|
2000
|
|
|
Hesi hauek, larreen freskura luzaroagoan mantentzeaz eta aziendentzat babesleak izateaz gainera, ingurunean integratutako bizidunen komunitate aberats eta dibertsoak dira. Dena den, hesi natural batzuk
|
bere
hartan iraun dute Ahedo eta Pandoko eskualdetan bereziki.
|
|
|
Eta begiak igurtzi nituen eta haiek ohi ez bezala zabaldu nituen... baina bozak
|
bere
hartan zirauen...
|
|
|
Funtzioari hainbatgarrenez ekin genionean, ez zen bertsolaririk ez suziri ekologikorik izan. Lehen itxura batean, denak
|
bere
hartan zirauen. Baina, zorrotzago begiratuz gero eta ez hain zorrotz ere, egia esatera, gauzak oso aldaturik zeuden, erro errotik esango nuke.
|
|
|
Orduak joan ziren, orduak eta orduak, eta azken ordu bat ere bai. Patio gotikoan jendeak
|
bere
hartan zirauen itxura batean, gure aitorpenak entzuteko irrikaz. Eta, itxura batean esan dut, alegia ez naiz gehiegi ausartu egoera nola zegoen azaltzeko garaian, baina egia esan, egoera txit aldatuta zegoen harmailetan, guk, gonbidatuok, ezikusiarena egiten biziki saiatu ginen arren.
|
|
2001
|
|
|
hogei besterik ez. Baina urteok gutxi izanagatik, urte larriak izan dira, gizaldiz gizaldi
|
bere
hartan iraun duten gauza asko aldatzeko eta deuseztatzeko indarra beregan zekartenak. Nahitaezkoa dugu, beraz, euskal literaturari geure esku lanez edo geure gogo onez bederen lagundu nahi geniokeenak geure burua aztertzea, ea zertan garen, itxarobidean ala etsibidean; ea zein den gure eginkizuna eta, batez ere, gure lagundu nahia zenbaterainokoa den.
|
|
|
Eta urteek, esan dezagun azken 25 urteek, eraberritu dituzte bazterrak hizkuntza kontuan. Franko gauza desegin dira, eta ez zaiz  kigu hondakinak baizik agertzen; ez dira gutxi, halere,
|
bere
hartan iraun dutenak. Ze irizpidetan finkatu diren bereizketa egin dutenak ez dut garbi ikusten:
|
|
|
Orain goi mailako literatur mota bezala behintzat zertxobait baztertua dagoen eleberri historikoak edo historia nobelak ez du hasierako
|
bere
hartan iraun. Axalaren lilura zen batik bat lehenbiziko erromantikoentzat. Manzoni eta besteren bat kenduz gero, agian?; pintura betea gero, arkeologiaren bidez erdietsia, Flaubertentzat eta; azkenik, berriz, historiaren oinarriak eta indar eragileak hobeki ezagutu nahiak sarbide berriak sortu ahala, hondoraino eta hondarreraino murgildu nahi lukeen egitekoa:
|
|
|
Hizkuntzarekin gertatzen den antzera, ez da garbiroegi ikusten nola
|
bere
hartan iraun zuten antzinadanik zetozen direlako lege horiek. Foruak, maiz entzuten dugu horrelakorik, nonahi aurki daitezke, edonongo hiri eta eskualdeetan.
|
|
|
Argitasun huts horiek, ordea, mamiaren pare, teoriaren hezurrak behar dituzte zutik egongo badira. Teoriak, noski, iragankorrak dira, ez dute
|
bere
hartan irauten. Baina izen hori merezi duen edozein teoriak esan dezake bere buruaz besteak esan zuena:
|
|
2002
|
|
|
Eta, gelatik kanpora egiten zuela, berehala itzuli zen, ikastetxeko mojen ama nagusiak lagundurik. Orduan bai, bizpahiru segundo laburren buruan, isiltasun osoa egin zen gelan, non hats eta kirats usainak
|
bere
hartan baitzirauen, neskek, pixka bat lehenago, leihoak ireki eta zabaldu zituzten arren. Eta maistrak aurrera egin zuen, atzetik ama nagusia zerraiola, harik eta Arantxaren aurrean plantatu zen arte.
|
|
|
Josu R bere eserlekura itzuli zen. Alain Delon, Maurice Ronet eta ilehori platinoaren arazoek
|
bere
hartan zirauten: borrokak, pertsekuzioak, iruzurrak, eta abar.
|
|
2004
|
|
|
espainiarren kultura nagusitu zen, Taino indiarrak desagertu egin ziren, Afrikako esklaboak iritsi ziren eta uharteak Puerto Rico izena hartu zuen. San Juan zaharrean, Espainia kolonialaren aztarnak
|
bere
hartan dirau oraindik ereâ?.
|
|
|
1933ko funtzionarioen legea medio unibertsitatetik bota zutenean, Alemaniatik atera eta hona etorri zen. Nolanahi ere, gure kontra lan egiteko gogoak
|
bere
hartan iraun zion judu aluari, antza denez.
|
|
2005
|
|
|
Hasteko, Afrikako txiroenei barkatu zaizkien 55.000 milioi dolarrak ez daude oraindik barkatuta, proposamen bat da, berretsi beharrekoa. Milioi horiek dira afrikarrek dauzkaten 19 hartzekodun nagusietatik hiruri dagozkienak; gainerako zorrak
|
bere
hartan dirau. Bestalde, 14 herrialde txiroen horiei barkatzen zaien dolar bakoitzeko beste dolar bat gutxiago jasoko dute laguntzatan, eta laguntza berreskuratzekotan Munduko Bankuak eta bestek erabakitako politika ekonomikoa zorrotz aplikatu dute.
