|
2010
|
|
|
Sozialistak indarra hartzen ari ziren aldi hartan, langileak abertzaletu beharra zegoela adieraziko zuen.Ana Urkizak hiru gai berri lantzen hasi zela diosku: lehenengoa langileen gaia, bigarrena
|
euskaraz
idaztean egin zuen bizkaieraren hautua eta hirugarrena, irakurlea, hau da,, hartzailea, kontuan izanik idatzi beharra.
|
|
|
Esaterako, ez zituen maila berean ikusten Ekineko irakurleak eta Euzkadikoak. Batean
|
euskara
herrikoiagoa eta bestean jasoagoa erabili litzatekeela uste zuen.
|
|
|
Garbizaletasunaren inguruan eztabaidak izan ziren. Severo Altubek lexiko garbia erabiltzera baino joskera ona,
|
euskarari
dagokiona, erabiltzera jarri nahi zituen euskal idazleak. Erderismos liburuan agertu zituen ideia horiek eta, bide batez, euskal hitz garbiak erabiliz, erdal kutsuko testuak osatzea salatzen zuen.
|
|
|
–mordoilotxoa bada ere?
|
euskara
herrikoia eta ulergarriaren alde egingo duten erraz zaleak, batetik, eta garbizaleak edo sabindar eskolakoak, bestetik. Augustin bigarren joera honetakoa zen.
|
|
|
Augustinek herriarentzako idatzi behar zela ulertzen zuen, berak, hain zuzen ere, herria prestatzeko antzerkia lantzen baitzuen. Baina
|
euskaraz
idazterakoan, modu jasoan idatzi behar zelako ustekoa zen, euskal literatura, hain zuzen ere, beste herrialdeetako literaturaren mailara igotzeko.
|
|
|
1936ko bukaeran, Eusko Jaurlaritzak, itxaropena zabalduko zuen erabaki garrantzitsu bat hartu zuen: Eguna
|
euskara
hutsezko eguneroko berria sortzea.
|
|
|
Lehenago ere adierazi digu autoreak Augustinen pentsaera komunikabideetan erabili beharreko
|
euskarari buruz
. Orduan euskara jasoaren alde agertu zen Augustin, baina norentzat idazten zen, irakurleak zer mailatakoak ziren kontuan izanik.
|
|
|
Lehenago ere adierazi digu autoreak Augustinen pentsaera komunikabideetan erabili beharreko euskarari buruz. Orduan
|
euskara
jasoaren alde agertu zen Augustin, baina norentzat idazten zen, irakurleak zer mailatakoak ziren kontuan izanik. Oraingoan, ordea, iritzi horren aurkakoa zirudiena agertuko du, baina irakurleak kontuan hartzeko zerean, bat dator guztiz lehen esandakoarekin.
|
|
|
Oraingoan, ordea, iritzi horren aurkakoa zirudiena agertuko du, baina irakurleak kontuan hartzeko zerean, bat dator guztiz lehen esandakoarekin. Egunan erabiltzen zuten
|
euskara
zela eta, alderdiko batzuk haserre zeuden: Egunan ez omen zen Arana Goiriren idazkera zehatz mehatz zaintzen.
|
|
|
Baina bere berea izango zuen idazkera finkatu zuen. Dena dela, aldian aldiko joera nagusietara moldatzen jakin zuen, 60ko hamarkadan sortu zen
|
euskara
batura izan ezik. Bizkaieran eta idazkera forma zaharrean, h gabekoan, irmo iraun zuen.
|
|
|
Garai hartan
|
euskaraz
idazten zutenengan ardatz antzeko pentsamenduak gorpuztu ziren. Pentsamendu ardatz haien inguruan dabiltza ia guztiak; hau da, nolabaiteko adostasunera iritsi zirela dirudi.
|
|
|
hiru zutabeen gainean eraikitzen dira orduko euskaldun askoren idealak eta sentipenak: abertzaletasuna eta
|
euskera
alde batetik, eta erlijiotasuna bestetik, beste bien sustrai eta arima lez, hau da, abertzaletasuna eta euskerea gizatasun kristau batean oinarrituta.
|
|
|
hiru zutabeen gainean eraikitzen dira orduko euskaldun askoren idealak eta sentipenak: abertzaletasuna eta euskera alde batetik, eta erlijiotasuna bestetik, beste bien sustrai eta arima lez, hau da, abertzaletasuna eta
|
euskerea
gizatasun kristau batean oinarrituta.
