|
2000
|
|
|
EUSKARAREN erabilpenari dagokionean ere maila akademikoan nahiko murritza dela esan dezakegu oraindik.
|
Euskara
alde batetik zein bestetik egurtzen ari diren une hauetan, unibertsitateak apustu sendoa burutu lukeela iruditzen zaigu arlo honetan, azken finean goi mailako ikasketak euskaraz aurrera eramateko gaur egun dugun tresna bakarrenetarikoa baita. Euskarak duen garrantzia izanik, jakintza gisa bederen, EHUk bere gain hartu luke Euskara sendo mantentzeko ardura, beste zenbait elkarte edo erakundek hartzen duten gisara.
|
|
|
Hau guztiau, ordea, gure artean, batez ere 1968 urtetik aurrera hasi zen mamitzen. Beraz, giro hori erabat urrun zegoen Unamunok, bizi zenean, inguruan zuen gizarte egoeratik, eta horregatik oso ondo eduki behar dugu hori kontuan bilbotarrak
|
euskara
alde batera uzteko izan zuen jarrera epaitzeko orduan.
|
|
|
Logikaz, hasierako premisa egiazkoa balitz, hau da, euskara euskaldunen kultur aurrerapenerako benetako oztopo izanez gero, Unamunok uste zuenez, begien bistan dago haren gomendioa, ikaragarri eta bortitza izanik ere, erabat zuzena zela. Zuzenago eta zintzoagoa, nolanahi ere den, Pfo Barojarena baino, beronek, bilbotarrak bezala, euskaldun eskolatuei
|
euskara
alde batera uzteko deia egin arren, ez baitzuen nahi gure hizkuntza baserritarren eta maila apaleko jendeen ezpainetatik gal zedin, horrela herri kantak, bertsoak eta folklorea bederen gorde zitezen. Beraz, Barojak hiritar multzo bi proposatzen zuen Euskal Herrirako:
|
|
2001
|
|
|
Orain dela hogei bat urte Zuberoako abertzale zenbaitek gogoan hartu zuten Paristik edo Pauetik gure hizkuntza ren alde zerbait igurikatzea alferrikakoa zela eta
|
euskararen
alderat tokiko hautetsien herabea astindu beharra zela. Baikorki jokatu zuten, nahikoa lan eskatu zieten zurezko pankarta politak ezarrita Atharratzeko kantonamenduko herrien euskarazko izenekin.
|
|
|
Baina, bestalde, asko dira, batere kezka arrastorik gabe, egunerokoan
|
euskara
alde batera uzten duten euskaldunak, euskara maite izan eta puntualki horren alde zerbait egiteko prest egon arren. Boluntarismo hutsarekin, baina, ezin dute erabilera bermatu; soilik horretarako derrigortuak (lanerako premia, adibidez) sentitzen badute bihurtuko dira sentimendu eta atxikimendu horiek erabilera; osterantzean, errealitate erdaldun orojaleak asmo zintzo horiek laster irentsiko ditu.
|
|
|
Omenaldi iragarriaren aurreko asteetan kazetariek bere obraz galdeak egiten zizkiotenean, egiazki heineko, planttako eta behar bezalako plaza-gizonaren itxura eskaintzen zuen Joanesek, modestiaz hordi, lan ongi burutuaz satisfos, bizi guztia euskararen alde... eta
|
euskarak
alde egiten... pentsa emazu! Sakrifikatua eta gurutzefikatua.
|
|
2002
|
|
|
Beti
|
euzkera
alde, agindu.
|
|
|
Gaurko eleketa au, ba,
|
euzkera
aldezko itzaldija ixango dogu.
|
|
2003
|
|
|
Zer zan hori? Dirua
|
euskerearen
alde, ala euskerea diru ekarle?
|
|
|
Satrustegi apez nafarra: zeure eskuetan ixten dogu Euskaltzaindiaganako dogun lotsa, begirune, esker ona; zeure eskuetan,
|
euskerearen
alde lan egiteko emoten dogun euskaldun berbea.
|
|
|
Katekesi gai batzuk euskeratzen parte hartu neban (eskola barruko katekesia), On Manuel Lekuonagaz eta euskal eleizbarruti arteko talde txiki bategaz. Eta gure Bilboko Kurian argitaratu diran dokumentu batzuk be neure eskuetatik igaro dira,
|
euskera
aldetik behintzat.
