|
2000
|
|
|
|
Gure
hiriak egin du aitzinamendu azken hogei urteetan: espaloi ertz guztiak zakarrontziz bete dira, lurpeko aparkaleku karioak eraiki dituzte eta, beharraldi batean kalean nezesidadez konplituz gero, zure gernu isuria urre ordainez kobratuko dizu hemengo Udaltzaingo beti ere erneak.
|
|
|
Hogeita hamar lerro abantzu.
|
Gure
hiriaren izena berehala aurkitu nuen, letra beltzez nabarmendua; gainerakoan, testua goragokoa baino zailagoa zitzaidan. Sobera goretsia nuen nire hizkuntz gaitasuna.
|
|
|
Izenburua, estilo ezagunekoa: " Hilotz lapurrik ote
|
gure
hirian?"
|
|
|
Deigarriena, ezker orrialdeko azpiko zatidura: " Praktika satanikoak
|
gure
hirian?". Motzean, behingoz.
|
|
|
Eta hori ez zen koska bakarra. Isabel Sanjoseren merezimendua jendaurrean inoiz onartuko ez banuen ere, niri, bederen, egundaino ez zitzaidan gogoratu
|
gure
hiri probintziano eta eskas honek terrorezko filmeek jendarteratutako figura horretarik ere bazuenik ere. Eta irakurle gehienak hein berean zeudekeen.
|
|
|
Zalaparta ezohikoz, balaztei karraska eginaraziz, neure etxe pareko ezkaratzean gelditu zen, ama eta arreba bizi ziren etxean, hain zuzen. Segituan jabetu nintzen taxia kanpotarra zela, kolore haiek ez baitziren
|
gure
hirikoenak bezalakoak. Pentsamendua aske utzirik, laster izan nuen buruan hurrengo kate mailaren irudia:
|
|
|
" Aspaldi?", galdetu zuen Xanek. " Aspaldi", esan zuen Belek;"
|
gu
hirira heldu eta handik denbora gutxira; guk ere ezagutu genuen"; ez zen, beraz, hain aspaldi izango; edo agian bi mutilak euren bakuntasunagatik zirudiena baino zaharragoak ziren;" bestalde...", esan zuen Belek," hauxe zen Henriren gela". " Hauxe?", asaldatu zen Xan.
|
|
2001
|
|
|
Gasteizek hamaika gauza, txoko, xehetasun eta bitxikeri du erakusteko eta batez ere, batzuk besteekin lotzeko bidea ez da batere kaotikoa, zuzena eta ederra baizik: plazatik alde zaharrera, hemendik hirigune modernora eta azken honetatik arabar patroiaren lurretara
|
gure inguruko
hiri batek duen kale biderik ederrenetako batetik. Berdegunez beteriko Gasteiz hiri modeloa izan da beste askorentzat, modernoa bezain tradizionala, praktikoa bezain atsegina baita.
|
|
|
...zta kritikorik edo komisariorik ere gure artea hiriko harresietatik kanpo indartu eta sustatuko duenik; kulturaren kudeaketa ipurdia beren eserleku bigunetan ederki hondoratuta izateagatik lana modu eragikorrean burutzeko gai ez direnen esku dago oraindik, alegia, betiko kultur teknikari arduragabeen esku; gaur egun, artearen mundutxoan zerbait diren artistak beren ahalegin handiena eguneroko ogia
|
gure
hiri aberatsetik hurrun bilatzen jarraitzen dutenak dira. Gure hirian dagoen arte garaikideko galeria bakarra betiko bera da:
|
|
|
GURE PROBINTZIAK ez du teorikorik, ezta kritikorik edo komisariorik ere gure artea hiriko harresietatik kanpo indartu eta sustatuko duenik; kulturaren kudeaketa ipurdia beren eserleku bigunetan ederki hondoratuta izateagatik lana modu eragikorrean burutzeko gai ez direnen esku dago oraindik, alegia, betiko kultur teknikari arduragabeen esku; gaur egun, artearen mundutxoan zerbait diren artistak beren ahalegin handiena eguneroko ogia gure hiri aberatsetik hurrun bilatzen jarraitzen dutenak dira.
|
Gure
hirian dagoen arte garaikideko galeria bakarra betiko bera da: Trayecto.
|
|
|
Isidro Olkoz Berruezo, Kultura Patronatuaren Lehendakariak dioenez, «Tafallaren bertze historia bat argitaratu zenetik 80 urte igaro dira. Ordudanik,
|
gure
hiria gaur egun dena izatera bideratu duten gertaera garrantzitsuen lekugune izan da. Horregatik, Tafallaren gaurkoturiko historia hau agertze, inolako ezbairik gabe, gure hiriaren bizitza kulturalarentzat gertaera aipagarria da».
|
|
|
Ordudanik, gure hiria gaur egun dena izatera bideratu duten gertaera garrantzitsuen lekugune izan da. Horregatik, Tafallaren gaurkoturiko historia hau agertze, inolako ezbairik gabe,
|
gure
hiriaren bizitza kulturalarentzat gertaera aipagarria da».
|
|
|
exekutibo korbatadunak bat batean hippy bilakatu nahi izatenomen du, eta aita familia fidel eta seriosa goizetik arratsera hogei urteko neskapinpirinen ondotik hasten omen da, lerdea dariola. Nitaz den bezainbatean, ez dutneure burua ikusten
|
gure
hiriko azoka txikian neronek egindako larruzko pultseraksaltzen, ezta Alaitz eta Maiderren jarraitzaile bilakatua, triki popak eta triki popekxarmaturik, plazaz plaza eta herriz herri. Bertzalde, horrela eginen banu ere, muntarik batere ez luke gaurkoari dagokionez.
