|
2000
|
|
|
Ez dakit «normal» hitza zuzena ote den?
|
Guk
egin genuena normala da, eta normala borrokatzea zen, eta da.
|
|
|
Bat nator Josunek dioenarekin, aparteko jardunaldi eta horrelakoen barik, esparruka aztertzen hasi eta jendea lanean jartzea da egokiena. Beharbada
|
guk
egin dezakegu akuilu lana eta gero euskara zerbitzuak, udaletxeak, bide batean lanean jarri.
|
|
|
«programatzaile batzuen arabera, dokumentala ez da telebista, baina aldi berean,
|
guk
egindako `Euskal herritik' saioa behin eta berriz ari dira ematen. Duela gutxi, asteburuan eman zela, ETBko bi kateetan oso `share' ona eduki zuen, %20tik gora euskaraz eta %30etik gora gazteleraz; agian 6.000 lagunek baino ez dute ikusi, baina bada zerbait»
|
|
|
Bertsolaria ez izan arren, zama astunegiak bizkarreratuz ibili ohi zen plazarik plaza.
|
Guregatik
eginiko lanak ez zaizkio astotxoari behar bezala eskertu. Gainera, bizkarreko bat edo beste ere jaso izan du.
|
|
|
Nire ustez, berez, euskaldunak (hemen jaiotakoak) ikuspegi ezkorra duzue bizitzaren aurrean, hau da: herri txiki bat gara, ezin da,
|
gureak
egin du. Agian, Katolizismoak zer ikusia izan dezake ezkortasun horretan, Hego Europako joera dirudi.
|
|
|
Bai, zer edo zer makaldu da apustua egiteko gogoa. Euskal Herririk ez litzateke izango apusturik gabe, pilota, arrauna, aizkora, idi probak... horiek gabe dena hoztu eta
|
gureak
egingo luke. Tristura ematen dit, baina ez pentsa, elkarri desafioa botatzeko garaian beldurra ere badago.
|
|
|
Metro eta erdi eskasean, hiru gorputzek elkarrekin lo egiten ikasi genuen;
|
gure
egin beharrak ia edozein lekutan egiten; euskaldunik, bat bera ere ez genuen ikusi (miraria!) eta herri zoragarri bat genekarren betirako disko gogorrean, diapo nola halako batzuk ordezkari zituela. Abuztuaren hiruan iritsi ginen Euskal Herrira, beltz beltz eginda eta nola ez, euripean
|
|
|
Aro nahiko konplikatua tokatu zaigu baina orain arteko
|
gure
egitekoa baikorra da. Lekukoa hartu eta treguaren etenaren berri astebetera ezagutu genuen.
|
|
|
" Berrikuntzekin hasi baino lehen dantza tradizionalean ikasteko asko dago. Bestalde, egun bide honetatik jarraitzeko dantzari prestatu gutxi dago, interesa bai baina prestakuntza gehiegi ez dagoenez
|
guk
egin dugun moduan dantzariak hartu eta prestatu egin behar dira".
|
|
|
Erritmo irregular gehien dagoen zonaldea Turkia da. Honekin esan nahi dut euskal musika
|
guk
egiten duguna dela. Euskal Herrian mirari bat dago, hizkuntza kontserbatu egin da.
|
|
|
Egoera honen aitzinean ezinbestekoa da gure energia guziak batzea.
|
Guk
egindako diagnostikoa egokia da. Jar ditzagun, beraz, beharrezkoak diren terapia guziak martxan eta gureak diren erremedioak erabil ditzagun.
|
|
|
Izan gogoan kantak dioena, zinez zuzena baita pentsatzen duguna adierazteko: Herri hau saltzeko ez
|
guri
egin dei. Dei guri, berriz, euskaldunon artean baizik erabaki ezin daitekeen geroari hegoak emateko, Euskal Herriak baititu hitza eta erabakia!
|
|
|
Batzuk gazteleraz ari dira, baina euskara ere entzuten da. Bihar Euskal Herriko beste erpinera joan behar dugu, Iparraldera, eta gaurkoz
|
gureak
egin ditugu Basaurin. Udaltzainari autopistara nola joan behar dugun galdetu diogu.
|
|
|
" Europarekiko zabaltasuna, baliabide poetiko erabilien aniztasuna eta hizkera berezi propial baten guraria". Bere belaunaldikoentzat liburuak izaniko garrantzia azpimarratzean, bereziki liburuaren hasierako Bitakora kaiera aipatzen du" gutariko askorentzat
|
guk
egin nahi genuen literaturaren manifestu bilakatu zitzaigun".
|
|
|
Nortasunaren funtzioa:
|
gutaz
egiten dugun errepresentazioa, geure buruaezagutzeko aukera ematen digun irudia. Identitatea.
