|
2000
|
|
|
K. L. gazteak asko estimatzen dio keinu txiki hori,
|
baina
esaten dio itxaron dezala bere txanda, bai, itxaron dezala, asko eska  tzea ez bada. Eta, ziztu bizian, folioak irakurtzeari ekiten dio etengabe.
|
|
|
Eta ondoren, adierazi nahi duen ideiaren atari gisa, lau txiste kontatzen ditu, eta denak barrez lehertu beharrean jarri dituenean, beste azalpen hori irteten da bere ahotik, ezari ezarian: " Aldarte ona du bai liburu honen irakurleak, aldarte umoretsua, eta distantzia;
|
baina
beste gauza bat ere aitor dezadan: hemen espiritu ludikoa trajikotasunari gailentzen zaio".
|
|
|
K. L. idazle gaztea begira begira gelditu zaio; agureak ate nagusiko maratilari eragin dio, behin eta berriz, dardara batean, estualdiren batek larritzen dizkio barrenak; laster batean inguratu zaio adiskide bat laguntzera; beste bi, gero; beste lau, hurrena;
|
baina
ez dute maratila demonioarekin asmatzen. Gelako arduradunak, matrailak leher zorian gorri, larriuneetako irteerara jotzen du, baina hau ere itxita dago, kanpotik itxita.
|
|
|
K. L. idazle gaztea begira begira gelditu zaio; agureak ate nagusiko maratilari eragin dio, behin eta berriz, dardara batean, estualdiren batek larritzen dizkio barrenak; laster batean inguratu zaio adiskide bat laguntzera; beste bi, gero; beste lau, hurrena; baina ez dute maratila demonioarekin asmatzen. Gelako arduradunak, matrailak leher zorian gorri, larriuneetako irteerara jotzen du,
|
baina
hau ere itxita dago, kanpotik itxita. Kriptan ez dago barne telefonorik, ez dago leihorik, eta bi ateak itxita daude.
|
|
|
Idazleak azalpenak eten ditu; jendea lasai dago, hainbesteko lasaitasun batean, ezen, akademiko xahar ospetsua halako trantzean ikusita, ezin baita erabateko patxadaz egon. Batzuek, egoeraren aurrean, irribarre egiten dute ezkutuan, egoera, ongi pentsatuta, irrigarria baita zeharo;
|
baina
hasieran laguntzeko gogoa handiagoa da irribarrerakoa baino. Atezainak ez ditu orroak eta oihuak aditzen, ez ateari ematen zaizkion kolpeak eta ostikadak ere.
|
|
|
Euts bekio beste pixka batean!".
|
Baina
Don Justinoren aurpegian izua da nagusi eta esperantzarik eza. " Sikiera gure artean bertsolariren bat egongo balitz", kexatzen da Don Justino, lurrean kizkur kizkur etzanda dagoela, bi eskuak sabel oparoan birjin.
|
|
|
" Sikiera gure artean bertsolariren bat egongo balitz", kexatzen da Don Justino, lurrean kizkur kizkur etzanda dagoela, bi eskuak sabel oparoan birjin. K. L. idazle gazteak hitzaldiarekin jarraitzeko tentazioa du,
|
baina
Molinero poeta aurreratzen zaio: " Aitonaren/ eztula/ eta elurra".
|
|
|
|
Baina
jende asko ez dago konforme planteamenduarekin, dagoeneko bi ordu pasatu baitira, dagoeneko joan baita eguerdia eta hasi baita jendea gosetzen, seko gosetzen; eta jendea ez dago batik bat esandakoarekin konforme, akademiko xaharra hil egin baita dardar gordinen artean, betiko esaldia ahoan lore zuela: " Jainkoak estutu bai, baina ez du sekula itotzen".
|
|
|
Baina jende asko ez dago konforme planteamenduarekin, dagoeneko bi ordu pasatu baitira, dagoeneko joan baita eguerdia eta hasi baita jendea gosetzen, seko gosetzen; eta jendea ez dago batik bat esandakoarekin konforme, akademiko xaharra hil egin baita dardar gordinen artean, betiko esaldia ahoan lore zuela: " Jainkoak estutu bai,
|
baina
ez du sekula itotzen". Eta horrexegatik, planteamendu hori hain arin egin duenak ez du iraina eta begiratu gaiztoa besterik jaso, eta, horrez gainera, lurrean zerraldo uzteko moduko kolpe zaparrada bortitza.
|
|
|
Armada aipatu duenean, jendea begira gelditu zaio. Inor ez da ausar  tzen airean dabilen mamua aipatzera,
|
baina
ez du luze iraun isiltasunak: " Eta hau estatu kolpe bat balitz?
|
|
|
Zergatik, ordea? Nork,
|
baina
–Noren izenean?".
