|
2001
|
|
|
1876 ez zen guretzat hil hotsa izan, soil soilik, nolabait ere pizkunde dei bihurtu zitzaigulako, kultur arloan batez ere. Erdaraz bai,
|
baina
baita euskaraz ere, lehen gertatu ez zena gertatu zen geroago. Larregi opa baikenion politikari (edo politika gisako zerbaiti) eta gutxiegi horri zuzenean ez zegokionari.
|
|
2003
|
|
|
Gizarteak bere haserrea agertu zuen itxieraren aurrean.
|
Baina
baita euskaraz irakurtzeko nahi bat dagoela ere. Euskarazko produktuek dituzten mugaz hitz egiten da beti.
|
|
2006
|
|
|
Berba du arma, baliabide eta indargune. Euskaldunik epelenak,
|
baina
baita euskararen aurkakorik sutsuenak ere, bere hitzen magiaz limurtzen ditu, eta euskararen alde jartzen. Oratoriaren eta erretorikaren legeak maisuki erabiliz, diskurtso egokiak eta komunikatiboak sortzen ditu, euskara eta euskaldunon hizkuntza komunitatea zinez erakargarri bihurtzen du, eta hartzaile mota oro euskaltzaletasun aktibora lerratzen du.
|
|
2011
|
|
|
Eta gizarteko beste sektore batzuk bezala, bagatoz aldarrikatzera gureak ere merezi duela konfidantza eta sostengu handiagoa. Hori funtsezkoa dela guretzat,
|
baina
baita euskararentzat eta euskal kulturarentzat ere.
|
|
|
Goi mailako biltzarrok, euskararen batasunik ez zen unean, euskal hizkuntzari buruzkoak ziren eta ez beste edozein gairi buruzkoak, batetik hizkuntzaren Akademiak antolatu zituelako,
|
baina
baita euskara oraindik prestatu gabe zegoelako edozein gairi buruz erregistro jasoan aritzeko ere. Hala ere, Jakinlarien bilerak salbuespena dira.
|
|
|
Bigarren ñabardura bat ahozko hizkuntzaren irakaskuntzari eta ikaskuntzari dagokiena da. Jakina da, frantsesa bezalako hizkuntza handien kasuan,
|
baina
baita euskararen kasuan ere, eskolak ahozkoaren irakaskuntzari leku gutxi egin diola, idatzizkoaren irakaskuntzaren mesedetan (Schneuwly, 1996; Schneuwly et al., 1996; Diaz de Gereñu, 2005; Garro, 2007).
|
|
2012
|
|
|
2003 urtean egin zen Habitos de lectura y compra de libros en Euskadi txostenaren arabera, EAEko biztanleen% 20,4k erdaraz irakurtzen zuen gehienbat,
|
baina
baita euskaraz ere;% 0,6k bakarrikeuskaraz irakurtzen zuen. 2005ean egin zen ikerketa bera, eta orduan, emaitzetariko bat izan zen EAEkoirakurleen% 27,3k erdaraz irakurtzen zuela baina baita euskaraz ere, eta biztanleriaren% 3,1ek euskaraz irakurtzen zuela, batez ere (www.euskadi.net).
|
|
|
2003 urtean egin zen Habitos de lectura y compra de libros en Euskadi txostenaren arabera, EAEko biztanleen% 20,4k erdaraz irakurtzen zuen gehienbat, baina baita euskaraz ere;% 0,6k bakarrikeuskaraz irakurtzen zuen. 2005ean egin zen ikerketa bera, eta orduan, emaitzetariko bat izan zen EAEkoirakurleen% 27,3k erdaraz irakurtzen zuela
|
baina
baita euskaraz ere, eta biztanleriaren% 3,1ek euskaraz irakurtzen zuela, batez ere (www.euskadi.net).
|
|
2013
|
|
|
2003 urtean egin zen Hábitos de lectura y compra de libros en Euskadi txostenaren arabera, EAE ko biztanleen %20, 4ak erdaraz irakurtzen zuen gehien bat,
|
baina
baita euskaraz ere; %0, 6ak nagusiki euskaraz irakurtzen zuen. 2005ean egin zen ikerketa bera, eta orduan, emaitzetariko bat izan zen EAEko irakurleen %27, 3ak erdaraz irakurtzen zuela baina baita euskaraz ere, eta biztanleriaren %3, 1ek euskaraz irakurtzen zuela, batez ere (www.euskadi.net).
