|
2000
|
|
|
1918an, Eusko Ikaskuntzaren sorrera biltzarrean, Tomas Etxeberriak euskal biblioteka berezi bat sortzeko asmoa plazaratu zuen; logikoa da bi kasuon artean paralelismo garbia ikustea, hots, gurea ere biblioteka nazionala bilakatzeko bokazioz etortzea.
|
Baina
orduan ez zen etorri, eta hurrengo laurogei urtetan ere ez. Zergatik?
|
|
|
Hori beren aukera da eta guk guztiz errespetatzen duguna.
|
Baina
orduan ez dugu ulertzen zergatik jartzen duten EAJ erdigunean, batzuek zein besteek. EHk bere proposamen politikoa du eta guk gurea; une honetan proposamenhorietan baliteke lehentasunezko gairik izatekotan abertzaletasunarena izatea, baina Arnaldo Otegi eta Rafa Diezi nik entzun diet beste esparru batean, beren aukerarik logikoena alderdi sozialista litzatekeela.
|
|
|
Herra bat gordetzen dut Mauleko jende handikiarekilako. Jende hori, burgesia ttipia funtsean, egun pastoralaren alde agertzen da, gartsua eta fidela,
|
baina
orduan ez. Ni hiriburura ikastera joan nintzen garaian ez zen halakorik bederen.
|
|
2001
|
|
|
Carbayok marmarrean esanak nahasi ninduen apur bat. Zoritxarrez, ez nintzen galdera egokia egiten ari,
|
baina
orduan ez nekien. Ez naiz Borgesen asunto horretan lanean ari, esan nion, despistea ezkutatzeko.
|
|
2002
|
|
|
M. zuluaga. Ados,
|
baina
orduan ez dezagun aipatu desobedientzia zibilaren ekimena soilik legearen aurka balitz bezala.
|
|
|
Kontzientzia hartuz gero onartuko da eredu ziurra eta absolutua zalantzan jartzen duen oro, eta honek ahalbidetuko du etorkizunik izatea. Hauturik gabe ere lehen edo beranduago emango zaio amaiera gaur egungo gizarte egiturari,
|
baina
orduan ez da posible izango beste gizarte egiturarik. Horra erronka, horra anbibalentzia onartzeko erronka.
|
|
|
–Emmanuelekin ongi nengoenean hil behar ninan neure burua, baina nekez hiltzen din inork bere burua, ongi dagoenean. Gaizki nengoenean, berriz, Sergiorekin askotan joan nintzèn amildegi batera joatearekin egiten ninan amets, neure burua handik behera botatzeko,
|
baina
orduan ez ninan neure barnean behar adina indar aurkitzen, hiruzpalau ordutara baitzegoen toki hura...
|
|
|
Ez zuen tokirik telebistako musika programetan, han" la playa estaba desierta"," mi carro me lo robaron" eta holakoak bakarrik kantatzen baitziren, nola gaur egun" asereje" edo" que la detengan!, es una mentirosa", kantatzen den.
|
Baina
orduan ez genuen aukeran beste botoian goenkalerik edo sorginen laratzik eredugarri izan edo ez, hori beste kontu bat baita, eta ez dakizu, zinez, zer tristea den gurdi baten ipurditik ibiltzea, ezin aurkituz, handik hona jenderik gabeko hondartza batean. Egun batzuk galdu nituen behin Ondarretan eta benetan nekosoa.
|
|
2003
|
|
|
Zer edo zergatik ibiliko dira.
|
Baina
orduan ez zegoen bertso eskolarik, ezta gutxiagorik ere! Orduan izaten zen han edo hemen, egokitutakoan saio bat egin.
|
|
|
Jaso begiak paperetik, eta bere aurrean exerita dagozen bost gizonak aztertzen hasten da. Gaur esan diteke ia ia bakoitzak bere kotxea daukala,
|
bainan
orduan ez, orduan oso gutxi ziran kotxea zeukaten handikiak, eta Universitariako fakultadeetara joateko irakasleak eta Instituto Nacional de Electrónica eta honelako tokietan lan egiten zutenak, automobiletan joan beharrean, gaur bezela, honelako autobusetan joaten ziran. Sartu dira gutxika gutxika beste gizon eta emakume batzuk ere bera irakurtzen zegoala, bainan esandako bost gizonek eurenganatzen dute bere arreta guztia.
|
|
|
Gogoan daukat oraindik amaren laztana ohean ahuspez jarri ahal izan nintzen egunean, bere eskuak bizkarra igurzten zidala poliki, amaren ahotsa, bere hitzak: " Halako gorputz politte... ia hondatu dutena..." Amak ez zidan euskaraz egiten,
|
baina
orduan ez zitzaidan niri ari, bere buruari ari zitzaion.
|
|
|
–Ostia! , atera zitzaion,
|
baina
orduan ez zuen besterik esan.
|
|
2004
|
|
|
Masterreko ikastaroa egiten ari nintzela, lana modu egokian egiteko onena Euskal Herrira etorri eta hemengo herri batean egitea zela pentsatu nuen.
