|
2000
|
|
|
Eta kanoi hura buru buruan sartu zitzaion eta, nola aita baitzen, izaitez, aseezina, hala gogoratu zitzaion ez ote zen luzeegia kanoien tratuan sinaturikako lau urteko epe hura, zeren ehungarrenaren ondotik baitzetorren ehundabatgarrena... harik eta berant baino lehen argi bat piztu zitzaion arte, aterabidean jarri zuena: Patientia vincit omnia,
|
baina
gure aita ez zen pazientzia handiko gizona, eta, handik astebete eskasera, errege egunean, erran zuen:
|
|
2001
|
|
|
‘Baliteke,
|
baina
gure aita anatopiko hutsa zen.’
|
|
|
‘Ez dut uste, tropikala delako, ’ dio Arantxak. ‘Espainolez bestelako izena du,
|
baina
gure aitak dantzalorea esaten zion, izena berak asmatuko zuen seguru asko.’
|
|
2002
|
|
|
|
Baina
gure aitak umore ona zuen eta, osaba Domingorekin ika mika ibili beharrean, hatza zerurantz jasorik, ozenki esaten zuen, erdi serio erdi txantxetan:
|
|
2004
|
|
|
Handik gutxira, jakin nuen alkoholaren abstinentzi sindromearen ondorio direla delirium tremens ak,
|
baina
gure aitari halaxe etorri zitzaion aldarte gaizto hura, etengabeko zurrutean sartua zèn garaian, noizean behin gertatzen da...
|
|
|
Olgetan edo txantxetan ezer esaten eta egiten edo ez dot ezagutu izan inoiz gure ama. Aita bera be ez,
|
baina
gure aita ez zan gure ama bezain serio eta begiratua. Amak ez eban ontzat emoten aitaren berezko eta bat baterako urtenaldi umore oneko eta sanorik.
|
|
2009
|
|
|
" Baliteke,
|
baina
gure aita anatopiko hutsa zen. [...] Anakroniko hitzaren antzera esaten da anatopikoa.
|
|
2010
|
|
|
KANDIDO. Joder!
|
Baina
gure aita duk!
|
|
2011
|
|
|
–. ?
|
Baina
gure aitak??, eta burua ezker eskuin mugitu, eta hatz erakuslea eta erpurua igurtzi nitian elkarren aurka. –Lasai.
|
|
2012
|
|
|
Gure etxean beti izan ditugu arazo ekonomikoak, gurean emakumeak beti bizi izan gara krisian.
|
Baina
gure aita etxetik joan zenean, orduan bukatu zen indarkeria.
|
|
2013
|
|
|
–
|
Baina
gure aita ez. Joan den astean lehenago itzultzeko idatzi zidan.
|
|
2015
|
|
|
«Gure belaunaldiari hiriko zereginetan eta lanbideetan jardutea suertatu zitzaion.
|
Baina
gure aitak zer nolako gizonak ziren ikusiak ginen. Probatua genuen haiek eramandako bizimodua, haiek ibilitako lurraren mugagabetasuna, haiek ezagututako bakardadea.
|
|
|
horren froga dugu. Balada galdu egin zen,
|
baina
gure aitak ipuin bihurtua jaso zuen.
|
|
|
Ez bidali berorrek Frantziskori, niri baizik, nik egingo baitut ordain-agiria; izan ere, beldur naiz ez ote dituen beste gauza batean gastatuko, batez ere orain ezkondurik dagoela. Ez nuke nahi ezergatik kezka dadin,
|
baina
gure aitak esaten dit moja batzuk hor sartzekotan direla, eta saia bedi haiengandik lortzen. Nik baratze handiagoa izan dezatela nahiko nuke, Beatriz okupatuago egon dadin.
|
|
|
Gaur komisariak gure denboran baino gogorragoak dira.
|
Baina
gure aitaren denboran. Zer zen hura.
|
|
|
Enbeitatarren artean izena bai egon da,
|
baina
gure aitarena bezalako euskaltzaletasun abertzaletasun praktikarik ez da egon. Hori akusazio bat da.
|
|
2016
|
|
|
Alabak hartu zuen, oso atsegin, eta dena kontatu zidan, zein pertsona ona zaren, zenbat jenderi lagundu diozun?! «Ze tuntuna naizen, zuk aitaren berri izango duzu?», galdetu zidan, eta nik zuzenean ezetz,
|
baina
gure aitak baietz, bere aitak bizitza erabat aldatu zigula aitari egindakoagatik. Horixe esan nion.
|
|
2017
|
|
|
Gainera, nire ahizparen senarra frontean hil zuten, eta ahizpak lau ume hazi behar ditu...
|
Baina
gure aitak ezer ez daki gure arazo materialez. Hasieran dirua aurrezten hasi ginen, geroz eta gehiago, baina alperrik zen.
