|
2000
|
|
|
Gizalegezko agurrak etorri ziren estreina, gaitzari buruzko galdeak eta osatzeazkarrerako animoak gero.
|
Berak
ere bere aje eta oinazeen inbentarioa egin zigun, etaondoren komentuko gorabeherez jardun zuen Aita Arbizurekin. Zeresana amaituzitzaienean, zerbait esan nuela-eta, halaxe galdetu nion gaixoari:
|
|
|
Baina, gure etxeko ardi beltzarenganat eta haren lagunarenganat itzultzen naizela, jakinik ezen Jacques Lefèvre d’Etaples erreformatzaile ezaguna Parisko unibertsitateko irakaslea izan zela, zuk zeure gutunetarik batean aditzerat eman zenidan bezala; jakinik, halaber, ezen hari esker eta hark bere inguruan bildu zuen taldeari esker hedatu zirela Lutheroren ideiak Frantzian; eta, jakinik, finean, ezen talde hartako kideak izan zirela bai Farel —Kalvinen lagun sonatua— eta bai Margarita Nafarroakoa ere; galdetzen dizut: Jacques Lefèvre d’Etaplesen ikasle izan ote zen Joseph Elizanburu delakoa han Parisko unibertsitatean, eta irakaslearen talderat bildu ote zen geroago han Méaux en, halako suertez, non Nafarroako erregina
|
bera
ere bertatik bertara ezagutzeko parada izan baitzezakeen. Zeren hipotesi honen arabera posible baita...
|
|
|
Eta behako hura arteztu zidan, nehoiz ere ahantziko ez dudan behakoa, tristea eta arraia, aldi berean: tristea, ene barrengo tristurarekin bat egiten zuelako,
|
berak
ere bere zalantzak eta ezbaiak izan zituelako sasoin batean, benturaz; eta, arraia, esperantzazko mezu bat zabaldu nahi zidalako. Eta, haren jarraikian, berriro erran zidan:
|
|
|
Edozein modutan ere, norberak bere burua aska al dezake kontzertu berezko eta ezinikusizko ahalmen horren eragin eta onuragarritasunetik? Horren bitartez, hain zuzen ere, asaldurarik eta iraulirik gabe, herriek lege makurren justizia egiten diote euren buruari, eta halaber, gizartea bera babesten dute, legegileari emandako ustekabekoetatik eta legegilea
|
bera
ere bere buruaren hutsetatik.
|
|
2001
|
|
|
Neure buruari egozten nion dena dela horren errua, neure lanaren ordutegi petralari. Nahiz eta, egia esan,
|
berak
ere bere aldetik ahalegin eskasa egin hura nolabait saihesteko. Nirekin tabernan denbora gehiago egonez adibidez.
|
|
|
Eta eransten dute: Kanada bana badaiteke Quebecen autodeterminaziorako eskubidearen ondorioz, zergatik ezin da banatu Quebec
|
bera
ere bere mugen barneko Lehen Nazioek hala erabakiz gero?
|
|
2003
|
|
|
Anderrek «a zer ejenplua!» botaz entzuten ditu aitaren istorioak. Eta
|
berak
ere bere erokeriak egin dituela aitortu arren, gaur ez dela hainbeste inprobisatzen eta dena antolatuago dagoela garbi dauka.Andres mendiko rallyen errege da. Bide motzean tope, maldan gora bero, trumoia bezala pasatzen dena.
|
|
|
...reizten dira miseriatik ihesi datozenak eta etxe onekoak, eta etxe onekoa zen Romain, zein etxetakoa zen inoiz jakin ez bagenuen ere –dio gaztetako beste adiskide batek– Esnobismoagatik murgildu zen beharbada hiriaren zabortegietan, gaztetako errebeldia merkeak bultzatuta nahastu nahi izan zuen giza hondakinekin, ezagutu nahi izan zituen gertutik etsipenera kondenatuak, jo nahi izan zuen
|
berak
ere bere oinekin bizitzaren hondoa eta dastatu nahi izan zuen gauak, galerak eta porrotak duten distira beltza. Desberdina izan nahi zuen seguruenik, heterodoxoa, eszentrikoa, eta lortu zuen alafede!".
|
|
|
Eztabaida zakarra izan genuen. ...ak ez genuela beste irtenbiderik esaten zuen, ez genuela" gure" nobelarik atzerriko hizkuntzetara itzultzerik lortzen, arazo legalak tarteko, eta" gure" horrek egundoko mina eman zidan; diru iturriak murrizten ari zirela erantsi zuen, eta denborarekin, hemendik urte batzuetara, itzulpenak bideratuta zeudenean, obra horien egiletza neureganatzeko aukerarik izango nuela, ordurako
|
berak
ere bere obra egina izango zuelako, Paris, Londres eta Berlingo eskaleen artean nobelak idazten hasteko asmoa baitzuen," idazle batek bere estiloa baino lehen bere bizimodua aurkitu behar duela ikasi dut berandu bada ere", esan zuela dut gogoan eztabaida horretan. Nik arrisku handiak ikusten nizkion operazioari.
|
|
|
Telebistak
|
berak
ere bere bidea zabaldu du sarearen bidez. Kable bidezko telebista gorpuztuta dago eta etxeko atarian plantatu digute hura garraiatzeko zuntz optikoa. Beste hainbat lekutan legez, Euskal Herria atzerriko teknologiari begira egon da gehienbat eta ez da izan aitzindaria prozesu horretan; telebista uharka globalaren baitan, gure telebistek garatzeko dute euren bidea.
|
|
|
zabalagoak nahiz estuagoak, hautemangarriak nahiz etereoak. Sareak
|
berak
ere bere muga fisikoak dauzka, jakina; baina hortik aparte, sareak zerbait berri irudika lezake: soka eta harien maratila multzoa, hots, testura berdin nahiz desberdineko osagaien arteko lotura trinkoa eta uztartua.
