|
2000
|
|
|
da esan halakorik Jesus Aizpun UPNko sortzailearen heriotzaren ondoren, UPNren helburu eta bitartekoak ondo baino hobeto lotuta jarraitzen baitute.
|
Bere
aitaren urratsak jarraituz, `navarrismo' espainiarzale amorratuenaren ordezkari fidel eta gogorra izan zen Aizpun. Baskongadekin bat egiteko ateak zabalik ikusten zituela eta, Espainiako Konstituzioari ezezkoa eman zion 1998an, UCD alderdia utzi ondoren.
|
|
|
Daniel Urrabieta Euskal Herrian jaio zen, nahiz eta biografietan Madrilen jarri. Vicente Urrabieta Ortiz
|
bere
aita Euskal Herritik (inork ere ez daki zehazki nondik, menturaz nafarra?) Madrila joana zen bizimolde hobe baten bila. Antza, oso pertsona ona izanik ere, talentu gutxi zuen marrazkilari modura.
|
|
|
Erran nezake betidanik eta oharkabean izan naizela bertsolaritzan murgildua, etxean hurbiletik ikusi dudalako(
|
bere
aita Jexux Arzallus da), edo agian hori baizik ez dudalako ikusi. Sei urterekin maila duen ezer ez nuen egingo, baina oso inguratua nintzen.
|
|
|
Tolosan ere handia izan da musikarekiko zaletasuna: Santa Maria elizan igandetako meza nagusian orkestra izaten zen eta
|
bertan
aitak jotzen zuen.
|
|
|
Arartekotzan nengoenlarik, 1993ko urriaren 27tik 30era bitartean, Europako Ombudsmanen hitzaldiak antolatu genituen Gasteizen, eta une ona bezain egokia iruditu zitzaidan aldi
|
berean
Aita Frantzisko Vitoriakoa omentzeko, pertsonaia hau bertakoek zein erbestekoek hobeto ezagutu zezaten. Etorri ziren ombudsmanik gehienek bazekiten nor zen eta giza eskubideen alde zer lan burutu zuen; baina ordurarte gutxik zekiten jatorriz hemengoa zela eta guztiek oso pozik hartu zuten hainbesteko merezimenduz eskaini genion omenaldi hura.
|
|
|
Arabako zenbait euskal idazle irakurri ditugunok ditugu nolanahi ahantzi Aramaioko Pedro Barrutia(), Sabandoko Juan Bautista Gamiz(), Okondoko Jose Paulo Ulibarri(), Gasteizko Raimundo Olabide(), Laudioko Federico Belaustegigoitia() eta abar. Ezta nik gure amagandik ikasi nituen Gabon kanta gogoangarriak ere, hark
|
bere
aita arabarragandik ikasiak.
|
|
|
Hurbilagoko lekukorik behar bagenu, gomuta dezagun nola Jon Etxaide idazleakeman zigun
|
bere
aita I. M. Etxaide integrista eta Euskaltzainburuaren antologia bat.Era berean, J. M. Lojendio ere Euskaltzainburua izan zen gerraondoan, eta, A. Arrueeuskaltzainak bere politika karlista alderditar eta pertsonalaren barnean, idazketa lanaez zuen laga, Egan en parte hartuz eta hainbat hitzaldi politiko eta kultural euskarazemanez.
|
|
|
Nire galdera airean galdu zen, aldi
|
berean
Aita Arbizuk bi besoetatik heldu etaetzanarazi egin baitzuen agure erkindua, gaixoekin erabili ohi dugun goxotasunaginkoi horrekin, lasai, lasai, esaten ziola.
|
|
|
Gaur batekin eta bihar bestearekin, horrela ibiltzen da Rocío, eta hau dena gutxi balitz, lau horietako birekin hitzartuta dauka ezkontza egun bana. Eta harritzeko motibo gehiago, Rocíok ez baitaki
|
bere
aita nor den. Bere ustez mexikarren bat izango da, Kalifornian beste asko legez beharbada modu ilegalean bizi dena.
|
|
|
Harrigarria zen urtebete lehenago, 1993an, zenbat gauza gertatu zen Txemaren bizitzan. Urtarrilean postu bat egin zuen gora lanean, otsailean tumore bat kendu zioten
|
bere
aitari, martxoan pisua erosi zuen, apirilean Londres hankaz gora utzi zuen IRAren bonba batek, eta beraz Irlanda ernaldu zitzaion bihotzean Eiderri, eta garagardo botila altxatu zuen; maiatzean bakarrik, oso bakarrik sentitu zen; ekainaren 30ean Rocío García de Mainueta azaldu zen urte askoren ondoren; uztailean Eider hegazkinean desagertzen ikusi zuen, eta 26 egun bata bestearen atzetik joan z...