|
|
|
lon. Nire ustez, Sokrates,
|
gure
hiria zuek gobernatzen duzue, eremu zibil nahiz militarrean; eta horregatik, gure hiriak ez du estrategaren beharrik. Zuen hiriak nahiz lakedemoniarrenak, hala ere, ez nindukete estratega aukeratuko, edozertarako dela ere inoren beharrik ez duzuela uste baituzue.
|
|
|
lon. Nire ustez, Sokrates, gure hiria zuek gobernatzen duzue, eremu zibil nahiz militarrean; eta horregatik,
|
gure
hiriak ez du estrategaren beharrik. Zuen hiriak nahiz lakedemoniarrenak, hala ere, ez nindukete estratega aukeratuko, edozertarako dela ere inoren beharrik ez duzuela uste baituzue.
|
|
2002
|
|
|
|
Gure
uria ikusi, eta hau...
|
|
|
|
Gure
hirietako berdeguneak aztertu eta zein egoeratan dauden jakiteko asmoz, CONSUMER aldizkariak 36 parke edo lorategi adierazgarri bisitatu ditu 12 hiritan: Madril, Bartzelona, Valentzia, Alacant, Bilbo, Donostia, Gasteiz, Iruña, Malaga, Santander, Logroño eta A Coruñan.
|
|
|
|
Gure
hirietako berdeguneak aztertu eta zein egoeratan dauden jakiteko asmoz, CONSUMER aldizkariak 36 parke edo lorategi adierazgarri bisitatu ditu 12 hiritan: Madril, Bartzelona, Valentzia, Alacant, Bilbo, Donostia, Gasteiz, Iruña, Malaga, Santander, Logroño eta A Coruñan.
|
|
|
3
|
GURE
HIRIAK ETA HIRI ARKEOLOGIA
|
|
|
Egia esanda, Europako lurralde gehienetan galdera horiek jadanik eginda etaerantzunda dauzkate. Honek esan nahi du, hausnarketa teorikoa garatu dutela gaihorren inguruan; baina gure artean honelako oinarrizko beharrizanik ez da sortu.Agian, hori izan daiteke
|
gure
hiri arkeologiaren egoeraren arrazoi bat. Beraz, Europara begira jarri dugu, beraien ibilbide luzeak eskainitako esperientzia eta aurrerapauso metodologiko eta kontzeptualak aprobetxatzeko.
|
|
|
Beraz, gure historiaren lerro batzuk idatzi ditu, batez ere azkenengo laurogei urteetakoak, orain amaitu berri dugun mendearen hasieran Euskal Herriratu baitzen. Sortu bezain pronto, jarratzaile asko izan zituen asmakizunak, eta berehala heldu zen
|
gure
hirietara. Hasieran lanpara eta galena hargailuetan munduko beste herrietan egiten ziren emanaldiak entzuten zituzten zaleak irratiaren propaganda eragile bihurtu ziren, eta laister hasi ziren bertako saiakuntzak.
|
|
|
Horregatik, garrantzitsua da saltoki jakin batzuetako edukiontzietan uztea. Ekoparkeak Beste produktu multzo bat ere badago, hala nola sukaldeak argiztatzen dituzten fluoreszenteak, etxetresna elektriko zaharrak, autoetako olioak, ordenagailuak, aerosolak, erradiografiak eta abar,
|
gure
hirietako kaleetan dauden edukiontzietan zuzenean utzi ezin diren produktuak. Legez kanpoko isurketarik eta kontrolik gabeko zabortegirik gerta ez dadin, balio ez duten baina hondakin arriskutsuak dituzten produktuak pilatzen diren tokietan, autonomia erkidego askotan hondakinak gaika biltzeko zentroak daude, produktu horiek guztiak uzteko.
|
|
|
Teknika hori arte ederretako profesionalentzat erreserbatuta dago ia; izan ere, errealismo hori duen objektu bat marraztu nahi da, pintatuta dagoen tokian dagoela ematen baitu. Horren adibide asko ikus ditzakegu
|
gure
hirietan, aspaldi modan jarri zen eraikinen fatxadak marrazki artistikoekin apaintzea, efektu lasaigarria eta estetikoki ederra lortuz. Baina guk ere teknika hori erabil dezakegu gure etxeko dekorazio lanetarako.
|
|
|
Horien% 30ek baino gehiagok heste parasitoren bat eduki dezakete, Complutense azterketaren arabera. Parasitazioa aldizka «Horrek ez du esan nahi txakurrak eta katuak
|
gure
hirietan desagerrarazi behar direnik; aitzitik, ondo kontrolatuta egon behar dute, funtzionatzen duten prebentzio neurriekin. Garrantzitsuena animalia aldizka parasitatzea da», adierazi du Guadalupe Miró doktoreak, azterketa zuzendu du eta Madrilgo Albaitaritza Fakultateko Parasitologia eta Gaixotasun Parasitarioetako irakasle titularra da.
|
|
|
Pentsa, adibidez: ehun txoritatik 80 hil egiten dira harrapatu eta
|
gure
hirietako txoritegietara heldu baino lehen.
