|
2000
|
|
|
" Umeen edo gazteen artean bada euskaldun publiko naturala. Beraiek errazago ikusiko dute filma(" Karramarroen uhartea")
|
euskaraz
gaztelaniaz baino".
|
|
|
Zeren bada gaztelania eta latina ere baino hizkuntza ederragorik, eta hori geometria da. Eta aitortzen dizut ezen
|
euskara
gaztelania baino tipiagoa eta apalagoa izan daitekeela, baina ikusi al duzu sekula loreren bat luparen batekin. Ez?
|
|
2002
|
|
|
(INGELESA
|
EUSKARA
GAZTELANIA)
|
|
|
Iztegiak, gramatikak, lan bereziak... Iztegi nagusia,
|
euskeraz
gaztelaniaz frantsesez; Morfologia vasca deritxan berbeta libururik ederrenetarikoa berea da. " Euskalerriaren yakintza", gure erriko siniskeriak, oiturak eta jolasak eta, dituan lau liburuko mordoa.
|
|
|
– Batez beste 0,73 irakasgai eman izan dira
|
euskaraz
gaztelaniazko irakasgai bakoitzeko. Gaur egun, 87/ 88 ikasturtekoeskaintzaren parean gaude.
|
|
|
horra hor Nafarroakokasua. Eredu garesti horrek bi komunitate ezberdin eta isolatu egotea onesten du.Egon daiteke erdal komunitatean euskarari buruz ezer jakin nahi ez duenik, etabaita
|
euskararenean
gaztelania etsaitzat hartzen duenik ere. Elebakarkeria pobreada; itsutu egiten du; elebakarrak pentsaera eta ikuskera mugatua du; zailago duelebakarrak gizartekidearcn kultura begirunez hartzea; elebakarra bere zilborraribegira bizi da, berea baino ez dago.
|
|
|
|
EUSKARA
GAZTELANIA HIZTEGIAK
|
|
|
Ibon Sarasolak, lehen aipatu liburuan, euskarak gaur egun espainierarekin eta frantsesarekin duen morrontza ukaezina azpimarratzen du: ohartu gabe, bi hizkuntza mota eraikitzen ari gara, eta
|
euskara
gaztelaniaren nahiz frantsesaren azpian jartzen dugu egunero. Gure hizkera euskaran arrotzak izan diren egiturez betetzen ari gara, zuzenean hartzen baititugu hitzak, esamoldeak eta egitura osoak beste hizkuntza horietatik, batez ere gaztelaniatik.
|
|
|
Gainera, familia guztietan badugunez urruneko edo hurbileko norbait euskaraz ez dakiena, pentsa zer aurpegi mota jarriko lukeen egun batetik bestera ingelesez hasten baldin bagintzaizkio. Uste dut gizarte elebidun bat(
|
euskara
gaztelania edo euskara frantsesa), edo hiru elekoa nahi bada, anitzez ere hurbilagoa dela, eta egingarriago, gaztelania atzendurik euskara eta ingelesa erabiliko dituen gizarte bat baino. Helburu hori, gizarte elebakarraren alde egitea baino apalagoa izanik ere, ez da hala ere batere erraza.
|
|
|
" Baina berehala esan beharra dago, Espainiako Konstituzioan plasmatu den bikameralismoa ez dela bikameralismo perfektua; eta bai aitzitik, bikameralismo asimetriko eta desiguala", hala dio testuak. " Joan banadi" eta" joaten banaiz" adizkien arteko desberdintasunaz jabetzen ez denak ez omen daki euskaraz, hala zioen serio serio (zenbat gauza ez ote diren esan herri honetan serio serio!)
|
euskara
gaztelaniaren ondotik ikasi duen batek. Hori, edo zerbait aski antzekoa, irakurri izan dut berriki nonbait.
|
|
|
Euskaralariaren itzal luzeak gaur arte dirau, ghettoaren mamu beldurgarria utzi zigun ondare, in fe rnua renarriskuaz abisatu zigun. Mitxelena jaunak ez zigun esan, ordea, ghettoaren infernuho rretan zer gerta zitekeen, nahiago zuen, begien bistakoa da,
|
euskara
gaztelania eta frantsesaren ghettoetan —handiagoak, baina ghettoak azken buru—, euskara txertatzea. Karlos Santamariaren ikuspegia, berriz, unibertsalagoa zen euskara beste edozein hizkuntzaren pare jartzen baitzuen.
