|
2000
|
|
|
Handik gutxira, Carlos Iriarte" Le Monde illustre" aldizkariko zuzendariak bere irudiak ikusi eta berehala proposatu zion aldizkarirako ilustratzaile lanak egin zitzan. Parisen barrena zihoala, ikusten zuen oro
|
bere
begi zoliekin lerro azkarrez marrazten zuen. Orduan erabaki zuen Vierge bere amaren abizenarekin sinatzea, belarri frantsesentzat errazagoa izango zelakoan.
|
|
|
hizkuntza, kultura, politika...
|
Bere
begiz ikusiak ez ezik, bibliografia handia erabili zuen oraingo liburu mardula oinarri sendoen gainean osatu arte: " The Basque History of the World".
|
|
|
Hemengo unibertsitatearen martxa, bertan dauden irakasleen interesak, dauzkaten baliabide ekonomikoak, duten mentalidadea eta hori guztia... puf! horrelakorik etorriko da, baldin eta Amerikan 50 urtez egin eta ongi ateratzen bazaie, eta katedratiko bat hara joan eta
|
bere
begiekin ikusita gustatzen bazaio... orduan igual egingo da zerbait. Baina gaur...
|
|
|
Baina adibide honen interesa da gure berriemaileak bizi izan duela gertakariarenalderdi bat, ekaitzarena.
|
Bere
begiez aire gaiztoa aztala eramaten ikusi ez badu, mitoaren eraberritzearen lekukoa izan da.
|
|
|
|
Bere
begi beltzak niregana zuzendu zituen, bizi bizi. Gero, hitzik egin gabe, altxatu eta joan egin zen, bere adinean harrigarria egin zitzaidan zalutasun batekin.
|
|
|
Txemak, orain bai, jakin zuen hilda zegoela. Bere bizitzaren argazki guztiak ikusi zituen hasiera hasieratik, arin pasatzen
|
bere
begien aurretik. Argi zuri batek bildu zuen, eta oraindik ere denbora eman zion pentsatzeko hura zerua izango ote zen, edo infernua bestela, ez zen txarto egongo.
|
|
|
Ez zion astirik eman zain zuen itsasoari begiratzeko eta ez zekien zein harriren kontra jasoko zuen lehen kolpea. Zorabiatu egin zen
|
bere
begien aurrean zeru, itsaso eta lurrak bueltaka ikustean. hiltzera doazenek ikusten omen duten bezala, bere bizitza osoa agertu zitzaion argazkietan, edo diapositibetan, gustuen arabera beti ere.
|
|
|
Konturatu denerako ni ez naizela intsektu bat ohartu denerako
|
bere
begiak hurbilegi nituen eta hegal hezurtsuarekin igurtzi egin dit aurpegian.
|
|
|
Desberdina zatekeen bizirik bazeunde. Baina hilda zaude, forentseak baimena eman baitzidan zure gorpua ikusteko, eta
|
beraz
begi hauekin ikusi nuen hilda zaudela. Gogorra izan zen.
|
|
|
Badaezpadan ez zuen begiratu, zeren gainera askoz ere atentzio handiagoa eman baitzion beste gauzatxo batek. Ia bihotza ere irten zitzaion ahotik, hantxe, bere buruaren ondoan,
|
bere
begietatik hamar zentimetrora zegoen ohol luze hartan argi irakurri zuenean: " Rocío".
|
|
|
Labirintoaren irteera aurkitu duenaren duda aurpegia izango nuen akaso, zeren metro bat harago, bere ohean esna, Rocíoren algaratxoak nire bisaia xelebrea salatu baitu. Begira geratu gara isilean, bera nire esnatu berritako aurpegi inuzenteari; ni
|
bere
begi handi lotsabakoei. " Zuri beha nago", aitortu dit ahots eztiz," duela asko".
|
|
|
Bihotzeko taupadak entzun behar izan dizkit derrigorrean.
|
Bere
begi beltzek almohadan iltzatu nahi nindutela zirudien, eta biok genekien zer gertatu behar zuen, baina begiratu baino ez zidan egiten, eta ni jada bere aurpegiko azala ere konkistatzera heldu naiz, eta ez diot begirik gainetik kendu, baina erresistentziarik ere ez dut aurkitu hatz puntekin lurralde leunak eskuratzen ari nintzenean: belarri gingilak, kopeta beroa, bekainen artetik behera begiak, sudurra ere konkistatu dut.
