2006
|
|
Hitz zaparrada noiz bukatuko zain daude Nerea eta bere izeko, behingoz Luisari kasu egiteko,
|
baina
emakume hari begira geratu dira, hitzek zorabiatuta bezala, esnatu da esan duen arte. Berriz agertu da urre zati distiratsua errekako harrien artean.
|
2008
|
|
–Vronsky makurtu egin zen treneko bagoira sartzera zihoala,
|
baina
emakume hari berriz ere so egiteko beharrizana sentitu zuen, ez ederra edo dotorea zelako, ezta haren figura osoari zerion soiltasun xarmagarriagatik, ezpada haren begitarte liluragarriaren aldartea, Vronskyren ondotik iragan zenean, bereziki goxoa eta xamurra zelako.?
|
2009
|
|
–
|
Baina
emakume harengatik da! Ez al duzu ulertzen, Dario?
|
2010
|
|
Ez zuen inolako susmagarri arrastorik utzi nahi eta bide puska bat egingo zuen oinez Maria Fernandaren etxeraino. Ziur zegoen ezkaratz hartan ez zuela ezer berezirik aurkituko
|
baina
emakume hura bere lekuan kokatzeko eta berari buruzko irudia osatzeko bizitokia zein zuen jakiteak lagunduko zion, noski. Arte eroslea baldin bazen, inguru aberatsean biziko zela imajina zezakeen baina bizilekuaren datua zehatzago ezagutu nahi zuen.
|
2015
|
|
Orduan ez nuen jakin neure tristura eta etsipenaren beharrak eraginda ote zen, edo benetan gozoa duelako ahotsa nire emazteak,
|
baina
emakume hari arreta handiagoarekin behatu nion handik aurrera. Txiki samarra zen, ilea motz eta beltz, mutilen antzera moztuta.
|
|
|
baina
emakume hura larrua jotzen pantera zuan.
|
2019
|
|
1980an Evans atxilotu zutenean elektrizitatea lapurtzeagatik, Elizabeth izeneko emakume batekin bizi zela adierazi zion poliziari,
|
baina
emakume hura ez zen sekula identifikatua izan. Litekeena da hura izatea Bear Brookseko biktima heldua.
|
2020
|
|
Konplikaziorik batere ez.
|
Baina
emakume hark bazuen zer edo zer: haren ahotsak, ahoak, ezpainen mugimenduak... kateatuta nindukaten.
|
|
Izan ere, gainerakoen janzkerek, adinek, baita, huts egiteko beldurrik gabe, gure bizimoduek, elkarren arteko antz gutxi izanen zuten.
|
Baina
emakume harena guztiz ezberdin zen. Janzkeraren aldetik, berezkoa baina nahiko konbentzionala.
|
|
Ez.
|
Baina
emakume hura, testuan Teresa dena, Mercedes zen, seguru nago. Merceditas.
|
2021
|
|
Baginen mandatari batzuk auzoan, adin berekoak, eta Gaztelapiko mendian zulo bat egin genuen bakoitzaren eskupekoak gordetzeko. Gogoan dut behin mandatu bat egin behar nuela, etxe batera olioa eraman behar nuela,
|
baina
emakume hark ez zidan inoiz eskupekorik ematen. Haserre, gurdia hartu eta maldan behera bota nuen.
|
2022
|
|
Ez geunden jada instituzio hartako patioan.
|
Baina
emakume hark errime jarraitzen zuen, bere purrustadarekin. Eta nik ahoa ireki ezinik.
|
|
–Hegan egiten dut teilatuen gainetik –ongi hezitako mutila nintzen, eta helduak begirunez tratatzen irakatsi zidaten, hitzez zein kolpez irakatsi ere.
|
Baina
emakume haren galderek neure onetik atera ninduten.