|
|
2004
|
|
|
Deseroso zirudien... baita bere buruarekin haserre ere,
|
berak
ere bere burua aho zikintzat balu bezala. Jarraian, baina, bere haserrea eta bere deserosotasuna begi ezpainen keinu samur batean urtzen saiatzen zela, gaineratu zuen:
|
|
|
Esan zidan, halaber, R. jaunak ere intsektuetarako zaletasun itsua zuela: hain itsua, non
|
berak
ere bere bildumatxoak baitzituen Parisko etxean. Eta esan zidan, azkenik, nola aitaginarrebak berak, hura jakin bezain laster, gonbidapena luzatu zion R. jaunari... aizu, nik ere badut intsektu eta tximeleta bilduma ikusgarri bat, eta zergatik ez zatoz egun batean gurekin afaltzera...
|
|
|
Galdera hauen aurrean eta bere garaiko filosofiak eman dituen erantzunei dagokienean, jabetuko da badagoela irtenbide bat, okerra baina errazena,
|
berak
ere berea egin duena garai batean, pentsamendu eskolastikoan sustraitzen dena eta pisu handia zuena orduan.
|
|
2005
|
|
|
Beraz, hartaz gogoratzen zen amona Kontxi, baina honek bazuen beste kezka bat une hartan,
|
berak
ere bere eskubideei eutsi behar baitzien, azken batean:
|
|
|
Bibote beltz distiratsuak gora eta behera astindu dira, baieztatzeko, bertako ile trinkoetariko bat
|
bera
ere bere posizio erlatibotik mugitu gabe.
|
|
|
Beste hirurak ere emakumea imitatuz txostena atzera pasatu eta hurrengo orriari begira jarri dira. Musuzapia sama inguru osotik erabili eta
|
berak
ere bere txostena gorde du, arnasa apur bat lasaiago hartuta. Behintzat, aukeratua etxean bakarrik bizi den gizon ezkongabea izatea egokitzat jo dute.
|
|
2006
|
|
|
–Ama –esan dio orduan Nereak urgentziaz. Berari begiratzea nahi du,
|
berak
ere bere izena entzun nahi duelako amaren ahotsean. Baina, bere ahotsa amaren munduan bortizki sartu izan balitz bezala, Luisari bat batean aldatu zaio aurpegia.
|
|
2007
|
|
|
Hasiera batean, zenbait ikerketek iradoki zuten Interneten gehiegizko erabilerak gizakiaren parte hartze soziala murriztu eta pertsona
|
bera
ere bere ingurunetik bakartu egiten zuela. Azterlan horiek bereziki aspektu kuantitatiboak hartu zituzten gogoan eta ez horrenbeste kualitatiboak.
|
|
2008
|
|
|
Norbanakoaren antzera, gizarteak
|
berak
ere bere komunikazio sistema propioak eraikitzen eta erabiltzen ditu, aurreratuak batzuk eta klasikoak beste batzuk. Gizarte esparruko testuinguru irekian, ezin saihestuzko lanabesak dira hedabideak eta komunikabideak:
|
|
|
Planck espazio ontziak Herschel espazio ontzia izango du bidaide lehendabiziko bizpahiru orduetan. Ondoren, Herschel
|
bera
ere bere kabuz arituko da. Sei hilabete baino gutxiagoan, Herschel espazio ontzia Lurretik 1,5 milioi kilometrora egongo da, Lagrange L2 puntuaren inguruan.
|
|
|
Hantxe zuen, bai, oinazearen irudirik gordinena, Nazario
|
bera
ere bere benetako errealitatearen aurrean ipintzen zuena, eta bere mugen aurrean: espazioaren eta denboraren mugak, espazioaren eta denboraren kontzientziarik ez duen haurra paradisuan bizi da?, oinazearen kontzientziak ezarriak?
|
|
|
lotsa lotsagarri hura, bai, barrutik zikintzen zuena, nola poz zitekeen, izan ere, ahizpa horrela sufritzen ikusita!? eta modu bakarrean garbi zezakeena, Nataliaren penak eta sufrimenduak
|
berak
ere bere gain hartuta?
|
|
|
Nazariok galderak eta galderak egiten zizkion Mateori, fabrikaren organizazioari buruzkoak edo teknologia berriei buruzkoak, eta Mateok mutil berezi ezin baliotsuago baten aurrean zegoela egiaztatzen zuen. Mutila, gainera, ez zen Mateori galderak egitera mugatzen, bai baitzituen
|
berak
ere bere ideia propioak, fabrikaren ekoizpen goititzea helburu zutenak eta Mateo behin baino gehiagotan txunditzen zutenak. Txundidura, ordea, erabatekoa izan zen Mateo Sukunzak egindako galderari:
|
|
|
jakin ere, bazekien Ernestinak zergatik: ez zen hartarako irudimen handirik behar, egia esan, frai Millanen ordezko aita karmeldarrarekin bizi izandako esperientzia labur bezain gogorraren ostean; are gehiago, frai Millanen egoeraz jabetu ez beste etorri zitzaizkion Ernestinari zalantza guztiak,
|
bera
ere bere erabaki muturreko hura hartzera bultzatu zutenak, frai Millanen desterruak berea ere eskatuko balu bezala, berebiziko ametsari uko egiten diona autodesterruaren eremuan kokatzen da automatikoki?, moja izateari utziz; Ernestinak izan zituen, bai, une hartan gorabeherak, eskrupuluak ere hantxe behar zituen, aditzera ematen ziotenak ezen porrota berea izan zela, baita porrotari zegokiòn to... –Komentuan eskrupuluak nituen arazo, baina komentutik irten ahala ez nituen jada.
|
|
|
Perfil politikoari ez zion halako garrantzirik ematen, eta beraz hautagai jeltzaleak besteak bezala onartuko zituen, hau da, baldintza akademikoak betez gero. Horrek, jakina, ez zuen esan gura Azkue interes akademiko abstraktu eta ideal soilen alde ari zenik,
|
berak
ere bere ideia pertsonal zenbait ezartzeko esperantza baitzuen, adibidez, s eta t, s grafiak.