|
|
2007
|
|
|
Latinak eta erromantzeek euskaran izan duten eragina ageria da eta ukatzerik ez dago, baina ha ta guzti ere hizkuntzaren funtsezko egiturek
|
bere
hartan diraute: adjektiboa izenaren ondoren doa (etxe zuri); mugatzaileak atzizki bidez markatzen dira (etxe zuri a); erlazio markak orobat (etxe an).
|
|
2008
|
|
|
Nolanahi den ere, erregela horiek ez dituzte ukitu Merkataritzako zuzenbidearen preskripzio epeak, kontabilitatea eramateko edo fakturak gordetzeko. Beste alde batetik, datuak preskribatutako zergaldian zehaztu baziren ere, datu horiek justifikatzeko betebeharrak
|
bere
hartan dirau datuotan oinarritutako tributu zorra zehazteko eskubidea preskribatu arte.
|
|
|
Inork ez du zalantzan jartzen haren nazionalismoa, baina Masek ez du argi utzi eskatzen ari den erabakitzeko eskubide horrek independentzia ekarriko duen edo bere zergak eta baliabideak kudeatzeko eskumenak lortzeko balioko dion Kataluniari. Ostertza seinalatzeko aukera dute ordezkari hautesleek,
|
bere
hartan baitirau estatu propio bat sortzearen aldeko zuzenketa batek, baldin eta Auzitegi Konstituzionalak azkenean murriztu egiten badu Kataluniako Estatutua.
|
|
|
«Janzkera maskulino probokatzailea» eramateagatik. Hamarkada pare bat igaroak ziren emakumezkoen moda aldatzen hasi zenetik, baina gizartearen pentsaerak
|
bere
hartan zirauen. Dietrich Hollywoodeko izarretako bat zen, bere janzkera dotorearengatik ezaguna.
|
|
|
Hamar urteren buruan, ondorioek
|
bere
hartan dirautela gogorarazi du Aizpuruak
|
|
|
Mertxe Aizpurua Egin eko langile ohiak beharrezkoa ikusten du horrelako egunak gogoraraztea. «Hamar urte pasatu dira, baina ondorioek
|
bere
hartan diraute; batzuk kartzelan daude, eta bertze batzuei Egin eko zorra ordainarazi nahi diete». Ikuspegi zabalago batetik begiratuta ere, uste du ezin dela geldirik egon.
|
|
|
Katalantasuna eta euskalduntasuna, berez espainoltasunetik at, kaltegarriak, insolidarioak eta moral aldetik gaitzesgarriak dira. Eta, guztiak
|
bere
hartan iraun dezan, federalismoaren bikaintasunen gorazarre egiten digute, eta panazea handi bat balitz bezala aurkezten. Hain tematurik dabiltza beren espainoltasunean, ahantzi egiten baitute federalismoak, inolako zentzurik izango badu, askea eta inork inposatu gabekoa behar duela izan, erabat independente eta bere kabuz erabakitzeko gai den hura baino ez baita aske.
|
|
|
Zorionez, Moskun ez bezala, San Petersburgen Literaturaren Museora hurbiltzeko beta izan nuen eta, bertan, Nikolai Gogol zenaren omenez pairaturiko erakusketa ikusi. Gogol XIX. hastapeneko errusiar errealismo komikoaren maisuak orduko nahiz egungo inperioa ulertu ahal izateko emaniko zenbait gako literariok
|
bere
hartan dirautela erakutsi zidan, honako lerroak direla medio, irakurle, zurekin partekatu nahi ditudanak.
|
|
|
kriminalizatu egiten du kontsulta, erantzuna haren interesen aurkakoa uste izatekoa dena ez dezaten aintzakotzat har nazioarteko instantzietan. Galderarik izan ezean, ez dago erantzunik, eta, erantzunik izan ezean, denak
|
bere
hartan dirau. Nagusiek ere debekatu egiten diete esklaboei beren buruari galde diezaioten ea aske izan nahi duten.
|
|
2009
|
|
|
AEBetan debekatua dago, baina, normalean, debekuek ez dute inoiz funtzionatu, Lasherasen hitzetan. Alemanian eta Herbehereetan arautua dago prostituzioa, baina etorkinak kanpo utzi dituzte, eta arazoak
|
bere
hartan dirau, kanpotarrak kolektiboaren %95 direlako. Suedian, ezabatu egin nahi dute, eta bezeroa zigortzen hasi dira.
|
|
|
Halere, bada beldurtzen ez denik, Viñarock ekoak, adibidez, ez dute inoiz atzera egiten, esaten dietena esaten dietela ere; oso ausartak dira. Egun ere arazoak
|
bere
hartan dirauela azaldu du Gorosabelek, jada komunikabideetan garai bateko oihartzuna ez izan arren. Hala ere, horrelako ekintzek ez dute Su Ta Gar taldea geldiarazten:
|
|
|
Azkenik, esanguratsua da oso, batetik, Espainiako Gobernuari eskatzea aintzakotzat har dezala terrorismo delituen eskumena epaitegi arruntetara aldatu ahal izatea, epaitegi zentral espezializatu bakar batera mugatu beharrean, alegia Auzitegi Nazionalera; eta, bestetik, gomendatzea erabat ken dezala atxilotuen inkomunikazio aldia eta sistematikoki aplika ditzala tortura eta tratu txarrak prebenitzeko neurriak, eta, erasoak egin dituztela uste izateko arrazoi franko badago, abiaraz dezala berehala haiek aztertzeko ikerketa independente, inpartzial eta erabateko bat, eta legearen aurrera eraman ditzatela legea urratu dutenak. Galderak
|
bere
hartan dirau: zeren zain dago euskal herria, erantzuteke?
