2000
|
|
–Esan dizut ez nagoela ziur,
|
baina
zuk ez zenuen arraro sumatu?
|
|
Eta Miguelek argi zituen bere ideiak, eta sinetsirik zegoen ezen Paradisurako bidean zegoela Lurra, Kris tok gizonen arteko anaitasuna predikatu zuenez gero, eta Kristok, historiaren buruan, garaile behar zuenez gero.
|
Baina
zu ez zeunden hartan guztiz ados, ez Uto piaren kontra zeundelako, baina uste zenuelako ezen Utopiaren aldeko borroketan peril handi bat zegoela: bihotza buruari gainditzekoa eta ametsa zentzuari, eta bururik gabe eta zentzurik gabe ez zegoela gauza haietan aitzina egiterik:
|
|
—Leku guztietan utzi dizkizut gaztiguak eta mandatuak,
|
baina
zuk ez deitzen.
|
2001
|
|
Jaikitzerakoan biologiaren kezkak gatibatzen ninduen eiki. Adibidez atzo adiskideak, bere sukaldean kuskusa jaten ari ginela kontatu zidana neukan zirurikan, goiti eta beheiti, ikuz
|
baina
zuri ez daitekeen bele baten antzera. Agian irri gutizia hazten zidatelako adiskidearen hitzak kolkoan iltzatuak neramazkien.
|
2002
|
|
Alabaina, uharteetako mundura hurbiltzean berak ere hauxe entzun izan du askotan: «Bai,
|
baina
zu ez zara hemengoa». Andresek Pedro Gerra aurkeztu zion:
|
|
|
Baina
zu ez zara agertu.
|
|
Ezagutu dituzun gizonak zapuzten dituzu,
|
baina
zuk ez duzu oraindik gixon bat ezagutu, eta ez dakizu zer den ona. Ez naiz gihartsua eta ez ditut berrehun kiloko harritzarrak jasotzen, baina badakit erreka ertzetan harri bildumak egiten, eta ez dakizu zer den ona.
|
|
Esan zuk"!", eta ulertzen badu, hori maila bat da, hutsetik goragokoa, soldadukoan esperientziarena bezalatsukoa.
|
Baina
zuk ez dakizu zer den soldaduko kontu hori, orain ez baitzaituztete etxetik adinik hoberenean ateratzen, kaki kolorean jantzi eta metraileta bat hartzera bortxatzen. Hori ez da oraingo kontua, eta amaitzen hasi zen guk gure beharrak bete genituenean armadako aitzindariekin, gure ondotik etorritako zu bezalako gazteak kuarteletara joan beharrean etxean gelditzen hasi zirelako.
|
|
Hemen argitu nahi dizut pixka bat kontu hau. Alvarezek entziklopediak egiten zituen frankismoaren garaian,
|
baina
zuk ez dituzu liburu bitxi horiek ezagutu. Hola hasten zen lehenbizikoa, eskolara sartu berri nintzela erabiltzen hasi nintzena:
|
2003
|
|
Guztiz maiteminduta nago neure neska lagunagaz, benetan; ez neuskio inoiz ziria sartuko.
|
Baina
zu ez zagoz harrapatuta, ezta. Unaxek eskua ipini zion gainean.
|
|
Gizon ondratuak alferrikako hitz gutxi eta ekintza on asko izan ohi dituelako.
|
Baina
zuk ez duzu inor gorroto, gorrota zenitzakeen pertsona horiek horrenbesteko garrantziarik merezi ez dutela pentsatzen duzulako. Nietzchek zioen gutxiesten den · hori ez dela gorrotatzen, gorrotatzen duguna gure parekoa edo hobea izaten delako beti.
|
|
Izen bera daukagu.
|
Baina
zu ez zara hemengoa.
|
2004
|
|
|
Baina
zurea ez zen oporretan bidaiatzea, bidaiatzea zenuen bizibide. Nola egin zenuen kirolari izatetik kazetari izaterako bidaia?
|
|
Orok balio du ez da bidezko,
|
baina
zuk ez duzu balio ere ez.
|
|
Zuk badakizu nolakoa den Beñat. Zure titiak gustatzen zaizkio,
|
baina
zu ez zaitu maite.
|
|
|
Baina
zuk ez duzu nahiko, ezta hala?
|
|
|
Baina
zuk ez zenuen, ba, jolastu nahi?
|
|
(KANTUAN) Euria gozo gozo erortzen zait gainera,
|
baina
zu ez zaude, maitea.
|
|
Egia da,
|
baina
zuretzat ez da on eta, gainera, bakantza pixka bat hartzeak on eginen dukul Hara, hori nahi nautzun erran; hiru asteren buruan goaz, zure urtebetetzea iragan eta bi aste geroago.
|
|
jolasa dut egia.
|
Baina
zuk ez dakizu jolasten, futbol zelaian ez bada... –eta, hatz luzatuari eusten ziola eta erdeinuari erdeinua eransten, horrela bukatu zuen–:
|
|
Zoritxarrez, zure lagun hori nahastu egin da burutik eta, bere naturalezaren aurka jokatuz, atzerapauso bat eman du.
