|
2000
|
|
|
Gainera, askok betiko aitzakia aipatzen du horretarako:
|
gure
hizkuntzak ez du irainerako balio. Baina irain mordoa dago euskaraz eta erabili ere erabiltzen dira hainbat tokitan.
|
|
|
Eta horren kariaz, euskara bigarren tipokoa denez gero, logika horrekin espero izateko ondorioa ateratzen zuen:
|
gure
hizkuntzak ez zuela balio Euskal Herrian jadanik jaiotzen ari zen hirugarren mailako gizarte mota honetarako, eta horrexek zekarkiola, hain zuzen, bere noraezeko beherakada7.
|
|
2002
|
|
|
Baina Koldo Mitxelena ez bide zen itzulinguruka ibiltzea gustuko zuen gizona, eta zuzen erantzuten zion eskatutakoari: " Herriaren artean, oraingoz,
|
gure
hizkuntza ez doa aurrera: inora mugitzekotan, atzeraka dabil.
|
|
2004
|
|
|
Hasieran (haurrak, esate baterako; edo
|
gure
hizkuntza ez dan bat ikasten hasi berriak geranean) landareen sail osoa, bereztasunik batere gabe aipatzen dugu. Eman dezagun" belar" hitza ikasi dugula lehenik:
|
|
2007
|
|
|
Ez, zuek ez dakizue zer den zinezko arrazakeria, zuek ez baldin bazarete euskaraz mintzatzen ez da nehor deusez ohartzen, eta euskaraz ari izanik ere anitzetan nehor ez da deusez ohartzen, aldiz gu...
|
Guk
hizkuntzaz gain ez dezakegu gorde ez garela behar bezalako zuriak, gure aurpegi ilunek salatzen gaituzte. Hori da zinezko arrazakeria, salbaiatzat zaituztetelarik, ez jendetzat ere...
|
|
2008
|
|
|
Identitate funtzio hori, gizarte eskaeren eragilea dena eremu urriko hizkuntzen kasuan —eskualdehizkuntzak esaten zaie Frantzian hizkuntza horiei—, nahiz eta berez ukatua izan ez, alferrikakotzat hartzen da hizkuntza komunikazioko oinarrizko nahiak, eta beraz hizkuntzen bizitza, asetzeko. "
|
Guretzat
hizkuntza ez da jada objektu sakratu bat, arriskuan dagoen monumentu bat, gizakiarekiko kanpo tresna bat. Esan dezagun berriro, hizkuntzak gizakien zerbitzurako sortu dira, eta ez alderantziz", dio Calvetek, L� a Varelarekin batera sinaturiko artikuluan (Calvet & Varela 2000:
|
|
|
euskarak ez dauka deklinabiderik eta nozio eta izendatze hauek txarto erabiliak izan dira (eta dira) ideologiagatik (Darrigol, (1827) gramatikariarengandik hona, cf. Rotaetxe, 1977, 264) edo latin gramatikaren eraginagatik.
|
Gure
hizkuntza ez baita flexiboa, eranslea baino. Bestalde, argi utzi behar Humboldt-ek esan zuenez, ez dagoela hizkuntzarik tipo batekoa edo bestekoa, hutsik, denik eta kontuan hartu behar dena da zein den joera nagusia. hizkuntzen gramatikan.
|
|
2009
|
|
|
Bertzea oldartu zen euskara garbian: /"
|
Gure
hizkuntza ez da galduko agian! / Hori dugu berexik guk Euskal Herrian,/ gainerakotan gaude bertzen negurrian;/ frantses eginak gira joan den aspaldian!"
|
|
2010
|
|
|
Adibidez, ingelesek" far from" idazten dutena frantsesek" loin de" idatziko dute, espainolek" lejos de", eta beste hainbat hizkuntzatan ere antzeko pieza bat sortuko zen ideia bera adierazteko, pieza bat beharbada hasieran hizkuntzan ez zegoena baina Mendebaldeko unibertso erretoriko komuneko korrontean murgildu beharrez garatu behar izan dena.
|
Gure
hizkuntza ez dakit zenbateraino dagoen atxikia batasun horri, baina gure aurreko idazleek ederki sumatu zuten euskara ere koine horretara eramateko beharra. Horregatik hain zuzen gure adibidearekin jarraituz sortu zuten" tik urrun" edo" urrun da bait" bezalako esamoldeak, Duhalde, Larreguy, Hiribarren eta beste zenbaiten izkribuetan agertzen direnak.
|
|
|
Orain frantses politikan pasionatzen gara jakiteko Melenchon sozialista ohia NPA ri hurbilduko zaionez. Berriki senatuan denak emozio kaldan ezarri ditu diskurtso historiko bat marrakatuz
|
gure
hizkuntzek ez dezaten lekurik ukan konstituzioan. Errepublikak gure alde egin dituen gauza guziak zitatu ditu, eskola elebidun eta beste.