|
|
|
Adi egon, bada, zeren kontatuko baitizuet nola sendatu zuen Avilako Teresak gure aita —eta ikusirik ezen guztiek kasu egiten zidatela, nahiz eta zaldunek, artean, mesfidantzaz behatu, aitzina segitu nuen, hiztun onen antzera, hitzaren jabe—: ...erdietsi; eta, hala eta halatan, lurraz eta lurreko faboreez etsirik geundèn egun batean, Urbiaindik iragan zen gizon bat —benedika dezala Jainkoak egin zigunagatik! —, erlikiontzi hau lepotik dilindaka zeramana; gizonak erraiten zuen ezen erlikiontzi hark santaren behatzezurrez zeuzkala —ezker oineko hatz lodikotearenak—, eta erran zigun ezen egun baten buruan sendatuko zuela
|
berak
aita, baldin harekin bakarrik uzten bazuten, bere erlikia harekin eta bere orazinoekin; hura entzun nuenean, ez nion sinetsi, zeren baitakizue nolakoak izaiten diren gauza hauek, eta zenbat gezurti eta engainati dagoen mundu honetan; eta, ikusirik hark ezen sinesgaitz agertzen nintzaiola, galdegin zidan: " Mutila, ez didazu sinesten, baina erradazu:
|
|
|
AITONA Nikolasek buruan sarturik zeukan, bere aita jaun Albert Etxegoienek hala irakatsirik, ezen negozioen munduan ez zegoela geldi egoiterik eta harremanetan jarri beharra zegoela hango eta hemengo jendearekin: pentsamolde haren ondorez erosi zuen, hain zuzen ere, Olabeko ola, Irungo lurretan; eta hargatik ere eraman izan zituen umetan bere bi semeak —bata, gure aita, jaun Martin Etxegoien, eta bertzea, osaba Joanikot— batetik bertzerat, hainbat bidaiatan —Gipuzkoarat hiruzpalau aldiz eta Iruñarat bitan—,
|
bere
aitak berarekin egin zuen eredurat, biek Nafarroako erregeordeari eginikako bisitan; eta gu ere —Mattin eta biok, haren bilobok— berdintsu eta orobatsu ibili nahi izan gintuen, halako moldez, non ongi baino hobeki oroit baitezaket Mattinekin eta aitona Nikolasekin Gipuzkoarat egin bidaia, Irun Hondarrabirat, nik sei urte bertzerik ez nituela. Baina, negozioak bere lehen obligazionetzat bazituen ere —baita bere buruhauste gehienen iturri ere, derradan bide batez—, kultura zen aitona Nikolasen zaletasuna —artea, zientziak eta hizkuntzak—, eta alor horiekin loturikako gaiak zituen on, gozo eta ezti.
|
|
|
Zeren eta zinez miresten baitzuen Antonio Ibarbiak Asisko Frantzisko. Eta ameslari hutsa zen, adinak, ohi ez bezala, are ameslariago egin zuena; guraso modest eta onest batzuen seme bakarra, umetan eta gaztetan frantziskotarrekin ibilia, studioak utzi egin behar izan zituen aitzinago,
|
bere
aitak itsasoan izan zuen istripu baten karietarat, zeinak utzi baitzuen bizitza osorako hebaindurik, ezindurik eta erdi bentzuturik, aulki bati lotua; eta, hala, etxearen ardura bere gain hartzen zuela, Antonio ere, aita bezalaxe, itsas lanetan hasi zen, eta ez-ohiko ohitura bat hartu zuen: bere itsasaldietan libururen bat edo bertze eramaitekoa.
|
|
|
Eta, jauregia eta
|
bere
aita miretsia hizpide eta solaspide zituela ere, berdintsu eta orobatsu ibiltzen zitzaigun, kea dantzan ipintzen zuela noiznahi den.
|
|
|
Eta, nola aitona Nikolasek,
|
bere
aitaren ildotik, burdinaren mundua laudatzeko eta alabatzeko ohitura baitzuen, hala miresten zituen olak eta olagizonak, halako moldez, non erraiten baitzuen ezen olagizonak zirela munduan zeuden gizon bakarrak, zeren infernuak zailtzen eta gogortzen baitzituen gizon haiek egunoroz, sutegietako garretan. Eta eransten eta eratxikitzen zuen:
|
|
|
AITONA Nikolasek buruan sarturik zeukan,
|
bere
aita jaun Albert Etxegoienek hala irakatsirik, ezen negozioen munduan ez zegoela geldi egoiterik eta harremanetan jarri beharra zegoela hango eta hemengo jendearekin: pentsamolde haren ondorez erosi zuen, hain zuzen ere, Olabeko ola, Irungo lurretan; eta hargatik ere eraman izan zituen umetan bere bi semeak —bata, gure aita, jaun Martin Etxegoien, eta bertzea, osaba Joanikot— batetik bertzerat, hainbat bidaiatan —Gipuzkoarat hiruzpalau aldiz eta Iruñarat bitan—, bere aitak berarekin egin zuen eredurat, biek Nafarroako erregeordeari eginikako bisitan; eta gu ere —Mattin eta biok, haren bilobok— berdintsu eta orobatsu ibili nahi izan gintuen, halako moldez, non ongi baino hobeki oroit baitezaket Mattinekin eta aitona Nikolasekin Gipuzkoarat egin bidaia, Irun Hondarrabirat, nik sei urte bertzerik ez nituela.
