bestetik, Idazlearen eskura baizik ez zegoen, inork
|
bere
buruari ez eta Idazleak bereari permititzen ahal zion heterodoxia inbidiagarri –inbidiagarri, modu ez batere osasungarrian– batekoa; loturarik gabeko pentsamendu aske eta jatorrizko baten lekukoa ere iruditzen zitzaion, beti bezala, desinhibitua, estilo garatukoa, bururatua. Hitz batez, Gizon Handia tripak jaten zegoen, bekaitzaren bekaitzez, Idazleak artikulu bat izenpetzen zuen bakoitzean bezala, Idazleak bera sekula izango ez zen bezalakoa izatea lortu zuelako; bazegoen psikoanalisiari uzteko moduko zerbait maitasun gorrotozko harreman honetan, ondorengo datua ezagutuz gero hobeki ulertuko den bezala:
|
|
2007
|
|
|
Autokategorizazioa da printzipio nagusia. Baina, nor
|
bere
burua ez dadagoeneko izaki sustantziaduna, transzendentea eta iraunkorra. Aitzitik, gizarteharremanetan gauzatutako, jarduera'?
|
|
|
Nazioen ontologiaz, nazionalismoaren etikaz eta haren programa politikoaz debatitu zuten artikulu segida batean1 Moulinesek salatu du, ordea, Artetaren ikuspuntu teorikoa euskal auziak baldintzatuta datorrela eta horrek oztopatu egiten duela nazionalismoaren fenomeno orokorrari buruzko eztabaida akademiko osasuntsu eta emankorra. Hari beretik tiraka, hemen argudiatzen saiatuko naiz, Artetak
|
bere
burua ez nazionalista, euskaldun eta demokratatzat aurkezten duen arren, bere planteamenduak kontraesan erakusgarriak dituela, hain zuzen bere proposamenak nazionalista espainiar hegemonista batenak direlako. Bestalde, agerian geldituko da Moulinesen Manifestuarekin —ontologia eta ondorio politikoei dagokienez— bat egiten dudala, berak proposatzen duen nazionalismoa Artetaren moduko nazionalismo hegemonisten aurkako antidotoa dela pentsatzen baitut.
|
|
|
zer da? Giltza bat da harrapatu nahi dutena edo Gexan Hiriartek hik harrapatzea desiratzen duena, berak
|
bere
burua ez zikintzeko. Ez dinat ezer ulertzen.
|
|
|
Oi zortea! Ordu arte bazuen ba zer eginik, eta kontent zen
|
bere
buruari ez baitzuen erraiten ahal" hau edo hori egiten ahal huken eta ez duk egin", bainan ez, bere buruaz arras satifos zen, pipa hartu zuen eta supazterrean jarri asebetetako eran.
|
|
2008
|
|
|
B)
|
Bere
buruaren aurka ez aitortzeko eskubidea
|
|
|
Jose Luis Urrusolo Sistiaga eta Carmen Guisasola ETAko preso historikoek ezker abertzalearen portzentai garrantzitsu batek
|
bere
burua ez duela gaur egungo Batasunan ordezkatuta ikusten esan dute Gara egunkarira bidalitako eskutitz batetan. Horrez gain, ETAko presoak Euskal Herriko kartzeletan bilduta izan ezkero, akordio politiko bat lortu eta gauzatzea posible izango litzatekeela gaineratu dute.
|
|
|
Penitentziaren eremuan, azkenik, elizako jendearen artean, nekez aurkituko zen garaiko giro itoan inor, ez apaizik, ez fraiderik, ez mojarik?
|
bere
buruari ez ziliziorik ez diziplinarik ezarriko ez zionik, eritasunak edo ezinbesteko beste arrazoiren batek eragotzi ezean; hartan ere, dena dela, zentzuz aholkatu zituen frai Millanek komentuko mojak:
|
|
|
Horretarako, ostera ere, 1918ko hitzaldia da gakoa. Batetik, ez dago dudarik, Azkuek
|
bere
burua ez independentista gisa agertzen zuela («no soy nacionalista en el sentido[...] de separatismo»). Independetziaren ordez nolako erregimena gura zuen ere, itxuraz, ez zuen definitzen:
|
|
|
ALIZIAk ez dio oztoporik jarriko, ez du indarrik.
|
Bere
burua ez dago han.