|
|
|
Eta manifestazioak egingo dituzte hartarako. Orain ere ageri dira, baina orain dela urte batzuk, ez horrenbeste, aski maiz ikusten ziren ikasleak
|
gure
hirietako karriketan, orain baino maizago, manifestazioak egiten euskararen alde edo. Haien artean entzuten den hizkera, agerraldian euskara behar dutela oihuka ari direla, erdara da anitzetan, ikasle batek bere garaian egunkarian manifestazio baten ondoren publikoki salatu zuenez.
|
|
2003
|
|
|
“Txita umezurtzak” kanpaina, duela sei urtetik Fauna Autoktonoa eta haren Habitata Berreskuratzeko Taldeak (GREFA) abian jartzen duena, amaitu da aurten, eta arrakasta handia izan du.
|
Gure
hirietan eta mendian bizi diren ehunka hegazti arruntek bizia salbatu dute, asteetan beren etxeetan adoptatu dituzten boluntarioen lanari esker. Untxiak dira, zozoak, enarak, doministikuak eta baita letxuzak eta belatz txikiak ere, kaskoitik atera berriak, egun gutxirekin edo hegan egiteko zorian, habiatik erori eta aurrera egiteko laguntza behar dutenak.
|
|
|
Arnasten dugun airea erabiltzen dute erregai gisa, ez dute kutsadurarik sortzen eta litro erdi landare olio gastatzen dute 50.000 kilometroko. Bi urte baino gutxiagoan ikusiko ditugu
|
gure
hirietan.
|
|
2004
|
|
|
Omen diot, ondoan edo inguruan baitzuen hainbeste aldiz kolpeka anima ateratzen saiatu zena. Egun batzutan hedabideek erabat hartu zuten mintzagai emakume honi buruzko kontakizuna (historia?), eta telebistan, gutxitan bezala, hiruzpalau emakume beltz eder (Endurance ere hala zen)
|
gure
hiri nagusiko politikari ospetsuen ondoan agertzen ziren, begiak triste, aurpegia zurbil (larru azala beltza izan arren, hala ikusi nituen nik) heriotza honen aurrean sikiera pena agertu guran. Irudi horiek erakutsiz, emakume honen azken hilabetetako omen ziren pasadizoak kontatzen zituen telebistaren esatariak.
|
|
|
|
Gure
hirietako edozein txokotan geroz eta jende gehiago dabil optika dendetan, betaurrekoak eta lentillak kontsumoko objektu bilakatu dira eta oso praktikoak diren arren osagai eta apaingarri estetikoen pareko sinbolismoa dute.
|
|
|
Ildo beretik, maila horiek osasunean dituzten ondorioak aztertu dituzte, eta, nahiz eta konde hirian kontzentrazio handia egon, airearen kutsatzaile hori “ezin izan da haurrengan arnas infekzioak gehitzearekin lotu”; beraz, “ez du eraginik osasunean”, Óscar García Algar Itsas Ospitaleko azterketa eta pediatraren koordinatzailearen arabera. Hala ere, García Algarrek azaltzen du nitrogeno dioxidoaren kontzentrazio handiek “ondorio kaltegarriak dituztela pertsonen osasunerako, modu masiboan gertatzen direnean, ihes baten bidez”, eta hori “ez da gertatzen
|
gure
hirietako etxeetan”. Normalean, gradu altua" sukaldeetan eta berogailuetan erabiltzen den errekuntzari, zigarroen keari" eta kaleetan gertatzen den “kanpoko auto trafikoari” erantzuten dio.
|
|
|
|
Gure
hirietako kaleetan bada aspaldian ohitura txar bat: semaforoak gorri daudenean kaleak zeharkatzea, baina dirudienez horrek ez die buruko min handirik ematen eskoletako irakasleei.
|
|
2005
|
|
|
Gipuzkoan eta Euskal Herrian oro har hiria oso mugatua da. Zein da
|
gure
hiria historikoki. Zer zen Donostia XVIII. mendean?
|
|
|
Zerbitzu honetan dago hankamotzen
|
gure
hirietako taxien zerbitzua: taxien %31tan aurkitutako informazioa guztiz eskasa izan zen.
|
|
|
Komunikabideek gure etxe barneraino sartzeko gaitasuna izan duten heinean, iragarkiak gure bizitzako eremu guztietan hedatu dira (Hamelink, 1994). Iragarkiz jositako hesiak
|
gure
hirietako eta auzoetako kaleen dekorazio arrunta bihurtu dira, albistegien erdian edozein motatako produktuen mezuak ugaritu zaizkigu, tarrilean, egunero 5.364; horrenbestez, urte batetik bestera 550 ira eta ohikoa da kirolarien jantzietan iragarkiak ikustea (Klein, 2001). Gainera, iragarki kopurua handitzen doa urtetik urtera.
|
|
|
Bizi garen inguruneek, espazioek eta tokiek ere eragin zuzena dute kontsumitzaileen eskubideen urraketan. Erosketak askatasun osoz egiten ditugula eta gure portaera guztiz askea dela pentsatzen badugu ere, uka ezina da
|
gure
hirien eta lurraldeen antolaketak ere kontsumoa bultzatzen dutela, eta, zenbait kasutan, gure eskubideak bortxatzen dituztela.
|
|
|
Sarreran, kazetariak gatazkan duen jarrerak ez du zalantzarako aukerarikematen: «Irundar ausart batzuek, Bidasoaldeko Emakumeak taldearen ingururabildurik, traban jarri dute
|
gure
hirian tradizio eta legalismoaren mozorroarenbarruan gizaseme nahiz emakume askorengan hain barnean gorderik datzanpentsamolde matxista». Lehen aipatu editoriala baino lehenagoko artikulua badaere, kazetariaren diskurtsoa, eta beraz, kazetarena, staffeko kazetari batek edoohiko laguntzaile batek sinatutako artikulu oro baita, gehiago edo gutxiago, egunkariak bere gain hartzen duen ikuspegia?
