|
2001
|
|
|
Egin eta egin eta egin.Idatzi eta idatzi eta idatzi. Eta hasieran esan dudan bezala, beldur naiz, gaur egunemakume izateagatik
|
beragatik
ez ote garen errazago plazaratzen, modan dago, ondo ikusia dago...; eta hori, emakume garelako ezin argitaratu edo ezin plazaratzeabezain arriskutsua iruditzen zait. Lehen alde batera, orain bestera, aparte jatenemateko talde bihurtu nahi gaituzte, eta horrekin gora nahiz behera, guri dagokigun tokitik aldatzen gaituzte.
|
|
|
ez dakizuela, asmorik onenarekin, zenbait aldiz, zein bide hauta. Pentsatzekoa dirudi
|
beraz
ez ote daitekeen beste horrenbeste hizkun  tza baten egoerarekin gerta. Batez ere, orain arte, luzaroan gainera, erabili diren sendabideek ondore onik izan ez dutenez gero.
|
|
2003
|
|
|
Alabaina, koldarkeria hori
|
bera
ez ote da
|
|
2004
|
|
|
Nola uztartzen dira kultura eta biologia gizakiaren baitan? Giza biologiak
|
berak
ez ote du dimentsio etikorik. Baiezkoan, nola daiteke hori?
|
|
2005
|
|
|
Egia da dirurik gabe galduak gintezkeela. Jesusek
|
berak
ez ote zuen diruzain bat, Judas. Bizkitartean Los Angelesetan nintzen batez, metrotik ateratzean gizon bat ari zen paper hedatzen.
|
|
|
Etxauz, Baionako apezpiku euskaldunak
|
berak
ez ote zuen sorginetan sinesten? 1610ean Baionako kolegioko sei zuzendari hil ziren bata bestearen ondotik, denbora laburrik barne.
|
|
|
" Zer egin diot bada Jainkoari horrelako batek joa izateko?"" Jainkorik balitz ez litake horrelakorik gerta." Blasfemioa zaiote hori zenbaiti. Bainan hitz horien erratea
|
bera
ez ote liteke Jainkoan sinesten dugula aitortzeko molde bat. Ez zaizkigu Mohamed edo Buda heldu gogora, ez eta deabrua, bainan Jainkoa.
|
|
2006
|
|
|
Hainbeste bai eta hainbeste ez agertu da prentsan kontu honi buruz, orain, ordea, zalantza sortu zait Angel Erro
|
bera
ez ote den izan faltsutze eder honen makinatzailea. Ederra litzateke.
|
|
2007
|
|
|
Venezian bada Venezia gehiago (Tiziano-ren Venus-en aurpegia
|
bera
ez ote da Andre Veneziarena?), eta ez dugu aipatu lehoia, errepublikaren sinbolorik zabalduena, ekialde mediterranear guztian topatzen duzuna. San Markos en inguruko elezahar horiek guztiek eta lehoiak harresiko ate gainetan edo kolumna mehearen puntan, etab., Veneziaren izpiritua?, mitoa??
|
|
2008
|
|
|
Ikusten ninduen aurrenekoak ez ote zidan oilagorrari bezala lepoa bihurrituko? Nire ezkutatzea
|
bera
ez ote zen haientzat nire beldurraren froga, eta baita, beraz, nire zoritxarreko ezagutzarena ere. Akabo dena, pentsatu nuen.
|
|
|
Une batez, tximistaren azkartasunaz, basoan aurkitutakoa guarda
|
bera
ez ote zen izango otu zitzaion, baina guarden jantzia ezagutzeko modukoa zen, eta hark ez zeraman halakorik. Arin galdu zuen indarra hasierako burutazioak.
|
|
|
Militante politiko abertzalearen buruan hizkuntza gutxietsi eta politika handiesteko joera baldin badago, eta egon badagoela uste dut nik ere Garziak bezalaxe, ez ote genioke halakoari oharren bat edo beste helarazi? Izan ere, politikagintza
|
bera
ez ote da ba, besteak beste, hitzaren lantegian ontzen den fenomeno bat. Atera dezagun une batez politikagintzaren jarduna hizkuntzaren lantegitik, hizkuntzaren gizarte ekintzatik.
|
|
|
Izan ere, nahi izanez gero, gauzak atzekoz aurrera jartzeko ez baitago eragozpen handirik: hots, kultura
|
bera
ez ote daiteke izan ba hizkuntzak errealitate sozialarekin daukan hartu emanaren ondoriozko izakia. Ulertzekoa da, alde batetik, hizkuntzaren gaia kultura kontzeptuaren barnean kokatzeko daukagun joera.
