|
2001
|
|
|
Aurretik
|
gure
herriaren historia luzean ez bezala, gaur egun lege arauak, botere politikoa, diru bideak eta tresna eraginkorrak ditugu euskararen alde. Badakigu, ongi jakin ere, gure hizkuntzari dagokionez gauzak ez doazela beti bide onetik, euskara herritar guztion kultur ondaretzat jo litzatekeen herrialde guztietan, eta harrigarria dirudien arren, bulego ofizial batzuetan oraindik euskararen erabilera sozialari hesi mugak jartzeko ahalegin gogorrak antolatu eta kudeatzen direla.
|
|
2002
|
|
|
Hamar urte inguruko neska mutikoak izan ditu gogoan Iñaki Egañak «Euskal Herriaren historia» hau osatzeko orduan. Haitzuloetan bizi ziren gure arbasoetatik hasi eta 1998an espazioratu zen lehen euskal herritarrarekin amaitu arte,
|
gure
herriaren historian jazo diren gertakari nabarmenenak jaso ditu egileak hamar ataletan banatuta dagoen liburu txiki honetan. Erromatarren Inperioak Euskal Herrian izandako eragina aztertzen du horietako batean; besteetan, berriz, Barbaroak, frankoak eta arabiarrak; Baskoniako dukerria eta Iruñeko erresuma; Euskal Herria Erdi Aroan; Nafarroaren konkista; Auzokoekin harremanak; Gillotina eta deportazioak; Foruen defentsa eta Modernitatea.
|
|
|
Hori esatea
|
gure
herriaren historia politikoa ez ezagutzea edo faltsutzea da. Egun, ez Elkarri, ez Aralar ez AB ari dira EEren rolean edo zereginean.
|
|
2003
|
|
|
herriaren kontzepzioa, euskarari ematen zaion garrantzia, aniztasuna... Baina lehenbiziko abertzaletasunak oso gaizki interpretatu zuen
|
gure
herriaren historia, itunaren ideia guztiz bereganatu zuen eta konkistaren ideia guztiz baztertu, modu horretan Espainiaren monarkiaren sarean eroriz. Gaur egungo abertzaletasunarentzat, oso inportantea da Euskal Herriaren aniztasunaz ohartzea, horrela herritarrek ulertu ahal izango dituzten planteamendu politikoak egin ahal izango direlako
|
|
|
Kontakizun literarioa,
|
gure
herriaren historiaren lekukotasuna... Zer utzi zigun oroz gain idazle frantziar honek?
|
|
|
ARGIAk, berriz, mahai baten inguruan eseri ditu bi egileak, Donostiako elizbarrutiak Martutenen duen Gentza etxean. Solaskideek
|
gure
herriaren historiara hurbildu gaituzte, baita gogoeta sakona eskaini ere. Gentza inguruko palmondoen artean ibili gara, baita Jose Maria eta Pakoren arteko adiskidantza noizkoa den ezagutu ere.
|
|
|
Historiaz ari zaretenean, Frantziako Iraultza duzue hizpide.
|
Gure
herriaren historian ezinbesteko gertakaria. «Absolutismoa» terminoa ere agertzen da.
|
|
2004
|
|
|
Gu alderdi historiko txiki bat gara, baina horrela, beti auzolanean,
|
gure
herriaren historian lerro larriz idatzitako hainbat eginkizun eta gertakarien barnean egon gara.
|
|
|
Beste batzuk, berriz, orri hauek arakatuko dituzte euskal prentsaren hastapenen bila dabiltzalako edota Pasaiako euskararen bilakaera sozialaren berri jaso nahi dutelako. Eta ez dira faltako, azkenik, liburu honetara
|
gure
herriko historia politikoaz interesatuta daudelako joko dutenak. Irakurleak erraz ulertuko duen legez, kronika hauetan nazionalisten mundu ikuskera dago batez ere baina, hala ere, denek asetuko dute beren.
|
|
2005
|
|
|
Gotzon Aranburuk Gaiak argitaletxearen eskutik kaleratu duen lan honetan
|
gure
herriaren historian letra handiz azaltzen ez diren gertaerak biltzen dira. Adibidez, Burdin Aroan La Hoyako herriak oso teknika aurreratuko armak zerabiltzan armada izan zuela; erromatarrek Arditurriko meatzetako zilarra eraman zutela; Gesaltza Añanako lur azpiko gatzak urrezko bihurtu zuela; Errege Katolikoek Gasteizko juduak egozteko dekretua ezarritakoan hiriari oparitu ziotela Judizmendi judu hilerria, betiko larre izan zedila baldintzapean; garia eta artoa merkeago eskuratzeko hainbat lekutan izandako matxinadak; Altzoko erraldoia Europako erregeen ikuskizuna izan zenekoa; Sacamantecasen historia...
