|
2000
|
|
|
Sutan zegoen aita jesuita, beraz, eta sutan zegoen ama...
|
baina
aitak ez zuen nahi gauzak bere lekutik atera zitezen eta, noiz eta amak behe solairuko bertze salarat eraman baikintuen —sala tipirat—, erran zuen:
|
|
|
|
Baina
aita ez zegoen, ez, bakarrik, zeren ama baitzuen, ohi bezala, bere alde, eta, horrela, noiz eta aita osaben arteko ihardukiak eta eztabaidak aitzina egin baitzuen, amak, oharturik ezen mokokaldiaren funtsak eta mamiak lehentasunezko auzi baterat jo zuela, zeren eta osabak erraiten baitzuen ezen jendearen eskubideak zirela lehenik, eta aitak, aitzitik, ordena zela lehenbizi, erran zuen azkenik:...
|
|
2002
|
|
|
Eta aita –Jaxinto– jostailu mutu bat zen amaren eskuetan, sekula iritzirik ez zuen gizona. Ai, nola egoten zen Sara, halakoetan, aitaren hitzen baten zain!,
|
baina
aitak ez zuen hitzik ere esaten, eta haren isiltasuna amaren aldekoa gertatzen zen, ororen buruan. Halaxe bizi izan zen Sara hogei urtetan, eta halaxe ohitu zen, finean.
|
|
2003
|
|
|
Eta badakite amets egiten, mundua berrasmatzen euren solasetan. Nebak ez du gogoko gudarako zuhaitzpean aukeratu duten buruzagiari men egitea, ez beste inori ere,
|
baina
aitak ez zion barkatuko bere ondoan eta beste gizonekin batera biharamunean ez agertzea. Herritik sarkin berriak bidali behar dira azkar, euren etxeetara sarraskirik ekar ez diezaieten.
|
|
|
mekanoa!", hasi zen haurra, ikusten ari zenarekin txundituta.
|
Baina
aitak ez zion orain besteko kasurik egiten garai hartan, ez eskua sorbalda gainean hainbestetan jarri ere. Garai latzak zirela errepikatzen zioten behin eta berriro gurasoek, auskalo zein gerra aipatu ere bai, eta bera ez zela etxeko ume bakarra.
|
|
2004
|
|
|
Txikitan herrian palaz eta erremontean ere aritu ohi ginen,
|
baina
aitari ez zitzaion gustatzen, jotzeko erak ezberdinak direlako. Eskuz jokatzen ikasten duenak ez du gero arazorik erremintaz aritzeko.
|
|
|
Eskaini zioten bere kontrako prozesua ixtea salaketa hori atzera botatzearen truke.
|
Baina
aitak ez zuen onartu. Azkenean, epaitu zuten, eta kondenatu; baina berak ere irabazi zuen tratu txarrengatik poliziei jarritako hoben judizioa.
|
|
|
|
Baina
aita ez zegoen aitatasunaren esperientziarik ez zuèn gizon haren aholkuak entzuteko prest:
|
|
|
|
Baina
aitak ez zuen istilurik nahi, eta ez zuen ezer erantzun.
|
|
2005
|
|
|
Uste dut ama konturatu ere ez zela egiten aitari gertatzen ari zitzaionaz; betiko gizona ikusten zuen, bere baitan bildua, geza samarra, baina ogi puska. Tartean sartzekotan egon nintzen,
|
baina
aitak ez zuen uzten zirrikitu txiki bat ere bere barnera iristeko, gela ilun hartako ateak eta leihoak erabat itxirik zeuzkan eta.
|
|
2006
|
|
|
Aitak erranik, Anek bazekien aitonak Frantziara erbesteratu behar izan zuela 37an, eta bertan bizi izan zela 50eko hamarkadara arte.
|
Baina
aitak ez zion erbesteratze haren arrazoirik eman. Eta berak ez zion sekula galdetu.
|
|
|
bezalako kontu hartzeren bat, edo adi ama horrela tratatu! gisako protestaren bat,
|
baina
aitak ez zuen ezer esaten, eta tarte hartan guztian, aitaren isiltasuna izan nuen eramanezinena. Judua nintzela jakitea bezain eramanezina.
|
|
|
Behinola, umetan, gure etxetik hogei bat minutura zegoen sinagogan izan nintzen, auzo hil berri bati agur esatera. Nik ez nuen joan nahi. Annette amona Erikarekin gelditzekotan zen etxean?,
|
baina
aitak ez zidan aukerarik eman. Asko zor diogu, esan zidan, eta nik ulertu nuen dirua zor geniola.
|
|
2008
|
|
|
Eta handik aurrera, jakina, barne prozesu haren ondorio gisa, Regina bere iragana madarikatzera iritsi zen, euskararen ur txiki iluna, azken batean, euskara mundu gris bat esateko gai baizik ez zèn heinean?, bere burua ere madarikatzen zuen bitartean, baita aitaren memoria ere, bide batez: ai eskolan gaztelania ongi ongi ikasi izan banu, ai bere garaian doña Engraciarekin ikasi banu, Ernestinak bezala?!,
|
baina
aitak ez zidan utzi: nola utziko zidan, bada, etxeko uso belztzat banindukan eta heriotzako orduan baztertu baninduen!
|
|
|
Baina, era berean, zerbaitek esaten zidan bera ez zela egongo beti, liburuko marka betiko zela
|
baina
aita ez. Ikara sentitu nuen, aita galtzeko izua.