|
|
2012
|
|
|
Vera gaixorik dago, oso gaixorik, nahiz eta ez duen aitortu nahi; beldur naiz ez ote dagoen birikeriak edo fièvre lente deritzon gaixotasunak jota; gaixotasun hori ez da inondik inora Errusiakoa, eta
|
gure
hizkuntzan ez dauka izenik.
|
|
|
Primo Levi idazleak aski ongi esplikatu zuen egoera hori bere Hau gizon bat baldin bada liburu ezagunean: "
|
Gure
hizkuntzak ez dauka jadanik hitzik irain hau deskribatzeko". Orain egoera penagarri haren memoria nolabait berreskuratzen hasteko historialari horiek liburu hau kaleratu dute, esaten dutelarik trantsizio demokratiko deiturikoan amnesia historikoa egon dela eta" memorizidio" horri aurre egin behar zaiola.
|
|
2014
|
|
|
Egoera edozein izanda ere, jarraitzen badu, ez gara ohartuko noiz galduko den gure hizkuntza, beste hizkuntza onartu eta gurea utzi egingo dugulako. Hemen gaude jendeari ohartarazteko horrela jarraituz gero, desagertu egingo garela, jatorrizko milioika pertsona egongo gara hainbat lurraldetan baina
|
gure
hizkuntzak ez dira egongo. Gure esku dago zerbait egitea eta ondorengoei bide horretan jarraitzeko erantzukizuna uztea.
|
|
|
" A eni ere berdin zatak antzerkia ez ulertzea ingelesez baina hor euskaraz duk, badakik zer den hire hizkuntza ez ulertzea!". Dena horretan da, abertzaletasuna eta EGA eta denen funtsa hor da, ez dugula onartzen
|
gure
hizkuntza ez ulertzea, gure jendarte behar guziak erran behar dituelarik euskaraz. Nik ez nezake soporta antzerkia fisika nuklearraz balitz ere ez ulertzea.
|
|
2015
|
|
|
" Hasieran obraren hizkuntz komunitatearen barruan gertatzen da, baina itzulpenak aukera ematen du elkarrizketa hori beste hizkuntza komunitate batzuekin ere egiteko. Gainera, paradigma filosofiko gehienak hizkuntza inperialetatik datozkigu, eta horregatik iruditzen zait hain garrantzitsua
|
gure
hizkuntza ez hegemonikoak ere itzultzea, mundu ikuskera nagusia alde askotatik pentsatu eta zalantzan jarri ahal izateko".
|
|
|
jarrera hori argia da. Bai kazetaritzan, bai sorkuntzan, bai pentsamenduan. Saiatuta ere nekez kentzen du, hala ere, euskal kulturak zaharkitu, dogmatiko eta itxiaren fama.Ez bakarrik
|
gure
hizkuntzakoak ez direnek; baita gure hizkuntzakoak direnek ere askotan ikusi gaituzte itxi eta dogmatiko. Beste asko baino irekiagoak garela esango nuke, kontuan hartuta herri honetan dogmatismo asko egon dela eta oraindik ere badagoela.
|
|
2016
|
|
|
Google, Facebook, Twitter... «Erraldoi horientzat
|
gure
hizkuntzak ez du pisurik, eta, haiek ez badute kontuan hartzen, zaila izango da etorkizunean euskaraz nabigatu ahal izatea edo euskarazko edukia partekatzeko aukera izatea». Euskararen presentzia areagotzea da horretarako bidea, haren ustez.
|
|
|
Lurraren millaka izenak euskaldunak dira. Naiz orko gizasemeak
|
gure
izkuntza ez mintzatu, landa ta soro oietan euskal toponimiak iraun du. Euskara eskatzen badute, berea dan gauza bat eskuratu naian dabiltz.
|
|
|
Han hirurogoita hamar leinu bagaude eta gure hizkuntza ofiziala frantsesa da, nahiz diula mintzaira ere frango hedatua den, salerosleen artean bereziki.
|
Gure
hizkuntzak ez dira irakatsiak, alta hala balire gure ondare kulturala hobeki zaindua liteke. Bertzalde, ekonomia mailan, ohartu naiz tokiko mozkinak hemen berean baloratuak direla, kalitateari lehentasuna emanez.
|
|
2017
|
|
|
Hala nola, biktimak oso larri daudenean, edo espresatzeko zailtasun handiak dituzten pertsonekin: haur txikiak, agureak, ezintasun psikikoren bat dutenak edo
|
gure
hizkuntza ez dakitenak.
|
|
|
|
Gure
hizkuntza ez da beste edozein baino txikiagoa, ezta txiroagoa ere. Errespeta dezagun, beraz, besteak errespetatzen ditugun neurrian, eta, apika, zuhaitz zaharrak tokia izango du berben basoan.
