|
2003
|
|
|
Merkataritza, ostalaritza eta zerbitzu sektorea herritar guztien egunerokotasunaren parte dira.
|
Baina
euskaraz bizi nahi duen herri batentzat zintzilik dagoen ikasgaia da, euskararen hutsunea guztiz bete gabe baitago oraindik. Baina horretarako ahaleginik ez da falta, hainbat egitasmo daude martxan eta ari dira pixkanaka euskalduntzen.
|
|
2007
|
|
|
• Ikasle kopuruetatik, ikasle euskaldunduetara; emaitzetaz hitz egiten ari naiz, argi eta garbi. Euskaltegietatik igaro diren ikasleak milaka dira, horietatik askok EGA atera arte ibili dira euskaltegian, beste asko, erdi bidean geratu dira
|
baina
euskaraz bizitzeko adina ikasi dute. Beste askok, ordea, hasi bai baina gero bertan behera utzi dute ikas prozesua.
|
|
|
Euskaltegietatik igaro diren ikasleak milaka dira, horietatik askok EGA atera arte ibili dira euskaltegian, beste asko, erdi bidean geratu dira
|
baina
euskaraz bizitzeko adina ikasi dute. Beste askok, ordea, hasi bai baina gero bertan behera utzi dute ikas prozesua.
|
|
2009
|
|
|
Alegia, espainieraz mintzo den hiria konprenitzen dut, eta maite.
|
Baina
euskaraz bizi den lurraldea arrotz zait, eta mesfidantzaz begiratzen dut.
|
|
|
Euskara ere guztien hizkuntza izan dadin nahi badugu da duda izpirik ez dugulako gizarte bizikidetzarako onena horixe dela. Guztiok sentitu behar gara eroso eta gustura bizikidetza baketsu eta harmoniatsuan bizi nahi baldin badugu, eta, jakina, batez ere gaztelaniaz bizi nahi duenak hala ahal izaten jarraitu behar du,
|
baina
euskaraz bizitzea ezin izan daiteke inorentzat gurutze bide.
|
|
2010
|
|
|
Kontseiluak egina zuen deialdia, arrazoiak ugari baitira Nafarroan euskararen aldeko aldarria egiteko. Nafarroan euskaraz bizitzeko eskubidea zen manifestaziorako leloa,
|
baina
Euskaraz bizi nahi dut idatzia zuten kartelak euskaltzale askok zeramatzaten. Nafarroako Gobernuaren euskararekiko jarrera negargarria salatzeko eta kritikatzeko festa giroa nagusitu zen.
|
|
|
biak batera lantzen ziren ikastoletan, eta mezu kontrajarriak ematen zituzten. Eleanitzen bidez hizkuntzen irakaskuntza ikuspegi komunikatibo batetik lantzen zen (hizkuntzak erabiliz ikasten direla dioen printzipioari jarraiki eta, beraz, ezagutza erabilera dikotomia hautsiz),
|
baina
Euskaraz Bizi egitasmoak ezagutza erabilera eskemaren baitan jarraitzen zuen lanean.
|
|
2013
|
|
|
Eta, irakasle baten ahotan, ondorio bat: «Hobetu dugu,
|
baina
euskaraz bizitzea zaila da oraindik; normalizazioa oso urruti dago». Tutera ez da Arabako Errioxa, ez segurutik hain polita, baina Joxemiel Bidador hainbeste maite bazuten bertan, izango du zer edo zer.
|
|
2014
|
|
|
Baina badirudi gaztetxoek gazte hauek ez dituztela erreferente gisa kokatzen; euskaraz bizi direla uste dute eta gaztetxea kasu, gune euskaldun bezala kokatzen dute.
|
Baina
euskaraz bizitzeko hautua egin duten nerabeek zaharragoekin ibiltzera jo dute, eginiko hautua praktikan ipintzeko asmoz:
|
|
2015
|
|
|
esapide egokiak sortu eta plarazatu, erabilerak ematen baitie indarra esapideei. Euskaldun guztion lana da hori, jakina,
|
baina
euskaratik bizi diren profesionalei dagokie ardura nagusia.
|
|
|
Norbanako batek egunerokotasunean bere hizkuntzan hitz egin ahal izatea bezain txiki handia.
|
Baina
euskaraz bizi ez denak, euskarari bere bizitzan lekurik ematen ez dion horrek, euskararen kateak eta arantzak sumatzen ez dituen bezala, ezin du ulertu, askatasunaren izenean hain justu, batzuek euskararen aldeko borrokari bizitza oso bat ematea. Mugitzen ez denak argi dago ez dituela kateak sentitzen.