|
|
|
Banda horien gastuen herenaren eta erdiaren artean funtzionario, polizia eta epaileentzako eroskerian gastatzen dutela estimatzen da, hau da, berez Estatuak horiei aurre egiteko dituen tresnak erosteko. Horretaz gain, gobernuko kide askok horrelako sareetan parte hartzen dute, eta ez hori bakarrik, gobernuak
|
berak
ere bertan dirua inbertitzen bide du (Estatuaren hainbat enpresa ere pribatizazioen garaian mafien esku gelditu ziren).
|
|
|
Ernestinak garbi zuen frai Millanek desterrua izan zuela, karmeldar ordenako nagusiek erabakitako epaian, bere portaeraren eta jokabidearen ordain... jakin ere, bazekien Ernestinak zergatik: ez zen hartarako irudimen handirik behar, egia esan, frai Millanen ordezko aita karmeldarrarekin bizi izandako esperientzia labur bezain gogorraren ostean; are gehiago, frai Millanen egoeraz jabetu ez beste etorri zitzaizkion Ernestinari zalantza guztiak,
|
bera
ere bere erabaki muturreko hura hartzera bultzatu zutenak, frai Millanen desterruak berea ere eskatuko balu bezala –berebiziko ametsari uko egiten diona autodesterruaren eremuan kokatzen da automatikoki–, moja izateari utziz; Ernestinak izan zituen, bai, une hartan gorabeherak –eskrupuluak ere hantxe behar zituen, aditzera ematen ziotenak ezen porrota berea izan zela, baita porrota... " Komentuan eskrupuluak nituen arazo, baina komentutik irten ahala ez nituen jada.
|
|
|
Nazariok galderak eta galderak egiten zizkion Mateori, fabrikaren organizazioari buruzkoak edo teknologia berriei buruzkoak, eta Mateok mutil berezi ezin baliotsuago baten aurrean zegoela egiaztatzen zuen. Mutila, gainera, ez zen Mateori galderak egitera mugatzen, bai baitzituen
|
berak
ere bere ideia propioak, fabrikaren ekoizpen goititzea helburu zutenak eta Mateo behin baino gehiagotan txunditzen zutenak. Txundidura, ordea, erabatekoa izan zen Mateo Sukunzak egindako galderari:
|
|
|
Jarraian, Natividad gelaratu zen, kikara bat zopa esku batean eta koilara bestean, Natividadek esana baitzion amari, honek ere onartutako erabakian, biktimarekin egingo zuela bere gurutze bidea, Beronika edo Simon Zirenekoaren paperean; nahiago zuela, bai, paper hura, soldadu erromatarrena baino, eskuan ezpata eta lantza, ahoan biraoa eta mehatxua... ikusi ere, ikusten baitzuen Natividadek Natalia amore emateko bidean zegoela –orratz ziztada baten mehatxupean bazkaltzera errenditu zena nekez izan zitekeen, Romeoren Julieta bezala, amodio istorio bateko heroi–, baita egoera hark –ahizparen porrotaren iragarpen hutsezinak– halako bikoiztasun batera zeramala, Natividadi poz iturri gertatzen zitzaiona lotsa iturri ere gertatuko balitzaio bezala: lotsa lotsagarri hura, bai, barrutik zikintzen zuena –nola poz zitekeen, izan ere, ahizpa horrela sufritzen ikusita! – eta modu bakarrean garbi zezakeena, Nataliaren penak eta sufrimenduak
|
berak
ere bere gain hartuta...
|
|
|
Hantxe zuen, bai, oinazearen irudirik gordinena, Nazario
|
bera
ere bere benetako errealitatearen aurrean ipintzen zuena, eta bere mugen aurrean: espazioaren eta denboraren mugak –espazioaren eta denboraren kontzientziarik ez duen haurra paradisuan bizi da–, oinazearen kontzientziak ezarriak... oinazearen erbeste horretan, non oinazeak berak mozorro guztiak mozorrogabetzen dituen eta itxura guztiak itxuragabetzen, min jasanezinak aurpegi bakarra du-eta, beste aurpegi guztiak beregana ditzakeena, une jakin batzuetan... baita orduan ere, izebaren aurpegia eta Nazariorena ez baitziren jada haien aurpegiak, oinazearenak berarenak baizik.
|
|
|
Igarri zuen Hermann eta Sira argiztatuta bezala zeudela, baina lehenengo momentuan ez zitzaion bururatu zergatik izan zitekeen. Criss
|
bera
ere bere baitan kabitu ezinik baitzegoen, gaztetuta, indarberrituta. Eguzkiak ile laburra argitu eta azala ilundu zion.
|
|
2009
|
|
|
Go! azen telesailean Gotzoneren papera egiten du berak. ETBko telesailean horixe gertatzen zaio Itsasori, inork espero ez badu ere berak protagonista izan nahi du eta pixkanaka pixkanaka lortu du lotsak alde batera utzi eta
|
berak
ere bere tartea izatea. Telesaila hastearekin batera ezagun izaten hasi da Itsaso eta, beraz, ospeak baten bizimodua nola aldatzen duen azalduko du Itsasok.
|
|
|
(izen hori daraman ala ez, oso inportantea ezin izan liteke); mendeetan erakunde politiko eta erlijiosoek, filosofiak, teologiak, gehitu duten guztia gabe. Eta ezer ikusi ez duenak, ez al luke
|
berak
ere berarentzat nahikoa ikusi izango?... Dena dela, inor ez dago munduan bera bakarrik, bere begiekin bakarrik.
|
|
|
Oskarrek hasperen egin zuen.
|
Berak
ere bere ideiak izan zituen garai batean, baina orain nekatuegi zegoen borroka antzuetan ahalegintzeko.
|
|
|
Cassano zaharraren buru-hezurra hondoratua eta ahaztua izango zen leku hartan bertan.
|
Berak
ere bere erromesaldiaren amaiera topa zezan, azkenean.