|
|
|
Beste taldeei konplexurik gabe aurpegira begiratu ahal izatea. Harrotasun apala, bakoitzak
|
bere
burua ez gutxiestea. Itzulia joan itzulia etorri, Euskaltel Euskadik beti sailkapeneko putzuan bukatzen zituen taldekako erlojupekoak.
|
|
|
Le Deuxiéme Sexe idatzi zuen garaian, 40ko hamarkadan, De Beauvoirrek ez zeukan
|
bere
burua ez sufragistatzat eta ez feministatzat. 70eko hamarkadan, berriz, feministekin bat egin zuen.
|
|
|
Puntu hari zegokionez, baina, frai Millanek gogoan behar zuen –gogoan zuen noiznahi, hain zuzen ere– bizpahiru mende lehenagoko auzia, meditazioa –oinarri diskurtsibo kontzeptual bat duena– eta kontenplazioa –hitzik gabeko esparrua bilatzen duena– kontrajartzetik sortu zena eta Molinosen eta joera kietisten kondenak ekarri zituena, frai Millanek ez baitzituen bi jarrera haiek elkarren aurkakotzat jotzen, osagarritzat baizik, bere ustez bai baitzegoen denbora bat meditaziorako –Kredoa errezitatuz, adibidez, fede eta doktrina katolikoaren dogmak finka zitezkeen behin eta berriro– eta beste denbora bat kontenplaziorako, zeinean, Donibane Gurutzekoak idatzitako Kantu Espiritualaren ildotik –la música callada,/ la soledad sonora... –, edonor murgil baitzitekeen isiltasun esanezinaren uretan, intuizioak atzemandako errealitate jainkozkoetan blai, entréme donde no supe,/ y quedéme no sabiendo/ toda ciencia transcendiendo... Penitentziaren eremuan, azkenik, elizako jendearen artean, nekez aurkituko zen garaiko giro itoan inor –ez apaizik, ez fraiderik, ez mojarik–
|
bere
buruari ez ziliziorik ez diziplinarik ezarriko ez zionik, eritasunak edo ezinbesteko beste arrazoiren batek eragotzi ezean; hartan ere, dena dela, zentzuz aholkatu zituen frai Millanek komentuko mojak:
|
|
|
Intuition sémantique nativerik gabeko. Benveniste bezala naiz mintzo? gixaixo bat bere ezarekin ezinean, eta bere ezinetik esplikazio esentzial oso bat ateratzen, ezak eta ezinak
|
bere
buruari ez beste orori egotzi eta gero. (" Aio betiko edo auskalo noiz arte!").
|
|
|
Umildadea ez da neretzat bertute bat kristauen edo budisten aldarean puntuak irabazteko balio duena. Umildadea da nork
|
bere
burua ez engainatzeko modu bakarra. Umildadea harrotasun sano bat da.
|
|
|
Baina autokontzientziak beste autokontzientziarekin duen harremanean duen higidura hori bataren egite gisa aurkeztu da; baina bataren egite horrek berak ondoko esanahi bikoitza dauka: bere egite bai bestearen egite izatea; izan ere, bestea era berean beregaina da, bere baitan itxia, eta
|
bere
buruaren bidez ez den ezer ez dago bere baitan. Lehenengoak ez dauka objektua bere aurrean, hura irrikarentzat bakarrik den moduan, baizik eta bere baitarako den objektu beregain bat, zeinaren aurrean hori horregatik ezgai den berarentzat, objektuak berak bere baitan egiten ez badu autokontzientziak horren baitan egiten duen hori bera.
|
|
2009
|
|
|
Egoera horrek ez dio uzten pertsonari gozatzen, gauza bakarra baitu buruan, aurreztu egin behar duela eta aurreztu egin behar duela, eta zorionaren kaltetan,
|
bere
buruari ez dio onartzen plazerik txikiena ere.
|
|
|
Eurak gerrara badatoz gu ere bai, esan du. Baina
|
bere
burua ez dago aurkariek esaten dutena aztertzen hasteko. Athleticen dauka burua.
|
|
|
Mendiaren handi sublimeak geure eskastasun fisikoa sentiarazten digu (pikortxo batzuk baino ez gara). Baina, bere barruan, ezdeus horrek
|
bere
burua ez du sentitzen ezdeustua, baizik argi mirarizko baten ekarle guren deskubritzen dizu harriturik, askatasun, sormen, erantzukizunaren mirariena, horien hartzaile soil dela bera sentitzen baitu mendiari beha handi eta ezdeus batera.