|
|
2016
|
|
|
Merezi du, horregatik, aurrera jo baino lehen puntu honetan zentratzea. Zazpi Probintzia eta hiru Lurralde eremu nagusi ditu Euskal Herriak azken mendeotan,
|
baina
euskararen bizi indarra EAEn kontzentraturik dago nabarmen. Euskararen erabilera ez dago Euskal Autonomia Elkartera mugatua, baina euskal hiztun gehienak, askogatik gehienak, EAEn bizi dira.
|
|
2018
|
|
|
Bai, nolabait esanda, gu gara euskara ezagutu bai
|
baina
euskaraz bizi ezin den gazteen belaunaldia. Beraz, topaketek aukera ematen digute bai euskararen inguruko antolakuntza eredu desberdin batean aritzeko, baina baita konplexurik gabe, gazte ikuspuntu batetik jorratzeko ere euskararen problematika.
|
|
|
Eta, jakina, berez datorren kontrako hautu horrek halako hedadura izan badu gertatu da zoru diskurtsibo bat izan duelako eta badukeelako gaur egun ere, banakoen hautuetan eragin duen diskurtso kolektibo bat.
|
Baina
euskaraz bizitzeko hautuaren diskurtsoa ez da bat eta bakarra, ez denboran, ez lekuetan; are, denbora eta leku beretan ere ñabarduraz eta bidezidorrez mamitzen da indibiduoek gauzatzen duten heinean. Baina hala ere, uste dut marraz ditzakegula euskaltzaletasuna ezaugarritu duten bi aro eta aro bakoitzeko lerro diskurtsibo nagusi bat.
|
|
2019
|
|
|
Botanikariek zehaztuta daukate,
|
baina
euskaraz bizi garen euskaldunontzako ezkerra eta eskuina gauza bera da. Agi danean.
|
|
2021
|
|
|
Baina aurkakoa lortzeko ere balio lezakete, etengabean gure hizkuntza itotzen eta higatzen duen hizkuntza horren aurrean ahalduntzeko. Plataforma handiek nahi ez badute, itzulpen klandestinoekin izan du, desobedientziatik,
|
baina
euskaraz bizi nahi duten guztien babesarekin luke, halaber. Horrela heldu gara XXI. menderaino, azken batean, Hollywoodeko distirarik gabe, aterperik gabeko nomaden gisan.
|
|
|
Ez hain urrutiko iragan batean, txikitan, ez nuen euskaraz hitz egiten, ezta euskaraz amestu ere,
|
baina
euskaraz bizitzen erakutsi zidaten. Nortzuk?
|
|
2022
|
|
|
Gertatzen da, baina, telebistaren eta bestelako gailuen erabilera eguneko lau ordutik gora dugula; horren igurtzi asimilatzailea edozein estatuk bere armada eta irakaskuntza uniformizatzaileenarekin ere ez luke amestuko. Ondo dago Euskaraldiak trebatze ariketak egitea herritarrak euskarazko erabileran ahalduntzeko,
|
baina
euskaraz bizi nahi duenak gaurko erronka, tabernariarekin edo okinarekin tematzen baino gehiago dauka espainolak ematen dion aisialdiaren talaia pribilegiatuari muzin egiten. Proba egitea baino ez da:
|
|
|
Badakit, jakin, gaur egun herririk euskaldunenean ere gehienek nahiago dutela espainol bikoizketa euskaraz azpidaztea baino.
|
Baina
euskaraz bizitzeko era bakarra da; ohitura aldaketak denoi dagozkigu: erdaldunari euskaraz ikasteko eskatzen diogu, alfabetatzeko lana hartu dute erdaraz ederto alfabetatuta zeudenek, ikastolak, literatura, zientzia sortu genituen, espainierazkoan ohitura handiagoa izan eta erosoago sentitu arren.
|
|
|
Boteretsuaren, zapaltzailearen alde jarri ohi da zapaldutako asko, nahita edo nahi gabe, zer gerta ere.
|
Baina
euskaraz bizi nahi dugunok, euskaldunok, ez genieke horrelakoei hausporik eman behar, ez genuke jokabide hori normalizatu behar.
|
|
2023
|
|
|
2050erako euskaldunak %30 izatera eramango gaituen hizkuntza politika bat behar du Ipar Euskal Herriak. Gaur egun Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoan euskaldunak %20, 1 dira, diglosia bortitzean direnak, ofizialtasunaren babesik gabe,
|
baina
euskaraz bizitzeko borondate handiz dabiltzanak.
|