|
|
|
apatikoagoa, nolabait esatearren: ...arrik egon nahiago zuela, alegia, inguruarekiko eta besteekiko ardura gehiegizkoak buruko astuntasunaren astunagotze bat balekarkio bezala; esan nahi baita muinoian sentitzen zuèn mina minagotu egin zitzaiola Domingori, mina gainditzeko moduan zegoen arren, gainditu!; orbetarrak, izan ere, bere lekuan egon ziren, istripua gertatu zenetik Domingori eta Domingoren osasunari begira gau eta egun, eta
|
bera
ere bere lekuan egongo zen, etxekoei hura zor zien, zer gutxiago!; Domingok, beraz, ez zuen hitz egiteko gogorik, lasaigarriek ere sorgortasunaren eremura zeramaten?, eta irriak banatzen zituen batez ere, bere minaren gaineko irriak, orbetarren berbaroa entzuten zuen bitartean, amaren ahotsa erdigune eta ardatz: iruditu zitzaidan, bai, trena eliza bihurtu eta arrosarioa errezatu genuèn hartan mirariaren atarian geundela, eta horratx, azkenean sendatu egin zaigu Domingo!, zeren Reginak ez baitzuen zalantzarik egiten mirari bat izan zela, Jainkoak egina eta zeruko Ama Birjinaren bidez lortua?
|
|
|
Adak atsegin zuen haren ausardia, atsegin zuen haren hitz jario fundamentuzkoa, eta atsegin zituen haren loreak, Greta Garborekin konparatu ez zuen, bada! Baina hutsune bat ere geratu zitzaion Adari egun hartako elkarrizketan, bakarrizketaren antz handiagoa izan zuen, egia esan, elkarrizketa hark?, Adak noizbait jakinarazi baitzion Txarori
|
berak
ere bere historia zuela, hamaika mugak zeharkatua eta beste hainbatek inguratua, Regina eneko zoologikoan.
|
|
|
bereari eutsiz gero, agindu moral zein sasi moralekin Regina estutuz eta ahizpa kale itsu batera eramanez: esan nahi baita
|
berak
ere bere erantzukizuna hartu behar zuela auzi hartan, erantzukizun osoa ahizpari leporatu beharrean, eta, orduan, betarteko espresioa ematzen zuela, honela esan zion:
|
|
|
Teofilo Mariaren eta Damasoren artekoa igande bateko bazkalorduan gertatu zen, bazkalaurretik ere bere ika mikak izan zituzten arren; Damasori ez zitzaion anaia zaharraren aurkako etengabeko temarik komeni, fisikoki ez zen anaia zaharraren laurdenik?, baina bai aldian behin,
|
berak
ere bere nortasuna zuela adierazteko besterik ez bazen ere, Lepanton gertatuaren ostean zer esanik ez; beste egun hartan, gainera, zero meridianoari buruzkoa zen eztabaida, Damasok Greenwichetik iragaten zela baieztatzen baitzuen, eta Teofilo Mariak Birminghametik?, beste erabaki bat hartu zuen Damasok, zeren, anaia hain tematua ikusi zuenean, honela esan baitzion:...
|
|
|
Handitzera itxaron gabe, halarik ere, mutil berezia zen Domingo, Benjamin Maria ere mutil berezia zen bezala, beste arrazoi batzuengatik; izan ere, Benjamin Mariari izateak, edo gorputzaren markak, bestela esanda? ...iaren berezitasunei buruz zuèn ikuspegiak, esate baterako?, ikuspegi hark bultzatzen baitzuen anaia beste era batean tratatzera, halako eran, non, gelara bisita egitera sartzen zen bakoitzean, kopeta deformatua eta azal orbanak laztantzen baitzizkion, gogoz laztantzen ere, nazka eta beldur orotatik harat, Domingok botere ezkutu baten adierazpidetzat baitzituen marka eta seinale haiek guztiak, eta
|
berak
ere bere alde erabil baitzezakeen botere hura noizbait, anaia alde edukiz gero; esan nahi baita interes hutsez ari zela Domingo, mundu guztia bezala, eta interesak, beraz, ez zuela mundutik bereizten, bai interes motak, ordea, hain ziren ezberdinak eta kontrajarriak Domingok eta munduak, bere inguruko munduak, zituztèn interesak afera hartan.
|
|
|
Baina Albertok bazuen, ezin konta ahala izakien nahaste borrastean, ipar bat; esan nahi baita izaki haiek guztiak ez zitzaizkiola berdin,
|
berak
ere bere lehentasunak baitzituen:
|
|
|
Aginduak bestelakoak ditugu-eta, badakizu! , eta,
|
bera
ere bere indiskrezioaz ohartu balitz bezala, ozen mintzatu baitzen, isilago hitz egiten hasi zen.
|
|
|
Egoitza Madrilen duten iturriekin ez ezik, Euskal Herriko iturriekin ere adijokatu behar da, zatiketa politiko administratiboak
|
berak
ere bere hizkera duenez, Euskal Herriaren ikuspegi zatikatua ematen baitute bertako erakundeek ere.
|
|
|
Zenbait kasutan, Friedrich-en arabera, hautesleek barkamena eskatzen dute norberaren ezagutza, esperientzia eta gaitasunei buruzko gehiegikeriak direla eta. Azken finean, lan iragarki batzuetan eskatzen diren gehiegizko baldintzek hautagaia
|
bera
ere bere propagandan puztera eramaten dute. Gero lanerako gaitasun nahikoa erakusten badu, seguru asko inork ez dio bere" gezurtiei" buruzko konturik eskatuko.
|
|
|
Zientziaren eta biologiaren historia aldatu zituen liburuak 150 urte bete ditu gaur. Charles Darwinen Espezieen jatorria lanak sekulako jauzia ekarri zuen gizakiaren ezagutzan, eta gizakia
|
bera
ere bere tokian ezarri zuen naturaren eta beste espezieen aldean. Gizakia munduan kokatu zuen, eta mundua kokatu gizakiaren ikuskeran.
|
|
|
Asmoa ez da bidegabekeria zerrenda luze bat egitea besterik gabe EAJri aurpegiratzeko, nor bere tokian kokatzea baizik, eta inguruan zer dugun argiago izatea: EAJk EITB kate motzarekin eraman izan du, era nabarmen eta lotsagarrian,
|
berak
ere bere konfiantzako postuak digitalki betez; gogoko ez zituen aurkezleak eta programak kenduz; ezker abertzalearen aurkako aparthEITB onartezina erabiliz; bertso saioetan presoen aldeko hitzak eta ikurrak desagerraraziz; eta azken muturreraino eramanda, bere etxe barruko garbiketa ezkutuagoa ere egin zuen, imaztarrak gailentzearren; orain Nafarroan ETB LTD bidez ikusteko aukeraz kezkatzen ari g...