|
|
|
2003 urtean egin zen Hábitos de lectura y compra de libros en Euskadi txostenaren arabera, EAE ko biztanleen %20, 4ak erdaraz irakurtzen zuen gehien bat, baina baita euskaraz ere; %0, 6ak nagusiki euskaraz irakurtzen zuen. 2005ean egin zen ikerketa bera, eta orduan, emaitzetariko bat izan zen EAEko irakurleen %27, 3ak erdaraz irakurtzen zuela
|
baina
baita euskaraz ere, eta biztanleriaren %3, 1ek euskaraz irakurtzen zuela, batez ere (www.euskadi.net).
|
|
2014
|
|
|
bertzeak bertze, jangela handitzeko beharra dugu, kanpoaldean aterpea duen tokia behar dugu, ikasgela kopurua areagotu eta eraikinen isolamendua hobetu, ahalik eta eraginkortasun energetiko hoberena lortzeko». Hortaz, 2015eko Nafarroa Oinez Baztan Ikastolako azpiegiturak mantendu eta hobetzeko baliatuko dute,
|
baina
baita eskuarari bulkaldia emateko ere: «Helburu horrekin, lanean ari gara eta batzordez batzorde, elkarlanean.
|
|
2015
|
|
|
NOLA? horrek New Orleans Louisiana siglei egiten baite erreferentzia,
|
baina
baita euskarazko hitzari ere: " Aldaketa dator, bai, baina nola egingo dugu?".
|
|
2017
|
|
|
BAMen metatzen dira 16 urtetik gorako hiztunen %41; asko da. Era berean, euskaratik deskonektatuenak direnak; bai euskararen jakintzari dagokionez, euskararen erabilpenari,
|
baina
baita euskararekiko jarrerari dagokionez ere, kontrako jarrera azkarrenak dira BAM inguruan. Deskonexioa izugarria da.
|
|
|
Topaguneek funtzio garrantzitsua dute hor, alderdien arteko harremana erraztuz: alderdi guztiekin interlokuzio iraunkorra mantenduz eta elkartearen ohiko funtzionamenduan zein bazkidetzan aniztasun soziopolitikoa zainduz. edo eleaniztasunaren garrantzia mahai gainera ekarri behar da,
|
baina
baita euskararen ezagutzaren unibertsalizazioaren ezinbestekotasuna, gutxienez ulermen mailan.
|
|
|
Familia barnean edo seme alabekin harremanean hizkuntzaren transmisio" naturala" ziurtatu ezin duten guraso erdaldunengan jarri dugu arreta, euskara ez dakiten horiengan. errealitatean ordea banaketak ez dira hain zurrunak. guraso guztiz erdaldunak elkarrizketatu ditugu,
|
baina
baita euskarazko nolabaiteko adierazpen eta ulermen maila dutenak ere, eskolan, familian eta euskaltegian ikasitakoari esker. hortaz, hizkuntzaren gaitasunaren ikuspegitik gurasoen profila ez da guztiz homogeneoa. kategoria dikotomikoak ez dira egokiak mailakatzeari eta continuumei erreparatzeko, alegia hiztunen heterogenotasuna eta haien bizi bilakaera behar bezala aztertzeko. dena dela, kategor... gure xede taldeko gurasoek beren burua erdalduntzat50 dute oro har.
|
|
|
Zentzu horretan, agian arnasguneetatik arnasuneetara igaro gara, eta gure espazio linguistikoak porotsuagoak, sarkorragoak eta zeharkatuagoak bihurtu dira: ingelesak, gaztelaniak, frantsesak eta beste erdarek zeharkatuak, bai;
|
baina
baita euskarak ere. Bestalde, Euskal Herria eleanitza da, eta euskal herriko biztanlerik eleanitzenak euskal hiztunak dira, maila guztietan:
|
|
2018
|
|
|
Horregatik, desorekak egon badaudelako, hizkuntzek behar dituzte gune hegemonikoak, arnasgune soziofuntzionalak, eta geuk ere babestu eta behar baldin bada sortu egin behar ditugu, etorkizunean euskaldun izateko nahia erreproduzitzeko eta iraunarazteko. Espazio elebidunek egon behar dute,
|
baina
baita euskara hutsezkoek ere, euskarak aurrera egingo badu.