|
|
|
Neuk egiten eta izenpetzen dodazanak, gehien bat neureak dira
|
euskera
aldetik, ia beti. Gotzaitegiko beste dokumentuentzat itzultzaile berezia dogu aspalditik:
|
|
|
Sarritan izaten dot gogoan hako Mikel Zarate adiskideak esaten eustana, euskerearen etorkizunari buruz geure kezkak alkarri azaltzen geuntsazanean: " Hara, dana dala, zu ta biok bizi garean artean, behintzat, euskereak bizirik iraungo dau!." Mikel hil zala, 20 urtetik gora da;
|
euskerearen
alde lan eder ugari eginda joan jakun, gitxien uste genduanean. Eta euskerea, bizirik eta bizi izateko gurari biziaz heldu jaku mende ta milurte barriotara.
|
|
|
Alkarte hori jaioparria zan eta
|
euskerearen
alde lan egiteko sutan egoan. Ikasbidea eratuta eukan:
|
|
|
Erbesteko batzuk be lagundu deuskue arlo honetan. Apalogistok
|
euskerearen
alde berba ugari (ta, batzuetan, lan asko) egin dabe, maitetasunik handienagaz egin be; baina, zoritxarrez, askok eta askok berbaz baino ez; eta berbok eurok be erderaz (lan horretan egindako ahaleginetatik, lautik bat bakarrik euskeraz egin izan balebe, bestelako mesedea euskerearentzat! Baina, euskerea zapalduta egoala ta, hizkuntza itsusitzat eukela ta, horra nun sortzen diran gure burrukalariok, euskerearen pitxiak eta edertasun izkutu harrigarriak agirian ipini guran).
|
|
|
LV, 133, 138 zk.): txalogarria benetan gizon jakitun hau,
|
euskerearen
alde egin eban lan handiagaitik. Beronek sortu eban, gure artean, lotan egoan euskaltzaletasuna.
|
|
|
Baina Don Karmelo gaur egun ezaguna gotzain lez bada be gehienbat, eta horretatik etorri daukan entzutea, artean hainbat arlotan lan egina da, eta modu berezian, bihotz barruan josirik eroan eta hain maite izan dauen
|
euskerearen
alde.
|
|
|
Baina gure larrabetzuarra txalogarria da benetan
|
euskerearen
alde egin eta eragin dauan lan ederragaitik. Alderdi batzuk baino ez aitatzekotan, horra hor irrati mundua.
|
|
|
Bizkaian
|
euskerearen
alde, batez be euskal alfabetatzearen barruan, ahaztu ezinak dira, bai horixe, Montiano jaunaren antzeko gizonak eta, batez be, Euskerazaleak alkartea. Zelan ahaztu, esate baterako, alkarte honen diruzain zorrotz eta euskalzale sutsu izan zan gure Jose Maria Makua?
|
|
2004
|
|
|
|
Euskara
aldetik ere izango ziren istiluak behin baino gehiagotan... ala idazleen ortografia, esate baterako, be re horretan uzten al zenuten?
|
|
2005
|
|
|
Handik lau urtera Bizia garratza daidatzi zuen.
|
Euskara
aldetik pixka bat txepelago da. Lau urtez erdal giroan badu eraginik.
|
|
2006
|
|
|
ikastola pribatua eredu hutsa eskaintzen duena, eskola elebidun pribatua eredukoa eta eskola elebidun publikoa eredukoa. Haur gehienak eskola publikoetara joaten dira, baina Aguerrek argi esan digu ikastolako eta gainerako zentroetako haurren
|
euskaran
aldea nabaria dela: «Fite ikusten da zeinek duen euskara jakiten eta zeinek ez.
|
|
|
Egin den azkenetakoa da (euskaraz egin den bakarra eta behin eta berriro erabili dena), hobetu beharra duen arren
|
euskara
aldetik (ez bakarrik izendegia arautu delako azken urteotan, erdara ageri duelako ere bai eta koherentzia aldetik zenbait herriren izenak euskaratzean) eta ematen duen informazioaren zehaztasunaren aldetik (hala nola, falta diren hiribilduak jarriz, aurkitu eta zehaztu diren hiri gutunak jarriz, bereiziz hiribilduenak ez diren foruak, Euskaltzaindiaren izendegiko erabakiak aplikatuz, etab.)....
|
|
|
13 Hona hemen 1972 urtean baja emandako batzuen arrazoietakoak: " Zuen liburu batzuek ezait batere gogoko, ez
|
euskera
aldetik eta ez gaien aldetik", dio batek;" Jakin liburu sortako alerik gehienak aspergarri eta nekagarri zaizkit. Marxismoaz batez ere leporaiño nago", dio beste batek;" Benetan zuen liburuko euzkera ez dot ulertzen", dio hirugarren batek;" Lehen zuen errebistan suskribitua nengoen bainan orain ez nuan baietzkoa eman, ezezkoa ere ez noski, eta oraingoz ez dut artzeko asmorik, aspertuta nago, obeto esanda, nazkatuta, eliza eta praileen kontuak gora eta bera ibiltzen".