|
|
|
edo. Hitzaurre gisakoetan? aurkitu ditugun ideietako batzuk; horiek jaso etabiltzea besterik ez da izan
|
gure
egitekoa.
|
|
|
dikotomiak, itxuren eta espantu sutsu askorenazpian, bere horretan dirauela agertzen da. Hizkuntzaren erabilpenari buruz, etaantzinako atsotitza
|
gure
eginez,, beharra baita eragile, handia.
|
|
|
Batzuetan gure objektu kulturalei buruzko halako galdera ezkorrak egiten dizkigutenean, gure burua ukatuta izatearen sentimena dugu. Ez dugu ondo ulertzen inoriegiten ez dizkioten galderak
|
guri
egitea, eta nahastuta sumatzen dugu geure burua, zeresan jakin gabe. Erantzuna, ordea, erraza da:
|
|
|
Horregatik, Txillardegi euskal soziolinguistikaren brankan ageri zaigu hasieratik beretik.Hizkuntzaren, etnia kulturaren, nazioaren eta erresumaren arteko harremanak dituguhemen gogoeta gai donostiar euskaltzalearen eskutik. Lau osagai hauen arteko barne harremanek osatzen duten sistemaren zirriborro xume bat dakargu hona,
|
guk
egin dugunirakurketak hutsegite larriegirik ez duelakoan.
|
|
|
Bai, geure solas sekeretuak ere izaiten genituen, eta, nola osabak uste baitzuen ezen Historia gezurraren gainean eraikia zegoela, eta egiaren atxikitzea zela
|
gure
egitekoa, hala kontatzen zizkidan, zetozkion bezala, mila historia jakingarri, protestantei buruzkoak edo agramondar eta beaumondarrei buruzkoak —etxeko bertze guztiek ahantziak zituztenak, nahiz eta aitona Nikolasek ahantzi nahi eta ezinean zebilela zirudien—, Arkimedesi eta Pitagorasi buruzkoak ez zirenean —haiek ere bertze Historia baten protagonistak zirenez gero, Zientziaren H... Baina, handik harat, ez uste ezen osaba mailu bat bezala ibili zitzaidala, bere katixima partikularra irakasten eta egunoroz lezionea hartzen, edo Luthero edo Kalvinen izenak eta haien erranak noiznahi den izaiten zituela ezpainetan.
|
|
|
Eta, arrazoin horren frogatzeko, liburu bereko bertze erran batean oinarrituko naiz, zeinak baitio: " Gorputzeko humoreek, beren ohiko eta arauzko jin joanetan, nahigabean eta oharkabean gobernatzen dute gure borondatea; nahastuak zirkulatzen dutelarik, ezkutuan eta isil gordean, menean hartzen gaituzte, halako moldez, non
|
gure
egiteetan nabariro parte hartzen duten, guk haien berri ez dakigula". Eta nik diotsut:
|
|
|
Erran dizut behin baino gehiagotan zein hotza eta zein urruna zen gure ama, halako suertez, non urteetan ez baitzidan musurik ere eman, zeren, etxeko ohituren arabera,
|
guk
egiten baikenion muin berari, jaikitzean eta oherakoan, berak eskua luzatzen zigula. Eta, handik aitzina, deus ere ez, itxurak eta distantziak baizen.
|
|
|
Osabari ihardeste hura eman bezain laster, xuxendu zen aita prezeptore jaun Marcelenganat —zeinak
|
gurekin
egin ohi baitzituen otorduak eta zeina baitzen gizon zuhurra bezain jakintsua, pazientzia handikoa eta etorkorra—, eta galdetu zion:
|
|
|
hago trankil... Hago trankil, bai, zeren eta, gure obrak eta
|
gure
egitekoak aski ez badira ere, Kristoren pasionea bai, eta Kristok salbatuko gaitik, gu salbatzen ez bagara ere, behin baino gehiagotan erran izan diadan bezala.
|
|
|
—Pena. Lehenago etorri bahintz
|
gurekin
eginen hukeen.
|
|
|
Dutxatzen ari zinen bitartean, neska batek deitu dit. Zurekin maiteminduta dagoela esateko deitu du, zuk ere maite duzula eta
|
gureak
egin duela... esan nion garaipena informazioa eskuraraziko zidan nolabaiteko estrategia inprobisatuz.
|
|
|
Malo, malo, malo! Presidenteak berak ez badakizki gure lehen presidenteen izenak,
|
gureak
egin du! hasi da fiskala (T) espantuka.
|
|
|
Barkamena galdatzen dugu gure lan xumeentzako, horien atzetik izan ditugun gogo gorabeherak.