|
|
2006
|
|
|
Hirira sartzen zirenean armak azaltzen zitzaizkien gainera, DEAk hiria garbitu egin nahi zuen, gu infekzio bat izango bagina bezala. Parlamentura lehen aldiz iritsi ginenean ozen esan genuen, «parlamentuan sartu gara, laster palaziora ere iritsiko gara!», eta iritsi gara, beraz orain da
|
gure
herriko historian aldaketa sakon horren alde apustua egiteko garaia. Ni harro sentitzen naiz jatorrizko indigenen eta laborarien mugimenduaz, horiek dira beren presidentea gehien sentitzen dutenak.
|
|
|
Arrietak, amaren arketipoa erabiltzeaz gain, pertsonaia erreferentzialak (Hamon 1977) sortu ditu belaunaldi berrientzat memoria zatitxo bat eskaini ahal izateko. Estreinakoz, beraz, emakume protagonista batek
|
gure
herriaren historia kontatuko digu, modu metaforikoan bada ere, jostearen inguruko tresnekin eta semantikarekin josiz historiaren aldian aldiko gertaerak. Historia aldatuz joan den neurrian jantziak eta lanabesak aldatuz joan dira.
|
|
2008
|
|
|
Kontzeptu horren esku baldin badago herri baten iragana eta etorkizuna, nori dagokio gurean ohore hori? Zer izan dira, hori eta horrenbestez, herri euskaldunaren izana eta lekua
|
gure
herriaren historian. Herri hau euskalduna izan den heinean, euskalduna izan dela dirudi herri honen subjektua.
|
|
|
Lan honen argitalpenak luze jo badu ere, zorionak eman nahi dizkiot hain zabal eta sakon
|
gure
herriaren historiaren zati bat aztertu duen Gotzon Iparragirreri. Luze jo du, hain zuzen ere, egilearen jakin minak beti ur sakonagoetara eraman duelako, eta benetako historiazale denari zail egiten zaiolako esatea hemen itxiko dut historia atal honen atea.
|
|
|
Baina iraganari begira jarrita, oro har, eta gure Herriaren antzinatasunari so zenbateko historia dauka Euskadi izenak? ez al dago bertze erreferenterik
|
gure
herriaren historian, bertze egitura politikorik Euskadi baino lehen denboran eta garrantzian. Noren izenean borrokatu ziren Kalagorrin, Orreagan, Gasteizen, Noainen edo Amaiurren odolustu zirenak?
|
|
|
kultura bezala iraun dugulako, gutxitua, makal eta eri, baina iritsi gara XXI. Mendera; beraz, zabal dezakegu ardo botila on bat.
|
Gure
herriko historia ezagututa, ikusirik indarrak metatu eta erabili diren mendez mende gure kontra, historiaurretik orain artean, zinez harrigarria da.
|
|
|
Beraien ustez," kezkagarria da,
|
gure
herriko historian zehar, ondarezko balio handia zuten gune, fatxada eta monumentuekin egindako akats tamalgarria.Horren lekuko," 1919an Bidekurutzetako Zabala etxea ospetsuaren desagertzea, edo Errotalde Jauregiko balio garrantzitsua zuen Lorategi historikoko etengabeko degradazioa", adierazi dute.Taldeak ekimen honekin bi urte inguru daramatza, baina beraien kezka urrunagotik dator.... Taldearen arabera," aipatutako ekimenaren aurrean udal agintarien aldeko erantzunik ez dute jasotzen eta babesa ez da iristen".
|
|
2009
|
|
|
Baina erdi erditik ibaian behera joateak erabat aldatzen du ikuspegia. Hamahiru kilometroan
|
gure
herriko historia moderno eta industriala biltzen da. Euskal Herria ontzian Iñaki Uriarte arkitektoa gidari daramagula, geografia bereziaren esangura sakonaz, ondarearen garrantziaz eta eremuaren balioaz hausnartzera behartuta gaude.Badakigu, baina gogorarazi egiten digu gidariak:
|
|
|
Hau da, Jainko (ar) ekin egin da historiaren filosofia (teologia), hots, bilbatu da historiari ustetzen zaion zentzua,
|
gure
herriaren historiari edo gizadiarenari arrazoizkotasun bat suposatuz, Probidentzia bat. –Gure Jainkoa garaile!?, hots, biba gu.
|
|
|
Egun goragarria da gaurkoa
|
gure
herriaren historian.
|
|
|
dela, zeina oraindik ere indarrean den.
|
Gure
herriaren historian beste orrialde mingarri bat idatzi dute. Horregatik, ELAk auzipetuei eta Egunkaria sortu zuen proiektuarekin zerikusia duten guztiei elkartasuna adierazi nahi die?.
|
|
|
Agintari frankistekiko beldurrak, garaileek euren ankerkeriak berehala ezkutatu nahiak, bizi izandako momentu mingarri guztiak bizkor ahanzteko gogoak, edota seme alabei amorrua ekidin nahiak berehala eten zuten gertatutakoari buruzko belaunaldien arteko transmisioa. Ondorioz,
|
gure
herriaren historia hainbeste markatu duen gertaera garrantzitsu hau ahanzten joan da, eta ez du behar bezalako errekonozimendurik izan. Gerra Zibileko biktimek min asko eta gorazarre gutxi ezagutu dute.
