|
2003
|
|
|
ia nire unibertso hori benetan anormala zen ala ez ikusi nahian. Eta zalantzak izan ditut, zeren ikusten nuena zen nolabait perbertsio bat zela gure letrekiko,
|
gure
historia hurbilarekiko, gure barneko gauzekiko neukan interesa: konpromiso ezberdinak, politika jarduerak, borroka armatuarekiko harremanak, erdaldunekiko loturak… hori dena.
|
|
|
Elikagaien higieneak osatu du,
|
gure
historia hurbilean, elikagaien segurtasun edo kaltegabetasunaren oinarria. Hain zuzen, Nazio Batuek garatu zituzten elikagaien higienearen printzipio orokorrak, FAOren bidez eta, bereziki, Codex alimentarius en bidez. Urteek aurrera egin ahala, nazioarteko erakunde horiek sistema bat ezarri dute, elikagaien higienearen printzipioei erreparatuz elikagaien kaltegabetasuna bermatuko duena.
|
|
|
Gero, hiru testu hauek
|
gure
historia hurbilaren une ezberdinetan izkiriatu ditut: Maiatz aldizkariak 2002an agertu zuen Herriak bizi behar du hori 2001ekoa da (Batasuna, borrokan izenburupean agertu zen orduko hartan); Harpe ilunetik ateratzeko deritzona 2002koa da; eta, Sokratesekilako dialogoetan Platonek bat ahantzi bailuen, neure Elpides, 2003koa.
|
|
2004
|
|
|
Euskal hitz hori batez ere herriaren hitza izan da, agintarien hitzak beste hizkuntza batzuk ere izan dituelako adierazpide. Hitza eta hizkuntza, elkarren arteko hartu eman adiskidetsuan; horra hor
|
gure
historia hurbilean antzeman dezakegun haustura lazgarria. Aldarrika dezagun, horregatik, gertatuak gertatu, eta orain bertan ere egoera samingarri horren lekuko izanik, hemengo hitza euskal hitz bihurtzeko eskubidea.
|
|
|
Han eta hemen elkarrizketak eskainiz eta hitzaldiak emanez, eta Euskal Herriaz eta euskal kulturaz bere ikuspegia azalduz, benetako enbaxadore begitandu zitzaidan. Kultura baten enbaxadore, eta baita
|
gure
historia hurbilenaren azalpen oso baten enbaxadore ere. Iruditu zitzaidan edozein plan baino probetxugarriagoa izan zitekeelabe re liburua, su eten baten osagarri kulturala gutxienez bai.
|
|
2006
|
|
|
Jakina denez, 36ko Gerra Zibila da
|
gure
historia hurbila ulertzeko gako nagusia. Bada, orain axola digun arazoari dagokionez, faxisten altxamenduak guztiz zigilatu zuen ordura arte franko problematikoa zen aliantza politiko intelektual bat, alegia, bat batean espainiar nazionalista liberalek kataluniar errepublikazaleekin eta euskal nazionalistekin ikusi zuten beren burua, guztiak itsasontzi berean, eta komunisten eta bestelako iraultzale batzuen eskutik.
|
|
2008
|
|
|
–Oso pertsona azkarra zen. Beste guztion aurretik irakurtzen zituen gero derrigorrezko bihurtuko zitzaizkigun marxismoari buruzko liburuak, bisitatzen zituen
|
gure
historia hurbilaren agertoki izandako leku sakratuak eta bereganatzen zituen eredugarri bihurtuko zitzaizkigun portaera eta ohiturak, bere burua belaunaldi baten arketipo bihurtzeraino. Baina azkarretik adina zuen borrokalaritik.
|
|
2009
|
|
|
" Ez da Danubio deitzen, ez da Mississippia, Ibaizabal deitzen da nire sorterriko ibaia".
|
Gure
historia hurbil eta ez hain hurbilean txangoa, milaka pertsonaren izerdiarekin altxatutako lantegien aztarnak eta harribitxiak ezagutzeko.