|
Baina
zu ez zaitez itsutu. Badakit laguna galtzea oso mingarria dela, baina paseatuz sendatzen ez den bihotzeko minik ez dago.
|
2005
|
|
Baina zure izaera eta zure pintura ez datoz bat: beltzez pintatzen duzu
|
baina
zu ez zara beltza.
|
2006
|
|
Zeurea, gaueko ordu txikietan hormen beste aldean entzuten den arnasestua. Andreren batekin zaude
|
baina
zuk ez diezu izenik ematen eta nik ez diet aurpegirik jartzen (neurea ez bada). Kalean bazaude eta etxean zaratarik ez badago, isilune orotan belarria findu eta ziur naiz entzungo zaitudala.
|
|
–
|
Baina
zuk ez duzu erabili behar.
|
|
Hala ere, gerta liteke; hori ezin da ukatu.
|
Baina
zuk ez ezazu halakoetan pentsatu. Ez zaitez gehiegi kezkatu.
|
2007
|
|
«Ez dut musika klasikoa ulertzen». Parka,
|
baina
zuk ez duzu musika klasikoa ulertu behar. Jatetxe batera zoaz eta gustatu egiten zaizu han jaten duzuna, baina ez dakizu hura prestatzen.
|
|
–
|
Baina
zuk ez diozu horri buruz ezer aipatu?
|
|
Mozkortuta dago, zu bezala.
|
Baina
zu ez bezala. Aspertuta, alde egiteko eskatu diozu.
|
2008
|
|
–Kafea, bel beltza eta azukrerik gabea, hezi gabea, markes jauna,
|
baina
zuk ez duzu hori sekula ikasiko, esan zion kontsulak, irritsu, kafeak zekarzkiòn oroitzapenen ildotik hizketan jarraitzen zuela?: Zuk ezagutu zenuen ene emaztea, markes jauna, behin baino gehiagotan mintzatu izan natzaizu hartaz; sekula ez, baina, gaur mintzatuko natzaizun eran.
|
|
–Ai, markes jauna! Barkatu horrela hitz egitea,
|
baina
zuk ez dakizu zer den ona. Lurrarekin lur sentitu bainintzen, ez lurrak lurra estalia, badago alderik.
|
|
–Nahi duzuna esan, osaba,
|
baina
zuk ez duzu sekula labe garai bat ikusi, eta nik bai. Eta apal apal hasten bagara, eta salmentak hazi eta bezeroak pixkaka irabazten baditugu, labe garai bat jartzera ere iritsiko gara noizbait.
|
|
–
|
Baina
zu ez zara egongo.
|
|
ez du inor bere borondatearen aurka bide bat hartzera behartzen, itxuraz behintzat. Hegemoniak, hori eta horrenbestez, hau edo hura egitera behartzen zaitu,
|
baina
zu ez zara ohartzen mekanismoaren trikimailuaz. Hegemoniak, besteak beste, bere esku baitauzka giza alienazioaren mekanismoak arautzen dituen paradigma normalizatuaren interpretazio zentzuak.
|
|
–
|
Baina
zu ez zara wolofa.
|
|
–Nireak egin du, bai, eutsi zion erasotzaileak, aizto punta pixka bat sartuz biktimaren saman, odola ateratzen hasi arte?, baina zureak ere bai. Zure kideek harrapatu eta kartzelan sartuko naute,
|
baina
zu ez zara horren lekuko izango.
|
|
NAROA.
|
Baina
zuk ez duzu beragatik ezer sentitzen, ezta. Horixe esan zenidan aurrekoan.
|
|
KANDIDO: (Garrasika)
|
Baina
zuk ez al dakizu zer den errespetua??
|
|
–Kafea, bel beltza eta azukrerik gabea, hezi gabea, markes jauna,
|
baina
zuk ez duzu hori sekula ikasiko –esan zion kontsulak, irritsu, kafeak zekarzkiòn oroitzapenen ildotik hizketan jarraitzen zuela–: Zuk ezagutu zenuen ene emaztea, markes jauna, behin baino gehiagotan mintzatu izan natzaizu hartaz; sekula ez, baina, gaur mintzatuko natzaizun eran.
|
|
–Ai, markes jauna! Barkatu horrela hitz egitea,
|
baina
zuk ez dakizu zer den ona. Lurrarekin lur sentitu bainintzen, ez lurrak lurra estalia, badago alderik.
|
|
–Nahi duzuna esan, osaba,
|
baina
zuk ez duzu sekula labe garai bat ikusi, eta nik bai. Eta apal apal hasten bagara, eta salmentak hazi eta bezeroak pixkaka irabazten baditugu, labe garai bat jartzera ere iritsiko gara noizbait.
