2004
|
|
Guztiarekin, nik Balantzategin aurkitzen nuen eztia ez zuten behi makalek bakarrik egiten. Banuen beste arrazoi bat etxe inguruetan geratzeko, eta hori Genoveva zen, gerran gizona galdutako
|
gure
nagusia.
|
|
Genovevak ia inoren laguntzarik gabe antolatzen zuen Balantzategiko bizimodua. Bazuen, hori bai, haranaren inguruko herrian bizi zen morroi zahar zaharra,
|
guk
Bizkarroker deitzen geniona, eta enkarguak eta beste zenbait lan arin egiten zizkiona. Ordea Bizkarrokerrek laguntza eskasa eman ziezaiokeen, zeren gizon hark, guk ematen genion ezizenak adierazi bezala, bere onenaz aurrera baitzirudien ordurako, eta sarritan goiza besterik ez baitzuen egiten lanean.
|
|
Bazuen, hori bai, haranaren inguruko herrian bizi zen morroi zahar zaharra, guk Bizkarroker deitzen geniona, eta enkarguak eta beste zenbait lan arin egiten zizkiona. Ordea Bizkarrokerrek laguntza eskasa eman ziezaiokeen, zeren gizon hark,
|
guk
ematen genion ezizenak adierazi bezala, bere onenaz aurrera baitzirudien ordurako, eta sarritan goiza besterik ez baitzuen egiten lanean. Bere bizikleta hartu eta herrira joaten zen bazkaltzera, poliki poliki, erortzeko beldurrez...
|
|
Andre sendo, Genovevari ez genion ahuldade unerik ikusten, ezta basoko kanposantu ttikira erretiratu eta hiru gurutzeen aurrean belaunikatzen zenean ere, eta hain zen justua bere hizketa edo keinuei buruz, non horietako bakar batek sekulako garrantzia hartzen zuen
|
guretzat
. Bere agur batek poza ematen zigun egun osorako; bizkarrean txapaka eginez gero, berriz, saltoka hasteko gogoa.
|
|
Gero eta nagiago, gero eta gozoago, La Vache nire laguna ia erabat joan zitzaidan burutik. Bera oso gutxitan azaltzen zen ukuilutik, Genovevak disko bat jartzen zuenean eta holako aldi berezietan, eta
|
gurekin
hitzik gurutzatu gabe betetzen zuen aldi hura. Altxa bere buru handia, eta mespretxuz begira egoten zitzaigun:
|
|
Baina bizimoduak ez zuen bere martxarekin jarraitu; eta
|
gure
adiskidetasuna ez zen hautsi. Eta hori nola gertatu zen segituan kontatuko dut, eta kontatu zahar naizenari esker, zeren urak, urak edota denborak, gu zaharrokin zereginik ez baitauka.
|
|
Baina bizimoduak ez zuen bere martxarekin jarraitu; eta gure adiskidetasuna ez zen hautsi. Eta hori nola gertatu zen segituan kontatuko dut, eta kontatu zahar naizenari esker, zeren urak, urak edota denborak,
|
gu
zaharrokin zereginik ez baitauka. Ez dira gure arrastoak hondarrean marraztuta egoten, baizik eta harri harrian, eta mendeak lirateke haiek ahaztarazteko.
|
|
Eta hori nola gertatu zen segituan kontatuko dut, eta kontatu zahar naizenari esker, zeren urak, urak edota denborak, gu zaharrokin zereginik ez baitauka. Ez dira
|
gure
arrastoak hondarrean marraztuta egoten, baizik eta harri harrian, eta mendeak lirateke haiek ahaztarazteko. Segi dezala denborak aurrera:
|
|
Altxa denok! —zioen Bizkarrokerrek
|
gu
arba batekin zirikatuz.