|
|
|
Itzuli dira urak beren bidera, komunikabideei dagokienez, egoera araugabean dauden immigranteen atxiloketa kopuru andanak zalaparta itxuratia sorrarazi baitu, oraindik orain, nola politikan hala kazetaritzan. Baina atzerriko pertsona dezente dauden auzo eta tokietatik itzuli bat egitea besterik ez dago jazarpenak
|
bere
hartan dirauela egiaztatzeko, eta ohartzeko egiturazkoa dela kontua, Atzerritarren Legea bidegabeki interpretatzearen ondorioz polizia etxeetan dabilen barne zirkular huts bat baino areago.
|
|
|
Bere ibilbidea, baina ez da hor amaituko. Jacob Zumaren gobernuan ere
|
bere
hartan iraungo duela iragarri dio BERRIAri, eta litekeena dela, ekonomia politikaren noranzkoa aldaraztea ere.
|
|
|
Eta izugarriena da alderdi espainol handi biak ildo horretatik jotzeko gertu daudela aurrerantzean ere, hurrengo mende erdian, B planik ez izateaz gain ez baitute polizia irtenbidea baino aintzakotzat hartzen gatazka konpontzeko. Berrogeita hamar urtean dihardute ETA dagoela esan eta esan, eta ETAk galdua duela ekintzarako gaitasuna, ebakia diotela burua ETAri... baina denak
|
bere
hartan dirau. Bere hartan diraute atentatuek, bere hartan diraute biktimek eta bere hartan dirau hitz hutsal berberen oihartzunak ere.
|
|
|
Berrogeita hamar urtean dihardute ETA dagoela esan eta esan, eta ETAk galdua duela ekintzarako gaitasuna, ebakia diotela burua ETAri... baina denak bere hartan dirau.
|
Bere
hartan diraute atentatuek, bere hartan diraute biktimek eta bere hartan dirau hitz hutsal berberen oihartzunak ere. Alferrekoa gertatu da polizia bidea baino ez erabiltzea ETA amaitzeko estrategia bakar gisa, baina haiek berenean diraute, alferrekotasun horretan segi eta segi; bizitzako beste edozein alorretan ezin eztabaidatuzko argudioa izango litzateke hori, estrategia aldatzeko, baina Espainiaren kasuan estrategia bera da ezin eztabaidatuzkoa.
|
|
|
Berrogeita hamar urtean dihardute ETA dagoela esan eta esan, eta ETAk galdua duela ekintzarako gaitasuna, ebakia diotela burua ETAri... baina denak bere hartan dirau. Bere hartan diraute atentatuek,
|
bere
hartan diraute biktimek eta bere hartan dirau hitz hutsal berberen oihartzunak ere. Alferrekoa gertatu da polizia bidea baino ez erabiltzea ETA amaitzeko estrategia bakar gisa, baina haiek berenean diraute, alferrekotasun horretan segi eta segi; bizitzako beste edozein alorretan ezin eztabaidatuzko argudioa izango litzateke hori, estrategia aldatzeko, baina Espainiaren kasuan estrategia bera da ezin eztabaidatuzkoa.
|
|
|
Berrogeita hamar urtean dihardute ETA dagoela esan eta esan, eta ETAk galdua duela ekintzarako gaitasuna, ebakia diotela burua ETAri... baina denak bere hartan dirau. Bere hartan diraute atentatuek, bere hartan diraute biktimek eta
|
bere
hartan dirau hitz hutsal berberen oihartzunak ere. Alferrekoa gertatu da polizia bidea baino ez erabiltzea ETA amaitzeko estrategia bakar gisa, baina haiek berenean diraute, alferrekotasun horretan segi eta segi; bizitzako beste edozein alorretan ezin eztabaidatuzko argudioa izango litzateke hori, estrategia aldatzeko, baina Espainiaren kasuan estrategia bera da ezin eztabaidatuzkoa.
|
|
|
Halakoxea da gogo mehartasuna. Kontua da, ordea, berrogeita hamar urtean porrot egin eta
|
bere
hartan dirauen gogo mehartasuna alienazio bihurtu ohi dela, edozer sakrifikatzeko gertu dagoen alienazio, norbere hutsegitea ez aitortzearren.
|
|
|
Hogeita hamar urtez ezagutzen dugu elkar, eta urte hauetan kideak aldatu egin diren arren, taldearen oinarriak
|
bere
hartan dirau. Askoz ere azkarrago egin dezakezu lan zure taldearekin, eta emaitza hobeak lor ditzakezu.
|
|
|
Beste alde batetik, ELA berriko edo eladioen anti arestismoak
|
bere
hartan zirauen. Horra, adibide modura, Zeruko Argiako kronika bat, Gabriel Arestik martxoaren 12an Bilboko Euskal Astearen barruan egindako hitzaldiaren berri ematen zuena:
|
|
2010
|
|
|
Zenbait helduk, esaterako, negar egin ohi dute, kontrako egoeraren batek durduzatuz gero. Barrena arindu egiten dute, bai, baina gatazkak
|
bere
hartan dirau, aldagaitz. Jakina, besterik izango litzateke burua erabiliko balute, eta ez emozioak, baina ez dira beren ahalbideen jakitun, eta arerioen esku amaitzen dute, haien jostailu.