|
|
|
Azken emaitza eskuetan, hainbat inpresio eragin dizkiola aitortu du idazleak.
|
Gure
herriko historia uste baino zabalagoa da. Uste dut, gainera, Far Westeko historia osatzen lagundu duela lan honek.
|
|
2010
|
|
|
Horretan gure herria, zoritxarrez, ETAren egintzez da ezaguna sarriegi, eta horrela beste lurralde batzuetako gerra eta terrorismoaz antzeratua edo bardindua. Holakoetan azalpena emon beharra izan neban,
|
gure
herria historiaz eta kultura sendoz bakezalea, errespetu handikoa dala(, lotsa, berbeak ondo adierazoten dauan lez).
|
|
|
Hau gaineratu gura dot hemen:
|
Gure
herriaren historiak eta kultura egoereak berez beste holakoen antzeko zoria ulertzeko erreztasuna edo bidea emoten deuskue.
|
|
|
Ikasle abertzaleok urteak daramatzagu Euskal Herriko heziguneetan ikasleon eskubideak defendatuz, gure proiektu politikoa den Euskal Eskola Nazionala aldarrikatzen. Edukiz eta hizkuntzaz euskalduna izango den eskola, hots, euskaraz ikasiz,
|
gure
herriko historia nahiz kultura ikasteko eskubidea bermatuko digun eskola nahi dugu. Garai hauetan utopia dirudien arren, ikasle guztiak euskaldunduko dituen eskola aldarrikatzen dugu.
|
|
|
1982ko Gabon Zahar egunean,
|
gure
Herriko Historian betiko markatu beharreko gertaera izan genuen gu denontzat: Euskal Telebistaren hasiera.
|
|
2011
|
|
|
«Herritarren eskutik aurrerapausoak ematen jarraitzeko borondate osoa dugu, Euskal Herriko sentsibilitate subiranista eta aurrerakoi ezberdinok nazioa elkarrekin eraikiko dugula erakusteko.
|
Gure
herriaren historia aldatzen ari garen sentipena erroturik dago gizartean urtebetez geroztik».Horren harira, Ruizek esan du bakea eta normalizazio politikoa sendotzeko bidean egindako «urrats guztiak» berresten dituela Bilduk. Baita indarkeriari dagozkionak ere.
|
|
|
Bitxia da
|
gure
herriaren historia. Gorriaren gainean beltz, zuriaren gainean grisa.
|
|
|
Hori izan baita bere nahikari nagusia. ETAk
|
gure
herriaren historiaren prozesu naturalean eragin nahi izan du, jarraitasuna eteten ahalegindu da borroka armatuaren eta terrorismoaren bitartez. ETA jabetu da ez duela honezkero eragiten politikan, ez dela eragile politikoa.
|
|
|
" Mailuaren odola" bikainari jarraipena eman dio Epaltzak Erresuma eta Fedea trilogiaren bigarren alean, lehen partearen maisutasunari koxka bat eransten baitio,
|
gure
herriaren historian giltzarri bezain ezezaguna zaigun garai liluraz beteriko bat abilezia apartaz nobelatuz.
|
|
2012
|
|
|
Casaubonek emankizunaren bereizgarriak azpimarratu zituen: " Ondarea, herritarren arteko harremanak (oraingoak eta lehengoak) eta
|
gure
herriaren historia". Kanaldudeko kide Ximun Carrerek ere hiru oinarri aipatu zituen beraien lanean:
|
|
|
«Turkiera eta ingelesa aspalditik ematen ditugu. Kurduera ikastearen aukera berriz, duela bi hilabete sortu zen, baita
|
gure
herriari buruzko historia eta kultura irakastekoa ere». Joan den uztailean, Siriako alderdi kurduek hitzarmen bat sinatu zuten, zeinaren arabera eskualdeko hezkuntza kudeaketa PYD Batasun Demokratikoaren Alderdiaren esku geratuko zen.
|
|
|
–Tira, errepaso polita eman diogu
|
gure
herriaren historia garaikideari. Baina funtsean, hau literatura klasea da.
|
|
|
Bertan egon ziren bi egileak, Nestor Basterretxea eta Fernando Larruquert, berrogei urte bete direla lan baliotsu hori amaitu zutenetik. Merezi du filma hori ikustea, bereziki gazte jendeak, obra bikain bat dastatzeaz gain
|
gure
herrian historia egin duen zerbait apartekoa delako. Gazte askok ez dakite 60ko hamarkadan pelikula burutu zen urte haietanzer nolako giro politiko, ekonomiko eta soziala zegoen hemen, frankismoaren diktadura artean bere indar betez eta krudelez ageri zenean.
|
|
|
Zuek ez duzue gure amaren odol nafarra ezagutzen, zuek ez dakizue aitona anarkista nuela, zuek ez dakizue mende erdi baino gehiago daramagula borrokan, zuek ez duzue ezagutzen
|
gure
herriaren historia, ezta guk ere ongiegi, baina berdin du, geneetan omen daramagu nonbait.
