|
2000
|
|
|
1 Naharoki nekeza da zehaztea zer den baskotasuna, zer eta nor den baskoa,
|
baina
zer ez dena komunki errazagoa da jakiten. Francesco Petrarca, adibidez, ez zen baskoa izan.
|
|
|
Antzerkiak ezin du telebistarekin lehiatu jakina,
|
baina
zer egin daiteke jendea antzerkira maizago hurbil dadin?
|
|
|
Baserritarrak ziren, zeharo herri euskalduna; pentsa, ni garai hartan Sarako eskolara joan nintzen eta ez nuen frantsesik ikasi! Ikasi nuen" La Marsellesa"
|
baina
zer kantatzen nuen ez nekiela. Beti egoten ginen zigortuak, beti euskaraz hitz egiten genuelako.
|
|
|
Inork ez daki hau hemen dagoenik, maila horretan. Desajuste hori bukatu behar da, zer ikasia bai
|
baina
zer irakatsia ere badugu, asko. Komeni zaigu ahalegin hori egitea, eta ez bakarrik etxean beste prestigio bat izateko.
|
|
|
Egia da, teorikoki behintzat, lurraldetasun politikoak beste sostengu bat emango liokeela lurraldetasun espiritualari.
|
Baina
zer egiten du lurraldetasun geografiko batek, espiritualak betidanik erakutsi dion erreferentzia eta baloreen sarerik gabe. Lurraldetasun espirituala da inportanteena eta gaur guztiz ahaztuta dugun kontua da.
|
|
|
Elkarrizketa batean honakoa aitortu zuen: " Berez naiz esaera errazak eta sinpleak egitearen zale.(...)
|
Baina
zergatik kontatu behar dira gauzak ahalik eta zailen. Erraz kontatuta uler balitezke eta esanahi berdina baldin badute, askotan, grazia gehiagorekin gainera..." (Habe 219)
|
|
|
Izan ere, sumatzen ez diren gorputzaren atalakadierazten ditu.
|
Baina
zer da sumatzea?
|
|
|
Ziber espazioko entzuleengana iristea edonoren esku dago, diru gutxi behar baita irratigunea muntatzeko.
|
Baina
zer bilatzen dute irrati enpresek hedabide berri honetan. Hasieran presentzia instituzionala baino ez, hau da, enpresaren irudia present egotea kanal berrian.
|
|
|
Pena bakarra daukat, gutxi gorabehera hilabetea izango baita gaitzen batek zentzumenak ukitu zizkionetik, eta geroztik ez du gaixoak ezer entenditzen, eta alferrik da berarekin berba egitea, alferrik da... Eta pena dut, azken urte honetan ez dudalako adorerik izan sekretu txiki bat kontatzeko, eta oraintxe esango nioke,
|
baina
zertarako, ezin badu ulertu... Eta kontua da zuoi ere ez dizuedala inoiz esan.
|
|
|
Badakit lehenago, askoz ere lehenago konturatu behar nuela horretaz.
|
Baina
zer egingo diogu, orain dela hain denbora gutxi jakin badut loturek min egiten didatela eta neure buruaren alde ezezagun bat ere deskubritu badut?
|
|
|
Beharbada hantxe egon zen, norbaitek irekiko ote zuen esperantzaz kargatua, nork daki zein sekretu gordeaz bere orrien artean.
|
Baina
zertarako balioko zuen horrek. Alegia, Eiderren bidaia Euskal Herritik biluzteak; zertarako hori?
|
|
|
Elizara zergatik sartu zen ere jakin gabe, berak bezalako ateo batek han aurreko gurutziltzatuaren babesa zertarako behar zuen oso ondo ulertu gabe.
|
Baina
zer egingo zuen berak. Izan ere, aulkian jesarri zenetik kristoak ez zion begirik gainetik kendu.
|
|
|
Barkamena eskatuko nioke jende askori orain,
|
baina
zertarako. Ni neu izatera ez al naiz etorri hona?"
|
|
|
Arrazoi sinplea zen, bai.
|
Baina
zer. Jendea suizidatu egiten da bere futbol selekzioak galtzen duenean, edo burtsak behera egiten duenean, edo Nostradamusek milagarren aldiz munduaren akabera aurreikusten duenean.