|
Baina
orduan ez nuen dirurik, beraz, Tokion bertan bilatu behar izan nuen lanean lagunduko ninduen euskaldun bat. Maite Garaizabal ezagutu nuen, moja zestoarra.
|
|
2005
|
|
|
Orain ahaztuta neukan beste gauza bat gogoratu dut... Zapatu gauean hotelean Ainarari ere kontatu nion,
|
baina
orduan ez zeukan zentzu handirik eta ez zidan jaramon handirik egin. Hasi nintzen pentsatzen nire paranoia zela.
|
|
|
Gaztea zen apaiza, jardunzalea; segituan deitu zien gazteei, jolastoki bat antolatzeko, eta orobat liburutegi bat eta hitzaldietarako nahiz bileretarako areto bat prestatzeko, guztia apaizetxe handiaren soto zabalean. Niri ere iritsi zitzaidan gonbitea,
|
baina
orduan ez nengoen ezertan sartzeko, lanak eta filologia ikasketek jaten baitzidaten denbora guztia. Hori bai; musika emanaldiren bat edo hitzaldi interesgarriren bat izaten zenean, haietara bai, azaltzen nintzen.
|
|
|
Ihes egitea errazagoa duk hartara, Julinho, esaten zidan anaiak.
|
Baina
orduan ez genuen ihes egiteko premiarik, Maria Asunçaok berak bota gintuen. Aristokrata bat zen Maria Asunçao, baina esan dizuet lehen ze aristokrata mota:
|
|
|
eztarriaren erditik.
|
Baina
orduan ez zenekien hori segur segur hala zenetz. Ezin zenezakeen jakin horrelako gauzarik oraindik.
|
|
|
|
Baina
orduan ez nuen ezer sumatu.
|
|
2006
|
|
|
Egia esan, ez dakit nolatan egin nuen egin nuen hura. Bi aldiz pentsatuz gero ez dut uste egingo nuenik,
|
baina
orduan ez nengoen ez bi aldiz ez behin pentsatzeko ere. Sentimenduak eraman ninduen.
|
|
|
Baita ardoa edateak ere.
|
Baina
orduan ez zitzaidan ardoa gustatzen.
|
|
2007
|
|
|
Hori guztia, noski, hondartzara joatekotan;
|
baina
orduan ez zegoen gizakirik, ezta bestelako primaterik ere. Dinosauroak ziren jaun eta jabe.
|
|
|
noski.
|
Baina
orduan ez da ezagutza. Urrats bat gehiago, eta:
|
|
|
Gurutz Ansola izan da hori(" Erri erdi aziak ta beren ekonomia"). Europa liburuaren hitzaurrean erreboluzioari buruzko bilerako lanok aurki publikatuko direla, iragartzen da,
|
baina
orduan ez zen egin, eta orain galdutzat eman litezke.
|
|
2008
|
|
|
Dirua egiteko modu azkarra eta erraza zen, apustu jokoa,
|
baina
orduan ez zirudien jokoa zenik, inbertsio segurua baizik. Benetan uste genuen, etxez aldatu, urtebete bertan egin, gero saldu, eta harekin gure erretiroa jaso eta etxe berria erosi ahal izango genuela.
|
|
|
Lodiera neurtzen ahal dugu metroka, adibidez, eta, orduan zilegi da bost> metro> lodiko> arbola> (< arbola bost metro lodi da) moduko bat esatea. Pertsona baten lodi tasuna zenbatekoa den esateko, aldiz, kiloak erabil ditzakegu, esaterako,
|
baina
orduan ez dirudi zilegi denik lodi ri neurria ezartzea:
|
|
|
plana, aurkeztu, zuenetikeuzkeráfilo») 130 Azkuek, 1902 aurretik sekula ez zuen esan (ez pentsatu) Arana Goiri tranpetan ari zenik. Egiazki hala ari ote zen zalantza izpiren bat egon daiteke, bereziki kontuan izanik Aranak bere jatorrizko planeko hitz ilun haiek(, euzkerálogo, etab.), ez zizkiela kongresukideei argitu, ez Hendaian(
|
baina
orduan ez zen astirik egon), ezta hurrengo lau hilabeteetan ere. Baina seguru asko konturatu ez zelako izan zen, konbentziturik, zegoen bezala, kongresuko pertsona kultuek aise ulertuko zutela euzkera+ filo erroekin osatutako hitz batek zer esan nahi zuen («como bien claramente expresa la palabra» esango zuen geroago) 131 Aldiz, prentsako irakurleei gauzak erraztu nahian, Arana Goirik 1902ko urtarrilean gauzak argiago idatzi zituen.
|
|
|
noski.
|
Baina
orduan ez geneukan froga hau.
|
|
|
Ikertzaile taldeak ikusi zuen, duela 126.000 urte, duela 6.000 urte baino klima beroago batekin (eta, beraz, beraientzat ez hain onuragarria), mamutek bizirik irautea lortu zutela.