|
|
|
Eta begi bistakoa da gizarte bazterketa eta marjinazioa kontinentean ere gertatzen direla. Horrela, aitortzen da gutxiengo etniko eta inmigrante gehienak etorkizun hobeago baten bila pilatzen direla
|
gure
hirietan. Kultur aniztasunaren faktorea politika lokalen funtsezko elementutzat finkatu da laster, komunitate bakoitzean orekak eta egonkortasuna lortzeko.
|
|
|
Normalean, aipatu kolektibo horiexek izaten dira marjinaltasun, langabezia eta pobreziaren gune nagusia. Hau, oso urrun joan beharrik gabe, egunero gertatzen da
|
gure
hirietan bertan âwoorkin poor class bat sortzen ari da, hau da, lana egin arren bere burua pobretzat duen talde bat, duintasunez bizi izateko adina sarrerarik ez daukalakoâ. Arazo hori konpontzeko modu bakarra sorburuan demokratikoak diren eta kultur aniztasuna eta aniztasun etnikoa integratzeko gai diren esku hartzeak dira.
|
|
2006
|
|
|
Europako kultur zentroek azken 20 urteotan izandako bilakaeraz hitz egingo dute hainbat adituk biltzarrean, jendearen gustuko eskaintza egiten duten eta jendearengana iristen diren aztertzeko. Izan ere, geroz eta kultur zentro gehiago dago
|
gure
hiri eta herrietan. Besteak beste, Jean Dethier Parisko Pompidouko Arkitektura zuzendari ohia, Jordi Marti Bartzelonako Kultura Garaikideko Zentroko kudeatzailea eta Brian Boswijk Amsterdameko Eleveneko zuzendaria izango dira biltzarrean.
|
|
|
Iruñea
|
gure
hiri buruzagi historikoak alde argiak eta ilunak ditu euskaldunontzat. Berriki jaso dute omenaldia hango zitadelan, ankerki fusilatu zituzten hirurehun pertsonen ondorengoek.
|
|
|
Estatu Batuetako Gobernuak Automobilgintzako Etanolerako Koalizio Nazionala (NEVC) sortu du, orokortzeko. Munduko lehen potentziak erregai alternatibo eta gutxiago kutsatzen duelako interes horrek etorkizun garbiagoa eta ekologikoagoa izateko itxaropena ematen du automobilgintzan, eta, beraz,
|
gure
hirietan eta gure eguneroko bizitzan. Etanolaren abantailak ugariak dira:
|
|
|
Garrantzitsua da, halaber, testu mezuen prezioa galdetzea, askoz merkeagoak izaten baitira. Tarifa berezi horietako bat ere kontratatzen ez badugu, jakin behar dugu zenbat kostatzen den gure mugikorretik
|
gure
hirira deitzea, eta alderantziz. Baliteke garestiagoa izatea gure hiritik deitzea.
|
|
|
Tarifa berezi horietako bat ere kontratatzen ez badugu, jakin behar dugu zenbat kostatzen den gure mugikorretik gure hirira deitzea, eta alderantziz. Baliteke garestiagoa izatea
|
gure
hiritik deitzea. Kasu horretan, hartzaileak ordaintzeko deiak egiteko asmoa dugunarekin itundu dezakegu.
|
|
|
Ohiko kabinetan erabiltzen diren txartelen antzeko bonoak erabiliz deitzeko telefono kabinak dituzten zentroak dira. Nahiz eta espero izatekoa den lokutorioan bertan saltzen dituztela bonu horiek, ez da komeni zuhur izatea eta
|
gure
hiriko mintzategi batean erostea. Azkenik, Internet bidez komunikatzea da merkeena.
|
|
|
Gero eta gehiago entzuten nuen yiddisha.
|
Gure
hirian. Gure kale eta plazetan.
|
|
|
|
gure
hiri lau hotza
|
|
|
Zure inguruan euskara teknikariren bat baldin baduzu, ezinbestean irakurri beharreko liburua duzu hau, irakurle; zure bizilagun edo lankide horrekiko harremanak nola bideratu jakin ahal izateko eta
|
gure
hirietako segurtasun falta gero eta nabarmenagoa den honetan lasaiago bizi zaitezen.
|
|
2007
|
|
|
Sanferminetan zezenek protagonismo itzela dute
|
gure
hirian eta presidente izateak festa beste modu batean ikustera eramaten zaitu.