|
|
|
Zerbait idatzi behar eta, aurreko hitz horiek idatzi ditut Derryri buruz.
|
Baina
zer uste duzu, Bitakora, asko inporta zaidala Derry txukuna den edo ez. Ba ez, ez zait batere inporta.
|
|
|
Larregi pentsatzeak inoiz ez dio onik egin arduratzeko motiboren bat duenari, eta hori ondo baino hobeto zekien berak ere,
|
baina
zer egingo zuen ba. Holakoetan ez zitzaion pentsamendu positiboegirik etortzen.
|
|
|
Aurreko egunak telebistako eguraldi saio guztiak aztertzen igaro zituen, arrakasta handirik gabe hala ere, zaila izaten baita Europa osoko eguraldia erakusten duen katerik aurkitzea. Asko jota tenperaturen berri izan zezakeen,
|
baina
zertarako. Irlandako tenperaturak nahiz River Plate ko ordezko atezainaren izenak berdintsu axola behar bailioke esmeralda koloreko irlara joan nahi duen edozeini.
|
|
|
Hemen zuria, han beltza.
|
Baina
zer zegoen, zer dago zuriaren eta beltzaren aitzinetik. Zeren batetik sortzen baita bia eta, beraz, anai arrebak dira zuria eta beltza, sorburuan bat dira.
|
|
|
Eta nola, beraz, kontradikzioneak, hartaraz gero, itxurazkoagotzat jotzen ditudan egiazkoagotzat baino, zer gertatuko litzateke, baldin, zuk gutunean erraiten zenidan bezala, Giordano Brunoren ideiak aintzakotzat hartu eta are urrunago joanen bagina? Izan ere, mundu honetaz eta bertzeaz mintzatzen gara franko,
|
baina
zer, mundu hau eta bertzea bat eta bera balira. Materiaz eta spirituaz mintzo gara, baina zer, biak bat eta bera balira, espazioaren infinitutasunean?
|
|
|
Izan ere, mundu honetaz eta bertzeaz mintzatzen gara franko, baina zer, mundu hau eta bertzea bat eta bera balira? Materiaz eta spirituaz mintzo gara,
|
baina
zer, biak bat eta bera balira, espazioaren infinitutasunean. Denboraz eta eternitateaz mintzo gara, baina zer, biak bat eta bera balira?
|
|
|
Materiaz eta spirituaz mintzo gara, baina zer, biak bat eta bera balira, espazioaren infinitutasunean? Denboraz eta eternitateaz mintzo gara,
|
baina
zer, biak bat eta bera balira. Baina eternitatea denbora balitz eta denbora eternitate, mundua Jainkoa bezain betidanikoa izanen litzateke; eta materia eta spiritua bat balira, Jainkoa eta mundua bat lirateke, eta, halatan, sainduen komunionea kreazio osoaren eta bertan bizi garen izaki guztien komunione jainkozko bihurtuko genuke.
|
|
|
|
Baina
zertaz kexatuko naiz ni orain, baldin hainbertze erreberentziaren ondoren konkorturik akabatu ez banuen behintzat...?
|
|
|
—Zahartu,
|
baina
zertarako zahartu. Zeren eta zahartasuna baita bizitzako hatskeria eta higuina.
|
|
|
Barrengo dei edo barren dei hori:
|
baina
zer da dei deigarri hori, jaun André. Jainkoaren hitza dea, arimaren lurretarat eroria eta amets batek eguzki bihurtua?
|
|
|
—eta, betartea irri batez argitzen zuela, erran zuen—:
|
Baina
zertarako pentsatu, musikak hegaldaraz bagaitzake?
|
|
|
Ene bozkarioa, Elbira jauregitik modu hartan alde egiten ikusi nuenean, apaldua eta zapaldua!, zeren iduritzen baitzitzaidan ezen bihotza hautsi eta arrobatu zidala, eta haren traizioneak ez zuela bertze pagamendurik merezi;
|
baina
zer pena hartu nuen, aldi berean, zeren bainekien ezen jaio orduko ihartu eta hostogabetu zitzaidala Elbiraren begietako leihoetarik atzeman eta usaindu nuèn udaberri ezin ederrago hura...! Eta ene eskuei behatu nien lehenik, eta imajinazinoak lumarik gabeko bi usakume ekarri zizkidan haietarat, biak hatsik gabe; eta ene bihotzari behatu nion gero, eta barrenaldea harrak janik ediren nuen.