|
Gure
egitekoan jarri diren itxaropen zintzoen azpian gelditu gara, zalantzarik gabe. Lagungarri dugu, alabaina, gure errakuntzak ezinbestekoak ez izatea; eztabaida mamitsu eta argiak zuzenduko ditu horiek eta frantziar herriak, izkiluen bidez askatasuna eskuratu duenak, legearen bitartez gorde eta finkatuko du askatasun hori.
|
|
|
Aberriaren askatasun deunak izan behar jok gaztearen aurreneko kezka, eusko gazteria batuaren xedea. Gainerakoan,
|
gureak
egin jok. Bestelako eztabaiden garaia be iritsiko dok aberri askea dogunean.
|
|
|
" Henri?", esan zuen Luzik; izen hark apur bat iratzarri ote zuen. " Itzalpean bolada bat eginda gaur arratsean etorri da ta,
|
gurekin
egingo du lo". " Baai", esan zuen Luzik jentilki; hala ere, ez zitzaiokeen iruditu egundoko idea.
|
|
|
" Zerbait jango nuke, aukera bada". " Horixe; lo único, komedorea beteta dagoenez, sukaldean
|
gurekin
egin duzu". " Ez dago problemarik".
|
|
|
" Ez, baina...". "
|
Gurean
egingo duk", esan zuen Lazarok; eta, berriz ere Xan bere besapean hartuta, ate alderantz arrastratu zuen; saiatu zen Xan erresistitzen; ahulki, baina: igo zitzaion patxarana burura, ez zen arras bere baitakoa; alde batera noski, ohea behar zuen; bestera berriz, gustura geldituko zen...
|
|
2001
|
|
|
Liburuaren atarian" Gudari zaharraren gerra galdua" aurkitzen dugu.
|
Gure aurrekoei
egiten diezun omenaldia dela esango zenuke?
|
|
|
Oraintsu iragan martxotik goiti, xeheki," Prest!" doako hilabetekaria plazaratu berri dute, Deustualdearekin (berba hau erabiltzen dute 1925 arte herri independiente izan zenaren eremu osoa izendatzeko) lotuta dagoen informazioa hur hurretik batu eta bertako euskaldunei nola batuaz hala bizkaieraz irakurtzeko aukera luzatuz. Berbaizu elkarteko lehendakari Jose Moralesek aldizkariko lehen zenbakian izkiriatua
|
gure
eginez," garrantzi handikoa da Deustun euskara hutsezko komunikabide bat edukitzea eta, horregatik Berbaizu euskara elkartea sortzeaz batera, komunikazio batzordeak buru belarri ekin zion aldizkariaren egitasmoa mamitzeari". Berbaizu euskara elkarteak, besteak beste, euskal komunitatea sendotzen lagunduko duen kalitatezko eskaintza kulturala ziurtatu gura die bertako euskaldunei, eta lan ildo horrekin bat eginez" Prest!" aldizkaria txukun, kalitatezko eta berritzaile dugu.
|
|
|
3" Zuk eta
|
guk
egingo dugu (eta ez zu eta guk egingo dugu)".
|
|
|
3" Zuk eta guk egingo dugu (eta ez zu eta
|
guk
egingo dugu)".
|
|
|
Egi bakoitzak badu gezur bat, gezur bakoitzak egi bat, eta norberak egin behar du errealitateari buruz bere irakurketa. Musikaren aldetik,
|
guk
egiten duguna deskriba dezake nolabait ere, gure musikak baduelako alde bat laztantzekoa, eskua izango litzatekeena, eta beste bat indarra duena, eta ukabila litzatekeena.
|
|
|
Badira animalia superstiziosoak, usoak besteak beste, onurarekin lotzen dituzten ekintzak behin eta berriz errepikatzen dituztenak, bat ere logikarik izan ez arren; animaliek hori egiten badute, nola ez dugu
|
guk
egingo?
|
|
|
Egunkaria multinazionalak erosten badu,
|
gureak
egin du.
|
|
|
Testuak sailkatzeko irizpide batzuk zehaztu behar ditugu lehenengo; etahonetan ere irizpide desberdinak egon daitezke.
|
Guk
eginda daukagu geurea, bainaez dugu hemen azalduko, luze joko bailuke; gainera, interesa izanez gero, lasterargitaratuko dugu, eta orduan aukera izango da hura aztertzeko. Nolanahi dela, testuak zelan tratatuko ditugun azalduko dugu hemen.