|
|
|
Inork ez dio jaramonik egin, jendea pentsamendu larritan murgilduta baitago oso. Eta poetak berriz ere,
|
baina
oraingoan tonu ozpinduagoz bezala: " Min  tzatu eta/ aldi berean/ hormak".
|
|
|
Esaten dute: " Orain akordatzen naiz, bai, honantz nentorrela, korrika eta presaka, eta kalean jende gutxi bezala, zera, esate baterako ia inor ez, eta auto gutxi, bai, ohi denerako oso gutxi, eta semaforoak eta argiak itzaliak bezala, eta dendak eta banketxeak erdi ilunpetan ez dakit, gaur jai-eguna edo greba eguna balitz bezala,
|
baina
, klaro, gaur osteguna da eta ez da nik dakidala gaur inon grebarik... Erraz harrapatu gaituzte, untxiak bezalaxe".
|
|
|
Esaten du: "
|
Baina
zuek erotu zarete, gizonak! Halako astakeriarik!
|
|
|
Jesus ene!
|
Baina
ez al da jendea igogailuetan eta autoetan eta etxeetan deskuidatuta itxita gelditzen. Bada, hemen gauza bera!
|
|
|
Beraz, isil zaitezte eta egon patxadan, aurki ditugu hemen gure bila etorriak eta!".
|
Baina
jendeak gogor erasotzen dio idazle errealistari: " Hik, beti bezala, itxi egiten dizkiok begiak errealitate latzari.
|
|
|
Idazle errealista oilartu egin zaie: "
|
Baina
bi egun besterik ez dituk pasatu eta!". Gainerako idazleek inguratu eta luma estilografiko zorrotzekin mehatxatu dute:
|
|
|
Bai, zalantzarik gabe.
|
Baina
nigan bi kontzeptu aurkako horiek aspaldi aurkitu zuten neurgailua. Maitasunarekin lotura duen oro patxada adierazle da; gorrotoarekin zerikusia duen oro, aldiz, presazkoa da, zalua.
|
|
|
Supituan, arriskuaz jabetzen naiz. Ahalik eta azkarren
|
baina
libratuko naizen jakin gabe, bide ertzean gelditu dut autoa. Zer egin behar dudan ongi jakin gabe, autotik irteten naiz arnasestuka.
|
|
|
Dorreak ere prest dira, armaz hornituak, belaze infinitu batean bezala.
|
Baina
ez da, noski, belaze bat. Elurra darie begiei, oinazeak urdindutako malutak.
|
|
|
Debekatuta dago hau, bai, esplizitoki, aldi berean, espiraletan jardutea edo espiralki jokatzea; ajerezaren arauen arabera, espirala, puntu batean sortzen dena, biziaren iturri baita, itzuliak eginez infinituraino luza daitekeena. Hori horrela izanik, espiralak konotazio zuzenak ditu ekologiarekin, naturarekin eta sorkuntzarekin, eta ajerezak, kontzeptu horiek deuseztu ez,
|
baina
ez ditu onartzen, garaietan aurrera egin ahala eta bere praktika asko zabaldu eta herrikoitu delarik, ikuspegia zertxobait malgutu den arren. Praktikan, baina, espiralki joka  tzea guztiz debekatuta dago, non edo non ez gaur, ez hemen, mugimendu horren aurrean itsuarena egiteko joera ikusi bada ere.
|
|
|
Hori horrela izanik, espiralak konotazio zuzenak ditu ekologiarekin, naturarekin eta sorkuntzarekin, eta ajerezak, kontzeptu horiek deuseztu ez, baina ez ditu onartzen, garaietan aurrera egin ahala eta bere praktika asko zabaldu eta herrikoitu delarik, ikuspegia zertxobait malgutu den arren. Praktikan,
|
baina
, espiralki joka  tzea guztiz debekatuta dago, non edo non ez gaur, ez hemen, mugimendu horren aurrean itsuarena egiteko joera ikusi bada ere. Bi jokalari abailduekin ez dago itsuarena egiten ibili beharrik.
|
|
|
Bat baino gehiago bai behintzat. Ni ez naiz gauza hauetan aditu,
|
baina
zentzuzkoa dirudi hala izatea. Batek ez du noski hasieran tranpolin handienetik jauzi egingo.
|
|
|
Buzo txuria zeraman, edo beltza, eta kaskoa eta anteojoak. 69 zenbakia zen, ez dakit zergatik
|
baina
horretaz ongi akordatzen naiz. Aldapa abiada betean jaitsi, eta, tranpolinaren mutur muturrean, gorantz egin zuen indar.
|
|
|
Jauzi arrunt bat izan zen, gainerakoen antzekoa.