|
|
2007
|
|
|
Orduantxe bururatu zitzaidan Ergelen nombrearena. Ze, aurreko liburua plazaratu zenean, lagunek Josebak berak eta, kritika egin zidaten,
|
euskara
aldetik eta gaien aldetik korapilotsua zela.
|
|
|
Diozu, liburu hura
|
euskara
aldetik nahasia zela, Joseba Sarrionandiak esan zizunez.
|
|
|
Naitasuna ez dedin, falta danentzako. Beti
|
euskeran
alde, gerala ibil [iko]. Orren alde degula, bizia utziko.
|
|
|
Argiñarenak gaudela beti
|
euskeran
alde prestua.
|
|
|
Neure naia da
|
euskeran
alde eitia al dan guzia.
|
|
|
Argiñarenak gaudela beti
|
euskeran
alde prestuak.
|
|
|
Neure naia da
|
euskeran
alde eitia al dan guzia.
|
|
|
Edozeinhizkuntzatan egin omen daiteke euskal kultura. Alabaina, kultura horrek zer ote dueuskal kulturatik
|
euskara
alde batera utzita. Euskal kulturaren erroa ez al da badadelako euskal erro hori bera hain zuzen?
|
|
|
Ederra kontua: eta herri horrek zer ote du bada euskaldunetik
|
euskara
alde batera utzita. Edota Euskal Herria ez al genuen bada, ustez behintzat, euskararen herria?
|
|
2008
|
|
|
–
|
Euskara
alde batera utzi beharrean aurkitzen gara, gainera, euskararen alde omen dauden horiek hartaraturik. (...) Ez, mesedez eta arren, ez betozkit nazio kontzientziaren lelo horrekin.
|
|
|
|
Euskara
aldetik Eskualdunakoa aipamen handikoa bada ere, hark baino lehenago argitara zituen Réveilek laborantzako artikuluak, Frantziako histo riakoak, politikako bertso berriak. Bertzalde, berri larriak, bereziki politika mundukoak, laburki ematean euskal kazetaritzaren historian lehena izan dai teke.
|
|
|
Azken esaldia matizatu litzateke hizkuntzari dagokionez, Azkuek
|
euskara
aldetik orrazketaren bat, esan denez, bai egin baitzuen Euskalerriaren yakintzan. Baina, oro har, Caro Barojak dioen bezala, ez da dudarik bilketa lan aparta burutu zuela.
|
|
2009
|
|
|
Ondoren:
|
euskara
alde batera utziz zihoan.
|
|
|
Elebidun guztietatik gero eta gutxiago dira zonalderik erdaldunenean bizi direnak, eta hori ez da txarra; baina elebidun guztietatik gero eta gutxiago dira, alabaina, zonalderik euskaldunenetan bizi direnak, eta hori ezin ona izan. ...leraren ikuspegitik, ez da txarra elebidun direnek euskara eguneroko bizitza sozialean euskaraz aritzeko dituzten aukeren ikuspegitik; baina gero eta elebidunen proportzio txikiagoa dago, ordea, orain arte euskara erabiltzeko aukerarik gehien eskaintzen zuten zonaldeetan, eta hori ezin positiboa izan euskararen erabilerari dagokionez, esan nahi baitu gero eta pisu txikiagoa dutela gizarte bizitzan
|
euskara
alde handiarekin nagusiki erabiltzen duten guneek.
|
|
2010
|
|
|
Hizkuntzazko egokitze lan handia eskatu zuen horrek, besteak beste. Erdaraz ahalik eta ondoen ikasi,
|
euskara
alde batera utzi eta gaztelaniazko kale giro horretan murgil egin zuen zeharo, hori dela-eta, batek baino gehiagok24 Euskaldun aktibo izaten jarraitu ahal (eta nahi) izan zuen beste zenbaitek. Jatortasun etnokulturalari eta euskaltasun linguistikoari bizirik eutsi zion halakok, erdarazko bizimodu berriaren hainbat ezaugarri soziokultural bereganatuz bide batez.
|
|
|
VII? 4/ 4 dekretua?: 1986ko uztailaren 4ko Agindua, eredua ezartzeko
|
euskara
aldetik bete beharreko baldintzei buruz.