|
Baina
orduan ez zegoen gizakirik Europako iparraldean. Zientzialariek uste dute, beraz, duela 6.000 urte, eta ahalik eta habitat gutxien izanda, nahikoa izango zela gizaki bakoitzak mamut bakarra harrapatzea hiru eta 200 urte bitartean, erabat desagerrarazteko.
|
|
|
Greenpece elkarteak bere bertsioa eman du Garoñako zentral nuklearraren inguruan. Jakinarazi dutenez, arazoa uztailaren 15ean hasi zen,
|
baina
orduan ez zuten arazoaren berririk eman arduradunek. Egun hartan, proba batzuk egin zizkieten bateriei, eta beren kapazitatea behar baino baxuagoa zeukatela ikus omen zitekeen.
|
|
|
Udalarekin hitz egingo dut horretaz". Bravok gogoratu zuenez, orain dela 2 urte, Iñaki Zarraoa alkatea zela, aurkeztu zen talde femeninoen Getxo Futbol marka,"
|
baina
orduan ez ziren jokalariak aurkeztu".
|
|
|
Orain lasai esan dezaket, datorrena datorrela.
|
Baina
orduan ez; ez guztiz. Horregatik hartu nuen etor zitekeenaren kontrako pastilla, badaezpada.
|
|
2009
|
|
|
Ume garaietatik oroitzen nituen ohe desegina eta arropak ohe gainean edo aulkietan. Amonak josten zuen bitartean entzuten zuen irrati beltza ere oroitzen nuen,
|
baina
orduan ez zegoen horrelako ezer. Atzamarra pasatu nuen kaxoi zabalak zituen altzari gainetik eta ez nuen hautsik aurkitu, garbi garbi zegoen.
|
|
|
Neskamea eskuratzen zuten gizonek ezkontzean, zerbitzari bat bizitza osorako.
|
Baina
orduan ez genuen horrela uste. Ezkontzeak behar zuen gure ilusio bakarra:
|
|
|
Gutxi geratuko ziren, eta 90 urteren bueltan gehienak.
|
Baina
orduan ez nuen tresna nuen: Internet.
|
|
|
Bueno, herri osoak... ziur asko izango ziren gizonak bakarrik. Orain izango lirateke gizonak eta emakumeak, ziur asko,
|
baina
orduan ez. Juerga izugarria izan omen zen, gaupasa izugarria, gosaldu zituzten baratzetik ekarritako letxugak, oso onak eta hola.
|
|
|
IGONE. (haserretxo) Ondo da. Isildu egingo naiz,
|
baina
orduan ez galdetu.
|
|
|
Apalak, armairuak, tiraderak? Miatzen ari dela une batez eskuetan hartuko du hormigoi pusketa,
|
baina
orduan ez da ohartzen. Eta zegoen lekuan uzten du begiratu ere egin gabe.
|
|
|
Orduan dena zen hemen presazkoa, larritasun halako bat zegoen. Gaurko zirkunstantzietan, agian, beste era batera egingo ziren gauzak,
|
baina
orduan ez genekien noiz arterainokoak izango ginen. Gaur egun gobernuak sinesten du iraungo duela eta gauza formala dela, baina orduan ez genekien zenbat iraungo zuen sistemak.
|
|
|
Gaurko zirkunstantzietan, agian, beste era batera egingo ziren gauzak, baina orduan ez genekien noiz arterainokoak izango ginen. Gaur egun gobernuak sinesten du iraungo duela eta gauza formala dela,
|
baina
orduan ez genekien zenbat iraungo zuen sistemak. Tartean, besteak beste, 1981eko otsailaren 23ko estatu kolpe saiakera izan genuen.
|
|
|
Sasoi honetan, berriz, taldea nahiko txikia zen, eta azken erabakia hemen geratzea izan zen. Lehen taldearekin denboraldi-aurrea egin nuen,
|
baina
orduan ez nuen pentsatzen egoera gozo honetara iritsiko nintzenik.
|
|
|
Otaegik aurten hartu du parte lehen aldiz txapelketan, eta lehenengoan jokatuko du finala. Mujikak bigarren urtea du txapelketan, iaz ere aritu baitzen,
|
baina
orduan ez zen sartu finalean. Nazabal, Lopez eta Azurmendi dira iaz ere finalean aritutako aizkolariak.
|
|
2010
|
|
|
Nire bidea motzagoa izan zen, hiru lau urte pasa eta ikasketa metodo eta ereduaz erre erreta atera nintzen. Gaur egun gitarra klaseak ematen ditut, eta ikasleak kontuan hartzen saiatzen naiz,
|
baina
orduan ez zen halakorik, irakasleentzat haragi sarraskitua baino ez ginen. Eskerrak musika esku-soinua baino gehiago zela jabetu ginen.