|
|
Egun hartan, Pauline Bernardettek komentuan sekula egiterik ez dagoen gauza bat egin zuen, ateak zabaldu eta
|
gure
lorategian sartzen utzi kanpoko jendeari. Sei neska mutil ziren, motxila eta botadunak, komentuaren arkupetan azaldu eta beren mendi denda zabaltzeko baimena eskatu zutenak.
|
|
Gauzak hola, eta lorategia hain handia zenez, ez zegoen arazorik, gazteak lorategian geldi zitezkeen, beren denda eta guzti. Arazoa zen komentuko legeek galarazi egiten dutela edozein kanpotarren sarrera, zeren
|
gure
komentua itxia baita, klausurakoa. Eta hain zuzen ere, horixe izan zen Pauline Bernardettek sei neska mutil haiei esan ziena.
|
|
Hik badakik hor barruan daukaana —esan zion ukuiluko atea zabalduz. Inbitazioa onartu eta barrura sartu zen La Vache, eta haren atzetik abiatu ginen beste sei beltzok;
|
guretzat
baitzen egun hartako banketea, ez gorrienzat. Baldin eta Bidanik edo beste gorriren batek sartzekoa egiten bazuen, Bizkarrokerrek makilazo bat ematen zion beste alde batera bidaliaz.
|
|
Baneukan Setatsuak eskatutako datua, banekien non sartzen zituzten gorriak beltzok ukuiluan banketea egin behar genuenean. Edo non sartuko gintuzten
|
gu
, banketea gorriei egokitzen zitzaien egunean. Gero eta piztuago, gero eta urrutiago euli izpiritutik, galde egin nion neure buruari:
|
|
Gai hartaz ezin nuela inorekin hitz egin, hori zen pena. La Vachek ez zuen
|
gure
tratabidearekin jarraitzeko asmorik erakusten. Ukuilura sartu nintzenean, begiratu ere ez zidan egin, edo hobeto esateko, begiratu egin zidan baina bere ohizko mezuarekin:
|
|
Azken batean, pentsua besterik ez zen, aldian behin Chevrolet kamioi batek zakutan ekartzen zuena. Baina, jakina, ordu hartan
|
guk
behiok ia ez genuen jaki kanpotarrik ezagutzen, eta pentsua gauza berria iruditzen zitzaigun. Lau gurpilen gainean ibiltzen zen Chevrolet hura bezain berria, bide batez esanda, zeren motorrak ere arraroak baitziren gure haranean.
|
|
Baina, jakina, ordu hartan guk behiok ia ez genuen jaki kanpotarrik ezagutzen, eta pentsua gauza berria iruditzen zitzaigun. Lau gurpilen gainean ibiltzen zen Chevrolet hura bezain berria, bide batez esanda, zeren motorrak ere arraroak baitziren
|
gure
haranean. La Vachek aipatzen zuen abioi erori harena, eta kitto, beste motor arrastorik ez inguruetan.
|
|
Eta gainera, ez da jateko modu osasungarria. Ahal dela gauza naturala jan behar da, zeren osterantzean hondatu egin baitaiteke
|
gure
estomagoetako bat. Eta benetan esaten dizut, bere estomagoetako bat hondatzen duen behiak bere bizitzaren zati bat ere hondatzen du.
|
|
Bada, ez duzu haboro sofrituren. Piarres
|
gure
haizoak zure eskua galdatu deitazu, eta nik eman deiozut. Gizon ona duzu, hirur hogei behi badituzu etxen eta lur sail anitz".
|
|
—Orain libreak gara —atera zen La Vache suspertuki, bere zauri eta nekeak ahaztuz— Esnatuko gara bihar goizean, eta
|
gure inguruan
biderik ez dagoela ikusiko dugu. Eta biderik ez badago, horrek esan nahi du nahi adina bide daukagula.