|
Baina
airean zegoenean, kalatxori edo aztore baten antzera hegan, galdu egin zen bat batean geure begien bistatik, desa  gertu, itzuri; deskuidoz edo propio, ez dago jakiterik, baina, era batera zein bestera, aienatu, ostendu egin zen. Sekula betiko.
|
|
|
Jauzi arrunt bat izan zen, gainerakoen antzekoa. Baina airean zegoenean, kalatxori edo aztore baten antzera hegan, galdu egin zen bat batean geure begien bistatik, desa  gertu, itzuri; deskuidoz edo propio, ez dago jakiterik,
|
baina
, era batera zein bestera, aienatu, ostendu egin zen. Sekula betiko.
|
|
|
Hauxe da, egiaz, lehen lehenik pentsatu nuena.
|
Baina
ez; ez zen halakorik ezer: ez tupusteko ez errailetik irtete ez nahaste, hartaz geroago arte jabetu ez banintzen ere.
|
|
|
Hasieran, istripu bat zela iruditu zitzaidan, lizuna eta kontaezina. Zioak ez ziren ezagutzen,
|
baina
aipaturiko hiru horietatik edozein izan zitekeen. Nolanahi ere, ez zen hura izan istripuaren ondoren erabili nuen estreinako buruhaustea.
|
|
|
Estreinakoa, agure adiskideaz arduratzea izan nuen; huraxe, hilotz aurkitu nuena bi ilara harantzago, irribarre idor bat zuela aho zilarrezkoan. Niregana erakarri nuen bortizki, kemenez, soil soilik lo zegoela pentsatu nahian, eta konturatu nintzen, nire ezusterako, bagoiaren zoru grisean zetzan gorpu hura ez zela gizon bat, trapuzko panpina bat baizik, izugarri ongi egina, hori bai,
|
baina
zainetan odol arrastorik ere ez zuena. Trapu eta zerrauts besterik ez, oro gezur, eta min eman zidan arimak eta irainak.
|
|
|
Pentsatu nuen bidaiari haiek guztiek bertan lasai ederrean eserita jarraitzen bazuten, guztiz bere baitara bilduta eta honi eta hari hortzik gabe irribarre eginez, zinez istripurik izan ez zelako zeudela halaxe; eta, bene benetan zerbait gertatu bazen, ez zela inondik ere istriputzat hartzeko moduko zer bat, are gutxiago oraindik ezbehar lizuntzat edo kontaezintzat, hasiera batean nik egin nuen gauza bestalde, nire irakurketek eraginda eta hiperbolerako eta neurrigabekeriarako dudan erraztasunaz bultzaturik, duda izpirik gabe. Gertakaria, bada, hoztasun gehiagoz gogoratzea erabaki nuen, distantziaren zuhurtasunarekin, eta jarduera haren ondorioz ohartu nintzen urrunegi joan nintzela nire epaietan, ez zela izan halako burrunbarik ez lizunkeriarik, bai noski zimurdura akordeonistiko hura,
|
baina
akordeonistikoa hain prezeski, ezen istantean bagoia bere onera etorri baitzen hauspo erraldoi ikusezin batek bultzatuta bezala, eta, beraz, kaskateko edo zauri arinen bat izan ezik, denak bere hartan jarraitu zuen, ezer gertatu izan ez balitz bezala.
|
|
|
|
Baina
zen zerbait gertatu zela; ez zerbait lizuna edo kontaezina, baina bai, itxuraz xumea izan arren, benetan larria eta konponezina ere bazena. Denak berdin jarraitzen zuela zirudien, baina dena aldatuta zegoen; ibai baten emaria bezalakoa zen:
|
|
|
Baina zen zerbait gertatu zela; ez zerbait lizuna edo kontaezina,
|
baina
bai, itxuraz xumea izan arren, benetan larria eta konponezina ere bazena. Denak berdin jarraitzen zuela zirudien, baina dena aldatuta zegoen; ibai baten emaria bezalakoa zen:
|
|
|
Baina zen zerbait gertatu zela; ez zerbait lizuna edo kontaezina, baina bai, itxuraz xumea izan arren, benetan larria eta konponezina ere bazena. Denak berdin jarraitzen zuela zirudien,
|
baina
dena aldatuta zegoen; ibai baten emaria bezalakoa zen: beti bera eta beti desberdina.
|
|
|
Konplota, errepikatu nuen, hizki bakoitza hausnartuz.
|
Baina
, zergatik?, galdetu nion ene buruari, zergatik gu. Ez nuen erantzuna ezagutzen, ezin jakin nezakeen ezta ere zein helburu zuten edo nork (edo nor  tzuk) mugitzen zituen hariak isil gordeka.
|
|
|
Ez nuen erantzuna ezagutzen, ezin jakin nezakeen ezta ere zein helburu zuten edo nork (edo nor  tzuk) mugitzen zituen hariak isil gordeka. Gustura hartuko nituen galdera haien guztien erantzunak, noski, arerioa ezagutu egin behar baita, ahalik eta egokien hari aurre egin nahi bazaio,
|
baina
segituan jabetu nintzen inoiz ez nituela erantzunak jakingo. Sekula ez.