|
|
|
gure ideologiaz, gure estrategiaz, gure alderdiaz, honenbeste fida al gaitezke besteen heriotza justifikatzeko? Iraultzaren historian, edo
|
gure
herriko historia xumean, estrategiaz ez al da behin baino gehiagotan aldatu, estrategia bati ezin eman dakiokeela balore absoluturik garbi ikus dezagun. Haustearen alde zirenak ez al dira gaur paktuaren alde, atzoko iraultzaileak terroristak bezala salatzen dituztelarik eta atzoko indar errepresiboak gaur langile zintzo bezala onartuz?
|
|
2013
|
|
|
" Ez da oso gertaera ezaguna, isildu egin dutelako urte luzez. Baina
|
gure
herriaren historian, formalki bada ere, garrantzia handiko gertakaria izan zela uste dugu 1962ko hura".
|
|
|
Gertatutakotik mende erdia igaro ondoren,
|
gure
herriaren historiaren xehetasunok azaleratu dizkigu Usabiagak. Dena den, bere nahia ez da hautsak harrotzea, ezta jazoerek berarekin zerikusia dutela pentsatzea ere:
|
|
|
Izaskun izenaren ibilbidea bestelakoa izan bada,
|
gure
herriaren historiaren lekuko zehatza da. Leku izen xumea zen, baina bertan Andre Mariari eskainitako elizatxo bat eraikitzeak ezagun bihurtu zuen.
|
|
|
Foru Berreskurapena, katolizismoa eta tradizioa izango ditu ideologia ezaugarri behinenak, hain zuzen ere, karlismoaren txingarretatik altxatu zen alderdi berriak. Lehenengo aldiz formulatu zen euzkotarron aberria Euzkadi dela; sinbolo aldetik ere, iruditeria abertzalea sortu eta hornitu egin zen5 Ideologia esparru berri bati eman zitzaion hasiera, gerora funtsezkoa izango zena
|
gure
herriaren historia ulertzeko: abertzaletasuna.
|
|
|
Esan bezala Arrasaten sorturiko produktua da, marrazkiak adibidez, Aitziber Alonsok egin zituen. Eta jakintza hau apal batean ahaztuta geratu ez dadin; Arrasateko Udaleko web-gunean, unitate hauek deskargatzeko aukera dago, horrela edonor
|
gure
herriaren historian murgildu ahal izateko. Hala ere sorta hau lehena bai, baina baliteke azkena ez izatea; hurrengo pausoa Bigarren Hezkuntzako ikasleei bideraturikoa izan daiteke eta.
|
|
2014
|
|
|
Etxea iraganeko olaren kontra dago, beraz, eta Erdi Aroko eraikuntzaren pasadizo eta zirrikitu guztiak bezeroari irekita daude. Kontserbazio lan handia eginda dauka eraikinak, eta sagardoa probatzearekin batera, gerturatzen direnek
|
gure
herriko historiaren parte txiki hori ezagutzeko aukera dute.
|
|
|
|
Gure
herriaren historia...
|
|
|
beti egotea ipuinaren birusak kutsatuta. Soinujolearen semeari buruz ari naiz, SPrako tranbia, Bilbao New York Bilbao, Manu militari, Twist, Azkenaz beste bezalakoei buruz, edo Gorde nazazu lurpeani buruz, biribilena akaso?, bost ipuin luzez osatutako
|
gure
herriaren historiaren zati bat besterik ez dena. Nobela atomikoak, ezpalak airean, irakurtzekoak, beti, amaitzen ez den leherketaren unean.
|
|
|
Gure bizipenak transmititzeko aukera eman digute, eta alde horretatik, satisfazio handia da parte hartu dugunontzat. Iruditzen zait oso lan txukuna dela, eta ikusteko modukoa izango dela
|
gure
herriaren historiaren zati bat ezagutu nahi duen edonorentzat.Izugarria izan zen historia zati hura andoaindarrontzat, baina gu umeak ginen orduan, eta halako begiekin ikusi genuen ia guztia: modu ludiko batean, alegia.
|
|
|
Ez dut haren antzekorik ezagutu.
|
Gure
herriaren historian merezitako lekua du: gure garaiko sustatzaile sozial handiena izan da.
|
|
2015
|
|
|
“Badakit gure herriak baduela motibo anitz sufrimendua oso barruan eramateko.
|
Gure
herriaren historia ez da erraza izan. Nahi gabe hori itsatsita daramagu, eta hori kanporatu egiten dugu:
|
|
|
Garibairen Compendioak, Etxaberen Discursoak, Pozaren Memorialak, Astarloaren Apologiak, Larramendiren Antiguedadeak... Horien guztien definizio zehatz eta zorrotzena ez dut aurkitu euskal literaturaren azterketetan, ez
|
gure
herriaren historietan: Hego Amerikako indioez ari zen behin Sánchez Carrión. Txepetx?, Jon Sarasuarekin elkarrizketan oker ez banago, munduak aurrean dauzkan desafio eta arazoei erantzuterakoan jatorrizko herrien garrantzia eta zeresana azpimarratzen zuela, eta halako batean kriolloaren figura ai patu zuen:
|
|
|
Eta esanahi orokorraz dudarik baldin banuen, hilobi hartako maizterraren izen abizenek argituko zidaten berehala.