|
|
|
Adak atsegin zuen haren ausardia, atsegin zuen haren hitz jario fundamentuzkoa, eta atsegin zituen haren loreak, Greta Garborekin konparatu ez zuen, bada! Baina hutsune bat ere geratu zitzaion Adari egun hartako elkarrizketan –bakarrizketaren antz handiagoa izan zuen, egia esan, elkarrizketa hark–, Adak noizbait jakinarazi baitzion Txarori
|
berak
ere bere historia zuela, hamaika mugak zeharkatua eta beste hainbatek inguratua, Regina eneko zoologikoan.
|
|
|
Lipar hartan, baina, ez zekien Jainkoaren graziak edo hitzen logika sekretuak eraginda, argialdi bat bezalakoa izan zuen Ernestinak, ikusi baitzuen, ezin garbiago ikusi ere, Reginak bere bideari eta bere azken erabakiari eutsiko ziola –are gehiago Nazario alde zuela–, berak –Ernestinak– bereari eutsiz gero, agindu moral zein sasi moralekin Regina estutuz eta ahizpa kale itsu batera eramanez: esan nahi baita
|
berak
ere bere erantzukizuna hartu behar zuela auzi hartan, erantzukizun osoa ahizpari leporatu beharrean, eta, orduan, betarteko espresioa ematzen zuela, honela esan zion:
|
|
|
Baina Albertok bazuen, ezin konta ahala izakien nahaste borrastean, ipar bat; esan nahi baita izaki haiek guztiak ez zitzaizkiola berdin,
|
berak
ere bere lehentasunak baitzituen:
|
|
|
...berezitasunei buruz zuèn ikuspegiak, esate baterako–, ikuspegi hark bultzatzen baitzuen anaia beste era batean tratatzera, halako eran, non, gelara bisita egitera sartzen zen bakoitzean, kopeta deformatua eta azal orbanak laztantzen baitzizkion, gogoz laztantzen ere, nazka eta beldur orotatik harat, Domingok botere ezkutu baten adierazpidetzat baitzituen marka eta seinale haiek guztiak, eta
|
berak
ere bere alde erabil baitzezakeen botere hura noizbait, anaia alde edukiz gero; esan nahi baita interes hutsez ari zela Domingo, mundu guztia bezala, eta interesak, beraz, ez zuela mundutik bereizten, bai interes motak, ordea, hain ziren ezberdinak eta kontrajarriak Domingok eta munduak –bere inguruko munduak– zituztèn interesak afera hartan.
|
|
|
–erantzun zion abokatuaren ilobak– Aginduak bestelakoak ditugu-eta, badakizu! –eta,
|
bera
ere bere indiskrezioaz ohartu balitz bezala, ozen mintzatu baitzen, isilago hitz egiten hasi zen.
|
|
|
Hamaiketan orbetar guztiak igo ziren gelara, zer moduz eta zer moduz, musuak eta esku estutzeak; aurretik hainbeste emozio bizi izan zituelako edo, beste bat zen Domingoren egoera, eta beste bat haren jarrera... apatikoagoa, nolabait esatearren: ...arrik egon nahiago zuela, alegia, inguruarekiko eta besteekiko ardura gehiegizkoak buruko astuntasunaren astunagotze bat balekarkio bezala; esan nahi baita muinoian sentitzen zuèn mina minagotu egin zitzaiola Domingori, mina gainditzeko moduan zegoen arren, gainditu!; orbetarrak, izan ere, bere lekuan egon ziren, istripua gertatu zenetik Domingori eta Domingoren osasunari begira gau eta egun, eta
|
bera
ere bere lekuan egongo zen, etxekoei hura zor zien, zer gutxiago!; Domingok, beraz, ez zuen hitz egiteko gogorik –lasaigarriek ere sorgortasunaren eremura zeramaten–, eta irriak banatzen zituen batez ere, bere minaren gaineko irriak, orbetarren berbaroa entzuten zuen bitartean, amaren ahotsa erdigune eta ardatz: iruditu zitzaidan, bai, trena eliza bihurtu eta arrosarioa errezatu genuèn hartan mirariaren atarian geundela, eta horratx, azkenean sendatu egin zaigu Domingo!, zeren Reginak ez baitzuen zalantzarik egiten mirari bat izan zela, Jainkoak egina eta zeruko Ama Birjinaren bidez lortua... esan, hura esaten zuen behinik behin, sabelak buruak baino gehiago erabakitako hitzetan:
|
|
|
Teofilo Mariaren eta Damasoren artekoa igande bateko bazkalorduan gertatu zen, bazkalaurretik ere bere ika mikak izan zituzten arren; Damasori ez zitzaion anaia zaharraren aurkako etengabeko temarik komeni –fisikoki ez zen anaia zaharraren laurdenik–, baina bai aldian behin,
|
berak
ere bere nortasuna zuela adierazteko besterik ez bazen ere, Lepanton gertatuaren ostean zer esanik ez; beste egun hartan, gainera –zero meridianoari buruzkoa zen eztabaida, Damasok Greenwichetik iragaten zela baieztatzen baitzuen, eta Teofilo Mariak Birminghametik–, beste erabaki bat hartu zuen Damasok, zeren, anaia hain tematua ikusi zuenean, honela esan baitzion:...
|
|
2010
|
|
|
Pentsa, merkurioa eta artsenikoa irenstea edo odola ateratzea ziren ohiko erremedioak. George Washington
|
bera
ere bere medikuek odolustuta hil omen zen! Hala ere, orduko medikuek harro esanen zizuten zeinen ongi funtzionatzen zuten beren metodoek.
|
|
|
Jendea urduri jartzen hasia zen. Ezkonduz gero,
|
berak
ere bere arbasoak bezala eginen balu. Zer kenduko zien?