|
|
|
euskaldunak garelako edo izan nahi dugulako, lana topatzeko edo ikasketak jarraitu ahal izateko, lagunekin hitz egin ahal izateko edo lagunak egiteko, jaso dugun kultur aberastasuna gordetzeko, kultur ondarea zaintzeko, arbasoen altxorrari jarraitzeko e.a. baina zaila egiten da izan nahian oinarritutako zergatia arrazoitzea. Jakina da arrazoizkoena agian hizkuntza nagusia erabiltzea izango zela. errazagoa izango zitzaigun denoi, denok erdaraz hitz egingo bagenu.
|
baina
orduan ez ginateke geu izango, geu izan nahi dugu ordea eta ez beste zerbait. gutxiengotua den hizkuntza batek esplikatu beharra izaten du bere izanaren zergatia, zergatik den azaldu behar du, arrazoitu. baina hizkuntza nagusi baten kasuan ez da sekula galdera hori egiten: zergatik hitz egiten duzu gaztelaniaz edo frantsesez?. hizkuntza nagusiak ez du justifikazio beharrik, hizkuntza hauen eguneroko erabilerak justifikatzen baitu bere erabilera. gutxiengotua denak berriz bai. izaten jarraitzeko arrazoiak eskatzen zaizkio hizkuntza nagusiak dituen bezala, logika, argumentu arrazionalak, erabilerak edo hizkuntza baten praktikak indartzen dituen arrazoiak. gizartean maila ahulena duen hizkuntza erabiltzen duen hiztunari motibazioak eragiten dio hizkuntza hori erabiltzen jarraitzea. ez du erabiltzen hizkuntza gehiengoak hitz egiten duen hizkuntza delako, berezkoa duen hizkuntza —edo berezko egin duena— gorde nahi duelako baizik. hizkuntza gutxituari edo hil zorian dagoenari, balio gutxiago aitortu ohi zaio gizartean eta bizirik mantentzeak pena merezi ote duen ere galdetzen da. batzuen aldetik ukatu nahi den arren, euskarak badu bere errealitatea ordea. gu bagara, euskaraz bizi gera eta hala bizitzen jarraitu nahi dugu. garelako izaten jarraitu nahi dugu, bada errealitate bat eta hori gorde nahi dugu. gure zergatia ez da arrazoian oinarritzen, motibazioan baizik, borondatezkoa da, baina badu errealitatea. euskararen berreskurapenarekin euskararen errealitate hori sendotu nahi dugu bere biziraupenari eutsi ahal izateko.
|
|
|
Juan Maria Atutxa epaitu eta zigortu egin zuten Sozialista Abertzaleak talde parlamentarioa ez desegiteagatik. Atutxaren kontrako auzian ere herri akusazioak baino ez zuen eskatu epaiketa egitea,
|
baina
orduan ez zuten Botin Doktrina aplikatu eta auzia azkeneraino eraman zuten.Atutxa auziarekin salbuespena egin zuen Auzitegi Gorenak, kasu horretan kaltetu zehatzik ez zegoenez, epaiketa egiteko herri akusazioaren eskaera nahikoa dela adierazi zuen.Horrenbestez, Ibarretxe auzian irizpide bietako zein aplikatu erabaki du iritzi ezberdinak biltzen dituen Zigor arloko Salak....
|
|
|
Juan Maria Atutxa epaitu eta zigortu egin zuten Sozialista Abertzaleak talde parlamentarioa ez desegiteagatik. Atutxaren kontrako auzian ere herri akusazioak baino ez zuen eskatu epaiketa egitea,
|
baina
orduan ez zuten Botin Doktrina aplikatu eta auzia azkeneraino eraman zuten.
|
|
|
Alabaina, Ermuko Foroa eta Dignidad y Justicia elkarteek errekurtsoa aurkeztu zuten, Auzitegi Gorenaren doktrina berriago bat aplikatzea eskatuz, alegia, Atuxa Doktrina ezartzea eskatuz.Juan Maria Atutxa epaitu eta zigortu egin zuten Sozialista Abertzaleak talde parlamentarioa ez desegiteagatik. Atutxaren kontrako auzian ere herri akusazioak baino ez zuen eskatu epaiketa egitea,
|
baina
orduan ez zuten Botin Doktrina aplikatu eta auzia azkeneraino eraman zuten.
|
|
|
Pentsa dezagun arrazoi duzula, eta Ama Birjinaren grazia eta bedeinkazioa jaso dituzula.
|
Baina
orduan ez dut ulertzen nola eztia jasota gero ozpina banatzen duzun etengabe, sekreturen bat gordetzen ez baduzu behintzat?;. Bada, ez dut sekreturik gordetzen.
|
|
|
Eta, hala ere, sentimendu bete benetakoa izan zen, jakin badakidan arren sentimendu hura era askotarikoa zela, bai baitzuen autoengainutik, adibidez, benetakotasunetik bezainbat. Jakin badakit, bai, orain,
|
baina
orduan ez nekien. Izan ere, olatuak harrapatzen gaituenean olatuak harrapatzen gaitu, eta olatua da mundua, olatua ikuspuntua, harik eta olatu bortitzak bizitzaren ertzera botatzen gaituen arte, non, behin zutituta gero, objektibotasuna berreskura dezakegun, harrapatu gaituen olatuak ez bezala, ondoko olatuek oin puntak soilik bustitzen dizkigute?, baita geure burua olatu bortitzaren baitan irudikatu ere, analisi zehatzago eta osoago bat egiteko xedearekin, ageriko nahiz ezkutuko arrazoiak aztergai.