|
|
|
Augustinek ikuspuntu biak eukazan bere begi bihotzetan. Beretzat kultura eta politika
|
euskeraren
zerbitzuan egozan, eta gehiago, euskera zan kulturaren eta nazionalismoaren arima edo sustraia.
|
|
|
Augustinek ikuspuntu biak eukazan bere begi bihotzetan. Beretzat kultura eta politika euskeraren zerbitzuan egozan, eta gehiago,
|
euskera
zan kulturaren eta nazionalismoaren arima edo sustraia.
|
|
|
Lantxo hau biografiaren atarikoan datozen Andres Urrutiaren hitz batzuekin hasi dugu eta amaitu ere haren beste hitz batzuekin egingo dugu: Liburu hau irakurtzen duenak ere laster atzemango du, Ondarroako herriak
|
euskarari
eta euskal kulturari eman dien bizitasunaren katean, kate-begi preziatua izan dela Augustin Zubikarai.
|
|
|
Iazko urtea, 2009koa, azkenetan zela, kresal usaineko bi liburu eskuratu ahal izan genituen: Augustin Zubikarai, herri
|
euskararen
zaindaria() zen bata, Ana Urkizak idatzia eta Augustin Zubikarai. Bigarren Errepublika denboraldiko idazlanak() eta Ondarroa.
|
|
|
–Bi biak ondarrutarrak; bitzuok
|
euskararen
mundura etorriak, itsas lurrun eta turrunen artean, dio Andres Urrutia euskaltzainburuak Ana Urkizak idatzitako Augustinen biografia liburuaren atarikoan.
|
|
|
Hau ere, itsas lurrun eta turrunen artean? sortua,
|
euskararen
mundura geroago eta beste ingurumari batean etorria bada ere. Horrela, Augustin Zubikarairen figura ongi osatua izan dela uste dugu.
|
|
|
Bi erakunde horiekin kontrastean bezala, hau dio ondoren: Hala ere, eta oraindik 1918an, eskoletan, ume euskaldunen mihiak mututzeko eraztun salatariak erabiltzen ziren.Urte horretan, 1918an, Kirikiñok Abarrak liburua idatzi zuen, herriak egunero erabili ohi zuen
|
euskaran
idatzia. Geroago Augustinen gogo gogoko liburua izango da.
|
|
|
etab. Haien artean garbi ikusi omen zuen bere bidea zein zen: bere herriaren eta
|
euskararen alde
lan egitea. Eta euskara bultzatzeko eta maite zuen herriari buruzko ideiak agerrarazteko modurik egokiena, jendearengan eragina izan zezaketen bitartekoak erabiltzea zen, hau da, egunkarietan idaztea.
|
|
|
bere herriaren eta euskararen alde lan egitea. Eta
|
euskara
bultzatzeko eta maite zuen herriari buruzko ideiak agerrarazteko modurik egokiena, jendearengan eragina izan zezaketen bitartekoak erabiltzea zen, hau da, egunkarietan idaztea.
|
|
|
Kultura arloan baziren garai honetan ereduak eta gidari onak, herria eraikitzeko
|
euskaran
eta literaturan tresna guztiz baliagarria ikusi zutenak; horietako bat zen Jose Ariztimuño. Aitzol?. Honek El Día egunkari elebiduna, EAJren organo ofiziosoa, abian jartzea lortu zuen.
|
|
|
–Luzear? zen egunkari honetan astean behin argitaratzen zen
|
euskarazko
orriaren arduraduna eta Augustinek honi idatzi zion, bere ardurapeko sail horretan tokitxo bat eskatuz.
|
|
|
–Hauxe da nire mezua: hau guztia ez da
|
euskararen kontrako
, ETAren kontrakoa baizik? (, excusatio non petita, accusatio manifesta??).
|
|
|
Bertan zenbait gauza idatzirik zeuden(. Denak ukatu!?
|
euskaraz
eta. USA?, besteak beste).
|
|
|
Gosari beroa ekarri didate eta gustura hartu dut kroissana eta guzti. Poliki poliki kalabozo inguru hura jendez betetzen hasi da, euskaldunak ere tartean(
|
euskarazko
oihuak, hitzak e.a. entzun zitezkeen-eta). Bat batean Pablo sartu dute nire ziegara, Epaitegira bere burua defenditzera etorria.