|
|
|
horiek guztiak bata bestearen ondoren Bitorianoren ukoak izan baitira. Emaitza da, gaur Bitorianok
|
bere
burua ez haur eta ez gizon ikusten duela (DGA, 7), bere buruaren karikatura bat (DGA, 8), mingarri eta minbera(, oskol gabeko arraultze?: DGA, 37;, gardalatzez/ egindako gizona?:
|
|
|
Unibertsoa materia da, eta materia, eternala: inork ez du sortu, berak
|
bere
burua ez bada. Fenelonen testua Démonstration de l, existence de Dieu Meslierrek paragrafoz paragrafo anotatu eta errefutatzen du.
|
|
|
|
Bere
burua ez zuen horietan sartzen, nonbait. Semeak behintzat hagitz handiesten zuen ama.
|
|
|
Norak aurpegi epela dauka, ilargi betearen zurbiltasuna, ezpain gorriak bete egiten zaizkio muxu eman ondoren. Pena da
|
bere
burua ez ikustea. Pena ikaragarria.
|
|
|
–Bakarkako bekatu horrek ahultzen du gizona, bakarkako bekatu horrek galtzen du arima, bakarkako bekatu horrek eramaten du gizona infernuko garretara!? esan zuen predikatzaileak, eta hamalau hamabost urteko mutilari buru buruan sartuta geratu zitzaizkion hitzak; hainbesteraino, non zin egin baitzion
|
bere
buruari ez zuela kanpairik joko sekula santan; handik hilabetera, ordea, Jainkoari emandako hitza jan zuen; eta hain gaizki sentitu zen gero, hain obsesionatuta, non insomnioak jota egon baitzen bolada batean; bere loaldi arin laburretan, gainera, amesgaiztoak izaten zituen. Nazario Orbek ongi bai ongi gogora zezakeen amesgaizto haietako bat:
|
|
|
Nazario Orbek ongi bai ongi gogora zezakeen amesgaizto haietako bat: herriko elizako kanpandorrean zegoen, bakarrik, kanpaia behar zuèn lekuan hutsune bat ikusi zuenean, ez kanpairik ez ezer; bat batean, baina, bere burua ikusi zuen kanpai bihurtuta; kanpaiak, ordea, burdinazkoa izan beharrean, haragizkoa zuen mihia, odolki bigun erori higuingarri bat iduri; eta bere larritasunean esnatu, eta halako nazka bat sentitu zuen, hain handia, non zin egin baitzion
|
bere
buruari ez zuela bere instrumentu hura dantzatuko ezkondu bitartean, zintzo zintzo beteko zuèn zinean, orain bai, noiz edo noiz apurtzeko zorian egon bazen ere, hala nola Villalbako markes jaunak gonbidatu zuèn festan, han Madrilen, non lagun egin baitzituen bi dama eder, Aquileo Cañizares negozio gizonaren adiskide zirenak; esan nahi baita, bere haur jaioberriari so, bere bekatu hura oroitzen... Irudi bat gehiago ere etorri zitzaion, ausaz, Nazariori, Mateo Sukunzarekin Parisera egin zuèn bidaian, iruditu ez zitzaion, bada, Eiffelgo dorrea Jainkoaren tronua, halako moldez, non, egin ere, egin baitzion ingeniari lagunari iruzkina:
|
|
|
Baina esan liteke iragarkiak egiteko modua gero eta zinematografikoagoa dela: salgaia ilustratzera mugatzen ziren lehen spotak gainditurik, iragartzen den produktuak desagertzera jo du azken urteotan,
|
bere
burua ez erakustera, edo spotaren amaiera amaieran soilik agertzera; salgaia saltzeko, hura erakutsi beharrean, istorio bat kontatzeko hautua nagusitu da, edo poema bat sortzekoa, poema barreiatu, desegin, poema ez den poema bat.
|
|
|
Bere ekintzez ingurukoak kaltetzen dituela dio. Eta
|
bere
burua ez omen zaio axola.