|
|
|
Eta jaso nituen begiak eta hodei hura ikusi nuen, gurdi bat zirudiena, haizearen zaldiek tiratua, eta neure burua haren gainean idurikatu nuen, Urbiaindik urrun ninderamala, gero eta urrunago; idurikatu nuen gero ezen Italian ezagutu nuen napolitarra etxe ondotik iragan zitekeela bere Donejakuerako bidean, eta harat joan nintekeela ni ere harekin, neure buruari galderarik egin gabe, gitarra musikaren hatsarekin bat eginik, eta behatu ere egin nuen bidean goiti, ea ba ote zetorren...
|
Baina
zer nenbilen ni, ezinezko amets hartan denbora alferrik galtzen. Norat joan behar nuen nik, baldin ez banuen norat joan?
|
|
|
—Hiltzerat...?
|
Baina
zer da hiltzea.... Izan ere, Jainkoaren garazian hiltzen dena bizi da, eta betiko bizi da; aldiz, bekatu mortalean bizi dena ez da bizi, hilik dago... eta betiko hilik, baldin konfesatzen ez bada.
|
|
|
|
Baina
zertaz harritzen naiz.... Izan ere, higitu nintzen lehorretik itsasorat eta itsasotik lehorrerat, higitu nintzen Mundu Zaharretik Berrirat eta Berritik Zaharrerat, eta higitzearen higitzeaz higatu nintzen guztiz.
|
|
|
Haatik, orain artean hipotesi baten ildotik mugitu naiz, ontzat eman baitut, neure pentsu guztietan, izan, banaizela, eta zerbait osoa naizela.
|
Baina
zer da nitasunaren osotasun hori. Non dago gure nitasuna, eta non gure osotasuna, lotarat goazenean eta ametsetan hasten garenean, konparazione, eta gure arimak arima herratu baten antz handiagoa hartzen duenean, halako moldez, non hegaldatzen baita handik honat eta hemendik harat, espaziorik sinestezinenetan barrena, borondate orotarik kanpoan balego bezala, kaosaren indarren menerat?
|
|
|
Non dago, bai, gure nitasuna eta gure osotasuna, gure bizitzako loaldi eta ametsaldi orotan, zeinak baitira, bataz bertze, gure bizitzaren herena?
|
Baina
zer erran dezakegu bertze bi herenez.... Zeren, itzarririk gaudenean ere, ez baitira gauzak hain klar eta hain garbi gertatzen, nola uste baitugu usu.
|
|
|
Noiz nagusituko zait berriro errekako uraren musika, urarekin ur, edo lizar hostoen musika, airean aire, nola nehoiz gertatu izan zaidan, erran ahal izan dezadan Pisan ezagutu nuen napolitarrak bezala: "
|
Baina
zertarako pentsatu, musikak hegaldaraz bagaitzake?", edo Joanes Gurutzekoak bezala: Entréme donde no supe,/ y quedéme no sabiendo,/ toda ciencia transcendiendo, galdegite orotarik eta mehatxuzko hodei orotarik harat, jakintasunaren orzkarbian...?
|
|
|
—eta, erranaz damutu balitz bezala, gaineratu zuen—:
|
Baina
zer nabilkizu ni hemen hau eta hura eskaintzen, zuhaur zaitugunean etxeko jauna?
|
|
|
gutitan eragin izan didate hain min handia hitz batzuek, nola eragin baitzidaten nafar haren hitzek.
|
Baina
zer egin nezakeen nik, disimulatu baizen. Zeren, alde batetik, nola gizon hura baitzegoen itsuturik eta guztiz hertsirik, ezin egin bainezakeen indiarren defentsa eta apologia garbia, sugeen putzuan akabatu zutèn indiar haiek bezala akabatu nahi ez banuen bederen, eta zeren, bertzetik, ez bainuen buruan Gorukiren iduria baizen, pentsaturik ezen zerbait egin behar nuela haren alde, neure burua galtzerat utzi gabe.