|
|
Ez dakit, baina asko. Nahiz basurdeak aurrera segi eta mendian ezkutatu, nahiz eguzkia gero eta biziagoa izan eta beroak
|
gure
zauriak mindu, berak hantxe eduki zituen begiak itsasita, bost basurdeak azaldutako tokian. Bere onera etorri zenean, niregana egin eta petral samar jarri zen:
|
|
Izanez ere,
|
gure
mendiko suaren gar guztiak ez ziren kolorinetakoak izan: mihi beltz batzuk ere izan genituen tartean.
|
|
Eta, nik uste, den denak basurdeengatik. Sastrakan bizi ziren bost senide haiek
|
gure
ondotik korrika pasatzen ziren bakoitzean, La Vacheri lehen egunekoa gertatzen zitzaion: ezaguera galduta bezala gelditzen zen aurrena, basa animalia haien deia entzunez edo, eta ondorenean petraldu egiten zen zeharo.
|
|
Ondo nekien nik La Vacheri gertatzen zitzaiona. Bere barruan borroka handi bat zeukan, basurdetasunaren eta behitasunaren artekoa, eta borroka hori mindu egiten zen
|
gure
bost auzoak aurrean jartzen zitzaizkionero. Bere Ahotsak, garai batean" jo, sartu adarra, alde egin baso itxira" esaten zionak," utzi lagun zaharra eta hartu berriak, pasa basurdeen aldera" esaten zion orain.
|
|
Konprenitu edo ez konprenitu, ordea, han irauten zuten suaren mihi beltzek, eta gero eta beltzago, gainera.
|
Gure
mendiko bigarren urtean sartu ginenerako, ia eguneroko kontua izaten zen bere petralkeria. Mementoren batean, goizean ez bazen arratsaldean eta arratsaldean ez bazen gauean, muturra jarri eta zapuztu egiten zen nirekin.
|
|
|
Gu
bion arteko harremana bi txandatan hautsi zen, edo —beste modu batera esanda— harremanak bi tiratu behar izan zituen eteteko. Lehenengoa, Balantzategin hartu zuen; bigarren eta azkenekoa, elurte batean, kobazulo baten bila genbiltzala.
|
|
Agian hego haizea egiten zuelako, geure sorlekuari bisita egiteko gogoa erne zitzaigun bioi. Eta abiatu, bidatzurrak eta bideak zabaltzen hasten ziren parajeetaraino jaitsi, eta eguna bukatu baino lehen
|
gure
haran zaharraren erpinean jarri ginen begira.
|
|
Okerrena zen behi bakar bat ere ez zela ikusten, belazeak bakanduta zeudela zeharo.
|
Gure
garai bateko adiskideek galdua zuten bizia hortzaundi gose haien erruz.
|
|
Azkenean, udazken hura pasa eta neguan ondo sartuta geundenean, bataila zahar hura erabaki egingo zen azkenez. La Vache basurdeen taldera pasako zen, eta
|
gure
harremana —bigarren tiratu haren ondorioz— etena geldituko zen betiko.
|
|
—galdetu nion La Vacheri. Izan ere, basurde haiek harrotzen hasi baitziren
|
gu
ikustearekin batera, zutituz eta hortzak agerian jarriz.
|
|
—Baina
|
gu
ez gara behi makalak, La Vache —protestatu nuen.
|
|
Eta ea non dagoen hegan dakien behirik. Bai, beleak ere
|
gu
baino gehiago dira.
|
|
Antiaju Berde eta bere laguntzaileak behin ere ez dira joango hara. Jakina, Suitza hurbilago dago, eta Suitzan ere zerbait bagara behiok, ez duzu Suitzako erretratu bat ikusiko behirik gabe, baina ez dut uste
|
gure
hiltzaileak urkatzen dituztenik.
|
|
Mundua ez da hemen bukatzen. Eta behiok
|
gure
lekuak dauzkagu, zaldiek ez dauzkaten bezalakoak. Eta orain zoaz, lagun, hasi zaitez zentzuz portatzen.