|
|
2011
|
|
|
– Herri bat izateak berezkoa du azkenean Estatu bihurtzea eta
|
bere
hartan iraun ahal izatea; Estatua moldatzen ez duen herri batek[?] ez dauka, zehatz mehatz hitz eginda, historiarik, estatuak sortu aurreko herrien izaerari baitagokio; gaur egun ere bada nazio basati moduan bizi den hainbat eta hainbat herri munduan?. 131 or.
|
|
|
Gomazko kanpaia isurbidearen gainean jarri eta bultza egin zuen indarrez. Urak gur gur egin zuen hodian, baina buxadurak
|
bere
hartan iraun zuen. Mikelek hobeki heldu zion buxagailu kentzailearen kirtenari.
|
|
|
Toreroaren irribarreak
|
bere
hartan iraun zuen, baina alerta argi bat piztu zitzaion begietan.
|
|
2012
|
|
|
Ez egitez, hainbat publizitate, artikulu edo telebista katetan emakumeak objektu gisa tratatzen dituztela ikusiagatik ez dutelako salatzen. Ez egitez, desberdintasunak eta indarkeriak
|
bere
hartan dirautela ikusiagatik ez direlako gai manifestatzeko azaroaren 25ean edota edozein erailketa gertatzen denean, horiek emakumeen kontuak direla argudiatuta. Ez egitearen ez egiteak duintasunik gabeko egiten ditu gizonak.
|
|
|
Dasilvak gorroto hutsezko begirada bota zion, baina gizonaren irribarreak
|
bere
hartan iraun zuen.
|
|
|
1835 urtera arte ez zegoen Yonvillera iristeko bide taxuzkorik; baina garai inguru hartan moldatu zuten Abbevilleko errepidea Amienskoarekin lotzen duen auzabide handia, Rouendik Flandes aldera doazen gurtzainek batzuetan erabiltzen dutena. Halere, Yonville l. Abbayek
|
bere
hartan iraun du, bere irtenbide berriak arren. Soroak hobetu ordez, belazeetan tematzen dira oraindik ere, nahiko baliogabeak izan arren, eta hirigune nagiak, lautadatik aldenduz, ibai aldera hazten segitu du noski.
|
|
2013
|
|
|
Altube zeharkatzen duen AP autobidea kenduz gero, ia berez den moduan iraundu naturak inguruotan. Etorkizunean ere
|
bere
hartan iraun dezan, denen eskura dago.
|
|
|
Iberolacerta cyreni espezieko arra. Argazkilaria hurbiltzean ere
|
bere
hartan irauten du; pertsonalitate ausarteko alea da, beraz. Arg. © Carlos Cabido
|
|
|
Yusupoff printzea isilik geratu zen, ez zion ezer erantzun. Barrutik bere ezinegon zitalak
|
bere
hartan zirauen.
|
|
|
Zure sentimenduak lehengo apirileko berberak baldin badira, esadazu oraintxe. Neure atxikimendu eta gurariek
|
bere
hartan diraute, baina esan hitz bat eta ez dut inoiz gai hau berriz aipatuko.
|
|
2014
|
|
|
Esaterako, herriaz denaz bezainbatean: . XIX. mendeko aleman batentzat [hots,, izpiritu alemanarentzat?] herri kontzeptua zehaztapenez eta potentzialtasun mistikoez josirik zegoen? 81 Aldiz,, garai horretako frantses batentzat herria soberaniaren euskarri abstraktu bat besterik ez zen, eta herri kontzeptua oso bereizia zegoen nazio kontzeptutik? 82. Frantzian, Alemanian ez bezala, herria ez zen
|
bere
hartan irauten zuen ondarea, konpromiso gehiegirik gabe aukera politiko eta kultural guztietarako gai zen elementu espekulatiboa; aitzitik, Frantzian, herria demokraziarantz zihoan protagonista zen?? 83 Ondorioz, nazioaz bezainbatean: –nazio pentsamendu etnografikoa [rentzat, hots, pentsamendu alemanarentzat]?
|
|
|
Egia da Felisak ez ziola era hartan bere sakoneko problemari aterabide bat eman, hurkoarenganako nazka sentitzea lotsagarria zen kristau batendako, eta nazkak
|
bere
hartan zirauen bere baitan?, baina egia da, halaber, Felisak bere ahalmenen neurrian egin ziola problemari buru. Zer gehiago egin zezakeen, bada, baldin eta zikinkeriaren aurkako bere jarrera hura berezkoa bazuen?
|
|
2015
|
|
|
Asko eta asko izan dira lortutakoak. Baina, beharbada, gure kezkarik larrienak oraindik ere
|
bere
hartan dirau. Krisialdi ekonomikoari buruz ari naiz.
|
|
|
Ez dago ziur esaterik, baina baliteke joan zenetik etorri den arte hiruzpalau aste igaro izatea, bost ez badira. Bien bitartean, gelan denak
|
bere
hartan dirau. Poetak beren lekuan esertzen dira.
|
|
|
Berriro saiatu nintzen, nire pisu osoaz. Giltzarrapoak
|
bere
hartan iraun zuen. Izerdi hotza isuri zitzaidan.
|
|
|
Gandua gero eta trinkoagoa zen, eta ozta ozta ikusten nuen Azeriaren itzala. Irudipen itogarri hark
|
bere
hartan zirauen. Azeria gelditu egin zen, alde guztietara begira.
