|
2000
|
|
|
–Hemen guraso eta maisuak falta handi bat erremediatu behar dute, eta
|
gure
Euskal Herriari oraindaino baino mesede gehiago egin. Jenteen artean beste Lenguajerik Euskera baino ditxa gabeagokorik ez da ikusi, eta gure jatorrizko, edo jaiotzako Hizkera ez balitz bezala eta Euskaraz hitz egitea pekaturik haundiena balitz bezala, giza artetik kendu, eta lurpean ondatu nahi dute, eta Eskoletan sortija edo siñalearekin, azote eta kastiguarekin eragotzi nahi dute.
|
|
|
Jaramonik ezak nora garamatza? Gainera,
|
gure
Euskal Herrian, bertako estatutuaren arabera, gaztelera eta euskara biak ofizialak direnez, Eusko Jaurlaritzak du erabakia hartzeko eskubide osoa, ez Madrilgo Auzitegi Goren horrek.
|
|
|
Gure artean, Euskal Herrian/ Herrietan irakurgai eta ikusgai ditugun hedabideekzeinek bere gustuko mapa marrazten dute, defendatu gura dituzten helburu estrategikoeimen eginez. Badira
|
gure artean
Euskal Herri bateratu, integratu eta lurralde anitzeansinesten dutenak, Zazpiak bateko maparen aldeko apostu grafikoa egiten dutenak.Badira egungo marko juridiko administratiboak soilik ikusi/ erakutsi gura dituztenak.Badira euskal lurraldetasuna barrutik birrintzearen aldeko apostua egiten duten probintziazaleak. Badira, baita ere, euskal lurraldetasunaren ukazio biribila praktikatzenduten estatalistak ere...
|
|
|
Mendi kontuan, internazionalki, euskaldun gisa ezagutzen gaituzte; eta ezgaituzte nahasten espainiarrekin. Urteasko daramatzagu beste herri batzuetara bidaiatzen; eta bidaia hauetan
|
gure
euskal izaeraren alde egiten dugulakontuan harturik, normala da gureidentitatea ezagutzea.
|
|
|
Antzeko zerbait dugu eginkizun geure kulturarekin. Betidanik jakinizan dugu
|
gure
Euskal Herriko kultura bagenuela. Orain sakonagoaztertuta, parametroak eta edukiaren egitura marraztuz gero, hobeki erabiltzeko etagaratzeko aukera dugu.
|
|
|
Zerk berezten gaitu? Zerk ematen digu
|
gure
euskal arima. Euskerak eta ezbestek?
|
|
|
Axular-ek ikusten zuen pagoa eta aurrean daukaguna berdinak dira funtsean; bainaAxular en Euskal Herria dagoeneko inoiz orainaldi ez etorkizun izango ez den iraganada, eta
|
gure
Euskal Herria, Axular-entzat, egundo iragan zein orainaldi izan ez zenetorkizuna, deus ez, hots?. Kojeve rentzat, gizakiak bakarrik sortu eta suntsitzen duesentzialki.
|
|
|
Izan ere, nik uste nuen ezen jakintasunak —zinezko eta minezkoak— gorputz sendo eta gotor bat zuela eta, aldi berean, airosa, Burgosko katedralaren antzekoa. Ez al zen, bada, katedral hura, monumentu ezin astunagoa, alde batetik, zeren egina baitzen, eta beti da astun, baina baita arina ere, bertzetik, zeren baitzirudien ezen, Galileoren iritzien gainetik, zerurantz egin zezakeela noiznahi den, bere bi dorre haiekin —zeinak izan baitzitezkeen lantzak edo tragazak, lurraren baitan zetzàn Greziako mitologiako jigant batek edo
|
gure
euskal lurretako jentil batek jaurtiki berriak—, grabitate indarra garaituz gero. Arratsez iritsi nintzen Burgosat, eta arrats hartan hala ikusi nuen katedral hura.
|
|
2001
|
|
|
Bihar bertan Downing Streeteko akordioaren gisako bat egingo balitz, gauzak aldatuko lirateke. Badakigu azkenean estatuekin negoziatu dugula, baina ezker abertzaleak ez du jarriko bere indarra Downing Street moduko bat lortzen; ez,
|
guk
Euskal Herria egunero eraikitzean jarriko ditugu gure indarrak. Ez dakigu abertzaleen akordioak su etena ekarriko duen, baina prozesua konponbidearen fasean jarriko du.
|
|
|
Ez omen dira prest pausoak hain azkar emateko zatiketaren beldur direlako.
|
Guk
Euskal Herri mailako ezker abertzalearen egitura politiko baten sorrera ezinbestekotzat jotzen dugu. Europa eta globalizazioaren karietara hainbat aldaketa eman denez, egoera berria dela-eta, denok bat egiten dugu ideia honekin.