|
|
Zer moduz joan zaigu behioi historian? —atera nintzen bat batean— Behin entzun nuenez,
|
gu
ez omen gara kobazuloetan pintatutako animalien artean azaltzen. Hartzak bai, basahuntzak, basurdeak eta zaldiak ere bai, baina gu ez.
|
|
—atera nintzen bat batean— Behin entzun nuenez, gu ez omen gara kobazuloetan pintatutako animalien artean azaltzen. Hartzak bai, basahuntzak, basurdeak eta zaldiak ere bai, baina
|
gu
ez. Zergatik da hori?
|
|
" Piarres, maite nuzua? Orduan ni serora bezala egin zite apez, eta kanta zazu
|
gure
komentuko mezetan. Halatan, bizi guzian egonen gituzu elkarrekilan".
|
|
Urritu ordez, galderak biderkatu egiten dira, eta larritasunak sakondu.
|
Gu
behiok sagarrak bagina, adarrean ondo ondo heldu eta justu orduantxe eroriko ginateke lurrera, galdera guztiak erantzun eta gero. Baina ez gara sagar, ez gaude inoiz heldu eta osatu, eta, adarretik erortzean, gurekin izaten dugu berdetasunaren lotsa.
|
|
Gu behiok sagarrak bagina, adarrean ondo ondo heldu eta justu orduantxe eroriko ginateke lurrera, galdera guztiak erantzun eta gero. Baina ez gara sagar, ez gaude inoiz heldu eta osatu, eta, adarretik erortzean,
|
gurekin
izaten dugu berdetasunaren lotsa. Esaera zaharrak dioen bezala:
|
|
Mendi mendian bizitzeari ekiten diogu La Vachek eta biok, eta basurdeak ikusten ditugu.
|
Gure arteko
arazoak, edo nola bereizi edo apartatu ginen elkarrengandik. Hizketaldi serioa daukat
|
|
—Zaldiak badu dohainik, lagun, ez dut esaten ezetzik. Gauza handia da, batzuetan
|
gu
baino handiagoa ere bai. Eta korri ere, ondo korritzen du.
|
|
Eta hori akats handia da, nire ustez. Izan ere,
|
gure
bizitzaren parte handi bat lotan pasa beharra daukagu, eta lo txarra esatea bizitza txarra esatea da. Gaua gaizki pasatzen duenak eguna ere ez du ondo pasako.
|
|
Halatan, torrea bere hortan utzirik, jendea oro, saldoka, nor bere mintzaje berriarekin, mundurat buruz partitu zen.
|
Gu
uskaldunok, Pirinio bortura dino heldu ginen.
|
|
—Altzurukun bizi nintzelarik, Piarres
|
gure
hauzoak murru bat egin gogo ukan zuan gure baratzaren kantian. Ene aita zenak, debrukeria hura ez beitzen ahal, aitzurra, pala eta pikotxa kendu zeiotzan gau batetan, eta gorde lurpean.
|
|
—Altzurukun bizi nintzelarik, Piarres gure hauzoak murru bat egin gogo ukan zuan
|
gure
baratzaren kantian. Ene aita zenak, debrukeria hura ez beitzen ahal, aitzurra, pala eta pikotxa kendu zeiotzan gau batetan, eta gorde lurpean.
|
|
Hemendik bi ordura joaten bagara ere, Balantzategiko ukuiluaren ateak irekita egongo dira. Balantzategin nahi duguna egiten dugu behiok, paradisua da leku hau
|
guretzat
. Inolako diziplinarik ez, inolako lanik ez, eta, gainetik, banketeak.
|
|
Gerra, esaterako. Begira Balantzategiko
|
gure
haranari, begira hor goiko aldeko zeru, mendi eta baso horiei...
|
|
Hasiera batean, ederki eman genituen kolpeak, nik asko eta La Vachek gehiago, eta hogeita hamar hezur hautsitako behia naizela esan ahal badut gaur egun, harrotasun hau festa hari zor diot batez ere. Ordea, herritar asko ziren, mila eta gehiago ziren, eta ezparak bezala inguratzen ziren
|
guregana
, etengabe, zikin, mingarri. Ezinezkoa zen hainbeste ezpararen aurka borrokatzea.