|
|
|
Ondorio nagusia:
|
gure
hirietan berdegune gutxiegi dago (hiri gehienek ez dute OMS en aholkua betetzen) eta horiek baliatzen dituztenek segurtasun eza nozitzen dute: sentsazio hau, aldizkari honek duela bost urte egin zuen antzeko inkestan agerturiko hura baino txikiago ez izateaz gainera, ez da gutxiengo jakin baten kontua:
|
|
|
antolaketa politiko eta sozial jakin bat ikusten dugu, erlijio bat, arte eta zientzia bat, arauketa juridikoa, eta horretan guztian ageri da ageri, beharbada beraiek horrelaxe espresuki arrazoitua ez badaukate ere, nola ulertzen dituzten euren buruak, zertzat daukaten gizatasuna, zelan harremantzen diren naturarekin, banakoa hiriarekin, zer eta zeinena den aginpidea, etab. Razionalki eraturiko ordena batean bizi dira (instintoei neurri handian oso kontrajarria), Estatuan. Historia unibertsalean edozein herri ez da agente; naturaltasun guztian bizi den herri bat, bere burua Estatu batean antolatu gabe, naturan bizi da, historian ez da sartu557 Mesopotamiako
|
gure
hiriak, ez du askatasunaren eredu bat ematen, baina Estatuan antolatua da, eta gizarte horrek natura hutsetik askapen maila bat, kontzientzi edo izpiritu maila bat adierazten du, historia zail baten buruan erdietsia dena, ez naturak irakatsia. Han oraindik inork ez du pentsatzen berdinak direla gizaki guztiak, gizonak bestekoak emakumeak, etab.:
|
|
|
Lauron mingaina askatuz joan zen halabeharrez. Orduan esan ziguten Québecekoak zirela, Beaumont izeneko herrixka batekoak, eta guk gure jatorriaren berri eman genienean, oso informatuta zeudela ikusi genuen, bai horixe; guk Québeci buruz genekiena baino askoz gehiago zekiten haiek
|
gure
hiri ezdeusari buruz. Argazki bat erakutsi ziguten:
|
|
|
Errealitate soziolinguistiko horineutrala balitz, zein ederki!
|
Gure
hiriak espainieraz edo frantsesez eraikitako etaegituratutakoak ez balira, zein ederki! Euskal Herria espainieraz eta frantsesezeraikitako prozesu eta errealitate soziolinguistikoa ez balitz, bai ederki!
|
|
|
Horrela, etorkizuneko hiri hedapenaren izaera eta modalitateak hobetuko dira, eta pobrezia murrizteko eta ingurumenaren jasangarritasuna sustatzeko aukerak indartuko dira. “Une kritiko honetan, berebiziko garrantzia du nazioarteko ekintza itundua lortzeak, politika publikoen arloko aukerak argitzeko eta
|
gure
hiri etorkizuna hobetzeko estrategiei laguntzeko informazioa eta azterketa emateko”, dio txostenak.
|
|
|
|
Gure
hirietako autobusek eskaintzen duten zerbitzua nabarmen hobetu da azken lau urteetan. Hala egiaztatu du CONSUMER eroski k, non teknikariek hiri buseko 300 linea aztertu baitituzte 18 hiritan:
|
|
|
Hala adierazten du Carme Chacón Etxebizitza ministroak atzo aurkeztu zuen “Gure Hirien Egoera” izeneko jardunaldian, Madrilgo Arte Ederren Zirkuluan. Chacónek esan zuen argitalpen honek, Interneten eskuragarri dagoenak, “gaur egun
|
gure
hirien errealitate eta bilakaera berriaren irudi osoena eskaintzen digu”. Atlasak adierazten du Espainiak 83 hiri eremu handi dituela, 744 udalerri eta 310 hiri eremu txiki.
|
|
|
Zergatik sortu zen, ordea, auzo hau? Franco," Generalísimo de los Ejércitos de España", bisitan etorri zen Bilbora eta
|
gure
hiria inguratzen duten mendietako maldetan, hainbeste txabola ikusita, eta jende pila bat haietan bizitzen, leku hau deuseztatzea erabaki zuen. Horrexegatik jaio zen gure auzoa.
|
|
|
Bilbon bizitzea? Zergatik ez,
|
gure
hiririk hiriena zen eta hiria izanez, bizitza baldintzatzen baldin bazuen ere, bizitza bere zabaltasun bakartian balizkotzen zuen. Parisko XIII auzoko urteak iradoki zitzaizkidan eta nostalgia uhin batek gainditu ninduen:
|
|
2008
|
|
|
Anai arrebak Israelera, lagun asko Estatu Batuetara... Nik nahiago izan nuen senarrarekin geratzea, hauxe da
|
gure
hiria eta herrialdea, ez genuen bizimodua hutsetik leku arrotz batean eraiki nahi. Anaiak alde egin zuenean esan zidan kanpin dendetan egiten zutela lo, eta bizitzeko adina baliabide ere ez zutela ia.
|
|
|
Ziurtatu dezaket baserri etxeetako erosotasunak, harremana eta zerbitzuak ez diotela inongo inbidiarik izan behar
|
gure
hiri handi eta txikietan dauden bestelako ostalaritza etxeetakoei. Alde on nabarmena dute, gainera, baserri etxeek:
|
|
|
A las cinco en el Astoria izenburuak
|
gure
hiriari erreferentzia egiten dio, nabaritzen da gustuko dugula ezta. Gure istorioen testuingurua da.
|
|
|
Txikia eta familiartekoa da! Baina gure ustez kutsu hiritar interesgarria ere badu
|
gure
hiriak.
|
|
|
–Ia eguneroko ogia dugu hori
|
gure
hirian, damutu egin zen, ez zen modu egokia, zerbait esan nahi zuenari begirune gehixeago agertu behar zion?. Baina, segi...
|
|
|
Zorionak berriro ere egindako lanagatik eta eskerrik asko
|
gure
hiriaren historia zati bati artxiboetako hautsak kendu eta gure begien aurrean hain txukun jartzeagatik.