|
|
2009
|
|
|
Ez ete eutsien zor, ba, sabelari euren sendotasuna eta bizia?
|
Beragandik
ez ete eben hartzen, ba, sendagaia, ibili eta lan egiteko. Hobe eben alkarreri lagunduaz bakean bizi.
|
|
|
H. d., erlijioaren (Jainkoaren) ukoa
|
bera
ez ote da erlijiosoa izaten batzuetan, edo askotan. Are apostoliko eta proselitista ere?
|
|
|
Esan diote saldu egin zutela gero eta orain ez dakitela seguru norena den. Esan diote ez dakitela administrazioak
|
berak
ez ote zuen erosi. Ez dakite ortuek han jarraitzen duten ala pinua sartu duen administrazioak lehen ortuak zeuden lekuan.
|
|
|
Bazeraman estantziara pozik, behorra atzeraka hasten zaionean, ez zuela menderatuko, sugea sumatuta edo, hantxe joan zitzaiola behintzat brida hautsa artean erresta. Geroztik ikusiko zituen indioak zozketan, eta sudurrak ematen omen behor hura berari ihes egindakoa
|
bera
ez ote zen.
|
|
2010
|
|
|
jarraitu zuen Meyer jaunak, batean atezainari eta bestean niri so egiten zigula, biek ala biek era berean erantzuten genion bitartean, buruaren goitik beherako mugimendu batzuekin. . Eta gustatzen bazaio, nik espero dudan bezala, auskalo Damaso
|
bera
ez ote dugun elkargggteko hurrgggengo bazkidea??, erantsi zuen Meyer jaunak. –Hala bada, hala bedi, Meyer jauna??
|
|
|
" Damasori ez dio kalterik egingo egoitza eta hemengo giroa erakusten badizkiot" jarraitu zuen Meyer jaunak, batean atezainari eta bestean niri so egiten zigula, biek ala biek era berean erantzuten genion bitartean, buruaren goitik beherako mugimendu batzuekin. " Eta gustatzen bazaio, nik espero dudan bezala, auskalo Damaso
|
bera
ez ote dugun elkargggteko hurrgggengo bazkidea...", erantsi zuen Meyer jaunak. " Hala bada, hala bedi, Meyer jauna..." erantzun zion atezainak, konplimenduzko saioan.
|
|
|
Batetik, izengoitiz Bitxi deitzen ziotena, nonbait bitxia edo meatze fina ateratzen isilka ibiltzen zelakotz edo, auskalo? Eta segurantzia osoz ezin esan bada ere, gure kantako Berdabio
|
bera
ez ote genuke Bitxi hori. Edo gero Elamako dokumentuetan azalduko den Joxepe Killaberri meatzari xuberotarra?
|
|
2011
|
|
|
neureari beharrezkoak jartzen ere. Dena den, eta aurreko horrekin kontraesanean dirudien arren, mugak gainditzen ahalegintzea
|
bera
ez ote da, ba, bide bakarra denok amesten dugun zoriontasun horren bila ekiteko?: ahaleginak, behintzat, saiatze hutsak, ematen din halako gogobetetasun bat, jomuga iritsi ezik ere nor bere buruarekin, aurrera begira eta bidean, kontent egoteko arrazoi bat bederen; etsitzeak, aldiz, bide bazterretik atzera begira geratzeak, ez din deus ematen, ez bada honako hustasun hits eta antzu hau.
|
|
|
Gauza
|
bera
ez ote den desoreka egituratzea eta oreka desegituratzea.
|
|
|
Gainerako bideak hutsalak dira, edo ez garamatzate izatearen gunera. Oroitu genuke, ordea, nola, lehen eta orain, zigortuak izan diren beste ahalmen batzuei esker" ezagutzen" dutenak, eta filosofia
|
bera
ez ote den izan zigortzaile, bide bakar hori aldeztu duen heinean?
|
|
|
Zer estakuruak ez ditu? Izenak
|
berak
ez ote du erraten sagarjale dela, eta bagara guhau holakorik aski. Horretarik emana bazaio izena gezurra dio honek:
|
|
|
Bat batean, ikusezin bihurtu dena tokia
|
bera
ez ote den otu zaio Arriagari. Ez da lekuekin edo objektu bizigabeekin halako sentsazioak dituen lehen aldia.