|
Gure
herriaren historiaz eta literaturaz axolatu izan direnek dagoeneko antzemango zioten bezala, hala zioen hilarriaren goiko aldeak:
|
|
|
Agerikoa da, beraz, industriak
|
gure
herriaren historian eta bilakaeran izan duen garrantzia.Eta, agerikoa da era berean, horren isla den industria ondare aberatsa dugula, Echezarretapaper fabrika bezalako lekukoekin.
|
|
|
|
Gure
herriaren historia ere halakoxea dela esango nuke, huts egiteen metaketa bat. Eta historia liburuan, gero, posibilitate frustratuak borratu egingo dira, egindakoaren eta nagusitu denaren omenez.
|
|
|
Apainduraz eta harrokeriaz biluztea,
|
gure
herriaren historia goibelaren berri emateko, gure kulturaren miseriena, gure hizkuntzaren ahuleziena... Saizarbitoriarentzat ez lirateke egia desinteresatuaren amoreagatik beste barik esan beharrekoak; egia aitortzen duen hizkera hori erabili beharrekoa da, guretzat osasungarriagoa, erabilgarriagoa eta indartzaileagoa den heinean.
|
|
|
Ondoan zuten ekitaldirako ezarri harria. "
|
Gure
herriaren historian mugarri izaitea nahi genukeen harria, bakean eta elkarbizitzan oinarritutako etorkizuna frogatuko duen harria". Azken urtetan herritarren arteko harremanak oso kaltetuak eta mingarriak izan zirela eta elkarbizitza lantzeko konpromisua agertu dute.
|
|
2016
|
|
|
Eta beste alde batetik, tramak memorian eragiteko eduki duen ahalmenagatik ere, ezaguna zaigula esan dezakegu. Haatik, litekeena da,
|
gure
herriko historiaren pasartea fikzionatzea balio erantsia izan beharrean, galbide bihurtu dela azkenean. Iban Zalduak jarri gintuen bidean, eta Aritz Galarragak atal guztiak ikusi ondoren idatzi zuen argumentuaren ahulezien inguruko zutabea.
|
|
|
40 urte lehenago, emakume horrexen gurasoak ziren, gerratik ihesi, Frantzian barrena Amerikara zihoazenak. Bi istorio, Alsina izenak lotuak eta
|
gure
herriaren historiako une giltzarrie kin korapilatuak.
|
|
|
Haren arabera," oso korapilatsua" izan da Euskal Herriaren historia: " Herri zatitua izanik eta agintaritzen menpeko ekonomiaren dokumentu ofizialak txanponak direnez, horien bitartez aztertuko dugu zein izan den
|
gure
herriaren historia".
|
|
|
Halako saioak" izugarri interesgarriak" direla dio: " Ez nire afizioa delako, baizik eta gabezia handiak ikusten ditudalako
|
gure
herriaren historiaren inguruan. Kontu hauek guztiak zabaldu lirateke.
|
|
|
Balore handia du Imanolen liburutegiak,
|
gure
herriaren historiarekin lotzen gaitu, eta aitortu behar dugu sentimendu sakonak eragiten dizkigula. Imanolek, azpeitiarroi, sarri, geure historiaren ispilua jarri zigun begien aurrean.
|
|
|
Makean izan diren dantzari, musikari, toberak eta kabalkadak ere ikertu ditu.
|
Gure
herriaren historia zati bat ezagutaraziko dauku. Ondotik, Makean 1979a arte izan diren tobera kabalkaden argazki erakusketa bat izanen da eta gaualdia goxoki bukatzeko pintxoak.
|
|
|
Gida bat izanen da ibilaldia zuzendu eta kultur edukiak eskaintzeko. Lurraldeko gune natural hauen ezagutzeko molde ludikoak eskaini nahi ditu Jaizkibel Amaharri elkarteak ekimen honen bidez. Proposatzen dituzten bi ibilbide hauek, harri forma konplexuak, anitz ekosistema mota, paisaia miresgarriak eta
|
gure
herriaren historia lotzen dituzte. Victor Hugok 1843.ean ezagutu zituen Pasaia, Ulia eta Jaizkibeleko kostaldea eta toki hauetako edertasunak liluraturik utzi zuen.
|
|
2017
|
|
|
–Turkiera eta ingelesa aspalditik ematen ditugu. Kurduera ikasteko aukera, berriz, duela bi hilabete sortu zen, bai eta
|
gure
herriari buruzko historia eta kultura irakastekoa ere?, azaldu zuen Saadumek, pozik, atzerriko hizkuntzen eskaintzari berea gehitu izanagatik. Berehalakotasunak, alabaina, ez zion inprobisazioari bide eman.