|
|
–Atzo iluntzean, Mo eta Bi geltokitik jaso nituenean, azaldu zidaten zein den erroten buruek biratzeko erabiltzen duten mekanismoa. . Ardatzak eta neurriak eta graduak eta tonak azaldu ditu,
|
baina
zuk ez duzu piperrik ulertu, ez zaudelako bereziki adi. Gehiago interesatzen zaizu ikustea Hermannek gaiarekin jarraitzeko duen tema, arrazoia duela onartzen diozuen arte.
|
|
|
Baina
zu ez zara horretara etorri, nabari zaizu, zu jakitera etorri zara. Badakizu Nietzschek bere Tragediaren jaiotzan zera dioela:
|
2009
|
|
–Edertu? eta apaindu zaituzte,
|
baina
zu ez zara hori. –Zidar ta ixpillu artean/ gustagarria ba zara,/ zu etzara zeu?
|
|
Musuzapiz etengabe igurzten ari da malko ugariak. Emakume honen historia maiz entzun dut,
|
baina
zuk ez, apika. Gure artean ez baitira honen antzeko kasu asko gertatzen.
|
|
–Zaldikoak bezala izaten baitira.
|
Baina
zu ez, zu hotza zara, kalkulatzailea eta, hala ere, edo horregatik agian, atsegin zatzaizkit.
|
|
Ez al dakizu, bada, noraino eta zenbateraino maite zaituen aitak?
|
Baina
zuk ez duzu aitaren maitasuna merezi, beharbada?
|
|
esan nahi baita haren begiak esaten ari zirenarekin zerikusirik ez zuèn beste zerbait esaten ari zela Ada, menturaz, halako zerbait, adibidez: . Bai, katalan horiekin sekulako negozioa egin duzue,
|
baina
zu ez zara enteratu ere egiten, Teo; detektibe bat jarri didazu, mila detektibe bihurtzeko gai dena, baina zure detektibe horiek guztiak ere ez dira enteratzen; jokoz kanpo harrapatu nahi nauzu, eta nik zauzkat jokoz kanpo, artaburua: zorionak, bai, Teo, ez dakizu zenbat pozten naizen?!?; baina Teofilo Mariaz gain, mahaikide guztiak zeuden han, itxura batean, jokoz kanpo, Reginak berak ere, Pagoagako Ama Birjinaren agerketekin gertatzekoa gertatu zitzaionetik gero eta okerrago zebilenak, honako iruzkin hau egin baitzuen jarraian:
|
|
–Gaixo batzuk lotzeko daude, ez dizut ukatuko, eta horregatik ditugu lotuta,
|
baina
zu ez, eta behar bezala hitz egiten badugu, senda zaitezke, ez erabat, ez dizut gezurrik esango, poloen arteko tirabirak hortxe izango baitituzu, zure nortasunaren ezaugarri diren neurrian; baina kontua ez da tirabirak edukitzea edo ez edukitzea, baizik eta burua tirabiren gainetik edukitzea, gutxieneko oreka bati eutsiz, eta hori bai, zin degizut lortuko duzula, baldin eta zuk ere behar bezala lan egiten baduzu.
|
|
–esan zuen izebak, zeinak, Maria Bibianari begira paratzen zela, honela jarraitu baitzuen?: Jendea estutzen baduzu, jendeak estutuko zaitu; eta Jainkoa estutzen baduzu, Jainkoak estutuko zaitu; horregatik esan nizun orain dela hiruzpalau aste ez zaizkizula Mercedes bezalako lagunak komeni; Mercedes neska ona izango da, oso ona, hori ez dizut ukatuko,
|
baina
zuri ez zaizu jende estua komeni. Eta ez esan baietz, ni zure adinean zu bezalakoa izan bainintzen, frai Millanek bide onean jarri ninduen arte, mila aldiz esan izan dizut.
|
|
–Tuberkulosiak jota zegoen, zu bezala,
|
baina
zu ez bezala, bestela ez bainizuke esango, hil egin zen, irakasleak ongi neurtutako hitzekin eta hobeto ahoskatutakoekin erantzun zion (ekin ere, enfasi bereziaz ekin zion, baina, zu ez bezala, bestela ez bainizuke esango, esaldiari, antzezle profesional bat iduri), baina antzezpenari aski ez iritzita, bere burua zuritzeko obligazioarekin sentitzen zelako edo, gehitu zuen?:
|
|
–Ama orain dela urtebete hil zitzaidan, eta aita orain dela hiru hilabete,
|
baina
zuk ez duzu errurik, esan zion Miryamek, hitz haiek esatearekin batera eskua hedatzen zuela, Domingo berriro esertzera gonbidaturik.