|
|
|
janzkerak, musikak –esku soinuarena batez ere, zeina baitzuen infernuko hauspotzat– eta dantzak; egun batean, baina," bakarkako bekatuaz" mintzatu zen, eta horrek astindu zizkion Nazario Orberi erraiak, berak kanpaia jotzeko ohitura baitzuen –ez elizakoa, bistan da–, aldian behin. " Bakarkako bekatu horrek ahultzen du gizona, bakarkako bekatu horrek galtzen du arima, bakarkako bekatu horrek eramaten du gizona infernuko garretara!" esan zuen predikatzaileak, eta hamalau hamabost urteko mutilari buru buruan sartuta geratu zitzaizkion hitzak; hainbesteraino, non zin egin baitzion
|
bere
buruari ez zuela kanpairik joko sekula santan; handik hilabetera, ordea, Jainkoari emandako hitza jan zuen; eta hain gaizki sentitu zen gero, hain obsesionatuta, non insomnioak jota egon baitzen bolada batean; bere loaldi arin laburretan, gainera, amesgaiztoak izaten zituen. Nazario Orbek ongi bai ongi gogora zezakeen amesgaizto haietako bat:
|
|
|
Nazario Orbek ongi bai ongi gogora zezakeen amesgaizto haietako bat: herriko elizako kanpandorrean zegoen, bakarrik, kanpaia behar zuèn lekuan hutsune bat ikusi zuenean, ez kanpairik ez ezer; bat batean, baina, bere burua ikusi zuen kanpai bihurtuta; kanpaiak, ordea, burdinazkoa izan beharrean, haragizkoa zuen mihia, odolki bigun erori higuingarri bat iduri; eta bere larritasunean esnatu, eta halako nazka bat sentitu zuen, hain handia, non zin egin baitzion
|
bere
buruari ez zuela bere instrumentu hura dantzatuko ezkondu bitartean, zintzo zintzo beteko zuèn zinean, orain bai, noiz edo noiz apurtzeko zorian egon bazen ere, hala nola Villalbako markes jaunak gonbidatu zuèn festan, han Madrilen, non lagun egin baitzituen bi dama eder, Aquileo Cañizares negozio gizonaren adiskide zirenak; esan nahi baita, bere haur jaioberriari so, bere bekatu hura oroitzen... Irudi bat gehiago ere etorri zitzaion, ausaz, Nazariori, Mateo Sukunzarekin Parisera egin zuèn bidaian, iruditu ez zitzaion, bada, Eiffelgo dorrea Jainkoaren tronua, halako moldez, non, egin ere, egin baitzion ingeniari lagunari iruzkina:
|
|
2010
|
|
|
Eszena hura, baina. Helena ez zen ez
|
bere
buruaren ez hitzaren jabe, eta amari gogor egiten zitzaion entzuten ari zena sinestea?, uste baino luzeago joan zen, harik eta amak, sinesgogortasunetik sineskortasunerako jauzia egiten zuela, esan zuen arte: –Gabino eta zu, beraz??; eta, niregana jiratzen zela, begirada esanahitsu bat iltzatu zidan, nire berehalako erantzuna bilatzen zuena:
|
|
|
Ondasun komunaz ez arduratzeko joera du, guztien ongiaren aurrean eszeptikoa edo zuhurra.
|
Bere
burua ez du ikusten erkidegoaren subjektu politikotzat. Indibidualizazioak, beraz, azpia jaten dio herritartasunari.
|
|
|
Eszena hura, baina —Helena ez zen ez
|
bere
buruaren ez hitzaren jabe, eta amari gogor egiten zitzaion entzuten ari zena sinestea—, uste baino luzeago joan zen, harik eta amak, sinesgogortasunetik sineskortasunerako jauzia egiten zuela, esan zuen arte: " Gabino eta zu, beraz..."; eta, niregana jiratzen zela, begirada esanahitsu bat iltzatu zidan, nire berehalako erantzuna bilatzen zuena:
|
|
|
Ariketa interesgarria eta zaila iruditu zitzaidan, aldi berean. Manuelak ariketa hori ez egiteko baimena eskatu zion,
|
bere
burua ez zuelako gizon baten ikuspegitik lekua hartzeko gai ikusten. Danielak ez zion eragozpenik jarri, lan hura borondatezkoa zelako, hasteko, eta bere arrazoiak oso ulergarriak iruditzen zitzaizkiolako.
|
|
|
Gainera nire buruari agintzen diot erretzea kontu femeninoa dela, amaneramentua. Nork
|
bere
burua ez aguantatzea bezalako zerbait.
