|
2001
|
|
|
besterik zeukan buruan. Eta gizonak, beti
|
bere
buruari begira egon gabe, besteri laguntzen dionean bere burua jasotzen duen gisa, horrelaxe lantzen dira hizkuntzak ere:
|
|
|
Bestetarikakoak ez zaizkit ahazten, gizon bainaiz euskaldun baino lehen, baina neureak datoz aurrenik. Besteak ere
|
bere
buruari begira daude, ez guri.
|
|
2007
|
|
|
Argudio mota honen bidez enuntziatu bat babesteko erabiltzen diren arrazoiek frogatu nahi den hura berbera baino ez dute eskaintzen. Ezer berririk frogatu gabe, argudioa
|
bere
buruari begira jartzen da behin eta berriro. Alegia, frogatu beharrekoa frogatu barik uzten da, nahiz eta, itxuraz, zerbait berria esan den.
|
|
2008
|
|
|
Nik neureak deklaratuko ditut: nere espiritua
|
bere
buruari begira bizi da; nik ez daukat espiritu kritikorik batere; nik pasio kritikoa daukat, edo, hobeki esanda, amorru kritikoa.
|
|
2009
|
|
|
Lauaxeta olerkariak darabil pare bat aldiz: " Hamasei jorraildun neskatxa" dio behin, eta
|
bere
buruari begira ere bai beste behin," Bizitzak ostuten daustaz joraillak" dioenean. Iparraldean jorrail ogi deitzen zaio pazko opil genero bati, Debagoienan karapaixua deitzen zaionari.
|
|
2010
|
|
|
Funtsean ez dago aukera librerik.
|
Bere
buruari begira bizi den gizabanakoak ez du ikusten ez duela baldintzarik bere erabakiak hartzeko, eta egia bakarra dela bere biografia arriskuen artean garatzen ari dela. Norberaren bizitza bizitzeko itxaropenak talka egiten du muga eta erresistentziekin.
|
|
|
Aurpegia urarekin behin eta berriro igurtzi eta komuneko ispiluaren aurrean jarri zen,
|
bere
buruari begira. Hizketan hasi zitzaion:
|
|
|
Beraren gainetik dagoen norbaitek zerbait egitea nahi du. Hitzematearen bidez, ordea, gizakiak betebeharra hartzen du berarentzat; pertsona bakoitzak bere baitan du botere hori, eta berak erabakiko du bere modukoari, behekoari edo goikoari begira gauzatzen duen, ez duelako eskubidea egikaritzen inori begira, baizik eta
|
bere
buruari begira, eta ez du inor behartzen eskubide hori onartzera, hala nahi ez badu.
|
|
|
Ez dute espainol askok akorduan izango Santiago Gonzalez Tablasen izena, Espainia loriatzearen alde bizi eta hil zen arren. Kamilan zauriturik ikusi dugu 15 atalean, momentu batean,
|
bere
buruari begira. Pasarte bat eskainiko diogu, memoriaren alde.
|
|
|
Eskatutakoa egin zuen kazetariak. Erregularretako komandantea
|
bere
buruari begira egon zen segundo batzuetan. Gero, barre egin zuen.
|
|
2011
|
|
|
Larunbatean hasiko den erakusketa denboraldi osoa hartuko duen egitasmo berriaren manifestutzat ere har daiteke esaldia. 35 urte bete dituela eta
|
bere
buruari begira jarri da museoa. Bere bilduma berrinterpretatu eta berriz aktibatzera deitu ditu museoaz kanpoko hainbat artista eta erakunde, eta urte osorako egitaraua osatu dute ardatz horrekin.
|
|
2012
|
|
|
Eskuak garbitu zituen eta azazkaletako zikinguneak kendu. Ondoren,
|
bere
buruari begira jarri zen. Ez zuen antzerkirik egin nahi ispiluaren aurrean.
|
|
|
Irribarrea. Ez daki zer egin eta
|
bere
buruari begira jartzen da. Ez du oso gustuko ikusten duena.
|
|
|
Ondoren Emmak, gela arakatzen zuen, altzarietako kaxoiak irekitzen zituen, haren orraziaz orrazten zen eta bizarra mozteko ispiluan
|
bere
buruari begira aritzen zen. Sarritan bere hortzen artean ipintzen ere zuen, gaumahaiaren gainean limoi eta azukre koxkorren artean ur pitxar baten ondoan egoten zen pipa handi baten kirtena.
|
|
|
1978an, modeloa elaboratzen denean, ezker abertzalearen eginkizuna ez zen soilki
|
bere
buruari begira pentsatua izan: Hego Euskadiko biztanleria osoari hedagarri ikusten zen.