|
|
2019
|
|
|
noski. Aipatu ditudan jarrera aldaketena batetik,
|
baina
baita euskarak eta euskalgintzak bizi duten bidegurutzeari elkarrekin eta sendo erantzuteko beharrarena ere. Denok onartu dugu belaunaldi berriak euskaldundu dituela hezkuntza sistemak, baina gero, inguruan ditugun erdaren eraginpean, gazteen artean erabilerak kezkatzeko zantzu asko erakusten dituela ere bai.
|
|
|
(Maramara). Makina bat hitano eskola eman ditu azken urte luzeetan, erakunde publikoetan batik bat,
|
baina
baita euskara elkarteek eskatuta ere. Batez ere hezkuntzako eta euskalduntze eskoletako irakasleak izan ditu ikasle.
|
|
|
Baina garbi dugu hau ezin dela kirol proba hutsean geratu. Hala, lasterketan parte hartzera gonbidatzen dugu jendea,
|
baina
baita euskaraz bizi izatera ere.
|
|
|
Euskal literatura askatu egin da historian zehar bizi izandako morrontza ezagunetatik âfedearen transmisore, euskararen bultzagile, ideologiaren zerbitzari, didaktikaren ispiluâ eta gaur egun literatura autoerreferente batez mintza gaitezke. Horren aldeko apustua egin genuenean âArestirekin zorretan gaude horretan ereâ, literaturak ordu arte ez bezalako autonomia hartu zuen, eta horrek mesede handia ekarri zion literaturari noski,
|
baina
baita euskarari berari ere. Baina sakoneran egin zion mesede, mintzo guztiek bat egiten duten muinean, hiz  kuntzaren ahalmen estetikoan.
|
|
2020
|
|
|
gurasoen gehiengo batek, beren hizkuntza eta kultura transmititzeaz gain, beren seme alabak D eta ereduetan eskolatu dituzte, horrek aukera emango baitie harrera herriko bi hizkuntzak ezagutzeko. EAEn egindako beste ikerketetan ere ikusi da familia etorkinek, tartean marokoarrek, jarrera positiboak dituztela hizkuntzekin, gaztelaniarekin bereziki,
|
baina
baita euskararekin ere (Torres Guzman et al. 2011; Etxeberria Intxausti 2015).
|
|
2021
|
|
|
Liburu hauetarik zein? modukoak ipar ekialdean erabiltzen dira batik bat,
|
baina
baita euskara batuan ere.
|
|
|
Mitikoa eta tipikoa nahasten dituzte gaur egungo gazteek. Gaztelaniaz bereziki,
|
baina
baita euskaraz ari direnean ere. Tipikoa den egoera deskribatzeko erabiltzen dute" mitiko":
|
|
|
Maila indibidualekoak norbanakoen erabilera erosoan zuzenean eragiten duten aldagaiak dira, hizkuntza erabiltzeko konpetentziari lotutakoak. Horren barnean, garrantzi handiena euskara erabiltzeko gaitasuna izateari eman diote,
|
baina
baita euskara erabili nahi izateari ere.
|
|
2022
|
|
|
Esparru sozioekonomikoan faktore askok eragiten dute zuzenean edo zeharka, eta horiek aintzat hartu ditugu euskara bultzatzeko: sektoretik sektorera alde handia dago, eta bakoitzak badauzka berariaz landu edo kontuan izan beharreko ezaugarriak; enpresa motak eta lan egiteko moduak aldatu egin dira; merkatua zabaldu eta handitu egin da, globalizazioak mundua ireki eta beste hizkuntza batzuk ekarri dizkigu(
|
baina
baita euskara mundura zabaltzeko aukera eman ere); digitalizazioak lan batzuk are gehiago erraztuko dizkigu, baina argi ibili ezean, morroi edo menpeko bihurtuko gaitu; langileen lan baldintzak aldatu egin dira... Gu geu ere aldatu egin gara, eta gurekin gizartea eta bizimodua ere bai, eta aldatzen ari dira oharkabean baina etengabe gure balioak, sinesmenak, jokaerak, nahiak, ametsak...
|