|
|
Kalea eta plaza burdinazko hesiarekin itxita zeuden, eta jendez gainezka zegoen hesiz bestaldea ere.
|
Gure
marmita hark ez zeukan pitzadurarik.
|
|
Artean iturrian sartuta geunden,
|
gure
jabe egindako mutil gazteak azaldu zirenean. Handik atera, lepoan soka jarri eta kaiola itxurako ukuilura eraman gintuzten.
|
|
—Lasai, gauean ere izango duk aukera —erantzun zioten mutilek
|
gu
ukuilurantz bultzatuz.
|
|
La Vache eta biok ordutan egon ginen etzanda eta
|
gure
zauriak miazkatzen. Azkenean, afalondoa izan eta marmita zerbait isildu zenean, ihesaz hitz egin nion.
|
|
Lehenbailehen alde egin beharra daukagu hemendik.
|
Gureak
egin du, bestela.
|
|
|
Gure arteko
arazoak, edo nola bereizi edo apartatu ginen elkarrengandik. Hizketaldi serioa daukat Setatsuarekin Indiaz, Pakistanez eta beste leku batzuez.
|
|
Herritik alde egin ondorenean norabide jakinik gabe egin genuen korri, zeren
|
gure
helburua festa hartako zakur jendeagandik urrutiratzea baitzen. Baina, behin urrutiratu eta haien oihuak erabat galdu genituenean, zein aldetara jo ez genekiela gelditu ginen.
|
|
Ostera korrika hasi ginen, gogo handiz, baina ez
|
guk
uste izandako ondorioekin. Kosta egiten zitzaigun bide on bat hartzea.
|
|
Gehien gehienak, zerbait igo eta, gutxiena ematen zuenean, beheraka abiatzen ziren, haran zokora. Eta izan, ezbehar handia zen hura
|
guretzat
: alferrik galdu egiten genituen geure indar gutxiak, eta bide berri bat aukeratzeko zorian suertatzen ginen; gure nekatuan, gure zauriekin, gure lehenbailehen igotzeko presaz.
|
|
Eta izan, ezbehar handia zen hura guretzat: alferrik galdu egiten genituen geure indar gutxiak, eta bide berri bat aukeratzeko zorian suertatzen ginen;
|
gure
nekatuan, gure zauriekin, gure lehenbailehen igotzeko presaz.
|
|
Eta izan, ezbehar handia zen hura guretzat: alferrik galdu egiten genituen geure indar gutxiak, eta bide berri bat aukeratzeko zorian suertatzen ginen; gure nekatuan,
|
gure
zauriekin, gure lehenbailehen igotzeko presaz.
|
|
Eta izan, ezbehar handia zen hura guretzat: alferrik galdu egiten genituen geure indar gutxiak, eta bide berri bat aukeratzeko zorian suertatzen ginen; gure nekatuan, gure zauriekin,
|
gure
lehenbailehen igotzeko presaz.
|
|
Ordea Setatsuak oso bestela pentsatzen du, berak pentsatzen du behiok handitasun bat badugula
|
gurekin
, eta gainerako animali jende guztia azpian gelditzen zaigula. Egun hartan ere, elurtea eta elurtearen bakardadea aintzat hartu eta, niri kontra eginez, himno moduko bat osatu zuen gure arrazakoen alde.
|
|
Ordea Setatsuak oso bestela pentsatzen du, berak pentsatzen du behiok handitasun bat badugula gurekin, eta gainerako animali jende guztia azpian gelditzen zaigula. Egun hartan ere, elurtea eta elurtearen bakardadea aintzat hartu eta, niri kontra eginez, himno moduko bat osatu zuen
|
gure
arrazakoen alde.