|
|
|
Berriak eragindako lehen inpaktuaren ondotik, baina, pozaren harra nabaritu nuen neure baitan. Orain beste era batean sentitzen dut, harako hura har ezin nazkagarriago bat balitz bezala,
|
baina
orduan ez, fede ustez zintzoaren eskutik baitzetorkidan poza, buruan osatutako pentsamendu ezin logikoagoaren ildotik: –Sugea hil da:
|
|
|
Beldurtzen eta nolabait haserrarazten halaber. Ongi egon ginen hondar aldian,
|
baina
orduan ez nengoen zurekin haserre. Edo, beharbada, haserre nengoen nire haserreaz ohartu gabe.
|
|
|
KLAUDIA. Barkatu, Andoni.
|
Baina
orduan ez daukazu ezer legearen aurrean.
|
|
|
Berriak eragindako lehen inpaktuaren ondotik, baina, pozaren harra nabaritu nuen neure baitan. Orain beste era batean sentitzen dut, harako hura har ezin nazkagarriago bat balitz bezala,
|
baina
orduan ez, fede ustez zintzoaren eskutik baitzetorkidan poza, buruan osatutako pentsamendu ezin logikoagoaren ildotik: ‘Sugea hil da:
|
|
|
Eta, hala ere, sentimendu bete benetakoa izan zen, jakin badakidan arren sentimendu hura era askotarikoa zela, bai baitzuen autoengainutik, adibidez, benetakotasunetik bezainbat. Jakin badakit, bai, orain,
|
baina
orduan ez nekien. Izan ere, olatuak harrapatzen gaituenean olatuak harrapatzen gaitu, eta olatua da mundua, olatua ikuspuntua, harik eta olatu bortitzak bizitzaren ertzera botatzen gaituen arte, non, behin zutituta gero, objektibotasuna berreskura dezakegun —harrapatu gaituen olatuak ez bezala, ondoko olatuek oin puntak soilik bustitzen dizkigute—, baita geure burua olatu bortitzaren baitan irudikatu ere, analisi zehatzago eta osoago bat egiteko xedearekin, ageriko nahiz ezkutuko arrazoiak aztergai.
|
|
|
Pentsa dezagun arrazoi duzula, eta Ama Birjinaren grazia eta bedeinkazioa jaso dituzula.
|
Baina
orduan ez dut ulertzen nola eztia jasota gero ozpina banatzen duzun etengabe... sekreturen bat gordetzen ez baduzu behintzat";" Bada, ez dut sekreturik gordetzen. Eta sekreturen bat gordeko banu, zuk zeuk jakingo zenuke azkena";" Zure ahizpa naiz, eta nik lagundu egin nahi dizut...";" Bada, utzi bakean, bakarrik ere ederki moldatzen naiz-eta!
|
|
|
Hori ere bazen haien asmoa. Oso zakarra irudituko zaio gaur bati baino gehiagori,
|
baina
orduan ez zen hala, inola ere ez. Irakurri, bestela, zein argi eta adoretsu salatu zuen Pello Zubiriak zein zen benetako helburua [34].
|
|
|
Beraz, ni ez naiz ausarta, egiten ditut gustatzen zaizkidan gauzak inor haserretuko edo erretxinduko den edo zein ondorio izango duten kontuan hartu gabe. Askotan esan izan didate nire komikiak elitistak direla, eta pentsatu izan dut txiste errazagoak egitea,
|
baina
orduan ez nintzateke naizen moduan azalduko nire marrazkietan. Marrazkiek nire gustuko hori agertu behar dute, nire izaeraren parte bat.
|
|
2011
|
|
|
gazte, neska eta mutil.
|
Baina
orduan ez zan hain gatxa be.
|
|
|
|
Baina
orduan ez lituzke hiru eskari emango.
|
|
|
Ordurako bagenuen beste baserri bat, Bidegain Berri baserria. Hain zuzen ere, hegazkinlariak pasatzen hasi baino lehen baserri horretara hurbildu nintzen Juan Manuel Larburu morroiari laguntza eskatzera,
|
baina
orduan ez zen ausartu. Gero, ordea, Tomaseneako etxekoandrearekin ongi konpontzen ginela ikusita, Bidegain Berriko jabea, hau ere Frantxiska izenekoa, baina Usandizagaren alarguna, animatu egin zen laguntzera.
|
|
2012
|
|
|
Behartuta nengoen, hizkuntzalaritza eta literatura biak batera zetozelako. Bi arlo ezberdin dira,
|
baina
orduan ez ziren bereizten, garai hartan esan nahi dut. Orain ikasleek biak bereizteko aukera daukate, baina garai hartan ez.
|
|
|
Ez dakit, ba.
