|
2001
|
|
|
Gaur egun kukutxeztularen kontrako txertoa arrunta eta ohizkoa da herrialde gehientsuenetan(
|
gureak
bezalako gizarteetan behintzat): Euskal Herrian, adibidez, bi hilabete dituzten haurrei jartzen zaie txerto hori, ondoren lau, sei eta 18 hilabeterekin errepikatzeko, eta berriro ere sei urte inguru dituztenean.
|
|
2002
|
|
|
Beste argudio baten arabera,
|
gurea
bezalako gizarte batean haurren kirolean ezinbestez sartu behar da lehia, etorkizunerako prestatu eta hezi egingo baitu.
|
|
2003
|
|
|
J. M. S.
|
Gurea
bezalako gizarteetan, ezinbestean behar dugu nolabaiteko egitura politikoa elkarbizitza arautu eta bideratzeko. Ez da hain garrantzizkoa egitura horri estatua edo beste izen bat ematen diogun.
|
|
|
Duen energi efizientzia handia eta bere ekoizpen eta erabileran eguratsa kutsatzen ez duela kontuan hartuta, badirudi hidrogenoa beste erregai batzuk baino alternatiba bideragarriagoa dela,
|
gurea
bezalako gizarte batean erregai kutsagarrien kontsumoak eragindako narriadura ekologikoa murrizteko; izan ere gizarte honen osaera ekonomikoak eta erabilera sozialek mugikortasun handiagoa eskatzen dute urtero.
|
|
2004
|
|
|
Informazioa ezinbestekoa da bizitzaren edozein alorretan. Eta zer esanik ez
|
gurea
bezalako gizarte batean. Osasunaren mundua ere ez da joera orokor horretatik aparte bizi.
|
|
|
Txikitatik garbitzen baitigute burua erosle porrokatuak izan gaitezen.
|
Gurea
bezalako gizarteetan, herritar bakoitzak egunero 1.500 publizitate mezu jasotzen ditu, telebistako, irratiko, prentsako, errepideetako, karriketako iragarkiak, gehi beste mezu ez horren zuzen asko: paperezko eskuoihaleko lelotxoa, aurreko autoaren marka, lankidearen elastikoaren logoa… Beste datu bat, haurrak dira publizitatearen xede nagusia, haien buruak harkorrenak baitira.
|
|
2005
|
|
|
Barizela ez da gaitz oso larria, baina zenbait kasutan konplikazioak ekar ditzake, pneumoniak, hepatitisak edo entzefalitisak eta baita heriotza ere, lehen ikusi dugun bezala.
|
Gurea
bezalako gizarte batean jaiotzen diren adina umek jasaten du urtero barizela, eta ikerketa batek frogatu duenez, txertaketa kanpaina batean inbertitutako euro bakoitzeko, 1,60 euro aurreztuko lirateke gaitzak eragindako gastuetan. Non da beraz txertoa erabiltzeko zalantza?
|
|
|
Eskolan ematen diren edukien eta
|
gurea
bezalako gizarte aldakor batek eskatzen dituen eskakizun errealen artean dagoen lotura txikia motibazioan eragiten duen garrantzi handiko beste faktore bat da.
|
|
2006
|
|
|
|
Gurea
bezalako gizartean, gizonak gehien erasaten dituzten gaixotasun larrien ranking ean, prostatako minbiziak hartzen du bigarren lekua, biriketakoaren atzetik. Hala ere, gaur egun prebentzio eta atzemate goiztiarra eta tratamendu aukera desberdinak tresna eraginkorrak dira 50 urtetik gorako gizonen artean egunetik egunera prebalentzia indize altuagoak dituen gaitzari aurre egiteko.
|
|
|
Gaurkoan gaixotasun kardiobaskularren kontrako borrokan egin ditzakeen mesedeak ikusiko ditugu. Gaixotasun kardiobaskularrak dira, hain zuzen ere,
|
gurea
bezalako gizarte garatuetan heriotza guztien% 40aren arrazoia. Eta aditu guztiek goraipatzen dituzte fruitu lehorrak gaixotasun koronarioetatik babesten gaituztelako.