|
|
|
—Halakoa da guti batzuetan amorioa —eta, hitz haiek erranik, halako tristura eta halako malenkonia batekin so egin zidan amak, su tipi batek, ustekabean, marmolaren bihotza hartu eta
|
bere
begi haiei lurruna balerie bezala, eta adierazi nahi izan balit bezala, halatan, ezen ez zela hura bere kasua, nahiz eta amestu behin baino gehiagotan egin izan zuen.
|
|
|
Eta enetzat ere Jainkoak egin tenplu hori gizonek egin ditzaketenen gainetik zagok... —erran zidan osabak, zeina hitzez ez ezik begiz ere mintzatu baitzitzaidan, argiz gainezka zituen
|
bere
begietarik, mens mundi aren bihotza bere bihotzean taupaka balu bezala; edo Leonardoren kintaesentzia; edo Brunoren mens indita rebus a7.
|
|
|
Izan ere, indiarrak eta gu bildurik geunden egun batean, ez dakit zeren janean, tigre hura hurbildu zitzaigun, bere larruko ñabardurekin eta kolore pikardatuekin, eta
|
bere
begi izugarri haiekin, zeinak izan baitzitezkeen basilisko batenak, edo Heriorenak berarenak.
|
|
|
Eta gizon hark, zeinari berant gabe jakin bainuen ezen Alain Coup d’Œil zeritzala, edo Alain Coup d’Œil le Normand, Normandiakoa zelako, jarri zuen ene gainean
|
bere
begi bakar beldurgarri hura... eta uste nuenean ezen neure bizitzako hutsik handiena egin nuela, zeren eten bainuen haren hitzaldia punturik gorenean, eta zeren behako krudel hartarik ez bainezakeen deus onik iguriki; aitzitik, bigundu zuen apur bat bere behakoa, egin zuen irri, eta erran zidan ondotik:
|
|
|
Eta Alain Coup d’Œil ek, orduan,
|
bere
begi itsusi hura hersten zuela, ezin lehorrago erran zidan:
|
|
|
Enbustero hutsa haiz, bai, baina atsegin diat nolakoa haizen... Izan ere, neure anaia gaztea oroitarazten didak... —eta so egin nion, eta puntu hartan ez zitzaidan iduritu
|
bere
begi izugarri hura hain izugarri, zeren eta baitzirudien ezen tristurak eta bihozberatasunak ere bazutela begi hartan pausalekurik.
|
|
|
Hala, bada, aita osaba Joanikot baino hagitzez ere tiratzaile hobea zen; ez, ordea, kanoiarekin! Izan ere, ehizan bezala, aitak bere berezko sena eta
|
bere
begia baliatzen zituen, zeren eta ez baitzen gai osabak egiten zituen kalkuluen egiteko, eta begia eta sena, sena eta begia, oso ere luze edo oso ere labur geratzen zitzazkion, tiroen inpaktuek ongi adierazten zutenez; osabak, aldiz, erraiten zuen: " Eman niri objektiboaren posizionea, kargaren datuak... eta ez dut huts eginen"... eta, tiro egiteko orduan, sartuko zuen bala, morroi pare batek lagundurik; sartuko zuen bolbora; emanen zion kanoiari, objektiboaren eta berak matematikoki eginikako kalkuluen arabera, behar zuen inklinazionea, eta haren tiroa ez zen jopuntutik urrun ibiliko.
|
|
|
Eta gosea baratze sekeretu batez mintzatzen zitzaidan, eta egarria iturri agortezin ezezagun batez. Eta goseak eta egarriak nesken gibeletik ninderamaten, nola imanak burdina, indar ezkutu batek bulkaturik, zeren eta neska bakoitzak baratze sekeretu bat gordetzen baitzuen bere gorputzean eta ur begi bana
|
bere
begietan, edo hala iduri zuen bederen...
|
|
|
—Jendeak auzoaren berri nahi dik, senarraren, emaztearen, etsaiaren eta lagunaren, eta baduk horren aldera pagatzeko prest dagoenik. Nirea zerbitzu mota bat baizik ez duk —zuritzen zuen bere burua, hautatutako ogibidearen etikotasun zalantzagarriaz erasaten genionean— Begira Eduri —nigan ezartzen zituen
|
bere
begi betaurrekoek handituak— Informazioa lantzen diagu biok. Alde bakarra zabalkundean zagok.