|
|
...larrua, Moises, aita guztien aita, neskamearekin oheratu zena emaztea antzu zuelako, halaxe esaten zuten, eta Moises neskamearekin oheratu zela ere ez da seguru, beharbada Abraham izan zen, edo Noe, bost axola, gizonen arteko bat izan zen bizar zuria luze eta zahar jakintsuen eitekoa, gizonen arteko bat askoz ere nahiago zituenak putak bere emaztea baino, Jainkoa puterioan ohoratzen zuenetako bat,
|
baina
emakume hark izena bazuen, bai, Agar izena zuen, izen bat zuen baina izenaren jabe izatea ez da aski haren larruan egoteko, Bibliak aipatzea ez da aski puta bat baizik ez izateko, eta ni beste emakume hura banintz, Sarah, zin degizut neure eskuez akabatuko nituzkeela biak, Itsaso Gorriaren eta suzko sasien suminez akabatuko nituzkeen, haiek elkar ukitu baino lehen garbituko nituzkeen, bele zaharr... Nire bezero troparen artean bada beste Michael bat, lehenago Jack zena, izena aldatu eta bere arrastoa ezabatu nahi izan zuena inondik ere, izen bat ahantzarazterik balego bezala, izenak putei axola balitzaizkie bezala, eta beharbada bezero horrek ere ahaztua du bere buruari eman zion gai  tzizena, beharbada egun batean kapritxo horixe eman zion bere buruari nire ate aurrera etorri aurretik, silaba bakarreko izena edukitzen asperturik zegoenean nonbait ere, berarekin ibili dudan hoztasuna sentitu nahi zuen, eta delako Michael hori beti beltzez jantzirik etorri ohi zen, judutzat identifikatzen duten txapela eta berokia jantzirik, eta nik sekretuan Sabbat eko belea izenarekin bataiatu dut, izen horrekin bataiatu dut Michael hileta aura batek inguratzen duelako, sudur makoa delako eta oroz gain begiratzeari uzten ez dizuten begi txiki erregarriak dituelako, Michaelek judu ez diren puten hankartean darabil judukeria, pentsatu ere ez juduen artean erabiltzea judukeria, kasu eman behar du komunitateak ez dezan jakin Yahveren legeen ezkutuan puterioan ibili ahal dela, nonahi dagokeela abentura, baita judu ez diren gazteen sabelpean ere, eta sinetsi gero, zoragarri zait rabino hori, nire rabino hori kasik egunero etortzen zait ile kiribil grisa belarri atzean duela, begizta horixka handiak alkandoratik zintzilik, eta txirikorda txiki batzuk korapilatuak ez dakit zein kultu praktikarako, eta kultu horretaz ere ez dakit ezer, edo ia ezer ez, juduei soilgunea estaltzen dien txano biribil hori eta kasher sukaldea besterik ez, harrizko murru baten aurrean egiten dituzten errezoak eta zirkuntzisioa, liluragarria zait Moises gogorarazten baitit, katekesi garaiko gizona, nire aitaren Bibliako huraxe, Moises gogorarazten dit zahar jakintsuaren bizarzuria, luze, zutik desertuko hondarra zapaltzen duten larruzko sandaliak jan  tzirik eta dena dakienaren aire horrekin, zeru itsasoei begira bidea irekitzeko ahaleginean, Jainkoaren hatzak hautatua izanaren patriarka duintasunez zutik, bertute guztietako gizona, gizateria Lur agindura eramateko enkargua duena, gela honetaraxe, adibidez, non bezeroen zain bainago, nire ohean herri guztiak batzen dira-eta, japoniarrak eta indiarrak, non belaunikatzen baita bere buztanaz seinalatzen nauen gizon pila hori ere, neu ere hautatua naiz eta hori baino gehiago, zerumugako promesa horixe naiz, tira, inoren kirtena ahora sartzeko behar dudan denboran, gero denak atzera berriz ere beren jainkoagana bidaltzen baititut, atzera behar duten denbora hartzera, atzera betiko bizira itzultzeko, bakarrak eta mimatuak direla pentsatuz, egiaren jabe direnen bide zuzenean daudela pentsatuz, Michaelek Moises dakarkit gogora, hark gogor ekiten zien gauari eta ekaitzari besoetan Legearen taulak zeramatzala nola eskaintzen baita haur jaioberri bat sakrifizioan, bai, Michael Moises horixe da, zeinaren inguruan trumoiak eta tximistak erortzen baitira, infernua zerutik baletor bezala, betiereko kondena jendearen buru gainean pitzatzera balihoa bezala, tximista zuri handiek denboren eta