|
|
|
Liburuan gehiegikeria batzuk irensteko zailak badira ere boltxebikeei buruzko teoria konspiratibo bat tartean, merezi du autoreak joan den mendeko geopolitikari ematen dion errepasoak. Batetik, Errusian nahiko errotua dagoen ideologiaren isla delako; eta, bestetik, Europaren beste muturreko irakurleontzat bidea ematen duelako
|
gure
historia hurbilari begi berriekin so egiteko.
|
|
2011
|
|
|
Historia hurbila kontatzeko ordua hasi da,
|
gure
historia hurbila, gizartearen gehiengo batek bizi izan duena, horra unearen urduritasuna eta konplexutasunaren klabea. Hori da kontua, etorkizuna eraikitzeko klabea den putzu sakon eta ilun horretan murgildu garela, euskal gizarteak bere irakurketa egin behar duela; edo irakurketak.
|
|
|
Ateak zabaltzeko tenorea da.
|
Gure
historia hurbilak utzitako lezioak ezin dira ahaztu irekiko den garai politiko berrian. Azken bi mendeetan Euskal Herrian izan diren gatazka armatu guztiek ezaugarri berdina dute:
|
|
2012
|
|
|
Haien lagun Diego Lazkano gertakari horiek urratuta bizi da geroztik. Harkaitz Canoren (Lasarte Oria, 1975) Twist nobelaren abiapuntua da,
|
gure
historia hurbilaren pasarte gordinak fikzioaren ispiluan islatzen dituen istorio zirraragarria.
|
|
|
–Eta gorpua agertzen ez denez, hor gelditzen dira denak, ezer frogatu ezinik. Beste desagertu bat baino ez da, beste zulo beltz bat
|
gure
historia hurbilean.
|
|
2013
|
|
|
Esaten ahal dugu
|
gure
historia hurbilaren une larrienetako batean gurea izan zela Picassoren koadroa. New Yorken zegoelarik, sobera unibertsala zelarik, sartzen ahal ginen geu ere haren jabeen artean.
|
|
2014
|
|
|
Neure buruari galdetu izan diot, nahikunde gremialez landa, zer dela eta iruditu zaidan ia beti ipuin liburuek hobeto islatu dutela
|
gure
historia hurbila, eta ez horren hurbila, nobelek baino.
|
|
2015
|
|
|
Bere artxibo historikoan azken lau hamarkadatako milaka argazki daude" ezkutatuta", horietako asko argitaragabeak. Orain, horien aukeraketa bat ikusgai jarriko dugu Trantsizioak erakusketaren bidez,
|
gure
historia hurbilean izandako eraldaketa sozial eta politikoei begira diezaiegun.
|
|
|
Esaten ahal dugu
|
gure
historia hurbilaren une larrienetako batean gurea izan zela Picassoren koadroa. New Yorken zegoelarik, sobera unibertsala zelarik, sartzen ahal ginen geu ere haren jabeen artean.
|
|
2016
|
|
|
|
Gure
historia hurbilaren puzzlea, hori bizi izan dutenen lekukotasunak bilduz egin behar dela lehentasunez uste dut eta jada egin behar dela, piezak batuz. Ez dezaten hemendik zenbait hamarkadara gure ondokoek beharra izan asmatzeko, bilatzeko eta erantzun distortsionatuak kausitzeko, gaur gerla garaikoekin gertatzen ari den bezala.
|
|
|
Zeren, guhaur ez bagara ausartzen, beste batzuk ez baitira kezka edo konplexu berekin ibilki.
|
Gure
historia hurbilaz idatziko dute batzuek kilometrikoki, usu erdaraz, aiherkundetik maiz, noizbehinka indiferentziatik. Hala nola frantses zenbaitzuen lanak, adibidez Marin en fikzioa edo Sureau ren autobiografia, baita Chalvidant, Massey eta gisa berekoenak ere.