|
|
|
Nola? Beraiei astia emanez, eskolak(
|
euskara
, gaztelera, alemana....) eskainiz, kapilauaren laguntzaile izanez e.a. Bide eta bidexka asko dago. Kontua bila ibiltzea izaten da.
|
|
|
EGUNKARIA sortzea eta bizirautea ahalegin zoragarria izan da eta merezi izan du, guri 7 urteotan egindako bidegabekeria oroz gain. Inoiz ez naiz damutu sasoi hartan
|
euskararen
eta Euskal Herriaren alde egindako lan ederraz eta EUSKALDUNON EGUNKARIA martxan ipini izanaz. Ondoan izan ditudan lagun berberekin, eta joan direnekin:
|
|
|
Ezagutzen ditugun ereduen berdin berdina da. Zuberoako
|
euskaran
neskatila maitia, gogatü, egiten da, hau da,, lortu?.
|
|
|
izan daiteke, baldin lehenengo pertsonan bada. Zuberoako
|
euskeraren
(batez ere Basabürüko euskararen) ezaugarriak argi ikusten dira kontsonantismoan. Dardarkari indartsuak ez dira ahoskatzen:
|
|
|
izan daiteke, baldin lehenengo pertsonan bada. Zuberoako euskeraren (batez ere Basabürüko
|
euskararen
) ezaugarriak argi ikusten dira kontsonantismoan. Dardarkari indartsuak ez dira ahoskatzen:
|
|
|
Emakume gazteak artzainaren etxean (edo metaforikoko ardi txabolan) sartzeko gogo handia du. OlhaZuberoako
|
euskaran
bortuetako, ardi txabola, dugu.
|
|
|
16. Hemen, gure ustez, ez dago erabat ondo transkribaturik. Zubeoako
|
euskararen
ezaugarri guztiak ez dagoz erabat markaturik. Zentzuari gagozkiola, aldaketa txiki bat egin dugu.
|
|
|
Zentzuari gagozkiola, aldaketa txiki bat egin dugu. Bigarren ahapaldian eztitüt jarri beharrean ezitüt jarri dugu, hau da,
|
euskara
estantarreko, ez zaitut?. Honelako zerbait izan behar luke:
|
|
|
|
EUSKARAZKO
IRAKASKUNTZA OFIZIALAK HOGEITA
|
|
|
Pasa den martxoaren 5ean ekitaldi akademiko ludiko berezia ospatu zen Euskal Herriko Unibertsitatearen Leioako campusean, 1979 ikasturtean Zientzia Fakultatean abiaturiko
|
euskarazko
irakaskuntza ofizialaren hogeita hamar urteak ospatzeko, jai giro ederrean. Jaialdia bi ataletan banaturik egon zen:
|
|
|
Hirugarren arrazoia sinbolikoagoa da. Denok dakizuen moduan
|
euskara
hizkuntza pre indoeuroparra da. Behinola hizkuntza preindoeuroparrek azalera oso handia hartzen zuten, baina hizkuntza indoeuroparrekin lehian hedadura galtzen joan ziren, eta, gaur egun, Europan euskara da, hizkuntza indoeuroparrez inguratuta, irla modura, hizkuntza erreliktiko modura, desagertzera bultzatzen duten indarrei aurre eginez bizirik irautea lortu duen hizkuntza preindoeuropar bakarra.
|
|
|
Denok dakizuen moduan euskara hizkuntza pre indoeuroparra da. Behinola hizkuntza preindoeuroparrek azalera oso handia hartzen zuten, baina hizkuntza indoeuroparrekin lehian hedadura galtzen joan ziren, eta, gaur egun, Europan
|
euskara
da, hizkuntza indoeuroparrez inguratuta, irla modura, hizkuntza erreliktiko modura, desagertzera bultzatzen duten indarrei aurre eginez bizirik irautea lortu duen hizkuntza preindoeuropar bakarra. Guk landatuko ditugun zuhaitzetariko batzuk espezie erreliktikoak dira, fosil biziak deritzenak, edota, euskararen antzera, desagertzeko arriskuan daudenak.