|
|
|
Zifra ñimiñoa dirudien arren, egia esan, tanta bakoitzak lehorte, desertifikazio eta hornidura arazo larriak ditu herrialde batean. Adibidez,
|
gure
hirietan belarra alfonbratzea, ohiko lorategi batean ureztatzeko uraren %70 behar baitu, ez dirudi irtenbiderik egokiena. Imagen:
|
|
|
Alfabetoa desberdina duen hizkuntza bat, mendebaldekoaren aurkako idazkera eskuinetik ezkerrera, atzeraka irakurtzen diren liburuekin… eta, hala ere, gero eta espainiar gehiago daude arabiera ikastearen alde. Arrazoiak, alde batetik, gure herrialdeko immigrazioaren fenomenoan bilatu behar dira; izan ere, immigrazio horrek gero eta biztanleria arabiar gehiago eragin du
|
gure
hirietan, eta biztanleria hori, gaztelaniaren ezagutzarik gabe, hainbat sektorek zaindu behar dute, hala nola osasungintzak, hezkuntzak edo gizarte arretak. Horretarako, ezinbestekoa da profesionalentzat hizkuntzaren oinarrizko ezagutza eguneroko lana egiteko.
|
|
|
Horren ondorioz, “kutsadura elektromagnetikoaren hazkunde nabarmena” eta “arriskuaren pertzepzio sozialaren hazkundea” gertatu dira instalazio horiekin lotuta. Legedia “Orain arte funtzionatzen duen Estatuko legeria enpresa elektrikoen eta telefonia mugikorreko operadore handien interesei zor zaie, eta ez du arazoa konpondu, areagotu egin du
|
gure
hiri inguruneetako kutsadura elektromagnetikoa gehitzeak”, adierazi du Ekologistak Martxan taldeak, eta gogorarazi du gure inguruko herrialdeek EBk gai horri buruz egindako gomendio zaharrek baino askoz ere araudi eta lege murriztaileagoak ezarri dituztela. Ekologistek azpimarratu dute ikertzaile independenteen nazioarteko konferentzia askok kutsadura elektromagnetikoak osasun publikoan izan ditzakeen eraginen eta arriskuen berri ematen dutela.
|
|
|
SINACen informazioaren kargaren erantzukizuna hornikuntzen kudeatzaileena da, bai udalerriena, bai enpresa emakidadunena; SINACen informazioa behar bezala sartzeko osasun zaintza autonomia erkidegoen eskumena da (Osasun Sailak). Kontsumitzaile garen aldetik, uraren jatorria, kalitatea eta edateko uraren tratamendua ezagutu behar ditugu, bai
|
gure
hirian, bai edozein tokitan. Hori dela eta, eta kontsumitzaileari informazio eguneratua eskaintzeko, Osasun eta Kontsumo Ministerioak SINAC delakoa garatu du.
|
|
|
Horren bidez, Internet bidez, gai hauei buruzko informazioa eskura daiteke:
|
gure
hiriaren hornidura eremuaren izena uraren jatorria aplikatutako arazketa tratamendua uraren kalitatea banaketa sareko kontsumo uraren azken analisiak aztertutako ur laginaren kalifikazioa analisiari buruzko beste informazio batzuk SINACen helburuak hauek dira: Kutsatutako ura hartzeak biztanleentzat dituen arriskuak atzeman eta prebenitzea.
|
|
|
Bizikleta,
|
gure
hirietan, kirola egiteko bidea da, ez garraiorako benetako aukera. Hala egiaztatu du CONSUMER EROSKI Espainiako 18 hiriburutan egin duen azterketan.
|
|
|
Azken batean, bitartekoa Internet da, eta horregatik da irratia Internet bidez, hori oso argi geratzen zaigu, baina irratia zuzenean egin behar da kabina batean edo kalean.
|
Gu
hiriko hainbat tokitatik atera gara emititzera, baita Mexikotik kanpo ere, transmisioak egin ditugu Argentinatik, Txiletik, Brasildik, eta laster Espainiara joango gara.
|
|
|
«Oasi halako bat da gure herrialdean», kontatu du gida batek. «Izugarri gustatzen zait nire lana, atzerritarrei
|
gure
hiriko onena erakusteko modua baitaukat, eta gozatu egiten naiz izaten den baretasunaz. Lanik ez dudanean ere gustatzen zait familiarekin hona etortzea, eta horrela eguneroko arazoak ahaztea, gu pixkanaka pixkanaka hiltzen gaituzten arazo horiek».
|
|
|
Baina dena ez da berdin edo antzekoa; gai batzuetan okerrera egin du egoerak. 1978 urtean, Iruñeko jaiek gune herrikoiak zituzten; gaur, Unión del Pueblo Navarro-k, gertaera haiek jazo izan ez balira ziurrenik boterean egongo ez litzatekeen alderdiak, jai alternatibo eta herrikoiak antolatzeko lur publikoa erabiltzea debekatzen dio Gora Iruñari, eta, bitartean,
|
gure
hiria multinazionalei saldu die, era guztietako enpresei, eta osasunarentzat kaltegarri diren edariak promozionatzen ditu. Hiria eta jaiak bertako herritarrei arrotz egiteraino aldarazi ditu; kontsumismoa eta uniformitatea saritzen ditu eta kritika eta disidentzia zigortzen.
|
|
|
Aurtengo udan ere ez da korridarik faltako
|
gure
hiri eta herrietan. Euskaldunok urrun gaude europarren sentiberatasunetik.
|
|
|
Estudio gehienek frogatu dutenez, batez ere, ibilgailuen gas igorpenek sortua da
|
gure
hirietako airearen kutsadura. Nitrogeno dioxidoa (NO2), ozono troposferikoa (O3), eta esekidura partikulak (PM10) dira hirietako airearen gai kutsakorrenak; esekidura partikulek, adibidez, osasun arazo larrienak sortzen dituzte.