|
|
|
Eztabaida horren emaitza 1986an estabilizatu zen aldi baterako,? 4/ 4 dekretu, az: hots, eredua ezartzeko
|
euskara
aldetik bete beharreko kopuru baldintzak zehaztu zituen 1986ko uztailaren 10eko Aginduaz104 Gero, 1993 aurrera, birmoldaketa ohargarria izan zuen kontu horrek. Ez erabatekoa ordea:
|
|
|
hiru zutabeen gainean eraikitzen dira orduko euskaldun askoren idealak eta sentipenak: abertzaletasuna eta
|
euskera
alde batetik, eta erlijiotasuna bestetik, beste bien sustrai eta arima lez, hau da, abertzaletasuna eta euskerea gizatasun kristau batean oinarrituta.
|
|
|
Hona hemen zelan zabaltzen zuen Argiaastekariak hurrengo domekako zenbakia: . Gure ezagueran Donosti' n
|
euskera
alde egin dan jairik ederrena, igandekoa izantzan. Hogei bertsolari, ta Euzkadi' ko onenetakoak ga, era, aurkeztu ziran bertsolari gudara; ta lenengo saria Basarriidazle argi ta bertsolari jatorrarentzat izantzan? 6 Erdarazko egunkarietan ere, euskal kulturaren aldekoetan, bereziki?, oihartzun zabala izan zuen ospakizunak:
|
|
|
1 Eskerrak adierazi nahi dizkiegu ikerketa honetan lagundu diguten guztiei, hala nola datu bilketan parte hartu duten haur eskola eta guraso guztiei, babesaz eta diruz hornitu gaituzten Euskal Jaurlaritzako Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailari (PI2000 eta PI2004) eta MECri (HUM2006 C03/ FILO), KGNZ taldeko ikertzaile guztiei, Uztaro aldizkariko ebaluatzaileei eta bereziki lan hau
|
euskara
aldetik orrazten hainbeste lagundu digun Mitxel Kaltzakorta lankideari.
|
|
|
Ttipi Ttapa aldizkarian ere (1987, 21 zk) agertu zen olerki bat, Baratzeko lorea izenekoa eta Lotsatiren sinadura daramana. Behin olerkia irakurrita, bistan dago Lotsati delako hori ezin dela izan gure Lotsati, taxuz ez ezik,
|
euskara
aldetik ere diferente samarra baita. " Lotsati" izengoitia hartu zuen beste batek izan behar du nahitaez.
|
|
2011
|
|
|
Horregatik adin batera heltzen direnean gaztelaniako espresioekin hasten dira hutsune hori betetzen.
|
Euskara
alde batera utzita, gero eta erraztasun gutxiago dute eta gaztelaniaren behar gehiago. Sorgin gurpil horretatik atera ezinik geratzen direla dirudi esandakoak entzunda:
|
|
|
Aldiz, interneteko web orriak, kamisetak eta kontzertuak dira gehien. objektuei lotuta dago eta aztertu egin da horrek gazteek euskara erabil dezaten lagundu ala galarazi egiten duen. Kontsumitzen duten musikaren mundu hori ez bada euskaraz, hortik jasotzen dituzten ereduak ez badira euskaldunak, identifikatzen diren ereduek
|
euskara
alde batera utzia badute edo erabilera sinbolikoa baino ez badute egiten, gazteen erdararako joera indartzeko arriskua dago.
|
|
|
Beste hizkuntzekiko duen desoreka leundu du. Izan ere, umeak gaztarora iristen direnean eta esparru berri horietan murgiltzen direnean, askok
|
euskara
alde batera uzten dute. Horregatik nerabezaroan euskarazko ohiturak sortu behar dira, gaztelaniaz hasten dituzten erlazioak eta harremanak gaztelaniaz izaten jarraituko baitute.
|
|
|
Jarduera ekonomiko, ohitura, bizimodu eta
|
euskerearen
aldetik, ezaugarri apartekoak daukiez Barezik eta Goierrik. Barezik (Parisi esaten deutsie), antxina antxinatik datorren nortasun berezia dauka, historiako testuek argitzen deuskuenez.
|
|
|
Zer esanik ez, honelako lan bat burutzeko lanari ekiten zaionean, berehala etortzen zaizkigu burura erabiltzaileak. Gorago aipatu dut, gure asmoa Motxilako Hiztegia deritzanean
|
euskarako
aldean agertzen diren sarrerei euskarako definizioak ematera datorrela.