|
|
|
Eta handik aurrera, jakina, barne prozesu haren ondorio gisa, Regina bere iragana madarikatzera iritsi zen –euskararen ur txiki iluna, azken batean, euskara mundu gris bat esateko gai baizik ez zèn heinean–, bere burua ere madarikatzen zuen bitartean, baita aitaren memoria ere, bide batez: ai eskolan gaztelania ongi ongi ikasi izan banu, ai bere garaian doña Engraciarekin ikasi banu, Ernestinak bezala...!,
|
baina
aitak ez zidan utzi: nola utziko zidan, bada, etxeko uso belztzat banindukan eta heriotzako orduan baztertu baninduen!
|
|
|
Goiz ederra gelditu da, zeruak aratzaren aratzez ikuzi berria dirudi, oraindik ur eta xaboiaren arrastoek distira egiten dutela.
|
Baina
aita ez da horretaz ohartuko, leihoko argitasuna, zeruari erreparatzea, ageri diren distirak arretaz harantzago daude.
|
|
|
Aitak burua itzuli du leihotik, zain nago,
|
baina
aitak ez du hizketan segituko.
|
|
|
Ordena ezarri delakoz, Barrutiaren hitzetan.
|
Baina
aita ez zen heroi tragiko bat, Barrutiaren iraganeko susmoak susmo.
|
|
2009
|
|
|
Aitak ez zuen gehiago bere ama ikusi. Bartzelonarekin sinatzeko akordioa itxita zeukan 1936 denboraldian, dirutza handi baten truke,
|
baina
aita ez zen itzuli. Emandako hitzaren balioa, betetzea bere kalterako izan arren, sakratutzat zuen?.
|
|
|
Etxe polita zen, eguteran, uraren kanila zuen sukaldean, mutikoak ez zuen ur bila joan,
|
baina
aitak ez zuen ukuilurik nahi, fijo hartua zuten moilan. " Behiak ahotik ematen dik esnia!", laurak salduta Larraburukoei eman zien erregalian uztarri landu hura kopetakoekin.
|
|
2010
|
|
|
[Barañain]... Ama euskalduna dut
|
baina
aita ez, beraz, txikitatik bi hizkuntzak entzun izan ditut. Hala ere, jende gehienarekin, klasean ez ezik, erdara da erabili izan dudan hizkuntza gehienbat.
|
|
|
Segidan, isiltasuna. Eta guztiok aitari begira jarri ginen,
|
baina
aitak ez zuen ezer esan; aitzitik: begietako sua apurka apurka itzaliz joan zitzaion, su arrastorik gabe geratu arte.
|
|
|
berak osasuna berreskuratzea eta orbetar guztion salbazioa?
|
baina
aitak ez zuen zirkinik ere egin, meza eta mezaondo guztiak berdin balitzaizkio bezala. Pittinka, ordea, aitak burua jaso zuen?
|
|
|
–
|
Baina
aitarena ez bazen gertatu, seguru aski ez zen hurbilduko zure amarengana, ez?
|
|
|
Ama polit polita ateratzen zitzaidan beti, eta aita berriz itsusia.
|
Baina
aita ez zen batere haserretzen. Hurrengo egunean han azalduko zitzaidan koaderno eta margo berriekin.
|
|
|
Aita okerrago dago, ez? Amaren saihets hezurrak sendatuko dira,
|
baina
aita ez da sendatuko. Beraz, amak ere badaki defenditzen.
|
|
|
Zirkuko familia osoaren txera sentitzen zuen.
|
Baina
aita ez zegoen. Eta orain ama ere ez.
|
|
|
KANDIDO. Bueno, bai, berez Aliziak kontatu dit,
|
baina
aitari ez diot esan banekienik. Berak kontatzeko ilusioz zegoen.
|
|
|
Segidan, isiltasuna. Eta guztiok aitari begira jarri ginen,
|
baina
aitak ez zuen ezer esan; aitzitik: begietako sua apurka apurka itzaliz joan zitzaion, su arrastorik gabe geratu arte.
|
|
|
jakinarazi ere, jakinarazi zenizkion aitari zeure mezaren bi intentzio nagusiak: berak osasuna berreskuratzea eta orbetar guztion salbazioa...
|
baina
aitak ez zuen zirkinik ere egin, meza eta mezaondo guztiak berdin balitzaizkio bezala. Pittinka, ordea, aitak burua jaso zuen... ez erabat, bistan da, ezker aldeko beso zangoen mugimenduak ez baitzituen sekula berreskuratuko, maila apal batean ez bada; eskuineko aldea, ordea, poliki mugitzen zuen... harik eta, onerako bidean, aulki batean esertzea lortu zuen arte, baita pauso baldar batzuk ematea ere, Bibiren besoa makulutzat hartuta.
|
|
|
Egon izan naiz nire aitarekin etxe batean, beste batean eta gehiagotan ere,
|
baina
aitak ez dit eskaini etxerik, ez dit esan: hau duk gure etxea.
|
|
2011
|
|
|
Sinaturikoa erakutsi nionean “Esaten nizun nik, hobe zenuela ingelesa ikastea, ez motorista, aitak nahi zuen bezala! ”.
|
Baina
aitak ez zuen inoiz ulertuko emaztea ni bere semea ere banintzela ari zitzaiola esaten, aldarri egiten zuela, sinatu nuen kontratuaren zati bat berea zela, berak ere bazuela meriturik, berak: etxekoandre bat gizontasunaz ari sukalde zokotik.