|
|
2003
|
|
|
339 orrialde 12 euro Ingelesa
|
euskara
gaztelania
|
|
|
Ingelesa
|
euskara
gaztelania
|
|
|
Eguneroko ingelesezko esamoldeak biltzen dituen liburu hau ingelesa ikasten edo irakasten ari direnei zuzendua dago. Horregatik agertzen dira «Chattering solasean (ingelesa
|
euskara
gaztelania) »n esamolde horiek hainbat egoeratan eta bost atal desberdinetan banatuak. Hauexek dira atal horiek:
|
|
|
|
Euskara
gaztelania 165
|
|
|
Horrekin guztiarekin batera, gaztelania euskara eta
|
euskara
gaztelania aurkibide analitikoak eskaintzen dira, bi hizkuntzetatik edozeinetan hitz sarrerak errazago bilatu ahal izateko.
|
|
|
Nolanahi ere, kargu publiko batzuen artean bederen, historia euskaldunen artean sozializatzeko interesen bat egon bazegoela erakusten digu. Eta agian, Iztuetaren obra, bere adiskide Agustin Pascual Iturriagaren ekimenekin erlaziona daiteke, azken honek eskola elebidunak bultzatu eta
|
euskara
gaztelaniazko testuak prestatu baitzituen Gipuzkoako lehen hezkuntzarako83 Posible da, beraz, Iztueta, Iturriaga eta agian beste adiskide batzuen inguruan, eta akaso aginte guneetan kontaktu eta laguntzaren bat izanik, Gipuzkoan euskarazko narratiba historiografikoa eta didaktikoa sustatzen zuen produkzio gune txiki bat eratzea, mende bat lehenago Egiategik Zuberoan izan zezakeenaren antzekoa.... Alta, halakorik izan bazen, produkzio gune gisa ez bide zen finkatu eta indartu.
|
|
|
Elhuyar hiztegi txikia.
|
Euskara
gaztelania/ Castellano vasco (argitalpen berritua). ELHUYAR.
|
|
|
3000 eskola hiztegia:
|
euskara
gaztelania/ castellano euskara. (e).
|
|
2004
|
|
|
|
Euskara
gaztelania 1041
|
|
|
Bilduma honetan ohikoa den bezala, lan honek molde elebiduna du, bi zutabekoa, gaztelania euskara, eta aurkibide analitiko egokiak barneratzen ditu, gaztelania euskara eta
|
euskara
gaztelania. Aurkibide horiek bi hizkuntzen arteko berbategiak dira, eta, horrez gain, hizkuntza batetik bestera terminoen baliokideak bilatzeko gidak, lege testuaren barruan termino horien non dauden kokatuta argitzearekin batera.
|
|
|
Testua, gure aurreko argitalpenetan ohikoa denez, elebiduna da, gaztelania euskara, bi zutabetan moldatua. Osagarri ditu erabiltzaileak aurkibide analitikoak, gaztelania euskara eta
|
euskara
gaztelania, testuan zehar kontzeptuen joan etorriak ez ezik, hizkuntzen arteko abiaburuak ere atzemateko tenorean. Hortaz, berehala aurki daiteke, gaztelaniatik zein euskaratik abiatuta, beste hizkuntzaren ordaina eta artikuluaren barruko kokaera.
|
|
|
|
Euskara
gaztelania 387
|
|
|
(81) Elhuyar Hiztegia,
|
Euskara
Gaztelania, Castellano Vasco, Elhuyar, Usurbil, 2 arg.,
|
|
2005
|
|
|
Hizkuntza gaitasunari dagokionez, euskaldunen proportzioa gero eta handiagoa da gazteen artean. Aldi berean, euskararen transmisioa ia erabatekoa da guraso biak euskaldunak direnean, eta gero eta gehiago transmititzen da bietako batek bakarrik dakienean horrelakoetan,
|
euskara
gaztelaniarekin batera transmititzen da.