|
|
|
Dokumentua Osasun Mentaleko espezialistek eta Farmaziako Zuzendaritza Nagusiko adituek osatutako lan-talde batek prestatu du.
|
Gurea
bezalako gizarte batean gazteen %2 inguru dago depresioak jota, eta gaitza maiztasun berarekin agertzen da mutiko nahiz nesketan, adoleszentziaren aurretik. Adin horretatik aurrera, berriz, ohikoagoa da nesken artean, 13 urtetik aurrera mutilek depresio larriagoak, goiztiarragoak eta diagnostikoz okerragoak izan ohi dituzten arren, sarritan portaeraren asalduei lotuak.
|
|
|
Ideia hau nagusitzen da:
|
gurea
bezalako gizarte batean, lo egitea denbora galtzea da, eta hura aprobetxatzeko modu hobeak daude. Apetituaren eta loaren mekanismo biologikoak Aldi berean, lo orduak gutxituz joan dira pixkanaka, eta, horrekin batera, gero eta pisu handiagoa hartu da.
|
|
|
Tira,
|
gurea
bezalako gizarte materialista eta" gauzak" pilatu eta kontsumitu zale batean," makillaje" pixka bat du ideiak kalera atera ahal izateko, baina esango nuke baduela bere potentziala, hizkuntza batean baino gehiagotan hitz egiten duenak bizipen mailan bere barruan dakien hori eta askotan hori probatu ez duenari adierazteko hain zail egiten zaiguna, hitz gutxitan adierazteko.y...
|
|
2007
|
|
|
Bidaiari talde horren helburua da autokarabanistek askatasunez mugitzeko dituzten eskubideak defendatzea eta beren jarduera ingurumena errespetatzen duen jardueratzat hartzea, turismo gune berrien sustatzaile gisa; izan ere, kanpalekuak aukera ematen du leku garatuenetako hotel azpiegitura eskaintzen ez duten lekuetara iristeko. " Kanpaldia eta kanpaldi librea
|
gurea
bezalako gizarte heldugabeetan gainditu gabeko irakasgaiak dira", dio Arsenio Gutierrezek, libreki kanpatzearen aldeko beste batek. Nola informatu Udalak dira baimenak emateko eta espazioak zehazteko zuzeneko eskumena dutenak.
|
|
2008
|
|
|
Bestetik, Gipuzkoako lurraldearen %20 herri basoak edo lur publikoak dira. Lur horiek erreferentzia eta hasierako oinarria izan behar dira, beraietan legeriak eta
|
gurea
bezalako gizarte batek eskatzen dituzten aldaketak gerta daitezen.
|
|
|
Orokorrean, immigrazioak eragindako kultura aniztasunak ez du berez izaera positiboa edo negatiboa. Gizarte osoaren bizikidetza ahalik eta aberasgarrien izan dadin subjektu horiek egiten dutenaren araberakoa da (immigranteak, gizarteratze elkarteak, estatuak, erakunde publikoak, eragileak, etab.). Kultura aniztasunaren gaiari ekitea, gure gizarteetako gertaera gisa, fenomeno konplexua bada, kultura eta politika minorizatua duten
|
gurea
bezalako gizarte batean, konplexutasuna areagotu egiten da.
|
|
2009
|
|
|
Oinarrizko motibazio horien argitan azaldu litezke
|
gurea
bezalako gizarteetan bizi den pertsona baten eguneroko jokabide guztiak: oinarrizko beharrak asetzeko moduan delarik, diru sarrera egonkor batzuek eman lezaketen ziurtasuna lortzera jotzen du, gizarte harremanak zaindu eta sustatzera horrela asetzen du maitasun beharra, talde edo familia bateko kide izatera eta, azken buruan, besteen onespena jaso nahi izango du eta horrekin guztiarekin gustura dagoela sentitu.