|
|
|
Pox tiki hori nolabait ospatu behar eta, Anaren irudia ekarri nuen neure baitara. Ana erredakzioan, kamiseta tirantedun llaburra soinean zuela,
|
bere
begi berdeetariko bat niri kliskatzen. Istant bat gabe, iztartea harrotzen sumatu nuen.
|
|
|
Gero eta ozenkiago mintzo, bezero urrien arreta bereganatzen ari zen. Antonio bera ere, arruntean ororendako ezaxola,
|
bere
begi beltzen asperdura malenkoniatsu guztia eskaintzen ari zitzaigun, programatu gabeko sugetzarraren ikusle.
|
|
|
Bikote baten ondoan eseri nintzen. Mutikoak esan zion neskatoari jaits zedila
|
bere
begietatik. Gizagaixoa, pentsatu nuen nire kabutan, hori esaten duenak oinaze esanezinetarako prestatu behar du bere burua.
|
|
|
Otsotzarmendi jaunak begi galdekariez begiratu zidan: " zer da?", galdetu zidan
|
bere
begiekin. Eta orduan Da Vincik esaten zuena adierazi behar izan nion aurkezle prestuezari:
|
|
|
Zure titi puska kotoiz beteak". Deerek urtegi bihurtu zituen
|
bere
begi urdinak barre malkoen kariaz, eta Otsotzarmendiri hortzeria erori zitzaion atze  ra lurrera barre karkaren hauspoaz. Edurtxo Caterpilar, berriz, ezinago gorri jarri zen lotsaren lotsaz, eta nireganako gorrotoz, eta haienganako haserre handiz.
|
|
|
nonbait, Bruselako aireportuan bertan jo ninduen begiz
|
bere
begi beltz handiekin, eta biok bidaia bera egin genezan desiratu.
|
|
|
|
bere
begi urdinekin.
|
|
|
|
bere
begien berdetasuna bezalakorik
|
|
|
Beroki gorri marrazkiekiko batez jantzita, haurra makila arrunt bat zupatzen, murtxikatzen ari zen.
|
Bere
begi kuriosoez Xani begira zegoela, Xanek moflete potoloan atximurka txiki bat egin, eskutxoa heldu zion; bide batez eta zenbait segundoz, bere umetxoari ama harrotasunez begiratzen zion emakume argalari soinekoa, bularren aldean, pixka bat ukituz. Ez zen detaile hartaz agian emakume argala ohartu, alabaina pasiloaz bestaldetik emakume sendoa berari, edo haurrari, bederen eszenari begira zegoen; txeraz, baiki, errezelo pixka batekin ere bai, menturaz, ordea.
|
|
|
Hitz haiek zaharra pixka bat hunkitu zuten. Jiratu zen,
|
bere
begietatik lanbroak pixka bat airatu ziren, Xani beso bietatik heldu, goitik behera begiratu zion. " Gero arte, bai".
|
|
|
Eta, bazekian edaten".
|
Bere
begi kixkorrez lepamotzaren onespena bilatu zuen; honek, ordea: " Jakitea, zer den", esan zuen;" behin baino gehiagotan gaupasa eginda dinbi danba, kamiseta baten bati emanda bularrutsik heldu zuan etxera.
|
|
|
Eta hala ere, aise aski, imintzio lasaiak eginez berba egiten zuten. Haietako bat bestalde, Xanek aurpegia erabat ikus ziezaiokeen bakarra, Xani so gelditu zen
|
bere
begi handiez. Emakume hark, hain inprebisiblea zirudien.
|
|
|
Haietako batek, hain zuzen Xanek, barrara zihoala, parez pare zuenak, aurpegi luze, zupatua zeukan. Hark ere jarraitu zion apur batean Xani,
|
bere
begi beltzez.
|
|
|
Xan harengana heltzen ari zela, hark berari begiratu arin bat eman eta, barratik irtenda, hiru gizasemeengana joan zen, kopa bana eramaki. Handik atzera barrara heldu zelarik, aurpegi zupatuko hark
|
bere
begi beltzak neskaren ipurdian tinkaturik zeuzkala drolekeriaren bat esan, hiru lagunek barre egin zuten. Neskak, aparientziaz jaramonik egin gabe hari, ja bere tokitik Xani begiratu zion.