|
|
|
Bosgarren puntuan etorkizunean esperientziari zer jarraipen mota emanlekiokeen galdetzen nien. Egia esan, ez didate ezer askorik proposatu; ez dute, nonbait, batere argi ikusten aurten egindakoaz aparte zer gehiago egin daitekeen.Irakasleetako batek komentatu du
|
gure aldetik
egin beharrekoa eginda dagoela, etaorain ikasleek berek, beren kabuz, eman lioketela jarraipena aurtenegindakoari. Baina, hori horrela gerta dadin, norberaren konbentzimendu maila etalanerako prestutasuna omen dira giltzarriak.
|
|
|
Alegia. idazleakbai, baina emakumeak. Guk desberdin idatziko bagenu bezala... emakumeizateagatik, edo
|
guk
egiten duguna beste genero bat balitz bezala, emakumeona, noski... edota liburu dendatan gure liburuak sailkatzerakoan, saiakerak, antzerkiak, eleberriak eta emakumeenak jarri behar balira bezala...
|
|
|
–Israel deitzen den gazte batek
|
guretzat
egiten du lan. Garai batean komertziala izan zen.
|
|
|
Eskerrak gizajoa konorterik gabe zegoen ordurako. Bere ordez
|
guk
egin dugu marru ordea. Zangoa, haragi puska desitxuratu bat ordurako, hezurretik erdi zintzilika geratu zaionean.
|
|
|
Guri ezin zaigu, era berean, juzkurik jaulki: kondenatua zerbaitegatik izan da zigortua, eta
|
gure
egitekoa zigor hori betetzea da.
|
|
|
Mitxelena bezalako maisu handi baten lanik sentituenak ezagutarazten ez baditugu? Eta horiek guztiak komunikatzeko orduan bidea beti
|
guk
egin beharraren nekeaz hitz egiten ez badugu?
|
|
|
Artean sortu berria zen Real Academia ren hiztegitik hartu zituen hitzak banan banan eta banan banan alboratu zizkien euskarazko ordainak, latinezkoak gelditzen zirela hirugarren. Ez zen antzekorik
|
gurean
egin, dakigularik, 1745 baino lehen. Patri Urkizu prestatzen ari den Urteren hiztegia, lehen abiada baizik ez izateaz gainera, ez zuen inork ezagutzen.
|
|
|
Horrek, ordea, ez du aldatzerik, gertatu dena desgertaraziko duen mutilik nahiz neskarik ez baita jaio. Kondaira hori, alde batetik,
|
guk
egin genuen, onerako edo gaitzerako; ez bestetik ibili ziren Artetxek eta Artetxeren lagunek7 Luzearrek eta Luzearren aldamenekoek egin zuten, nik ere hartan parte nuela, beste askoren artean. Eta ez dut sekula esan ez esango eraku  tsi zidaten bidea gogo gaiztoz hartu nuenik.
|
|
|
âNahigabetzen gaituen ala ez, Jainkoak daki, eta
|
gure
eginek eraku  tsiko dute gure hitzek baino garbiroago. Gurasoek erakutsi zigutenez, marrurik ozenenak ez dira beti saminenak.
|
|
|
Badirudi, ordea, euskaldunak izatez osozale edo integrista garela, edo ohituraz hala bihurtu. Ez dugu behar erdizkako gauzarik, zatirik edo apurrik; zeharo eta erabat behar ditugu egin
|
gure
egitekoak. Nahi izate hutsa zernahitarako aski dela uste dugu nonbait, eta ez aitortu nahi anitz gauza direla gure nahimenarentzat ezinezkoak.
|
|
|
Susperraldi honetan, Larramendi aipa genezake besteak beste (jesuiten kinka larria izanik, ez zuen honek bere barrengo guztia argitara eman26), Iztueta27, Manterola, Arana Goiri eta Azkue âez ziren guztiok gogaide minak agidanez, ez eta hizkuntza auzietan ereâ, eta, 1936 baino lehen, amaitzeko, Ariztimuño, Euskal  tzaleak eta Lizardi. Ene ustez, behiala esan nuenez28, honen" Eusko bidaztiarena" izan da gaurdaino
|
gure artean
egin den hizkuntz egitamurik osoena, eta irakurri ere dut nonbait honi buruz ironiazko idazlanik. Â Nire hartan jarraitzen dut hala ere: hitz hegodunena29 gorabehera, Â hortxe ditugu hitzez hitz ondoan opa diren helburu eta jomugok.
|
|
|
âGizartean ere balioberritu beharra dago informazioak jokatzen duen papera, informazioaren garrantzia.
|
Gure
egiten ditugu Ignacio Ramoneten hitzak (1998: 25), beti gartsu: " Herritar askok uste dute, egongelako besaul  kian eroso jarririk, pantaila txikian turrusta handian eta irudi gogor, biolento eta ikusgarrien bidez datozkien gertakari parrasta ikaragarri horiei begira seriotasunez informatzen direla.