|
|
barne borroka hartan sartua zegoen, beraz, Maria Bibiana. Maria Bibianak berak halaxe aitortuko zion izeba Ernestinari berandu gabe?, esan ez esan, esan ez esan, motorraren hotsek are estuagotzen zituzten Maria Bibianaren pentsamendu estuak, itolarrian uzterainoko aldartean?, pilotuak kabinarako bidea hartu, kaskoa jantzi, barruan sartu eta motorra abian jarri zuenean; jarraian, baina, pilotuari esan beharrekoa ez esan izanaz damu, bere burua erruduntzat hartuta, barrutik hausteko puntuan zegoenean, beraz?, bizi senak edo eraginda, amari besotik heldu eta, heldu ez beste, izeba Ernestinak inoiz esandako hitzak oroitu zituen?, lekua galtzen duenak galtzen du bere burua eta galtzen du Jainkoa??, baita heldulekua aurkitu ere hitz haietan, halako eran, non, hitzen iltze goriari indarrez heldurik, Maria Bibianak berbideratu egin baitzuen bere energia psikiko guztia, negar histeriko baten norabidean bideratzekotan egon zena; esan nahi baita Maria Bibianak begiak itxi eta, motorrots guztien gainetik, arreta osoa puntu bakarrean kontzentraturik, lelo bat errepikatzeari ekin ziola: lekua galdu dut, burua galdu dut,
|
baina
Zu ez zaitut galdu nahi eta erruki zaitez nitaz, erruki zaitez pilotuaz?; gero, begiak ireki, hegazkina hegan ikusi, eta galdutako konfiantza apurka apurka berreskuratu zuen, harik eta, pilotua lurreratu zenean, halako arintze bat nabaritu zuen arte, ez arintze erabatekoa baina, artean ere gaizki eginaren kontzientziak eztenkatzen baitzuen, antza, orain zizt eta geroago sast; Maria Bibiana ez zeg... pilotuari zerbait esateko moduan ere egon zitekeen, ausaz?
|
|
–
|
Baina
zuk ez zenion eskua moztuko?
|
|
–Aita, amak ingelesa egiten du,
|
baina
zuk ez duzu katalana egiten, esan zuen.
|
|
MIMI. (moztuz) Jakina, nik ulertu egin behar zaitut,
|
baina
zuk ez?
|
|
MIMI. German errugabea da,
|
baina
zuri ez zaizu buruan sartzen.
|
|
NAROA. Eta teknikariari hots egiten badiogu? Kanpaia garantian dago,
|
baina
zu ez.
|
|
Hara.
|
Baina
zu ez al zenbiltzan ondo pasatzen?
|
|
KANDIDO:
|
Baina
zu ez al zeunden erretiratuta?
|
|
LEONOR.
|
Baina
zu ez zeunden nire alde??
|
|
Begira Itxaso, etzait gustatzen joko zikina. Enau harritzen Klaudiak edo Koldok horrela jokatzeak,
|
baina
zugandik ez nuen espero.
|
|
GARI. Bai,
|
baina
zu ez sartu. Nik konponduko dut.
|
|
Imajinatu etxeak eraikitzen dituzula eta lehena 16 urterekin egin zenuela. Oraindik ez da erori,
|
baina
zuretzat ez da oso polita, eta badakizu ondoren hobeak egin dituzula. Niretzat artista ona da beti hobetu nahi duen hura.
|
|
Nik lehiakortasunarekin zerikusia duten gaiei emango nieke lehentasuna, gazteak lehenago lanean hasteko aukerak erraztuz. Bestalde, 45 urtetik gora jendeak ibilbidea izan dezake enpresan,
|
baina
zuk ez baduzu ilusiorik, zertarako ikasi? –Laster erretiratuko naiz?, pentsatzen dute.
|
|
Ez al dakizu, bada, noraino eta zenbateraino maite zaituen aitak?
|
Baina
zuk ez duzu aitaren maitasuna merezi, beharbada...
|
|
–Gaixo batzuk lotzeko daude, ez dizut ukatuko, eta horregatik ditugu lotuta,
|
baina
zu ez, eta behar bezala hitz egiten badugu, senda zaitezke... ez erabat, ez dizut gezurrik esango, poloen arteko tirabirak hortxe izango baitituzu, zure nortasunaren ezaugarri diren neurrian; baina kontua ez da tirabirak edukitzea edo ez edukitzea, baizik eta burua tirabiren gainetik edukitzea, gutxieneko oreka bati eutsiz, eta hori bai, zin degizut lortuko duzula, baldin eta zuk ere behar bezala... Mundu honetan ez baitago ez gizon eta ez emakume erabat osasuntsurik,% 100ean ez behinik behin.
|
|
–esan zuen izebak, zeinak, Maria Bibianari begira paratzen zela, honela jarraitu baitzuen–: Jendea estutzen baduzu, jendeak estutuko zaitu; eta Jainkoa estutzen baduzu, Jainkoak estutuko zaitu; horregatik esan nizun orain dela hiruzpalau aste ez zaizkizula Mercedes bezalako lagunak komeni; Mercedes neska ona izango da, oso ona, hori ez dizut ukatuko,
|
baina
zuri ez zaizu jende estua komeni. Eta ez esan baietz, ni zure adinean zu bezalakoa izan bainintzen, frai Millanek bide onean jarri ninduen arte, mila aldiz esan izan dizut.