|
|
|
Ez dago zehaztuta derrigorrezko eskolaldia bukatzerakoan zein den ikasleek
|
euskaraz
gaztelaniaz ingelesez… erakutsi behar duten «benetako» ahozko zein idatzizko ulermen eta adierazpen maila, eta aurreko hori gabe ezinezkoa da urtez urteko helburuak finkatzea. Hori egingo bagenu uste dut gauza asko argituko genituzkeela eta ereduen gaia ere dezente argituko litzatekeela.
|
|
|
|
Euskara
gaztelania 815
|
|
|
Bizkaiera eta Batua (b) uztarturik.
|
Euskara
gaztelania.
|
|
|
Oinarrizko hiztegia:
|
euskara
gaztelania. (b/ e).
|
|
|
Hiztegia
|
euskara
gaztelania/ castellano euskera. (e).
|
|
|
Elhuyar hiztegi txikia.
|
Euskara
gaztelania/ Castellano vasco (argitalpen berritua). (b/ e).
|
|
|
Elhuyar hiztegia.
|
Euskara
gaztelania/ Castellano vasco (argitalpen berritua). (b/ e).
|
|
|
Eskolako hiztegia:
|
Euskara
gaztelania/ castellano euskara. (e).
|
|
2006
|
|
|
Helburu horren erakusgarririk onenak dira lan honekin batera doazen aurkibide analitikoak (gaztelania euskara eta
|
euskara
gaztelania). Bilduma honetan ohikoa denez, aurkibideok modu sistematikoan eta zehaztasunez jaso dituzte konkurtso lexikoa eta horren kokapena lege testuaren barruan, irakurleak beste laguntza tresna bat izan dezan, lan hau erabiltzen duenean.
|
|
|
|
Euskara
gaztelania 383
|
|
|
|
Euskara
gaztelania 645
|
|
|
Elhuyar hiztegi txikia.
|
Euskara
gaztelania/ Castellano vasco. (b/ e).
|
|
|
Elhuyar oinarrizko hiztegia.
|
Euskara
gaztelania/ Castellano vasco. (b/ e).
|
|
|
Oinarrizko hiztegia.
|
Euskara
gaztelania/ castellano euskara. (b/ e).
|
|
2007
|
|
|
\ Zer gertatzen da, ba?: bere bere egina dauka beste hainbatek
|
euskara
gaztelania kode narrastua; zer, nola edo norekin hizketan aritzeak ez du bere jarduna aldatzen, ez da aldaketaren beharraz jabetu ere egiten.
|
|
|
Orduko gizarte arauaren arabera euskara hauJakina da dakitenen artean baino ezin dutela hizkuntza batean hitz egin. Beraz, euskararen erabilerak gora egiten jarraituko badu, euskarak euskaldun gehiago behar ditu eta, batez ere, euskara ondo dakiten euskaldunak behar ditu,
|
euskara
gaztelania baino erraztasun handiagorekin erabiliko duten euskaldunak, hain zuzen.
|
|
|
Jakina da dakitenen artean baino ezin dutela hizkuntza batean hitz egin. Beraz, euskararen erabilerak gora egiten jarraituko badu, euskarak euskaldun gehiago behar ditu eta, batez ere, euskara ondo dakiten euskaldunak behar ditu,
|
euskara
gaztelania baino erraztasun handiagorekin erabiliko duten euskaldunak, hain zuzen. Bestalde, gertuko harremanak izaten diren eremuetan –aisian, zerbitzuetan, merkataritzan eta lanean, bereziki– euskara erabiltzeko aukerak areagotu beharra dago.
|
|
|
Halandaze, egin diezaiogun itaun hau geure buruari:
|
euskara
gaztelaniaren ondoan bizi beharrean, ingelesaren ondoan bizi izan balitz, euskal ordaina berbera izango zatekeen. Ez dut uste.
|
|
|
|
Euskara
gaztelania 613
|
|
|
Orobat, orain arte azaldutakoaren nahitaezko osagarri dira lan honen eranskinetara bildutako aurkibide analitikoak, gaztelania euskara eta
|
euskara
gaztelania. Egin eginean ere, bilduma honetan ohikoa denez, aurkibide analitiko horietan modu sistematikoan eta zehatz mehatz jaso dira lan legeriaren lexikoa eta lexiko horrek lege testuan duen kokalekua.