|
|
|
Ai, nola etorri zitzaidan orduan purgatoriorik ez zegoela erraiteko gogoa, eta imajinazinoaren asmakeriak zirela haiek!
|
Baina
zer egin nezakeen nik, baldin, arestian erran bezala, hura itsuturik bazegoen. Eta, halarik ere, zerbait egin nuen noizbait, zeren nafar hura munstro bat baitzen, eta ezin utzi nuen Goruki munstro haren atzaparretan...
|
|
|
|
Baina
zer... zer erran nahi ote zuen amak hitz haiekin. Zein ote zen amaren egia lazgarri eta beldurgarri hura?
|
|
|
Eta gaitz bakoitzari edireiten diogu erremedioa, eta hala egiten dugu aitzina...
|
Baina
zer gertatuko litzaiguke —galdetzen dizut—, baldin erremedio horiek arrazoinaren argitarat jarri eta ohartuko bagina ezen funtsik ez dutela, eta irrigarri ere direla hainbatetan. Zer gertatuko litzaiguke, baldin gure arrazoinak edirenen balu ezen gure erremedioek ez dutela erremediorik, eta hori dela egiaren egia erremediorik gabea?
|
|
|
|
Baina
zer nabilkizu hemen, jaun André, seigarren argumentuaren xerka, tigrea teologiarekin nahasten, piztiak jauregi inguruan zer nolako ehizak egin zituen oraino kontatu ez dizudanean. Mintza gaitezen, bada, tigre ehiztariaz.
|
|
|
Eta, kontra egiterat nindoakion, guztiz kontra nengoelako,
|
baina
zer aitzina nezakeen nik bide hartarik, harentzat hain inportant izan zitekeen kontuan.... Deus ez!
|
|
|
28 Frantses zaitut, akort,
|
baina
zer zara zu, oilar frantses bat edo oilo frantses bat?
|
|
|
ordea, zer da ni hori? Zeren, ni ni banaiz, nitasun bat dudalako da —modu batean deitzeagatik, jaun André—, eta ni nor banaiz, nortasun bat dudalako,
|
baina
zer dira eta zertan dautza nitasun hori eta nortasun hori, eta zer dakigu haietaz. Aurki guztiak baitu bere ifrentzua, eta gutien uste dugunean mintzatzen baita beldurra balentasunaren ahotik, edo urguilua eta handinahia umiltasunaren mihitik —ustekabeko ederrak izan behar ditugu azken judizioko egunean, jaun André...! —, eta orduan bizitza ez da lehen behakoan iduritzen zaiguna, baina bertze zerbait, hagitzez ere nahasiagoa eta konplexuagoa.
|
|
|
—Ez duzu eskolastikarendako hitz onik, Joanikot,
|
baina
zer da, bada, matematika, numeroen eskolastika baizik?
|
|
|
—eta, hatza bururat zeramala, segitu zuen—:
|
Baina
zer gertatuko litzateke, baldin dukea eta kondea lehorrak balira eta hertzeetan tapoi bana balute. Badituk, alabaina, belar eraginkorrak, horretarakotz...
|
|
|
Ikusten duzu, jaun André, gertaki batek zenbat korapilo dituen, eta hala nabilkizu handik eta hemendik horien laxatzen... Bai, badakit ezen ez dudala nehoiz ikasiko ezen bi punturen arteko biderik laburrena marra zuzena dela,
|
baina
zer egin behar dut nik, baldin puntu batetik abiatu orduko ohartzen banaiz ezen puntu horrek bertze hamaika puntu biltzen dituela bere baitan, eta puntu batetik bertzerako bidea, halatan, hamaika puntutatik bertze hamaika puntutarako bide korapilatsu bihurtzen zaidala, ezinbertzean. Eta, hala, egia bada ezen jakintasuna ezjakintasunaren korapiloak laxatzea dela, egia da, halaber, ezen, korapilo bat laxatzerako, bertze zazpi asmatu behar izaiten ditugula... eta hala betetzen dugu filosofoak erran zuena, zeren, gehiago dakigularik, gutiago baitakigu, zinez.