|
|
|
Ahalegin horren barruan kokatu behar da nik egindako lana. Gaur egundugun komunikabide ahaltsuena (telebista) hartu dut, eta saiakera bat egin dutikasleak medio horretara hurbil daitezen, aukeran dituzten telebista kate gero etaugariagoen artean
|
gure
Euskal Telebistak gero eta tarte zabalagoa izan dezan.
|
|
|
Euskaldun irauteko, alde batetik ez ditugu galdu behar erroak eta geure tradizioarekiko fideltasuna, baina beste aldetik unibertsalitatera irekirik egon behar dugu, bestetradizioetara eta beste sentsibilitateetara. (...)
|
Gure
euskal tradizioaz gainera, tradiziounibertsalaren oinordeko gara (NENH, 145 or.).
|
|
|
Itzulpen ugari izan dugu
|
gure artean
euskal literatura hasi zenez geroztik. Itzulpen horiek, ordea, biziro zabaldu eta ugaritu dira azken urteotan.
|
|
|
Beraz bibliografia âeta badakizue, bibliografia alde batetik zaletasun edo afizio bat da, diru asko duen jendeari dagokion zaletasunaâ ez da  pobreentzat egina, eta beste aldetik argi ibiliz gero diru franko irabazteko bidea ere bai (istilu askoren iturria izan da eta
|
gure
euskal literatura liburuetan leku handia eman zaio). Bibliografiaz kanpora hizkuntzalaritza dago, noski.
|
|
|
Euskaldun gehienok, guztiok ez bada, badugu geure barrendegian txoko urri eta apaindura gabeko bezain maite bat:
|
gure
euskal baratzea. Ez da hori, ezin ere izan, gure lantegi eta atsedentoki bakarra, baina nekez geldituko gara luzaroan txoko horri, sarri edo bakanka, ikustalditxo bat egin gabe.
|
|
|
Eta alde batean gauzak goraka zebiltzanean, beste aldean beheraka zebiltzan. Egia da
|
gure
euskal idazleek ezagutzen zituztela aski bestetangoak; esate baterako, Ubillosen argitara berria den Christau doctriñ berri ecarlea irakurtzen baduzue10, hor besteak beste aurkituko duzue zati bat ez hitzez hitz, baina bai elkarren antz handia dutelarik, Axularren liburutik hartua, aipamen bat, alegia, barrengo harraz ari dela11; Ubillosek, beraz, Axular ongi ezagutzen zuen. Iztuetak ere, hangoak eta hemengoak ezagutzen zituen eta hango eta hemengoen esaerak eta hitzak jasotzen.
|
|
|
Aurtxo txiki indar gabeai ematen badiezu ogi oso ta azaltsua illko ditu goseak beste jan gabe... Ala bada
|
gure
euskal errietako gizon ta andra, neskatx ta mutillik geien geienak dira jakituriaren aldetik aurtxoak bezela...".
|
|
|
Kontaketan abiatuko banintz, konta nezake zein izan den euskararen zoria
|
gure
Euskal Herrian, 1936 ondoan, non lehentxeago non beranduxeago hasirik. Baina hori alfer lana litzateke, eta zauriaren gainean pikoa:
|
|
2002
|
|
|
Iragan urteko otsailean, Donostiako Kursaalean buruturiko batzar nazionalaren ondoren batu ziren Hegoaldeko eta Iparraldeko Senideak eta
|
Gureak
euskal preso politikoen elkarteak. Joan den azaroan, berriz, Gasteizen buruturiko azken batzar nazionalean, erakunde nazional berriari Etxerat izena jarri zioten.
|
|
|
Ez dago gure lurraldea elkarlotzen duen garraio eta komunikabide egokirik; unibertsitatea lotsa da euskaldun hitza bera ere hartzeko; bost arautegi bereizturen menpe jarri digute euskara, eta beste hainbeste erdal telebistaren azpian. Azken hogeita bost urteotako bide politiko eta instituzionalak ez dio
|
gure
Euskal Herriari oinarrizko artikulaziorik eskaini, ez du mundura jaiotzeko bidean jarri, eta posibilista eta pragmatiko bezala aurkezten zen aukeraren porrota nabarmentzen zaigu begien aurrean, gatazkak bere horretan dirauen artean eta Estatuen Europa finkatzera doan une historikoan, bestelako erdibideak alboratuz.