|
|
|
|
Euskara
gaztelania 611
|
|
|
|
Euskara
gaztelania 97
|
|
|
|
Euskara
gaztelania 221
|
|
|
|
Euskara
gaztelania 309
|
|
|
|
Euskara
gaztelania 377
|
|
|
Gorago esan bezalaxe, argitalpen honen norabidea aurretiaz eta bilduma honetan agerturikoen lorratzetik doa. Elebiduna da testua, gaztelania euskara, betiko aurkibide analitikoak dituela, gaztelania euskara eta
|
euskara
gaztelania. Aringarri oso dira horiek, kontzeptu bakoitza berari dagokion lege testuaren artikuluan kokatzeko eta bi hizkuntzen arteko ordainak erraz antzemateko.
|
|
|
|
Euskara
Gaztelania
|
|
|
|
Euskara
Gaztelania.........................................
|
|
2008
|
|
|
Ligatzea, adar jotzea eta haserretzea bezalako gaiak hartu eta esamoldeak lantzen dituzte gaztetxoekin. Helburua, gure hizkuntzari zaion beldurra kentzea eta, bidenabar,
|
euskara
gaztelania bezain erakargarria dela ikusaraztea. " Gaztelaniaz hitz xelebre asko ezagutzen eta erabiltzen dituzte Maite Asensiok.
|
|
|
bata umeekin eta bestea helduekin. Umeekin, katalan gaztelania eta
|
euskara
gaztelania elebidunek dituzten ezaugarri desberdinduak gaude bilatzen. Azken finean, katalana eta gaztelania oso antzekoak dira euskararekin konparatuz, eta agian buruan gauzak ez dira modu berean antolatzen.
|
|
|
Helduekin,
|
euskara
gaztelania elebitasun kasuak aztertzeaz gain, euskararen beste berezitasun batzuk ikertzen ditugu baita ere. Literatura handia dago hizkuntzen morfologiari buruz, baina aztertutako hizkuntza gehienek erro indo-europarra dute; eta euskarak, adibidez, ez du jatorri bera.
|
|
|
Hori lehenengo urratsa izango da, geroago
|
euskaratik
gaztelaniara itzultzeko tresna garatu delako. Eta horren ostean euskara ingelesa eta euskara frantsesa.
|
|
|
Gizartedimentsio eta oihartzun honek, aparteko motibazioa emateaz gain, arduratsuago bihurtu ditu idazterakoan. Euskara egoki nahiz zuzena erabiltzen saiatzen dira, eta, helburu horrekin, blogean txertatu ditugun baliabideak, erabili nahi dituen edonoren esku daudenak, maiz baliatu ohi dituzte (hiztegi batua, sinonimoak,
|
euskara
gaztelania hiztegiak, antolatzaileak, atsotitzak, esamoldeak,...).
|
|
|
Oro har aldea handia ez bada ere, handia da euskara lehen hizkuntza bakar gisa hartzen dutenak %76, 2 direla kontuan hartzen badugu eta, aldiz,
|
euskara
gaztelaniarekin batera hartzen dutenak %16, 2 direla. Beraz, transmisioaren portzentajea %90etik gorakoa izan dadin, bi bikotekideek euskaraz ondo hitz egin behar dute, eta gutxienez bietako batek lehen hizkuntza euskara izan behar du.
|
|
|
10 Lehen hizkuntza
|
euskara
gaztelania esatean, euskararen barnean sartzen dira bera bakarrik eta gaztelaniarekin batera.
|
|
|
Bestetik, euskarrien arteko amalgama bideratuz eta, esaterako, telebistako edukiak irratira eraman ahal izatea, sareko eskaintza telebistan ere kokatzekoa, eta abarrak. Gainera, azpitituluak (euskara euskara,
|
euskara
gaztelania, jatorrizko hizkuntza euskara...) eta emisio dualaren bidez, kanalen arteko osagarritasunak eraiki daitezke eta euskararen presentzia kokatzen hasi, orain arte nagusiki gaztelerazkoak izan diren euskarrietan. c) Gainerako medioekiko sinergiak garatu: EITB taldekoak elkar elikatuz eta programa eta edukien berri emanez, lehenik.
|
|
|
• Euskal elebidunen kontsumoa are euskaldunagoa da(
|
euskaraz
gaztelaniaz baino hobeto hitz egiten dutenena). Horien artean, euskal elebidunek euskarazko telebistak ikusten dituzte telebista ikusten ematen duten denboraren %40, 5ean eta euskarazko egunkariak, egunkariak irakurtzen ematen duten denboraren %33, 0an.