|
|
2012
|
|
|
Ez zizun sinistu
|
baina
aitak ez du amak bezainbeste insistitzen eta ez zuen galdetzen jarraitu.
|
|
|
NAIA. (Negarri eutsi nahian)
|
Baina
aita ez da hiltzaile bat!! Ezta...!
|
|
2013
|
|
|
Baina lehengusinak sorbaldak altxatu zituen, eta begirada jaitsi, lehengusinen ahotik ateratzen ziren lizunkeria haiekin lotsatu antzean?.
|
Baina
aita ez zen inor gehiagorekin ezkondu. Erruz maite zuen ama, bai.
|
|
|
Norahk maitasun gutun bat jaso nahi zukeen, baina jaso ezean, idazten gozatzen ari zen. Gezurretako maitasun gutun bat zen, konforme,
|
baina
aitak ez zuen sekula jakingo. Eta ama ez zen inoiz berpiztuko, ez zuela maite eta ez zuela itzultzerik nahi esateko.
|
|
|
Marenek ez omen zuen egundo heldu bat negarrez ikusi, ez behinik behin modu horretan, negar anpuluak masailean behera, eta ez omen zuen inork modu horretan besarkatu ere. Ondotik igarotzen zirenek zeharka begiratzen zieten,
|
baina
aitak ez omen zuen berari begiratzeaz beste ardurarik. Marenek ez zekien nonbait zer esan, Venezia airetik ikusi zuela kontatu omen zion eta orduan hasi omen zen aita lasaitzen.
|
|
|
Zein izan da zure ibilbidea euskararen alorrean? Etxean, amak eta amonak euskaraz egiten zuten,
|
baina
aitak ez zekien euskaraz. Amonarekin bai, euskaraz egiten nuen, baina etxeko joera gaztelaniaz egitea zen.
|
|
|
Lehenbizi, eskua hartu zion pultsua begiratzeko, eta normal aurkitu zion. Pultsuak ez zuen adierazten Julianek ezer txarrik zeukanik,
|
baina
Aitak ez zekien zer izan zitekeen, eta otoitz egin zuen berriro. Gaua zen ordurako.
|
|
2014
|
|
|
Nire gurasoek taberna zutenean, bigarren maila batean zeuden sukaldariak. Guztiek esaten zuten «Demetrioren pintxoak» oso onak zirela,
|
baina
aitak ez zituen pintxoak egiten. Amak egiten zituen.
|
|
|
Ama Irañetakoa; aita, berriz, bertakoa, Urritzolakoa. Amarekin dena euskaraz egiten nuen,
|
baina
aitarekin ez horrenbeste. Baserri handia zen zuena?
|
|
|
–Alaba nagusiak esan dit azken egunetan ia ez dela besaulkitik mugitu, eta berak behin baino gehiagotan esan diola medikuarenera joan behar zuela,
|
baina
aitak ez ziola kasurik egin. Bueno, pentsatzen dut umeak dagoeneko kontatuko zizula.
|
|
|
Besteari asko bota zituela iruditu zitzaion eta haren txanda iritsi zenean, brillak elkarren ondoan jartzen hasi omen zen, tiroarekin gehiago botatzeko.
|
Baina
aitak ez omen zion utzi”. Antzina, mendi inguruan egiten zituzten bolatoki gehienak, ezkutu antzera.
|
|
|
Kontsultara ekarritako segizio berarekin ibili nahi nuen kalean, kolpeak emandako ospea dastatuz, panparroikerian.
|
Baina
aitak ez zidan aukerarik eman. Etxe aldera bideratu ninduen segituan.
|
|
|
Domund a zen beste mugarri bat, urtero urtero gure etxean eztabaida bera sortzen zuena. Ez zen zalantzan jartzen txinatartxoak bataiatzeko dirua bildu behar zenik,
|
baina
aitak ez zigun kalean banderatxoak jarri eta diru eskean ibiltzen uzten, esaten zuen bere alabak ez zirela eskaleak. Gure eskola kideen gurasoek ez zuten, berriz, horrelako iritzirik eta guri debekatzen zigutena egiteko baimena zutenekin ibiltzen ginen, baina banderatxoak eta metalezko eltzeitsua ukitu gabe, hurrengo urtean aitak iritzia aldatuko zuelako esperantzaz.
|
|
|
Hil ondoren urtetan maindire artean ezkutatutako paperak ikusten hasi ginenean, artean Francori oraindik sei urte gelditzen zitzaionean, heriotza kondenaren paperekin batera zegoen paper mutur batek zioen hura pasaporte bat zela, sinadura, zigilu eta guzti.
|
Baina
aitak ez zuen pasaporte hori erabili nahi izan. Bere batailoiarekin gelditu zen, Santoñan.
|
|
|
Izebak txalekoa amaitu zuen, aitak hura jantziko zuela sinetsita.
|
Baina
aitak ez zuen halakorik jantziko, ongi zekiten haurrek.
|
|
|
|
Baina
aita ez zegoen inor obeditzeko. Eta aita inor ez obeditzeko aldartean zegoenean hobe zen atzeko eserlekuan geldirik egotea eta zaratarik txikiena ez ateratzea eta inolako galderarik ez egitea.