|
|
|
Harek eskua tinkatu ezkero, hezur guztiak birrintzen zizkian. Nik artetan txukundade pixka batekin ere diat, solas egoki bat eman zezakeat,
|
baina
gure aitak ez zian, harek bere burua orroaz, irrintziz eta kantuz adierazten zian. Gutxi gutxitan ateratzen zitzaioan hari gizonari eman zaion bezalako elerik.
|
|
2019
|
|
|
" Geroago, ordea, ene kapitaina, madarikatu horrek, itzuli zenean, ez zizkidan eman nahi izan nire bost liberak. Neuretzat izan balira, ez nukeen zipitzik ere esango,
|
baina
gure aitarentzat ziren; eta, horretan, txantxa gutxi niri! Esan ere egin nion:
|
|
2020
|
|
|
Ezkutuan gorde egin zen familia guztia, geldi geldi, xaguen moduan.
|
Baina
gure aitak bazuen arreba bat, Teresa izenekoa, baina Treseta esa  ten zioten denek, ttantto bat falta zuelako. Mairuek atean jo zutenean, beste soldaduek anaia zaharrena hil ziotelako haserre bizian izaki, su gainean irakiten zegoen zopa eltzea hartu, goiko leihora igo eta gainera jaurti zien Teresak.
|
|
|
Osaba Jose. Sasoi hartan ume guztiak ailegatzen ziren Paristik, zikoinarekin,
|
baina
gure aitak ni Bizkargitik etorri nintzela esaten zuen; Bizkargi egunekoa bainaiz ni, 1941eko Santa Kurtz egunean jaioa. Kontuak kontu, joan zen osaba Jose Bizkargira eta erromeria jotzen ari zela:
|
|
|
Niretzako gauza handia zen zurekin ibiltzea eta jolastea; beste modu batean,
|
baina
gure aitaren antzekoa naiz horretan. Eta denetik kontatzen ahalegintzen nintzen, bai; berdin Gernikako bonbardaketa edo berbetan zekiten animalien kontuak.
|
|
|
2:
|
Baina
gure aita kamioizalea zen!
|
|
|
“Zure aita edo ni” esan zidan. Ni saiatu nintzen biak zoriontsu egiten,
|
baina
gure aitak... orain ere oinutsik utzi nau, galtzerdiak bistan. Ez dizut esango non amaitu zuen Maiteren portatilak.
|
|
2021
|
|
|
Holango markarik! esango leuke baten batek,
|
baina
gure aitak (umeen aititak) metodo efektiboa aurkitu eban, birloben izenak nahaste barik kontroletako. Halan be, gure seme Xiberreri, berari zuzenean, inoz ez eutsan deitu izenetik.
|
|
|
Ziur nago, gure aitaren adiskidea ezagututa, bihotz bihotzez esan ziola, zin zinez maite zuelako.
|
Baina
gure aita egoskorregia zen, zeharo, eta gogoan izan zezakeen azkena amore ematea omen zen. Gainera ez zuen inolako arrazoirik bizitzeko, lan egiteko, lantegi bat sortzeko hautatutako herria lagata.
|
|
|
Gure berez oso izubera zen, eta Gerraren kontuak zirela-eta joera hau nolabait zuritzen saiatzen zen, gauzak zeuden bezala ondo zeudela, behar beste bazutela, erantzunez, ez zuela inolako beharrik dirua alperrik gastatzeko arazoak bakarrik sorraraziko zizkioten tramankulu batzutan edo.
|
Baina
gure aitak ez zuen amore egin nahi, guztiz konbentziturik baitzegoen etorkizunari aurre egiteko ordura arte erabilitako bide eta tresnak derrigorrez zaharberritu behar zirela. Baina ezin zuen inolako aldaketa edo hobekuntzarik egin bere Lodosa inguruko herrixkan, batez ere bertako auzokide gehienengan gure aitaren egoskorkeria berbera antzemanda, jadanik bere negozioetarako kemena eta ideientzat guztiz murrizgarritzat zuen herritik alde egitea irtenbide bakarra zuela begitandu zitzaion.
|
|
|
Gipuzkoako kostaldeko herri guztiak aztertu eta gero Luzaro aukeratu zuen, zergatia ezin izan nuen inoiz asmatu, baliteke bertan bilatzen zuen lana eman ziotelako edo. Hiru urtez geroago, aipaturiko kontserbategian etengabe lan egin ostean, eta gaur egun ere ezinbesteko dirua nondik atera zuen oso ondo ez dakidala, ez dakigula, beharbada nire ustez gure aitonak azkenik lagata,
|
baina
gure aitak sekula ez aitortuta, Conservas de Pescados Abalos S.A sortu zuen. Eta orduan bai, orduan Luzarora heldu eta astebetera edo, bertako kaleetan gora eta behera ikusteaz ezagun zuen, eta bera zeharo liluratuta zeukan neskatoarengana jo zuen, berarekin, lehenengo aldiz eta inolako konpromisorik gabe, inguruko herri bateko zinemara gonbidatzeko asmoz.