|
|
|
|
Gure
hiri oroimena setio karlistan oinarritzen duten Azkuna bezalako liberalek ahaztu egin nahi izaten dute Bilboren aurka nork egin zituen azkenekoz bonbardaketa masiboak. Eta ahaztu egin nahi izaten dute nortzuk eta zergatik borrokatu ziren gure hiriaren defentsan.
|
|
|
Gure hiri oroimena setio karlistan oinarritzen duten Azkuna bezalako liberalek ahaztu egin nahi izaten dute Bilboren aurka nork egin zituen azkenekoz bonbardaketa masiboak. Eta ahaztu egin nahi izaten dute nortzuk eta zergatik borrokatu ziren
|
gure
hiriaren defentsan. Horrela, oraindik ez dugu aurkituko Bilboko bizitza instituzionalean, kale izendegian edo azpiegitura erraldoien izendapenetan haienganako inolako erreferentziarik.
|
|
|
Anchorage ez da berez handia: Donostiak edo Gasteizek beste biztanle dauka gutxi gorabehera, baina, Estatu Batuetako hiri asko bezala, kilometroetan zehar zabaltzen da, tamaina horretako
|
gure inguruko
hiri gehienek baino areago, familia bakarreko etxebizitzen ugaritasuna dela medio. Erdigunean, downtown delakoan, badaude eraikin garai batzuk. Alaskako ekonomiaren bihotza da?, baina gehienak zapalak dira, txikiak, eta egurrezkoak.
|
|
2009
|
|
|
Eta zer izan daiteke nik Txillardegiren omenezko ale honi eman diezaiokedana? Une honetan Donostiako Udalean dudan arduraren ikuspuntutik eta Txillardegiren euskalduntasuna eta euskaltzaletasuna miresten ditudan aldetik,
|
gure
hirian, Donostian, euskarak duen presentziaz eta euskararen normalizazioa erdiestera begira egiten direnaz aritzea erabaki dut. Gainera, gure bidelaguna, beti ikusi dut bere donostiartasunaz harro, edo hala irudikatu dut nik behintzat.
|
|
|
Euskararen normalizazioaren inguruan egiten diren jarduera eta ekimenak gizarteak ezagutzea beharrezkoa da jarduera horien arrakasta lortu nahi badugu. Baina informazioa eta ezagutza edukitzeaz gain,
|
gure
hiriko bi hizkuntza ofizialen arteko elkarbizitza orekatua lortzeko, hizkuntza gutxituaren alde egin behar den ahaleginak daukan garrantziaz ohartarazi egin behar da gizartea: motibazioa eta sentiberatzea lantzea ezinbestekoa da.
|
|
|
Alde batetik,
|
gure
hirietako eta herrietako kaletan lan arkitektoniko bikainak ikus daitezke, hirigintza berriaren modaren ondorioz. Beste batetik, maila profesional handiko bertoko arkitekto gazteen belaunaldi bat bere arrastoa uzten ari da.
|
|
|
Halako batean, aita ontziola baten jabea zuen Pilarrek esan zigun ez zituztela eurekin eramango apurtuta zeuden panpinak. Hori jakin genuenean, eta egun batzuk falta zirela
|
gure
hiriko lagunei agur esateko, kontu handiz eta oharkabean bezala, panpina dotoreenen atzamarrak apurtu genituen, edo eskua, hanka edo besoa, begia kendu. Bagenekielako horrela eginez gero urte osoa izango genuela elbarri haiek zaintzeko.
|
|
|
Donostian oso dibertsiozaleak gara, eta jendea hain jarraituki joaten da ikuskizunetara, non bai baitirudi komenigarria dela laburpen bat egitea,
|
gure
hirian denboraldi honetan ikusi den index bat bezalakoa, emanaldien kalitateaz arduratzen diren ikusle gero eta bakanagoek aukera bat izan dezaten, ugariak baino ugariagoak diren ikuskizun moralgabeei laguntzarik, pasiboa bada ere, ez emateko.
|
|
|
–Hau da aroa, hau. Frantziskak?. Jende behar bezalakoak ez gara
|
gure
hirian trankil bizitzen ahal, gaizkileek akabatuko gaituzten beldurrez.
|
|
|
|
Gure
hiri eta herrietako gune naturalak desagertzen diren modu eta azkartasun berdinean agertzen da bakardadea.
|
|
|
Udal gastuaren bost eurotik bat hondakinak bildu eta tratatzeko erabiltzen da
|
gure
hirietan, baina aztertutako 18 euroetatik 8k onartzen dute ez dakitela zenbat zabor birziklatzen duten. Iruñea, imitatu beharreko hiria:
|
|
|
Zertan datza berdeguneen sarea eta gobernatzeko era berria? Duela hamarkada batzuetatik hona,
|
gure
hirietako bizi kalitatea ongi banatutako eta ondo zaindutako berdegune eta espazio libreekin identifikatzen da. Hala, jasangarritzat jotzen diren hirietan, biztanleko 10 eta 15 m2 berde bitarteko gutxieneko estandarrak ezartzen dira, lurzoruaren legeria zaharrean aurreikusitakoak bikoiztuta edo hirukoiztuta.
|
|
|
Natural Englandeko talde zientifikoko buru Tom Tew ek adierazi zuen hirietan erleak egotea oso onuragarria izan daitekeela, intsektu populazio hori handitzen eta espezie hori indartzen lagunduko bailuke, mehatxatzen duten gaixotasun eta izurriteen aurrean. “Ez dago arrazoirik
|
gure
hiriak flora eta fauna basamortuak izan daitezen”, esan zuen Tew ek, “naturan pentsatuz diseinatu behar ditugu gure hiri eremuak”.