|
|
|
Gai horretan sakontzeko asmoz, Euskal Herrian etorkizunean zein hizkuntza hitz egitea nahiko luketen galdetu genien. Emaitzak irakurrita, zarauztarren %39, 6k euskaraz soilik hitz egitea nahiko lukete; %22, 2k
|
euskaraz
gaztelaniaz baino gehiago hitz egitea, eta %35ek bietan berdin hitz egitea. Oso gutxik erantzun zuten, %2, 1ek besterik ez, gaztelaniaz soilik edo gaztelaniaz euskaraz baino gehiago hitz egitea nahiago luketela.
|
|
|
" 22 artikulua. 1 Egoitza eremu mistoan duten Nafarroako administrazio publikoak ez daude inolaz ere behartuta euskaraz jakitea nahitaezko kalifikatzera beren plantilletako lanpostuak bete behar dituztenean1,
|
euskara
gaztelania itzulpen lanekoetan izan ezik. (...)
|
|
|
Helburu horren erakusgarririk onenak dira lan honekin batera doazen aurkibide analitikoak (gaztelania euskara eta
|
euskara
gaztelania). Bilduma honetan ohikoa denez, aurkibideok modu sistematikoan eta zehaztasunez jaso dituzte merkataritzako esparru hauetako lexikoa eta horren kokapena lege testuaren barruan, irakurleak beste laguntza tresna bat izan dezan, lan hau erabiltzen duenean.
|
|
|
|
Euskara
gaztelania 819
|
|
|
|
Euskara
gaztelania
|
|
|
|
Euskara
Gaztelania..........................................
|
|
|
Elhuyar Oinarrizko Hiztegia ren bigarren argitalpena kalean dago jada, eta Elhuyar Hiztegia ren on line bertsioa ere kontsultagai. Hala, Elhuyar Fundazioak
|
euskara
gaztelania/ castellano vasco familiako hiztegi guztiak eguneratuta eta formatu guztietan jarri ditu eskuragarri, erabiltzaile ororen beharrak kontuan hartuz.
|
|
|
Elhuyar Oinarrizko Hiztegiak 36.000 sarrera, 48.000 adiera eta 3.500 adibide jasotzen ditu, eta Elkar argitaletxeak eta Elhuyar Fundazioak elkarlanean argitaratu dute. Oinarrizko Hiztegia
|
euskara
gaztelania/ castellano vasco gamakoen txikiena da, eta poltsikoko hiztegi gisa sailka daiteke.
|
|
|
Bestalde, Elhuyar Hiztegiaren familia honetako hiztegi handiena on line bertsioa ere kontsultagai dago jada www.elhuyar. org/ hiztegia web helbidean. Hala, Elhuyar Fundazioak
|
euskara
gaztelania/ castellano vasco gamako hiztegi guztiak eguneratuta aurkeztu ditu: pasa den ekainean Elhuyar Hiztegi Txikia ren hirugarren argitalpena kaleratu zuen, eta 2006ko azaroan Elhuyar Hiztegia ren hirugarrena, azken hori liburu formatuan eta CD ROM formatuan.
|
|
|
Elhuyar> hiztegian> (1996) ere ildo bera jarraitzen da
|
euskara
gaztelania atalean, aditz bakoitzeko laguntzaile motak apur bat gehiago zehazten direlarik. Gaztelania euskara atalean, berriz, gaztelaniazko hiztegi eta gramatiketan agertu ohi diren sailak (v.tr., v.prnl., v.intr.) bereizten dituzte.
|
|
|
2.1.>
|
Euskara
gaztelaniakoak:
|
|
|
Horiek horrela, Xabier Kintana eta bestek egindakoaren ereduari jarraikiz, gure adiskideak
|
euskara
gaztelaniarentzat egin zuen lan bera saiatu nintzen egiten, duela lauzpabost urte, euskara frantsesarentzat, eta uste dut irakasle edo itzultzaile askori baliagarri izan zaiola.