|
|
|
Tartean aipatu genuke, segur aski, kritikarik deskriptiboena egin arren hautapenak berak inplizituki iradoki diezagukeen balorazioa... baina, funtsean, eta euskal literaturara itzuliz, irakurlea orientatuko duen hautapenaren falta sumatu ohi da beti. Aspalditik ezagutzen dira
|
gurean
euskal kritikaren urritasunaren ingu19 Edonola ere, bada kritikariaren aldeko jarrerarik erakutsi duen sortzailerik. Hauen artean, ezagunak dira Juan Benetek gai honi buruz esandakoak, izan ere, Benetentzat kritikari frakasatu bat baita funtsean idazle oro:
|
|
|
|
Gure
euzkel izparringijak baño argitalgai kaskar eta biartsuagorik gitxi ixango da bazterretan. Euzkeraz soilik idatzijak ala erdel aldizkari euzkel orridunak.
|
|
|
IDAZLE BARRIJAK. Aspaldion pozez dakusgu (ikusten dogu) emengo idazle barrijen ernetzia
|
gure
euzkel asteroko baten. Ekin orrelantxe, baña emen, EUZKADI" n, be, idatziko ba" zendukie, guk nayago.
|
|
|
Au esatiaz kontu barririk eztiñogu.
|
Gure
euzkel idazlanetan geruago ta erdera sunda aundijago darabilgu. Geuk eztakigula, igarri be egin barik.
|
|
|
Oartu orain ene eretxi oni, ta ia zer deritxazun. "
|
Gure
euzkel idazlanetan niñuan ementxe, dagonilaren 31" gnz. geruago ta erderasunda andijago darabilgu. Geuk eztakigula, igarri be egin barik." ¿ Entzun?
|
|
|
Kultura eremu zabalean Ele Ederrak bere barrutia dauka aspaldiko mendeetan.
|
Gure
euskal baztertxua oraintsu samar arte horrelako jardunean atzera, erdi antzu, bakartuegia izan dala esan daroe jakitunek. Ondorioz, alort erkinak, ausaz belumenduak eskeini izan jakozala irakurleari eta auzoetako.
|
|
|
Abade eta fraile batzuk adimen zorrotza eta argia, eta dendua, oreka eta eratasuna ebela erakutsi dauskue,
|
gure
euskal historia txikian zehar. Hor dagoz euren lanak, zelan halan baliotsuak, hain nabarmen eta zoragarri mailakoak izan ezarren.
|
|
|
|
Gure
euskal ingurunean eta herri honetan bizi dugun metahistoriaren oinarriaere oinarri berdinetan funtsaturik, garai batean Espainia eta Jainkoa salbatzeko? 1936an?, eta bestean Euskal Herria eraikitzeko, gure herritarrak ez dira gelditzen eta asetzen jendea hiltzeak dakarren hondamendiaz. Atzo Ernest Lluch historialari trebea eta Euskal Herriaren aldekoa hil digute.
|
|
2003
|
|
|
Finean, topiko guztiak. Beharbada, garai hartan horretatik edukiko zuen
|
gure
Euskal Herriak, guk uste duguna baino espainolagoa izango zen Hego Euskal Herria, baina ez dago dudarik hori ere exajerazio bat dela.
|
|
|
Guk, aldiz, hori ezin dugu egin, bertsio originala bere berean jartzen dugu.
|
Gurea
euskal produktu bat al da. Ziurrenik Eganena adina euskalduna ez da izango, baina nik uste bere osotasunean gure produktua euskalduna dela.
|
|
|
Espainia osoan ezaguna den «Quimera» literatur aldizkariak iraileko alea
|
gure
euskal literatura berriari eskaini dio, erakustoki ederra eskainiz, bai euskal idazleak kanpoan ezagutzera emateko, eta baita ere etxe barrura begira «Quimera»ren ilusioan kritiko berrien lorpenak erakusteko.
|
|
|
Han zeudenek honela esan zuten: «Hau Euskal Herria da eta
|
gu
Euskal Herriko kideak gara. Euskaldunak gara».
|
|
|
Orain asko hitz egiten da horretaz. Niri zaila egiten zait
|
gure
euskal munduan horren oihartzuna neurtzea.
|
|
|
Baina Urkiolako eleiza honen ardurea dauken abade txalogarriok, azken urteotan,
|
gure
Euskal Herri maitearen premina handiren bat jarri ohi deuskue begien aurrean, kristau alkarte lez hori gogo bihotzetan hartu eta, gaurko egun honetan eta aurrerantzean, premina hori gure otoitz sutsu eta jokabide bihurtu daiten. Aurten, gure arteko lanik ezaren arazo larria jarri nahi izan deuskue aurrean.
|
|
|
|
Gure
Euskal Herriko gotzainak be, alkar hartuta, badakizue zelako dei zoliak egiten deuskuezan, lanik ezaren beharrizanak gogotan hartu daiguzan laguntza eske. Euskaldunon erantzuna, diru arloan, oso ederra izan da:
|
|
|
Boiseko euskaldunen abesbatzak abestu eban mezea, eta dantzariak be parte hartu eben, ganoraz egin be. Ha lako meza ederrik emon ete zan aurton
|
gure
Euskal Herri osoan San Iñazioren omenez. Beste hau be esan beharra dago:
|
|
|
Jesusen Barri Onak eta Jesusen Eleizeak Herri bakotxa bera dan letxe hartu behar dabe, herri horren balio ta aberastasun guztiak aintzat hartu, garbitu, aurrera eroan...