|
|
|
«Egungo kritikaz, hauexek dira boteprontoan bururatzen zaizkidan ideiak. Hasteko eta behin, esan dezadan badirela
|
gurea
bezalako gizarte batean gutxienez bi kritika mota: komunikabideetan agertzen dena eta kritika akademikoa.
|
|
|
Hauek dira
|
gurea
bezalako gizarte aurreratuetan heriotza arrazoi nagusia, eta zuzenean daude loturik kolesterolarekin edo hipertentsioarekin. Miokardioko infartua (bihotzekoa esaten zaio) eta garuneko iktusa (buruko atakeak) dira usuenak, eta, zoritxarrez, horrelakoen intzidentzia ikaragarri ugaldu da azken urteotan; ez adinik eta ez sexurik ere errespetatu gabe, gainera.
|
|
|
Kontuan har dezagun ez zaiola inongo hizkuntza normalduri gutxiago eskatzen. Ez dagoelako gutxiagoz aurrera egiterik,
|
gurea
bezalako gizarte eta garai konplexuan. Are gutxiago, berezko konplexutasun horri eleaniztasunak dakarrena eransten badiogu.
|
|
|
Finean,
|
gurea
bezalako gizarte batek faktura latza ordainarazten digu. Eta harreman terapeutikoa berebizikoa izango da etorkizunean.
|
|
|
Zazpi. Hizkera burokratikoak erro luzeak baldin baditu, are luzeagoak dira
|
gurea
bezalako gizarte txiki batean, eta euskara bezalako hizkuntza menostu batean. Gainera, administrazioak gizartean zabaldutako sare sarri trinkoari esker, ezin bizkorrago hedatu da bizitza publikoaren bazter guztietara.
|
|
2010
|
|
|
jatorrizkoa izanda ere, bizirauteko zailtasunak dituen hizkuntzarekin?
|
gurea
bezalako gizarte eleanitzean —jatorrizkoena den hizkuntzak erabilera ahulena izanik—, gizartekideon jarrera etikoa ezin besteko baldintza da. hizkuntza anitzen elkarbizitza eta hizkuntza gutxiengotuaren etorkizuna ere, ziurtatuko badira, zera eskatzen du; hiztun ezberdinen askatasuna errespetatzea. hau gertatuko bada berriz, besteen hizkuntza ezagutu eta bere garapena onartu beharra dag... IV Mapa Soziolingüistikoa. kultura Saila. hpS. eusko Jaurlaritzaren argitalpen zerbitzu nagusia.Vitoriagasteiz. larraÑaga, n. (1996).
|
|
|
Frantsesa edo gaztelera ezarri nahi izana euskotarren hizkuntza nazional bakartzat, euskaldunei beren jatorrizko hizkuntza erabiltzeko hamaika eragozpen ezarriz historikoki. erabaki politikoak eta beren kontrako ekimenak ere politikoak direnez, arazo politikoa gertatu da geroztik euskararena. eta hizkuntzaren aukeran berdintasun politikorik ziurtatzen ez den bitartean, hala izaten jarraituko duela dirudi. horren adierazle da prentsari dagokion ikerketa hau. gaur eguneko gaztetxoek, ez dute prentsak erakusten duen politizazio mailarik azaltzen beren euskarari buruzko hizpidean: ...neko jarrerari lotuago dago hizpide mota hau, aipatu tesi lanean (1996) agertu zitzaigunez. prentsan nagusitzen den euskarari buruzko hizpideak, politizatuegia jarraitzen du, eta hizpide horren ondorioz herrikideon gizarte erantzukizuna estaltzeko arriskua legoke, euskararen auzia politikoa dela uste izatea eta beraz, politikoei dagokiela berarekiko erantzukizuna edo erabaki hartzea. baina, jakina
|
gurea
bezalako gizarte eleanitzetan, ahulena den hizkuntzaren biziraupena ziurtatuko bada, hiztunen erantzukizunak izango du zer esana.