|
|
|
|
Gure
herriko historia petralarekin korapilatzen diren lau istorio idatzi ditu Xabier Mendigurenek, ipuin luzearen eta nobela laburraren artean dauden lau kontakizun indartsu, ongi josi eta mamitsu.Neska kazetari batek ligatzeko asmotan joko du ondoko herrira, baina gerrako pasadizo bat kontatuko dion alarguna topatuko du bertan. Komentu ilun batean, fraide espainolisten eta abertzaleen artean aspaldi gertaturiko misterio eta heriotzak argitu nahian hasiko da ahaide urrun bat.
|
|
|
Haren esanetan, urte askoan" prestigiroik gabeko" edaria izan da sagardoa," bertakoa izateagatik edo merkea izateagatik", eta uste du liburua inportantea dela sagardoari merezi duen balioa emateko. " Espero dut liburuak justizia egingo duela sagardoarekin eta
|
gure
herriaren historiarekin".
|
|
|
Zenbat ijito, moro edo judio errari bertakotu, aberastu, eta ondorioz hidalgotu ote da gure lurrotako ola zaharretan, deitura euskaldunak bertatik hartu, eta beren gutiustea betirako estali nahian," proceso de hidalguia o limpieza de sangre" delakoak egin, etxe eta jauregi galantak eraiki, eta beren guztizko blasoiez harmarri dotoreak atalburuan paratuz? Jainkoak bakarrak baitaki
|
gure
herriotako historia xehe zinezkoa nola estali eta irauli den, baskoien izenpeko mila ergelkeria turistiko oso garestiren merkatua erabat gailentzeraino!...
|
|
2018
|
|
|
Eta ondoren tiroak. Bere ahizpa Mariaren semea zen Angel Otaegi, eta heriotza injustu hark markatu zuen, tamalez, bere eta
|
gure
herriaren historia.
|
|
|
Liburuak hor daude baina hitza ere. Jakina, bakoitzak gertakariak kontatzeko modu propioa du eta inpartzialtasuna errespetatzea zaila izanez, gure historia partikularrari lotuta doakio
|
gure
Herriko historia.
|
|
|
Baina zatiketa hori ez dela berezkoa eta naturala ohartzeko ere, inportantea da lurralde batasunaren kontzientzia harraraztea. Eta horretarako, baitezpadakoa da
|
gure
herriaren historia ezagutzea. Hots, lehen zatiko kronika historiko horretan kontatzen dudana da Euskal Herriko lurraldearen bilakaera mendeetan zehar.
|
|
|
Halere, euskalduna bere erroer atxikia da orokorki, bizitzera sor lekutik urrun joana dena barne. Bainan ohargabean kontra erran batzu onartzen ditu, bereziki eskoletan erakatsi ez daukuten
|
gure
herriaren historia zuzena ez baldin badu bestalde ikasi. Agorrilaren 15ean, Orreagan eta Ibañetan antolatuak izan diren ekitaldietan 778ko gertakariez egia kondatu du Xabier Irujo Renoko Unibertsitateko zuzendariak.
|
|
|
Euskara, ikergai gisa bretainiarrari, korsikarrari edo kreolerari konparatzea zepo batean erortzea litzateke.
|
Gure
herriaren historia, bere lurraldeen eta jendeen arteko harremanen emaitza da. Ikastolen sorrerak ez daitezke ulertu Diwanen sorrerarekin lotuz, XX. mendean batez ere Gipuzkoan eta Bizkaian gertatutakoa begiratzeko ordez.
|
|
|
Zuk aukeratu duzun ordezkaria kanporatzea eta jakinaraztea publikoki konfiantza kendu egin diozula eta alde batera utzi nahi duzula? hori bai orban beltza
|
gure
herriaren historian?.
|
|
|
Argazki koloretsua ateratzeko moduan azaldu ziren guztiak ere, mozorrotuta eta inauterietako jaiekin gozatzeko prest.Esti Mujika kultura zinegotziak adierazi zuenez, “Seguru Andoaingo eta Euskal Herriko etxe gehienetan hasiak daudela honezkero mozorro eta osagarriak prestatzen, inauteriak iristearekin batera, kalera atera eta ondo pasatzeko asmoz. Ohitura zaharra da gurean mozorro festa; dakizuenez, debekatua izan zen
|
gure
herriko historiaren momenturik ilunenetako batean, baina azken hamarkadetan berreskuratuz eta ohitura indartuz joan gara”.Egitaraua datozen egunetan Andoaingo etxeetan banatuko da. Bertan ekitaldiei buruzko xehetasun guztiak jakitera emango badira ere, aurrerapen bat eskaini zuen Mujikak. Urtarrilaren 27an (larunbata): Axeri dantzarien Puska Biltzea, Sorabillako auzoan barrena.
|
|
|
Askatasun horretatik sortu ditugu
|
gure
herriaren historia ulertzeko ezin baliagarriagoak diren kantuak.
|
|
2019
|
|
|
Oso bestelakoak, esate baterako, Euskal Herriari jarritakoak. Azken urteetako
|
gure
herriko historia gatazkatsuaren aurrean, Rufinok gordin gordin azaltzen digu bere mina eta ezina. Ale bat horren erakusgarri:
|
|
|
ihes egin dutenen zenbaketa, kontrola eta jarraipena. Soldadua dagoen tokian baitago iheslaria, gerraren aurki eta ifrentzu;
|
gure
herriaren historia da hori. Euskal politika, kantagintza eta letren munduak badu hortik dezente; luke, behin pentsatzen jarrita, liburutegian apal propioa tematikak.