|
Gure
Euskal Herriak, herri lez, baditu bere bereak direan gauza batzuk: izakerea, hizkuntza, jakintza, kondaira, kezkak eta amesak, gurari biziak...
|
|
|
San Inazioren aldian legez, gure Eleizeak, Kontzilioaren ondoren, ate barri asko ditu zabal zabalik, Kristoren Barri Ona ta salbamena munduan zehar iragarri ta eskaintzeko; baina, hori ta guzti be, ezin guk itsuarena egin, eta gure Eleiza honen premina gorriak ahaztuta itxi: gazte askok eta askok iges egin deuskuela; munduko ondasunez liluraturik, Jaungoikoaren gauzetarako ta itsuturik gabiltzala; hainbeste bokazino ederren iturburu izandako
|
gure
Euskal Herrian, bokazinoak izugarri urritu jakuzala. Eta beste premina asko.
|
|
|
Eta eskari hori gitxi dala, beste hau be egingo neuke, amaitzeko: Zuk egindako azterlan eta hitzaldi ederrak be aldizkarietatik batu eta batean argitaratu daitezela,
|
gure
euskal kulturako gizon handiak hobeto ezagutu ahal daiguzan (Azkue aita semeak, Etxeita, Basabe, Mikel Arruza, Augustin Zubikarai, Tomas Agirre" Barrensoro" ta beste batzuk) 12 Besterik ez gaurkoz. Zorionak zuri, zorionak Aldundiari, zorionak euskaldun guztioi.
|
|
|
Gerora etorri jatan burura orriok osotutea, bai lehenagoko idazleen atalakaz, bai oraingoenakaz be. Holan
|
gure
euskal idazlerik gehienak ezagutu zeinkez, apurtxo bat behintzat: ganetiko lana zehatzago ta sakonago ezagutzea zure ahaleginari dagokio, idazleon txatalak barik liburu osoak sarri sarri irakurriaz.
|
|
|
Lehendik be badoguz Antologia eder batzuk: ...itten Eskualdunen Loretegia, Lehen Zathia(); L. Villasanteren Idazleen pusketa autatuak eta Euskera liburuari ezarri eutsana; S. Onaindiaren Milla Euskal Olerki Eder (bere Jolasketa be antologia antzekoa da), eta A. Irigarai jaunaren Esbozo crítico con textos de Literatura Euscara profana; nire barri honek ez deutse ezer kentzen aurreko horreei, ta eurokaz batera izango al da laguntasun barri bat
|
gure
euskal eskoletarako!
|
|
|
Jaime Kerexetaren Eguneroko Meza gerotxuago agertu zan, 1962 urtean.
|
Gure
euskal herrietan, egia esan, gehientsuenak isilik egoten ziran meza denporan, edo ta kantaren batzuk kantaten ziran; sarritan, meza emoileak isilik meza emoten ziharduan bitartean, beste abade batek katekesi gairen bat azaltzen eutsan han batutako kristinau herriari.
|
|
|
Gure asmoa: Euskerea (bizkaierea, batez be) hobeto ikasteko,
|
gure
euskal idazleak sakonago ezagutu.
|
|
|
|
Gure
Euskal Herri honetan, barriz, era bitara: " Andra Maria" ta, batez be," Ama Birjina".
|
|
|
" Euskara batuaren" aldeko borroka hori 60ko hamarkadan zertzen da, batez be, eta Arantzazuko batzarrean (1968) hartzen dau bultzadarik handiena. Eta ze indar eukan orduan
|
gure
euskal gizarteak burruka hori aurrera eroateko. Non egozan orduan gure gaurko ikastolak, irratiak, ikastetxeak, aldizkari eta egunkariak, euskal gobernuaren laguntza eta eragina...?
|
|
|
Eta, nire ustez, ez zan horren errudun: holakoxea zan
|
gure
euskal giroa Gazteizko Seminarioan! Eta, egia osoa esateko, erbesteko hizkuntzak ikastea mesedegarri izan jat nire bizitzan, eta oraintxe be pozarren irakurten ditut, lantzean lantzean, latinezko eta grekozko zati batzuk:
|
|
|
latinerako, hor dot" Orduen liturgia"; grekorako, aspaldian eskuratu neban Bover ek paratutako Itun Barria (Azken aldi honetan beste edizino bat erabilten dot sarriago:
|
gure
Euskal Herrian grekoz, latinez eta euskaraz argitaratu deuskuen Itun Barria). Inglesak, frantsesak eta italianoak ez deuste gitxi lagundu munduan zehar ibilteko.