|
|
|
Behinola hizkuntza preindoeuroparrek azalera oso handia hartzen zuten, baina hizkuntza indoeuroparrekin lehian hedadura galtzen joan ziren, eta, gaur egun, Europan euskara da, hizkuntza indoeuroparrez inguratuta, irla modura, hizkuntza erreliktiko modura, desagertzera bultzatzen duten indarrei aurre eginez bizirik irautea lortu duen hizkuntza preindoeuropar bakarra. Guk landatuko ditugun zuhaitzetariko batzuk espezie erreliktikoak dira, fosil biziak deritzenak, edota,
|
euskararen
antzera, desagertzeko arriskuan daudenak. Mota honetakoak dira lehen hiruak:
|
|
|
|
EUSKARAZKO
IRAKASKUNTZA OFIZIALAK HOGEITA HAMAR URTE EUSKAL HERRIKO?
|
|
|
|
EUSKARAZKO
IRAKASKUNTZA OFIZIALAK HOGEITA HAMAR URTE EUSKAL HERRIKO?
|
|
|
|
EUSKARAZKO
IRAKASKUNTZA OFIZIALAK HOGEITA HAMAR URTE EUSKAL HERRIKO?
|
|
|
berbeak ondo adierazoten dauan lez). Inoz gure herriaren jatorriaz itaundu deuste, eta
|
euskerazko
berbaren batzuk esateko eskatu, eta zerbait abesteko be bai. Orduan,. Agur, jaunak?
|
|
|
4 Xabier irakasle:. Lanbidez
|
euskara
eta arte ederretako irakaslea dugu Donibane Lohizuneko Santo Tomas Lizeoan. Euskara eta sorkuntza dira arlo honetan jorratzen dituen alorrak.
|
|
|
4 Xabier irakasle:. Lanbidez euskara eta arte ederretako irakaslea dugu Donibane Lohizuneko Santo Tomas Lizeoan.
|
Euskara
eta sorkuntza dira arlo honetan jorratzen dituen alorrak. Gazteekiko harremana eta konpromisoa sakon erroturik dauzka bere baitan.
|
|
|
Gizon honek baditu ere, jorratu dituen bestelako sorbideak. Hizkuntzalaritza izugarri gogoko du, eta hori dela eta,
|
euskararen
sorburuari eta egitura bereziari buruz egin dituen gogoetak maiz azaltzen dira bere idazlanetan, olerkietan zein hitz lauzkoetan. Horrez gain, lehen aipaturiko Izotzetik izaneraliburuan horretaz aritzen da sakon ikuspegi plastiko estetiko esperimental batetik abiaturik.
|
|
|
2. La politesse,
|
euskara
ez egiteagatik aitzakia bihurtzen dena.
|
|
|
Duela hamalau bat urte, nire familiarekin batera, Lapurdira bizitzera etorri nintzenean, bertako gizartean integratzeko euskalduna izatea, hau da
|
euskaraz
egitea, aski zela nekarren buruan. Berehalaxe ikusi nuen ez zela aski.
|
|
|
Hau da, hemen eta han euskalduna. Bestaldetik, bizikera berezi horiek hiru hizkuntzen jabe izatera eraman dute, eta
|
euskaraz gain
, frantsesez eta espainolez ere ederki mintzatzen da. Euskal Herria izan da beti bere etxe naturala, bere habia eta baita bere aberria ere.
|
|
|
Hiriaargitaletxearenbidez kaleratutakoBizil eta oldar olerki liburu autobiografikoa eta Elkar en bidez plazaratu zuen Izotzetik izaneraizeneko erdi saiakera erdi eleberri estetiko esperimentala. Azken liburu honetan
|
euskararen
sorreraz duen kezka asebetetzen saiatu da. Haatik, bere idazlanak ez dira hiru liburu hauetara mugatzen, gauzaturik edo gauzatzeko bidean dauden beste obra zenbait argitaratzeko txandaren zain baititu.
|
|
|
Haatik, bere idazlanak ez dira hiru liburu hauetara mugatzen, gauzaturik edo gauzatzeko bidean dauden beste obra zenbait argitaratzeko txandaren zain baititu.
|
Euskara
errotik maite du, eta honen sustraiak aztertzen urte luzeak eman dituenez gero, bere idazlanetan beti azaltzen dira ikertze prozesu horren berri ematen diguten aztarnak. Horretaz gain, aho korapiloak, zentzu anitzeko esapideak, hitzen musikalitateari jarraiki burututako perpausak eta desagertutako adizkera trinkoak, behin eta berriro, erabiltzen ditu bere testuak exotismoz eta ukitu hermetikoaz zipriztinduz.