|
|
|
Zeren, inguruetako bertze jauntxo gehienak ez bezala, pinturazalea baitzen Abel Huizi eta uste baino adituagoa... bere lehengusu baten eraginagatik, beharbada, zeinari Juan Huizi baitzeritzan, Irun berrin jaioa, eta zeina baitzen, ofizioz, eskultore, Aitzurengo elizako erretaula egin zuena, norat joan baitzitzaion Abel bisitan behin baino gehiagotan, hura Aitzurenerat etorri zenean —eta, introdukzione haren ondotik hats hartzen zuela, osabak erantsi zuen—: Hala, bada, etorri zuan egun batean pintore hura Ubarnerat; ekin zion, Ubarneko erretoreak manatu bezala, bere san Migel arkanjeluari, zeinaren izenpean eraikia izan baitzen Ubarneko eliza; joan zuan Pedro
|
bere
aitarekin biharamunean pintorearen koadroa ikusterat; ikusi zian pintore hura pintzelak harat honat mugitzen... eta, hari beha, guztiz liluraturik geratu zuan, halako suertez, non argi izan baitzuen Pedrok geroztik zer izanen zen, Pedrok berak aitortu zidanez. Handik aitzina, aitak pintura batzuk erosi, eta pintatzen hasi zuan Pedro bere kasa.
|
|
|
Badakizu, jaun André, ezen guti direla gizonezkoen artean irakurtzen eta skribatzen dakitenak, baina are gutiago direla eskolatuak izan diren emaztekiak; aldiz, gure amak, zeina baitzen argia eta zorrotza, ongi irakurtzen eta skribatzen zuen eta hainbat liburu irakurriz janzten eta apaintzen zuen bere jakintasuna. Eta, liburu haietarik gehienak
|
bere
aita spiritualak uzten bazizkion ere, bazuen bat bere berea, eta liburu hura Gaspar de Asteteren Doctrina cristiana ren euskarazko tradukzione bat zen, 1608koa eta Iruñan publikatua, amak erabiltzen zuena bai bere buruaren janzteko, eta bai irakurtzeko eta irakasteko ere zerbitzuko neskei eta emaztekiei, zeinetarik inportantena Hipolita zeritzana baitzen, bere ohorezko dama eta laguntzaile leial... Konfesore eta aita spiritual hura, bertzalde, ezkondu baino lehenagokoa zuen amak, eta frantziskotar bat zen, Uraitzeko klaratarren komentuko kaperau izendatu zutena eta harat igorria izan zena; eta, nola gure ama ez baitzegoen haren kontseiluen uzteko, zeren apez hura laket baitzuen —don Frantzisko baino laketago bai bederen—, harat joaiten zen, urtean bizpahiru aldiz, aitorraren eta komunionearen egiteko, haietarik batean Pazkoarekin konplitzen zuela.
|
|
|
Gure arbasoen historia ilun hura ote zuen aitona Nikolasek buruan,
|
bere
aitak —jaun Albert Etxegoienek— ezabatu nahi izan zuena Nafarroako erregeordearen barkamendua erdietsi ondoren, jauregiak, halatan, aitzina egin ahal izan zezan. Edo, bertzela erranik:
|
|
|
Baina aitona Nikolasek
|
bere
aita miresten zuen... Eta katolikoa zen...
|
|
|
—Ripodas ez zuan esku hutsik etorri, bere arma ere ekarri zian aldean, erregelamenduzko pistola militar bat,
|
bere
aitari ebatsia iduriz. Hala ere, Soriarena erabili zian, hau eraitsi ondoan.
|
|
|
Haurrak ezta hori ere. Buru makur eta kopetilun, ez zirudien
|
bere
aita ikusteaz loriaturik.
|
|
|
Eta hain apartekoa ez bazen, gure baldarkeriak ematen zion nabarmentzeko parada. Ikasketez bertze guztietan aitzindari —hala gainbalioaren esanahiaz egiazki jabetzen nola motorra gidatzen; gurasoenetik alde egiten nahiz,
|
bere
aitarendako desesperagarri, poliziei harrika ematen, militantziaren sukarrak kutsatu gintuen aldi laburrean—, sexuan estreinatzeko ohorea ere harena izan zen, ezinbertzez.
|
|
|
Leku batetik bestera zeramaten akademiaz kanpoko hainbat jardueratan erroldatu zen, behin bereziki bizitza motzeko Bavierako gobernu boltxebikean parte hartuz. Ekonomia xumeko intelektual judu baten semea zen, baina egoera horrek ez zuen
|
bere
aita atzera bota semea filosofian doktora zedin bihotz ematerakoan. Eta horrela egin zuen, bere lehendabiziko interesa ekonomia politikoan jarri zuen arren.
|
|
|
• 1913
|
Bere
aita hil zen. Honen ondorioz jasotako jaraunspen handia (100.000 koroa) bere anai arreben eta artista idazle austriar batzuen artean (Trakl, Lasker Schuler, Loos eta Rilke, besteak beste) banatuko zuen hurrengo hilabeteetan.
|
|
|
Russell, Carnap eta beste hainbatek neopositibistatzat hartu zuten. Gero, filosofia analitikoa sortzen hasi zen garaian,
|
bere
aitatzat jo zuten Austin, Ryle eta beste filosofo batzuekin. Hori egia izanik ere, Wittgensteinen egia korapilatsuagoa da.
|
|
|
Halaxe esan zidan: " Kartzela honetako barroteetatik batzuk gure forja tailerrean eginak dira",
|
bere
aitaren, osaba Jesusen tailerrean alegia. Ustekabeak ematen ditu bizitzak edozein jirauneren ostean.
|
|
|
|
Bere
aitaren esportazio negozioko kontuak eramaten zituen Maria Victoriak, arrain esportazioa, negozio joria, zinez. Nire lanari dagokionez, aldiz, pintura tailertxo bat neukan, etxeak eta pintatzen aritzen nintzen.