idoloen hasierako herria aldizka argitzen dutela, zeru goienetik ospakizunean esku hartzen zuen urrezko ardi larrua, Moises, aita guztien aita, neskamearekin oheratu zena emaztea antzu zuelako, halaxe esaten zuten, eta Moises neskamearekin oheratu zela ere ez da seguru, beharbada Abraham izan zen, edo Noe, bost axola, gizonen arteko bat izan zen bizar zuria luze eta zahar jakintsuen eitekoa, gizonen arteko bat askoz ere nahiago zituenak putak bere emaztea baino, Jainkoa puterioan ohoratzen zuenetako bat, baina emakume hark izena bazuen, bai, Agar izena zuen, izen bat zuen baina izenaren jabe izatea ez da aski haren larruan egoteko, Bibliak aipatzea ez da aski puta bat baizik ez izateko, eta ni beste emakume hura banintz, Sarah, zin degizut neure eskuez akabatuko nituzkeela biak, Itsaso Gorriaren eta suzko sasien suminez akabatuko nituzkeen, haiek elkar ukitu baino lehen garbituko nituzkeen, bele zaharraren sexuak puta gazteenari ekin baino lehen, eta jarraian zeruari zuzenduko nintzaiokeen garrasika urkatu nazatela, gurutziltzatu nazatela, akabatutu nadila traizionatu egin nautelako, baina zer jainko suerte zara zu gizonak beren mirabearen besoetara bultzatzen dituzuna, mirabeei putarena egiten uzten diezu, eta alderantziz neu izan banintz mirabe hori, neure buruaz beste egingo nukeen, Jainkoa desafiatuko nukeen bertan suntsitu nintzan, gatzezko estatua bihurtu nintzan gizateria krimen horretatik kanpo utzi ahal izateko, Historia beste modu batera idazteko, beste nonahi gertatzeko, eskutik heldurik doazen aiten eta amen bizian, mirabea atzetik doakiela segurtatuz, gurasoak zein dituzten eta mirabearen funtzioa zein den badakiten seme alaben bizian.
|
|
Nire bezero troparen artean bada beste Michael bat, lehenago Jack zena, izena aldatu eta bere arrastoa ezabatu nahi izan zuena inondik ere, izen bat ahantzarazterik balego bezala, izenak putei axola balitzaizkie bezala, eta beharbada bezero horrek ere ahaztua du bere buruari eman zion gai  tzizena, beharbada egun batean kapritxo horixe eman zion bere buruari nire ate aurrera etorri aurretik, silaba bakarreko izena edukitzen asperturik zegoenean nonbait ere, berarekin ibili dudan hoztasuna sentitu nahi zuen, eta delako Michael hori beti beltzez jantzirik etorri ohi zen, judutzat identifikatzen duten txapela eta berokia jantzirik, eta nik sekretuan Sabbat eko belea izenarekin bataiatu dut, izen horrekin bataiatu dut Michael hileta aura batek inguratzen duelako, sudur makoa delako eta oroz gain begiratzeari uzten ez dizuten begi txiki erregarriak dituelako, Michaelek judu ez diren puten hankartean darabil judukeria, pentsatu ere ez juduen artean erabiltzea judukeria, kasu eman behar du komunitateak ez dezan jakin Yahveren legeen ezkutuan puterioan ibili ahal dela, nonahi dagokeela abentura, baita judu ez diren gazteen sabelpean ere, eta sinetsi gero, zoragarri zait rabino hori, nire rabino hori kasik egunero etortzen zait ile kiribil grisa belarri atzean duela, begizta horixka handiak alkandoratik zintzilik, eta txirikorda txiki batzuk korapilatuak ez dakit zein kultu praktikarako, eta kultu horretaz ere ez dakit ezer, edo ia ezer ez, juduei soilgunea estaltzen dien txano biribil hori eta kasher sukaldea besterik ez, harrizko murru baten aurrean egiten dituzten errezoak eta zirkuntzisioa, liluragarria zait Moises gogorarazten baitit, katekesi garaiko gizona, nire aitaren Bibliako huraxe, Moises gogorarazten dit zahar jakintsuaren bizarzuria, luze, zutik desertuko hondarra zapaltzen duten larruzko sandaliak jan  tzirik eta dena dakienaren aire horrekin, zeru itsasoei begira bidea irekitzeko ahaleginean, Jainkoaren hatzak hautatua izanaren patriarka duintasunez zutik, bertute guztietako gizona, gizateria Lur agindura eramateko enkargua duena, gela honetaraxe, adibidez, non bezeroen zain bainago, nire ohean herri guztiak batzen dira-eta, japoniarrak