|
|
|
Ez nuen birritan pentsatu; beti izan naiz gizon dinamiko biz  korra: gerrikoa kendu eta hogeita hamar edo berrogei bat aldiz astindu nuen; amorrurik gabe
|
baina
irmoki, buruan nahiz soin adarretan. Ez zen behin bakarrik ere kexatu, ez zuen txintik ere esan, eta asper asper eginda utzi nion zigorketari, itsuak astinduarekin gozatu zuen edo ez guztiz argitu gabe, baina; zalantzak, bestalde, nahikoa alditxartu ninduen, egia esan behar baldin bada.
|
|
|
gerrikoa kendu eta hogeita hamar edo berrogei bat aldiz astindu nuen; amorrurik gabe baina irmoki, buruan nahiz soin adarretan. Ez zen behin bakarrik ere kexatu, ez zuen txintik ere esan, eta asper asper eginda utzi nion zigorketari, itsuak astinduarekin gozatu zuen edo ez guztiz argitu gabe,
|
baina
; zalantzak, bestalde, nahikoa alditxartu ninduen, egia esan behar baldin bada.
|
|
|
Eta oroimen soil zen bizi hartatik, ardoz eta odolez eta alaitasun xumeez eta hazi ia beti fruitugabeez orbanduriko orrialde haietatik, hasiera batean begiak setatsuki itxi banituen ere, kontu haiek guztiek nirekin zerikusirik ez zutela izango esperantza intimoarekin, gero, bidaiaren lehen unetik bertatik laino artean azalduz joan zitzaizkidan ebidentziak ekarri nituen argitara.
|
Baina
, oi, zein oker nenbilen nire esperantzetan! Hasteko, trapuzko eta zerrautsezko agurea hila zen, sekula bizirik izan gabe.
|
|
|
Jada ezin nion ikuskizun hari ihes egin: nola ez nin  tzen ohartu hura ez zela istripu lizun kontaezin bat izan, desestekatze xume
|
baina
izugarri bat baizik. Ez al nintzen bada ordurako konturatu agure maingua panpina gaizto bat besterik ez zela?
|
|
|
Eta orduan barre egiteari utzi nion, eta ulertu nuen soilik torturaren bidez lortuko nuela mertzenario saldo haren aitorpena. Argi zegoen,
|
baina
, haiek ere ez zirela nolanahi torturatzen utziko, eta, era berean, jakinaren gainean egongo zirela halako gauza bat gerta lekiekela, eta, gertatuko balitzaie, ze modutara jokatu behar luketen. Litekeena zen, bada, gauzak okertzea eta ni jipoitzea, edota zakur zehatu mixerable bat bezala jo eta akabatzea; baina, pentsatu nuen jarraian, balio ote zuen zerbaiterako bizitza hark?
|
|
|
Argi zegoen, baina, haiek ere ez zirela nolanahi torturatzen utziko, eta, era berean, jakinaren gainean egongo zirela halako gauza bat gerta lekiekela, eta, gertatuko balitzaie, ze modutara jokatu behar luketen. Litekeena zen, bada, gauzak okertzea eta ni jipoitzea, edota zakur zehatu mixerable bat bezala jo eta akabatzea;
|
baina
, pentsatu nuen jarraian, balio ote zuen zerbaiterako bizitza hark. Ez al nengoen ordurako hilda bizirik?
|
|
|
Gauzak horrela, lehenbailehen jarri nuen egitasmoa martxan. Zer xume
|
baina
sotil bat zen, militarretik gutxi eta poetatik asko zuena. Gorrotoak begiak itsutzen zizkidan.
|
|
|
Poztu egin nintzen hura errepikatu izanaz, hark bide ematen baitzidan atzera gerrikoa kendu eta itsua ederki astintzeko, amorruz eta irmoki oraingoan, buruan nahiz soin adarretan.
|
Baina
, ai! txiki bat ere egin gabe joan zitzaidan, eta konplotaren arrazoi makiabelikoak azaldu gabe; eskuetatik joan zitzaidan, betiko hil nuen, eta nire baitan alaitasun sakona sentitu nuen, aztarna ezezagunekiko bakea, aurrean arerio bat gutxiago daukazula jakiteak ematen duen lasaitasuna.
|
|
|
Uretan ezin, eta gazte gaztetatik izan omen nuen igeri egiteko afizioa, jaidura. Urak,
|
baina
, ezin pairatuzko izua sortzen zuen nigan. Amesgaiztoa zen niretzat ura, munstro oro irenslea.