|
|
|
" oso... lagunak zineten?". " Baginen... lagunak", esan zuen Xanek, isildu egin zen; Raissak gehiago jakin nahi zukeen, Xanek ordea ez zuen besterik esan; kanpora begira, sor sor gelditu zen; samurtu egiten zuen euriaren hotsak; salako koloreek, Raissak ere samurtu egiten zuen;
|
bere
begiak hezetu ziren; Raissak agian nabaritu zuen, hasperen egin zuen; bera ere samurtuxe zegoen, eta hori agian beragatik zen, Xan apur bat aztoratu egiten zuena; halako kuraiaz: " etxe ederra duzu", esan zuen.
|
|
2001
|
|
|
Atarrabiara jo dugu, bertan abuztu bukaeran Juan Francisco Eransus UPNko zinegotziak bere kargua utzi zuen, egoerak zekarkion presioa jasan ezinez; abuztu hasieran, «etxean egindako lehergailu» batek eztanda egin zuen familiaren negozio batean. Guk Atarrabiako PSNko zinegotzi batengana jo dugu, Jose Luis Uriz, eta harekin topo egin bezain laster
|
bere
begiez gain, beste bi begik ere gure urratsak gertutik jarraitu dituzte. PSNko Atarrabiako zinegotzia izateaz gain, foru parlamentaria ere bada 2000ko ekainaz geroztik, Lola Eguren eta beste bi parlamentari sozialistek beren dimisioa aurkeztu zutenetik.
|
|
|
Bidaia liburuaren bigarren ezaugarrira igaroz gero, testuaren eraketan pausatuko gara. Bidaztiak arazo bat du, komunikazio arazoa hain zuzen ere; nola adierazi hitzetan
|
bere
begietara etengabe abailtzen diren bizikunen errekastoak, nola zuzendu nahaspilean eta denak batera agertzen zaizkion sentsazio, usain, kolore multzoak. Bidaztiak forma asko ditu bere luman ezkutuak hitzez deskribatzeko bere bizikizun berria (puntilismoa, espresionismoa), baina gehien erabiltzen duena pilaketa dugu:
|
|
|
(Isiltzeko agintzen du
|
bere
begiez.) Multinazional handi batek gure egunkaria erosi nahi du.
|
|
|
Orduan hark irribarretsu begiratu dizu. Aurpegiko zimur guztiak oso garbi ikusi zaizkio, eta
|
bere
begi zaharretatik bi malko lodi atera zaizkio. Eskua patrikan sartu eta liburu bat atera du.
|
|
|
Zenbaitzuk atsegingarriak ziren, besteak beldurgarriak.
|
Bere
begi urdinekin ingurura begiratu zuen. Gibelean zeukan ximiniak berotzen zuen gelatxoa, neguko arratsalde luzeak biziki hotzak baitziren.
|
|
|
Marcosen belarri ondotik, itsas lamia batek baino adats luzeagoa zuen eulitzar bat pasatu zen zortzigarrenez. Nahiko burrunba estandarra zeukan arren, Marcos aurrera makurtu zen, seguru baitzekien, halako batean, euliak tupust egingo zuela
|
bere
begien edo ezpainen kontra. Eta hori ez.
|
|
|
Ohitura eredugarri bakarra zuen Marcosek: lantzean behin komunean sartu, ispilutik hurbil hurbil jarri eta
|
bere
begiei begiratzen zien. Begi inguruei bereziki –begien koloreari gutxitan–; betazalari, begi ertzei, bekainei, betileei.
|
|
|
Beraren aurpegi fin, ttikian irri liluragarria zirriborratu da.
|
Bere
begietan aingeruen xalotasuna ispilatzen da. Atorra txuria du jantzia eta gerrian oihal gorria bildua.
|
|
|
|
Bera
begiak zabal zabalik geratu zen, eskafandra eranzten zuela, ondo konprenitu gabe bezala:
|
|
|
Eskutik tiratu eta zoruan etzatera bultzatu nau, eta nahi nuke
|
bere
begiak ikustea, eta erdi itxita ditu, baina ireki dituenean ez dut tristurarik ikusi, eta bere samatik zintzilik nago, lotsa eman dit horrek, inoren samatik zintzilik egoteak, baina salako mahaiaren azpian gaude honezkero.