|
|
–Ama orain dela urtebete hil zitzaidan, eta aita orain dela hiru hilabete,
|
baina
zuk ez duzu errurik –esan zion Miryamek, hitz haiek esatearekin batera eskua hedatzen zuela, Domingo berriro esertzera gonbidaturik.
|
|
esan nahi baita haren begiak esaten ari zirenarekin zerikusirik ez zuèn beste zerbait esaten ari zela Ada, menturaz, halako zerbait, adibidez: " Bai, katalan horiekin sekulako negozioa egin duzue,
|
baina
zu ez zara enteratu ere egiten, Teo; detektibe bat jarri didazu, mila detektibe bihurtzeko gai dena, baina zure detektibe horiek guztiak ere ez dira enteratzen; jokoz kanpo harrapatu nahi nauzu, eta nik zauzkat jokoz kanpo, artaburua: zorionak, bai, Teo, ez dakizu zenbat pozten naizen...!"; baina Teofilo Mariaz gain, mahaikide guztiak zeuden han, itxura batean, jokoz kanpo, Reginak berak ere, Pagoagako Ama Birjinaren agerketekin gertatzekoa gertatu zitzaionetik gero eta okerrago zebilenak, honako iruzkin hau egin baitzuen jarraian:
|
|
–Tuberkulosiak jota zegoen, zu bezala,
|
baina
zu ez bezala, bestela ez bainizuke esango, hil egin zen –irakasleak ongi neurtutako hitzekin eta hobeto ahoskatutakoekin erantzun zion (ekin ere, enfasi bereziaz ekin zion" baina, zu ez bezala, bestela ez bainizuke esango" esaldiari, antzezle profesional bat iduri), baina antzezpenari aski ez iritzita, bere burua zuritzeko obligazioarekin sentitzen zelako edo, gehitu zuen–:... Galdetu egin didazu, eta nik erantzun egin dizut.
|
|
barne borroka hartan sartua zegoen, beraz, Maria Bibiana –Maria Bibianak berak halaxe aitortuko zion izeba Ernestinari berandu gabe–, esan ez esan, esan ez esan –motorraren hotsek are estuagotzen zituzten Maria Bibianaren pentsamendu estuak, itolarrian uzterainoko aldartean–, pilotuak kabinarako bidea hartu, kaskoa jantzi, barruan sartu eta motorra abian jarri zuenean; jarraian, baina, pilotuari esan beharrekoa ez esan izanaz damu, bere burua erruduntzat hartuta –barrutik hausteko puntuan zegoenean, beraz–, bizi senak edo eraginda, amari besotik heldu eta, heldu ez beste, izeba Ernestinak inoiz esandako hitzak oroitu zituen –" lekua galtzen duenak galtzen du bere burua eta galtzen du Jainkoa" –, baita heldulekua aurkitu ere hitz haietan, halako eran, non, hitzen iltze goriari indarrez heldurik, Maria Bibianak berbideratu egin baitzuen bere energia psikiko guztia, negar histeriko baten norabidean bideratzekotan egon zena; esan nahi baita Maria Bibianak begiak itxi eta, motorrots guztien gainetik, arreta osoa puntu bakarrean kontzentraturik, lelo bat errepikatzeari ekin ziola: lekua galdu dut, burua galdu dut,
|
baina
Zu ez zaitut galdu nahi eta erruki zaitez nitaz, erruki zaitez pilotuaz...; gero, begiak ireki, hegazkina hegan ikusi, eta galdutako konfiantza apurka apurka berreskuratu zuen, harik eta, pilotua lurreratu zenean, halako arintze bat nabaritu zuen arte, ez arintze erabatekoa baina, artean ere gaizki eginaren kontzientziak eztenkatzen baitzuen, antza, orain zizt eta geroago sast; Maria Bibiana ez z... pilotuari zerbait esateko moduan ere egon zitekeen, ausaz... esan egingo zion, bai, zerbait, zuzen ez bazen zeharka, guztiek esaten baitzioten zerbait:
|
|
Niri dagokidanez, hala egin zenuen.
|
Baina
zuk ez beste inork salba nazakezu, droga baten gisan, alkoholaren edo pozoi zikin baten gisan!
|
|
Memoria eskasa daukat izenak gogoratzeko. Baita aurpegiak ere,
|
baina
zurea ez zait ahazten. Hain duzu itxura levantetar petoa, milaka lagunen artean ere ezagutuko zintuzket.
|
|
–Dena isurian doa,
|
baina
zu ez zara aldatzen.