|
|
|
Niri, bere garaian izugarri miretsi nuen beste lapurtar baten estiloa dakarkit burura, Mark Legasserena, hain zuzen ere. Zoritxarrez Legassek ez zen gauza
|
euskaraz
idazteko, eta Soubeletek, berriz, maisukiro erabiltzen du Axularren hizkuntza. Dena den, esan dezadan Soubeleten obra poetikoagoa dela Legasserena baino.
|
|
|
5. HABE:
|
Euskara
irakaslearen liburua, 250.
|
|
|
Hala deritza laguntza eskatzeari hiztunak solaskideari, berba bat erdaraz esanik
|
euskaraz
eman diezaion
|
|
|
Zuzentasuna, berriz, hizkuntzaren zuzentasunari eta zehaztasun gramatikalari dagokie; edukia baino forma azpimarratzen da, izan ere beharrezkoa da-eta. Bestela, zuzen mintzatu ezik,
|
euskara
ulergaitzean eginez gero, mezua galdu egin liteke.Jar dezagun adibiderako gertaera historiko bat erromatarren artekoa: Bruto Zesar hil zuen.
|
|
|
Zoritxarrez, gazteleran edo ingelesean ez horrenbeste
|
euskaraz
irakasten diren gaietan, Bruto Zesar hil zuenbezalako baieztapenak ontzat hartzen dira, notarako esan gura duena edo lukeena interpretatuz. Hortik datozen ondorioak kaltegarriak dira oso.
|
|
|
(1989):
|
Euskara
irakaslearen liburua. Gasteiz.
|
|
|
doinua erabilita), gaia honako hauxe zela: . Euskel izkuntza galtzen ari da/ ta galtzen ba' da
|
euskera
,/ Euskalerriko seme guztiak/ betiko galduak gera?. Basarrik eman zion hasiera saioari, eta Jautarkol olerkariaren eta Arana Goiriren aipuez hornitu zituen bere bertsoak, zenbait esaldi hitzez hitz erabilita15.
|
|
|
Izan ere, gainezka egin zion lege zaharreko bertsolari beteranoari bere ironia finak. Aurrean gazte bat zeukan gorbata jantzita;
|
euskara
jasoa zerabilen gazte hark; gaztearen aipamen kulturalak eta urrun ere urrun sentituko zituzkeen Txirrita zaharrak... Beraz, epaimahaian zegoen Aitzol abadea seinalatuz, bere egoeraren berri maisuki eman zien Poxpolin antzokira batutako bertsozaleei16:
|
|
|
Hona hemen zelan zabaltzen zuen Argiaastekariak hurrengo domekako zenbakia: . Gure ezagueran Donosti' n
|
euskera
alde egin dan jairik ederrena, igandekoa izantzan. Hogei bertsolari, ta Euzkadi' ko onenetakoak ga, era, aurkeztu ziran bertsolari gudara; ta lenengo saria Basarriidazle argi ta bertsolari jatorrarentzat izantzan? 6 Erdarazko egunkarietan ere, euskal kulturaren aldekoetan, bereziki?, oihartzun zabala izan zuen ospakizunak:
|
|
|
neskatxak (janzkera, ezkontza kontuak...), boxeoa, herri kirolak... Edozelan ere, deigarria da hark erabilitako
|
euskara
, bertso jartzaileak gipuzkera erabiltzen baitu aipatutako bost bertsopaperetan. Dakigunez, mendebaldeko bertsolarien artean tradizio zabala egon da gipuzkera erabiltzeko bertsotan.
|
|
|
Jakin dakigu herriz herri ibiltzen zena, eta Euskal Herri osoan ezaguna zena. Baina itxarotekoa zen bizkaieraren ukitua edo nolabaiteko kutsua agertzea haren
|
euskaran
. Hori dela-eta, itaun batzuk datozkigu burura:
|
|
|
50?[. Biotz andiko kistar betia?], Eguna,, 4 or.;. Neure adiskide Basarri-ri?, Eguna,, 2 or.; eta[. Lo zorro baten nenguan ba, a?], Eguna,, 4 or. Estebanek pozarren hartu zuen
|
euskara
hutsean argitaraturiko egunkari honen agerpena: –Agur bero bat neure barrutik/ eguneroko EGUNA.
|
|
|
deitzen dugun Ibarran baino jende gehiago bizi zelako auzoetan. Eta auzoetako bizitza oso osorik
|
euskara
hutsean izaten zelako. Ni ere, horrela bizi izan nintzen.