|
|
2001
|
|
|
Abentura hauen guztien berri ematen du" Odisea" k, hirugarren pertsonan zein Ulises beraren ahotik. Telemako, Ulisesen semea,
|
bere
aitaren bila abiatzen da, ama bakarrik utziz Itakan. Ulises hara itzultzen denean, ordea, bere emazte Penelope bereganatu nahi duten ezkongaiez beterik aurkitzen du jauregia.
|
|
|
Sortu, baina, XII. mendean sortu zen Trebiño konderri moduan. Hurrengo mendean Nafarroako errege Antso IV.arekin bat egin zuten bertakoek,
|
bere
aita Gaztelako errege Alfontso X.aren kontra. Ondorioz, eskomikatu egin zituen trebiñoarrak Martin V.a Aita Santuak.
|
|
|
Edipo greko zen, mutiko xelebrea benetan.
|
Bere
aita hil ondoren, bere amaz maite mindurik ibili zen. Etzuan bere ama" ezagutzen" eta enamoraturik zebilen.
|
|
|
Beste zortzi bat mende itxaron ditugu honetaz zerbait jakiteko. Izan ere, euskaldunak eta pilota nahasten diren bigarren erreferentzia idatzia 1331n helduko zaigu, Joana II Nafarroakoaren garaian alegia,
|
bere
aita Luis «Hutin»en pilotarekiko zaletasuna «ludus pilae» («pilotaren jokoa») izeneko kronikan jasoa geratzen denean. Honen arabera, erregeak eskuz, beste baten aurka eta Iruñeko dominikotarren klaustroan jokatzen zuen.
|
|
|
Poema bera ere objektu bihurturik dago. Poemak egitea artisautza lana da eta Atxagak askotan konparatu du bere langintza
|
bere
aitaren ofizioarekin: arotza izatearekin.
|
|
|
Nahiz eta germanizaturik egon, Karlomagnoren garaian misiolari anglosaxoiugari joan ziren erreinu frankora, eta baita Iberiar Penintsulakoak (asko musulmanengandik ihesi joandako mozarabeak) eta italiarrak ere, horrela
|
bere
aitak hasitako ekimena bultzatuz. Honekin kulturaren, berpizkundea?
|
|
|
Mito bihurtu zen Carolus Magnus eta etorkizuneko erregeen eredu (enperadore eredua), Arturo erregearekin batera. Erdi Aroko kondaira nagusiena, jarraitu beharrekoa eta ispilua. Hala ere, dekadentzian erori ziren karolingiarrakberaren ostean, eta ez dezagun ahaztu
|
beraren
aita izan zela honen guztiarenaitzindari. Baina historiak beti begiratuko dio Karlomagnori.
|
|
|
Elizaren erreforma ere bultzatzen zen, baina autore berriek dioskutenez, ezziren Karlomagno edo
|
bere
aita (750eko hamarkadatik aurrera) izan horren asmatzaileak7, uste zen bezala; izatez, pertsonaia horiek Elizaren ideiak aplikatu baino ezzituzten egin. Edonola ere, Elizaren legeak ziren jarraitu beharreko eredua, Erromaren eragina lortzeko (iraganarekiko lotura gisa edo Erromako boterearen laguntzalortzeko).
|
|
|
Karlomagno 768an iritsi zen frankoen errege izatera (hasieran Karlomananaiarekin batera),
|
bere
aita Pepin III.a Laburra hiltzean. Bere aitak, eta karolingiardinastiaren sortzaile izandako arbasoek, aurrera eramandako ekintza eta boterearenune gorena izango zen bere erreinaldia.
|
|
|
Karlomagno 768an iritsi zen frankoen errege izatera (hasieran Karlomananaiarekin batera), bere aita Pepin III.a Laburra hiltzean.
|
Bere
aitak, eta karolingiardinastiaren sortzaile izandako arbasoek, aurrera eramandako ekintza eta boterearenune gorena izango zen bere erreinaldia.
|
|
|
Bere ama Isabelita munduan denik eta ama zoragarriena dela esan du, eta benetan emakume zoragarria da zuretzat ere, maiz gonbidatzen baitzaitu bere etxera Pablorekin jolas egin dezazun.
|
Bere
aita Luisek taxiak gidatzen dituela aipatu du hurrena eta azkenik, bere arreba Dabnek taberna batetan lan egiten duela esan du. lkaskideek beren azalpenak eman dituzten bitartean, zuk zer esango duzun pentsatzen jardun duzu. Azkenean zure ordua iritsi da.
|
|
|
Maite zaitut. Baina
|
bere
aita izan zitekeen. Edo lagun bat soilik.
|
|
|
–Bueno, Mendi, ez hadi kexatu –esan dio Tasiok igogailutik atera eta Axkueren etxera sartzen diren bitartean–, behintzat oraindik ez zaik Ameriketan bezala Hannibal Canibal dela pentsatzen duen ikaslerik azaldu,
|
bere
aitaren ehizako eskopetarekin.
|
|
|
Nasemak 14 urte zituen.
|
Bere
aitak andraminak zeuzkan eta bortxatu egin zuen, birjinarekin sexu harremanak izanez gero sendatu egingo zelakoan.