|
|
|
Enbarkazioan barrura sartu, erdi ilunetan errekistatu eta ohol baten gainean aurkitu zuen. Antxetak
|
bere
begi lateralak kliskatu zituen, lumajea hanturik zuen eta lodia ematen zuen, baina eskuan harturik Goiok bazekien hezurretan zegoela.
|
|
|
Bere iguana eskuaz alabaren ilea laztantzen ari da eta ni ez naiz ezer esateko gauza.
|
Bere
begietan egosi nau, etxera jarraitu orduko.
|
|
|
Norvegiarra da, mediku titulatu berria, eta ez da pozik azalduko. Munduko tristurarik handienarekin esango du,
|
bere
begi berdeak badia gorriari begira:
|
|
|
Labana zorrotza prest zegoela, bildotsa zakarki hasi zen beeeka. Mingarria zen animaliaren begirada,
|
bere
begietako, odol epela gero zipriztin ugarirekin isuri zen kantinera. Kakotik buruz behera zintzilikatu eta larrua erraz erantzi zioten goitik behera gorputz gorrizuriari.
|
|
|
Geldirik eta isilean, izotzezkoa dirudi bere suzko kaskoarekin. Burua altxatu duenean, muinoak eguzkipean erretzen ikusi ditut
|
bere
begietan.
|
|
|
Emakumea atean ikusiko duzu, atearen barrualdean. Kanpoko atea giltzaz itxiko du eta sudurra kristalaren kontra sakatuta geratuko da, bestelako keinurik egin gabe,
|
bere
begiak nagian edo logalean urturik.
|
|
|
Goiok aspalditik hona bere dokumentazioan Juan Zapata Ovalle izena daraman arren, inork ez dio Juan deitzen. Eta hor dago Gorria, nire aurrez aurre, suzko gorroa ematen duen bere ilaje gorriaren azpian, larru zuria, eta ezerez iluna
|
bere
begietan.
|
|
|
Eta,
|
bere
begi geldoak bi bareren moduan erabiltzen dituela, munduko tristurarik handienarekin esan du:
|
|
|
Ez zen lehenengo aldia Arianeren atzetik zebilena, sarritan ikusia zuen Ariane urrundik, hurbilagotzen ausartu gabe, baina oraingoan bai, hurreratuko zen. Arianek buelta eman
|
bere
begi garbiekin eta bere erneguarekin: Zergatik etorri zara nire atzetik, zer nahi duzu?
|
|
|
Eta odol zorrotada naroa isuriko da bihotzetik. Gorputza agoniaren ikaratan astinduko da eta
|
bere
begi eder urrunak zeureganantz zabalik eutsiko ditu, gauzak ulertu ez dituenaren keinuarekin.
|
|
|
Objektuek eta pertsonek ihes egiten diote, eta
|
bere
begien aurrean basamortu gorri bat uzten. Eta hitzak entzuten ditu, ulertu ezin dituen hitz eta keinu urrutikoak, haizeak higienikoki irensten dituen laborrizko hitzak.
|
|
|
Une labur batez, behinik behin:
|
bere
begiek dir dir egiten dute nireekin topatzerakoak eta ezpainak irekitzen zaizkio," zer moduz lo egin dugu, ba?", itauntzen diodanean. " Non ibili haz, neska?", erantzuten dit, hala ere, segituan, bere arreba naizelakoan.
|
|
|
Eta horrek, hain zuzen, erakutsi behar dio alderdi horiek, xuri, beltx eta gorri?
|
bere
begiz ikusi dituen dohakabeari zer diren eta zer ez diren. Zaharrago eta ikasiago.
|
|
|
Simil baten bidez esateko, filosofiara ateratzen da Kant begiratzera ea zenbat eta zer dela-eta ikusi egiten duen. Eta hor dator, filosofiazko ibilaldi luzea eta sakona egin eta gero, zer eta nolan ikusten duen adieraziz; ispilu on bat aurkitu eta berak
|
bere
begiez ikusi baititu bere begiak, eta bere begiez neurtu bere ikusmenaren ahalmena. Horrela, ikusmenaren ahalmena neurtuta edo justifikatuta —edo zehatz mehatz mugatuta— dagoela esanez dator.