|
|
|
" Dioen afektua izango balio Espainiari, jakinda, dakien bezala, itzelezko kaltea egin diezaioketela Frantziaren kontrako nahasmenduek, ez lituzke babestuko ez praktikatuko. Horrelakoetan sartzen denean, badaki Frantziar Protekturatuaren aurka Marokon piztu nahi den sutera
|
berak
ere bere egurra botatzen duela, are bere burua ezkutatu ere egiten ez duenean, gertatzen da Espainia ez duela maite, gertatzen da bere bihotzeko alozetan gordetzen duela zerbait, momentua heltzen denean frantsesen eta espainolen kontrako gorroto eta herra bihurtzen dena. Eta hori dena bihur daiteke, beraz, europarren aurka abiatzeko prest dagoen jendetza, edozein europarren aurka". 462
|
|
2011
|
|
|
Izugarrizko arrakasta lortu zuen han, Hollywoodeko artista guztiak ez ezik, AEBetako presidenteak ere izan zituen lagun, besteak beste John Kennedy, Gerald Ford eta Ronald Reagan. Jean Leon
|
bera
ere bere jatetxearekin batera pertsonaia eta fikziozko toki bihurtu ziren, eta hainbat best seller etan agertu ziren.Artean, Jean Leon oso ezaguna eta errespetatua zen AEBetako gastronomia zirkulu guztietan, baina zerbait zeukan oraindik ere egiteko. Afarietan, bazkarietan, oturuntzetan berak aukeratzen zuen beti ardoa, kontu handiz aukeratu ere.
|
|
|
Beti egon izan naiz gustura osaba Karlosekin, eta bai
|
bera
ere bere Maiteretxorekin; txiki txikitatik bazegoen zer berezi bat gure artean, bata bestearengana erakartzen gintuen zer bat. Bera zen nire osaba maiteena, eta ni bere iloba kuttuna.
|
|
|
Eta auzi haren aitzinean, edo aitak ordaindu, edo kartzelara joan, Jaimek ez zuen bertze aukerarik izan. Eta aitak ordaindu egin zion, baina ez errieta edo mehatxu hutsal baten truke, nola gertatu baitzen ordura artekoan,
|
berak
ere bere erabakia hartuz baizik: kartzelatik libratu haut, baina hurrengoan ez haut semetzat hartuko, adinean heldua haizenez gero, eta ez ahantz, beraz, hauxe dela hire azkeneko trena?
|
|
|
Halakoa baitzen don Damián
|
bera
ere bere profesioan, bi hitz xume elkarren ondoan ezin erran:
|
|
|
Zorabiaturik, mozkorraren ibilian egin du hainbat urrats.
|
Bera
ere bere hartan gelditu eta bide erdian jartzekotan dago. Noizbait, esku batek eskuineko makila kendu eta bertze batek emakumearena atxiki du eskuzorroaren gainetik.
|
|
|
Beharbada, emazteak ere lagunduko zizun, ezta?
|
Berak
ere bere bidea egin zuen. Ez zekien euskaraz.
|
|
|
Beharbada, emazteak ere lagunduko zizun, ezta?
|
Berak
ere bere bidea egin zuen. Ez zekien euskaraz.
|
|
|
Horrelako giro bat lortzeko, terapeutak bezeroaren arazoei buruz baldintza gabeko kontsiderazio positiboa agertu behar du, hau da, erabat eta baldintza gabe onartu behar du terapeutak pazientea. Terapeutak
|
berak
ere bere barnean adostasuna duela agertu behar du: bera izaten saiatu behar du, itxurak egiteari utziz; irekia, gardena eta konfiantzazkoa izan behar du; pazientea enpatikoki ulertzeko gai izan behar du, hots, pazientearen esperientzia eta sentimendu esanguratsuak hautemateko gai izan behar du.
|
|
|
Hau da, duela ez horrenbeste, argibide eskuliburu zehatza eskaintzen zuen mundu batera jaiotzen zela jendea; komunitateak kate motzean lotzen zuen gizabanakoa, baina aldi berean babesa eskaintzen zion, eta naturak
|
berak
ere bere erritmo pausatuan kulunkatzen zuen. Egungo mapak gobernatzen dituzten koordenatuak, aldiz, beste batzuk dira.
|
|
|
Hamarretik bederatzitan, erran gabe doa, hautagaiak ez du ez gauza on ez txarrik entzun gizaemazteki honi buruz, baina hori da gutxienekoa. Hautagaiak badaki konfiantza emailea dela bere bostekoa, eta garrantzitsua dela bere jendea berarekin dagoela sentitzeaz gain,
|
bera
ere bere jendearekin dagoela sentiaraztea; are gehiago, aurkeztu berri dioten hori etorkizunean bere arerio edo hondoratzaile izan daitekeen ustean presentatu diotelako, beharbada.
|
|
2012
|
|
|
Zalantza gabe, Michelangelo izan zen eskulturaren jenio gorena; Michelangelo
|
berak
ere bere beretzat jotzen zuen eskultura, nahiz eta arkitektura eta pintura ere landu. Hogeita hiru urte zituela egin zuen Pietatea Vatikanoko San Pedro elizarako, perfekzioaren eta anatomiaren erabateko jabekuntzaren erakusgarri aparta.
|
|
|
Indarkeriaren eta indarkeria zaleen jazarpena eraman ezinda zihoala esanaz alde egin zuen Euskal Herritik Mikel Azurmendi euskal idazleak. Ez dakit Geroztik inoiz inork euskal idazle aipurik egin zion edo
|
berak
ere bere burua ez ote zuen inoiz halatzat ikusi. Iragarpena egin zuenean. ezin urduriago, egoerak erremediorik gabekoaren traza izan arren, zerbait egin behar berehalako batek bildu ninduen.
|
|
|
Bizitza osoa bere izena entzun gabe pasatzen duenarena, azkenerako
|
berak
ere bere izena ahanzteraino.
|
|
2013
|
|
|
Honek Espainia demokrazian sartzea nahi zuen absolutuki, ahal zen guztia egin zuen horren alde. Espainiako Erregea ezarri zutenean d' Estaingek maite du Erregea, d' Estaing baita, noblea
|
bera
ere berarekin nahi izan zuen Espainia salbatu. Alabaina, ETAk atentatuekin segitzen zuen eta Frantzian ez zen batere ongi ikusia, batere ez.