|
|
|
Bateko eta besteko egoera soziolinguistiko hain diferenteak kontuan hartuta, Donostiako eskolak hainbateko (hor ere ez erabateko) ahalmena du bertako ikasleak gaztelaniaz alfabetatzeko: ikasle horiek
|
euskara
aldetik maila berera eramateko ahalmen txikiagoa du, ordea. Hala da orain eta hala izango da gero ere, euskara erdaren eskolaz kanpoko desoreka hori den bezalakoa den artean.
|
|
2012
|
|
|
Orain gutxi zergatik idazten duen galdetu diote. Italieraren eta
|
euskararen arteko
aldeak handiak baldin badira ere, aintzat hartzekoa da ematen duen erantzuna:
|
|
|
Bigarren argitalpena 1818an egin zen Longaren laguntzari esker. Bai
|
euskara
aldetik eta edukiagatik ere, liburu ezin interesgarriagoa da garaiko pentsamoldean sakontzeko. Baina bereziki, oraingoan sarrera azpimarratzea interesatzen zaigu: 98
|
|
2013
|
|
|
Era berean, eskatu dute, arrakasta izan dezan, beharrezkoa dela planaren arduradunak izendatzea Osakidetzako zerbitzu erakunde guztietan, eta, halaber, horiek ere euskara plan espezifikoak diseinatu eta hasi behar dituztela 2014 amaierarako. Kontratazioetan,
|
euskara
alde Kontratazio politika ere hizpide dute agirian. Lehentasunezko unitateetako kontratazio behin behinekoa dela eta, Jaurlaritzari eskatu dio langile horiek hartzean «euskaraz jakitea lehenesteko».
|
|
|
|
Euskara
aldetik, estilo biziki aberatsekoa eta herrikoia erabiltzen zuen, Lafittekzioen bezala, hitz jokoz betea, itzuli bereziz betea («style à pirouettes»), alegiazko elkarrizketekin, interjekzioekin eta abar. Hiriart Urrutiren estilo aberats hori konfirmatzen dugu guk ere.
|
|
2014
|
|
|
Hizkuntza guztiak aldatuz doaz eta euskara horretan ere ez da atzean geratzen, garaian garaiko hizkuntzetatik elikatzen jakin izan du eta hori hizkuntza bizirik dagoenaren seinale da. ere behin hala galdetu omen zioten: hi Joxemiel ze ein behar diau
|
euskeran
alde. Eta hala erantzun omen zion bere ohiko patxadarekin:
|
|
|
Eta hala erantzun omen zion bere ohiko patxadarekin:
|
euskeran
alde. Ze eingo diau ba, hitz eiñ!
|
|
|
Eta horregatik dago pozik Beñat Axiari errejenta ere lanarekin. «Memento zoragarriak pasatu ditugu, eta
|
euskara
aldetik ere, gure artean kasik beti euskaraz aritzen gara, eta hori kostaldean ez da askotan gertatzen». Ibilera organikoa Pisu berezia izango du musikak pastoralean.
|
|
|
Denera, iazko udaberrian 2.629 elkarrizketa aztertu zituzten eta elkarrizketa horietan murgildutako solaskideak zenbatu ondoren, 6.805 pertsonez osatutako lagina badutela dio Klusterrak. Gaztelania nagusi da,
|
euskarari
alde nabarmena ateraz. Beste hizkuntza batzuetan uste baino gutxiago entzuten da kalean: ANDOAINENSeitik bat euskaraz% 80,3 gaztelaniaz.% 18,8 euskaraz.% 0,9 beste hizkuntza batean.Andoainen Eustatek argitara emandako datuen arabera, %75a euskalduna da edo euskararen nolabaiteko ezagutza du.
|
|
2015
|
|
|
80ko hamarkadan izan zan hazkunderik handiena, batez be
|
euskerearen
aldetik, irakaskuntzaren aldetik. Aurreko hamar urteetan, ikastaroa gora etorren, oinarriak ezarrita egozan, gehien baten programea be atonduta egoan.
|
|
|
Barandiaran, Lekuona, Aingeru Irigarai... Irigaraik asko estimetan eban guk hartutako bidea
|
euskerearen
aldetik. Kritikak be egiten eustazan inoiz:
|
|
|
Bizkortasuna
|
euskerearen
aldetik, gehien baten Derio ingurukoak emon eutsien; ikastaroan irakasle izandakoak, ikasle bizkorrak izandakoak, horreek izan zirean irratian aurrelari. Geroago, 1982an obispoaren ordezkari egin ninduen irratian.