|
|
|
Simil baten bidez esateko, filosofiara ateratzen da Kant begiratzera ea zenbat eta zer dela-eta ikusi egiten duen. Eta hor dator, filosofiazko ibilaldi luzea eta sakona egin eta gero, zer eta nolan ikusten duen adieraziz; ispilu on bat aurkitu eta berak bere begiez ikusi baititu
|
bere
begiak, eta bere begiez neurtu bere ikusmenaren ahalmena. Horrela, ikusmenaren ahalmena neurtuta edo justifikatuta —edo zehatz mehatz mugatuta— dagoela esanez dator.
|
|
|
Simil baten bidez esateko, filosofiara ateratzen da Kant begiratzera ea zenbat eta zer dela-eta ikusi egiten duen. Eta hor dator, filosofiazko ibilaldi luzea eta sakona egin eta gero, zer eta nolan ikusten duen adieraziz; ispilu on bat aurkitu eta berak bere begiez ikusi baititu bere begiak, eta
|
bere
begiez neurtu bere ikusmenaren ahalmena. Horrela, ikusmenaren ahalmena neurtuta edo justifikatuta —edo zehatz mehatz mugatuta— dagoela esanez dator.
|
|
|
Izanez ere, gurdia airean eramaki zuen, bere gurpil handiak eta guzi. Garrafoiak dantzan hasi ziren, erori ez erori, eta zaldiak are biziago mugiarazi zituen bere zango ederrak, ikaraturik, ihesi nahi eta ezin, bazekielako haietakoren batek lurra jo eta puskatuz gero, nagusiaren kolera ez zela itzaliko bere saihetsetan toberak jo gabe, eta orduan oinazeak laino bat hedatuko zuela
|
bere
begietan, Martin Joxe nekatzen zen arte.
|
|
|
Konparazioak ez zuen ardoketaria ikaratzen. Zutik gurdian, haizeak ile horia orrazten ziola, eta
|
bere
begi urdinak alde guzietara begira, iduri zuen nahi zuela jakin zein etxetan kendua ote zioten kisketa ateari. Bera prest zegoela nonahi sartzeko.
|
|
|
lau ume hil ziren
|
bere
begietan
|
|
|
Gorrotatu nituen
|
bere
begi estrabikoen inguruko zimurrak, irri izendatzeko laburregi zen kokoriko moduko bat egin zuelarik. Zergatik egon behar nuen honelako sasikumeen menpe, beti?
|
|
|
Euskarri beltzezko antiojo modaz paseak janzten zituen. Altua eta meharra zen, eta
|
bere
begiek zoramen izpi bat destilatzen zuten irribarrea egiten zuenean. Britainiar armada kolonialeko kapitainen antzeko jantzia zuen soinean.
|
|
|
Neska laguntzaile baten bila hasi zen, begiradaz. Handik hogei bat metrora eszenari so zegoen gizon oliba koloreko burusoilean tinkatu ziren
|
bere
begiak. Bakarrik ez egoteak susperturik, gorputzerantz hurbildu zen.
|
|
|
Inguratu orduko betazal morexkak pittin bat zabaldu zituen.
|
Bere
begietako estoreetatik ere argi gutxiegi pasatzen zen. Aldamenean suero botilatxoa tantaka husten zen itogin temati baten kadentzia gogaikarriaz.
|
|
|
Bere begirada bufalo zaharrarena zen. Eskarmentua eta errukitasuna nahasterakoan sortu ohi den irudi lauso zehaztugabea ageri zen
|
bere
begi ikaragarri haietan.
|
|
|
|
Bere
begiek eskuetan eusten zuen edalontziaren kristalarekin bat egin zuten supituki. Irribarre egin zuen.
|
|
|
Azalpena bukatu baino lehen Juliak betaurrekoak erantzi eta
|
bere
begi ttiki zorrotzek alderik alde zeharkatu ninduten.
|
|
|
Lidia zen guztietarik gazteena. Ezin azaldu nezake
|
bere
begien kolorea. Nahasia, gandutsua, berdexka iluna...