|
|
|
Burua sartzen zuen zuloetan, han ezer ote zen ikustearren. Xabik ez zekien zeri so egiten zion,
|
baina
aita ez zen gauzak azaltzen ibiltzen zen horietakoa: dena ematen zuen jakintzat, arroketan ibiltzeko nondik norakoak jaiotzetikoak balira bezala.
|
|
2015
|
|
|
Betidanik izan du argi Xabier Azurmendik (Zegama, 1985) artzain izan nahi zuela. Familiatik datorkio bokazioa, aitonarengandik,
|
baina
aitari ez zitzaion ideia ona iruditzen. Temati jarraitzen zuen berean, ordea, Azurmendik.
|
|
|
Errealak egin zigun kale.
|
Baina
aita ez zen haserretu. Aita ez zen ia inoiz haserretzen.
|
|
|
Bazirudien denak berriro elkarrengandik bereizi eta lasai asko zeudela orain, eta kanaberak tenk, belaontzi saihetsetan zeharka.
|
Baina
aita ez zen esnatu. Eskuineko eskua misteriotsuki gora altxatzea besterik ez zuen egin, eta gero berriro belaun gainera erortzen utzi, sinfonia sekretu bat zuzentzen ari balitz bezala.
|
|
|
|
Baina
aitak ez zuen inoiz goraipatzen, pentsatu zuen Jamesek, elkor.
|
|
|
Ni San Franciscon nengoen
|
baina
aitak ez zizun begiratu ere egin nik esan nion arte.
|
|
2016
|
|
|
Gazteak anitzetan kontrabandoan eta trafikoan ibiltzen baitziren, egoera korapilatsuetan murgiltzen ziren eta horretatik ezin atera ibilki ziren. Oihanaldeko semeak sosa behar du eta etxeko partea eskatzen du zorretatik ateratzeko,
|
baina
aitak ez dio onartzen. Ondorioz aita hiltzen du:
|
|
|
Entzun genituen ezkila ale gerak joiten. Nik plazarat joan nahi, ni ere alegeratzerat,
|
bainan
aitak ez utzi. Etorri zelarik azkenean plazarat eskapatzeko ordua, harat joan eta talde bat ari izan ginen oihuka, irriz, irrintzinaka, kantuz eta dantzan musikarik batere gabe, airea kantatuz" tralalala", gure zoriona erakusten.
|
|
|
Entzun gintian ezkila alegerak joiten. Nik plazaat juan nahi, ni ere alegeratzerat,
|
bainan
aitak ez utzi. Jin tzelaik azkenian plazarat eskapatzeko tenoria, harat juan eta talde bat ari izan gintian oihuka, irriz, irrintzinaka, khantuz eta jantzan musikarik batere gabe, airea khantatuz" tralalala", gure zoriona erakusten.
|
|
2017
|
|
|
Aitzineko gauetan bezala, muezzinaren ahotsak atzarri ninduen. Meskitarik hurbilenera hainbat orenetako bidea genuen,
|
baina
aitak ez zuen inguruan meskitarik behar zer ordutan egin behar zuen otoitz jakiteko. Azken udaberrian mugikorrean ezarritako aplikazioak gaztigatzen zion, Salat erako deia eginez, hiri handi hurbilenaren araberako orduan.
|
|
|
|
Baina
aitak ez du esaten zein ausarta izan zinen, nolako indarra atera zenuen ez zegoen lekutik, aingurak hondoa ukitu ondoren goraka tira egiten hasteko.
|
|
|
Aurten hil da, hura izan da urte hauetan gure babesik handiena. Aitonak ardiak izan zituen garai batean,
|
baina
aitak ez zuen jarraitu sektorean, fabrikara joan zen eta asko damutu zen. Erretiroa hartuta zegoenez, animatu egin gintuen honetan hastera.
|
|
2018
|
|
|
Bi urtez egon nintzen Tolosan. Garai hartan, Madrilgo enpresari bat etorri zitzaigun, ikusi gintuen, eta handik denbora gutxira kontratatu gintuen Madrilera joateko.Etxean babesa izan zenuen. Amarena bai,
|
baina
aitarena ez. Nik antzematen nion ezetz, ez zitzaiola askorik gustatzen Madrilera joatearena.
|
|
|
Pelsinek askoz geroago jakin zuen familiari zer gertatu zitzaion bere, erruz?. Urte batzuk geroago, etxeko telefono zenbakia lortu, eta hainbat aldiz deitu zien,
|
baina
aitak ez du berarekin hitz egin nahi. Duela gutxi, etxera deitu zuen azken aldian, aitak onartu egin zuen telefonoaren bestaldean jartzea.
|
|
|
Gauza bat da nik nagoen adinean lagunekin alkohola edatea ulertzea eta berari ere lagunekin dagoenean edo Athletic ikusten duenean garagardoren bat edatea gustatzea. Eta ez dut esango behin edo behin etxera apur bat alai iritsi ez denik,
|
baina
aita ez da mozkortzen, ez du gogoko mozkortzea. Amak edaten zituen gauza gogorragoak tarteka, konturatzen ez ginelakoan.
|
|
|
–
|
Baina
aita ez da hiltzailea, beste nonbait bilatu behar dute... –ihardetsi zion Xabierrek, eta gero Aiorari begiratu?, ez delako hiltzailea, ezta?
|
|
|
|
Baina
aita ez da zoriontsua.