|
|
|
Familiakoen artean ezkontzea maiz gertatzen da. Sulochana
|
bere
aitaren anaia gaztearekin ezkonduta dago. Hogei urte kentzen dizkio eta burusoiltzen hasia da.
|
|
|
Hinduek
|
bere
aita, aitona eta auzoko beste gizonezko asko nola erretzen zituzten ikusi zuenean, zazpi urte zituen. Oraindik ere dardarak hartzen duela, Meerak orduko gertaerak kontatzen ditu.
|
|
|
Gorria dutxan dago, Imanolek edalontzi bat ginebraz bete eta
|
bere
aita gogoratu du berriro. Salako horman dagoen Europako mapa erakutsi dit, hatz erakusleaz gormutuen alfabetoko d letra eginez.
|
|
|
Neskatoa saltoka dator,
|
bere
aitaren eskutik. Komandantea, beltzarana, traje dotorearekin, ahoa tapatzen dion txori beltz moduko bibotearekin.
|
|
|
Francisco Javier Larrea, berriz, totelka hasi zen eta ez zuen jakin
|
bere
aitaren ofizioa definitzen, edo ez zuen baserritarra zela esan nahi, eta ea zer egiten zuen adierazteko esan zitzaionean barre zantzoka lehertu ginen denak, beste zeregin batzuen artean, abereak gobernatzen zituela erantzun zuelako:
|
|
|
Clemente Lopez, galdera beste hiru edo lauri egin ondoren, nork bere ofizioan gure aitek emandako etsenpluaz mintzatu zen, haien postuak gero geuk bete genituela gizartea mantendu eta zibilizazioa bilakatzeko, gutako bakoitza
|
bere
aitaren ordezkoa bihurtuko zela eta, hain zuzen, geure aita hartu genuela duintasun eredutzat.
|
|
|
Behin entzuna zuen,
|
bere
aitak ez zuela deus balio, zorionez urrun zegoela, eta itzuliko balitz hobe zela itsasora botatzea zarama botatzen den moduan.
|
|
|
Ez dut anatopiko hitzaren esanahia ulertzen, ezpada Imanolek
|
bere
aita defuntuarekin itzelezko duela.
|
|
|
Bakarrik, aittitte eta amamaren logelara sartu eta han horman osabaren erretratuari begira geratu zen, etxean zegoenaren kopia, osabak hemeretziren bat urte zituenean ateratakoa. Erretratu hartako hura aitatzat hartzen zuen Goiok umetatik edo, hobeto esanda, osabaren irudia ematen zion
|
bere
aita ezezagunari. Erretratuak biziduna ematen zuen, gainera, eta Goioren begiek erretratuko haren begirakune artezarekin tope egiten zuten, mutil hura lauki barruan mugitzen hasiko zela eta edozer gauza esaten hasiko zela ematen baitzuen.
|
|
|
Mutiko hori
|
bere
aitarekin bizi zen. Aitak helbide zerrenda amaiezinak kopiatu behar zituen eta, lanpeturik, oso berandura arte geratzen zen lanean.
|
|
|
Josemari itsasgizona izango da,
|
bere
aita bezala, bere aitaren aita bezala...
|
|
|
Josemari itsasgizona izango da, bere aita bezala,
|
bere
aitaren aita bezala...
|
|
|
Hastear ziren etsaminen estutasunetik libratuko ginen. Baina aita imajinatzen nuen, ikusi ere egiten nuen nire aita egun batzuk barru, itsuak
|
bere
aita aurrez aurre ikusten duen moduan. Ikastetxetik bota egin naute entzutean egingo zuen keinua imajinatzen nuen, eskuaz gorbata laxatuko zuen urkatuak soka laxatuko lukeen moduan.
|
|
|
Oinordekotasunez iritsi zitzaidan: nik aitaren eskutik jaso nuen, nire aitak bere aitarengandik, hark
|
bere
aitarengandik...
|
|
|
Oinordekotasunez iritsi zitzaidan: nik aitaren eskutik jaso nuen, nire aitak
|
bere
aitarengandik, hark bere aitarengandik...
|
|
|
Unerik latzenetan ere ez du etxean ogi zatirik, oilo egosirik edo falta izan. Izan ere, familia onekoa omen zen
|
bere
aita zena, eta amak senide baserritar ugari omen dauka. Beraz, gizon gazteak ez du ezagutu hurrengo egunean ahora eramatekorik ez edukitzea zer den; eta, ondorioz, esan bezala, lasai dago goi ardurak lagunduko diola-eta.
|
|
|
Denbora gutxi igaro da ordutik, hots, gizon traje urdin hura dendan sartu zenetik. Hura sartu, eta da!, Miren maitemindu, mende laurden aurretik
|
bere
aita amekin gertatu zen bezalaxe. Zazpi hilabete daramatza ezkonduta Mirenek.
|
|
|
Guri, ohitura lagun, egunoroko huskerietan murgiltze nagiak, halabeharrari amore egiteak ematen digun eraman indarraz zeharo erantzi du. Leturia ez da, beraz,
|
bere
aita, baina badu aitaren eitea, nolanahi ere.