|
|
2012
|
|
|
Baina hori
|
bera
ez ote da pose bat. Berak aurreraxeago gonbidatzen gintuen saindutasun posea gordetzen duten eliztarren barruan begiratzeko, ea benetan zer aurkitzen genuen.
|
|
|
Pentsatzeak soilik atera gaitzake kultura gaitzesle baten amarrutik, baina pentsazea
|
bera
ez ote beste amarru bat, hura ere kodez, sinesmenez, on eta gaitzez betea?
|
|
|
Alde guztietara! Eta nork jakin bere ofiziokideek
|
bere aurka
ez ote zuten idatziko. Polemika sortuko zatekeen, egunkarietan erantzun behar izango zukeen.
|
|
2013
|
|
|
Hari narratibo landugabeegiak eta idazkera sinpleegia izan arren, ene ustez, guztiongan bizi den Alter Ero inkontziente hura biziki ondo islatzen jakitetik abiatzen da Arrietaren gaitasuna. Horrek pentsatzera eraman nau Arrieta
|
bera
ez ote den sekula psikoanalisian aritu. Ez erotasunagatik, terapia psikoanalitikoaren defendatzaile sutsua nauzue, baizik eta errealitatea perzibitzeko modu eta perspektiba berezi batetik idazten jakin duelako.
|
|
2014
|
|
|
Aldaketa handiak gertatu ostean ezarri den normalitatea. Baina gauzak orain new normal direla onartzeak
|
berak
ez ote dakar ondoriorik?
|
|
|
Bihotzaren begiarekin begiratuz geroz ikus daiteke edozeinen begi xokoan. Irriñoa
|
bera
ez ote da Jainkoaren pereka. Delako Jainkotiar argi zati hori hemen" arima" deitzen dugu, hor" ye’hida", han" karma", beste nonbait" nephesh".
|
|
2015
|
|
|
Peter Gorria, azken batean, bost urteren buruan tximino izatetik pertsona izatera igaro zen. Zuazoren zalantza zen ea
|
bera
ez ote zebilen alderantzizko bidea egiten. Jardunaldien karietara, Odile Moresekin lehenengoz geratu zen hartatik jardunaldien aurreko egunen bitartean, azkeneko hogeita bost urteetan baino hartu eman gehiago izan zuen jendearekin.
|
|
|
Ez nizalakotz nehorretaz bekaizti!" (bekaizti= jelos). Gauza bakar bat behar balitz atxiki Paul etaz, ateraldi hau
|
bera
ez ote litaike aski. Bizi guziko pentsaketa gaia badu berak, eta eskerrak merexi ditu...
|
|
2016
|
|
|
Nork zekien... Eguzkiak
|
berak
ez ote zuen oztopo hori asmatu gizadiaren gurpena betiko lortzeko. Agian...
|
|
|
Poledrelli gizajoak aginduak bete baino ez zuen egin. Baina hobe zuen kontuz ibili, berak, Malnatek, kasualitatez hura ezagutzera iristen bazen (batek jakin Poledrelli ere Trotti maistraren zirkulu
|
berekoa
ez ote zen), hobe zuen kontuz ibili, herri xeheko baten aurpegi handi hartako itxurazko onberatasunak engainatua izan nahi ez bazuen. Armairua beteko bular haren barruan holako bihotz txikia ezkutatzen zen:
|
|
|
Gainera bertan bi akulturazio geruza daude, gaelikoa eta germaniarra, eta honek areago zailtzen du ikerketa. Bada han ere salbuespenik, baina eremu" ez gaelikoan" gertatzen denez, aurretik ikusi dugun tradizio germaniar
|
berekoa
ez ote den susma daiteke. Dena den, eredua jentilen mitologiarekin koherentea da eta aurrekoak bezain polita, doluzko ezbeharrez amaitzen bada ere.
|
|
|
Sobera leku bada infernua lurrean zinez abiatua dutenak, solas eder guzien gainetik... Eromena
|
bera
ez ote da zoko guzietan orain. Bainan biziak du bidea eta geroa.
|
|
2017
|
|
|
Margoleseren hirian seinaleak ipini dituzte espaloi bakoitzetik zakilek edo aluek ibili behar duten argitzeko. Israelgo lehen ministroak fanatismoaren kontra egin du, baina nago erru handia gobernuak
|
berak
ez ote duen. Askotan sinetsarazi nahi izan digute Israel eta Palestinaren arteko gatazkaren atzean erlijioa dagoela, eta aitzakia horrekin Israelgo Gobernuak elikatu egin ditu judu ortodoxoak.