|
|
|
Horixe izan daiteke biderik egokiena, euskaraz dugun tradizioa berreskuratu eta premiaberrien aldetik egokitzea. Tradizioarekin etetea baino gehiago, egokitze hori zaigu
|
gure
egitekorik behinena.
|
|
|
Hor erakutsi behar dugu nor garen. Bestalde —legea lagun, borondate eta justizia ardatz—, hizkuntzaren gizarte oinarriak finkatzea hain garrantzizkoa den honetan euskara bazter gelditzen bada,
|
gureak
egin du.
|
|
|
Ez da, beraz, maisuaren ikasle otzana izango, baizik eta lekukoak galderak erantzutera behartzen dituen epailea.
|
Guk
egindakoa soilik ulertzen badugu, ezagutza gure ekimena dela jabetu ondoren soilik ulertu ahal izango dugu. Arrazoimenak esku batean printzipioak eta bestean esperimentua behar ditu; horrela laburbiltzen da arrazoimenaren eta esperientziaren ekarpena batzeko asmo nagusia.
|
|
|
Gogoaren berezko jardunak eragile eta erabakigarri dira giza gogoa maitariago egitean. Gure gogoetak, gure gogoak, gure gogorapenak ez badira benetan gogokoak, maitasunezkoak,
|
gure
egiteak ez dira onak izango, ez dute zuzen gidatuko adimena, nahimena, oroimena, zentzumenak. Etikaren lehenbiziko aztergaia, norberaren, bakoitzaren barru barruko ariketa da.
|
|
|
Han ziren aita, ama eta anai arreba sail bat. Denek burua
|
gure aldera
egina zutela, hantxe, sukalde erdian gu biok zutik, irri egin, Anjelitari begiratu eta solasa berriz ere banuela ohartu nintzen, honela atera baitzitzaidan barren barrenetik: " Begira ze panpina ederra ekarri didaten erregeek!".
|
|
|
Denak isilik geundela, hurbildu zen eta, sakelan bilatu eta gero, begiak soraio, eskua kolkora luzatu zion,
|
guk
egin bezala, baina gero gibelera ekarri gabe.
|
|
|
Denbora aurrera ahala, terroristen egiazko militantziak begirune itsu eta erabateko mendekotasuna zion. Borges guztiz ezinbesteko bihurtu zen
|
gure
egitekoetan, gure jardun moduetan. Beraz, Borges fikzioa da –eta, alde horretatik, ez da existitzen–, baina fikzio ezin eraginkorragoa da, gizartearen norabideak markatzeko tresna izugarria –eta, beste alde horretatik, guztiz erreala da– Borges terrorista birtual bat da.
|
|
|
Gu, aldiz, ez geunden finezia intelektualetarako; antropofagoak guregana zetozen matxeteak euren zorrotik aterata. Derbirako sarrerak –gero eta asaldatuago mintzatzen zen gondoleroa, gero eta ozenago–, derbirako sarrerak edo
|
gureak
egin dik!
|
|
|
Puntu horretan B oso garbi mintzatu zen. Eta, jakina, oso oso garbi gelditu zen, baita ere, euskararen auzia konpontzen lagunduko zigula; ohartarazi zigun, ordea, eman beharreko urratsak zeintzuk ziren esango zigula, baina berak ez zuela lanik egingo, lana
|
guk
egin genuela, horixe zela ordaindu genuen prezioa.
|
|
2002
|
|
|
zigorren hiru laurdena bete duten presoen behin behineko askatasuna gauzatzea, preso gaixoak kaleratzea, eta oro har, presoak Euskal Herrira ekartzea. Epe labur batean hori da gure xedea, eta horretarako kudeatze eta bultzatze lana burutu behar dugu, sakrifizio lan askorekin, kontziente izaki,
|
guk
egin ezean inork ez duela preso diren herritarren eskubideak bermatzeko urratsik emango.
|
|
|
Alex zinema zuzendari izan aurretik zuzendari artistiko bezala ari zen lanean eta
|
guk
eginiko antzezlan batean edo bestean dekoratuak egin zizkigun Arri eta Biafrarekin batera. Bere laburmetraian(" Mirindas Asesinas") parte hartzeko gonbitea zuzendu zidanean ez nuen dudarik izan.
|
|
|
Pentsa, 70eko hamarkadaren hasieraz ari gara, erabat hippyak eta oso militanteak ginen. Francoren erregimena bizirik zegoen garai hartan eta antzerkia egitea, edo
|
guk
egiten genuen antzerkia egitea behintzat, erdi galerazia zegoen. Hortaz, sistemaren kontra egiten zenuen antzerkia egite hutsarekin.