eta indiarrak, non belaunikatzen baita bere buztanaz seinalatzen nauen gizon pila hori ere, neu ere hautatua naiz eta hori baino gehiago, zerumugako promesa horixe naiz, tira, inoren kirtena ahora sartzeko behar dudan denboran, gero denak atzera berriz ere beren jainkoagana bidaltzen baititut, atzera behar duten denbora hartzera, atzera betiko bizira itzultzeko, bakarrak eta mimatuak direla pentsatuz, egiaren jabe direnen bide zuzenean daudela pentsatuz, Michaelek Moises dakarkit gogora, hark gogor ekiten zien gauari eta ekaitzari besoetan Legearen taulak zeramatzala nola eskaintzen baita haur jaioberri bat sakrifizioan, bai, Michael Moises horixe da, zeinaren inguruan trumoiak eta tximistak erortzen baitira, infernua zerutik baletor bezala, betiereko kondena jendearen buru gainean pitzatzera balihoa bezala, tximista zuri handiek denboren eta idoloen hasierako herria aldizka argitzen dutela, zeru goienetik ospakizunean esku hartzen zuen urrezko ardi larrua, Moises, aita guztien aita, neskamearekin oheratu zena emaztea antzu zuelako, halaxe esaten zuten, eta Moises neskamearekin oheratu zela ere ez da seguru, beharbada Abraham izan zen, edo Noe, bost axola, gizonen arteko bat izan zen bizar zuria luze eta zahar jakintsuen eitekoa, gizonen arteko bat askoz ere nahiago zituenak putak bere emaztea baino, Jainkoa puterioan ohoratzen zuenetako bat, baina emakume hark izena bazuen, bai, Agar izena zuen, izen bat zuen baina izenaren jabe izatea ez da aski haren larruan egoteko, Bibliak aipatzea ez da aski puta bat baizik ez izateko, eta ni beste emakume hura banintz, Sarah, zin degizut neure eskuez akabatuko nituzkeela biak, Itsaso Gorriaren eta suzko sasien suminez akabatuko nituzkeen, haiek elkar ukitu baino lehen garbituko nituzkeen, bele zaharraren sexuak puta gazteenari ekin baino lehen, eta jarraian zeruari zuzenduko nintzaiokeen garrasika urkatu nazatela, gurutziltzatu nazatela, akabatutu nadila traizionatu egin nautelako, baina zer jainko suerte zara zu gizonak beren mirabearen besoetara bultzatzen dituzuna, mirabeei putarena egiten uzten diezu, eta alderantziz neu izan banintz mirabe hori, neure buruaz beste egingo nukeen, Jainkoa desafiatuko ...larrua, Moises, aita guztien aita, neskamearekin oheratu zena emaztea antzu zuelako, halaxe esaten zuten, eta Moises neskamearekin oheratu zela ere ez da seguru, beharbada Abraham izan zen, edo Noe, bost axola, gizonen arteko bat izan zen bizar zuria luze eta zahar jakintsuen eitekoa, gizonen arteko bat askoz ere nahiago zituenak putak bere emaztea baino, Jainkoa puterioan ohoratzen zuenetako bat,
|
baina
emakume hark izena bazuen, bai, Agar izena zuen, izen bat zuen baina izenaren jabe izatea ez da aski haren larruan egoteko, Bibliak aipatzea ez da aski puta bat baizik ez izateko, eta ni beste emakume hura banintz, Sarah, zin degizut neure eskuez akabatuko nituzkeela biak, Itsaso Gorriaren eta suzko sasien suminez akabatuko nituzkeen, haiek elkar ukitu baino lehen garbituko nituzkeen, bele zaharr...
|
|
Zer erregimentutakoak? Aldamenekoari galdetu zion,
|
baina
emakume hark jada ez zuen astirik izan ezer ikusteko edo galdetzeko. Kamioia urruntzen ari zen, jende oldean galtzen.
|
2023
|
|
Zuritasuna eta feminismoaren agenda bereizten ez direnez, hango eta hemengo feministak feminista zurien genealogiara eta epistemologiara lotuta daude oraindik ere. Neskato beltzek Susan B. Anthonyri buruz ikasten dute eskolan, eta oharkabean goresten dute,
|
baina
emakume hark, Hamabosgarren Zuzenketa aurrera zihoalako amorraturik, zera esan zion Frederick Douglassi: " Nahiago nuke eskuin besoa moztu, negroen boto eskubidearen alde –eta ez emakumeen alde– lan egin edo halakorik eskatu baino".
|
|
Carvalhok, une hartan, Cerdan bat pizteko gogo izugarria zuen,
|
baina
emakume haren lubakian irekitako zirrikitua zabalagotzea premiazkoagoa iruditu zitzaion.
|