|
|
|
–Abdelatifek?. Gaixoendako, baina, denborarik laburrena ere luzea izaten da, eta lagun diezagula Allahk denbora
|
bera
ere bere neurrira ekartzen, Guztiahaldunak hala nahi izan dezala.
|
|
|
Zalaparta hartan, Abdul Alimek, edo
|
berak
ere bere grazia egin nahi zuelako edo emazteak hartu zuèn protagonismoa une batez bereganatu nahi zuelako, benetakoa zirudièn doministikua egin zuen, ezin burrunbatsuagoa.
|
|
|
–Borroka nahi baduk, ni nauk musallemdarren ordezkaria!?. Hasi ziren, bada, bi mutilak borrokan, eta Yazîdek jipoitu egin zuen handikotea,
|
berak
ere bereak jaso zituen arren, begi bateko ubeldua jasotako kolpeen seinalerik nabarmenena. Etxerako bidean jada, Hamzak erran zion:
|
|
|
Orduan, baina, Dionixiok, ezustean?
|
berak
ere bere jakin mina zuelako, edo semea bertatik bertara zelatatzeko posibilitateari antzeman ziolako?, honela egin zuen berba:
|
|
|
John, s Collegen ikasia baitzen), Jane Austenek giro landu eta irakurri zalea ezagutu zuen txiki txikitatik. Amari dagokionez, badakigu haren familian senide aristokrata eta kulturadun bat baino gehiago izan zela, eta
|
bera
ere bere adimen zorrotz eta ateraldi zorrotzengatik ezagutu zutela ingurukoek: «zentzun handia eta irudimen bizia batuz, bai idatziz eta bai solasean epigramaren indar eta zorroztasunarekin mintzo zen», halaxe deskribatu zuen bere iloba batek.
|
|
|
1871n garaile atera zen Alemaniak sekulako garapena izan zuen 1880tik1914era. Ekonomikoki jauzi handia egin zuen, industria arloan ordu arte nagusi zen Ingalaterraren parera heltzeraino; eta Frantzia
|
bera
ere bere industrian franko zaharkitua gelditu zen, Alemaniarekin alderatuz. Baina arazobat zeukan, eremuz mugatua zegoelako eta ez zuelako koloniarik, ingurukobeste estatuek zituzten gisan, lehengaiak merke eskuratu ahal izateko eta geroeta gehiago hazten ari zen biztanleria hornitzeko.
|
|
|
" Borroka nahi baduk, ni nauk musallemdarren ordezkaria!". Hasi ziren, bada, bi mutilak borrokan, eta Yazîdek jipoitu egin zuen handikotea,
|
berak
ere bereak jaso zituen arren, begi bateko ubeldua jasotako kolpeen seinalerik nabarmenena... Etxerako bidean jada, Hamzak erran zion:
|
|
|
–Ziztuan etorri ere! –Abdelatifek– Gaixoendako, baina, denborarik laburrena ere luzea izaten da, eta lagun diezagula Allahk denbora
|
bera
ere bere neurrira ekartzen, Guztiahaldunak hala nahi izan dezala.
|
|
|
Zalaparta hartan, Abdul Alimek, edo
|
berak
ere bere grazia egin nahi zuelako edo emazteak hartu zuèn protagonismoa une batez bereganatu nahi zuelako, benetakoa zirudièn doministikua egin zuen, ezin burrunbatsuagoa.
|
|
2014
|
|
|
Ados, ados, hobera egiten duzunean ikusiko dugu elkar, esan nion, eta, han egitekorik ez nuela iritzita, ospa egin nuen. Harro harro joan nintzen, beldurra gabe errukia niola,
|
berak
ere bere miseriak zituela pentsatuta eta, behingoz, ez zela bera kontrolatzen zuena. Baina kale egin nuen.
|
|
|
Orain etxea Elenarena da guztiz. Denbora
|
bera
ere bere esku duela dirudi.
|
|
|
Peter Plan, baina, aita bezalaxe, gizon axkarra zen, oso ere lixtoa, alegia?, urrezko arrautzak egiten zituèn oiloa etxeko leihoan behin bakarrik pausatzen zela sinesten zuena. Baita ulertu ere, hartarako,
|
berak
ere bere ahalegintxoa egin behar zuela, ausaz. Hala, handik hiru hilabetera, bere patrika gizentzeko onena zelakoan, Nafarroako eskuineko alderdira jo zuen, UPNra.
|
|
|
–Xabier, > zuk> ere> nire> odol> talde> bera> duzu, > > da? > Baietz erantzun nionean, ea hori egiaztatzeko dokumen turen bat aldean ba ote neukan itaundu zidan. orduan txarteltxo bat ohi neraman diru zorroan, autoan nenbilela istripurik izan eta odol transfusiorik behar izanez gero, xehetasun horiek azaltzen zituena, eta Gabrieli pasatu nion.
|
Berak
ere berea atera eta don nemesiori biak erakutsi zizkion irriz: –Zer, > hauek> ere> erakutsi> be > > al> dizkizugu> geure> euskalduntasuna> frogatzeko? > txartelak ikusi eta han biok odola o negatiboa genuela irakurtzean erabat isildu zen apaiz gipuzkoarra.
|
|
|
Kokoteraino dago gure izara, trapu eta arropa zikinak garbitzeaz, zulo estu eta ilun batean egoteaz, ezin dantzan egin, egunean infinitu buelta ematen bi hormek estutzen duten bitartean. Gure afarietako hitzak entzun ostean
|
bera
ere bere bidea egin nahian ibiliko da. Garbigailu independentistak ez du oraindik indar metaketarik lortu sukaldean, labea eta hozkailua geldi baitaude.
|
|
|
|
Bera
ere bere aukerarekin pozik egotea espero dut.
|
|
|
Minixtro xintxo eta leialak nahi zituela berekin eta ez holako errekitu batzu! Bestenaz
|
berak
ere bere kargua utziko zuela eta berehala! Presidentak arras untsa hartu ditu, hala iduri du segurik, Manuel Valls-en solasak.