|
|
|
Zurekiko zor handia dugu Herri hau maite dugunok eta Jainkoak nahi izan dezala autonomiaren testua onartu eta gero merezi duen gradura jasoa izatea Hizkuntzaren Akademia, zuri esker sortua, eta behin betiko goratua izatea
|
gure
herriaren historian haren zuzendari ospetsua.
|
|
|
Inbertsioaren helburua azpiegitura estrategikoak hobetzea da. Eta azkenik, memoria historikoa berreskuratzea, hori
|
gure
herriko historiarekin dugun zorra da eta.
|
|
|
Geure buruei galdetu genien: ez da egon
|
gure
herriaren historia emakumerik ala?".
|
|
|
Elgoibarko Makina Erremintaren Museoak eta Soraluce Kooperatibak
|
gure
herriko historia industrialaren berri ematen duten liburu bana aurkeztuko dituzte ostegun honetan, Herri Antzokian.
|
|
2020
|
|
|
«Euskal Herrian euskaratik eta euskaraz egindako animazioaren aldeko apustua da hau», azaldu zuen atzo Miren Berasategi filmaren ekoizpen arduradunak, lanaren aurkezpena egitean. «Hori lotu dugu
|
gure
herriaren historiarekin, abentura film bat eginez eta pertsonaiak Euskal Herriko hainbat eremutan eta historiako hainbat garaitan kokatuz». Gaineratu zuenez, «abenturekin gozatzeaz gain», haur eta gaztetxoengan Euskal Herriaren historiaren inguruan «interesa piztea» izan dute helburu.
|
|
|
«Euskal Herrian euskaratik eta euskaraz egindako animazioaren aldeko apustua da hau, eta
|
gure
herriaren historiarekin lotu dugu hori, abentura film bat eginez eta pertsonaiak Euskal Herriko hainbat eremutan eta historiako hainbat garaitan kokatuz», azaldu du Miren Berasategik, Lotura Filmseko ordezkari eta filmaren ekoizpen arduradunak. Gaineratu duenez, «abenturekin gozatzeaz gain», haur eta gaztetxoengan Euskal Herriko historiaren inguruan «interesa piztea» izan dute helburu.
|
|
|
Haren memoria" pribilegiatuari" eta hark gordetako argazkiei esker, azken 100 urteetako Arrasateko historiaren pasarte asko bizirik heldu dira gaur egunera arte. "
|
Gure
herriko historiaren berri izateko, makina bat aldiz izan gara berarekin, eta baita haren ahizpa Carmenekin ere. Lekuko izateaz gain, argazkien zaintzaile ere izan zen.
|
|
|
"
|
Gure
herriko historiaren berri izateko, makina bat aldiz berakin bakarrik eta haren ahizpa Carmenekin batera ere egon ginen.
|
|
|
Besarkadarik beroena eta gure aitortza emakume handi honi. Bere testigantzak eta bizipenak betirako geratuko dira
|
gure
herriaren historian jasota. Ea bizi dugun egoera honek bere ametsera hurbiltzen gaituen, berak bezala, hainbeste emakumek biziki nahi izan zuten ametsera alegia".
|
|
2021
|
|
|
" Emakumeen ikuspegi eta ekarpenei balioa ematen ez dien kontakizuna izan da
|
gure
herriaren historia eraikitzeko ardatz", adierazi du udalak: [...]" ez dira emakumeen errelatuak jaso izan eta ondorioz, emakumeen ikusgarritasun sozialean defizit nabarmena izan dugu".
|
|
|
Elkano Fundazioak: "
|
Gure
herriaren historian pertsona garrantzitsu bat baldin badago, Juan Sebastian Elkano da hori". Baina nabarmendu du," batik bat, herri honen itsas historiari" egin nahi diotela azpimarra:
|
|
|
Baionako ADPA poloan sartü beitüe, XXI. mente hontako ikerzaleak
|
gure
herriko historiaren barnatzen lagünt ditiro, eta 1899ko libürüxkaz ere lagüntzen gütü, xiberotar kantore eder haien zergatiak argitüz.
|
|
|
gure ideologiaz, gure estrategiaz, gure alderdiaz, honenbeste fida al gaitezke besteen heriotza justifikatzeko? Iraultzaren historian, edo
|
gure
herriko historia xumean, estrategiaz ez al da behin baino gehiagotan aldatu, estrategia bati ezin eman dakiokeela balore absoluturik garbi ikus dezagun. Eta errepresioarekin zer ikusirik ez duten pertsonak hiltzen dituztenean (geltoki batetan edo taberna batetan), gure talde armatuek ez al dute doako hilketa egiten, autokritika batek edo herriari azalpen batek ezin konpon dezakeen hoben gaitza?