|
|
|
Bestalde, Armada Inperialaren mehatxuak
|
bere
hartan zirauen, eta zelatariek tropa mugimendu kezkagarrien berri ekartzen zuten. Baina ezin da beti beldurrak egon.
|
|
|
Egia da ez dela ongi antzematen denbora hori, ez baita sentitzen; baina une berean tarte txikia dela diot ahalmenen bat berera etorri gabe egoten denekoa. Borondatea da
|
bere
hartan irauten duena, baina gainerako bi ahalmenak laster hasten dira gogait eragiten. Borondatea geldi geldi dagoenez gero, besteak ere geldiarazi egiten ditu berriro eta horrela daude beste pixka batean eta bizira itzultzen dira gero.
|
|
|
5 Bada, oinazeak
|
bere
hartan irauten zuela-eta, esan nuen: barre egingo ez balute, ur bedeinkatua eskatuko nuke.
|
|
2016
|
|
|
g) zer dira" udalerri euskaldunak"?; h) zer dira" arnasguneak"?; i) nolako erabiXede bikoitza du txostenak, funtsaren funtsean: a) eskueran ditugun datu eta azterketa soziolinguistikoen argitan euskararen erabilerak azken hamarkadotan gora egin duen,
|
bere
hartan dirauen ala gainbehera datorren aztertzea. b) euskara indarberritzeko hizkuntzaplangintzaren alorrean, eta horri buruzko ikerketa lanean, ditugun erronka nagusiak identifikatzea.
|
|
|
Xede bikoitza du txostenak, funtsaren funtsean: a) eskueran ditugun datu eta azterketa soziolinguistikoen argitan euskararen erabilerak azken hamarkadotan gora egin duen,
|
bere
hartan dirauen ala gainbehera datorren aztertzea1: leku eta jaurdungune, solastalde eta rol harreman, adierazpide eta adierazmolde bakoitzean erabilera horrek zertan aurrera egin duen, eta zertan ez, zehaztea; b) euskara indarberritzeko hizkuntza plangintzaren alorrean, eta horri buruzko ikerketa lanean, ditugun erronka nagusiak identifikatzea.
|
|
|
1 Hori baino konplexuagoa da, berez, eskuartean dugun eginkizuna: aurreko hiru bide horiek (erabilerak gora egin,
|
bere
hartan iraun, gainbehera etorri) ez dira, praktikan, aukera posible bakarrak. Ez bakarrak eta ez, askotan, maizenik hezurmamitzen direnak.
|
|
|
Funtzionario guztiei atzerrira bidaiatzeko baimena mugatu diete, gainera. AKP Justizia eta Garapena Alderdiaren jarraitzaileek eta bertzelako islamistek karrikak hartu dituzte, eta, Hurriyet egunkariak jakinarazi duenez, ekialdeko Malatya probintzian tentsioa anitz handitu da, alevien auzoei eraso dietelako, islamaren bertze adar baten fededunak dira?. HDPri eskertza YildirimekKurdistanen iaz berpiztutako gerrak
|
bere
hartan iraun du, eta tentsioa handia da, ez baitago argi kolpe saiakerak zein bidetan eraginen dion gatazkari. Atzo, Yildirimek ezusteko keinua egin zuen, HDP eskertzetan aipatuta.
|
|
|
Birritan pentsatu gabe bidaliko zuen espetxera Baakir. Baina sentipenak
|
bere
hartan zirauen: mutila errugabea zen.
|
|
2018
|
|
|
artifizio maskulino bat, hazkunde eta gainbehera naturalaren joeraren aurka sortua?. Gizonek politika mundura ekartzeko gaitasuna dutelako aldarria menderik mende hedatu da, baina arrazoibide horrek ez du
|
bere
hartan iraun gaur arte (zenbait eztabaida feministatan iradoki den bezala), eta ez zen desagertu XVIII. mendean, kontratu sozialaren teorialariek patriarkalismo klasikoa garaitu zutenean. Jatorrizko kontratu baten inguruko istorioek eta berdintasun eta askatasun indibidual natural baten ideia iraultzaileak aldaketa funtsezko bat ekarri zuten arrazoibide patriarkalaren tradizio luzean.
|
|
|
Indibidualaren esanahiak
|
bere
hartan irauteko, nahitaezkoa da gizarte zibilaren beste dikotomia hauek ere bere hartan irautea: naturala/ zibila, pribatua/ publikoa, emakumea/ norbanakoa (eta sexua/ generoa).
|
|
|
Indibidualaren esanahiak bere hartan irauteko, nahitaezkoa da gizarte zibilaren beste dikotomia hauek ere
|
bere
hartan irautea: naturala/ zibila, pribatua/ publikoa, emakumea/ norbanakoa (eta sexua/ generoa).
|
|
|
ezkontza kontratuA besterik ez dago aukeran. Emakume ezkonduek XIX. mendean lortu zuten, lehen aldiz, beren kabuz kontratuak egiteko zenbait botere, Emakume Ezkonduen Jabetzaren Legea onartu zenean (Britainia Handiko Parlamentuan, emazteei ez zitzaien 1935era arte onartu kontratuak egiteko gaitasuna), baina, Lenore Weitzmanek dioen bezala, nahiz eta erreforma handiak egin diren harrezkeroztik, senar emazteen kontratuan badira bi lege muga
|
bere
hartan iraun dutenak. –Batetik, ezein kontratuk ezin ditu aldatu ezkon harremanaren elementu oinarrizkoak, eta, bestetik, kontratu bakar batean ere ezin da ezer agertu dibortzioari buruz?.