|
|
|
Eta Beinda betikon bezala, bere jarduera gehienetan arlo desberdinetako osagaiak konbinatzen zituen. ...ebiduna eman zion testuari; euskarazko partean bizkaierazko eredu bokazioz normatibo bat proposatzen zuen, horrek euskararen prestigio eta estatus soziala hobetuko zuen itxaropenaz; halaber, propioki ezaugarri gramatikalak aztertzeaz gain, haur hizkera edo hitz onomatopeikoak bezalako herri jakintzak ere xumeki jasotzen zituen; eta bukaeran, eranskin gisa, testuan erabilitako hizkera teknikoarekin
|
euskara
gaztelania eta gaztelania euskara hiztegitxo bana aurkitzen dira. Hola, printzipioz gramatika lan espezializatu bat izan behar zenean, hainbat auzi kolateral erantsi zituen.
|
|
|
Nazioaren interesak defendatzeko inori eskariak egiten ibiltzeaz gain Azkuek pertsonalki ere bere gain hartu zuen ataza hori. Inplikazio pertsonal hau, Azkueren lehen obra nagusian, 1905eko
|
euskara
gaztelania frantsesa hiztegian bertan ikus daiteke, hitzaurreko lehen esaldietan: «Quince años largos hace ya que proyecté y bosquejé esta obra, contra todo mi carácter, ansiando hacer siempre otra cosa más agradable y más en harmonía con él; no habiendo sido más que desahogos otros trabajos literarios y musicales que en este tiempo he producido»483 Hau da, hamabost urte luzetan Azkue lanean aritu zen, atsegin ez zuen obra bat eginez bere izate osoaren kontra, gustoko zituen gauzak «desahogo» soil gisa burutuz, hiztegiaren beharra zegoelako.
|
|
|
Zentzu horretan, Azkueren belaunaldi berekoak ziren Unamuno eta Arana Goiri aipa daitezke. Lehenak 1880ko hamarkadan pentsatu zuen
|
euskara
gaztelania hiztegi berri bat osatzea, iturri zuzenetara joaz. Antza hasi ere egin zuen bilketa lana eta gaia osoki agortzeko asmoz atal etimologikoa ere eman nahi izan zion hiztegiari («aún guardo la enorme suma de materiales recogidos en bastantes años, a partir del último de mi bachillerato» idatziko zuen) 29 Sabino Aranak ere, ildo beretik, euskara gaztelania hiztegi bat osatzeko plan teoriko bat idatzi zuen 1886 urtean, hiztegi hori osatzeko irizpideak eta baldintzak zehaztuz30 Edozein kasutan ez ziren izango ez Unamuno ez Arana Goiri asmo horiek gauzatu zituztenak, baizik Azkue.
|
|
|
Lehenak 1880ko hamarkadan pentsatu zuen euskara gaztelania hiztegi berri bat osatzea, iturri zuzenetara joaz. Antza hasi ere egin zuen bilketa lana eta gaia osoki agortzeko asmoz atal etimologikoa ere eman nahi izan zion hiztegiari («aún guardo la enorme suma de materiales recogidos en bastantes años, a partir del último de mi bachillerato» idatziko zuen) 29 Sabino Aranak ere, ildo beretik,
|
euskara
gaztelania hiztegi bat osatzeko plan teoriko bat idatzi zuen 1886 urtean, hiztegi hori osatzeko irizpideak eta baldintzak zehaztuz30 Edozein kasutan ez ziren izango ez Unamuno ez Arana Goiri asmo horiek gauzatu zituztenak, baizik Azkue.
|
|
|
Azkueren Tours-eko hiztegiaren
|
euskara
gaztelania frantsesa partea, bi tomotan azaldu zen, aurrenekoa 1905 urte erdialdera (A letratik LLra), eta bigarrena (Mtik Zra) handik urtebetera. 1048 orrialdetako obra osatzen zuten tomo bien artean, ordura arte inoiz egin zen euskal hiztegirik osoena.
|
|
|
Azkuek Tours-eko moldiztegiari eman zizkion azalpenetan, bere hiztegiak izan beharreko formato eta tipografia zein zen zehazteko, eredu gisa Frantziako Akademiaren hiztegia aipatu zien, ez kasualitatez45 Eta hiztegia egiazki normatiboa izan zedin euskara erdara sarreraz gain erdara euskara sarrera ere eman nahi zion Azkuek. Hola, bi tomotako
|
euskara
gaztelania frantsesa sarrerara mugatu barik, Azkueren helburua hiztegiari jarraipena ematea zen: hirugarren tomoan gaztelania euskara frantsesa atala osatu gura zuen eta laugarrenean frantsesa euskara gaztelania (bosgarren tomoa sarrerarako eta eranskinetarako utziz).