|
|
|
Kulturaz ornitu bear ditugu
|
gure
euskal idaztiak, europear kulturaz. Benetako Europa kulturaduna ez diteke gure etsai izan, gure salbatzaille baino...
|
|
|
Beste autore batzuk be ezin itxi hemen aitatu barik: G. Borrow inglesa, Chaho zuberotarra, D" Abbadie euskal odoleko irlandar euskaltzalea, José Manterola donostiarra(
|
gure artean
euskal arnasa biztu ebana), Jaurgain, Dufau Barbier, Gavel, Rodney A. Gallop...
|
|
|
gotzain honen denporan (5 urte egin zituan guztira Bizkaian,), Erromako lehenengo Bulatik hasita, eleiz agiri ofizialik gehienak erderaz eta euskeraz argitaratu ziran Bilbo eleizbarrutiko Boletinean. Ez da, ez, gauza handia, baina
|
gure
Euskal Herriko zein erakundetan egiten zan orduan beste horrenbeste?
|
|
|
Eta geroago ta pozago, ganera. Emon ahala, neuk ikasten neban eta orduko nire ikuspegia estua ta laburra zan arren,
|
gure
euskal idazleen mundua eder eta maitagarri agertzen jatan. Beste euskaltzale batzuk be ezagutu nituan eta eurakazko hartuemonak mesedegarri izan jatazan.
|
|
|
Egi eder honen argitara zuzendu deuskue
|
gure
Euskal Herriko gotzainak aurtengo Garizumako deia: " Behartsuak Eleizeari deadarka!" Behartsuak, preminan daukaguzan anai arrebak, horra hor Kristo biziaren aurpegia gure artean.
|
|
|
holantxe gaur, gure artean, hainbeste zahar, seme alabak bazterrean itxitako guraso, ezkontide laztana galdutako alargun, guraso bako umezurtz, lagunik bako bakarti.
|
Gure
euskal poeta batek esan euskunez:
|
|
|
Eta gaur Kristo neke minez ondo ase ta betea: espetxeetako tratu txarrak eta torturak; gizonak gizona, anaiak anaia, aurretiaz eta hotz hotzik zelatan egon ondoren, defentsarako astirik emon barik kale bazterrean nahiz kale erdian tiroka hiltea (eta zenbat holako heriotza aspaldion
|
gure
Euskal Herri kurutzeratu honetan!); min biziak nahiz edozein geixok ohean josita eta aienaka daukazan hainbeste lagun. Bai, holako bakotxagan, Kristo agolinan dago gure artean, guk noiz lagunduko zain.
|
|
|
· Gai asko aukeran: Garizumea, azken Kontzilioaren irakatsiak, Aita Santuaren berbea,
|
gure
Euskal Herriko gotzainen deia, norberaren bihozkadak.
|
|
|
Bizkaitarrok, Jaime Kerexetaren Eguneroko Meza liburuari esker, suberte handia izan genduan honetan: itzulpen ofizialak egin artean, Kerexetaren meza liburuko irakurgaiak erabilteko baimena emon eban gure Bilboko gotzainak, Gurpide jaunak, eta erabagi hori gogo onez hartu eben
|
gure
euskal eleizetako abaderik gehientsuenak, bai bide barri hori maite ebelako, eta baita Kerexetaren euskerea lehenagotik be etxeko egiten jakelako. Guk baino handiagoa izan eben orduan gipuzkoarrak, Orixeren itzulpena (bere Urte guziko Meza Bezperak liburukoa) herri xehearentzat ilunegi egiten jaken eta.
|
|
|
Ez nago guztiz ziur. Dana dala, Akademia horren eragile bi izan ziran, behinik behin, orduan bizkaitarron
|
gure
euskal taldetxua sortu, bultzatu eta zuzendu ebenak: Martin Olazar eta Julián Olazabalaga.
|
|
|
Idazleen Pusketa autatuak eta Euskera liburuari ezarri eutsan Antologia ederra; S. Onaindiaren Milla Euskal Olerki Eder (idazle honen Jolasketa bera be, antologia antzekoa da), eta Aingeru Irigarai jaunaren Esbozo crítico con textos de Literatura Euscara profana. Nire barri honek ez deutse aurreko horreei ezer kentzen, eta eurokaz batera izango al da laguntasun barri bat
|
gure
euskal bihotzak asetuteko!