|
|
|
Jesukristoren maitasunezko sokari oratuta goaz, bai, baina gu ere eskaladakide eginda, guk ere maitatuz elkarri gorantz laguntzen, berarekin batera, nahiz eta aldizka eragozten ere. Gure buru den garamatza aurretik bere gorputz eta odolaz gu bakoitza indartuz, heriotzara iristerainoko gu bakoitzaren ardura hartuz, gure maitasunezko ahalegin laguntzak onetsiz, berarekin bat eraginez,
|
bera
Aita Jaungoikoarekin bat izanik, Espiritu Santuarekin batera.
|
|
|
. Eta Jaungoikoa, Maitasuna, gutarteko Gizaki maitale huts horren Aita da; Mariagan gure seme ere den Jesus Gizakiaren Aita; Espiritu Santuaren bitartez
|
bere
Aita gure Aita ere egiten diguna. Jesu kristautasuna gizakiaren erlijioa da.
|
|
|
Joanes borroka politiko guztietako gizkei plazaratu zen, manifestaldietan banderolaren ekarle, lelo bizien errepikarazle, megafonia sorbaldan eta banatzeko agiriak ahurrean. Lau egunez halaber polizia judizialaren egoitzetan gatibu egon zen,
|
bere
aitaren etxean arma gordagi bat atzeman ziotelako. Ikerketek gero frogatu zuten fusila eta dinamita puska busti haiek bigarren karlistadaren denborakoak baino ez zirela.
|
|
|
Ez zuen entenditzen zergatik zebilen adiskidetu nahizik pixka bat lehentxeago futaka aritu zitzaion anarkista hura, baina ongi hartu zuen gonbita. Ezin zituen burutik kendu ez
|
bere
aitaren hitzak ez Joserenak. Ezta Terexaren oroitzea ere.
|
|
|
Denak hain jator eta borondatetsu izateari errezelo txarra egina nion erabat. Juliak
|
bere
aitarenganako errespetuarengatik egiten omen zuen guztia eta Pablo, berriz... Behiala hain izuturik eta desesperaturik azaltzen zen gure mutila orain Juliarengatik omen zegoen kasuan.
|
|
|
Bere aurpegiaren zurrunak bat egiten zuen Juliaren begi bustiekin. Juliak
|
bere
aitari buruzko egia jakin behar zuen, horrenbeste zor zitzaion noski. Hala ere, egoera horretan ikusteak urdaila ziztatu egiten zidan.
|
|
|
Hala ere, kasuan barneratu ahala, bere aitaren itzal luzea gero eta nabarmenago agertzen zuan nonahi. Bai,
|
bere
aitak neska hura urrundu zitean Peterrengandik; beste asmo batzuk omen zizkian prestaturik semearentzat. Ziur asko Caracasko goi mailako panpinatxoren bat eta noski, neska ikasle erdi hippy bat.
|
|
|
Hori, jakina, ez zaiok asko gustatuko gure mafioso jaunari eta bere erantzuna azkarra bezain eraginkorra izango duk. Beste aukera izango lukek xehetasun batzuk isiltzea,
|
bere
aitaren parte hartzeari dagozkionak hain justu ere. Hala ere, Amaiaren amodiozko kontuen berri emanez gero mutila minduta geratuko lukek eta, agian, aitak susmoren bat har lezakek.
|
|
2002
|
|
|
Bost urtetik aurrerako neska mutikoentzat espreski osatua dagoen «Nire aita errege» Nekane Umerez Lazkanok euskaratu du. Goibel eta kezkati agertzen da bertako protagonista, bere aitatxo izugarri maite duen mutikoa, jaun tente potente batzuk
|
bere
aita maitea errege bihurtu dutelako, eta hark buruan koroa jantzi zuenetik bere etxean ez dagoelako giro. Izan ere, harrezkero egunetik egunera hazi eta hazi egin da bere aita hori, eta noski, etxez aldatu behar izan zuten, zeukatenean ez zelako hainbeste hazitako aitatxo kabitzen.
|
|
|
Goibel eta kezkati agertzen da bertako protagonista, bere aitatxo izugarri maite duen mutikoa, jaun tente potente batzuk bere aita maitea errege bihurtu dutelako, eta hark buruan koroa jantzi zuenetik bere etxean ez dagoelako giro. Izan ere, harrezkero egunetik egunera hazi eta hazi egin da
|
bere
aita hori, eta noski, etxez aldatu behar izan zuten, zeukatenean ez zelako hainbeste hazitako aitatxo kabitzen. Beraz, jauregi batera joan ziren denak bizitzera, eta gure mutikoaren lagunek, miresturik, esaten zioten hori zela zortea, aita errege!
|
|
|
Mutil hori, ordurarte ez da inoiz bere sorterritik atera eta gauza askok txunditzen dute, hala nola etengabe ari duen euriak. Tren hortara iristeko, oztopo ugariri egin behar izan die aurre, etorkin guztiek bezala, baina bera ez doa Parisera bizimodu hobeago baten bila,
|
bere
aita aurkitu nahian baizik, hilzorian daukan amak hala eskatuta. Orain treneko bagoian dago, beste hiru bidaiari europarrek buruan dauzkaten asmoak igarri nahian.
|
|
|
Emakume horri senarra hiltzen zaio, eta horrekin batera ordurarteko egoera ekonomiko lasaia arriskuan ikusten du. Gaztetan egindako oker batengatik
|
bere
aitak testamentutik desoinordetuta dagoenez, herentzia hori kobratu ahal izateko edozein gauza egiteko prestatzen da. Garbi du aitak kodizilio bat gehitu ziola testamentuari, esanaz bere alabak seme alabarik zuela inoiz frogatuz gero, herentzia osoa galduko zuela.