|
|
|
Alde horretatik, EAJ hartu du hizpide. Uneotan ez dagoela ekimen horren barruan adierazi du; eta ez da, ez lukeelako bertan egon behar,
|
bere
burua ez duelako bertan ikusten baizik. Edozein moduz, nazio mailako apustu abertzalea egiteko guztiak hartu direla kontuan esan du, bestela ez dugulako gehiengo soziala osatzeko aukerarik izango.
|
|
2011
|
|
|
Zenbait kantutan, ordea, I. Mundu Gerrako gudu zelaira eramaten gaitu, turkiarren aurkako Galipoliko kanpainaren gertalekuetara (All and Everyone, On Battleship Hill), izugarrikeriaren deskripzio gordinak eginez (Hanging in the Wire). Gaiek bezala, musikak ere agerian uzten du sorkuntzarako bide berriak bilatzeko kantari ingelesaren kezka eta heldutasuna. Doinu ilun eta itogarrietatik ihes eginez,
|
bere
burua ez errepikatzen asmatu du Harveyk, eta oso abesti kantagarriak sortu ditu, erraz gogoratzekoak diren leloekin (The Glorious Land, The Words that Maketh Murder), argitsuak eta lasaiak. Haserrea hitzetan dago.
|
|
|
Igor Antonek errespetu handia dio Italiako Giroari. Aurkari batzuek bai, baina Antonek
|
bere
burua ez du sartu oilarren arteko deman. Errepideak argituko du zaleen zalantza, bihartik hilaren 29ra.
|
|
|
Macario, izan ere, etxeko jauna izan zitekeen? eta etxeko jauna zen, baina ez zen inola ere etxeko jauntxoa; eta zorrotza eta estua izaten ahal zen hainbatetan,
|
bere
buruarekin ez ezik, bertzeekin ere bai, baina ez nahitsua eta apetatsua.
|
|
|
nola, hondarrean, filistearrek Sanson atxilotu, eta, nola, handik denbora batera, exhibitu nahi izan zuten, tenplura eramanik eta zutabe bati loturik? harik eta Sanson indartsuak zutabea goitik beheiti botatzea erdietsi zuen arte, zutabearekin batera tenplu osoa eraitsiz, eta ekintza harekin hilez eta ehortziz,
|
bere
burua ez ezik, anitz filistear ere.
|
|
|
Mugako nortasunaren nahastea dutenen usteak eta saiheskarienak, mendekoenak eta obsesibo konpultsiboenak berdinak dira. Sintoma berezirik ez edukitzearen arrazoia izan daiteke
|
bere
burua ez ezagutzea, identitate garbirik ez edukitzea eta bere buruaren eskema antolaturik ez izatea. Bere buruaren eskema lausoa eta aldakorra duelako da hain aldakorra emozioetan eta afektuetan.
|
|
|
|
Bere
burua ez du ongi ezagutzen. Insight urri eta alboratua du (Kantor, 1992).
|
|
|
Fantasia hutsezko inbertsioa egiten du objektuetan. Haurraren benetako nia ama da eta harekin erlazio sinbiotikoan bizi da,
|
bere
burua ez baitu ezagutzen. Hizkuntza ez du pentsatzeko edo komunikatzeko erabiltzen, hitzen bidez ekiteko baizik.
|
|
|
sexualki anbiguoak ziren pertsonak eta masturbazioa maite zituen. Koitoa gauza basati bezala ikusten zuen eta
|
bere
buruari ez zion gaitasunik ikusten ekintza tragiko hori aurrera eramateko. Salvadorrentzat heriotza eta ezabamendua zekartzan koitoak; faloaren babesik gabe amarekin topo eginez gero, subjektu moduan ezabatu egingo zen.
|
|
|
Asertibitate gutxi du eta erabakiak hartzean herstura handia sentitzen du. Horregatik, pasiboki jokatzen du eta
|
bere
burua ez du baieztatzen. Ez zaio borrokarik eta eztabaidarik gustatzen.
|
|
|
Schopenhauer-en arabera, beraz, arrazionalismoan oinarritutako adimenaren askatasunaren hondamendia dakar berekin nahimenaren kontzeptuak. Nahimenak ez du ezer nahi,
|
bere
burua ez bada. Horrela, arrazoiaren aurrerabidearen aurrez aurre arrazoi gabeziaren munstroak kokatzen ditu Schopenhauer-ek.