|
|
2011
|
|
|
PintadakHonetaz gain, igandean, martxoaren 6an herriko kaleetan agertu ziren Ana Urchueguia eta PSEEren aurkako pintadak ere hizpide izan ziren.H1! alderdiko Jexux Izetak hauek salatu zituen eta alkateak eskerrak eman zien hauek salatu zituzten alderdiei.Izan ere, LOHPak komunikabideei bidalitako ohar baten bitartez, Urchueguia anderearen eta PSEEren aurka agertutako pintadak salatu ditu.Plataformaren ustetan,"
|
gurea
bezalako gizarte demokratikoan, non aldarrikapen eskubidea dagoen, horrelako ekintzak egilearen izena belzten dutela. Honek anonimatuaren babesean iraindu eta mindu egiten du beste aldearen defentsa eta erantzun eskubidea eman gabe".
|
|
|
Emakumeek erakunde horietan parte har dezagun normaltzat jotzen da, erkidegoko gainerako pertsonak zaintzea edo haiengatik kezka hartzea, zauritutakoak artatzea, edota babesa eta kontsolamendua ematea emakumeei berez dagozkien jarduera naturalak direla uste baita. Alabaina, ohartu gara emakumezkoen ezaugarri horiek gaizki erabiltzen direla
|
gurea
bezalako gizarte militarizatu batean; eta, gainera, aurkari demokratikoek eta bakearen aldeko mugimenduak berak ere eredu patriarkalak errepikatzen dituztela. Hortaz, bada, erabakia hartu dugu gerrari aurre egiteko dugun jarrera jendaurrean azaltzeko, ez berez dagokigun zeregin' natural' bat balitz bezala, baizik eta jakinaren gainean egonda egin dugun aukera politiko baten modura.
|
|
|
AEBetako filosofo baten gogoeta plazaratu zuen hurrena, zeinaren arabera zibilizazio batek aurrera egiten duen baldin eta prozesuei buruzko gogoetatik libratzen bagaitu eta benetan interesatzen zaigunaren gainean pentsatzeko askatasuna ematen badigu. " Izan ere erantsi zuen berak,
|
gurea
bezalako gizarte batean pertsona argiak ez dira ezinbestekoak, baina bai ordea prozesu eta prozedura argiak".
|
|
2013
|
|
|
Guzti honen inguruan zer esan?; noraino nahi ditugun aldaketak posibleak ditugu, orokorrean, egoera ez bada nahiko aldatzen?; aipatzen diren eguneko nazioarteko gizartean ematen hasiak diren egoera berriak, globalizazioa edo neoliberalismoa adibidez, noraino posible da erabili eta aplikatu izatea,
|
gurea
bezalako gizarte partikularra batean?; noraino nahiak eta posibleak direnak bereizten ditugu?;.... Edo noraino aztertu zenbait fenomeno, egoera ulertzeko, nahiz eta agian komeni den diskurtsoetan ez erabili, identitatearekin gertatzen den bezala?
|
|
|
Azken alderdi hori argi dago: esneki gaingabetuak, energia eta gantz saturatu gutxiago ematen dituztenez, egokiagoak dira
|
gurea
bezalako gizarte batean, non jende askok pisu gehiegi duen eta bihotz hodietako arazoak ere oso hedatuta dauden.
|
|
|
Ordutik aurrera banaketa horrek arrakasta itzela izan zuen eta gure politikagintzaren oinarri oinarrizko ardatza bihurtu zen berrehun urtetan zehar, harik eta, hala ematen du, Berlingo murruaren gainbeherak (1989) bi hitzok zentzurik gabe utzi zituen arte. Ordutik aurrera esango nuke
|
gurea
bezalako gizarteetan ezkerra eta eskuina bereizteanahi gabea bihurtzen ari dela. Jende guztiarentzat?
|
|
|
Kezkatzeko motiboak badira.
|
Gurea
bezalako gizarte teknologizatu batean, populazio ireki eta nazioartekotu batean, hiztunen kopurua oraindik mugatua denean, hiztun egokien kopurua are minoria txikiagoa denean, kultur prozesu globalen erakarmenarekin... atxikimendu ahuleko aro luze batek geratu egin dezake euskararen loraldia.