|
|
|
Amesgaiztoa zen niretzat ura, munstro oro irenslea.
|
Baina
igeriketarako neukan joera ez zen ahulagoa. Gurasoek kontraesanari jasangaitz ez ezik, arriskutsu ere iritzi zioten.
|
|
|
Arazo larri bat zeukaten beren semetxoarekin, egoera guztiz ezohiko bat. Nik,
|
baina
, inozentziaren xalotasunez, ez nuen inon kontraesanik ikusten. Niretzat arazo bakarra ura zen.
|
|
|
Neure buruarekiko konfiantza sendotu ahala, konplexuak ere astinduz. Jende aurrean naturaltasun osoz igeri eginez, plazan, abenidetan, hipermerkatuan; noiz crawlez, noiz biz  karrez edo bularrez; beti gizalegez eta inor hartxintxarrez edo lauza txikiz edo belar izpiz zipriztindu gabe; umeen aurrean, buruz behera inoiz jauzirik egin gabe; Udalak(
|
baina
ez soilik Udalak) eman zizkidan aginduak (xelebreak gehitzekotan ibili naiz, baina eutsi diot tentaldiari) estu estu betez; alegia, nire garraiomodu ez ezik bizimodu ere bilakatu dena ahalik eta erarik arruntenean aurrera eramanez, inon enbarazurik edo ezustekorik sortu gabe, eskatzen zaizkidan erakustaldiei gogotsu erantzunez, baina muga jakin ba  tzuk sekula gainditu gabe; beti oharkabean eta...
|
|
|
Neure buruarekiko konfiantza sendotu ahala, konplexuak ere astinduz. Jende aurrean naturaltasun osoz igeri eginez, plazan, abenidetan, hipermerkatuan; noiz crawlez, noiz biz  karrez edo bularrez; beti gizalegez eta inor hartxintxarrez edo lauza txikiz edo belar izpiz zipriztindu gabe; umeen aurrean, buruz behera inoiz jauzirik egin gabe; Udalak (baina ez soilik Udalak) eman zizkidan aginduak (xelebreak gehitzekotan ibili naiz,
|
baina
eutsi diot tentaldiari) estu estu betez; alegia, nire garraiomodu ez ezik bizimodu ere bilakatu dena ahalik eta erarik arruntenean aurrera eramanez, inon enbarazurik edo ezustekorik sortu gabe, eskatzen zaizkidan erakustaldiei gogotsu erantzunez, baina muga jakin ba  tzuk sekula gainditu gabe; beti oharkabean eta isilik.
|
|
|
Neure buruarekiko konfiantza sendotu ahala, konplexuak ere astinduz. ...e; umeen aurrean, buruz behera inoiz jauzirik egin gabe; Udalak (baina ez soilik Udalak) eman zizkidan aginduak (xelebreak gehitzekotan ibili naiz, baina eutsi diot tentaldiari) estu estu betez; alegia, nire garraiomodu ez ezik bizimodu ere bilakatu dena ahalik eta erarik arruntenean aurrera eramanez, inon enbarazurik edo ezustekorik sortu gabe, eskatzen zaizkidan erakustaldiei gogotsu erantzunez,
|
baina
muga jakin ba  tzuk sekula gainditu gabe; beti oharkabean eta isilik.
|
|
|
|
Baina
, zer dela eta gogoeta luze hau. Nondik nora burubide hauek guztiak?
|
|
|
Brankiek eta kimek, intziri nahasmen zoroan, desioa piztu zuten uharte aspaldian esploratu gabeetan. Gerri behea, aldi berean, gizatiarrago jokatuz, ahalegin neurtuan saiatzen zen akoplatze lanetan,
|
baina
pasiozko sukar hark hartuak zituen jada zainik txikienak ere. Han, ez zegoen treguarik.
|
|
|
Lo ere ez zegoen, noizbehinka, poliki poliki, irekitzen baitzituen begiak, inora ez begiratzeko. Estasiatua zegoen,
|
baina
ez zen ilapsoa, entzumenari zegokion gogo bahiketa baizik. Supituan jabetu nintzen:
|
|
|
Haren kiribiltzen zen, estu estu, ankerki. Biktima dohakabeak lepora eramaten zituen eskuak deses  perazioz, hari luze sendo hura hautsiko zuelakoan,
|
baina
alferrik. Jarraian, orro txiki bat jaulki zuen, izuzkoa.