|
|
|
Merkatu kapitalista, berez, patriarkala da, eta lanaren sexu banaketaren arabera egituratuta dago. Lan indarraren segregazio sexual horrek
|
bere
hartan iraun du nabarmen XX. mendean, eta lantokiak ere anaitasunezko elkartasun esparru dira oraindik. Emakume gehienek estatus eta soldata apaleko lanbide gutxi batzuetan baino ezin dute aurkitu enplegu ordaindu bat; oro har, gainera, beste emakume batzuekin batera lan egiten dute, baina gizonen ardurapean, eta, soldata berdintasunerako legeak gorabehera, gizonek baino gutxiago kobratzen dute.
|
|
|
Horren ondorioz, soldatak sexuaren arabera bereizi dira. Emakume langileei gutxiago ordaintzen diete gizonei baino, eta, hortaz, emakumeak emazte izatera bultzatzen dituen pizgarri ekonomikoak
|
bere
hartan dirau oraindik ere. Soldata ogia etxera dakarren gizonezkoari dagokiolako uste hori ederki islatu da oso berriki, 1985ean, Estatu Batuetan, artikulu batean adierazi baitute, emakumeei oro har [gizonei baino] gutxiago?
|
|
|
Anaitasunak, teorian, komunitatea esan nahi du, ez gizonen anaiartea. Azkenaldian zenbait feminista egiten ari diren ikerlanetan (Britainia Handian bereziki), agerian geratzen hasi da nola jatorrizko anaitasun kontratuaren baldintzek oraindik ere
|
bere
hartan dirauten lantokietako egunerokoan eta langile klasearen mugimenduan. Cynthia Cockburn ek, esaterako, azterlan zoragarri bat egin du inprimatzaile britainiarren inguruan (Brothers jarri dio izenburua), eta xehe xehe erakutsi du nola lantokiak eta sindikatuak anaitasun eremu gisa antolatuak dauden, eta nola, pentsaezina?
|
|
|
Urratua dut aurpegia, zimur idorrez betea, arraildua azala. Ez da desegin aurpegiera fin batzuen antzera,
|
bere
hartan diraute aurpegiko ertzek, baina suntsitua du materia. Aurpegi suntsitua da nirea.
|
|
2019
|
|
|
c) gehienetan deskriptiboa bada ere udalerri euskaldunen ikuspegia, perspektiba zinetikorik ere izaten du hainbatean: euskaraz dakitenen portzentajea gora doan,
|
bere
hartan dirauen ala behera datorren analizatzen da maiz, halakoetan. aldiz, bere ardatza eguneroko jarduera arrunta duenez beste aztergai honetan zentratzen da arnasguneen kontzeptu lanketa: eguneroko jarduera arrunt hori belaunez belaun sendo trasmititzen ari den, ala galduz doan.
|
|
|
aitatasuna ikertzea debekatu zuen; gogor definitu zituen ama ezkongabearen kondizioa eta ezkontzaz kanpoko haurrarena. Nolanahi ere, emakume ezkonduak ere ez zuen baliabiderik aurkitu bere ama duintasunean; paradoxa feudalak
|
bere
hartan zirauen. Ez neska eta ez andrea ez ziren herritar; beraz, ezin ziren abokatu edo tutore izan.
|
|
|
Burgesia sekula baino boteretsuagoa zen, baina ohartzen zen nolako mehatxuak zekartzan industria iraultzak; autoritate artega batez berretsi zuen bere burua. XVIII. mendetik zetorkion gogo askatasunak ez zuen apaldu familia morala, zeinak
|
bere
hartan iraun baitzuen, Joseph de Maistre eta Bonald pentsalari atzerakoiek XIX. mendean definitu bezalaxe. Jainkoaren nahian oinarritu zuten biek ordenaren balioa, eta gizarte zorrozki hierarkizatu bat nahi zuten; familia zen, zelula sozial banaezin hori, gizartearen mikrokosmosa.
|
|
|
Gizonak, haren xarmaren gatibu, ez du borondaterik, ez proiekturik, ez gerorik; jadanik ez da herritar bat, baizik bere desiren esklabo den haragi bat, komunitatetik baztertua, istantean preso, pasiboki inarrosia torturatik plazerera; emakume azti gaiztoak pasioa harrotzen du betebeharraren kontra, oraina denboraren batasunaren kontra, eta etxetik urrun atxikitzen du bidaiaria, ahanztura isurtzen. Bada, Besteaz jabetu nahi horretan, gizonak ezinbestekoa du
|
bere
hartan irautea; jabetze ezinezkoaren porrotean, ordea, saiatzen da bestea bihurtzen, harekin bat egin nahi eta ezin baitu; orduan, alienatu egiten da, galdu, norberaren burua ere arrotz bihurtzen duen edabea hartzen du, ur iheskor hilgarrien hondoraino jotzen. Amak hiltzera kondenatzen du semea bizia ematen dionean; maitaleak biziari uko egitera bultzatzen du gizona, eta lo guztizkoaren esku uztera bere burua.
|
|
|
XIX. mendearen hasieran, emakumeek parte hartu behar izan zuten gizonek eginiko aitzindari lan gogor hartan, eta haien ondoan borrokatu ziren; gizonak baino askoz gutxiago ziren, eta, beraz, oso baliotsuak. Poliki poliki, ordea, Mundu Zaharreko emakumeenarekin parekatu zen haien kondizioa; haienganako galaitasunak
|
bere
hartan iraun zuen; emakumeek pribilegio kultural batzuei eutsi zieten, eta familia barneko toki nagusi bati; legeek eginkizun erlijioso eta morala ematen zieten askotan, baina gizonezkoek zituzten beren esku gizartearen giderrak, guztiz. Emakume batzuk beren eskubide politikoak aldarrikatzen hasi ziren 1830 inguruan.