|
|
2013
|
|
|
Ikusten danez, San Paulo ez da ari bere ideak eta bere pentsamenduak saltzen ere. Ez dau gura inondik inora
|
bere
buruari begira egon, ezta talde berezi bat sortu bere proiektuak eta asmoak aurrera eroateko. Bere grina eta lera guztia, Damaskoko bidean aurkitu eban:
|
|
|
Horrenbestez, gizaki moduan, gizakiak oinarrizko hiru eginbehar zituen: bata Jainkoari begira, bestea
|
bere
buruari begira, eta, azkena, gainerako gizakiei begira. Hori berori zen lehenengo printzipioa, eta geroko arau xeheagoek ildo berari ekin behar zioten, logikaren bidez. Gizakiak beste gizakiei begira dituen eginbeharretatik aurrenekoa da, batek besteari hitza ematean sortzen den betebeharra.
|
|
2014
|
|
|
Hagina ondo zuela ikusi ondoren,
|
bere
buruari begira geratu zen; begietara begiratzea kosta egin zitzaion, lotsa gorputzean gora zetorkion. Damuaren zama gehiegizkoa izan aurretik desagerrarazi zuen bere buruaren isla.
|
|
|
Bizitza berrian dena aurkikuntza izanik, dena joan eta etorri, Xabi bere buruaz ahaztu egin da zertxobait, nahiz eta oraindik segitzen duen komuneko konketa gainera igo eta
|
bere
buruari begira, ispiluak itzuliko dion irudiaren baitan edertasuna eta sendotasuna ikusteko ilusioaz. Besoak angelu zuzena osatuz jarri eta indar egiten duenean, pozik geratzen da ikusten duenarekin, besoetako gihar ederki zizelkatuekin, eta harrituta dago inork ez diolako inoiz ezer esaten;" hik dauzkak giharrak, Ugarte" bezalako esaldiek zoriontsu sentiaraziko zuketen.
|
|
|
Irene Arriasek ezin zuen sinistu ere egin: azken azterketa, lizentziatura, karrera, bost urte, eta amak begirada galduta erantzun zion, Bai, beste gauza batzuk buruan, Bai, beheko suari begira,
|
bere
buruari begira. Irene Arriasek nahi zuen amak zerbait esatea azterketari buruz, gaurko egunari buruz, kontziente izatea goiz hartan, une hartan, gertatu behar zuen guztia hasi gabe zegoenean, zer zen azterketa hori, zenbat azterketa eta gero zetorren, zenbat urte, ikastola, institutua, unibertsitatea, zenbat ordu.
|
|
2015
|
|
|
Gar hori kutsakorra da, besteengana zabaltzekoa. Teresaren kontenplazioa ez dago
|
bere
buruari begira, familia erlijioso berria edo berriztatua sortzeari begira, azken batean apostolutzari begira, baizik. Etengabe Maisuaren oinetan dagoenak, ingurukoei begira ere egon behar du.
|
|
2016
|
|
|
Bolizko elefantea
|
bere
buruari begira espejismo baten ertzean
|
|
2017
|
|
|
|
Bere
buruari begira jarraitu zuen.
|
|
2018
|
|
|
tarteka denen kutuna eta interesgune sentitzen da, eta, tarteka, mesprexatua eta abandonatua, bere buruaz elikatzen utzitako egitura malenkoniatsu baten ondoriozko bikoiztasuna. Freudek dioen moduan malenkoniak autogaitzespena baldin badakar, eta autogaitzespen hori nolabaiteko nartzisismo negatiboa bada (nor
|
bere
buruari begira egotea, agiraka egiteko baino ez bada ere), esan daiteke Herculine nartzisismo negatiboaren eta positiboaren artean dabilela etengabe, aldi berean esaten, alde batetik, munduko izakirik abandonatuena eta bazter utziena dela, eta, bestetik, hurbiltzen zaion edonor liluratzen duela, areago, emakume guztientzat edozein «gizon» baino hobea dela (107)....
|
|
2019
|
|
|
Aita ezer esan gabe altxatu da butakatik, eta egongelako ispilu erraldoiaren aurrean gelditu da
|
bere
buruari begira. Berarengana gerturatu eta zu ere ispiluaren aurrean geratu zara.
|
|
|
Haitzetara igotzen den mutilarentzat, kideekin borroketan ibiltzen den mutilarentzat, bere jarduera positiboen ondorio ezdeusak baizik ez dira min fisikoa, zauriak eta muturrekoak; ez da ibiltzen halakoen bila, baina ihes ere ez die egiten berez (non eta ez dagoen emakumeen egoeraren pareko batean, gutxiagotasun konplexu bategatik). Neska gaztea, berriz,
|
bere
buruari begira dago nola sufritzen duen: indarkeriaren eta matxinadaren atsegina bilatzen du bere bihotzaren barrenean, baina ez zaizkio interesatzen haien emaitzak.
|
|
|
Jorrail hitzaren arrastora itzulita, Lauaxeta olerkariak bizitzako urteak adierazteko darabil jorrail hitza pare bat aldiz, gazteleraz ohi den erara, 18 abrilesen gisara. Hamasei jorraildun neskatxa dio behin, eta
|
bere
buruari begira ere bai beste behin, Bizitzak ostuten daustaz jorraillak dioenean. Iparraldean jorrail ogi deitzen zaio pazko opil jenero bati.