|
|
|
Euskal Herrian, berriz, zientzialari bakan batzuek baino ez dute dendrokronologiaren inguruan lan egiten. Nahikoa berria eta ezezaguna da oraino, nahiz eta
|
gurean
egindako lehenbiziko ikerketa joan den mendeko 90eko hamarkada hasierakoa izan. Nafarroako Alaiz eta Leire mendikateetan egin zen, pagoaren hazkuntzaren eta prezipitazio eta tenperaturen arteko erlazioa zehazteko asmoz.
|
|
|
Erasotik aintzat ez hartzearen fase batera pasatu gara gero, eta orain beste hirugarren fase baten hasieran gaudela uste dut, non bakoitzak bestea onartu duen eta ditugun berdintasun eta desberdintasunei heldu. Batasunaren normalizazio proposamenak, esate batera, Bateginezekiko aldaketa koalitatiboa dakar eta
|
guk
egindako proposamenarekiko hurbiltasun garrantzitsua du zenbait puntutan. Guk, dena den, azken bileran berriz adierazi genien lehentasunezko harremana nahi genuela beraiekin, ezker abertzaleko beste erakunde batzuekin nahi dugun bezala.
|
|
|
Gurasoekin eta haien munduarekin hautsi, alegia. Alde horretatik, guri dagokigun hausnarketa eta hausnarketa egiteko adinean sartu garela uste dut (irribarrez) ez da abertzaletasunari buruzkoa edo euskaltzaletasunari buruzkoa, ezkerrari buruzkoa da
|
guk
egin behar dugun hausnarketa. Hori da batzuek egin dutena edo duguna.
|
|
|
Lizarra Garazik ez zuen huts egin batzuk falta zirelako, falta zirenak egon izan balira hobe izan arren, eta nahiz eta helburua egunen batean horiek ere egotea izan behar den. Hala ere, prozesu bat abiatzeko guztiak egotea baldintza bezala jartzen badugu
|
gureak
egin du. Egon nahi genuenak egon ginen Lizarra Garazin eta gaur egun ere baliagarria den proposamen bat egin genuen, zilegitasun osoz.
|
|
|
Halaber, lurralde antolaketaren kariaz burutu diren errepide zein bestelako lotuneek biztanleriaren eskualde batetik besterako mugikortasuna indartu dute, zenbaitetan nahikoa edo erabat euskaldunak izan diren herri koskorretako zein txikietako hizkuntza komunitateak desegituratuz. Pertsona helduok
|
gure
egitekoa ere dena kopuruz are murritzagoak diren belaunaldi gazteenen bizkar erabat utzi dugu, eskolaren bidez euskara dakitenak sortu ditugu, ez, ordea, kopuru berean euskal hiztunak, eta, horri guztiari gehituz, beharbada, gizartea erlaxatu ez ezik euskararen aldeko gizarte araua, joera, bera ere aldatzen ari da.
|
|
|
Joango zela pentsatzen genuen, baina hori ez du Ertzaintzak erabaki, Ibarretxek eta Gobernuak baizik.
|
Guk
egin genien deialdia xumea izan zen: " Benetan burujabetzaren alde bazaudete eta askotan aipatzen dituzuen desobedientzia zibila, pase forala eta abarrekoak indarrean jartzeko prest bazaudete, hemen duzue aukera, ukatu".
|
|
|
PPk ere badaki bere benetako etsaia EAJ dela, zeren alderdi honek irauten duen artean abertzaletasunak etorkizuna du. Inoiz EAJ ahultzen bada, Bizkaian duen presentzia elektorala galtzen badu,
|
gureak
egin du... Horrela, zenbait ondorio:
|
|
|
Evaristok Artadia desagertzearen aferan, Oteitzan, Leringoak jotzen dituzte erruduntzat. Horiena garbitu gabe, ene aburuz, sarraskirik handienak
|
guk
eginak dituk. Iraultza burgesaren garaian, 1838an, Leringo herria oldartu zena
|
|
|
Alabaina, gure ikerketa honetan hori guztia aztertzeko lekurik ez dagoenez, eskura dauzkagun zenbait informazio iturriz soilik baliatuko gara narratzaileek gaurko euskal literatur sisteman duten leku hegemonikoa zehazteko. Hauen artean
|
gurean
egin diren zenbait inkesta soziologiko erabiliko dugu, garaiko euskal literaturaren kanona iradoki dezaketen heinean.