|
|
|
ezin joan zitezkeela osabaren kakategirat, baldin sugegorriren baten bisita izan nahi ez bazuten bederen.
|
Baina
zer gertatu zen orduan. Guztiei etorri zitzaiela harat joaiteko gogoa.
|
|
|
|
Baina
zer jakin dezakezu zuk zulo eta hutsune horietaz, zeren, ni baino zaharrago zaren arren eta zuretzat ere urteak aitzina doazen arren, baitirudi ezen, zenbatenaz aitzinago, hainbatenaz hobeki zaudela, arno zaharra bezala, eta zulo eta hutsune gutirako duzula, halatan, zeure burua, zure gutun argietan klar eta garbi irakur dezakedanez...?
|
|
|
Eta hala joan zaizkit orainokoan negozioak, haiei esker, ezin hobeki...", ihardetsi zion aitak. "
|
Baina
zer negozioz ari zara, jaun Martin, gorputzari lotuez edo arimakoez...?"" Mintza zaitez isilago, Graziana: gutien uste den lekuan, belarri bat dago adi", eta mementu hartan iduritu zitzaidan ezen aita ene belarriaz ari zela eta igarri egin ninduela... eta altxatzeko keinua ere egin nuen, handik ziztuan alde egiteko asmotan, baina amaren bozak geldiarazi ninduen:
|
|
|
Zeren, osaba Joanikoten antzera, urtxintxa baino arinagoa nintzen ni ere egiteko haietan.
|
Baina
zertarako balio zidan trebetasun hark. Izan ere, bagenituen sagarrondo lerdenak, eta haien artean bazegoen bat, sagarrondo izaiteko izugarri handia zena eta errege sagarrik onenak emaiten zituena.
|
|
|
Erraiten zuen Zizeronek: Consuetudo quasi altera natura, eta hala da, zeren ohiturek eta azturek noiznahi den alda bailezakete gure izatasuna eta bigarren izatasun bat osa, lehenengoaren eta etorkikoaren estalgarri eta ahanzgarri...
|
baina
zer erranen dizut nik, baldin egoera berrirat ohitzeko denborarik ere izan ez banuen, zeren eta anaiaren nagusitasuna buru bihotzez onartzen hasia nintzen puntuan gibela egin behar izan bainuen, noiz eta anaiak muga hura eta marra hura iragan baitzuen. Eta hura izan zen, halatan, ene gibelatzearen hobenduna, ez ni, zeren, noiz eta bihurtzen baita nagusiaren nagusitasuna nagusikeria eta haren harrotasuna harrokeria, orduan akabatzen baitira menekoaren esker onak eta mirespenak, eta hala egin zuen okerrera berriro anaiarekin nuen erlazioneak, hura Villagrandeko dukearen palaziorat joaiten hasi zenean, Espainiako handikien moduak eta moldeak ikasterat.
|
|
|
Eta sorpresa bat gainerat...?
|
Baina
zer sorpresa...?
|
|
|
Ama, behin baino gehiagotan erran dizudan bezala, ez zen sentimenduak agerian jartzen zituen pertsona, eta haren ateraldiak harritu egin ninduen lehenengoan...
|
baina
zer bertzerik egin zezakeen amak, baldin bere aldean nahi baninduen osaba Joanikoten aurkako nahaste borrastean. Hitzetarik harat, ordea, bere ohiko su hotz harekin mintzatu zitzaidan... baina su hotz hark suzko suak baino gehiago erretzen zuen batzuetan, nola erre baininduen mementu haietan.
|
|
|
Barkatu, Joanes, ene azken gutun honetan semetzat hartzen bahaut,
|
baina
zer izan haiz, bada, enetzat, izan ez nuen semea baizen...! Zeren, nor ote da aitaren seme semeagoa:
|
|
|
Eta barkatu, guztiz biluztuko natzaialako, zeren eta, neure buruaz bertze egiteko erabakia hartu izan ez banu, gordeko bainituen gauza batzuk neure golkorako eta neure baitarako,
|
baina
zertarako gorde orain...?
|
|
|
Oroitzen al dituk jaun Marcel zenarekin izan nituen diskusioneak, noiz eta poesia zientziaren aitzinean mesprezatzen bainuen, bai Plautok eta bai Terentziok erabili zuten harako erran hura —Amantes, amentes— nerabilela, amorioari irri eta trufa egiteko?