|
|
|
Eskolatik kanpo ez genuen inoiz ezertarako gaztelaniarik erabiltzen. Elizan ere, liturgia hizkuntza latina izanik, kristau bidea, azalpenak, hitzaldiak, aitortzak, kantuak, den dena
|
euskara
hutsean izaten zen.
|
|
|
Familiak nahiko handiak izatean, etxean nahiz lanean bertako kideek elkarren artean hitz egiteko aukera ugari izaten zuten. Berez berez ikasten ziren
|
euskarako
esakuneak eta ohiturak. Zaharren eta gaztetxoen arteko harremanak hain estuak izateak euskara aberatsa jasotzeko aukera paregabea eskaintzen zigun gaztetxoei.
|
|
|
Berez berez ikasten ziren euskarako esakuneak eta ohiturak. Zaharren eta gaztetxoen arteko harremanak hain estuak izateak
|
euskara
aberatsa jasotzeko aukera paregabea eskaintzen zigun gaztetxoei. Auzoan egiten genuen bizitza osoa.
|
|
|
Ibarran, ostera, gehienak euskaldunak izan arren, handiagoa zen gaztelaniaren presentzia. Umetxoek sarri erantzuten zieten gaztelaniaz
|
euskaraz
egiten zien gurasoei. Gurutze bide latza izan zuten hainbat guraso euskaltzalek!?
|
|
|
Azken 50 urteetan
|
euskararen
egoera aldatuz joan dela aipatu zuen Patxik. Euskal Herriko herri askotan gertatu izan den bezala, gazteek apenas jarraitu dute baserrietako bizimoduan herri eta hirietara zabalduz beren etorkizuna.
|
|
|
Aldaketa honek bertako haurrek erdararekin kontaktu gehiago izatea ekarri zuen. Gogor hasi ziren Patxi eta beste lagun batzuk Aramaioko
|
euskara
berpizteko asmoz. Horretarako kurtso desberdinak antolatzeari ekin zioten Santutxun egin ohi zuten bezala.
|
|
|
Proposamenak mahai gainean jartzea ere lortu zuen: , bertako euskaldunek beti
|
euskara
erabiltzeko konpromisoa hartzea; ikastola sortu berriari laguntzea; aurreko urtean hasitako gau eskolak indartzea; euskarari berehala eskola nazionalean tokia egitea. Era berean, benetako konponbidea aramaioarren esku zegoela ere gogoratu nuen, agintariei nahiz herritarrei euskararen aldeko konpromiso sendoagoa hartzeko eskatuz?.
|
|
|
Proposamenak mahai gainean jartzea ere lortu zuen: , bertako euskaldunek beti euskara erabiltzeko konpromisoa hartzea; ikastola sortu berriari laguntzea; aurreko urtean hasitako gau eskolak indartzea;
|
euskarari
berehala eskola nazionalean tokia egitea. Era berean, benetako konponbidea aramaioarren esku zegoela ere gogoratu nuen, agintariei nahiz herritarrei euskararen aldeko konpromiso sendoagoa hartzeko eskatuz?.
|
|
|
–bertako euskaldunek beti euskara erabiltzeko konpromisoa hartzea; ikastola sortu berriari laguntzea; aurreko urtean hasitako gau eskolak indartzea; euskarari berehala eskola nazionalean tokia egitea. Era berean, benetako konponbidea aramaioarren esku zegoela ere gogoratu nuen, agintariei nahiz herritarrei
|
euskararen aldeko
konpromiso sendoagoa hartzeko eskatuz?.
|
|
|
Gizarteak bizi dituen aldaketa handiak kontutan hartuz, urteetan
|
euskarak
administrazio publikoan eta irakaskuntza publikoan lekua egitea lortu zuen baina hitzaldian aipatu zuen bezala 35 urte artekoak izaten direla, inkesta batzuen arabera, euskara gutxien erabiltzen dutenak. Jarrera honek, tamalez, haur eta gazteengan eragin handia izan duela baieztatu zuen euskaltzain berriak.
|
|
|
Gizarteak bizi dituen aldaketa handiak kontutan hartuz, urteetan euskarak administrazio publikoan eta irakaskuntza publikoan lekua egitea lortu zuen baina hitzaldian aipatu zuen bezala 35 urte artekoak izaten direla, inkesta batzuen arabera,
|
euskara
gutxien erabiltzen dutenak. Jarrera honek, tamalez, haur eta gazteengan eragin handia izan duela baieztatu zuen euskaltzain berriak.