|
|
|
Amaia gelatik kanpo zain geratu zen. Odolez zikindutako daga erakutsi nionean, higuinezko keinada marraztu zuen; berehala, ordea, harridura zen
|
bere
begiek kanporatzen zuten gauza bakarra.
|
|
|
Nire aldameneko poliziak buruaz ezezkoa egiten zuen bitartean, Mantxola, motel eta astun, niregana inguratu zen.
|
Bere
begietan begirada tinkatzeko betarik ere ez zidan eman; supituki jo eta egundoko matrailekoa eman baitzidan. Bai, guztiz ustekabean harrapatu ninduen.
|
|
|
Mantxolak bere erretolikan harrapatua zeukan; hala ere, behin eta berriz atzera begiratzen zuen, Julia eta biok geunden aldera, alegia.
|
Bere
begietan sumindura eta amorrua borborka.
|
|
|
Mindurik nago bere heriotzan ez zuelako behar adina sufritu. Mindurik nago dagoeneko
|
bere
begietan damua ez diodalako ikusiko...
|
|
|
Amaia zutitu eta urrats batzuk eman zituen.
|
Bere
begiek distira berezia ageri zuten. Beronen jatorriari buruz apenas nuen zalantzarik:
|
|
|
Harrezkero Amaiaren jarrera gureganako erabat aldatu zuan. Uzkur eta goibel ibiltzen zuan eta
|
bere
begiek gorrotoa besterik ez zitean adierazten. Ordu luzez bakarrik ibiltzen zuan eta gauez bere negar eutsi ezina zinez erdiragarri gertatzen zitzaiguan.
|
|
|
Lehengo iragarki berdina nire parean zegoen. Bertako neskak irribarre egiten zidan beste behin ere, baina orduan
|
bere
begietan nola edo halako jakin min eta konplizitatea antzeman nizkion.
|
|
|
Baina
|
bere
begiak nekatuegi daude,
|
|
2002
|
|
|
Autista zela ere pentsatu nuen. Beti itxita zegoen, baina
|
bere
begiak beti nirekin zituen.
|
|
|
Horrekin batera, bi generoen xedeak ere arrunt desberdinak direla esaten dute kritikariek: eleberriak errealitate bat, unibertso sinesgarri bat eraiki nahi du, xeheki deskribatua eta zehaztua; eleberri laburrak, aldiz, errealitatearen alderdi, ezaugarri edo zatiren batean jartzen ditu
|
bere
begiak. Deskribapenen nolakotasuna genuke bien arteko beste alde bat:
|
|
|
* Lore kontu kontu lore, Ondarroako Kultur Etxea, 1986 adinera heldu orduko, etxe zabal ha lar zapaldu barik aldegin eban, traskotsen artean hasteko, itsasoa
|
bere
begira eukala zirudian-eta. Ostera, ordurako traskoen ordez gomazko oinetako bigun eta erosoagoak egiten zituen, eta beraz, Leonek bere itsasorateetan ez eban traskotsik entzungo, egin eginean.
|
|
|
Harantz abiau zan erdi narras, tatarrez, nekepean. Bere barruan, ostera, halako eragin ixilaz ohartu eta gelditzen jakozan ostroen margo bizizalea
|
bere
begien aurrean jarri eban.
|
|
|
Bera, amaren kutuna izanikoa. Geroago, Matildegan jarri zituan
|
bere
begiak. Au, orduan, neskato bizkorra zan, kalean edonoiz agiri izaten zana.
|
|
|
Ikusi, ikusi... Horraitio, behinola, ordurako hiru lau bidar
|
bere
begien aurrean izanikoari, lehenengoz ikusi baileuan, erdi tentelduta, Leon begira ta begira geratu zan.
|
|
|
Ontan, irudi urdiñezko neskatxaren ezpaiñak ideki ziran eta ezkilen jai bezperako dilinda goxoa ote, doiñu samur beratz eta eztiz mintza zitzaidan,
|
bere
begiak irriño emez izetuaz.
|
|
|
Nola dakizu erran hori? jalki zidan biziro,
|
bere
begi bakar argiduna bestea itsutua niri begira begira ezarririk.
|
|
|
Hiru emakumeetako bakoitzak denbora labur batez erabili ohi zuen begi hori, eta, ondoren, begia
|
bere
begi zulotik atera eta ahizpetako beste bati eman ohi zion, honek ere bere begi zuloan jarri eta beste denbora apur batez erabil zezan.