|
|
|
Liskarra ez da bukatuko gizonek eta emakumeek elkarren parekoak direla onartzen ez duten bitartean, hau da, feminitateak
|
bere
hartan dirauen bitartean; bietako zein tematzen da gehien feminitatea iraunarazten. Askatzen den emakumeak abantailei eutsi nahi die hala ere; gizonak, orduan, eskatzen dio mugak onar ditzala.
|
|
2020
|
|
|
Dena normal. Harri puska mardul bat baita normaltasuna,
|
bere
hartan irauteko prestatua. Eta Newtonen 1 Legeak zera dio:
|
|
|
Gogol XIX. hastapeneko errusiar errealismo komikoaren maisuak orduko nahiz egungo inperioa ulertu ahal izateko emaniko zenbait gako literariok
|
bere
hartan dirautela erakutsi zidan; holako lerroak direla medio, irakurle, zurekin partekatu ditudanak (Emily Brönte zenak idatziko lukeen modura...).
|
|
2021
|
|
|
Baina nahikoa da Euskaltzaindiaren Hiztegiak edo Egungo Euskararen Hiztegiak ematen dituzten definizioak ikustea ohartzeko ‘gertaera, gauzatzea’ ere adieraz dezakeela men/ pen atzizkiaz eratorririko izenak: bedeinkapen ‘bedeinkatzea’; iraupen 1 ‘irautea’, 2 ‘zerbaitek
|
bere
hartan dirauen denbora’; hastapen 1 ‘hastea, hasiera’, 2 ‘ikasi behar den zerbaiten hasierako gaiak’ (pluralean); ekoizpen ‘ekoiztea; ekoiztearen ondorioa’; galmen ‘galtzea, hondatzea’, Dena den, testuinguruan ikusi behar da ‘ondorioa’ ala ‘gertaera’, zein balio duen eratorriak. Horretarako azpisail honen hasieran aipatu ditugun irizpideak har ditzakegu kontuan (§ 4.5.1c).
|
|
|
eta denak
|
bere
hartan dirau,
|
|
|
Hartaraino helduta, Noni amonatxoarekin larrutan egitea aberrazioa ote zen ere bururatu zitzaidan, baina ez zidan hozkirik ematen, gozarazi egiten zidan, eta neuk ere bai berari, itxuraz behintzat.
|
Bere
hartan iraun zuten gauzek, beraz, luze. Zuk nirekiko zenuen irudia lekutan geratu da honezkero; a zer osaba nazkantea.
|
|
2022
|
|
|
" Multzo monumentalak iraun du: planifikazioari dagokionez, XIV. mendetik; eta, eraikinei dagokienez, osoki eraberritu zen XVI. mendeko sute handiaren eta uholdeen ondorioz, baina, ordutik,
|
bere
hartan dirau".
|
|
|
Bidaiaria mezetatik irten denean,
|
bere
hartan zirauen kanpoko errealitateak: merkatuak lehengoan jarraitzen zuen eta jendearen harat honatak ere bai; eguzkiak ordubete lehenago baino are gehiago berotzen zuen.
|
|
|
Joan den ekainaren 18an Halifaxera hegaldatu zen hura beste bat duk orain: den dena aldatzen duk, ezerk ere ez dik
|
bere
hartan irauten, ezta harri koskor batek ere. Beraz, bidaiaria ere aldatuko zuan, noski, bidean daramatzan ia ehun egun hauetan.
|
|
|
«Desindustrializazioaren ondorioz, pobrezia eta prekaritatea arazo oso larriak ziren Ezkerraldean Berri Otxoak sortu zenean», gogorarazi du Fernandezek. «Orain, 30 urte geroago, egoerak
|
bere
hartan dirau, eta, arlo batzuetan, orduko arazoak are larriagoak dira orain. Plataformaren lana duela 30 urte bezain beharrezkoa da gaur».
|
|
|
Ni ez naiz horretaz ari, gizarte hobe bati buruz baizik. Horietan, gatazkak
|
bere
hartan dirau oraindik, baina gatazka hori kudeatzen da guztientzako modu justuago batean, eta ez elite ekonomiko batzuen behar eta nahien arabera. Ari naiz gizarte erradikalki hobe bati buruz, guztiontzat, baina ez arazorik eta ikuspegi aniztasunik gabeko bati buruz.
|
|
|
Haiek obeditu egin zioten lider erlijiosoari, eta gatazka gune bihurtutako tokitik, herrialdeko hiriburuko Eremu Berdetik atera ziren —gobernuaren egoitzak eta enbaxadak daude han— Jarraian, bezperan ezarritako etxeratze agindua kendu zuten agintariek. Giroa, horrenbestez, baretu egin da Iraken, nahiz eta krisi soziopolitikoak
|
bere
hartan dirauen, hamar hilabete baitaramatzate gobernurik gabe.
|
|
|
«Kazetariak hartuko ditu erabaki etikoak. Kazetaritzaren forma aldatu egingo da, baina kazetariaren etikak eta idealek
|
bere
hartan iraungo dute».
|
|
|
Eskoziako Gobernuak aurkezturiko lege proiektuak zerikusirik ba ote zuen Erresuma Batuaren batasunarekin. Kontsulta moduko erreferendum batera deitzeko proposamena eginda, Edinburgok argudiatu zuen baiezkoak irabazita ere galdeketak ez zuela ondorio legalik eragingo, eta, hortaz, Erresuma Batuaren batasunak
|
bere
hartan iraungo lukeela.