|
|
|
gauzak errezago jarriaz (hor dozuz Hiztegitxoak: bata, idazle bakotxaren ondoren; bestea, luzeagoa, liburu honen azkenean),
|
gure
euskal elertiaren zati handi bat hobeto ezagutu daizun. Sarreratxuak erakutsiko deutsue, labur bada be, idazle bakotxa nor ta nongoa zan, eta zer egin dauan euskal arloan; horko zertzeladarik gehienak, liburuotatik jaso ditut:
|
|
|
Urte asko joan dira ordurik hona, eta
|
gure
Euskal Herria ez da gitxi aldatu. Euskereak berak ha zelako gorabeherak izan dituan!
|
|
|
Alta bada, duela berrogei bat urte,
|
gure
Euskal Herri xumea, bere bi nagusiek zinez odolustu ondoan, ehorztera zihoazelarik, jazarri zitzaien bortizki.
|
|
|
Ez gara orain hasiko kontatzen zer ondorio izan zuten, ondoko lauzpabost mendeetan, Erromako, Pariseko eta Valladolideko erreinuen arteko konkordatu horiek guztiek, Eliza osoaren edo
|
gure
Euskal Herrietako historia nahasiaren baitan.
|
|
|
Luis XVIII.a Frantziako eta Nafarroako erregearen denborako gosete hura ez zen bada azkena izan. 1846an, Luis Filipe frantses erregearen mendean ere, Europako ekonomiaren bilakaerak eraman zuen, Irlandatik eta
|
gure
Euskal Herri zokoraino, gisa bereko larrialdia: Gratien Ademaren paperetan aurkitu ditugu, Zaldubik berak eta Janbatista Elizanburuk, Larresoroko seminarioan, Betiri Santsen ohoretan, asmatu zituzten bertso berriak.
|
|
|
Erran dezaket, orobat, gure seminarioko urteetan, aita Wo ronieckik proposatzen zituen galde mota haien usainik ere ez zela heltzen
|
gure
Euskal Herriko ikastegietara. Gaurko berririk ez dut.
|
|
|
Ez genituen oraino irakurriak behin fraide xahar batek idatzi zituen hitz hauek: Elizarengatik paira daitekeena deus ez da, Elizarenganik pairatzen denaren aldean, eta, menturaz horrengatik, ikustearekin Loiolako, Xabierreko edo Garaikoetxeko semeen odol bereko zenbat eta zenbat seme eta alaba higatzen ziren munduan barna Eliza Amaren zerbitzutan, eta Eliza horren esker txarra jasan behar zutela gure herritar anitzek eta orobat
|
gure
Euskal Herriak, ez genezakeen nehondik onets.
|
|
|
Eskola mailan
|
gu
euskal eskola nazionalaren alde gaude eta euskarazko prentsa izatea ezinbestekoa da. Eredu propioa egin behar dugula pentsatzen dugulako, instrumentu propioak sortu behar ditugula uste dugu".
|
|
|
–arrotzen legea nola lehen? kontsideratzen dugun
|
gure
euskal nortasunarekiko leialtasuna barruan daramagu. Euskal nortasuna bat da, ETA barne.
|
|
|
" Eusko Armadak José Blanco izenekoa, kostaldean droga trafikatzaile gisa ezaguna" belaunkatu" du. Ez dugu nahi gaitz handia den droga zikin horrek
|
gure
euskal gazteria sanoa kutsa dezan. Gora Euskadi Askatuta!".
|
|
2004
|
|
|
Bakoitza gurea zuritzeko aitzakia. Bitartean azeri espainolistak sukalderaino sartuak eta oilar frantziarra teilatutik
|
gure
euskal eta euzko oilarren arteko borrokei barrezka. Espero dezagun ere Iparraldeko abertzaleek zerbait komun eta taxuzkoa burutzea kantonamenduetarako hauteskundeetan.
|
|
|
Euskal arrantzaren historiako lehenengo aztarnak arkeologikoak dira, eta hasieratik bertatik daukate zerikusia Iparraldearekin ere. Izan ere,
|
gure
euskal lurraldeko leizeetan egindako indusketetan Paleolitoan egiten zen itsaski bilketa ugariaren aztarna mordoa aurkitu da. Euskal Herriko hainbat labar pinturetan gure kostaldeko arrantza jardueraren lehenengo aztarnak aurkitu dira:
|
|
|
Euskaldunok, beste behin ere, trantsizio garaian gaudela jabetu behar dugu eta trantsizioa guk geuk hartzen dugun jarreraren arabera gauzatuko dela. Ni ez nago Zapaterok egingo duenaren zain,
|
guk
Euskal Herrian egingo dugunaren zain nago. Trantsizio hau edukiz betetzearen ardura gure gain hartu behar dugu.
|
|
|
noisette» erantzungo dizute.
|
Guk
Euskal Telebistan INEM eta FORCEM entzuten ditugu eta ez dakigu zer diren. Zuek ASSEDIC eta ANPE ez dakizuen bezala.