|
|
|
31 luke teoriaren alorrean
|
gurean
egin diren apurrak biltzea. Hegoaldeko unibertsitateetan irakurri diren tesiak eta EHUn aurkeztutako tesinen zerrenda aztertu ondoren, norabide teorikoa duten bi tesina bakarrik aurkitu ditugu:
|
|
|
modernismoa; existentzialismoa; esperimentalismoa) bat batean eman zen gurean eta ohiturazko eleberritik eredu existentzialistara pasa ginen. Kuhnen esanak
|
gure
eginez, iraultza estetiko baten ezaugarri guztiak ditu, beraz, euskal eleberrigintzak XX. mendean bizitako aldaketak. Poetikak ordezkatu ziren unetik, bilakaeraz baino gehiago, erabateko berrikuntzaz hitz egin behar baitugu.
|
|
|
Zuk eta zure amak esker asko jaso dituzue uharte honetan, bai nire eskutik, baita nire anaia arrantzalearenetik ere. Uste dut ondo legokeela
|
guk
egindako mesede horien ordezkoak eskaintzen ahaleginduko bazina. Esker oneko mutila baldin bazara, behintzat?
|
|
|
Ahozko bat bateko jarduna lantzeko bidean
|
guk
egindako esperientziarenune batean ikasle bati proposatu geniona gogoratu gura dugu. Honako bidehau jorratzea hobetsi genuen laugarren urratsetarako:
|
|
|
Hitz tristeak ondo dira begitarte tristean; mehatxuz beteak, suminduan; alaiak, irribartsuan, serioak, zorrotzean. Izaerak moldatzen baikaitu barrenean zoriaren itxura guztietarako;
|
gure alde
egiten du, edo haserrarazi, edo lurrera jaurti atsekabe larriz, edo nahigabetu; gero mintzairaren bitartez azaltzen ditu gogoaren gorabeherak. Pertsonaiaren hizkera bere zoriarekin bat ez badator, barre algaraz lehertuko dira hala erromatar zaldunak nola oinezkoak.
|
|
|
Horregatik, Glukosa andreak giltza bat izan dezan saiatu behar da. Aurkitzen ez dugunez,
|
guk
egiten dugu, guk intsulina giltza ematen diogu, eta, hala, Glukosa andrea etxera sar daiteke. Zein da haurren diabetesaren irtenbidea. Intsulina da haurren diabetesaren tratamendurako irtenbide bakarra.
|
|
|
– Almenak erregelaz baliatuz egingo ditugu, eta, batzuetan, zenefaren marrazkia ere gida gisa erabil dezakegu. Oihala atzekoz aurrera dugula, makinaz josiko gara,
|
guk
egindako lerroari jarraituz. Ondoren, sobran dagoen oihala marrazkia josi den lekutik bi zentimetro ingurura moztuko dugu eta oihalari buelta emango diogu, eskubidez ukituta.
|
|
|
–Bai.
|
Gureak
egin zuela sinetsita egon naiz ni ere.
|
|
|
Atxagak, bere bakardadean, salatu du nonbait, eta
|
gure gainean
egin, gezur hutsetan gabiltzala euskara dela eta, kontuak egiten ditugunean. Hemen ez omen da 700.000 euskaldunik ez eta ametsetan ere.
|
|
|
Ez dugu hizkuntza sormen egokirik. Eta dohain hori falta zaigunez gero, beste norbaiti eskatzen diogu etengabe
|
gu
egiteko gai ez garena berak egin dezan: Euskaltzaindiari, hain zuzen ere.
|
|
|
euskaraz egin behar dugu eta ahal izanez gero ingelesez ikasi, estranjeroekin (espainolekin eta frantsesekin, adibidez) berba egiteko. Hau egiten ez badugu,
|
gureak
egin du". Hola bukatzen du Garatek bere lana.
|
|
|
euskaraz idazten duen heinean, euskal idazlea izango da, halabeharrez. Euskarazkoa, zorionez edo zoritxarrez, literatura nazional bat delako, eta
|
gure artean
egiten den gaztelaniazkoa eta frantsesezkoa, berriz, gehienez ere, literatura erregionala edo probintziala izatera helduko da, bere euskotartasun horri eusten jarraitzen dion neurrian behintzat (eta Euskal Herriak independentzia lortu ezean, jakina: burujabetasun osoa eskuratu bezain laster, erdarazko gure literaturak, automatikoki, maila nazionala lortuko bailuke, Argentinakoak edo Costa Ricakoak bezalaxe).
|
|
|
2.1 Hona hemen, hitzez hitz, InternetenLausannekoUnibertsitatetik irakats hizkuntzari buruz
|
guk
egindako galderak jaso zuen erantzuna: " La langue d’enseignement est le français.
|
|
|
zein zen
|
gure
egiteko nagusia.
|
|
2003
|
|
|
" Atxagak, bere bakardadean dio Salaburuk, salatu du nonbait, eta
|
gure gainean
egin, gezur hutsetan gabiltzala euskara dela-eta, kontuak egiten ditugunean. Hemen ez omen da 700.000 euskaldunik ez eta ametsetan ere.