|
|
|
Hori dala ta
|
gure
hizkuntza ez uxatu bazterrera
|
|
2018
|
|
|
Odolez eta gerraz inposatu digute.
|
Gure
hizkuntza ez da gaztelania, baina oso ongi dago jakitea, ingelesa eta beste hizkuntzak bezala.
|
|
2019
|
|
|
Denetik entzun behar izan dugu:
|
gure
hizkuntzek ez dutela ezertarako balio, txikiak direla, ez direla egokiak bizitza modernorako, mundura ateratzeko beste hizkuntzak direla premiazkoak, denbora galtze bat dela hizkuntza horiek ikasi edo berauek sustatzen saiatzea. Gaur egun ere, era honetako hamaika iritzi aurki daitezke.
|
|
|
Bere apartamentuak esan du, pelikuletan bezala.
|
Gure
hizkuntzan ez da hola hitz egiten. Bere apartamentuak esanda bakardadearen ideia etortzen zaizu, eta ez dator ondo kristau nortasunarekin.
|
|
|
indikatiboa, orainaldia eta ekintza hasia bai, baina amaitu gabe dagoela... Esaldi bakunak soilik erabiltzen ziren garaian, ohitura adierazteko,
|
gure
hizkuntzan ez dago alternatiba hoberik; guk behintzat ez dugu aurkitu eta, erran bezala, konjugazio trinkoa soilik erabiliz funtzio hori beteezina da.
|
|
2020
|
|
|
|
Gure
hizkuntza ez baita orainaldikoa bakarrik, esanahi bakoitzak bere historia duelakoaz jabetu behar dugu eta, beraz, gure esanak, lehenaldikoak bezain orainaldikoak diren neurrian, bizi behar dugun oraina ulertzeko balio behar duela ihardesteko, une eta toki guztietarako, nonahiko eta noiznahirako, balio ez duelako, hain zuzen ere.
|
|
|
Zaila oso zail bihurtuz doala, eta oso zaila ezinezko,
|
gure
hizkuntzak ez dauka irtenbiderik. Joango dira etorkizuneko soldaduak Madrilgo gasolindegira auto stop egitera, eta esango die sasoiko enplegatu atseginak:
|
|
2021
|
|
|
Botereak
|
gure
hizkuntza ez ezik ezkerraren balioak eta aldarrikapenak aztertu eta interesatzen zaizkionak bereganatu egin ditu historikoki (energía berdea, demokrazia, askatasuna... eta abar). Helburua ez da izan eta ez da debaldekoa.
|
|
|
Arrazoien artean, egongo dira gure konplexuekin zerikusia dutenak (ez gaudelako munduko plazan edota ez dugulako gure burua hor ikusten) eta egongo dira menpekotasunezko gure asimetria nazionalari lotuak, euskaldunoi eta euskarari buruz transmititu zaizkigun gaitzespen guztiekin lotura dutenak. Historian zehar sarriegi entzun dugu
|
gure
hizkuntzak ez duela balio gauza askotarako; horrek ze zauri utzi digun ez dakit, baina baten bat bai, derrigor.
|
|
|
Eta ez da harritzekoa. Bikoizketa suntsitu egin da Euskal Telebistan, eta
|
gure
hizkuntzak ez du jaso instituzioetatik espero zen babesa. Ez dira proportzionalak, adibidez, euskarazko filmek jasotzen dituzten diru-laguntza eskasak eta gero filmok izaten duten arrakasta, bai nazioarteko zinemaldietan, bai zinema aretoetan.
|
|
|
“Orain konprenitu dugu, estreinakoz,
|
gure
hizkuntzak ez duela laido hau, gizaki baten suntsipena, adierazteko hitzik. Istant batean, intuizio profetikoz kasik, errealitatea errebelatu zaigu:
|
|
2022
|
|
|
Literatura hor barruan sartuta, erraza da lotura ikustea.
|
Guk
hizkuntza ez dugu aginduak emateko edo gauza konkretuetarako soilik erabiltzen. Hizkuntza da gauzekin eta munduarekin harremanetan jartzeko modua.
|
|
|
—Badakit zer esaten ari naizen dio segurtasun trankil batezInformazio teknologiak
|
gure
hizkuntzan ez dizkigute estatuek jarriko. Behetik gora egin dezakegu.
|
|
2023
|
|
|
Baina gaur egun guztiz zapalduta dago AGKren aginduen ondorioz, eta euskal herritar askok nahiago genuke berriro ere Espainiako parte izan, espainierak dagokion lekua izateko gure artean. AGKren erabaki askorekin ados nago ni, beharrezkoak dira, baina
|
gure
hizkuntzarekin ez da zuzen jokatzen ari. Zorionez, indarra hartzen ari gara, eta lortuko dugu AGK Euskal Herria Espainian sartu ala ez erabakitzeko erreferendum lotesle bat antolatzera behartzea.
|