|
Baina
orduan ez genuen inongo lehiaketatan izena emanda; ospitalean superzainduta geunden, ez ziguten uzten komunera ere bakarrik joaten eta are gutxiago Interneten sartzen.
|
|
|
Zamaren falta esplikatzeko argudio bakarra dago, hots, hiltzaileari ez zitzaiola bururatu zamaren bat izan behar zuela eskura gorpua uretara bota baino lehen. Gorpua uretara jaurtitzeko unean, konturatuko zen noski bere arduragabetasunaz;
|
baina
orduan ez zuen erremediorik. Edozein arrisku hobea zen ertz madarikatura itzultzea baino.
|
|
|
Orduan, gure itsasontziko txalupa ikustera joan nintekeela bururatu zitzaidan, esan bezala, ekaitzak, hondoa jo genuenean, hondartzan urrutiraino bota zuena. Hasieran geratu zen leku berean zegoen, eta olatuen eta haizearen indarrek ia ipurdiz gora jarri zuten eta hondarrezko haitz lerro garai baten kontra bota zuten,
|
baina
orduan ez zuen, lehen bezala, urik inguruan.
|
|
|
Hil nezakeen, baina ez zen hori nire egitekoa, eta horrela ez nuen lortuko nahi nuena; beraz, ateratzen utzi nion eta ihes egin zuen, beldurrak bere onetik atera balu bezala.
|
Baina
orduan ez nuen gogoan gero ikasiko nuena, alegia, goseak lehoi bat ere etxekotu dezakeela. Hiruzpalau egunetan janaririk eman gabe han utzi izan banu, eta gero ur pixka bat eta ale batzuk eman banizkio, antxumeak bezain mendekoa izango nuen, oso animalia sotilak eta moldaerrazak baitira, ongi erabiltzen badira.
|
|
|
Egun batean, goizean goiz, ia eguna argitu baino lehen irten, eta harri eta zur geratu nintzen hondartzan suaren distira ikusi nuenean, ni nengoen lekutik uhartearen beste muturrerantz bi milia ingurura, lehen ere basatiak izan zirela sumatu nuen leku berean.
|
Baina
orduan ez zeuden uhartearen beste aldean, nire atsekabe handirako, uhartearen nire aldean baizik.
|
|
|
Hatzaz erakutsi nion nire basatiari ez zegoela hila, eta orduan hitz batzuk esan zizkidan; eta, ulertu ezin izan nituen arren, entzuteko atseginak iruditu zitzaizkidan; hori baitzen, neurea alde batera utzita, hogeita bost urteetan entzuten nuen lehenengo giza ahotsa.
|
Baina
orduan ez nuen gogoeta horietarako astirik. Kordea galdua zuen basatia bizkor etorri zen bere senera eta lurrean eserita jarri zen.
|
|
2013
|
|
|
–Bai, orain dudan adinarekin primeran ulertzen ditut denak,
|
baina
orduan ez nuen bat bakarrik ere ulertzen, Aintzane. Banekielako zer nolako presioak jasan nituen, eta lagun asko galduko nituela, gainera.
|
|
|
Galde egingo diozu zeure buruari, seguruenik, ea zergatik ez zitzaizun hau guztia bart gauean kontatu.
|
Baina
orduan ez nintzen neure buruaren jabe, zer azaldu ahal edo behar zen jakiteko lain ez, behintzat. Hemen kontatutako guztiaren egiaren alde, Fitzwilliam koronelaren testigantzara jo nezake bereziki, zeren, gure harreman estua eta etenbako adiskidantza direla medio, eta, batez ere, gure aitaren testamentuaren zaindarietako bat delarik, hautsi mautsi horien xehetasun oro jakin baitu ezinbestean.
|
|
2014
|
|
|
Baserriko lanetan parte hartzen zuten, guk etxea txukuntzeko lanetan bezalaxe. Bizileku zuten etxearen eta haren inguruko lurren jabeak ziren eta gu alokairuan bizi ginen,
|
baina
orduan ez nuen nik hori gogoan.
|
|
|
Denek ezagutzen zuten,
|
baina
orduan ez zuen funtzionatu.
|
|
2015
|
|
|
Motibazio faltagatik utzi zenuen eliteko txirrindularitza. Zelan gogoratzen duzu sasoi hura ia urte bi pasa ostean. Beti ilusioa edukitzen nuen, kanpora joan, zirkuitu berriak ezagutu, eta onenen aurka lehiatzeko,
|
baina
orduan ez neukan hori. Denboraldi hura hasi baino lehen ere igartzen nuen ez neukala aurreko urteetako gogorik.
|
|
|
Gainera, saltegietara joan eta tea erosten nuen.
|
Baina
orduan ez nuen tearen gaineko jakituriarik, eta poltsatxoetan erosten nuen. Harik eta konturatu nintzen arte.