|
Baina
zer erran ote dut orain. Zeren egia bada ere, alde batetik, ezen amorosia erotasuna dela, ez ote dit amorosiak ere erakutsi bihotzaren egia, numeroetarik harat eta froga orotarik harat, eta ez ote du, halatan, bihotzaren egiak bere lengoaia propiala, eta ez ote da poesia lengoaia hori...?
|
|
|
|
Baina
zer esplikazione zuen ene desira hark. Egia ote zen, bada, Platonen leienda, zeinean kontatzen baita ezen aitzina hartan izaki haiek bizi zirela, aldi berean gizonen eta emaztekien ezaugarriak zituztenak eta gaurko gizonak eta emaztekiak baino ederragoak zirenak, eta hain zirela indartsuak eta urguilutsuak, non deliberatu baitziren, Titanak bezala, jainkoen kontra erreboltatzerat, harik eta Zeusek haiek guztiak azpiratu zituen arte, oinazturaren aizkoraz bitan banatzen zituela, eta hala gabiltzala gizon emaztekiok geroztik, amorioaren desira aseezinak bulkaturik, batzuk eta bertzeak bat egin nahirik, etorkiko batasuna amets?
|
|
|
Bai, hobe nuen gauzak bere hartan uztea, zeren eta ez al zuen, gainerat, begiak oina argitzen eta ez oinak begia...?
|
Baina
zer nenbilen ni han, bertzalde, amorioaren zuhaitzak lurpean gordetzen zituen erroetako bizarren peskizan, neure esku nituenean zuhaitzaren fruiturik jorienak eta urtsuenak, nola baitziren Mignonen errege sagar haiek, masailetakoak aitzinaldean, eta ipur-masailetakoak gibelaldean.... Eta fruitu haien ederrak itsutu, eta itsutasunak galdu ninduen...
|
|
|
argirik batere ez zela, lapurtzat hartu zaituela... Banekien gezurretan ari zela,
|
baina
zer egin behar nuen. Sinesten niolakoa, bertzerik ez.
|
|
|
Josefinak zerbaitetan lagundu izan banindu...
|
Baina
zer lagunduko nindian ilupa horrek, negar eta negar, horretan baizik ez ariki eta. Eta andrearen negarrak aski ez, eta seme alabak ere oihu batean, intzirika eta elkar joka, komunera nahi zutela, egarri zirela, gose...
|
|
|
—Hire alde ere atera nintekean,
|
baina
zer erran barregarri gelditu gabe? —irribarre erdia laurdenera ekarri zuen ezpainen arteko marra meheak— Agerian duk bi informazioen arteko aldea.
|
|
|
—Hala baitzen —errepikatu Ximurrak— Hildakoan mugitu izana sumatuko zian beharbada,
|
baina
zer erran zezakeen gure kontra, suspertu nahirik honat eta harat erabili genuela ihardetsiz gero. Hobe genuela bere horretan utzi izan bagenu?
|
|
|
Bakarra ere ez. Eta tristea da esatea,
|
baina
zer adierazi nahi du etsenplu odoltsu horrek. Bada, ezinezkoa dela komunikazioa gizakion artean.
|
|
|
Ez zen erantzunaren zain egoten. Nik banekien bazekiela galdetutako gauza guztien erantzuna,
|
baina
zer edo zertaz hitz egin behar zuen gurekin, eta edonori atsegin zaio jakitea bere gainetik dagoen batek bere arazoen berri dakiela eta kezkatu egiten dela. Gaur, egia esan, ezin dut horrelakorik jasan, baina orduan bertute zoragarri, gizon zuzenaren ispilu iruditzen zitzaidan erretorearen galdetu behar etengabea.
|
|
|
Bai, imajinatzen dut ni pub horretan sartzea gura duzula.
|
Baina
zer esango diot. Futxo eta errefutxo!
|
|
|
Mezua entzundakoan, hura ezaba ez zedin, berriro ere hirua sakatu behar nuen, baina hain ustekabe handiarekin, guztiz ahantzi dut.