|
|
|
Hiru emakumeetako bakoitzak denbora labur batez erabili ohi zuen begi hori, eta, ondoren, begia bere begi zulotik atera eta ahizpetako beste bati eman ohi zion, honek ere
|
bere
begi zuloan jarri eta beste denbora apur batez erabil zezan.
|
|
|
Hedabideak dira iritzi giroa zein den ikusteko publikoak duen baliabiderik garrantzitsuena. Pertsonak ezin du jakin
|
bere
begien aurrean gertatzen denaz aparteko ezer, baldin eta kontatzen ez badiote. Kontalari paper hori hedabideek berenganatu dute; eta lekukoa ez den testuingurutik aparteko errealitatearen berri hedabideen bitartez bereganatzen du gizakiak.
|
|
|
Hedabideak ez dihardu ispilu edo leihoaren antzera. Hedabideak bere modura eta erara ikusten eta kontatzen du
|
bere
begien aurrean gertatu denetik interesgarrien iruditu zaiona. Hedabideak bere betaurreko propioez ikusten eta erakusten du mundua.
|
|
|
Baduzu eta, otoi, izan dezazula, seme bat, urterik samurrenetan aitaren jardunbideak irakatsi behar zitzaizkiona. Kontuan izan Laertes;
|
bere
begietako argia estal dezazun dagoeneko bere patuak eskaintzen dion azken eguna gibelatzen ari da. Eta ni zalantzarik gabe, zuk alde egitean neskato bat nintzena, arin etortzen bazara ere, atso bihurtua agertuko naiz.
|
|
|
taupadaka hasten zaizkio zainak erpuruaz ukitzean. Orduan hain zuzen azaldu zituen Pafoseko heroiak hitz adierazgarriak, Venusi eskerrak emateko, eta azkenik bere ezpainekin gezurrezkoak ez diren ezpainak hertsatzen ditu eta neskasoak sentitu egin zituen emandako musuak eta gorritu egin zen eta
|
bere
begietako argi lotsatia argira altxatzean zeruarekin batera maitalea ikusi zuen.
|
|
|
Euro k beste iru itxas urrunetik ur ertzeko etaka ta ondar moltsoetara dakazki, ikuskizun arrigarri!?, an uberetako zulu muluetan erats eratsi ta ondar lubakiz inguratzeko. Beste bat, Liki, tarrak eta Oronte zintzoa zeramazkina, Enea
|
beraren
begi aurrean, izugarrizko itxaskiak goitik beera erasoten dio atzekaldetik: lemazaiña gogor astinduta, buruz beera egotzi du itxas barnera, ta ontzia, olatuak an bertan iru aldiz inguruan kirimildu ta zurrunbillo zakarrak irunsten du gezal erraietan.
|
|
|
Igerian ikasten ari diren haurrei gutxiago nekatzeko ihizko igeri eraztuna jartzen zaien modura, igeri egin eta besoak errazago mugitu ahal izateko, uste diat era berean esklaboak bere nagusi maiteminduaren igeri eraztuna izan behar duela, ur gainean eusteko eta zunda bat bezala hondoratzea eragozteko. Bere nagusiaren aginduak asmatu behar ditik;
|
bere
begiek haren borondatea bere kopetan irakurri behar ditek. Berehala burutu behar ditik haren aginduak, arrapaladan doan koadrigak baino arinago.
|
|
|
Gizon gaizto hura ez zuenez ikusten ahal, amari begiratzen zion.
|
Bere
begi beltzak gorritzen, eta ezpainak aldiz hainbeste estutzearen poderioz ubeltzen hasiak ziren. Amaren begirada hiltzaileak ez zuen gizon gaiztoa beldurtzen, baina so garaile hura ahultzen zihoan.
|
|
|
Bakantzen hasitako ile ahulek ez diete itzalik egiten
|
bere
begiei. Begi distiratsuak ditu, adinagatik argitu diren arren gazte denboretan ere urdinak zirela antzematen zaienak.
|
|
|
Orduantxe agurtuko dugu argi kriseiluen sorburua. Egunak
|
bere
begiak hertsiko ditu. Bakoitzak bere habiara alde egingo du.
|