|
|
|
Era berean, egun batez jakin zuen gauza ba  tzuk berez jakiten dira, akaso betidanik egon direlako gure baitan, gordean edo lozorroan, une jakin batean azaleratzeko ordu haiek guztiak ez zirela alferrekoak, egonean zerbait egiten ari zela, laster argituko zitzaion eginkizunen bat; eta beste egun batez, argi izpi gorrizta haien pean, whiskya lagun, Fontaine abizena heldu zitzaion belarrietara, blues sen  tsual batean bilduta;" ongi, Fontaine, ederki", eta, gorputza jiratu ere gabe, jakin zuen berarekin ari zirela, aspaldi entzun gabea zuen abizen hura berea zela, eta irribarre batez erantzun zion Fontainek agurtzera zetorkion gizaseme ezagunari: " kaixo, Rimouski, nola zu hemen, nork bidaltzen zaitu?", eta Rimouskik, era berean irribarretsu,
|
baina
Fontainen galdera erretorikoak entzun izan ez balitu bezala, maleta bat uzten dio barra gainean kontu handiz," bihar, gaueko hamarretan, 4 moilan, hitz egin bezala", eta lepoaldea estutu zion gero pixka bat, agur gisa segur aski, ez mehatxu gisa.
|
|
|
Garaia da, argala, ile horaila, eta karpeta handi bati eusten dio bularraren kontra. Fontaineri guztiz ezezaguna zaio gizon hura,
|
baina
erakutsi zioten argazkiko bera da dudarik gabe. Gizon etorri berriak eta Fontainek hitzik esan gabe trukatzen dituzte maleta eta karpeta:
|
|
|
(Han eta hemen galdetu nuelako) ziur dakit Lizardiri buruzko Orixeren olerki batetik hartutako hitz sentikorrak direla. Beude(
|
baina
dagoeneko ez daude). Eguzkia zaldi bat zen arrats min zaurituan.
|
|
|
Parte zaharrekoa, endemas.
|
Baina
futbolak, niri, bost axola.
|
|
|
Nik: (Harriturik)
|
Baina
, hori posible ote da?
|
|
|
Ni ez naiz futbol kontuetan adituegia.
|
Baina
beste horiek badakite.
|
|
|
Nahi duzun moduan, lagun.
|
Baina
nik, agian, alde egin beharra izango dut.
|
|
|
Ez, ziur ez.
|
Baina
, badaezpadakoan, etorri egin behar. Inoiz ez da jakiten noiz.
|
|
|
Biziki estimatzen dizut, lagun.
|
Baina
ez dago, zoritxarrez, zer eginik. Aspaldian joana nauzu adi mugaz haruntz erbeste itzalera.
|
|
|
Zergatik esaten zuen orduan berdeak ikusten zitzaizkiola begiak? Arrazoi asko leudeke itaun horri taxuzko erantzun bat emateko,
|
baina
nork berak aurki beza gustukuen lukeena, nik ez dut-eta sekretu hori argituko. Gehiago interesatzen zait zeruaren amildegia; izan ere, norentzat da zerua amildegi bat, paraxutista batentzat ez bada?
|
|
|
Zein ingenuoa gure Diogenes zaharra!
|
Baina
utz ditzadan burubide hauek; Will Langekin ari nintzen. Eta zer esan dezaket nik, bada, William Langez, neuk gizon hura sekula ikusi ez banuen?
|
|
|
Ezer handirik ez.
|
Baina
han eta hemen galdetu nuelako badakit ororen gurariz, oroz eskas ibili zela beti, azeri aseezinaren antzirudira. Zer gertatu zitzaion egun hartan?
|
|
|
Gero, denok batera, jauzilariek (e) lur hartzen zuten alderantz jiratu genuen burua, han Arcadius Lippi ikusiko genuelakoan.
|
Baina
ez. Inork ez zuen haren arrastorik aurkitu.
|
|
|
Alarma urrunen batek jo zuen orduan, militarretik edo desegokitik zerbait bazuena, ez dakit ongi; begiak ireki nituen, ezbaikor, segur aski garunetatik azaleratzen zitzaidan izerdiaz blai, eta ikusi nuen, begiratu erdi hauskara erdi urdin batez, esku odolez beteetatik erori zitzaidan liburua, eta poztu ere egin nintzela egia da.
|
Baina
ez zuen luze iraun poz hark; nire solaskidea agure ile urdindu bat, sorbalda erorixe eta begiratu aratz garbikoa hilotz zen zoru grisean bi ilara harantzago. Hilotz zen, eta idorki zegien irribarre.
|
|
|
Ikuskizun hura aipatu nion orduantxe, eta isiltzeko agindu zidan hark, ezker besoa falta zuela, eta ezintasun hark zeharo mingosten ziola aldartea. Nik, gauzen alderdi ona ez ezik komikoa besterik ikusten ez dakien honek, galdetu nion, irrimirri apur batez
|
baina
betiere errespetuz, ea zein aldartez ari zitzaidan, kosmikoaz ala beste batez, probintziar idazle gaixo bat besterik ez nintzela eta azal ziezadala arren astiroago puntu hura. Ubel eta triste jarri zen, eta ilean artesia egiten hasi zen abilezia txalogarriz.