|
|
|
Lehenengo eta behin, joan gintzazan Jose Migel Barandiaranegana; gero, don Manuel Lekuonagana; ondoren, Juan Ramon Urkijogana, Amigos del País eko kidea eta buru zana. Historia aldetik, don Andres Mañarikuagana; lege aldetik, Mitxel Unzuetagana; artisten aldetik, Vicente Larrea eskultoreagana;
|
euskera
aldetik, Eusebio Erkiagagana; medikuntza aldetik, don Jose Maria Bengoagana, OME (Osasunaren Mundu Erakundea) nazioarteko erakundekoa; Justo Garategana, ikertzaile famadua, Argentinako Mendoza Unibertsitatean irakaslea zana; eleiza aldetik, geure obispoagana, Juan Mari Uriarte, erakundea benetan babestu ebana. Beste Bilboko mediku ospetsu bat, don Juan Viar be babesle izan zan.
|
|
|
Mendebaleko
|
euskara
alde batera uztearen errua ez zaie, dena dela, beti, besteei, leporatu behar; bizkaitar zenbaitek ere izan dutelako horretan erantzukizuna.
|
|
|
Azken batean, XVI XVII. mendeetako albisteek erakusten dutenez, euskara gainbehera zetorren Araban. Hiriburuko dirudun, eskoladun eta agintedun gehienek
|
euskara
alde batera utzi eta gaztelania aukeratu zuten. Arabako eremu zabalean, ostera, euskalduna zen herri xehea.
|
|
|
Enbata bere ixurgia naturalera itzuliko zen: gaur egun, 35 urteren buruan lehenagoko hartan daude
|
euskara
aldetik, ez dira kantitu!?
|
|
|
2.3 Latinaren eta
|
euskararen artean
alde handia dago genetikoki, eta asimilazioa zaildu du horrek (beste hizkuntza
|
|
|
Euskaltzaindiak erabilitako zeinuak errespetatuz honela jokatu da: a) [e.] dutela aurkeztutakoak horrela jaso dira eta gaztelania
|
euskara
aldetik kendu. b) [h.] dutela aurkeztutako sarrerei gaztelaniako ordezkoa ematen zaie [h.] bidez proposatutako ordezko hobetsia gako artean erantsiz. c) Euskaltzaindiak, gutxi erabilitzat, edo, zaharkitutzat?
|
|
2016
|
|
|
Alde batzuetatik eredu izango zen, baina bazuen Eirek akats larri bat:
|
euskara
aldetik kontraeredua zen. Hurrengo urtean Txomin Iturberen ehorzketan izan zen Aljerian.
|
|
|
–Abertzale? (??) batzuk, askok, gehiegik, jenoziden lana osatu dute etxe barnean bertan,
|
euskera
alde bat utziz, eta haurrei erderaz hitzeragiñez. Horrelako traidoretzarrek (beste edozergatik garai batez, euskaldungoari nagokiola, errespetua merezi izan bazuten ere), Euskal Herriaren aintziñean arras dute galdua; eta, alde hortatik, ukulluko zakarrak baiño kiratsago eta higuingarriago zaizkigu.
|
|
|
2.3 Latinaren eta
|
euskararen artean
alde handia dago genetikoki, eta asimilazioa zaildu du horrek (beste hizkuntza ez indoeuropar batzuk desagertzeak ahuldu du konponbide hori).
|
|
|
ikas prozesuaren lehen urratsak ematen hasi zen. Denboraren joan etorriak, ordea,
|
euskara
alde batera uztera behartu zuen; halere, aukera izan bezain pronto, berriro ekin zion bere burua euskalduntzeari.Madrilen bizi zela parte hartu zuen lehenengo aldiz AEKren barnetegietan. Uda berean egin zituen barnetegi ibiltaria lehenengo eta Arantzakoa ondoren, alegia, bata amaitu eta bestea hasi.
|
|
|
|
Euskara
aldetik uste dut urte askotako lanaren emaitza lortzekotan garela, eta niretzat hori litzateke ikaragarria: Euskararen Etxea eta Antzokia.
|
|
|
" Egiaz negargarria da gaurko egunean emakume euskaldunen artean egunero gertatzen zaiguna:
|
euskera
alde batera utzi, ta dakitenak eta ez dakitenak barra barra erderaz itzegin bear. Euskalerrian bizi ote gera?".
|
|
|
" Arrezkero ez dot uste ezer egin ebanik
|
euskera
alde, bai ostera, zitalkeri naiko aren aurka".
