|
2004
|
|
|
Ezinezkoa da gerran egotea, nire aita eta herriko gizonak eraman nahi dituzte eta horregatik basoan ezkutaturik gaude.
|
Baina
nire ama etxean aurkitzen zelarik lehergailu bat bota dute eta bertan geratu da. Begiak malkoz gainezka ditut eta ezin izan diet eutsi.
|
|
2008
|
|
|
ezta emakume zintzoa agian?
|
baina
nire ama da, eta maite dut.
|
|
|
Talde batekin hasi nintzen folk jaialdietan eta klubetan.
|
Baina
nire amak ni biolinarekin hastea nahi zuen. Ordurako 13 urte nituen, baina biolinistaz beteriko uda eskola batean hasi nintzen eta hor ekin nion tresnari.
|
|
2009
|
|
|
Inoiz ez nuen pentsatuko Sobietar Batasunaren erorketa biziko nuenik eta ezta Poloniaren askatasunak Katyneko sarraskia eta gezurra zinemara eramateko aukera emango zidanik ere. Stalinek agindutako hilketak hil zuen nire aita,
|
baina
nire ama gezurren pean bizi izan zen eta bere zain egon zen. Gezurrak emazteengan, amengan eta alabengan izan zuen eraginik handiena:
|
|
|
Kalaka ederra ematen nion amari jostailu haiekin?
|
baina
nire ama oso ona da, esan dizut, eta guztia pairatzen zuen. Aitak eta osaba apaizak ez, osaba apaizak batez ere, hark noiznahi esaten baitzidan hobe nuela gaztelera ongi ikastea.
|
|
|
LEO. Legez hala izango da,
|
baina
ni ama modukoa naiz beretzat.
|
|
|
UNAI: Bai,
|
baina
nire ama dago tartean eta egia jakin nahi dut. Beragatik, ulertzen?
|
|
|
denek.
|
Baina
nire amak, batez ere, esaten duenez, nola bera ibiltzen zen gehienbataitarekin. Kontatzen du nola joaten zen berarekin zinemara et.a...
|
|
|
Apaizak 75 urterekin jubilatzen dira,
|
baina
ni amaren adinagatik eta beharragatik, urte eta erdi lehenago jubilatu nintzen. 102 urte eta erdirekin hil zitzaidan ama.
|
|
|
Eta jotzen zuen pieza bat, jotzen zuen beste bat, eta ni aspertzen ez, egun batean –hiru edo lau urte izango nituen– txistu txiki bat eta ttunttun txiki bat oparitu zizkidan arte. Kalaka ederra ematen nion amari jostailu haiekin...
|
baina
nire ama oso ona da, esan dizut, eta guztia pairatzen zuen. Aitak eta osaba apaizak ez, osaba apaizak batez ere, hark noiznahi esaten baitzidan hobe nuela gaztelera ongi ikastea.
|
|
2010
|
|
|
[Alkotz]... Nire aitaren familia euskalduna da,
|
baina
nire amarena ez. Hortaz, nire etxean euskara aitarekin erabili izan dut beti(...) Ultzaman giro euskalduna dugu baina jendeak ulertu arren, erabilpen eskaxa dago.
|
|
|
Ez,
|
baina
nire amaren esanetan Errol Flynn protagonista zuen western bat izan zen. Halako iskanbila sortu nuen, atera behar izan nindutela.
|
|
|
Bizitzak burbuila existentzial batetik bestera eraman izan nau beti, badakizu, baina zer besterik ziren amaren bi hitz haiek, beste burbuila bat baizik, ama babesten zuena, bi hitz haietan bere airea eta bere arnasa aurkitu balitu bezala?;
|
baina
ni amaren semea nintzen, eta harengandik jaso ote nuen, bada, joeratxoa?
|
|
|
Oso landuak.
|
Baina
nire amak hori ez du ulertzen. Nire amak dakiena da hemendik gutxira bere semea barrura doala.
|
|
|
VIRGINIA Bai jente askok ez daki
|
baina
nire amak maratoiak korritzen zituen. Helburu zehatz barik korrika hasi, eta 1982 edo 83an Bilboko maratoia irabazi zuen
|
|
|
Bizitzak burbuila existentzial batetik bestera eraman izan nau beti, badakizu, baina zer besterik ziren amaren bi hitz haiek, beste burbuila bat baizik, ama babesten zuena, bi hitz haietan bere airea eta bere arnasa aurkitu balitu bezala?;
|
baina
ni amaren semea nintzen, eta harengandik jaso ote nuen, bada, joeratxoa?
|
|
2011
|
|
|
Ez zuela ulertzen esan zidan bi mila kilometroko bidaia egin izana, gero, bisitatu behar nuen idazlearen etxearen aurrean ordubetez zalantzan egoteko. Hogeita sei urte bakarrik zituen, nire adinaren erdia gutxi gorabehera,
|
baina
nire ama balitz bezala hitz egiten zidan batzuetan. Beste bost minutu ematen zizkidala erantsi zuen, eta hiriko gida turistikoa ireki eta irakurtzen hasi zen.
|
|
|
JOANA. Nik etzionat ikusi,
|
baina
nire amak bai, nonbait. Eta iaz, amak auto istripu bat izan zinan eta, nahi gabe, emakumezko bat harrapatu zinan errepidean.