|
|
|
Lehen kasuan, egiatan dena baino hobetzat hartzen du bere burua haurrak. Bigarren kasuan,
|
bere
burua ez du baloratzen eta balio gabezia hori konpentsatzen saiatzen da.
|
|
|
Biltegi erraldoi hartan, kontainerren kokapenak, kolore askotariko multzo txipitan, Mondrianen erakusketa handi bana osatzen zuen.
|
Bere
burua ez zekien artea, bestelako ipuintasuna, kresal usainekoa ez baina zirritu guztietatik sartzen zen errebabako burdinautsak lausotua, azal maiztukoa, esku traketsak edukia emandako koaderno bat.
|
|
2012
|
|
|
Nora ezean zebilena norabidean jar dezake Benitoren musikak. Badu botere bat berak ere ez dakiena; edo badakiena baina inori aitortzen ez diona,
|
bere
buruari ez bada.
|
|
|
Atorra erantzi eta besazpiak freskatu zituen. Kontu handia hartu zuen hormako ispiluan
|
bere
buruari ez begiratzeko.
|
|
|
Kontua da aita ez zela isiltzen, beti galderak egin eta egin,
|
bere
buruari ez zenean, niri. Amak, berriz, negar besterik ez zuen egiten.
|
|
|
Berak dioenez, autodidakta hutsa da Jamixel. Tarteka galdetu omen dio
|
bere
buruari ez ote lituzkeen eskola batzuk jaso behar, baina beldur pixka bat omen zion kontuari, ez baitzuen bere burua hezia ikusi nahi. Duela gutxi, ordea, bere gorputza hobeto erabiltzen ikasteko eta ahotsa babesteko irakasle batekin aritu da lanean.
|
|
|
Sendagilearengana ez jotzeko beste arrazoi batzuk dira tratamenduen prezioa (garestiegiak direla uste da), eraginkortasun eskasa edo albo ondorioak sortzeko aukera. Hala eta guztiz ere, espezialistek azpimarratu dute garrantzitsua dela
|
bere
burua ez hartzea eta medikuari kontsulta egitea. Tratamendu psikologikoaren beharra ere onar daiteke.
|
|
|
Indarkeriaren eta indarkeria zaleen jazarpena eraman ezinda zihoala esanaz alde egin zuen Euskal Herritik Mikel Azurmendi euskal idazleak. Ez dakit Geroztik inoiz inork euskal idazle aipurik egin zion edo berak ere
|
bere
burua ez ote zuen inoiz halatzat ikusi. Iragarpena egin zuenean. ezin urduriago, egoerak erremediorik gabekoaren traza izan arren, zerbait egin behar berehalako batek bildu ninduen.
|
|
|
Ikus dezagun kasu bakoitzean irudikapenek zein garrantzi izan dezaketen lortutako emaitzetan. Beti pentsatuko dugu inkestatua zintzoa dela, gezurrik ez duela erantzuten, eta
|
bere
burua ez duela engainatzen. Hala eta guztiz ere, kontuan hartu behar da, benetan egiten duguna edo uste duguna baino, nahi genukeena erantzuten dugula inkestetan.
|
|
|
Baina, eta zer?, pentsatu zuen derrepente burua mahaitik altxatuta, eta zer inork ez bazuen bere ipuin perfektua ulertzen ahal? Norentzat idazten zuen, bada,
|
bere
buruarentzat ez bazen. Zer axola zion inor ez konturatzea ipuin perfektua idatzi zuela?
|
|
2013
|
|
|
Omar, beraz, zorrotza zen bere buruarekin?
|
bere
buruarekin ez ezik, bertzeekin ere bai, ospitalean bai baitzegoen, halaber, jende axolagabea ere: zorura karkaixak botatzen zituztèn gaixo ezjakinak; esparatrapuak, bendak eta aholkohol ontziak nolanahi erabiltzen zituztèn erizainak, inpuntualak zirèn medikuak?
|
|
|
Dionixio, ostaturako bidean jada? ernegatuta zegoen,
|
bere
buruarekin ez ezik, munduarekin ere haserre. Edo bere buruaren aurka zegoen guztiz, baina zelan aurkakotasun hark kutsatzen baitzizkion aldartea eta begirada, halaxe begiratzen zion munduari ere, ernegu eta amorru bertsuarekin.