|
|
Eta hala, bat bi hiru eta bat bi hiru, arboladi bateraino iritsi ginen denok. Arboladi hura
|
gure
etxe gaineko gailur batean zegoela gogoratu zitzaidan.
|
|
ousontlesneigesd' antan. Zenbat urte joan ote dira betikoz urtu zirenetik? Zeren urtu egin baitziren, eta haiekin batera
|
gure
gaztetasuna ere urtu egin baitzen. Denak ere gazte geunden orduan, gazte ni, gazte Setatsua, gazte otsoak, gazte nire etxeko beste behiak.
|
|
—Eta
|
guk
–Guk zenbat denbora?
|
|
—Eta guk?
|
Guk
zenbat denbora? —entzun omen zen orduan.
|
|
Esate baterako, ehun. Eta hartara,
|
gure
mundualdiaren berri izanez, nire kalkuluak egiteko modua izango nuke:
|
|
Baina aurreneko behi hura ergela izan, eta
|
gure
mordoxka zenbatekoa zen galdetu ez. Ondorioz, nik ezin jakin Balantzategirako bidaiak merezi didan, zeren tristea bada jaiotetxetik urruti bukatzea, are eta tristeagoa bailitzateke despedida bide bazter ezezagun batean eman beharra.
|
|
Oso mihi dotore eta leunekoa da nire barruko hori, eta dirudienez ezin du munduko gehienek bezala hitz egin, belarrari belar deituz eta lastoari lasto; beragatik balitz, belarrari" ama lurrak
|
guretzat
sortu zuen elikagai osasungarria" esan litzaioke, eta lastoari berriz" elikagai ez hain osasungarria, elikagai osasungarria lehortu eta udazkentzen denean erabiltzekoa". Bai, holaxe hitz egiten du nire barruko ahotsak, eta ondorioz ikaragarri luzatzen da zerbait argitu nahi duen bakoitzean, eta ondorioz oso aspergarri egiten dira bere kontu gehienak, eta ondorioz pazientzia hartu behar da berari entzuten jarri eta marruka ez hasteko.
|
|
Bai, holaxe hitz egiten du nire barruko ahotsak, eta ondorioz ikaragarri luzatzen da zerbait argitu nahi duen bakoitzean, eta ondorioz oso aspergarri egiten dira bere kontu gehienak, eta ondorioz pazientzia hartu behar da berari entzuten jarri eta marruka ez hasteko. Ordea marruka hasita ere, berdin da, zeren ahotsa ez baita
|
gure
barrutik kentzen, ezin baita inola ere desegin.
|
|
—Ezin da desegin
|
gure
Aingeru Guardakoa delako —esan zidan behin, artean oso gazte nintzela, Bidani izeneko behi nagusi batek— Poza eman lizuke bera zure barruan dagoela jakiteak. Lagunik lagunena izango zaizu bizitza honetan, eta bakardade guztiak sendatuko dizkizu.
|
|
Bera izpirituzkoa da.
|
Gure
barruko txokoren batean egoten da, baina lekurik bete gabe.
|
|
Aurreratua nengoen Bakardade desertuan, eta, elurtean otsoen zain egondakoan bezala, erabat hartua neukan burua, harlauza batek galarazi egiten zidan zuzen pentsatzea. Esate baterako, ikusi katalexu hura, gogoratu
|
gure
bankete gauean Balantzategira jaitsitako zaldizkoak, eta ondorio garbia atera nezakeen:
|
|
—Hitz egingo dugu —erantzun nion. Nahiago nuen hurrengo baterako ateak zabaldu eta
|
gure
elkarrizketa bertan utzi. Eta gainera, urduriegi nengoen ezer gehiago esateko edo galdetzeko.