|
|
|
Bai, benetako arazoak orduan hasi zirela esan diot. Hori esan behar niola iruditu zait, eta hala esan diot,
|
baina
orduan ez nuen arazorik ikusten. Orduan liluratuta nengoen, eta Red Angelen mezuak behin eta berriz irakurtzen nituen, eta ordenagailuko karpeta batean gordetzen nituen, esaldi batzuk azpimarratuta.
|
|
|
Geldi egoteaz aspertuta eta, sekula aitortuko ez lukeen arren, baita arduratuta ere, autoa hartu eta bila joatea erabaki zuen. Batzuetan, Gernikako kanpo aldeko kafetegi batean egoten zen orduetan, mahai batean eseri eta liburu bat irakurtzen pare bat kaferen laguntzarekin,
|
baina
orduan ez zegoen bertan; asteak omen ziren handik pasatzen ez zela.
|
|
|
Idazteko trebezia hura eskolarako gaitasun orokorraren baitan urturik zegoen niretzat ordea. Geroztik asko ugaldu dira haurrentzako literatur lehiaketak, dela ipuinetan dela olerkietan,
|
baina
orduan ez zegoen batere, eta baldin bazeuden ez ziren guregana iristen. Bat gogoratzen dut hala ere, garai hartan ospetsua, agian bakarra:
|
|
|
–Parisera iritsi baino lehenago, ekin zion Kepak apur bat gogoz kontra bezala?, Orleanseko trenean topatu nuen hau,
|
baina
orduan ez nion garrantzirik eman.
|
|
|
–Etsi egin nuen, eta ohitu egin nintzen egoera horretan bizitzera, bera gabe, baina bere menpeko izatera?. Orain konturatu da gizona bere egoeraz baliatzen ari zela,, orain ulertzen dut hori indarkeria dela,
|
baina
orduan ez nintzen hori ikusteko gauza?.
|
|
|
Zalduaren iritzien antzekoak aurretik ere irakurriak neuzkan, Juan Luis Zabalari besteak beste, eta ordudanik zenbaitetan saiatu izan naiz berek eskatu bezala irakurtzen.
|
Baina
orduan ez ditut lortzen liburuan arrantzale gisa murgiltzen naizelarik erdiesten ditudan gozamen arraroak. Eta nahiago txitxarroekin gozatu interesgarri izan baino, oraingoz bederen.
|
|
|
Eta gero gertatu diren gauzetarako oso komenigarria izan zen Gotzainaren eskumenean egotea.
|
Baina
orduan ez nuen ezagutzen nik, ezta ez nekien zein prelatu izango zen ere; eta Jaunak nahi izan zuen etxe honetarako, hemen egon zen kontrakotasunerako, gero esango dudanez, eta orain dagoen egoeran ipintzeko behar zen bezain ona izan zedila eta etxe honen alde egin zezala.
|
|
|
3 Gainerako bi ahalmenek laguntza ematen diote borondateari, trebatuz joan dadin hain on handiaz gozatzeko, zenbait kasutan borondatea bat eginik egon arren, nahiko enbarazu egitea gertatzen da;
|
baina
orduan ez haiei jaramonik egin, bere gozotasun eta gelditasunean iraun baizik; izan ere, borondateak haiek bildu nahi balitu, hark eta haiek galduko lukete, orduan usategiaren ugazabak beraiek lanik egin gabe ematen dien jakiaz nahikoez eta beste toki batzuetara janari bila doazen usoak bezala dira, eta hain lorpen txarra izanik, itzuli egiten dira; eta horrela joan eta etorri ari dira, ea borond... Jaunak jakia botatzen badie, pausatu egiten dira, bestela bila joaten dira berriro; eta borondateari mesede egiten diotela uste izango dute, eta noiz edo noiz oroimenak edo irudimenak gozatzen duena irudikatzeak, kalte egingo dio.
|
|
|
Eta bai prezio preziatua Zu benetan maite zaituztenentzat, gero haren balioa ulertaraziko balitzaigu!
|
Baina
orduan ez dugu nahi izaten irabazi hau, guztia ezinezko egiten duela dirudielako. Are gehiago zioen:
|
|
|
Haren solasak izan zaizkitan sokorri eta bihotz altxagarri.
|
Bainan
orduan ez nuen haatik pentsatzen handik zonbait urteren buruan gaitzeko harreman jarraikiak ukanen gintuela" Herria" astekari hunen bitartez. Emile Larre nor izana den, bada segur nun zer erran.
|
|
2016
|
|
|
A:
|
Baina
orduan ez zuten lortuko kalean lortu zuten garaipen izugarri hura.
|
|
|
–Bai, badakit,
|
baina
orduan ez esan ekintzekin frogatzen duzula maite nauzula.
|
|
|
Bai, badakit,
|
baina
orduan ez esan ekintzekin frogatzen duzula maite nauzula.
|
|
|
Ez ditut ahaztu guri begira negarrez zeuden bi neska gazte. Ez nuen inolako enpatiarik sumatu neska haiekiko, malkotan isurtzen zen min hura gurearen pare izan zitekeen,
|
baina
orduan ez nintzen jabetu, iruditu zitzaidan gurea zela benetako oinazea, baztertuena.