|
|
|
Bion arteko harremana adeitsua izan zen, aurkez aurke baikeunden, eta adierazi zidan maisua zela eta alargun liberala. Beroa jasanezina zen eguerdi parte hartan, eta ohartarazi genion ikuskatzaileari aire girotua ez zebilela ongi,
|
baina
, era berean, ezkutuan adierazi nahian bezala tresna itzalita zegoela eta ez zegoela hartarako eskubiderik. Ikuskatzaileak bosgarren aldiz txulatu zizkigun txartelak, eta mamu harrigarri baten antzera desagertu zen gero.
|
|
|
Iragarkiek azaltzen zutenez, meeting handi bat ospatzen zen. Edo, zuzenago esateko, ospatua zen; zeren, jada ilunabarra zelarik(
|
baina
artean ere argiak, han hemenka, urrekoloreko albainuak barreiatzen zituelarik), jenderik gehiena joana baitzen, frogarik interesgarrienak ikusi eta gero, pentsatzen dut. Harmailetan ikusle gutxi topatu izanak ere aurrera egitera bultzatu ninduen, eta halaxe eseri nintzen, bada.
|
|
|
Lehen istant batean, stadiumaren handitasunak txunditu ninduen, eta haren arkitektura razionalista itxurakoak. Gero(
|
baina
askoz ere geroago), inguruaz jabetzen joan nintzen, alboan nuen jendeaz, eta abar. Aldean nuen jendeak, era berean, zelaiaren urruntasunaz jabearazi ninduen, hau da, kirolarien urruntasunaz, eta orduan gogoratu nintzen Schopenhauer ez, hark idatzi bai  tzuen (eta neuk irakurri) urruntasunak pentsamendua handitzen duela.
|
|
|
Egia.
|
Baina
, behingoz, ez nuen pentsamendua xaxatu nahi, kirolarien saioak zertan ziren ikusi baino. Urrun nengoenez, zelaira ahalik eta gehien hurbil  tzea erabaki nuen.
|
|
|
Gizagaixoa, pentsatu nuen nire kabutan, hori esaten duenak oinaze esanezinetarako prestatu behar du bere burua.
|
Baina
neskatoa isilik gelditu zen. Zelaira begira zegoen, edertasunari atalak ebatsiz.
|
|
|
Zelaira begira zegoen, edertasunari atalak ebatsiz.
|
Baina
, natorren harira. Natorren zelaira.
|
|
|
Ezereza. Polita,
|
baina
. Politagoa, baina, hau:
|
|
|
Polita, baina. Politagoa,
|
baina
, hau: jaur  titzaile batek, xabalina gehiegi atzeraturik... jaurtitzeko garaian besoa atzetik aurrera indarrez eraman...
|
|
|
Eta zer esaten zaio ezkara  tzean topatzen duzun auzo zendu ibiltariari? Irribarre egin nuen berriz ere,
|
baina
hatzen dardarizo nabarmenek beste zerbait adierazten zuten, nik neure buruari ezkutatu nahi niona. Ezin uka dezaket:
|
|
|
Tira, motel, txorakeria batengatik horrela deskontrolatzea ere, esan nion neure buruari, sabel arnasaldi batzuk saiatzen nituelarik.
|
Baina
, alferrik. Alditxartuta nengoen, guztiz alditxartuta.
|
|
|
Telefonoa hartu, eta lantegiko zenbakia markatu nuen. Bai, mesedez, Eugenio Feuerrekin hitz egin nahi nuke; oi, barka, jauna,
|
baina
Feuer jauna atzo hil zen; nola?; bai, jauna, auto batek harrapatu zuen Abenidan eta seko utzi zuen... Negar zotinka hasi zitzaidan Rosita, eta asko sentitzen dut doi doi esanik moztu nuen deia.
|
|
|
Okerrago oraindik. Zer egin nezakeen,
|
baina
–Hasteko, lasaitu.
|
|
|
Mingarria da gertatu zitzaidana konta  tzea.
|
Baina
, adi; kutxazain automatikora joan nintzen, propio ere ez, ohituraz bezala, edo; klabea markatu, eta saldoa eskatu nuen. Estreinakoa kamioi baten azan  tzak eragotzi zidan, baina hurrengo mezu errepikatuak argi eta garbi entzun ahal izan nituen.
|
|
|
Baina, adi; kutxazain automatikora joan nintzen, propio ere ez, ohituraz bezala, edo; klabea markatu, eta saldoa eskatu nuen. Estreinakoa kamioi baten azan  tzak eragotzi zidan,
|
baina
hurrengo mezu errepikatuak argi eta garbi entzun ahal izan nituen. Zera esaten zidan kutxazainaren ahots metalikoak, bazela T. n ni baino ederrago bat.