|
|
|
Hola, bi tomotako euskara gaztelania frantsesa sarrerara mugatu barik, Azkueren helburua hiztegiari jarraipena ematea zen: hirugarren tomoan gaztelania euskara frantsesa atala osatu gura zuen eta laugarrenean frantsesa
|
euskara
gaztelania (bosgarren tomoa sarrerarako eta eranskinetarako utziz). Segidako hiru tomo horiek, ordea, aurrera begira egitekoak ziren46.
|
|
|
Momentuz 1906rako eginda zegoena
|
euskara
gaztelania frantsesa sarreraren tomo biak ziren. Hiztegiaren tirada 1500 aletakoa izan zen.
|
|
|
Arrazoi esplizitua ez dut aurkitu, baina pentsa liteke urte berean atalka barik kolpera argitaratu zen Bera eta Lopez Mendizabalen hiztegiak zapuztu ziola hein handiz proiektua. Izan ere, Tolosan argitaratutako hiztegi horrek gaztelania euskara/
|
euskara
gaztelania sarrera eskaintzen zuen eta osorik eros zitekeen (ez atalka). Hortaz, erdara euskara hiztegi bat nahi zuenarentzat produktu interesgarriagoa zen Bera eta Lopez Mendizabalena.
|
|
|
Izan ere, hura osatzeko, Azkueren Tours-eko hiztegiaz baliatu ziren, neologismoak erantsiz eta guztia tomo sintetiko eta praktikoago batean bilduz. Era horretara Azkuek 1916 urtean hasitako gaztelania euskara hiztegia jokoz kanpo utzi ez ezik Tourseko
|
euskara
gaztelania frantses hiztegi berari konkurrentzia egin zioten. Konkurrentzia desleiala Azkueren aburuz, bere hamabost urteko lan neketsuaz profitatu baitziren.
|
|
|
Egia esan 1916 urterako nahikoa eskari zegoen poltsikoko gaztelania
|
euskara
gaztelania hiztegi baterako eta ulergarria da Berak eta Lopez Mendizabalek halako lan bat burutzea. Azken finean merkatu libreko sistema batean ez zeukaten zergatik zain egon Azkuek bere hiztegiak amaitu arte.
|
|
|
Baina bere iritzi pertsonala zen euskara sustatzeko bide onena haur hezkuntza zela, lehen bi edo hiru urtean elebakarra (euskaraz). Ondoren, pentsa liteke, hezkuntza elebiduna onartzen zuela(
|
euskara
gaztelania), ezin jakin konbikzioz ala pragmatismoz. Edozein kasutan, hezkuntzak euskaldunen lehen letra hizkuntza gisa euskara bermatu behar zuen lehenik, eta ondoren gaztelaniarekin osa zitekeen hezkuntza hori (baina beti ere euskarari eutsiz).
|
|
|
Euskal Herrian,(
|
euskara
gaztelania) elebitasunaz gain, bestelako egoera linguistikoak ere baditugu. Alde batetik, diaglosia, zeinen bidez «aldaera estandarreko ezaugarriak sartuz eta gailenduz doazen aldaera dialektal desberdinen barnean» (Aurrekoetxea, 2008:
|
|
|
Izan ere, inkestaren arabera, ikasleen %69, 2k euskara hutsean eginen lituzke ikasketak eta %13, 1ek gehiena euskaraz. Aintzat hartzekoa da Bortzirietako ikasleen herena hobeki moldatzen dela
|
euskaraz
gaztelaniaz baino. Gainerako %1, 5ek soilik dio gaztelania hutsez ikasiko lukeela.
|
|
|
Nazioaren interesak defendatzeko inori eskariak egiten ibiltzeaz gain, Azkuek pertsonalki ere bere gain hartu zuen ataza hori. Inplikazio pertsonal hau, Azkueren lehen obra nagusian, 1905eko
|
euskara
gaztelania frantsesa hiztegian bertan ikus daiteke, hitzaurreko lehen esaldietan:
|
|
2009
|
|
|
Galdetu zioten ea zergatik egin zuen enpresak halako ahalegina euskararen alde, lanerako behar ez bazuen. Enpresariak erantzun zion langile asko eskualde euskaldunetakoak zirela eta nabari zela gusturago egiten zutela lan
|
euskaraz
gaztelaniaz baino. Hark bazekien nola motibatu langileak.