|
|
|
Guztiarekin, hizkuntzari buruz idazten den guztian edo oro har intelektual funtzioa onartzen dutenek dioten guztian, ideia organikoak daude nahiko eskas. Akademia, elkarrizketak, debatea, saio liburu onak, boutadeak, zutabeak, kritika, hiperkritika eta ohiko erritu intelektualak ez dira falta,
|
gurea
bezalako gizarteei dagokien moduan. Pentsamendu organikoan gabiltza pattalago.
|
|
2014
|
|
|
Baztertu aztura kaltegarriak. Erretzeak, kafe edo te beltz gehiegi edateak, komeni baino freskagarri gasdun gehiago hartzeak, sedentarismoak eta
|
gurea
bezalako gizarte batean ohikoa den etengabeko estresak kalte nabarmena egiten diote eguneroko bizimoduan hain beharrezkoak ditugun pankreako jariakinen produkzioari. Baina aipatutako faktore horien guztien gainetik, alkohola da pankrearen etsairik txarrena, haren inflamazioa kroniko bihurtu dezake eta.
|
|
2015
|
|
|
Zergatik diot esan dudana?
|
Gurea
bezalako gizarte batean, gizarte hain konplexuan, aspaldian bi muturreko jendarte gisako irudi sinplifikatua jasotzen ari garelako, eta ez nator bat sinplifikazio horrekin.
|
|
2017
|
|
|
Ez dugu eskubiderik ez ofendituak izateko. Oinarrizko printzipioa da hori, jendea ofenditzeko libre izatea, eta ez dago esatea eskubiderik daukazunik ez ofenditua izateko
|
gurea
bezalako gizarte demokratiko eta zabal batean. Eta hori, hain zuzen, mehatxupean dagoen printzipioa da hiltzaile barbaro horiekin.
|
|
2018
|
|
|
—
|
Gurea
bezalako gizarte elebidunetan, hau da, hiztun euskaldun eta ez euskaldunez osatutako testuinguruetan, gaitasuna eta erabileraren arteko erlazioa aztertzeak lagun lezake euskal hiztunen hizkuntza hautua neurri batean ulertzen. Erlazio horren arabera hirugarren atalean lau udal tipo aurkeztu ditugu, eta gunekako azterketan azaldu dugu zenbat diren tipo bakoitzeko herriak.
|
|
|
|
Gurea
bezalako gizarte konplexuak polizentrikoak dira eta ez dute amets bakarra partekatzen, baizik eta amets ezberdinez osatutako konstelazio bat. Euskaltzaleon egitekoa da euskara ondo kokatzea konstelazio horretan.
|
|
2019
|
|
|
Aniztasuna errealitatea eta erronka den
|
gurea
bezalako gizarte batean, ematen ari diren aldaketakulertzeko herri mugimenduetan jarri dugu fokua. 2018ko otsailetik azarora bitarte Gipuzkoa mailangaratu zen Komunitateak ehunduz herri ekimenetatik (Hainbaten artean, 2018) ikerketaren baitanaztertutako Arrasateren kasua landuko dugu artikulu honetan.
|
|
|
Erdaldunak, horrela, erdaraz hitz egin zezakeen edozeinekin lasai asko; euskaldunak, alabaina, hizkuntza aldatu beharra zeukan bidera ateratzen zitzaion lehenengo erdaldun soilaren aurrean. Elebakarraren ikuspuntutik, noski, aukerarik onena herri honetako biztanle guztiak elebakarrak izatea litzateke, baina
|
gurea
bezalako gizarte sasi elebidun honetan ere ez al dira eroso bizi. Asper asper eginda nago han eta hemen entzuten ditudan aitzakia merkeekin.
|
|
2020
|
|
|
Ezin besarkatu, laztandu, musu eman edo “bost horiek ez talka egin” ere ezin izateak ezegonkortasun emozionala eta ziurgabetasun handia sortzen du herritarren artean, bereziki bakarrik bizi diren pertsonengan. Jotzea beti izango da garrantzitsua, batez ere
|
gurea
bezalako gizarte batentzat, baina hori egin ezin dugun bitartean, psikologoek hitzekin maitasuna transmititzen jarraitzea gomendatzen dute, hurrengo lerroetan azaltzen dugun bezala.