|
|
|
Azkenaz besten, kondena misteriotsu batek gainean hiru gabirai daramatzan kalesa beltzean atsedenik gabe eta eternitatean zehar han hemenka ibiltzera behartzen ditu Nora eta
|
bere
aita. Eleberri honetako protagonistek elezaharrrak, historia eta literatura nahasten diren bidaia fantastiko batean Amerika eta Europako ordokiak zeharkatzen dituzte hirurehun urtean zehar (bidaia XVII. mendean hasi eta bigarren gerra karlistaren garaian amaitzen da).
|
|
|
Era honetan, Azkenaz beste bidaia literario fantastiko bilakatzen da, eta Herter Pryne fikziozko izakiak edo Arrua, N. Hawthorne edo Velasco doktorea pertsonaia errealak, bestak beste, aurki ditzakegu berta nahasian. Guztien artean, Nora gailentzen da, eleberriaren benetako muina eta kondena anker horren aurkako asaldura eta
|
bere
aitarenganako mendekotasun gero eta eramangaitzagoa agerian uzten dituen pertsonaia. Nora da, Hamaseigarrenean, aidanez hartako Martzelina bezala, istorio honetako heroina isila.
|
|
|
Horiez gain, Yukatan, Anna Paula eta Museora bisitaldia izeneko ipuinak ere osatzen dute Karramarroen aztarnak. Guztietan dago bidaia presente, eta horrela, Horazioren bidaiak izenekoan, esaterako, Quirogaren Oihaneko ipuinak liburua eta
|
bere
aitaren errautsak gainean dituela Moskuraino bidaiatzen duen Horazio gaztea dugu protagonista. Narratzaileak modu oso egokian adierazten du mutiko atzeratu honen ikuspuntu tolesgabea eta detaile xumeenek haren begietara duten adierazkortasun berezia.
|
|
|
|
Bere
aitaren paperetan eta amaren berbeta gozoan izan eban, sekulada osoan, bere kutun izango zan izketearen ernamiña. Il arteraiño guztian, euskeraren alde lan eta lan ekingo eutsan abade andi ta asperreziñak.
|
|
|
Sonia,
|
bere
aitarekin ta amarekin joan zan joan udazken hartan, Madrid alderantz. Giro hartako bizipidea, hala halakoa izanen zan harentzat.
|
|
|
Jakin ezazue bada, ateratzen ikusi nauzuen etxe honetako Lar Jainkoa nauzuela. Urte asko da hemen bizi eta bertako nagusia zaindu eta begiratzen dudala,
|
bere
aita eta aitona zaindu nituen eran.
|
|
|
Asko dira gogoratzen ditudan gauzak, kiriteok, entzun edota irakurri ditudanak, baina ez dut mendeetan zehar halakorik ezagutu. Morroitzarekin lotuta ginela, gaitza egunero areagotzen zen bitartean, batere babesik ez genuelarik, Antonio Brindisitik gure kalte eta zoritxarrerako itzultzeari beldur geniola, hartu zuen inork espero eta ezagutzen ez zuen erabaki hura, hots,
|
bere
aitaren soldaduz osaturiko armada garaitzailea batu eta asmorik gaiztoenekin bizituriko Antonioren suminari errepublikaren hondamena eragoztea.
|
|
|
Ze babes zuten zuen ondoizateak eta askatasunak,
|
bere
aitaren soldadu adoretsuz osaturiko Gaio Zesarren armadarengatik izan ez balitz. Horren jainkozko jardun betierekoari dagozkion laudorio eta ohore jainkozko betierekoei buruz senatuak arestian ebatzi du lehenengo gai bezala eztabaidatzea.
|
|
|
Batez bestekoa baino 53 egun lehenago jaio zen. Denboraldi horretan, proiektuaren zuzendariak, Miguel Ángel Simónek, atzo prentsaurrekoan azaldu zuenez,
|
bere
aitaren (“Joseph”) papera funtsezkoa izan zen, berak bakarrik inkubatzen baitzuen arrautza. Eklosioa baino astebete lehenago bakarrik kendu zioten arrautza, inkubazioa modu artifizialean egin zezan, eta eskaiolazko batek ordezkatu zuen.
|
|
|
Saltxitxa zakurra.
|
Bere
aitak baino maiteago ninduen.
|
|
|
Fede izugarria baitzion Soniak Ticesko Ama Birjinari. Soniaren esanetan, Ticesko Ama Birjinak sendatu baitzuen
|
bere
aita, meningitis batekin hilzorian egon zenean. Soniak bederatzi urte zituen, eta Ohanesen bizi zen artean.
|
|
|
Hari hartatik tirata, beste hamaikari tiratu genion. Eta, halako batean,
|
bere
aita Erramun Ibargoienez aritu zitzaidan, Altzako medikua izan zenaz:
|
|
|
Alde ederra zegoen Edurekin! Gero, ordea, solasari ekin bezain laster, Pantxikeren kezkak ezabatuz joan ziren, ez guztiz, jakina, baina bai neurri batean, batik bat Sergioren ezpainetatik entzun ahal izan zuenean baietz, injinerutza ikasten ari zela, eta
|
bere
aita hotel kate baten jabea zela... Ardo ona zuten mahaian, eta Sergiok bizpahiru baso hustu zituen.