|
Baina
zer mila sorgin! Izorra dadila!
|
|
|
Karmelo naiz eta hemen nauzu, zuen erantzungailu horrekin berba egin ezinik. Atzo ere deitu nizun,
|
baina
zer esan ez nekiela geratu nintzen, eta ez pentsa gaur hobeto nagoenik. Benetan, a zelako eginkizuna egokitu didazun.
|
|
|
Frazer: "(...) that these observances are dictated by fear of the ghost of the slain seems certain(...)"["(...) Betebehar hauek hildakoen espirituen beldurrak eragiten ditu ezbairik gabe"] 6
|
Baina
zergatik erabiltzen du" ghost" [espiritu] hitza Frazerrek. Oso ongi ulertzen du superstizio hori, ohikoa iruditzen zaion hitz baten bidez azaltzen baitigu.
|
|
|
Zerbait esan nahirik
|
baina
zer esan ezin asmaturik geratu zen Lauaxeta, eta ezintasun haren indarrak une batez ibiltzeari ere uztera behartu zuen.
|
|
|
– Drama latza izan behar dik, bai: bat batean berpiztu
|
baina
zer arraiotarako berpiztu haizen aztarrenik gabe...
|
|
2001
|
|
|
" Gizon ospetsu" bati entzundakoa, lehena: " Zinez zoragarria da bihotza gizon bati aldatzea,
|
baina
zertan gelditzen da zoragarritasun hori Ipar Amerikan behar dan aina sendagille ez baldin badago!". Honaino," gizon ospetsu" horren kexua.
|
|
|
Gaur egun mundu osoan bilatzen dena kontsumitzaileari zer hartzen ari den azaltzea da. Bai, ardo hau Errioxakoa da,
|
baina
zer aldetakoa, goikoa, behekoa.... Alfaroko klima bera Remellurikoaren ezberdina da.
|
|
|
|
Baina
zergatik kontrajartzen dituzu demokrazia eta sozialismoa?
|
|
|
Nire ustez demokrazia ezkerrari itsatsia dago itzala eguzkiari bezala; areago, demokraziarik gabe ezkerrak du inoiz gizarte berri bat eraiki.
|
Baina
zer nolako demokrazia. Ur sakonetan sartuko ginateke horri ekinez gero, baina oinarrizko arau bat bakarrik aipatuko dut, gizarte berria eraikitze lanean ari diren erakundeek demokratikoak izan behar dute.
|
|
|
Jateko ia ez genuen ezer ere, urik ere ez... baina hori dena ez duzu nabaritu ere egiten, zeren gauero oheratzen zara pentsatuz" beno, gaur ez naiz hil, bihar ea zer gertatzen den". Halako egoera gogorrean esaten duzu" beno,
|
baina
zer kristo egiten dut nik hemen. Zer obligazio daukat nik hemen egoteko?" baina bestetik:
|
|
|
Bestetik, horren guztiaren haritik, liburuaren industriaren ugaritzea ere etorri da.
|
Baina
zer esan nahi du industria hitz horrek. Bada, liburua produkzio kontsumo merkatuko legeen mende geratzen Juan Kruz Igerabide*
|
|
|
«Zuek oso ondo pasatuko zenuten,
|
baina
zer dauka ikustekorik horrek beste guztion bizitzarekin?» Ba, ezin dizut erantzun beterik eman, adiskide. Zure esku dago hori.
|
|
|
Irakurtzen dudana barneratzea zaila egiten zait.
|
Baina
zer edo zer ikusten badut eta gustatzen bazait, gai naiz momentuan gauza bera errepikatzeko. Niretzako hori da autodidakta izatea.
|
|
|
Han hemenka entzun da Hizkuntzen Urte Europarra dela 2001 urtea.
|
Baina
zer da zehazki urte hori. Zer dakar euskararako?
|
|
|
Beharbada irribarre egin duzu azken hau irakurtzean, irakurle.
|
Baina
zer egingo diogu, Olaldek ez zuen haxixa batere maite, nahiz entzuna izan bereizi behar zela beste batzuengandik: " Atxis bera, sendagillearen iritziz, ez da pozoi bat, baiña oso kaltegarria bai", baieztatzen zuen.