|
|
|
Egia zen, gure aitaren bizitza bi ardatzon inguruan bakarrik txirikordatu zen, lantegitik etxera eta, oso noizean behin, herriko kaira baxatzen zen kofradiakoekin eztabaidaka jarduteko arrainaren gorabeheren kontura edo orduan ere gai nagusia zenaz, Errealaren gorabeherez. Baina, esan bezala, oso gutxitan hortaz arduratzeko lantegiko bat bazuelako, beste gauza bat zen arrainaren harrapaketak murrizten hasi orduko kofradiakoekin sortu ziren tirabirak, guztiz bidezkoa zenez arrantzaleen aldetik, eta benetan diot gure aitak berak ere printzipioz horrela uste zuela,
|
baina
gure aitak bere lantegiaren onura bakar bakarrik gogoan izan behar zuen, eta horregatik ere arrainaren prezioa ahalik eta merkeen izaten saiatu egin zen, ahal izan bitartean, udalean zegoela arrantzaleek arrantzuan gero eta arrain gehien atera zezaten mota guztietako aholkuak eta laguntzak eskainiz. Ez zioten barkatu, beti arrantzale xumea zapaltzen saiatzen zela zioten, enkantean gogorrena, gehien eta merkeen erosten zuena, Luzarokoa kontserbetarako behar zuen arrain guztiaren zati txiki bat izanda ere, batez ere Santander aldetik ekartzen zuen kopuruaren aldean.
|
|
|
Ala ez al zeuden, Luzaron bertan, guztiz abertzale porrokatuak ziren beste enpresa gizon batzuk, frankismoaren aurka nola edo hala jo zutenak ahal zuten neurrian, hau da, diru emaitzen bidez, batez ere Franko, eta berarekin batera hilzorian zegoen azkenetan zegoelarik.
|
Baina
gure aitarena oso bestelakoa omen zen, noski. Aita ez zen batere abertzalea, guztiz alderantziz, gorroto bizia zien, karlista edo bezala, Luzaroko haietariko asko lagun eta adiskide izan arren, bere aberri maitea puskatu nahi zutenei.
|
|
|
Taberna hutsik geratu zen, bezero bakoitza bere bidetik aienaturik,
|
baina
gure aitak zabalik utzi zituen ateak, argiak itzali gabe. Zortzi urte nituen, eta jada hasia nengoen aitari laguntzen, hau jaso, bestea ekarri; ardoa eta sagardoa ere zerbitzatzen nituen, aita botilak betetzera urruntzen zenean upelak zeuden zokora.
|
|
2022
|
|
|
Hala izango da,
|
baina
gure aitak azken borondatean aldatu nahi zuen ituna. Azken unean konturatu zen Gaztela erdibitzen ari zela.
|
|
|
Aitak kezkatzen du batez ere. «Gu salbu gaude,
|
baina
gure aita, anaia eta semeak, ez».
|
|
|
Gure aitaren etxea defendatuko dugu telebista arrotzen kontra, interneten doan dagoen erdarazko material guztiaren kontra, gu baino modernoagoak omen diren gauza guztien kontra. Dena eroriko da azkenean,
|
baina
gure aitaren etxeak bezain zutik jarraituko dute gure konplexuek.
|
|
|
Gero, hil beilan, lehenik Antonek hitz egiten du eta gero alkateak.
|
Baina
gure aita hobiratu genuenean, alkatea ez zen izan. Beldur didalako ez zen etorri, seguru nago.
|
|
|
Agorrilaren 31n, Arrasatera joan naiz nire burasoekin eta berriz ospatu dugu gure ezkontza zure familiarekin, baina zu gabe! Gure amek berehala elkar ulertu dute euskaraz,
|
baina
gure aitek ez zuten sekulan zubirik egin ahal izan bizkaitarra eta baxenafarraren artean. Sendi handikoa bai zara, hogeita hamar bat ginen mahai luze baten inguruan, baserriko atarian.
|
|
2023
|
|
|
Nik, berez, ingeniari agronomoa izan nahi nuen, eta lurra landu.
|
Baina
gure aita hil zenean hirira joan ginen, amak artritisa zeukalako, eta gure komunitatea oso hezea delako. Oaxacara joan ginen, eta institutuan era guztietako arteak ezagutu nituen.
|
|
|
Niganako begiramenik ezean, nire gurasoenganako itzala gorde izan bahu behintzat.
|
Baina
gure aitaren etxea zapaldu hik. Hire mailako gixonak?
|
|
|
Eta sinpatikoak ziren, ez uste; hitz abegitsuekin hartzen gintuzten beti, eta gure izeba zaharra ia amatzat zeukaten.
|
Baina
gure aita inoiz ez zen joan etxe hartara. Bazuen duintasun punttu bat (amaren ustez, gaizki ulertua); aitaren amaren aldetik, familia burges ttipi bateko adar pobrean jaioa zen aita, baina bere osaba dirudunarekin parez pare mintzatzen zen; izeba neskamearen etxejabeekin, ordea, ezin.
|