|
|
|
eta honek nola eragiten duen transmisio prozesuan. ?
|
Euskara
ahozko jarduna delarik, ezin bestekotzat jotzen da etorkizunari begira hortik abiatzea, gaineratu zuen.
|
|
|
Era berean. Egoera horrela, ez dugu nahikoa asmo onak edo gogo finak izatea.
|
Euskaraz
bizitzea ahalbideratuko digun gizartea behar dugu, adierazi zuen Patxik.
|
|
|
Oraingo egoerari begirada bat emanez gero, Aramaioko
|
euskara
sendotuta dagoela esan zuen.
|
|
|
Erakunde eta talde asko dira
|
euskararen alde
lanean dihardutenak. Denei eskatu zien euskaltzain berriak adorez eta gogoz lanean jarraitzeko.
|
|
|
Denei eskatu zien euskaltzain berriak adorez eta gogoz lanean jarraitzeko. Hauentzat izan zituen esker hitzak eta txalo bat ere eskatu zuen gizarteko arlo desberdinetan
|
euskararen alde
lan egiten ari diren pertsona guztientzat.
|
|
|
izenburutzat duen hitzaldiarekin. Bertan Patxi Uribarrenen biografia zabal bat eskaini zuen
|
euskararen
munduan izan dituen jarduera nagusiak gogoratuz, hots, Gogoz aldizkariko zuzendari, Bilboko karmelo komentuko euskarazko elizkizunen antolatzaile, Santutxuko euskara taldeen bultzatzaile, Bizkaiko Foru Aldundiko itzultzaile, etab. Jose Luis Lizundiak gogoratu zuen bezala, euskaltzain berriak Karmel aldizkarian eta Bostak Bat taldeko argitalpenetan burutu ditu hainbat lan interesgarri.
|
|
|
izenburutzat duen hitzaldiarekin. Bertan Patxi Uribarrenen biografia zabal bat eskaini zuen euskararen munduan izan dituen jarduera nagusiak gogoratuz, hots, Gogoz aldizkariko zuzendari, Bilboko karmelo komentuko
|
euskarazko
elizkizunen antolatzaile, Santutxuko euskara taldeen bultzatzaile, Bizkaiko Foru Aldundiko itzultzaile, etab. Jose Luis Lizundiak gogoratu zuen bezala, euskaltzain berriak Karmel aldizkarian eta Bostak Bat taldeko argitalpenetan burutu ditu hainbat lan interesgarri.
|
|
|
izenburutzat duen hitzaldiarekin. Bertan Patxi Uribarrenen biografia zabal bat eskaini zuen euskararen munduan izan dituen jarduera nagusiak gogoratuz, hots, Gogoz aldizkariko zuzendari, Bilboko karmelo komentuko euskarazko elizkizunen antolatzaile, Santutxuko
|
euskara
taldeen bultzatzaile, Bizkaiko Foru Aldundiko itzultzaile, etab. Jose Luis Lizundiak gogoratu zuen bezala, euskaltzain berriak Karmel aldizkarian eta Bostak Bat taldeko argitalpenetan burutu ditu hainbat lan interesgarri.
|
|
|
|
Euskara
Normalizatzeko Oinarrizko Legeak ez duela inoiz lurralde historikorik aipatzen, zonaldea/ eskualdea baizik.
|
|
|
Amaitzeko, horrek ez du kentzen, alderantziz baizik, hiriburuan jokatzen duela
|
euskarak
bere etorkizun nagusia, bai normalizazio soziolinguistikoan, bai estandarizazioan, literaturan, ikerketan eta beste alorretan.
|
|
|
Karmelotarren komentutik zukegin duzu lan politaaspaldi zaude
|
euskeran
aldelana egiten hasita.Hainbat hiztegi oparitu du... ta gainera eskeinitafamiliako etxeak daudehiztegiekin josita.