|
|
|
Norat nahi partitua da orain.
|
Baina
orduan ez zen horrela ez. Desertur izan eta Frantziako lurra betiko galtzen zela.
|
|
|
Norat nahi partitua da orai.
|
Baina
orduan ez zen hola ez. Desertur izan eta Frantziako lurra bethiko galtzen zela.
|
|
|
Hustua zelarik, berriz joaten iturrirat pegarrarekin urketa. Batzuk hurbilago, bestek urrunago,
|
bainan
orduan ez zenuen kasu egiten horri, goxoan joaten zinen. Jautsi behar zen eta gero aldapagora joan.
|
|
|
Finitua zelarik berriz juaiten ithurrirat pegarrarekin urketa. Batzuk hurbilago, bestek urrunago
|
bainan
orduan ez zinien khasu egiten horri, goxuan juaiten zinen. Jautsi behar zen eta gero maldan gora juan.
|
|
|
|
Baina
orduan ez zenuten jakingo zergatik etorri zareten.
|
|
|
Arrantxoan, burrasoekin eta anaia Frantzixkorekin, Patxi ere erraten diote. Gaur egun bada inguruan euskal etxe gazte bat, Iparreko Ibarra izena duena,
|
baina
orduan ez. Familia euskaldunak, dena den, biltzen ginen eta urteroko bilkura nagusian' Txorizo lehiaketa' egin eta ospatzen genuen.
|
|
2017
|
|
|
Beste ezertan pentsa al dezaket ba beste ezertan pentsatu al dut ba Mutilak kalea utzi zuen. Egurrezko hesi bat pasa zuen batere atzera begiratu gabe eta belazetik zuhaitz bateraino joan eta kanabera lurrean utzi eta zuhaitzaren txardangoraino igo eta hantxe eseri zen, errepideari bizkarra emanda eta eguzki ttanttoduna ere azkenean geldi geldirik haren alkandora zuriaren gainean. ezertan pentsatu al dut ba negarrik ere ezin dut egin lehengo urtean hil nintzen esan nizun
|
baina
orduan ez nekien zer esan nahi nuen ez nekien zer esaten ari nintzen Abuztu bukaerako egun batzuk horrelakoxeak izaten dira gure etxean, airea hau bezain fina eta bizia, halako ukitu triste eta nostalgiko eta familiar batekin. Gizona bere klima esperientzien batuketa esan zuen Aitak.
|
|
|
Gorri zegoena zurizuri jarri zen, eta berirro gorri gorri. Bakarrik harrapatzen ninduenean arraio guztiak gainera botako zizkidala banekien,
|
baina
orduan ez zuen txintik atera. Hauteskundeak gainean genituela eta Amy jendartean hain ongi ikusia izaki, bazekien isilik egotea hobe zuela izan ere, Amy bezalakoak sekulako istilua sor zezakeen gogoak ematen bazion eta hauteskunde urtea ez zen txantxetan ibiltzekoa.
|
|
|
eta mimoak, kariñoa, muxuak, atentzioa behar zituen. Nik ere behar nuen,
|
baina
orduan ez nekien. Horregatik egoten zen I beti amaren edo aitaren altzoan.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, liskarrik ez sortu arren, oso gogorra izan da. Gainera, erregulazio espedientea aurkezten aurrenetakoak izan ginen gu, orain akaso jendeak gehiago ulertzen du,
|
baina
orduan ez. Geuk ere ez genuen berehala pentsatuko zer zetorren.
|
|
|
Haien diskoak benetako artelanak ziren.
|
Baina
orduan ez zen ez Internetik ez web orririk eta ez ezer. Kontzertu bat eman behar zuten ez dakit zer unibertsitatetan, Oaklandetik 80 bat kilometrora.
|
|
|
Izpiritualki bizirik irauten lagundu ziotenen artean Riba eta Rilke suposa litezke, besteak beste.
|
Baina
orduan ez genekien ezer, eta aurreko zazpi urteetan barrua jaten zion eritasunarekin lotu genuen, Gerardo Markuletaren kritikak aipatzen zituen erroak norainoko sakonak ziren neurtzeari eman gabe. Oinazea eta Jainkoa poetaren haragian.
|
|
|
esango nuen teoriarik sendoena zela euskaldunak, eta neurri txikiagoan Europa mendebaldeko beste herri batzuk, Madeleine aldiko ehiztari biltzaileen ondorengoak zirela nahiko era zuzenean.
|
Baina
orduan ez zegoen duela milaka urteko gizakien hondakinei ateratako ADN zaharrik, eta honek dena aldatzen du.
|
|
2018
|
|
|
Duela zazpi edo zortzi urte ere entsegu bat egin zuten aldizkari berriaren sustatzaileek
|
baina
orduan ez zuten erreusitu. " Geure esport" sortzeko arrazoiak ematean, Luis Mari Bengoak azaldu du herri kiroletako proba anitz egiten direla asteburu guziez, eta komunikabide gehienetan oihartzun ttipia ukaiten dutela.
|