|
|
Elurraren argia gurekin batera dator, Sara, eutsi, senti mugimenduaren poza, ez dugu inoiz gelditu behar, inoiz ez, oroitzen, Naranjo de Bulnes igotzen, ez gelditu, jarrai igotzen, han ere elurra hasi zuen, malutek estaltzen gintuzten, zuk jaitsi egin nahi zenuen, Sara, baina arriskua berdina zen, edo handiagoa, erditik gora geunden, zu aurretik, ez atzera ez aurrera geratu zinen, atsedenleku batean harrapatu zintudan, besarkatu, ez gelditu, jarraitu, begiak itxita ere igoko nuke hau, Sara, fida zaitez nitaz, zatoz atzetik, lotu tinko sokak, jarraitu, jarraitu, mendizale bat hilik egun hartan, entzun genuen haren oihu lazgarria, hutsean behera, ezin ezer ikusi ordea, lainoa, izotza, elur malutak, zure begietan izua, fida nitaz, Sara, ez gelditu, beldurra saretuz doa zure begietan, elurraren distira zure betseinetan, ez gelditu, mendizalearen garrasi lazgarriaren ondoren isiltasun lazgarriagoa, nik oihu, entzuten digu norbaitek?, zuk oihu, bada norbait hor?, inor ez dago, edo urrunegi dago, haizeak ezabatzen ditu gure oihuak, norbait erori da, mendizale bat hutsean behera, hilik, igotzen jarraitu behar dugu, pasatu zaizu beldurra, Sara, lehen aldia da eskalatzen izua antzematen dizudala, ikusten nola iritsi garen gailurrera, beste aldetik jaitsiko gara, ondo ezagutzen dut hau, aitarekin maiz eskalatu nuen, iritsi gara, iritsi gara, mendizale hila, eskalatzaile ona, bakarrik zetorren, ez da bakarrik eskalatu behar, arriskutsuegia da. ...istea da elurraren distira zure betseinetan, baina aurrera jarraitzen dugu, eutsi, behera gatoz, behera, orain dena behera, Linzan salda beroa, dutxa beroa, lo, lo, eta txortan egin; ez zenuen jada txortan egin nahi, Lidiarena gertatu eta gero, ni erotu egiten nintzen, ez zintudan galdu nahi, amets ero harekin jarraitu nahi nuen, zu eta ni bakarrik aurrera, hiru ume, Hiru Erregeen Mahaian ernaldu,
|
baina
zuk ez zenuen nahi, beste gelara ihes egiten zenidan lotara, halere pixkanaka zeure onera etorri zinen, maite ninduzun, Sara, maite nauzu, zakur bat bezala utzi behar ninduzun bazterrera, baina maite ninduzun, maite nauzu, ez bat nire asmo zoroekin, baina maite ninduzun, maite nauzu, pixkanaka gurea bere onera itzuli zen, yoga klaseekin jarraitu genuen, nik neure baitan asmo zoroa elikatzen nuen ...
|
|
...en, harrezkero ez diot hitzik egin, ez zintudan galdu nahi, Ananda; baina orain ni neu izatea baino ez da nire helburua, ez dizut askorik eskatzen, ba; gurasoekin tarteka marteka egoteko beharra sentitzen dut eta nebarekin berriro eztabaidatzekoa eta kontraesanak aurpegiratzekoa eta ETAren bortxakeria muturrera botatzekoa; umeak baldin baditugu, gustatuko litzaidake aitona amonekin jolas daitezen,
|
baina
zuk ez zenuke onartuko arraza berriaren oinordekoak garbia ez den jendearekin nahasterik, hori ez da normala, Ananda, zerbait gaixoa dago horretan guztian, zu pertsona onbera zara, asmo garbiko haur baten antzekoa, horregatik ulertu behar didazu, zoriontsu izan gaitezke, eta zuk diozun Kailas espiritualera iritsi ere bai, eta Hiru Erregeen Mahaian ernaldu gure umeen haziak, zergatik ez, ederra iz... Bai, nahi dut hori, Ananda, baina aldi berean ni neu izaten utzi behar didazu, bizimodu normal bat nahi dut, lagunei telefonoz deitu, haiekin noizbehinka geratu, nola doakien jakin, familiarekiko harremana berreskuratu; besteek ere badaukate zer erakutsirik, ez yoghiek soilik, Ananda, zatoz, jar ezazu burua nire bularren gainean, honela, honela, ikusten zein ongi gauden.
|
2010
|
|
Athletic gol asko ari da egiten,
|
baina
zuk ez duzu batere egin oraindik. Ez da ohikoa eraginkortasun handia erakutsi duen talde batean aurrelarietako batek golik sartu ez izana.
|
|
Emakumea," joko arauak ezagutu eta onartzen ditut" laukitxoa markatuko zenuen ala, galdetu dizu lagunak larrituta.
|
Baina
zuk ez duzu horrelakorik gogoratzen. Ez zenekien horiek jokoaren arauak zirenik.
|
|
Zenbait psikologo horren aldekoak dira,
|
baina
zu ez zatoz bat.