|
|
Iduri izan zuen gurpil handi bat, ordu arte lokatzetan frenatuta egondako gurdi gurpila, libratu egin zela eta jiraka hasi, eta gero eta abantada handiagoan. Eta, jiratzen zuenarekin batera, gurpil hark —Sekretuen Gurpil Handiak, noski—, bere lokatz izpiak botako zizkigun; lokatz izpi on onak,
|
gure
galderei erantzun eta Balantzategiko egiaren forma hartuz joango zirenak.
|
|
Lehenengoz eta behin, asko ugaritu ziren Chevrolet kamioiaren etorrerak eta, ondorioz,
|
gure
ukuiluko banketeak. Gure, diot, eta ondo esana dago, ia negu osoan gu izan baikinen banketera konbidatuak; behi beltzok, eta ez gorriak.
|
|
Lehenengoz eta behin, asko ugaritu ziren Chevrolet kamioiaren etorrerak eta, ondorioz, gure ukuiluko banketeak.
|
Gure
, diot, eta ondo esana dago, ia negu osoan gu izan baikinen banketera konbidatuak; behi beltzok, eta ez gorriak. Bankete horietan, normala bihurtu zen La Vache eta bion arteko hizketaldia.
|
|
Lehenengoz eta behin, asko ugaritu ziren Chevrolet kamioiaren etorrerak eta, ondorioz, gure ukuiluko banketeak. Gure, diot, eta ondo esana dago, ia negu osoan
|
gu
izan baikinen banketera konbidatuak; behi beltzok, eta ez gorriak. Bankete horietan, normala bihurtu zen La Vache eta bion arteko hizketaldia.
|
|
—Betikoa. Nahikoa da errota inor gabe gelditzea Genoveva
|
guri
deika hasteko —esan zidan negu hartako hirugarren edo laugarren deia entzun eta gero.
|
|
Eta bai ikusi ere. Ametsetan bezala, zakuz kargatutako Chevrolet kamioia ikusi nuen
|
gure
haranean sartzen, berarekin korrika apustuak egiten nituenean bezalaxe.
|
|
—Mendira bidaltzen duten arroz hori kamioian ekartzen dute —hasi nintzen mantxo mantxo, logikaz beterik— Baina disimulatuta ekarri ere, gainean
|
gure
pentsu zakuak jarrita. Hola ez balute jokatuko, Balantzategiko etsaiek...
|
|
Baina nahi bezala ibiliko ginateke. Mendi guztia
|
guretzat
, bide guztiak guretzat. Ukuilurik ez!
|
|
Baina nahi bezala ibiliko ginateke. Mendi guztia guretzat, bide guztiak
|
guretzat
. Ukuilurik ez!
|
|
Ez dute beren orduetan jaten, baizik eta ehiza egin ahal dutenetan, horrek estomagoei ekartzen dien kaltearekin. Behiok, berriz, libreak gara alde batetik, baina
|
gure
babes eta pentsuak ere baditugu. Hitz batean esateko, gu omega gara, ez alfa.
|
|
Behiok, berriz, libreak gara alde batetik, baina gure babes eta pentsuak ere baditugu. Hitz batean esateko,
|
gu
omega gara, ez alfa. Dudarik ere ez egin, lagun, behiok oso goian gaude.
|
|
Basurdeak gauza bakarra daki, mundua zabala dela, eta mundu zabal horretako edozein tokitara alde egin dezakeela; nahi badu iparraldera, nahi badu hego, eki edo mendebaldera. Eta aukera hori daukala jakiteak izugarrizko poza ematen dio basurdeari,
|
gu
bezalako jende morroiak behin ere ezagutuko ez duen bezalakoa. Basurdea alfa izango da, baina behia baino kategoria handiagokoa ere bai, nire ustez.
|
|
Hogeita hamaseian hasi zen gerra ez da oraindik bukatu.
|
Gure
haran honetan behintzat ez. Menditik Balantzategira ezkutuan jaisten diren horiek ez dute etsi nahi, eta Espainiako Jeneralaren aurka ari dira.
|
|
Bide guzietan soldaduen postuak dituzu. Arropak erregistraturik eta, presondegiala dukezu
|
gure
Polinañi.