|
|
|
|
Baina
zertarako behar du dirua Tuteratik 4 kilometrora dagoen Argia ikastolak. Kontxi Blanco gurasoen ordezkariak ez du asko pentsatu behar galdera horri erantzuteko.
|
|
|
Horrelako poema gogotsu bat eginen nizuke,
|
baina
zer laburra den lirikarena.
|
|
|
"
|
Baina
zer axola zaio zigor zeldetan dagoenari urtaroen aldaketa" (GP, 9)
|
|
|
(Asaldatuta, zutituz)
|
Baina
zer da hau, Cesid en galdetegia?
|
|
|
Ume bat Pokemon jantzian banketxe bat lapurtzen!
|
Baina
zer da hau?
|
|
|
(Asaldatuta) Ai ama!
|
Baina
zer egiten duzue hor?
|
|
|
(Begira)
|
Baina
zer uste du horrek? (Nazka keinua) A ze nazka...
|
|
|
(Zur eta lur)
|
Baina
zer da hau...
|
|
|
Ez dago gaizki bizitzan galtza pare bat izan ez zuenarentzat.
|
Baina
zertara dator eskuzabaltasun hori?
|
|
|
|
Baina
zer dira mailak. Zein da mailen eta urratsen arteko aldea?
|
|
|
Beraz, antzemandiren ikas estiloak aurrez egokituak izan dira.
|
Baina
zerk egokitu ditu. Euskalduntzearen aurreko urratsetako metodologiak ala bakoitzaren ikasketetan biziriko metodologiak?
|
|
|
|
Baina
zer ezkutatzen da, Lacarra ren ekarpenetatik hona gero eta hobeto ezagutzendiren gertaera politikoen atzean. Edo galdera bestela eginda, garai hartako gizarteafeudala ote zen Nafarroan?
|
|
|
mikroorganismo horren presentzia.
|
Baina
zer da salmonella, esaten den bezain arriskutsua da?, Prebenitu daiteke?
|
|
|
Ondo kontserbatuta dagoen elikagai natural batek erreakzioa eragingo die aurrez prestatutako pertsonei, eta ustekabean gertatuko da.
|
Baina
zer elikagaik eragin du erreakzio hori. Informazio hori ezagutzen ez denean, probak egiten hasi ohi da, alergikoak garen osagaia identifikatu arte.
|
|
|
Josefinak, beldurturik, ohetik jeiki eta lehiotik begiratu zuen. Han, denak korrika ari ziren zerbaiti ihes egin nahian bezala;
|
baina
zeri. Etxe batetik soldadu bat atera zen, bere burdinezko babesarekin.
|
|
|
Pentsakizun horiek buruan bueltaka zituela, emakumearen ahotsa iritsi zitzaion egongelatik. Oihu bat zela iruditu zitzaion, eta, zerbait gertatu ote zitzaion pentsatuz, sukaldeko atetik atera zen, egongelan sartzera ausartu gabe
|
baina
zertaz hitz egiten ari zen jakin nahirik. Belarria luzatu zuen:
|
|
|
–Hi, Unai,
|
baina
zer esaten ari haiz!
|
|
|
Ez dik balio lagunez behin eta berriz ahaztu eta gero barkatu Anartz esatearekin dena konponduko dela pentsatzeak.
|
Baina
zer gehiago esan dezaket. Nahi baduk azken aldian horren kasu gutxi zergatik egin diadan azaltzen saia naitekek.
|
|
|
Dena barruan gordetzen duten horietako bat duk, badakik, berezi samarra.
|
Baina
zer nahi duk esatea, niri jatorra egiten zaidak.
|
|
|
|
Baina
zer gero, esan nion neure buruari, tabernan lanean ezin izan dugu parranda sanorik egin hiru hilabetez eta aprobetxa dezagun orain, udaren bukaera da eta. Niretzat, gainera, ordurarte izan nuen bizimoduaren agurra zela iruditzen zitzaidan.
|
|
|
Ez daki nora begiratu.
|
Baina
zer arraio kontatzen ari zaio. Bakarrik hitz egiten ari dela ematen du eta.
|
|
|
Buruhiltze bat.
|
Baina
zergatik ordea. Zer dela eta.
|