|
|
hain da horrelakoa, non, Elorrietara etorri zitzaidàn hartan ere, honela esan baitzidan, elkar agurtu baino lehen: . Guk hautsi dugu, bai,
|
baina
zuk ez hautsi, ahal baduzu??; Teok, hala ere, berandu gabe zapuztu zuen nire ahalegina: –Bibik bakarrik utzi ninduen, eta horrek ez du izenik:
|
|
Eta hala jarraitu nuen, urtea joan, urtea etorri? Susana enera urteroko bisita egiten, gero eta desgogarago, egia esan; urte batean aitzakia bat ere asmatu nuen, pauso txar bat eman eta orkatila bihurtu nuela?, baina hurrengoan, Bibiren hitzak buruan nituelako edo?. Guk hautsi dugu, bai,
|
baina
zuk ez hautsi, ahal baduzu???, joan egin nintzen, hurrengoan eta hurrengoan, egonaldi haietan neure pazientzia gero eta gehiago landu behar izaten banuen ere, Teo noiznahi mintzatzen baitzitzaidan Francoz. Franco baino francozaleagoa bai hura!?, eta ni haserretu egiten bainintzen, jarraian itxura egin behar izaten banuen ere; bisita haietatik, beraz,, bisitondoa?
|
|
Eta zer nolako gogoa etorri zitzaidan, zuri orduantxe erantzuteko: . Jainkoa ipuin bat da, eta hil zen ipuineko protagonista,
|
baina
zuri ez zaizu Nietzsche interesatzen, jakina. Ondorioz, ez dago zerurik ez infernurik, ez hil ondoko saririk eta ez kondenarik.
|
|
Jainkorik balego, jakina?; burdinazko eskularruz emandako muturreko batek ez zidan kalte handiagorik egingo!; oraindik ere primeran oroitzen dut zure pausoz pausoko arrazoibidea, baita eten puntuek markatutako etenaldi hura ere. Jainkoa bera ere bai??, segundo pare batekoa, harik eta aurrera egin zenuen arte, Jainkoari buruzko zalantza jaurtitzen zenidala, ukotik gehiago zuena zalantzatik baino, azken hiru hitz haiek. Jainkorik balego, jakina? ...maten zion hitzari, honi falta zitzaiòn zehaztasuna; zuk ez zenuen, beraz, Jainkoagan sinesten, eta aurkikuntza hura izugarria egin zitzaidan, toki abegikor batetik abegitasunik gabeko morturik mortuenera eraman banindute bezala, bat batean eraman ere; hotzak nengoen, ondorioz, mortua lautada zuri zabal bat zen, izotzak hartua?, hotzak eta nora ezean, hain egin zitzaizkidan gogorrak zure hitzak?;
|
baina
zuk ez zenuen artean bukatu, antza, eta are hotzago gelditu nintzen istant batzuk geroago, belarrietan ere min egin zidatèn hitzak entzun nituenean: –Ni ez naiz inoiz maiteminduko, Gabino!?; ahalik eta azkarren erreakzionatu nahi izan nuen?
|
|
Gero, bazkalorduan ere atera zen gaia, batek edo besteak ote zuen arrazoi; ama izarra jartzearen alde atera zen, jakina;
|
baina
zu ez zinen hitzik gabe gelditu, Damaso: –Nik uste nuen Jesusen jaiotza ipuin bat baino gehiago zela??; zu bakarrik zeunden, beraz, guztien aurka, baina, halakoetan ohi zuen bezala, izeba Ernestinak bakarrik zegoenari lagundu nahi izan zion:
|
|
–Gezur batekin joan zara bidente horrengana, eta gezur bat jaso duzu: zer espero zenuen??;
|
baina
zu ez zeunden isiltzeko, eta poltsikotik 100 pezetako billete bi ateratzen zenituela, esan zenidan: –Arrain txikiak ehun, handiak berrehun?
|
|
Zer egiten duzu zuk hor, ordea, Damaso?; aharrausika ez ezik, zurrungaka ere nabaritzen baitzaitut, nire irakastaldiaren klimaxean!;
|
baina
zuk ez duzu nire lezioen beharrik, beharbada, orain dela urte batzuk hil eta lotan bezala baitzaude geroztik, Jainkoaren magalean gozo eta ezti; baina hara nola, niri pentsamendu hori bururatu ahala, bat batean esnatu eta ezin haserreago esan didazun: –Jainkoaren magalean esan duzu, Gabino?; ez txorakeriarik esan, mesedez!?; zure ateismoak ez du, zinez, erremediorik, Damaso!
|
|
–Txikitan ere asko maite zenituen katuak, eta haiek ere bai zu. Guri ihes egiten ziguten
|
baina
zuri ez, esan zion Elenek.
|
|
ITXASO. Etxekoa bai,
|
baina
zurea ez! Zeu bazaude kutsatuta, alferrik etxea garbitzea.
|
|
JOANA.
|
Baina
zu ez zara lanera joan?
|
|
NEKANE. Tira ba, zeozer gogoratzen baduzu esan. (Pausa)
|
Baina
zuk ez bada, agian zure lagunak ikusiko zuen.
|
|
UXUE.
|
Baina
zu ez zara nire aita!