|
|
|
Egun, katalanek," normalizazio" hitzaren asmatzaileek eurek ere ez dute erabiltzen, eta guk berriz, horri loturik segitzen dugu, horrekin zer esan nahi dugun ere ez dakigula. " Ofizialtasun" kontzeptuaren inguruan, ederki ikusi dugu
|
guk
Euskal Herrian zein hitz huts izan daitekeen. Biltzarreko adituek garbi defendatu dute hizkuntzen aldeko aldarrikapena eskubide gisara formulatu beharra.
|
|
|
Julene Oihanburu protagonistak gauza asko deskubritzen du kulturgintzan gertatzen denari buruz.
|
Gure
euskal letren mundutxoan, alegia. Alabaina, zerbaitek edo norbaitek eragozten dio hori egitea.
|
|
|
Horiek biek ezaugarri komun bat izan dute, ibiltariak izatea. Izan ere Artea Oinez 04 eta Lizarra
|
Gurea
Euskal Herriko hiriburuetan izan dira.
|
|
|
Hau baita
|
guretzako
Euskal Herriaren gehiengoa eroso egoteko eredurik egokiena.
|
|
|
Gure proposamena ez da PP eta EAJri begira eginda izango.
|
Guk
euskal gizartearekin akordioa lortu nahi dugu. Horregatik gizarte mugimenduen sostengua behar dugula diogu, aldaketaren eta autogobernuaren aldeko hainbat plataformenekin akordioa lortu nahi dugu.
|
|
|
Plaza nagusian egoteko aukera opa genion
|
guk
euskal kulturari. Haatik, kultura normalduen merkataritza plaza horretan esku hartzeko zer baliabide dauzka euskal kultura apalak?
|
|
|
Komenientzia sozialagatik adina arrazoi akademikoengatik neutraltasun ideologikoa mantentzen saiatzea onuragarria da, hasteko argi utziz
|
gure
euskal subjektu historiografikoaren izaera konbentzionala. Hola Euskal Herria egundik definitzen dugula esatean erantsi litzateke zazpi probintziak ez direla betidanikoak, mugak aldakorrak izan dituztela historian zehar, eta posible zela beste muga batzuk izatea egun. Halaber argitu behar da zazpi probintzia horiek ez dutela bloke konpaktu bat osatzen baizik beren arteko harremanak aldakorrak eta asimetrikoak izan direla.
|
|
|
Zerk berezten gaitu? Zerk ematen digu
|
gure
euskal arima. EUSKERAK EZ BESTEK.
|
|
|
euskera euskaldunen zerbitzuko jarri ezkero, euskaldunen eskubideak errespetatuak dira eta gure nazioa salbaziorako bidean abiatua. Eta eskubidea dugu (nork ez!) Euskadi’ko erresuma sortuz,
|
gure
Euskal Herria’ri eusteko.
|
|
|
Guk, ordea,
|
gure
euskal zinema santua gisa honetako pastitxeekin egiten dugu. Akziorako gaitasuna duen herria omen gara, baina zinema alorrean behintzat aritzea bainohausna rtzea dugu nahiago.
|
|
|
Espazioa, errealitate berri horretan.
|
Guk
euskal espazioa deituko genioke, euskal espazio elektroni kotzat jo dezakegu gure mundu digital hori. Beraz, euskal espazio elektronikoa sortzen ari gara.
|
|
|
Tractatus a hizpide dugunez gero, anekdota adierazgarri bat aipatuko dut. Liburuaren
|
gure
euskal bertsioaren argitalpenerako azal ezinago espresiboa prestatua zuen liburuaren mamia ongi ulertua zuen neska prestu batek: sexu markarik adierazten ez duen aurpegi bat, aurpegiaren erdiak gizaki baten trazak zituela eta beste erdiak argazki makina irudikatzen zuela, ahotik hitzez eta irudiz beteriko argazki bat ateratzen zela.
|
|
|
5 Ik. Tractatus logico philosophicus aren
|
gure
euskal itzulpenari paraturiko Hitzaurrea, Donostia, EHU, 1990, 53.
|
|
|
Wittgensteinen pentsamenduak, haatik, muga metodologiko (historiko metodologiko, hobe esan, apika) eta kontzeptual nabariak ditu. Gure filosofoaren argiak, handiak bezain sakonak, jada azaldu ditugu aurreko idazlanean eta Tractatus aren
|
gure
euskal itzulpenari paratu genion hitzaurre luzean. Wittgensteinen ikuspuntu eztabaidagarri batzuetarik abiatzen gara oraingoan, hura bezalako pentsalari erraldoi bati egin dakiokeen omenaldirik eta ezagutzarik bikainena —zintzoena orobat— tajuzko kritika bat egitea baita, berak ere beste filosofo eta pentsamendu batzuen kritika egin zuen bezala.