|
|
2019
|
|
|
Elkarri begiratzen zioten, gizonak txakurrari, txakurrak gizonari, eta hor ere askotan sentitu zinen lekuz kanpo. Zuk alboan Mendi izaten zenuen, ortuan edukitzen zenuten beste txakurra,
|
baina
aitak ez zion hari begiratzen. Batzuetan esaten zuen:
|
|
|
TRAGEDIA GREZIAR BAT BALITZ BEZALA, baina justu alderantziz, alderantzizko tragediak ere halakoak direlako?, Orlandoko aita batek jakin du bere semea hil dela, hil dutela, tiroz, mendekuz, gorrotoz,
|
baina
aita ez greziarrak, Antigona batek edo Priamo Errege batek eginen lukeenaz beste, ez du ahaide hilaren gorpua ikusi, eraman eta, hari lur emanez, ohoratzeko zeru lurrak astindu, ezta hurrik eman ere. Poliziak bere semearen patuaren berri emateko deitu dionean, jakin duenean bere semea Omar Mateenek tirokatutakoen artean zegoela eta, ondorioz, maritxu horietako bat izan behar zuela, dudarik gabe maritxu horietako bat zela, beti izan zela, beharbada inoiz susmatu moduan, edo beharbada etxean ezaguna zen moduan (baina gauza bat da zerbait isilean susmatu edo jakitea eta beste bat, oso bestelakoa, agerikoa mundu guztiaren aurrean aitortu beharra), ahalkez bete da eta uko egin dio semearen hilotzaren ardura hartzeari.
|
|
|
Aurreko laneko dirua bidaian inbertitu zuen, eraikuntzan aritu zen, baina zaila zen berarentzat, murrizketa asko zeuden... Berarentzat ez omen zegoen lanik, zerbait bai,
|
baina
aitak ez zuen paperik eta zailtasunak zeuden. Emakumeentzat ba omen zegoen lana, eta etortzeko esan zidan.
|
|
|
Nahiago nuke aitak etxetik botako balitu.
|
Baina
aitak ez du fama txarra hartu nahi. Fama erreputazioa da, izena, omena, eta garran  tzi handikoa da kristau nortasuna hartzen denean.
|
|
2020
|
|
|
–Barkatu, Saioa, lehenago esan behar nizun
|
baina
aitak ez dit utzi. Banekien egunen batean kontatu nizuela baina ez horrelako egoera batek eraginda.
|
|
|
Ez daki geldi egoten eta oso gutxi jaten du". Egia da orduan ni oso jakana nintzela
|
baina
aitak ez zion horri garrantzirik ematen eta niri ez zidan behin ere erritarik egin.
|
|
|
Bazkalondoan, telebistari so egin nahi izan diot.
|
Baina
aita ez zen ados. Marrazki bizidunik ere ez?
|
|
2021
|
|
|
Askotan, gertatutako zerbait adierazten du tzearen perpausak:
|
Baina
aitak ez zion argitzen [alaba hazita ikustearen pozaz] erdibituko ote zen amaren bihotza, ala kalesako kondenaren penaz (Lertxundi);[...] ikaratu zan, usterik beste mundukuak edo eldu eutsoela, [txiliña jotiaren zigorbidez] (Kirikiño); Grazia da Jainkoak gu bere haurtzat hartzearen zigilua, gure noblezia guziz goraren titulua (Jauretxe). Adibide horietan guztietan zentzu perfektiboa hartzen du tzearen izenlagunak, burutua den gertaera bat adierazten baitu.
|
|
|
–hots egin zuen– Izan... ona da.
|
Baina
aitak ez dezala jakin. Ez esan, galdetzen badizu ere!
|
|
|
Gizon biboteduna besoak gurutzatuta eta hankak zabalik dago niri begira, bakarrik gaude. Arratsalde osoa emango dut berarekin, trostan egiten erakutsiko dit, erreka bat zeharkatuko dugu zalditik jaitsi gabe,
|
baina
aitak ez nau ezer egiten ikusiko. Leher eginda, zaldiak zalditegira eraman, edaten eman eta, luzaz laztandu, orraztu eta zelak kendu eta gero, bidoi eta oholekin egindako mahai batera jesarriko gara biok.
|
|
|
Transplantea egin ala ez erabakitzeko proba bat egin beharra dago,
|
baina
aitak ez du egin nahi. Patologoak hilabeteko epea eskaini dio azken erabakia jakinarazteko.
|
|
|
Rosikak eta bere bi senideek halako atxikimendua izan zuten batekin, non neba arrebek konplota egin eta etxerako maskota bat eskatu zioten aitari.
|
Baina
aitak ez zuen atsegin ideia.
|
|
|
|
Baina
aitak ez du nahi guk irekitzea.