|
|
Maixa: urtez!...
|
baina
zu ez zinen mekanikoa?
|
|
hain da horrelakoa, non, Elorrietara etorri zitzaidàn hartan ere, honela esan baitzidan, elkar agurtu baino lehen: " Guk hautsi dugu, bai,
|
baina
zuk ez hautsi, ahal baduzu..."; Teok, hala ere, berandu gabe zapuztu zuen nire ahalegina: " Bibik bakarrik utzi ninduen, eta horrek ez du izenik:
|
|
Eta hala jarraitu nuen —urtea joan, urtea etorri— Susana enera urteroko bisita egiten, gero eta desgogarago, egia esan; urte batean aitzakia bat ere asmatu nuen —pauso txar bat eman eta orkatila bihurtu nuela—, baina hurrengoan, Bibiren hitzak buruan nituelako edo —" Guk hautsi dugu, bai,
|
baina
zuk ez hautsi, ahal baduzu..." —, joan egin nintzen, hurrengoan eta hurrengoan... egonaldi haietan neure pazientzia gero eta gehiago landu behar izaten banuen ere, Teo noiznahi mintzatzen baitzitzaidan Francoz —Franco baino francozaleagoa bai hura! —, eta ni haserretu egiten bainintzen, jarraian itxura egin behar izaten banuen ere; bisita haietatik, beraz," bisitondoa&quo... nik hartzen nuen arnasa, Susana eneko eremua utzi eta trena hartu bezain laster...!
|
|
" Gezur batekin joan zara bidente horrengana, eta gezur bat jaso duzu: zer espero zenuen?";
|
baina
zu ez zeunden isiltzeko, eta poltsikotik 100 pezetako billete bi ateratzen zenituela, esan zenidan: " Arrain txikiak ehun, handiak berrehun... entzuna bainago Pontxi delako hori arotza dela, eta lan batzuk egin nahi dituela, eliza bat eraiki ere bai, beste jainkozale sutsu batzuekin batera.
|
|
Gero, bazkalorduan ere atera zen gaia, batek edo besteak ote zuen arrazoi; ama izarra jartzearen alde atera zen, jakina;
|
baina
zu ez zinen hitzik gabe gelditu, Damaso: " Nik uste nuen Jesusen jaiotza ipuin bat baino gehiago zela..."; zu bakarrik zeunden, beraz, guztien aurka, baina, halakoetan ohi zuen bezala, izeba Ernestinak bakarrik zegoenari lagundu nahi izan zion:
|
|
Eta zer nolako gogoa etorri zitzaidan, zuri orduantxe erantzuteko: " Jainkoa ipuin bat da, eta hil zen ipuineko protagonista,
|
baina
zuri ez zaizu Nietzsche interesatzen, jakina. Ondorioz, ez dago zerurik ez infernurik, ez hil ondoko saririk eta ez kondenarik.
|
|
" Benjamin Maria haragi puska bat zen, gure odola zuena, bai, baina orban bat era bada, etxekoak ez ezik, mundu guztia ere lohitzen duena, Jainkoa bera ere bai... ...itzari, honi falta zitzaiòn zehaztasuna; zuk ez zenuen, beraz, Jainkoagan sinesten, eta aurkikuntza hura izugarria egin zitzaidan, toki abegikor batetik abegitasunik gabeko morturik mortuenera eraman banindute bezala, bat batean eraman ere; hotzak nengoen, ondorioz —mortua lautada zuri zabal bat zen, izotzak hartua—, hotzak eta nora ezean, hain egin zitzaizkidan gogorrak zure hitzak...;
|
baina
zuk ez zenuen artean bukatu, antza, eta are hotzago gelditu nintzen istant batzuk geroago, belarrietan ere min egin zidatèn hitzak entzun nituenean: " Ni ez naiz inoiz maiteminduko, Gabino!"; ahalik eta azkarren erreakzionatu nahi izan nuen... burutik ere pasatu zitzaidan zuk emandako argudioari aurre egiteko moduko argudioa:
|
|
Zer egiten duzu zuk hor, ordea, Damaso?; aharrausika ez ezik, zurrungaka ere nabaritzen baitzaitut, nire irakastaldiaren klimaxean!;
|
baina
zuk ez duzu nire lezioen beharrik, beharbada, orain dela urte batzuk hil eta lotan bezala baitzaude geroztik, Jainkoaren magalean gozo eta ezti; baina hara nola, niri pentsamendu hori bururatu ahala, bat batean esnatu eta ezin haserreago esan didazun: " Jainkoaren magalean esan duzu, Gabino?; ez txorakeriarik esan, mesedez!"; zure ateismoak ez du, zinez, erremediorik, Damaso!
|
|
Patxi: Ba, ez da ene ofizioa... baina, are, gure artian gira berdin, entseatzen dut zerbait,
|
baina
zuk ez kasurik egin, segi zure bidetik! (Plantatzen da gitarra (djenbe) batekin, apal apala, entsegu gisa).
|