|
|
|
Haiek, ordea, ordu batzuetako ihesaldiak ziren,
|
bere
burua ez baretu ez lasaitu ez zutenak, bestela ez baitago ulertzerik zelan hasi zen bat batean negarrez, Soriatik etxerako bidean jarri baino bi egun lehenago, afalondoko tertulian: ez nian egin behar, baina egin diat, eta akabo!, nik parrandak isildu izan dizkizuet, eta zuek ere ez berba egin, mesedez?
|
|
|
Ezin izan zuen gehiago jasan. Handik atera eta zin egin zion
|
bere
buruari ez zela handik berriz pasatuko.
|
|
|
Informazio horiek lagungarri dira Zerbitzari zehazki non ibili zen jakin ahal izateko eta, bereziki, gerlan zer jarrera izan zuen erakusten dutelako. Gerlan erakutsi zuen jarreraz gehiago jakin daiteke hark berak idatzi zituen artikuluak irakurriz, baina
|
bere
buruaz ez zela anitz mintzo ikusiko dugu; beraz, armadaren aipamen horien bidez jakin daiteke zaurituen artatzen eta zaurituak ziren tokitik eramaten ibiltzen zela, eta lan hori serioski egiten zuela.
|
|
|
Berriz ere ageri da
|
bere
burua ez zuela kanoikadak bete betean jasaten zituzten soldaduen artean kokatzen. «Sei, zazpi kilometretan» kokatu zuen bere burua.
|
|
|
Omar, beraz, zorrotza zen bere buruarekin...
|
bere
buruarekin ez ezik, bertzeekin ere bai, ospitalean bai baitzegoen, halaber, jende axolagabea ere: zorura karkaixak botatzen zituztèn gaixo ezjakinak; esparatrapuak, bendak eta aholkohol ontziak nolanahi erabiltzen zituztèn erizainak, inpuntualak zirèn medikuak... halako moldez, non bere zorroztasun hark behin baino gehiagotan eramaten baitzuen jende zabarraren jarrera gaitzestera... egoerari buru eginez, baina manera onak zainduz betiere; are gehiago:
|
|
|
Haiek, ordea, ordu batzuetako ihesaldiak ziren,
|
bere
burua ez baretu ez lasaitu ez zutenak, bestela ez baitago ulertzerik zelan hasi zen bat batean negarrez, Soriatik etxerako bidean jarri baino bi egun lehenago, afalondoko tertulian: ez nian egin behar, baina egin diat, eta akabo!, nik parrandak isildu izan dizkizuet, eta zuek ere ez berba egin, mesedez...
|
|
|
Dionixio –ostaturako bidean jada– ernegatuta zegoen,
|
bere
buruarekin ez ezik, munduarekin ere haserre. Edo bere buruaren aurka zegoen guztiz, baina zelan aurkakotasun hark kutsatzen baitzizkion aldartea eta begirada, halaxe begiratzen zion munduari ere, ernegu eta amorru bertsuarekin.
|
|
2014
|
|
|
Horrez gainera, taldeka izan da, eta hori dela eta, uste du hori guztia jakinik jendeak beldurra galtzen duela. " Bertsotan gustura egiten duen jendea badago, baina plazan aritzeko
|
bere
burua ez du gai ikusten. Txapelketa honekin, bertan aritzeko gai izan daitezkeela ikusi dute askok.
|
|
|
Bikote haustura mingarri bat du abiapuntu eleberriak; emakumezko baten kontakizuna bakarrik iritsiko zaio, ordea, irakurleari, obsesio bihurtuta. Horregatik, ez ohiko intentsitatez barneratu da idazlea pertsonaiaren barrunbeetan, haren zokorik ezkutuenak, erraiak, agerian utziz, ez
|
bere
buruaren ez inoren aurrean biluzteko lotsarik gabe. Aldez aurretiko aurreiritzirik gabeko barne bakarrizketa batean murgilduta, protagonistak ordura arteko bere bikote harremanak xehatuko ditu, inoiz utzi ez duten mamuen aurrez aurre jarriz.
|
|
|
Hori dena aspaldiko lanbro artean oroitzen zuen Idoiak. Hobeto esanda, argi oroitzen zuen, ez baitzion alferrik agindu
|
bere
buruari ez zuela gertaturikoa ahaztuko, baina pelikula baten argumentua gogoratzen den era bertsuan, beragandik kanpo legokeen zerbait balitz moduan, bere bizi puskak izan arren.