|
|
2022
|
|
|
...edo joan den hilabetean, ez nago seguru, hamar urte nituela egin nuen amets, nire aitaren alaba nintzela eta atsegin eman nahi niola, nik eskolan egindako marrazkiei begira zegoen, neska txiki baten marrazkiak ziren, zeru zuria eta laino urdinak, eguzki horia arraia gorriekin eta zelai berdea, eta zer da infantilago halako marrazki bat baino, non tximiniak oker ageri baitira etxeetako teilatuetan,
|
baina
aita ez zen hori pentsatzen ari, begira, esan zidan, gaizkia zeruan dago, ernamuinean dago, jaio zain dago goritu ahal izateko, paperari su emateko, eta marrazkiko zeruari begiratu nionean serpentina urdinek estalia ikusi nuen, zeru tormentatua zen, eta izarrak zurrunbiloek zeramatzaten, esne bidearen itsasbeherarekin batera, eta brastakoan zerua higitzen hasi zen, serpentina urdinez irakiten, ba... Egia da gehiegi hitz egiten dudala, gehiegi hitz egiten dut baina inoiz ez psikoanalistaren aurrean, bere presentziak pentsamendua garatzea behaztopatzen dit, gainera ez zaio interesatzen, espezializatuegi dago, nik esaten dudanaren  atzean aditzen duen horretan zentraturik dago, nik jakin gabe ere dakidan horretan, eta ezer esatea ez du merezi, aurretiaz dakizunean zer esatea ez den komeni, psikoanalistaren arreta beste nonbait dagoenean, era guztietara ere, ezer ez dagoen toki batean, ez bero ez hotz egiten duen tokian, eta batzuetan lepazamarreraino egiten dut, dibanean etzanik, ezin dut eraman psikoanalista bere eguneroko kezketan babestea, egin behar dituen erosketetan eta hurrena idatzi behar duen liburuan, eta hura bere erosotasunetik atera  tzeko handiagoa denean nire desioa nire isiltasuna baino, gauez egiten ditudan ametsak kontatzen dizkiot, haiek nire ordez hitz egin dezaten, aditu hau psikoanalista jauna eta zeuk esan, askoz interesgarriagoa naiz gauez, loak ia eder egiten nau, tamaina handiko ametsak egiten ditut, ekaitzak eta enbatak amets, hil arriskuak eta kode sekretuak amets, erorketa askean amiltzen diren igogailuak, lur azpian milagarren solairuan lehertu arte, igogailuak umedade eta kakalardo mundura buruz amiltzen ezerk eusten ez diela, eta mundu horretatik ezin irten dira igogailuak amildu eran zuloa ezarian ezarian itxi egin delako, berrogei mila solairuko eraikinak iheska doan jendearen buru gainera abailtzen ari direla egiten dut amets, eta bitartean inurri itsu mordo bat eskapo doala, pasatzen diren autoei arretarik eman gabe, itsasondo abisalekin eta aldiro mozten diren telefono deiekin egin dut amets, kaixo ama, ez dut ezer aditzen, ez negar egin ama, non zaude, zure zenbakia galdu dut, ahaztu egin dut, baina esadazu, gaizki aditzen dizut, eta zergatik ezin ote dut hatzik mugitu, zergatik ezin ote dut hitzik egin, eta hau luzatu egiten da mila modutan ere, ez dute erantzuten, telefonoa hutsari joka ari da, zirkuitu elektrikoen espazio mugagabeari joka, ez dute erantzuten badakitelako neu naizela, zenbaki faltsua delako, linea okupaturik dagoelako eta dirurik ez dudalako, galdurik nago munduaren azkenean, goitik behera putzu arrokazko batera amiltzeko zorian dagoen eraikin bateko gainaldean, kaixo ama, non zabiltza, nola urrundu ahal izan naiz zugandik puntu honetaraino, nola egon ninteke zure bizitik mila kilometrora, hemendik ezin duzu nire ahotsa aditu, nola utzi ahal izan zaitut bakarrik ohe horretan, hiltzen ari zaren horretantxe, baina hobeko dut orain hitz beste egin, ez dut amets horiez gehiago hitz egin nahi, uste dut beti egin izan ditudala ametsok, ama negarrez ikusi nuenetik aitak hots egiten ez ziolako, aita laneko bidaian joana zelako bere gastu kontuak harturik, ahaztu egin nau esango zidakeen amak nire presentziaz ohartu izan balitz, ez du nigan ez zugan pentsatzen, beste emakume batekin dago, esan zezakeen amak, baina hobeko dut horretan ere ez sakondu zeren inoiz ez naiz helduko esan ez zidanaren hondora, eta joan den astean edo joan den hilabetean, ez nago seguru, hamar urte nituela egin nuen amets, nire aitaren alaba nintzela eta atsegin eman nahi niola, nik eskolan egindako marrazkiei begira zegoen, neska txiki baten marrazkiak ziren, zeru zuria eta laino urdinak, eguzki horia arraia gorriekin eta zelai berdea, eta zer da infantilago halako marrazki bat baino, non tximiniak oker ageri baitira etxeetako teilatuetan, baina aita ez zen hori pentsatzen ari, begira, esan zidan, gaizkia zeruan dago, ernamuinean dago, jaio zain dago goritu ahal izateko, paperari su emateko, eta marrazkiko zeruari begiratu nionean serpentina urdinek estalia ikusi nuen, zeru tormentatua zen, eta izarrak zurrunbiloek zeramatzaten, esne bidearen itsasbeherarekin batera, eta brastakoan zerua higitzen hasi zen, serpentina urdinez irakiten, baina gero eta