|
|
|
Laster hustuko ziren jendez, halere, gauaren garaipena gauzatu ahala.
|
Bere
aita etxera heltzear egongo zela eta ordurako amak afaria prest izango zuela gogoratu zitzaion Josu R ri, San Adriango autobus geltokiaren ondoko gurutzatzen ari zela. " Etxera ere agertu diat, gurasoek ezer arrarorik nabari ez dezaten", otu zitzaion beste espaloira iritsi eta guardia zibilen kuarteleko murruak  aurrean zituela.
|
|
|
Josu R k bazekien
|
bere
aitak zer nahi zuen, baina ezjakinarena egiten saiatu zen:
|
|
|
Josu R k, kanpoko atea zabaltzerakoan,
|
bere
aitaren ahotsa entzun zuen, salatik ozenki esanez:
|
|
|
Josu R k gorputz erdia atetik kanpoan zuen. Atea ixtear,
|
bere
aitaren azkena entzun zuen:
|
|
|
Josu R k ez zituen
|
bere
aitaren azken hitzak ondo entzun. Eskaileretan behera abiatua zen arineketan.
|
|
|
Ama prestu ohorezko bat hiltzen denean, ondotik gelditzen den seme umezurtza, anitz lekutan da
|
bere
aitaren amoreagatik, ongi etorria, eta arraiki errezibitua. Liburutto hau da umezurtza.
|
|
|
1786ko abenduan, Errusian zenean, Jeremy Benthamek (goian aipatu dugun legez)" Ikuskapen etxea deritzan eraikuntza mota berritzailearen erabilera azaltzen duen" gutun bilduma bat bidali zion Londresen zen
|
bere
aita Jeremiah Benthami, horiek argitaratzeko argibide eta guzti7 Hala eta guztiz ere, Benthamen aitak ez zuen Gutunak argitaratzeko prestatzeko enkargua onartu, ezta Benthamen lagun George Wilsonek ere, harengana ere hurbildu baitzen helburu berarekin8 Gutun" azaleko eta nolabait hutsal" 9 haiek oraindik ez zeudela argitaratzeko moduan irudituko zitzaien agian bai Jeremiah Benthami, bai... 1790 arte ez zen Gutun Panoptikoak argitaratzeko aurrerapen gehiago egin.
|
|
2003
|
|
|
Belaunaldi luzeen jakintza hori jaso duenetako bat Javier Atorrasagasti da, Donostiako Martutene auzokoa.
|
Bere
aita, osabak eta aitona arotzak ziren. Inguruko sagardogileentzat upelak egiten zituzten.
|
|
|
Baina asteburu osoa eguzkitan etzanda pasa duen arren, gorri gorri jartzea baino ez du lortu.
|
Bere
aitari eskatzen dio laguntza, eta hark esaten dio neska beltzarekin hitz egitea duela onena. Horrela hasiko da neskato bien arteko adiskidetasuna.
|
|
|
Ernestinaren ama Montevideon jaioa eta militar aberats baten alaba bakarra zen, eta
|
bere
aitak, Champourcineko baroiak, jatorri frantziarreko titulua erabiltzen zuen Espainiako Alfonso XIII.a erregeak onartu zuenetik. Bestenaz, abokatu eta idazle erregezale liberala omen zen.
|
|
|
Ultzamako bentako etxekoandre Felisa Goñiren (1927an jaioa) eskutik,
|
bere
aita Anastasio Goñi Iraeta (1900ean jaioa) zenak kontatu eta berak zuzenean bizi izandako hainbat gorabehera jakin ahal izan dugu.
|
|
|
Duela 40 bat urte egun ikus daitekeen gasolindegia jarri zuten martxan, baina 1998an Belateko tunelak zabaldu zituztenetik trafikoa asko murriztu denez gero, itxita dago. Felisak diosku
|
bere
aitak gasolindegia jarri zuen garai haietan hasi zirela pasatzen lehen airezko gurpildun ibilgailu motordunak, izan ere, lehenago motorra ez edukitzeaz gain gurpil trinkoak erabiltzen ziren gurdi, karroza eta dilijentzietan.
|
|
|
bodegoiak, erretratuak, natura paisajeak, hiri paisajeak, etnografi irudiak, euskal pelotariak (zestalariak)... Erretratugintzan aipagarriak dira
|
beraren
aitari eta emazteari egin zizkionak. Paisajeetan erbestera egin zituen ibilaldien oihartzun sakona ageri da, batez ere Ingalaterrako lurraldeena.
|
|
|
Itsasgizonen artean bereziki, lehenagotik ere ingelesa hizkuntza garrantzitsua zen, ez frantsesa, kultura eta gizarte gune askotan bezala.
|
Bere
aita Juan Pedrok bazekien ingeles: itsasgizon kualifikatua izanik, ezinbestekoa zuen, nautikan lizentziatua baitzen.
|
|
|
Eskilaso txori izenari, gazt." abubilla", hala deritzo Bizkai erdialdean. Aitari omen egiten dio ezizen horren bidez, ezen, Kurloiak elaberriko Patxi protagonistari, idazlearen alter ego den horri,
|
beraren
aitak hala deritzo: " Hemen dator gure oskillaso".
|