|
|
|
Hori da Alaitz Aizpuruk artikulu mamitsu batean dakarkigun hipotesia, bereziki, Txillardegiren pentsamenduari eta ekarpenari dagokiola. Autoengainu horretatik askatzeko, postkolonialismoa gaur egun, teoria dekolonialek esan ohi dutenez, esklaboa kolonialismoaren ispiluan
|
bere
buruari begira, eta esklaboa askatasunaren izenean ukatu zaion askatasunaren ispilua nagusiari itzultzeneta existentzialismoa krisiaren pentsamenduaakuilu izan zituzten Txillardegik eta bere belaunaldiak. Eta bi leku horietatik modernitateari egin dakiokeen kritika ez da modernitate hegemonikotik egin daitekeen bera.
|
|
|
Aurreneko keinua izan da esku bakoitzeko hatz erakusleak luzatzea, zezenaren adarrak balira bezala, bere irudiari begirik kendu gabe. Irribarrez piztu zaio aurpegia gero eta, hatzak
|
bere
buruari begira jarrita, horrela esan dizu harrotasunez beteta: zu!, hau da, bere trapuzko hizkeran ni esan nahi duen hitza.
|
|
2020
|
|
|
Zehaztasunak: " Euskalgintza, feminismoa eta pandemia aztergai: “Mundua
|
bere
buruari begira gelditu den honetan, gure borroka txikiek zail daukate euren burua erakusten. Helmuga betikoa da orain ere:
|
|
|
Are gehiago, bere baitan zegoen zerbait sumatzen zuen Xalbadorren figuran. Horrela, poeman azaleratzen diren ideia nagusi guztiak, izan litezke Xalbadorrenak, baina, oroz gain, Letek
|
bere
buruari begira esanak dira.
|
|
|
Gaixotasunak poeta
|
bere
buruari begira jartzen duenean poesiaren bidez saiatzen da hori azaltzen, argitzen. Hala adierazi zuen Euskaldunon Egunkariarako 1991an emandako elkarrizketa batean:
|
|
2021
|
|
|
Etorkizuna poeman bada beste plazer mota bat: pertsona bat da ispiluan
|
bere
buruari begira. «Nola liteke/ dena irabazteko izan/ eta dena galtzeko beldur hau».
|
|
|
ispilu aurrean
|
bere
buruari begira,
|
|
2022
|
|
|
[...] merkatuak baldintzaturiko gure sinismena sendotzen denean, azken finean mundu guztia
|
bere
buruari begira ari dela eta bizitza salmentan eta etekinean oinarritzen dela, eta" zerbitzua" eta" justizia" eta" komunitate" eta" patritismoa" eta" betekizun" bezalako hitz eta adierazpenak[...] besterik ez direla industria politikoan eraginkortasun frogatua duten publizitate esloganak baizik, modu berberean hortzetako pastaren industriaren eslog... Haien alde botoa eman dezakegu, hortzetako pasta erostea joan gaitezkeen bezala.
|
|
|
...ren artean, eta pottoki ar horiek noiztenka pottoki eme honen bila datoz bera nor den oroitaraztera, abenturatik abenturara dabiltza, beren bizia asmatzetik eta lurraldea esploratzetik datoz, basoaren goialdean egoten nazkatu direnean Gargamel bere galeraren makinazioaz burlatzen ari dela irudikatzen dutenean, eta orduan, une ezkutuko horietan, pottoki emeari begiratzen diote, eta pottoki emea ere
|
bere
buruari begira dago, eta arrek pentsatzen dute zein eder den emea bere burua hain eder ikusteagatik, zein desiragarri den ispiluan bere edertasunaren ezaugarri absolutua bilatzeagatik.
|
|
|
Baina ezin zuen eraman etxean bakarrik egotea, eta, beraz, kafetegietan itxaroten zuen, edo, inoiz, baita neure etxean ere. Pantaila beltzean
|
bere
buruari begira ikusten nuen, baita ordubetean ere, bat batean lerro batzuk edo orri bat idazten zuen, gero ahotsa isildu egiten zen, eta berriz zain jartzen zen."
|
|
2023
|
|
|
Pertsonaiek bizitako esperientziak eta bateko nahiz besteko artistek piztutako gogoetak tartekatuz, nobela anbiziotsu bat osatu du Karmele Jaiok, arin irakurtzen dena baina arrasto sakona uzten duena, nor
|
bere
buruari begira hausnarketara bultzatuz.
|
|
|
Nik ez dut sumatzen samintasun pizarrik ere, ezta inongo mendeku goserik ere". Emakume biktima anitzek sufritu dituzten fistulak osatzeko ebakuntzaz ari dela,
|
bere
buruari begira jartzen da berriz ere: " Ohiko ebakuntza bat ikusten dut nik...
|