|
|
|
Herriaren azken mendeko historiari hain hertsiki loturiko eraikina izanik, hainbeste durangarren bizitzan garrantzia izan zuen geltokia mantendu eta biziberritzeko eskaera andana egin zen. Azkenean, zoritxarrez, bota egin zuten eta
|
gure
herriko historiaren zati handi bat haizeak eraman zuen.
|
|
2022
|
|
|
|
Gure
herriaren historia nahitaez horrelakoa izan da: erori, altxatu, aurrera egin, atzera...
|
|
|
Esango nuke Euskal Herriaren historia bera dela gure zinemarena, edo harekin batera paralelo egin duela bidea. Gure zinemaren historiak
|
gure
herriaren historia ulertzeko balio digu. Iragan mendeko 30eko hamarkadan, adibidez, ikusten da zinema egiten ahal zela, baina oso gauza minoritarioa zela, abertzaleen artean ere euskaldunak gutxi zirela, elizaren pisua ikaragarri handia, XX. mendearen erdialdera egiten ahal ziren gauzak Ipar Euskal Herrian beste inon ez zirela egiten ahal… Ipar Euskal Herrian beste inon ez zirela egiten ahal esan dut, eta horrek balio du ohartzeko euskal kulturaren elementu modernoak Ipar Euskal Herritik heldu direla:
|
|
|
Bestalde, aliatu feminista komunitarioek
|
gure
herriko historian egondako paktu patriarkalen inguruan ere galdegin ziguten, eta begirada atzera botatzera eraman gintuen horrek; iraganarekin solasaldi bati hasiera eman genion. Hala, hurrengo atalean bildu ditugu solasaldi horrekin lotutako bilaketak eta horiek eragindako hausnarketak.
|
|
|
Europan gertatu zen herri lurren pribatizazioa, ondare publikoaren lapurreta izan baitzen, herriaren desjabetze biolentoa, hein batean kolonietako lapurreten mozkinarekin edo beltz tratulari gisa irabazitakoarekin finantzatu zena [30]. Azken finean,
|
gure
herriaren historiaren parte bat ere bada “euskal” burgesia eta oligarkia Espainiako eta Frantziako estatuen interesekin lerrokatu izana. Gainera, estatuen homogeneizazio kulturalak euskararen degradazio progresiboa eragin zuen, estatu egiturek ez baitzuten zientziaren, aurrerabidearen edota liberalismoaren hizkuntzatzat hartu.
|
|
|
Eta egun oraindik ezezaguna zaigu
|
gure
herriaren historia bera. Ez da eskolako Historia liburuetan agertzen, memoria ariketa oso bat dugu egiteko, gure herrian egon diren zapalkuntzak eta paktu patriarkalak berrikusteko.
|
|
|
|
Gure
herriaren historian zehar, badira konkistatzaileak eta esklaboen trafikoan aritutako garaiko “heroi” izendatutakoak. Zoritxarrez, horien oroimena gordetzen da oraindik herri askotako estatuetan edo errituetan.
|
|
2023
|
|
|
Tira, Euskal Herriaren historia kontatzen dut azken bakarrizketan [Euskaldunen jatorria, historia eta irria], eta zergati bat dauka horrek.
|
Gure
herriaren historia gutxi ezagutzen dugu, eta hori plazaratu nahi nuen, jendeak jakin zezan denok nafarrak izan ginela, orain gure kultura oso garrantzitsua dela, pertsonaia ikoniko horiek ez direla ezerezetik sortuak, denak daukala ibilbide bat, eta altxor bat daukagula, euskara, gaur arte iraun duena eta bidea egiten jarraitu behar duena.
|
|
|
Alkate moduan, beti pentsau izan dot herri baten benetako aberastasuna bertan bizi diran pertsonak dirala. Gure herria baserriak, soloak eta eraikinak baino askoz gehiago da;
|
gure
herriaren historia bizia eregiten laguntzen daben gizon eta emakumeen bizitzak garatzeko etxea, aterpea eta babeslekua da.
|
|
|
Aurreko disko guztiek bezala, lan honek ere unibertso aberats eta misteriotsua dakar berarekin.
|
Gure
herriaren historiaren parte diren klabeak (bai musikalki zein tematikoki) landu ohi ditu Zugastik, betiere bere soinu pertsonala eta bide propioa jorratzeari utzi gabe. Kantutegi zaharrean topatzen dituen altxorrak bere estilora ekartzen ditu, beraz; baina hori bere errepertorioko zati bat bakarrik da, Zugasti bera baita kantu gehienen konpositorea zein hitzen egilea.
|
|
|
Garmendiaren iritziz, kazetaritza eskoletarako material «bikaina» izan daiteke liburua. «Eta irakurgai interesgarria
|
gure
herriaren historia soziopolitikoa ezagutzeko». Ferrerren kazetaritzaren jomuga dago horietan.
|
|
|
Garmendiaren iritziz, kazetaritza eskoletarako material «bikaina» izan daiteke liburua. «Eta irakurgai interesgarria
|
gure
herriaren historia soziopolitikoa ezagutzeko». Ferrerren kazetaritzaren jomuga dago horietan.
|