|
|
|
Gorriak jan du jada A ren barrua osorik. Akaso A k bide labur eta errazena aukeratu zuelako; alegia,
|
bere
burua ez maitatzea. Horregatik igartzen al da maitasun erregua?
|
|
|
Blusa zuria erantzi du azkar. Sarrerako ispilua estali behar du, kalera irtetean
|
bere
burua ez ikusteko.
|
|
|
Estatu zatarra da. Horregatik
|
bere
buruaz ez zaio gustatzen Estatua esatea, beti Errepublika esaten du (balio errepublikarrak, bertute errepublikarrak?, zentzurik batere ez daukanean ere) edo Nazioa(, la nation française?,, la Grande Nation?, hau ere isilkiago engoitik). Batasuna esaten duenean zapal zapal berdindua ulertu behar da.
|
|
|
Bozkatzailegoa Napoleon III.ak aise manipulatzen zuelako arrazoiaz gainera, bi objekzio substantzialago dauzka sistema horren aurka: bat, justifikaziorik ez daukala, norbaitek behin boza eman egun batean, eta bizi guztirako
|
bere
burua ez ezik, haurrak eta haurren haurrak ere estekaturik uzteak1288 Bigarren, historian Estatua sortu edo fronterak zedarritu sekula ez dela bozketaz egin.
|
|
|
Baina oihanak berehala antzeman zion, eta berarengan mendeku ikaragarria hartu zuen fantasiazko inbasioagatik. Nik uste,
|
bere
buruaz ez zekizkien gauza batzuk xuxurlatu zizkiola, gauza batzuk, zeintzuez ez baitzuen pentsatzen harik eta bere bakardade handiari aholkua eskatu zion arte, eta xuxurla hura biziki liluragarria gertatu zitzaion. Durundi ozena egin zuen bere baitan, funtsean hutsik zegoelako...
|
|
|
Baina kezkatuta zegoen, bertzetik, berak. Beñatek? Lafayette jaunari eman ziòn baiezkoarekin, harekin,
|
bere
burua ez ezik, Mikel eta Fox ere inplikatu zituelako.
|
|
|
|
Bere
buruari ez ziola galderarik egingo agindu zion. Eta ez ziola inori ezer zor sinetsi zuen.
|
|
|
Egiari zor, eskubide unibertsalen defentsa teorikotik jada defendaezinakziren botere harremanak ezkutatu eta eusten zituen fantasia doilorra baino ez zen, ezberdintasunean baliokidetza defendatu nahi zuen fantasia, alegia. Feminismomodernoek binarismo hori deseraikitzeko erronkari aurre egin zioten, huraeraikitzen duten ezkutuko estratuak ikusaraziz,
|
bere
burua ez hierarkikotzat aurkezten duen diferentzia sexuala sostengatzen duen botere harremana argituz. Bizitzasozial eta politikoaren sexualizazio erradikalak aurrekaririk gabeko indarra eman zion«emakumeak» kontzeptuari, baita emakume jaiotako gizabanakoen identitatea beteere, haien gorputz, adimen eta izate soziala gainezkatuz.
|
|
|
Kartzelan egotearen ondorioakdira narratzailearen arabera kanpoko eraginen pisua eta horien aurreko eraso eginezbere burua babesteko joera. Gainera,
|
bere
burua ez normaltzat du eta pertsona«arruntak bezala mugitu eta ibiltzeko ahaleginak egin behar» (74) dituela adieraztendu pare batean. Kartzelaren estigmari buruz ari zaigu pasarte hauetan, bere identitateajendartearen periferian kokatuz eta bertan integratzeko asmoa adieraziz.
|
|
|
gorputz eskemaren zatiak ezagutu, bereizi eta integratzeko gaitasunik eza. Bere gorputza desagertu delako eldarniozko bizipena;
|
bere
burua ez du ezagutzen (ukazio eldarnioa: Cotart en sindromea).
|
|
|
portaera oldarkorrak, desinhibituak, apatia, hiperfagia, trikotilomania, enpatia galera, higiene gabezia, planifikaziorik eza, antolamendurik eza, portaera errepikariak, estereotipiak, pilatze konpultsiboa, joko patologikoa. Bere ardurak uzten ditu,
|
bere
burua ez du zaintzen, gizarteko harremanetarako interesa galtzen du, eta portaera desegokiak agertzen ditu. Introspekzio gaitasuna galtzen du, eta arau sozial eta moralak hausten ditu.
|