|
|
2015
|
|
|
Zentzuzko arrazoi bakarra dago:
|
berak
ere bere miseriak eta erantzukizunak ezkutatu nahi ditu.
|
|
|
Bankes jaunaren angelu berean begira, pentsatu zuen inongo emakumek ezin zuela beste emakume bat miretsi gizon hark adina; Bankes jaunak bien gainean zabaldutako gerizpea zuten babes. Haren argiari jarraituz,
|
berak
ere bere izpi berezia gehitu zuen, bere artean pentsatuz Ramsay andrea zalantzarik gabe pertsonarik zoragarriena zela, liburuaren gainean burua apalduta?; onena, agian; baina, era berean, han ikusten zen forma perfektuaren aldean desberdina zen. Baina zergatik desberdina, eta nola desberdina?, galdetu zion bere buruari, bere paletako tontor urdinak eta berdeak karraskatuz, orain lur zokor bizigabeen antzekoak, baina zin egin zuen arnasa emango ziela zokor haiei, mugitu eta jariatzera behartu, bere agindua betearaziko ziela biharamunean.
|
|
|
Bere lana dauka, zioen Lilyk bere artean. Orduan oroitu zen, bat batean altxorra aurkiturik bezala,
|
berak
ere bere lana zeukala. Tximistaren antzera bere koadroa ikusi eta pentsatu zuen:
|
|
|
Mek
|
berak
ere bere eskumuturreko ordularia aztertu du.
|
|
|
Azkueren hiztegia osatzen eta zuzentzen ziharduen aspaldi luzean, euskararen fonetika historikoaz egina zuen bere doktoretza tesi bikaina, aditua zen onomastikan, Euskal Herri osoko hainbat izkribu zahar argitaratuak eta aztertuak zituen, Erronkari eta Zaraitzuko euskalkiak bertatik bertara bilduak eta landuak zituen, eta gainerakoez ere. Bizkaikoaz eta Gipuzkoakoaz, gehienbat? bazuen ezagutza zabala, euskararen eta Euskal Herriaren bilakaera ikertuak zituen, euskarak beste hizkuntza batzuekin izan ditzakeen ahaidetasunak aztertuak zituen, euskal literatura gertutik ezagutzen zuen, mundu zabaleko hizkuntzalaritzan egindako aurrerapenen berri bazuen, eta
|
berak
ere bere ekarriak eginak zituen... Hitz bitan esateko, premia ordu hartan behar zen laguna suertatu zen Euskal Herrian.
|
|
|
Irakurle bakoitzak irudika zitzala nahi bezala! Zenbat pertsonaia ez ote zituen irudikatu
|
berak
ere bere gisara! Zenbat bider ez ote zen ernegatu, idazleren bat pertsonaiak deskribatzen behar baino gehiago luzatu zela eta!
|
|
|
Eta herritik urrunduta, mundutik aldenduta, txakurra zuen lagun bakarra. Eta zure oroitzapena, pentsatu zuen, eta
|
berak
ere bere bidea egin zuela, aurrea hartu ziola idazleari, ahal zuen neurrian.
|
|
|
Hau da, aurrez Errege Kontseiluko buruari, Antonio Mauricio Pazosi, eman dizkiote Graciánen bisitari eskumenen agiriak, eta Gracián eta nuntzioa biltzen direnean, Pazos
|
bera
ere bertan izatea komeni da, Felipe Sega nuntzioak nahi duen guztia egin ez dezan.
|
|
|
Bere burua olerkaritzat izan ez arren, badu olerki fin, eder eta goi mailakorik.
|
Bera
ere bere emaitza ikusirik pixka bat harriturik dagoela dirudi, nola ondu ahal izan dituen berak halako ahapaldiak, bere burua ez baitzuen horrenbesterako gai ikusten; gehienbat koplari oparo eta bertsogile trebetzat izan zezakeen. Baina badu horren erantzuna:
|
|
|
Ranger, The Invention of the Tradition Revisited: The Case of Colonial Africa, MacMillan, London, 1993, eta Anthony Smith, The Cultural Foundantions of Nation, Blackwell, Malden, 2008 Hobsbawmek
|
berak
ere bere erreserbak erakutsi nahi izan zituen euren lanaren arrastoan agertu ziren" tradizio asmatuen" aurrean: ikerlan horietan tradizioen produkzioa lehenetsi omen zuten eta baztertu asmazioen harrera eta eraginkortasunaren zergatia.
|
|
|
" Hirugarren guneak" itxaropen adina errezelo eragiten zuen Ezker Abertzalean: ...riak errazten zizkion, eta Ezker Abertzalearentzat gakoa zen gatazkaren konponbide negoziatuaren zilegitasun eta egokitasunaren aldeko ustea indartzen zuen jendartean; bestetik, ordea, beldur zen gunearen lausotasunak eta guneko hainbat eragileren ikuspuntu eta planteamenduek ez ote zuten bere proiektu politikoa desitxuratuko eta oinarri militantea nahastuko.625 Horregatik, uneren batean Rafa Diez
|
berak
ere bere burua guneko kidetzat hartu bazuen ere" hirugarren gunekoa" eta ez, inondik ere," hirugarren bidekoa", zehaztu zuen— Ezker Abertzaleak argi utzi zuen hirugarren gunea ez zela proiektu bat, bidea egiten lagundu zezakeen giro bat baizik.626
|
|
2016
|
|
|
Tratamenduari uko, gaixoaren autonomia, arazorik ez. Baina pentsa egoera horretara iristen garela aurrez hitz egin gabe, eta medikuaren aldamenean batzuk" senda egiozu pneumonia" esanez, besteak" ez artatu",
|
bera
ere bere hilkortasunaren aurrean… Uneren batean esango du: " Kito!".
|
|
|
Euskara eta euskaltasuna galdu zituzten horiek inertzian eta frantseskerian erori ziren, ezkertiar nola eskuindar, ihauteriko afixa egileak barne. Sapek esandako guziak ongi ulertzen zituen,
|
berak
ere bere askazian gauza berdina ezagutzen zuelako.
|