|
|
|
2009a zen, Patxi Lopez lehendakari bihurtu berri, eta EAJ eta PSEko kide ziren lagun zahar biren arteko bazkari oparo bat imajinatu nuen, botereen eskualdatzearen aitzakian honetaz eta hartaz mintzatuko zirena. Nobelan zehar txertatuta, lehengo tonu hanpatu eta autorreferentzialari kontrapuntu airosa ematea lortu nuela esango nuke(
|
gure
historia hurbila interesatzen zaienentzat behintzat), eleberriak lehendik zekarren herrenak bere horretan segitu arren.
|
|
2017
|
|
|
eta
|
gure
historia hurbila
|
|
2018
|
|
|
Mendeurrenak akuilaturik bere argazki artxibo historikoa digitalizatu eta plazaratzeko asmoa ere badu ARGIAk.
|
Gure
historia hurbila islatzen duten milaka irudi dira, hedabide honek egoitzaz aldatu duen bakoitzean berarekin eraman duen altxorra.
|
|
|
Esaten ahal dugu
|
gure
historia hurbilaren une larrienetako batean gurea izan zela Picassoren koadroa. New Yorken zegoelarik, sobera unibertsala zelarik, sartzen ahal ginen geu ere haren jabeen artean.
|
|
|
Berez mural honen historiak berak nahikoa mami badu
|
gure
historia hurbilean arakatzen hasteko, aldaketak ikusteko, 1985etik, murala margotu zuen urtetik 2009ra, ezabatu zuten urtera, zenbat gauza aldatu ziren ikusten hasteko, edo gauzak zenbat aldatu ziren, nahiago bada.
|
|
2020
|
|
|
" Korrontearen kontrakoak, nolabait". Kausa galduen zale deskribatuko lituzke Jean Claudek,
|
gure
historia hurbila markatu duten kausen: " Zer nahi duzu, bada?
|
|
2021
|
|
|
Ulertzen dut zergatik ezabatu nahi izan zuten gure arbasoek zahartasunaren presentzia etsigarria, baina okertu egin ziren,
|
gure
historia hurbilak argi frogatzen duenez. Desberdinak izango ziren gauzak zenbait Katherine izan bagenitu.
|
|
2022
|
|
|
Edozein demokratak pentsa lezake lehergailua jarri zutenei monumentu bat eraikiko zitzaiela Madrilen, baina atentatuaren lekuan dagoen oroitarri bakarra Carrerori eskainia da. Gu ezin gara hasi
|
gure
historia hurbila berrikusten. Lan handiegiak dira horiek.
|
|
|
Hezkuntzan eta funtzio jaso guztietan kreolea baztertzeak historian izan dituen formak gordin agertu dituzte. Beste herrialde batzuetako hiztunekin gertatzen zaigun moduan,
|
gure
historia hurbilean eskoletan euskaraz egiteagatik izandako zigorrak aipatzean, espero gabeko konplizitatea sentitzen dute hemen ere. Zuenean ere bai?
|
|
2023
|
|
|
Esaterako, kultura grekoan aditua da, zeina izugarri gustatzen zaion, eta lankideoi hari buruzko hitzaldi atseginak oparitzen zizkigun, eta hainbat kontu irakatsi. Eta nola ez,
|
gure
historia hurbilaren inguruan duen maitasuna: hori ondo baino hobeto islatu zuen 2015ean argitaratu zuen El tío Tomás ikerketa lanean, Tomás de Zumalakarregiri buruzkoa.
|
|
|
Jarraipen historikoaren eten bat izan delako
|
gure
historia hurbilean, izatez legitimitateak ezin du justifikazioa historiatik eduki; beraz orai, legitimitateak etorri behar du legitimitate guzien iturri betierekotik.175 Herria gobernatzeko euren burua aurrean jarriko duten gizakiek populuaren oinarrizko eskakizunei erantzuten dizkieten obligazio jakin batzuk, betidanik arimen hondoan idatziak direnak, publikoki aitortu dituzte; 176 izan ere, pop...
|