|
|
|
Ohikoena lorategietan landare ale berriak gehitu nahi izanez gero, mintegietara hauen bila gerturatzea da. Baina, lorategiaz bete betean gozatu nahi badugu,
|
guk
egin ditzakegu hasierako prozesu horiek guztiak. Aukera bat baino gehiago dago.
|
|
|
Kasu honetan ere hoberena mezuak segituan ezabatzea da. Aditu ugarik dionez, horrelako mezu gehiegi jasotzen ez badira, ez du merezi horien aurka borrokatzeak, denbora ugari lapurtzeaz gain spammer ak jarrera" harroxkoa" hartu eta
|
gure aurka
egin baitezake.
|
|
|
EGOERA larri eta erasotzaile honen aitzinean entzun dira ahotsak, han eta hemen, Euskal Herriaren nortasuna eta euskal hiritarren borondatea errespetatzen dutenen artean, politika bide bateratu bat, gutxieneko baldintzetan oinarritutako estrategia komun bat adosteko eta gauzatzeko. Bestela
|
gureak
egin du edo Euskal Herriak jai du, zioten ahots horietako batzuek. Kanpoko erasoek gutxi edo gehiago bateratzen gaituzte, erreakzio gaitasun hori gordetzen dugu, baina hori bakarrik ez da nahikoa, planteamendu propio eta iraunkor bat beharrezkoa zaigu aurrera egin nahi badugu.
|
|
|
Hori da gure merkatua, eta gu geure buruari mugak jartzen! Hainbeste lan egin eta gero
|
guk
egindako bidea ebaki ziguten, eta nazkatuta utzi egin genuen. Gaur pottokaren egoera txarra da oso, hipika eskoletarako ez da batere salgarria.
|
|
|
Astebete izan zuten erromes hauek beraien ibilbidea prestatzeko, hasiera batean zituzten asmoak alde batetara utzi eta kostako bidean dira jada: "
|
Guk
egin nahi genuen guztia egitea ezinezkoa da, egunean kilometro asko egitea edo epeak luzatzea beharrezkoa zen horretarako. Azkenean, gure helburu nagusiak bidea bizitzea, egiten ari garenaz gozatzea eta tarteka topa genitzakeen herritarrekin hitz egiteko astia izatea zenez, orain egiten ari garen ibilbidea egitea erabaki genuen".
|
|
|
Egiten ari garenak agian plaza giroari egin diezaioke gutxieneko kalte bat. Lehenago hiru ziren lekuan orain lau bagara eta kasualitatez
|
gu
egiten ari garenak une honetan funtzionatzen badu, egia da eurei zerbait kenduko diegula. Baina kontzertuetako talde bati ez dakit zein puntutaraino kendu diezaiokegun jendea, zeren talde horiek euren publikoa mugitzen dute.
|
|
|
Erabakiari aurkeztu izan dizkiogun helegiteak ebazten diren bitartean ez dezatela inolako neurririk hartu planteatu nahi diegu. Guk
|
gurea
egin dezakegu, baina besterik ez.
|
|
|
Athleticek eskatu zuen irratiko bi kidek, tartean nik, futbolaz hitz egiteari uzteko. Irratiko Madrilgo zuzendaritzak esku hartu zuen, eta
|
gure alde
egin zuen. Duda egiten dut gaur berdin egingo zukeen.
|
|
|
Horiek guztietatik tarifa merkeenak eskaintzen dituen operadorea zein den jakiteko xedez, telefoniaren merkatua aztertu dugu.
|
Guk
egindako errepasoaren arabera, prezio merkeenak Alo operadoreak ditu (ikus prezioak 9 orrialdean). Tele2, aldiz, egun osoan zehar deien prezioa aldatzen ez duen konpainia bakarra da.
|
|
|
A. I. Gu ez gara besteek
|
gurekiko
egiten dituzten deskalifikazioak, deskalifikazioen bitartez erantzuten ahaleginduko. Eztabaidagunean ari garenekiko errespetua eskatzen dugu.
|
|
|
Bestalde, gure bizitza pixka bat goxatzeko edo polit egiteko balio dute. Musikan edo beste arte guztietan bezala, gure gaurkotasunari lotuagoak dauden gauzak behar ditugu, eta
|
guk
eginak izatea.
|
|
|
" Zoritxarrez (baina, zergaitik zoritxarrez?), baserria ez da euskal geroaren zuzendari izango. Baserrian bizi nahi badezagu,
|
gureak
egin du. Euskal atsa, gizaldiak zear, mendiaizez mutildu bada, gaurgero ez dezakegu mendi gora jo.
|