|
|
|
|
Euskara
aldetik freskoa dugu Tapiaren lana, Baztanen ikasitako euskaraz apailatua, hitanoaren erabilera maratzak harritzen gaituela, sinesgarri gertatuz. Egintza, ordea, konbentzionala, bukaeran moraleja duten lan horietakoa, eta irakaskintza arras kristaua:
|
|
|
|
Euskara
aldetik, ez zegoen guztiz ados Euskaltzaindiak aitzineratu lanarekin, nahiz 1961.etik euskaltzain izendatu. Bere apustua Azkueren gipuzkera osotua zen, lapurteraren aldeko saioaren gainetik, nahiz nabarmenak ziren Miranderengandik jasotako eraginak.
|
|
|
Euskararen herrian ginen, leihoño bat idekirik kanpo alderat, bainan leihoño bat bakarrik. Ez ginen etxe arrotzean leihoño batekin
|
euskararen
alderat, hortaratzen ari baigira duela hogeita hamabost urte, euskarari eta euskal kulturari hats berri bat emaiteko sortu ginituen irratietan.
|
|
2017
|
|
|
Iazko ekimenari jarraituz aurten ere DANOBATGROUPek Euskararen Nazioarteko Egunaren harira kooperatibak dituen herrietara zabaldutako lehiaketa bat jarri du martxan
|
Euskara
aldean, erabili lanean lemapean.
|
|
|
|
Euskara
aldean, erabili lanean, etxean, kalean…
|
|
2018
|
|
|
Lema horren irudia Donapaleuko Bixoko agentziak du moldatua. " Guretzat biziki inportanta da Larzabaleko kolegio hori" du gehitu Paxkal Indok," Euskal Herri barnealdeak
|
euskararen
alderat daukan dinamismoaren seinale baita eta Baionako Etxepare lizeoa handizki hazten baitu". " Ikastolak beti garatuz doaz, 3.700 ikasle pasa baditugu eta garatze horri buru egiten diogu parte handiz jendearen bihotz onari esker, eta aitzina gogotik segituko dugu, nahiz Hezkunde ministeritzarekin abiatuak ditugun urrats berriak frango nekeak diren gaur" zioela ere.
|
|
|
EAEko turismo datuak kudeatzen dituen Ibiltourrek antzeko ikerta egin zuen.
|
Euskara
alde negatiboetan edo positiboetan sartzen zuten galdetu zieten bisitariei. %98k ez zuen ez bat ez bestea aukeratu.
|
|
|
Okindegia, berriz, ekologikoa da, bertan egiten dute ogia, labea du-eta. Izena euskara hutsezkoa du, dendariak euskaldunak dira (lehen berba euskaraz egiten duten horietakoak), kartelak bi hizkuntzatan daude (hori bai,
|
euskarazkoak
alde batetik eta gaztelaniazkoak bestetik). Dendan ematen dituzten euskarriak, poltsak eta abar ere euskaraz daude txukun eta nabarmen.
|
|
|
Areago dena, ez du behar bestelako merezimendurik. Eta gainera, ez ditugua, bada, greziera, latina, italiera, espainiera, frantsesa, ingelesa, alemana, zeintzuak, apalagoak izan arren ikuspegi linguistikotik, beti gailenduko baitzaizkio
|
euskarari
alde literariotik. Beraz ematen du bere epai zorrotza printzeak, azter dezagun euskara alde linguistikotik, baina alde linguistikotik exklusiboki.
|
|
|
Eta gainera, ez ditugua, bada, greziera, latina, italiera, espainiera, frantsesa, ingelesa, alemana, zeintzuak, apalagoak izan arren ikuspegi linguistikotik, beti gailenduko baitzaizkio euskarari alde literariotik? Beraz ematen du bere epai zorrotza printzeak, azter dezagun
|
euskara
alde linguistikotik, baina alde linguistikotik exklusiboki. Alegia, Bonaparte printzearen plangintzak edo gogoakez du inolaz ere kontzebitzen euskararen subordinazio kulturala gainditzea.
|
|
2019
|
|
|
Ekitaldian bertan, Bizkaian Eleizea
|
euskerearen
alde dokumentala aurkeztuko da.
|
|
|
Martxoaren 28an, arratsaldeko 18:00etan, Vatikano II.a Kontzilioaren amaieran, latineko idazki ofizialak euskarara itzuli zituen elizbarruti arteko taldeari aitortza eta omenaldia egingo zaio Euskaltzaindiaren egoitzan. Ekitaldian bertan, Bizkaian Eleizea
|
euskerearen
alde dokumentala aurkeztuko da; hamar minutuko zintan, Bizkaiko Elizak euskara jagon eta hedatzeko egindako bidearen nondik norakoak erakusten dira.