|
|
—Edozein modutara —jarraitu zuen La Vachek seriotuz—, zeozer grabea gertatuko da laster. Esan nizun lehengoan, oraindik tiroak entzungo ditugu
|
gure
haranean. Eztenas izugarri haserre dago.
|
|
Itxoin beharra zegoen. Sekretuen Gurpil Handiak segituko zuen jiraka, segituko zuen lokatz izpiak airera botatzen; eta
|
guk
eskua zabaldu eta izpi haiek jasoko genituen egia osatzeko.
|
|
Genovevaren ohizko abistua entzun genuen, banketerako deia, eta bai La Vache, bai ni eta bai beste hamar behiak presaka joan ginen ukuiluko atarira.
|
Gu
beltzok ate parean eta sartzeko prest jarri ginen, zeren aspaldi hartan gu izaten baikinen beti banketerako aukeratuak. Ordea egun hartan kontrakoa izan zen.
|
|
Genovevaren ohizko abistua entzun genuen, banketerako deia, eta bai La Vache, bai ni eta bai beste hamar behiak presaka joan ginen ukuiluko atarira. Gu beltzok ate parean eta sartzeko prest jarri ginen, zeren aspaldi hartan
|
gu
izaten baikinen beti banketerako aukeratuak. Ordea egun hartan kontrakoa izan zen.
|
|
Une batez, isiltasuna isilagoa egin zen, zulo bat sakonagoa egiten den antzera. Eta justu orduan deiadar bat entzun genuen
|
gure
atzeko aldean:
|
|
La Vachek eta biok batera jiratu genuen burua. Hantxe,
|
gure
belazeko hesiaz bestaldean, Antiaju Berde zegoen, bere larruzko bastoia eskuan. Aldika, altxa egiten zuen bastoia, eta keinuarekin batera fusilez armatutako hiru guardia korrika joaten ziren gordetzera.
|
|
Den dena bizi bizirik zegoen, eta lehen euli bat, zizare bat edo barraskilo bat egondako lekuan, ehun euli, ehun zizare edo ehun barraskilo ikus eta zapal zitezkeen orain.
|
Gure
haraneko erreka koxkorrak berak indartsu egiten zuen bere bidea; purrustaka, eta ez, orduantxe arte bezala, erretenaren tankera guztiarekin. Mundu honetan ez izan ordea ordainik gabeko mugimendurik eta, erreka indartuz bezala, ahulduz zihoazen goiko aldeetako elurrak.
|
|
Han inor ez badago, seguru banketea dugula.
|
Guk
beltzok, alegia. Esan nizun lehenago ere, nahikoa dela errota inor gabe gelditzea Genoveva gurekin akordatzeko.
|
|
Guk beltzok, alegia. Esan nizun lehenago ere, nahikoa dela errota inor gabe gelditzea Genoveva
|
gurekin
akordatzeko.
|
|
—Don Gregorio hori behintzat bai. Ezin dik asmatu
|
guk
zuekin harremanetan jartzeko daukagun sistema. Irrati bitartez abisatzen dizuegula pentsatzen dik.
|
|
—Egin seinalea eta
|
gu
azalduko gara, Usandizaga —hots egin zuen mendikoak jadanik bidean gora zihoala.
|
|
Bai, bete egingo zen La Vacheren susmoa, eta tiroak entzungo ziren Balantzategin. Usandizagak,
|
guk
ordu arte Bizkarroker deitutako gizonak, bizia galduko zuen, eta Antiaju Berdek preso eramango Genoveva. Behiok, berriz, behi argiok behintzat bai, konprenitu egingo genuen mundu hartan bete izandako lekua.
|
|
|
Gu
ukuilutik ateratzen ginen bitartean, hesitutako belazerantz egin zuen korri hango behi gorriak uxatzeko. Luze gabe, aldaketa egina zegoen:
|