|
|
2005
|
|
|
Estatu bateko egunkari nazionala bazara agian bai, baina bestela nekez.
|
Gu
Euskal Herriko egunkari nazionala gara, baina arazoa da ez dugula estaturik, beraz haientzat erregionalak gara. Beraz, batzuetan, baten batekin kontaktatzeko beste erremediorik ez badago, ez dut arazorik beste bat naizela esateko, jakina, gero beraiei benetan nor naizen esaten diet, eta batzuetan pikutara bidaltzen naute.
|
|
|
Urte asko pasa ditugu baomendatorka. Alegia
|
gure
Euskal Herri honetako gatazkaren konponbidea bazetorrela errepikatzen. Eta behin eta berriz zapuztu zaizkigu ametsak.
|
|
|
Askotan ez gara ohartzen bertsotako ibiliak zenbateraino aberasten gaituen. Jakingo nuke gustura joan zen hilean zenbat euskaldunek izan zuen zoria
|
gure
Euskal Herri polikromatuan zehar hainbeste, eta hain bitxi ibiltzekoa. Politikaririk entzutetsuenek ez segur aski, esparru txikiagoan aritu baitira bozak biltzeko lanean, nahiz handiagora begiratzen dutela esan.
|
|
|
Gainera, liraintasunaren obsesio horrek aurrera jarraituko du, gizenok diru asko ematen dugulako paliatiboetan, terapietan eta errejimenetan. Kulturari dagokionez, berriz, nik uste dut
|
guk
Euskal Herrian jarraituko dugula gauzak asimilatzen, orain arte izan den bezala.
|
|
|
Federik ez dutela? Noiz ikusi da horrelakorik orain arte
|
gure
Euskal Herrian. Edo arrunt mentsak dira, edo fedea badute, eta ez entrebalekoa gaurko egoeran lotzeko lan horri!
|
|
|
Parise gain horietan mintzo omen dira, departamendu edo eskualde bakoitzari botere apur bat uzteaz, bere bizi pide bereziaren araberako erabakiak har ditzan. Horri darraikola, Biltzarraren burulehen ohiak galdatzen du ez ate laitekeen eskatzen, eta men turaz ardiesten ahal,
|
gure
Euskal Herriarentzat ere, bere kide berezi baterat baztertzeko urratsa.
|
|
|
Orduz geroztik hamar urte igaro dira, eta ikusten duzu: euskal denda bat daukagu erabat finkatuta, 62 eskulangile daude
|
gure
euskal dendan, eta muntaketa eta nahiko ondo antolatuta dago eta nahiko profesionala da.
|
|
|
Uste baino arazo larriagoa daukagu
|
gure
Euskal Herrian: Banka eta Kutxen arteko harremanen sabaipean gure Kutxen bateratzearen ekimena.
|
|
|
Gutxi sortzen duen eta ipar argirik ez daukan sektore bezala defini dezakegu. Teknologia berrien inguruko proiektuak, oro har, oraindik oharkabean ari dira gauzatzen
|
gure
Euskal Herri honetan. Erakuslehio dira oraindik gehiago, tresna baino.
|
|
|
– Jendeak jendeekin, beti hala izan duk
|
gure
Euskal Herri maitagarri hontan, ustegabea ekidinez eta sanoki.
|
|
2006
|
|
|
Harrezkero bide berriak ireki tzen saiatu gara, baina ez dugu sortu presio modu berririk bideak urratzeko. Madriletik datozen lan erreformei greba bidez erantzuteaz gain,
|
guk
euskal esparru sozio-ekonomikoaren aldeko dinamika ofentsiboagoa lantzea proposatzen dugu. Euskal sindikalgintzak historikoki erabili dituen hainbat eskemarekin apurtu behar du.
|
|
|
Bakea eta demokraziak ekarri ahal duen aldaketa politikoaren aurrean kokatzeko urratsak eman ditu herri honek. Egia bada ere
|
gure
Euskal Herri honetan errealitate oso ezberdinak egon badaudela, zalantzarik ez dago Euskal Herriaren etorkizun politikoaren inguruko eztabaida sakona gure lurraldearen eremu ezberdinetan zabalduta dagoela; bai Ipar Euskal Herrian, bai Araba Bizkaia eta Gipuzkoako eremuan, bai Nafarroan ere.
|
|
|
J. MUÑOZ. Uste dut
|
guk
Euskal Herrian badaukagula praktika egiteko era berezi bat, guk kultura propio bat dugulako ere.
|
|
|
Batzuk kexu dira gaztelania gehiago ikasten delako Iparraldean, frantsesa Hegoaldean baino; askorentzat irtenbidea han gaztelania ikastea eta hemen frantsesa:
|
guretzat
Euskal Herri guztian euskara hedatzea eta bigarren hizkuntza ingelesa.
|