|
|
|
Ikertaldeak hogei bat urteko ikerketa eskarmentua dauka haurtzaroko elebitasunaren esparruan. Doktorego tesi eta argitalpen zientifiko ugaritan jorratu du etxeko testuinguruan gertatzen den euskararen jabekuntza goiztiarraren gaia, haur euskaldun elebakarren eta
|
euskara
gaztelania elebidunen hizkuntza garapena ikertuz.
|
|
|
Erakunde publikoek berriz, bi hizkuntzetan eskatzen dute, baina gaztelaniazkoa ematen diete komunikazio agentziei. Patata beroa itzultzaileek dute, ea nola itzultzen/ ematen duten
|
euskaraz
gaztelaniaz sortua.
|
|
|
" Tantaka, jario kezkagarri bat somatzen dut ETB1 ETB2ren arteko aurkezle esatarien trukean. Transbasea emankor doa
|
euskaratik
gaztelaniara, oker ez banago: Asier Aranguren, Urko Aristi, orain Asier Odriozola, eta ahaztuko dudan besteren bat.
|
|
|
Hirugarrenez eta azkenik, eremu ez euskalduna deiturikoan" hiritarrei aitortzen zaie Nafarroako Administrazio publikoetara euskaraz zuzentzeko eskubidea". Aitzitik, aipatu Administrazioek" interesatuei gaztelaniarako itzulpena eska diezaiekete", edo, bere kasuan, itzulpen zerbitzu ofizialak erabil ditzakete(
|
euskaratik
gaztelaniara itzultzeko, alegia); hain zuzen, itzulpen zerbitzuok Nafarroako Gobernuak sortu behar ditu administrazio unitate bezala. Bestalde, irakaskuntza arloari dagokionez, euskarari buruzko Foru Legeak xedatzen du, eremu ez euskaldun honetan euskararen irakaskuntza bultzatuko dela, eta hala behar izanez gero, botere publikoek osoki edo partzialki finantziatuko dutela, sustapen nahiz promozio irizpideei jarraiki baita eskarien arabera ere.
|
|
|
Hilabete horretan, Nafarroako Gobernuak beste dekretu berri bat iragarri zuen32, aurrekoaren irizpide berberekin. Ezberdintasun bakarra zekarren; xedapen berri batek, izan ere, kartel elebidunen(
|
euskara
gaztelania) ordez kartel elebakarrak (gaztelania hutsezkoak) jartzeko gaitu zituen33.
|
|
|
Horixe da euskal botere publikoek bultzatzen duten metropoli hiriaren eredua; horixe da garapenkeriaren gaur egungo noranzkoa, eta AHT, Supersur errepidea, Jaizkibeleko superportua, berriz, haien proiektuen bandera ontziak. Oro har,
|
euskara
gaztelaniak ordezteko prozesuak bizkortzen ari dira, eta konponbidea ez da hizkuntza politika ofizialaren zaintza aringarriak egitea, beste zibilizazio, garapen, gizarte eredu bat bultzatzea baizik.
|
|
|
Horren aparteko erakusgarriak dira lan honekin batera aurkezten diren aurkibide analitikoak (gaztelania euskara eta
|
euskara
gaztelania). Aurkibideok sistematikoki eta zehaztasunez jaso dituzte merkataritzako esparru hauetako lexikoa eta horren kokapena lege testuaren barruan, irakurleak beste laguntza bat izan dezan, lan hau erabiltzerakoan.
|
|
|
|
Euskara
gaztelania 467
|
|
|
Celaak berretsi du euskal curriculumean izandako aldaketekin,
|
euskarak
gaztelaniaren berdina izaten jarraitzen duela, nahiz eta diskriminazio positiboa izaten jarraitu, gutxien ezagutzen den hizkuntza delako.
|
|
|
Eleka enpresak gaztelania euskara itzultzailea hobetu du eta
|
euskaratik
gaztelaniarako lehen itzultzailearen prototipoa sortu du
|