|
|
|
Familiako guztiontzakobeti izan da gertuko.Gurasoei ikasitakohizkuntza ez du ahaztuko, berakin ez da
|
euskara
garbieta aberatsa galduko: Euskara salbu ikusi arte
|
|
|
Familiako guztiontzakobeti izan da gertuko.Gurasoei ikasitakohizkuntza ez du ahaztuko, berakin ez da euskara garbieta aberatsa galduko:
|
Euskara
salbu ikusi arte
|
|
|
Mezua hartu genuenetik sentitzen genuen, bai, egun hau iristeko gogoa edo ilusioa. Alde batetik, karmel Ordenako bere anaiek urteetan
|
euskararen alde
egindako lan oparoaren aitorpena ikusten zuten, bereziki Markina eta Larreako komentuetan isil isilik lanean aritu diren hainbat karmeldarrek egindakoaren aitorpena. Burura datozkit, besteak beste, Aita Santi, Lino, Luis, etab.
|
|
|
Lehenengo hitzetan Henrike knör izan zuen gogoan haren aulkia hartu baitu Arabako lurraldetik. Estimatua zuela agerian jarri zen, biek
|
euskararen alde
jardun baitute urteetan zehar beren lurraldean. Patxik adierazi zuen bezala, zaila gertatzen da hitz gutxitan adieraztea Henrikek burututako lan guztia.
|
|
|
Txikitatik garatu behar da hizkuntzarekiko gertutasuna, hor oinarritzen baitira geroko norabidearen oinarriak. Beraz,
|
euskara
bizirik ikusi nahi badugu, badakigu nondik hasi behar dugun lanean.
|
|
|
–Hitzaldi honek
|
euskarari buruzkoa
izan behar duenez, egokitzat jo dut transmisioari buruzko gogoeta batzuk egitea.
|
|
|
Guzti hori kontuan izanik, nire jardun honetan Aramaioko nire jaioterrian
|
euskarak
azken mendean egin duen ibilbide luzeko ikuspegi orokorra jarri nahi dizuet aurrez aurre: nondik gatozen, non aurkitzen garen, eta norantz goazen.
|
|
|
Lehenengo zatiaren gai nagusia
|
euskarak
XX. mendean Aramaion izan duen eboluzioa izan zuen mintzagai. Gerra aurreko aldian herrian erabiltzen zen hizkuntza euskara zela gogoratu zuen, nahiz eta XIX. mendearen azkenetan erdararen erabilpena sartu.
|
|
|
Lehenengo zatiaren gai nagusia euskarak XX. mendean Aramaion izan duen eboluzioa izan zuen mintzagai. Gerra aurreko aldian herrian erabiltzen zen hizkuntza
|
euskara
zela gogoratu zuen, nahiz eta XIX. mendearen azkenetan erdararen erabilpena sartu. Gerra ondorengo urteak gogorrak izan ziren euskararentzat eta euskararen alde lan egiten zuten gizon eta emakumeentzat.
|
|
|
Gerra aurreko aldian herrian erabiltzen zen hizkuntza euskara zela gogoratu zuen, nahiz eta XIX. mendearen azkenetan erdararen erabilpena sartu. Gerra ondorengo urteak gogorrak izan ziren
|
euskararentzat
eta euskararen alde lan egiten zuten gizon eta emakumeentzat. Horren adierazleetariko bat, aipatu zuen Patxik, Oletako Aita Leon Aranguren karmeldarraren kasua izan zen, hots, bederatzi urte kartzelan pasatu baitzituen.
|
|
|
Gerra aurreko aldian herrian erabiltzen zen hizkuntza euskara zela gogoratu zuen, nahiz eta XIX. mendearen azkenetan erdararen erabilpena sartu. Gerra ondorengo urteak gogorrak izan ziren euskararentzat eta
|
euskararen alde
lan egiten zuten gizon eta emakumeentzat. Horren adierazleetariko bat, aipatu zuen Patxik, Oletako Aita Leon Aranguren karmeldarraren kasua izan zen, hots, bederatzi urte kartzelan pasatu baitzituen.
|
|
|
Horrelako kasuak asko izan ziren eta hala ere
|
euskarak
aurrera egitea lortu zuen, nahiz eta izugarrizko zartada jaso zuen. Bat batean moztu edo urkatu zuten ahalegin handiak eginez berpizten ari zen euskararen aldeko mugimendu osoa.
|
|
|
Horrelako kasuak asko izan ziren eta hala ere euskarak aurrera egitea lortu zuen, nahiz eta izugarrizko zartada jaso zuen. Bat batean moztu edo urkatu zuten ahalegin handiak eginez berpizten ari zen
|
euskararen aldeko
mugimendu osoa. Euskararen landa berdea goitik behera urratu zuten, basamortu gorri bihurtuz.
|