|
|
|
Nire kezkak gorabehera, amaren aldarte onak
|
bere
hartan iraun zuen asteburu osoan. Larunbat iluntzean egongelako irratia piztu eta dantza egin zuen nirekin.
|
|
|
Bizitza garbia, emaztearen eta etxekoandrearen eginkizunez betea, horixe da euskal emakumearen patua", horren ostean konkluditzeko esanez, Elizagaren artikuluaren arabera" Bere amen lurrak eman dizkio [la] euskal emakumeari bere bertute miresgarriak. Bere eredura moldatu du, samur, lasai eta sendo, eta gure arrazaren distira harroak
|
bere
hartan iraungo du etxea jagoten duen emakumeak bere jaioterriari leial eutsi diezaion bitartean". Alegia, sekulako kontserbadurismoa dariola Maddi Elizagaren pentsaerari, nahiz eta itxuraz beti agertu nahikoa moderno eta progresista, ehunka gizonen artean bera andere bazkaltiar bakarra eta nolabaiteko protagonistaizateko bezainbestekoa.
|
|
2023
|
|
|
Sententzia historiko baten bidez, Giza Eskubideen Europako Auzitegiak Sejdicen alde ebatzi zuen, eta frogatutzat jo konstituzioak «beste» bosniarrak «diskriminatzen» zituela, eta, hortaz, konstituzioa zuzentzeko eskatu zien agintariei. Hala ere, hamar urte baino gehiago igaro diren honetan, oinarrizko legeak
|
bere
hartan dirau oraindik, gailen diren hiru etnia horietako buruzagi nazionalistek ez dutelako aldatzeko borondaterik. Eta halaxe ari dira nahiz eta Europako Batasunak estu hartu dituen.
|
|
|
Zenbait kalkuluk diotenez, 14.000 judu inguru erail zituzten nazien kontzentrazio esparruetan. «Orain gutxiago gara, baina kopuru horrek
|
bere
hartan iraun du urteetan, gazteek ez baitute emigratzen», baieztatu du.
|
|
|
Lan merkatuak hobera egin arren, sexu arrakalak
|
bere
hartan irauten du. Are gehiago, okerrera egin du, azken bi urteetan bi puntu handitu baita emakumeen pisua langabeen artean:
|
|
|
Ez da paradisuaz ari, «gizarte hobe bati buruz baizik. Horietan, gatazkak
|
bere
hartan dirau oraindik, baina gatazka hori kudeatzen da guztientzako modu justuago batean, eta ez elite ekonomiko batzuen behar eta nahien arabera. Ari naiz gizarte erradikalki hobe bati buruz, guztiontzat, baina ez arazorik eta ikuspegi aniztasunik gabeko bati buruz».
|
|
|
ELA eta LAB sindikatuek deituta, Tolosako (Gipuzkoa) Asuncion klinikako langileek lanuzteak eta grebak eginen dituzte maiatzean zehar. Azaldu dutenez, hitzarmenak
|
bere
hartan dirau, eta, negoziazio mahaia eratu zenetik –duela urte bat baino gehiago–, zuzendaritzak murrizketak bakarrik proposatzen ditu.
|
|
|
ELA eta LAB sindikatuek deituta, Tolosako (Gipuzkoa) Asuncion klinikako langileek lanuzteak eta grebak eginen dituzte maiatzean. Azaldu dutenez, lan hitzarmenak
|
bere
hartan dirau, eta, negoziazio mahaia eratu zenetik duela urte bat baino gehiago, zuzendaritzak ez die proposamen baliagarririk egin. Hala berretsi dute bi sindikatuek ohar batean:
|
|
|
Guilbert ez da oso baikor agertu: «Inkestek emaitza bera erakusten dute urtero, LGTBIfobiak
|
bere
hartan irauten dutela».
|
|
|
Datuak sexuaren arabera aztertuz gero, sexu arrakalak
|
bere
hartan irauten du. Gizonezkoen okupazio eta enplegu tasa emakumezkoena baino bi puntu gorago dago.
|
|
|
Adibidez, Euskal Filologia, Medikuntza eta Odontologia ikasi dutenen artean. Sexuari erreparatuz gero, sexu arrakalak
|
bere
hartan irauten du. Gizonezkoen okupazio eta enplegu tasa emakumezkoena baino bi puntu gorago dago.
|
|
|
Mirari bat balitz bezala, baina, zurea ez da eskeleto usteldu, xixareek janda hezur zuri bihurtua; zuloan sartu zintuztenean bezala oroitzen zaitugu,
|
bere
hartan dirauzu denon gogoan, ez gorputz gazte, sasoiko, mardul, ezpada gorpu more, gorpu jipoitu, gorpu hebaindua, eta halaxe iraungo duzu ez agian menderen mendetan baina bai behintzat zure irudi ubeldua begi ninietan iltzatuta geratu zitzaigunok bizirik jarraitzen dugun bitartean. Mirari handiagoak aitortzen ditu elizamak, baina zurea ere ez da makala.
|
|
|
Horrelaxe azaldu du Asier Sarasuak. Zurtz egiteko modukoa, gerra garaian sortutako esapideak
|
bere
hartan irautea, gazte askok trimotor zer arraio den jakin ezinik! Batek esan du eguraldi txakurraren hutsa igartzen duela, euria, elurra, hotza... baina beste batek erauntsi dio eguraldi txakurragaz direla jaitsi kalera, etxean lotu direla:
|