gutxiago ziren urdin eta gero eta gehiago ziren beltz, sugearen odolaren beltza da, erantzun zidan aitak nik galdera egin izan banio bezala, jakingo ez banu bezala, zeru desatsegin bat milioka suge beltzezkoa, ez aita, oker zaude, zeru guztiz zuri urdina da, Mariaren soinekoa bezain, bai, egia da, zeru urdina da gaur baina nolanahi ere gaizkia hortxe dago ezkutaturik, erdizka ageri da horko lainoen artean, begiratu hurreagotik, antzematen zaio, toki guztietan dago eta oroz gain haurren marrazkietan, oroz gain zure haur buruan zeren hazten zarenean zu zeu ere suge izango zara, ez duzu suge itxura izango baina suge izango zara, zeru urdinaren itxurapean irakin egingo duzu, baina hori ez da egia aita, ezin da egia izan, eta amets hartan ni triste nengoen zeren inork ezin zuen ezer egin, okerra egina zegoen, beharrezkoa zen, eta eskuan neuzkan gainerako marrazkiak erakutsi nahi izan nizkionean haietan maleziarik ez zela berari frogatzeko, suak hartuak zituela ohartu nintzen, zelaiak barku pirata bihurtuak ziren eta haien gainetan gizonak bata bestea akabatzen eta pasarelatik botatzen ari ziren, barkuek herio  tzaren bandera jasoa zuten eta itsasoa gorria zen, hondoan jendearen orroak aditzen ziren, denak kondenaturik zeudela iragartzen zuten, amets tragikoa, horratik, psikoanalista jauna, hamar urte nituela gaiztotu nintzen ni, ezin beste ondoriorik atera, azkenaren hasiera izan zen, puteriora eraman ninduen endekatzearen hastapena, eta horixe esan, eta isildu egin nintzen, dena esanik zelako, ebidentziak ez dira esplikatzen, nagusitu egiten dira galdera gehiago jaso ez denean, beti esan ohi denez, eta berriz ere isiltasuna eta egin behar diren gauzen gaineko kezka, eta gehiago hitz egiteko gogorik ez baldin badut, ez baldin badut besterik jakin nahi, da nire ametsak guztiz argiak direlako, sufritu egiten dut nire koherentziagatik eta biziagatik, erantzun gehiegi ematen baitizkidate, eta gainera, nolanahi ere, zer dela-eta eduki nuke psikoanalista baten premia nire hitzei pisu handiagoa emateko, gaurgero aditzen ez ditudan hitzez nardatzeko, zeren mila aldiz ere esanak ditut, ez dakit ezer, zeren nire gurasoek ezin dute bere partea egin, larrutik ordaindu behar dut eta baten batek eman du nire kontrako lekukotza, zeren psikoanalistak horretarakoxe daude hor, barkatzeko eta barkamena eskatzeko, barkatu alaba, barkatu ama, baina nik ez dakit inor barkatzen, nik ez dakit hortzak estutzen baizik, zakilak ahora sartzen dizkidatelako behin eta berriz, aitaren zakila putekin tratuan dagoelako, ez puta bakar batekin, uste dut nik, zeren puta batek beste bat dakar automatikoki, eta honek ere beste bat ordezkatzen du bere gorputzaren naturaren bidez, eta halaxe libratzen dira bezeroen buztanetatik, nire aitaren buztanetik, edozein emakumerekin gogortzen baitzaio aitari zakila, bere emaztearekin izan ezik.
|
|
|
Egia da gehiegi hitz egiten dudala, gehiegi hitz egiten dut baina inoiz ez psikoanalistaren aurrean, bere presentziak pentsamendua garatzea behaztopatzen dit, gainera ez zaio interesatzen, espezializatuegi dago, nik esaten dudanaren  atzean aditzen duen horretan zentraturik dago, nik jakin gabe ere dakidan horretan, eta ezer esatea ez du merezi, aurretiaz dakizunean zer esatea ez den komeni, psikoanalistaren arreta beste nonbait dagoenean, era guztietara ere, ezer ez dagoen toki batean, ez bero ez hotz egiten duen tokian, eta batzuetan lepazamarreraino egiten dut, dibanean etzanik, ezin dut eraman psikoanalista bere eguneroko kezketan babestea, egin behar dituen erosketetan eta hurrena idatzi behar duen liburuan, eta hura bere erosotasunetik atera  tzeko handiagoa denean nire desioa nire isiltasuna baino, gauez egiten ditudan ametsak kontatzen dizkiot, haiek nire ordez hitz egin dezaten, aditu hau psikoanalista jauna eta zeuk esan, askoz interesgarriagoa naiz gauez, loak ia eder egiten nau, tamaina handiko ametsak egiten ditut, ekaitzak eta enbatak amets, hil arriskuak eta kode sekretuak amets, erorketa askean amiltzen diren igogailuak, lur azpian milagarren solairuan lehertu arte, igogailuak umedade eta kakalardo mundura buruz amiltzen ezerk eusten ez diela, eta mundu horretatik ezin irten dira igogailuak amildu eran zuloa ezarian ezarian itxi egin delako, berrogei mila solairuko eraikinak iheska doan jendearen buru gainera abailtzen ari direla egiten dut amets, eta bitartean inurri itsu mordo bat eskapo doala, pasatzen diren autoei arretarik eman gabe, itsasondo abisalekin eta aldiro mozten diren telefono deiekin egin dut amets, kaixo ama, ez dut ezer aditzen, ez negar egin ama, non zaude, zure zenbakia galdu dut, ahaztu egin dut, baina esadazu, gaizki aditzen dizut, eta zergatik ezin ote dut hatzik