|
|
|
" Eta niri zer", pentsatu nuen nire kabutan, kutxazainak esaten zidana sinetsi ez ezik, asko inporta zitzaidalako. Hankek ihes egin nahi zuten,
|
baina
hatzek, oharkabean bezala, agindutako eragiketa burutu zuten sekulako abailaz. Hantxe azaldu ziren, pantailan, ederrenaren izen abizen eta gainerako xehetasunak.
|
|
|
Barka, baina suak hartzen nau. Eta nire aitaren etxea egurrezkoa da, eta defendatuko dut otsoetatik, sikateetatik, Jehovaren lekukoetatik (kosta lain kosta),
|
baina
sute batetik nuke. Sua Jainkoaren haserrea da.
|
|
|
Zer koartada? Taxistak ere barre egiten dio dakarren planta xehetuari,
|
baina
oharkabean argudiatzen dituen zuribide ero edo fantastikoei. Baina frogak dakartza ugari:
|
|
|
Taxistak ere barre egiten dio dakarren planta xehetuari, baina oharkabean argudiatzen dituen zuribide ero edo fantastikoei.
|
Baina
frogak dakartza ugari: ariman, gorputzean, oroimenean.
|
|
|
Nahikoa behar luke horrekin.
|
Baina
gudariak badaki ez dela hain erraza gertatuko, irabaztear duela oraindik gudualdirik bortitzena. Etxe atarian utzi du taxiak.
|
|
|
Bai, John.
|
Baina
, lasai horregatik. Hemen ez dugu autorik saltzen.
|
|
|
Neuk ere bai, John.
|
Baina
hori geure barnean dago soilik.
|
|
|
Ez, prezeski.
|
Baina
nire besoen falta ez dut alaitasunez bizi.
|
|
|
Barka, Smart,
|
baina
hemen galderak neuk...
|
|
|
|
Baina
, zerarena, tarantismoarena?
|
|
|
|
Baina
, zera, patologia hau...
|
|
|
Bada, ez nizuke esaten jakingo.
|
Baina
, ikus dezagun: ziklotimiarik?
|
|
|
Paradoxak mugiarazten ditu munduaren ardatzak.
|
Baina
, baina, zer dira hodei hauek, lagun, aireak suzko ilajeak bezala badaramatzanak, auskalo nora, eta hain urrun?
|
|
|
Paradoxak mugiarazten ditu munduaren ardatzak. Baina,
|
baina
, zer dira hodei hauek, lagun, aireak suzko ilajeak bezala badaramatzanak, auskalo nora, eta hain urrun?
|
|
|
Ya lo creo.
|
Baina
txikiago bat nahi nuke.
|
|
|
Zortzi gonbidatu zenbatu nituen denera, ni tarteko, zein baino zein dotereago jantzita, urduri eta irribarretsu, jada patrikak edo poltsak berotzen zizkigun dirutzak bizi berri bat, beste bizitza bat hasteko parada edota bidea ekarriko zigun esperantzan. Haietako bat, itsua, belus moketa ikusgarriarekin estropezu eginda, han joan zitzaigun eskailera pikoan behera, gure begien aurrean, beldurrezko filmetan gertatu ohi den baino kalapita handiagoa eginez, zer diren gauzak; gu iristerako,
|
baina
azafatak minutu bat lehenago joanak baitziren beren zerbitzu publikoak beste norbaiti eskaintzera, Borge jauna zen, odol borbor itxuragaiztoan, bragetako botoiak lotsagabe irekita zituela. Badaezpada ere, prestu hurbildu gin  tzaizkion lau gizasemeok, eta hil aginean zen gizajoak hala eskatuta, esan liteke, bada buruan lau kolpe latz lehor eman genizkion zoruaren kontra, adeitsu asko, eta, aireari (eta bizitzari) azken ostikada haserretua joz, Borge jaunak herio betikoa besarkatu zuen azkenik eta sofrikario erantsirik gabe.
|
|
|
" Aurrerantzean, gure begiak ipurtargi izango ditu, artizar, itsas faro eternitatearen bidezidor terraltsuetan". Guk, gorputzari bere horri begira, amen erantzun genuen, eta, diru kontaketarekin hasi aurretik, otoitz labur
|
baina
sentibera bat errezatu genion negar malkotan. Nik, etsiak jota, esan nuen:
|
|
|
Aurretik, bertsolariak eta suziri ekologikoak eta herri kirolak izan ziren, eta trikitilariak, eta, gero, Jesus Bihotzekoaren orfeoiak zazpi ordu eta erdiko gregoriano saio zoragarria eskaini zuen, ehundaka belarrion gozamenerako. Eta hura guztia ongi zegoen, bai,
|
baina
jendea beste zerbaiten zain zegoen. Laster hasiko ziren estreinako txistu erre ozpinduak.
|