|
|
|
Natural Englandeko talde zientifikoko buru Tom Tew ek adierazi zuen hirietan erleak egotea oso onuragarria izan daitekeela, intsektu populazio hori handitzen eta espezie hori indartzen lagunduko bailuke, mehatxatzen duten gaixotasun eta izurriteen aurrean. “Ez dago arrazoirik gure hiriak flora eta fauna basamortuak izan daitezen”, esan zuen Tew ek, “naturan pentsatuz diseinatu behar ditugu
|
gure
hiri eremuak”.
|
|
|
Hori izango baita tresnarik onenetako bat norberaren berezko izaera balioesteko, eta ikasle guztien autoestimua eta konfiantza sustatu eta sendotzeko, familien jatorria zein den berdin izanik. Eskola eredu bat non, esaterako, gaurko atzerriko hizkuntzen eskaintzari,
|
gure
hiri eta herrietako komunitate erreferentzialenen eta handienen hizkuntzak gehituko zaizkion, hizkuntza horiek ikasteko aukera ikasle guztiei zabalduz, komunitate horietakoak ez izan arren.
|
|
|
Zuhaitza eta foroa egitasmo anbiziotsuak dira eta txalotzen ditudanak. Baina
|
gure
hiriak, momentu honetan, kanpo irudia egituratzeko baino (eta horretan ere lan egin beharra dago, noski) barne kohesioa lortzeko premia handiagoa du. Gainera, barne kohesiorik gabe ezin dut sinistu kanpoan beharrezkoa zaigun irudia lortuko dugunik.
|
|
|
Euskarak Europari ekar dakiokeena asko da. Baina hitzak
|
gure
hiriari ekar dakiokeena, are eta premiazkoa. Nire ustez.
|
|
|
Testuinguru horretan itzelezko garrantzia dauka tokiko telebista bat euskaraz izatea Bilbon. Asmatuko ote dugu indarrak ondo artikulatzen, euskal kulturaren bizitza aberats eta interesgarri hori tresna indartsu eta berri honen bidez
|
gure
hirian biderkatzeko. Hala izan bedi!
|
|
|
Izena inguruko herrietako biztanleei esker onak emateko modua izan zuten eskalatzaileek. Aguja Negrakoa, berriz, izotza eta harkaitza uztartzen dituen bide mistoa da, eta Vitoria Gasteiz izena jarri zioten
|
gure
hiriari zor genion bat. 550 metro luzeko bidea da, eta 80 graduko horma tenteak ditu eremurik pikoenean.
|
|
|
Emakumeok bigarren mailako herritarrak izaten jarraitzen dugu
|
gure
hiri eta auzoetan. Gertaera hau ez baita gertakari isolatu bat, egun inposaturiko sistema patriarkalaren ondorio luze bat baizik.
|
|
|
jo dute Gau Zuria: . Egitasmo honen helburua da
|
gure
hiria eta bere kultura azpiegiturak balioztatzea, arteak eraldatutako hiria gure begien aurrean jarriz eta bere ondarearean ateak parez pare zabalduz?. Hartara, arte publikoa, musika, dantza, literatura, antzerkia, diseinua, bideo sorkuntzak eta ezohiko bisitaldiak gozatzeko aukera izango dute ikusleek.
|
|
|
Eta ez dezagun ahaztu egunero jasan behar ditugun kutsadura akustikoa zein airekoa. Erregulazioak ez du berarekin debekua ekarri behar, eta are eta gutxiago horrekin batera arriskuan jartzen bada
|
gure
hiriko gazteen eta hain gazte ez direnen bizitza.
|
|
|
Baskoniak Israelgo kirol ordezkari nagusiari Maccabi taldeari ematen dion laguntza eta babes tratuagatik kezkatuta azaldu dira. . Aurrerantzean Israelgo ordezkariak
|
gure
hirian kirol lehiaketetan parte ez hartzea bermatzeko eskatzen diegu?, adierazi du Koldo Sagastik, ekimeneko bozeramaileak. Era berean, haserre agertu dira Baskoniak Lihor Eliyahu atzo ziurtatu zuen taldeak hegaleko israeldarra fitxatu duelako.
|
|
|
Antolakuntzak hotel garesti batean sartu gaitu, eta hemengo kaleetan ezertarako tokirik ez dagoenez, kamioi, auto eta bestelakoak portuan daude, hoteletik bi kilometrora. Mekanikariek bi kilometro egin behar izaten dituzte gora eta behera bizikleta eta trasteekin, eta
|
gu
hiritik irten behar gara entrenatzeko. Gure hotelean Fernando Alonso 1 Formula gidari espainiarra ere badago, ez baita nolanahikoa, gau bat pasatzeak 400 euro balio ditu.
|
|
|
Antzokia 750 pertsonentzako auditorioarekin, Musika Eskola 250 pertsonen auditorioarekin eta saio gelak,, 90 pertsonentzako hitzaldi gela, 285 pertsonentzako erabilera askoko gela eta Jatetxe Kafetegi bat barne hartuko dituzten bi eraikinen tamaina, 6.500m3 baino gehiagokoa, ez datoz bat ingurunearekin eta hauekin alderatuta txiki geratzen dira
|
gure
hiri historikoaren hainbat eraikin, hala nola, San Nikolas Eliza edo egun Udal Liburutegia den Udaletxe ohia.
|