|
|
|
Egun hauetan, osasungintzan lan egiten dugunok mezu arrazista asko jaso ditugu, etnia ijitoaren kontra, komentario lotsagarriak; eta jarrera hori areagotzen ari da. Indibidualismoak beldurraren zama handi bat ekartzen du eta hori
|
gurea
bezalako gizarte desegituratu batean oso arriskutsua da. Jendea nekatuta dago eta egoerak gaindituta; eta birusa ez harrapatzeko histeria kolektibo horretan sartuta dagoenean etsaiak bilatzen ditu, eta horiek beti izaten dira ahulenak.
|
|
2021
|
|
|
|
Gurea
bezalako gizarte batean, libreki bizitzeko gai izan ez gaitezela da helburu nagusia, nor bere buruaren autoritate gisa bizitzeko gai ez denak ezinbestean duelako beste norbaiten gidaritza, eta hau bereziki komenigarria delako. Heziketa direktiboa horretarako egina da:
|
|
|
Ariketa fisikoa ona da sasoi fisiko eta mental onean mantentzeko, ez da gauza berria, baina beharrezkoa da
|
gurea
bezalako gizarte sedentario batean gogoan izatea. Osasunaren Mundu Erakundeak berak gogorarazten du urtean bost milioi heriotza saihestu daitezkeela errezeta erraz batekin:
|
|
|
Bi hizkuntza ofizial dauzkan
|
gurea
bezalako gizarte batean, agintari publikoak behartuak daude modu eraginkorrean horietako edozein erabiltzeko eskubidea bermatzera. Lanpostuetan hizkuntza eskakizunak ezartzea eskubide hori ziurtatzeko modu onargarria da; baina edozein erregulazio ezin da, ordea, onartu.
|
|
|
Kristau Eskola, Ikastolen Elkartea eta Eskola Publikoa. Bakoitzak bere hezkuntza eredua du,
|
gurea
bezalako gizarte plural eta heterogeneo bati dagokion moduan. Uste dugu denak direla beharrezkoak gizarte multikultural baten beharrei erantzuteko; bestela, hezkuntza eredu homogeneizatzaileak sortuko genituzke eta albo batera utziko genuke gure gizartearen aberastasuna.
|
|
2022
|
|
|
Umeak hazteko, sarea behar beharrezkoa da.
|
Gurea
bezalako gizarte bat ez dago antolatua pertsonen ongizatea bermatzeko; horregatik, eta horretarako, komunitatea aktibatu genuke, denentzat bilakatu dadin toki bizigarriago bat, berdin zahar, heldu, haur.
|
|
2023
|
|
|
Taldeko partaide batek esan zuen bezala, ariketa ahalegin bat izan zen, baina «ahalegin atsegina». Ideologia eta bizipen guztietako pertsonak parte hartu ez zuten arren (hutsune horiek agerikoak izan ziren prozesuan), elkarrizketaren praktikari eta memoriaren eraikuntza sozialari buruz ikasteko aukera eman zigun prozesuak,
|
gurea
bezalako gizarte plural eta traumatizatuetan bizikidetza demokratikoa finkatzen laguntzen duen metodo gisa.
|
|
|
Mekanismo hauei aurre egiteko moduak askotarikoak dira.
|
Gurea
bezalako gizarteetan, segituan pentsatuko genuke, Ongizate Estatu batean bizi garenez, honek izango dituela egoera hauetan esku hartzeko tresna eta baliabideak. Baina ez da estatua egoera honi aurre egiteko errekurtsoak izan ditzakeen bakarra.
|
|
|
Komunitatea ez baita beti funtzionatzen duen aktore bat.
|
Gurea
bezalako gizarte indibidualista batean, inongo interesik gabe artikulatzen diren harremanak ez dira askotan berehalakoan jaiotzen. Komunitateak lanketa behar du.
|