|
|
|
–Hain iguala, hau
|
bera
ez ote den pentsatu baitut ikusi dudan momentuan.
|
|
|
Gogaikarria bakarrik ez, desesperatzekoa ere bazen batzuetan, helmugara iristeko zorian ginenean berriro gelditzen baitzen bat batean, trabatu balitz bezala, eta hasten zen bigarren aldiz zerotik. Batzuetan pentsatzen nuen
|
berarentzat
ez ote zen ohekoa muskulazio ariketa bat, beste ezer baino gehiago. Beste egun batzuetan, ordea, izugarri eskertzen nion iraupen luzeko jardun hori, behin eta berriz atseginaren gailurrera eramaten ninduelako.
|
|
|
naziotzat daukatela eta garaikideek ere halakotzat daukatela. Lexiko ernazentistan, Euskal Herria izenak
|
berak
ez ote du Euskal Nazioa esan gura. Leizarragak Euskal Herria, Bearnoko herria, bertze nazioak, esaten du.
|
|
2018
|
|
|
Sukalde aparatuak esango digu Jon Sarasuak. Supazterra esango nuke nik (gauza
|
bera
ez ote dira?). Komunitatea esango luke hark.
|
|
|
Gaur egungo musikariak idazlearengana jotzen duenean zer du xede, nazio kontzientzia mantentzea? Euskaraz kantatzea
|
bera
ez ote da nazio kontzientzia bizirik mantentzea. Zergatik aldarrikatu zuen Benito Lertxundik Donostia Europako hiriburu kulturala izan zen 2016 hartan Ez Dok Amairu berri baten beharra?
|
|
2019
|
|
|
Montherlanten baitan konplexu adleriar bat dago, eta hortik fede txar sendo bat sortzen da: pretentsio eta beldur multzo hori emakumearekin identifikatzen du; Montherlant beldur da emakumeak ematen dion nazka
|
bera
ez ote dion ematen bere buruak; emakumearengan hankaperatu nahi du bere eskaskeriaren frogabide beti posiblea; mespretxuari eskatzen dio salba dezala; emakumea da barrenean bizi zaizkion munstro guztiak botatzeko darabilen hobia. Lawrenceren bizitzak, berriz, erakusten digu halako konplexu bat zuela, baina arlo sexualean batez ere:
|
|
|
Musikaren unibertsotik euskaltasunaren estandarrei beste ikuspegi bat eskaintzen zaie. Balitekealdaketek abiadura handiegia hartu izana norberaren atseginerako, identitatea
|
bera
ez ote den lausotuaageri, eta zerbait segurua, betikoa, eskatzen da identitate aferak tarteko direnean. Jamesoneknostalgiaren kontzeptua aipatu zuen behin definitzeko orainaldiko momentuan iraganeko sentsazioenbeharra (Jameson, 2002:
|
|
|
Lagunak egin ginen. Ez, lagunak baino gehiago; gure bizitzak korapilatu egin ziren, berak barruan zeraman kulparen zamatik libratu zenean, berrogeita hamar urtetik gora eraman baitzuen barneratua erruduntasun sentimendu hura, beldur etengabe hura Gita eta
|
bera
ez ote zituzten nazien kolaboratzailetzat hartuko. Laleren zamaren parte bat nire gainera amildu zen, ni haren ondoan, haren sukaldeko mahaiaren inguruan, eserita egon nintzen bitartean; maitagarria egin zitzaidan esku dardartiak eta ahots dudatsua zeuzkan gizon hura, gizadiaren historiako gertaera ikaragarri haiek igaro eta hirurogei urte geroago ere, oraindik begiak hezetu eta malkoetan loratzen zitzaizkion gizon kuttun amultsu hura.
|
|
|
Hegaldi hura denbora pasarako nahiz helburu zientifikoetarako bideratu, bidaztiei ez al zitzaien arinegi bururatu gerran zegoen herrialde batera igarotzea? Gerraren aipamena
|
bera
ez ote zuen beranduegi egin. Zergatik ez ziren ahalegindu tropa karlistek setiatua zuten Iruñea bezalako hiri batetik kosta ahala kosta urruntzen?
|
|
2021
|
|
|
Gisa hartako neurriak hartuz ez dela arrisku handirik. Neurri
|
berak
ez ote ziren hartzen ahal duela hiru hilabete. Ala xerto eskasarengatik mintzo ote zen, eskas hori aitortu gabe, eta bere gustuko bederen arrunt abilki beraz?