mugitu, zergatik ezin ote dut hitzik egin, eta hau luzatu egiten da mila modutan ere, ez dute erantzuten, telefonoa hutsari joka ari da, zirkuitu elektrikoen espazio mugagabeari joka, ez dute erantzuten badakitelako neu naizela, zenbaki faltsua delako, linea okupaturik dagoelako eta dirurik ez dudalako, galdurik nago munduaren azkenean, goitik behera putzu arrokazko batera amiltzeko zorian dagoen eraikin bateko gainaldean, kaixo ama, non zabiltza, nola urrundu ahal izan naiz zugandik puntu honetaraino, nola egon ninteke zure bizitik mila kilometrora, hemendik ezin duzu nire ahotsa aditu, nola utzi ahal izan zaitut bakarrik ohe horretan, hiltzen ari zaren horretantxe, baina hobeko dut orain hitz beste egin, ez dut amets horiez gehiago hitz egin nahi, uste dut beti egin izan ditudala ametsok, ama negarrez ikusi nuenetik aitak hots egiten ez ziolako, aita laneko bidaian joana zelako bere gastu kontuak harturik, ahaztu egin nau esango zidakeen amak nire presentziaz ohartu izan balitz, ez du nigan ez zugan pentsatzen, beste emakume batekin dago, esan zezakeen amak, baina hobeko dut horretan ere ez sakondu zeren inoiz ez naiz helduko esan ez zidanaren hondora, eta joan den astean edo joan den hilabetean, ez nago seguru, hamar urte nituela egin nuen amets, nire aitaren alaba nintzela eta atsegin eman nahi niola, nik eskolan egindako marrazkiei begira zegoen, neska txiki baten marrazkiak ziren, zeru zuria eta laino urdinak, eguzki horia arraia gorriekin eta zelai berdea, eta zer da infantilago halako marrazki bat baino, non tximiniak oker ageri baitira etxeetako teilatuetan, baina aita ez zen hori pentsatzen ari, begira, esan zidan, gaizkia zeruan dago, ernamuinean dago, jaio zain dago goritu ahal izateko, paperari su emateko, eta marrazkiko zeruari begiratu nionean serpentina urdinek estalia ikusi nuen, zeru tormentatua zen, eta izarrak zurrunbiloek zeramatzaten, esne bidearen itsasbeherarekin batera, eta brastakoan zerua higitzen hasi zen, serpentina urdinez irakiten, baina gero eta gutxiago ziren urdin eta gero eta gehiago ziren beltz, sugearen odolaren beltza da, erantzun zidan aitak nik galdera egin izan banio bezala, jakingo ez banu bezala, zeru desatsegin bat milioka suge beltzezkoa, ez aita, oker zaude, zeru guztiz zuri urdina da, Mariaren soinekoa bezain, bai, egia da ...edo joan den hilabetean, ez nago seguru, hamar urte nituela egin nuen amets, nire aitaren alaba nintzela eta atsegin eman nahi niola, nik eskolan egindako marrazkiei begira zegoen, neska txiki baten marrazkiak ziren, zeru zuria eta laino urdinak, eguzki horia arraia gorriekin eta zelai berdea, eta zer da infantilago halako marrazki bat baino, non tximiniak oker ageri baitira etxeetako teilatuetan,
|
baina
aita ez zen hori pentsatzen ari, begira, esan zidan, gaizkia zeruan dago, ernamuinean dago, jaio zain dago goritu ahal izateko, paperari su emateko, eta marrazkiko zeruari begiratu nionean serpentina urdinek estalia ikusi nuen, zeru tormentatua zen, eta izarrak zurrunbiloek zeramatzaten, esne bidearen itsasbeherarekin batera, eta brastakoan zerua higitzen hasi zen, serpentina urdinez irakiten, ba...
|
|
|
...rik gordeenean ere gorroto, eta puntu horretaraino gorroto badut ez da bere tiraniagatik edo traizioz darabilkeen botereren batengatik, ez, da bere larba biziagatik, bizi guztian tokitik mugitu gabe bere burua bihurritzeagatik, ezintasun horretan itzulipurdikatzeagatik, bizi osoan bere izateaz kexatzeagatik, aitak ez duela aintzat hartzen, jazartzen zaiola, txarrena opa diola pentsatzeagatik beti,
|
baina
aitak ez du amagandik ezer espero, ez dio txarrik ere opa, ez gorroto du ez maite, errukiak baizik ez dio galarazten etxetik urrun alde egitea, belaontzia hartu eta munduaren itzulia egitera joatea, eta amak badaki hori baina ez du ezer egiten, eta bestalde, zer egin du amak bizitzan larba baten modura mugitu eta kexatu besterik, pla pla eta pla pla alde batera eta bestera, zer egin du ezkontidee...
|
|
|
Baina aldaketa jasaten duenean, gurasoak blokeatu egiten dira eta alabaren eskuetan uzten dute zaintza. Amak bai, une batean jarrera aldatu eta semea ikusten sartu nahi du,
|
baina
aitak ez, aitak eraso egiten dio, arrisku bat ikusten du Gregoriorengan familiarekiko".
|
|
2023
|
|
|
Theok beti bakartua egongo zela esan bazion ere, oker zebilela Vincenten karaktereari buruz. Helvoirt eko artzaina hil zela, eta beharbada aita eraman nahiko zutela hara,
|
baina
aitak ez zuela deia onartuko.
|
|
|
Koxkan begiratu dut gero,
|
baina
aita ez zen beste gizon bat zegoen bertan.
|
|
|
Luzeak egin zitzaizkion gauerdiko ordu txikiak egunsentira arte, ezin izan zuelako lorik hartu. Zain geratu zen,
|
baina
aita ez zen agertu.
|