|
|
|
Areago dena, ez du behar bestelako merezimendurik. Eta gainera, ez ditugua, bada, greziera, latina, italiera, espainiera, frantsesa, ingelesa, alemana, zeintzuak, apalagoak izan arren ikuspegi linguistikotik, beti gailenduko baitzaizkio
|
euskarari
alde literariotik?".
|
|
2020
|
|
|
Era horretan jokatzera nire bi seme alabek bultzatu naute; haiek ez dute ulertzen beren aitak zertan jardun behar duen bazkaltzen ari garenean edota eztaibaidan ari garenean erdaraz. Nire inguruko giro guztia
|
euskara
aldera jotzen ari da, eta gero eta gusturago sentitzen naiz euskaraz; gero eta gehiago bizi naiz euskaraz, eta badut ordua horretarako. Dena den, hori ulertzeko jakin behar da gu izan garela eskolan euskararik ikasteko aukerarik izan ez dugun azken belaunaldikoak:
|
|
2021
|
|
|
" El Día del bertsolari fue una manifestación radiante del alma artística de la raza vasca" ekarri zuen El Díak txapelketa lehen orrira;" Una fiesta inolvidable. Alto exponente de nuestro ingenio y cultura" egiten zuen beste hainbeste Euzkadik, eta" Gure ezagueran Donostin
|
euskera
alde egin dan jairik ederrena, igandean izantzan", Argiak. Madrilgo El Solek ere eman zuen finalaren berri" Tamborrada y versolaris" titularrarekin161.
|
|
2022
|
|
|
Lasaren esanetan," oso gustura" joaten dira asteroko saioetara. "
|
Euskara
aldetik interesgarria da, eta hizketarako gaien aldetik ere bai. Eztabaidazaleak gara, eta animatuak izaten dira solasaldiak".
|
|
|
Nazioak, eta honen eraikuntzak zentralitatea galduko dute. Eta
|
euskara
alde batetik, neutraltasunarekin lotu nahi izango da –K10 ek islatzea nahi duen moduan. Eta bestetik, gozagarritasun eta alaitasunarekin ere lotu nahi izango da –K09 k islatzen duen moduan.
|
|
|
Agur,
|
euskeran
alde hiltzera nihua!
|
|
|
Sebastian Mendibururen omenezko" opa arria" Oiartzungo udaletxeko erdiko arku gainean, Euzko Gaztedi Batzak eskainia 1921eko ekainaren 19an. eta Txinparta. Hirurotariko lehena, Matxin Gorri, Antonio Labaienek erabilitako ezizenetariko bat da, eta, Kirikiñoren kronikaren arabera, hain zuzen Labaienek" itz goralgarriak esan ebazan Mendibururen alde ta gure
|
euskerearen
alde" udaletxeko erdiko arkuaren gainean Sebastian Mendibururen omenezko" opa arria" agerraraztean, 66 jatetxean bazkaltzera sartu aurretik. Ezaguna da ere, bestalde, Samaiko Zulo dela Lizardik inoiz baliatutako beste pseudonimo bat.
|
|
2023
|
|
|
Bere bertso batzuei Oskorri taldeak jarri die musika The Pub ibiltaria ikuskizunerako. ...tik idatzitako bertsoakAstera noa kantuankartzelaturik Duesoan, honela ditut penak aztutzenetxe giltzatuan.Gordetzen badet buruanez da jakingo munduanhogeitahiru urte ederrekingaur nola negoan.Herrira zaudek eskatuk, hala enteratu gaituk, paperen batzuk, ikus dezatennola geran oituk.Zentzuak ez bauzkak nekatuk, ondo ipini pekatuk; ez haiz gizona informe txarrakbialtzen badituk.Biok pekatu berdina,
|
euskeran
alde, jakina; horregatikan erderantzakoez det hartzen mina.Amak egin nindun fina, berea dakarkit grina, naiago nuke euskaltzaleoksei milioi bagina.Karta artu dek hemendikan, hoiek gorde isilikan, lenengo lagunek bilatzen badekez gorde hitzikan; jana bialdu hortikan, poztuko nauk gogotikan, gure Jainkoak ez dik galaztenlaguntasunikan.Anketan zeuzkat gauz finak; egurrezko espartzinak, kristal puske...
|
|
|
" Hemen ez dago zentro dramatiko nazional bat, ez dago zentro publiko bat, eta hor galtzen dugu
|
euskara
aldetik ere", dio Aizpeak. " Hemen beti bi hizkuntzatan sortzen dugu, eta gaztelaniara egokituta, ze aktore batek maiz bi hizkuntzatan egin behar du lan, eta horrek asko kezkatzen nau.
|