|
|
|
Eta nihaurek ere ez ditut ahantziak. Aurtengo ihauterian
|
beraz
ez ote da zonbait kauseraren jateko mentura hori baizik izanen. Beste deusik ezin egin eta.
|
|
|
Kuantifikazio izenak dira belar izpia, laranja atala edo laranja ziztorra gisakoak. Ez dute multzo bakarra osatzen, eta batzuetan ez da argi izen
|
bera
ez ote daitekeen sail batean baino gehiagotan sar. Kuantifikazio izen hauen artean badira izen hesitzaileak (belar izpi), neurri izenak (kilo bat haragi, baso bat esne) eta multzo hitzak (jende pila bat).
|
|
|
Baita barruan dakarrenari ere. Bizkai Aldundijaren itzultzailea Kirikiño
|
bera
ez ote zen, lo kuluxkako argitasun tarteetan ere horixe etortzen izan zait. Auskalo.
|
|
|
Haurrak berehala ohartzen dira familian diru hori dagoela, potentzia ezkutukoa, sekula argi aipatu ez baina gurasoek ahotan hartzen dutena, elkarrekin solastatzean, izen zail eta misteriotsuekin, tinkotasun berunezkoa begietan, zimur ozpindu bat ezpainetan; diru hori ez da idazmahaiko tiraderan berriz jartzen besterik gabe, gailendu egiten baita auskalo non, eta bai bailiteke une batetik bestera lurrak berriz xurgatzea, betiko desagertzea erremediorik gabe, familia eta etxea ere irentsita. Horrelako familietan, haurrei etengabe gaztigatzen zaie neurriz gastatzeko; amak egunero eskatzen die zuhur jokatu eta aurrezteko, tranbiarako diru xehea ematean; eta amaren behakoan kezka berunezko hura dago, zimur sakona kopeta gainean, diru kontuak mintzagai diren guztietan azaleratzen dena; ikara gorria dago diru guztia ezerezean urtuko ote den, eta diru xehe hori
|
bera
ez ote den izango lur jotze bat bateko eta hilgarri baten lehen hautsa. Familia horietako haurrak arropa maiztuekin eta zapata higatuekin joaten dira eskolara ez gutxitan, eta luzaz egin behar dute hasperen, batzuetan alfer gaiztoan, bizikleta bat edo kamera fotografiko bat izateko, pobreagoak diren haien adiskide batzuek inondik ere aspalditik dituzten objektuak.
|
|
2022
|
|
|
Haur bat ere emaztearen familiako sorgin batek hil diola uste du; alderantziz, aurreko hiru haurrez gain laugarrena ere hil zaionean, emaztearen familiakoek aita (Talayesva) egin dute errudun; bera, bitartean, segur dela beste sorgin batek hil duela. Azkenean, ama
|
bera
ez ote den sorgina etortzen zaio burura, semeari aitortu dionean ametsetan bere arbasoekin mintzatu eta heriotza hurbil ikusten duela (Talayesva 1982: 45, 111, 160, 282, 362, 401, 453).
|
|
|
Kartzelan egon direnek diote, lehen astean luze idatziko luketela egoera berriaz, adibidez nobela bat; bigarren astean idatziko luketela zer edo zer, jada ez hain luze, akaso ipuin bat, eta ez dut inolaz ere hierarkizazio literario bat ezarri nahi, genero baten eta bestearen ohiko luzerari soilik egiten diot erreferentzia?; hirugarren astetik aurrera lerro batzuk baino ez lituzkete idatziko, hitz gutxi batzuk, zergatik ez aforismo bat, eta hemen bai aforismoen kontra ari naiz, hain iruditzen zaizkit ponposoak, ez esateagatik absolutistak?. Preso omen gauzkaten honetan ere, prozesu
|
bera
ez ote dugun bizi: jada kosta egiten zait adi egotea, pantaila batetik bestera saltoka nabil etengabe, ezer egin ez eta nekatzen naiz.
|
|
2023
|
|
|
Edo alderantziz. Edo bi asteko poz horregatik, bi aste horietan zehar hartuko duen leherraldiaren beldurrak
|
berak
ez ote du goibeltzen. Edo leherraldi horregatik kezkatzeak ote du errudun sentiarazten, eta horregatik ote zaio bihotza iluntzen?
|
|
|
Azkenean, urak irentsi zituen, jiraka, banan banan. Bat geratu zen (ez dakit zakuari atxikita iraun zuen hura
|
bera
ez ote zen) harri baten irtenguneari helduta. Auskalo zenbat denbora egin genuen hari begira begira isilik.
|