|
|
2012
|
|
|
kantua amari entzun nion lehen aldiz. Aitak ere kantatzen zuen
|
baina
niri amaren bertsioa gustatzen zitzaidan, askozaz ere erlijiosoagoa egiten zitzaidan, tristeagoa. Aitak bere burua goratzen kantatzen zuen, alarde eginaz.
|
|
|
Aitonaren alzheimer gaixotasunak lotuta gintuen, ez ginen etxetik ateratzen, nire amak lana utzi zuen aitona zaintzeko, amona ere jada nahiko ezgauza baitzen. Aitona hil zenean denok egin genuen negar etxean,
|
baina
nire ama aski lasaitu zen, izan ere, sekulako pisua baitzen orduro aitonaren gainean egotea. Aitonaren heriotzatik errekuperatu ginenean, gurasoek oporretan joatea pentsatu zuten.
|
|
|
gaizki amaitu zen adulterio bat eta kito.
|
Baina
ni amarena bezalako bizimodua egiteko hezi ninduten, bihotza garbi edukitzeko, hura bezala zahartzeko, nobleziaz, kezkarik gabe, damurik gabe. Eta bat batean...
|
|
2013
|
|
|
erantzun dio amak osotasuna erakutsiz, negarrik ez ateratzeko ahalegin izugarria egiten ari zela nabaritu diot ordea. Ez dut ama inoiz horrela ikusi, eta ez dut ulertzen zergatik den hain garrantzitsua nire anaia ere zerrendan jartzea,
|
baina
nire amarentzat hala izan dela pentsatu dut. –Hemen daukazu zure seme gaztearen papera, bi aste barru etorri berriro eta jakingo duzu tokatu zaion?.
|
|
|
XABIN: Nik ez zakiat zer gertatu zen, benetan!
|
Baina
nire amak esaten dik ez zela bera izan.
|
|
|
Euskaraz.
|
Baina
nire amak beti erdaraz egiten zion Orixeri. Amak eta Orixek korrespondentzia izan zuten.
|
|
2014
|
|
|
|
Baina
nire ama mozkortiak ere gaixotasuna ezkutzaten zekien.
|
|
2015
|
|
|
–
|
Baina
nire amak ez tristatzeko esaten dit beti. Garrantzirik ez emateko horri.
|
|
|
Eta, begira niri?
|
Baina
ni amaren zapata gainera igotzen nintzen, eta Julek, ikusi orduko, zuri egiten dizu gerrira salto.
|
|
|
Testuinguru honetan nire burua aipatzea zilegi bazait, esan dezadan ez XVI. mendean baizik eta XX.enean nik neuk ere latinez ikasi nuela Aitagurea, amak irakatsia, baina hori dela gure amak dakien latin guztia, hots, Aitagurea buruz ikasia; beraz, Azpilkuetaren amak bezala, gutxi gorabehera, ezta?
|
Baina
nire amak ez zidan gaztelaniaz hitz egiten, euskaraz baizik. Esango nuke Martin Azpilkuetari berdin gertatu zitzaiola, eta horrela ulerturik askoz ere hobeto interpretatzen dugula haren esaldi bihurri eta harrigarria.
|
|
|
MARTIN.
|
Baina
nire ama zela jakiteko eskubidea nuen? (apurtu egiten da) Enaiz bere aurpegiarekin ere akordatzen.
|
|
|
|
Baina
nire amaren semea naiz.
|
|
|
|
Baina
nire amak harrapatu egin ninduen, eta biziki haserretu zen.
|
|
2016
|
|
|
Ez dakit zergatik,
|
baina
nire ama ekarri zidan gogora.
|
|
2017
|
|
|
Azken urteetan, Marqués de Comillas-en giltzari izan zan. Guztira sei neskame eukazan markesak,
|
baina
nire ama ei zan bere kutuna. Alaba bakarra eukan eta katalan bategaz ezkondu jakon.
|
|
|
Eta segidan ilea laztantzen zenidan, atzamarrak neure adats matazan sartuz, eskuak itsasoan hondoratuko bazenitu bezala.
|
Baina
nik ama min, ama min. Olioz busti zeure eskuak, eta pijamako goiko partetik sartzen zenizkidan, eta bular arteko erreka sikua igurtzi. Igurtzi eta igurtzi, harriz betetako, urik bako erreka horretako Gorriari irteteko eskatuz bezala.
|
|
|
Horrela esan dit, astelehen, asteazken eta ostiralero bezala, ingeleseko akademiako irakasleak. Berak dio ez dakiela euskaraz,
|
baina
nik amarekin entzun diot telefonoz euskaraz hitz egiten.
|
|
2018
|
|
|
(off)
|
Baina
nire amak ni abandonatzea... (on) Ez dakit inoiz
|
|
|
Ni Georgiakoa naiz,
|
baina
nire amak irizten zion hobe zela Virginian geratzea,
|
|
|
Sexua ez da horrenbesterako
|
baina
nire amak deitu zidan jo ta ke genbiltzanean.
|
|
2019
|
|
|
–Eskerrik asko,
|
baina
nire ama egoskor hutsa da, eta, buruan sartu bazaio ez duela jaitsi nahi, ez dut uste urrats bakar bat emanaraziko diogunik, esan zuen gazteenak ezintasun hasperen bat eginez.
|
|
|
|
Baina
nire ama hil denez Ai, ene, gaixoa.
|
|
2020
|
|
|
Euskaraz egitea niretzako erronka bat zen.Txikitatik hitz egiten dut euskaraz
|
baina
nire ama hizkuntza gaztelera da. Beraz, hasi nintzen berriro euskara ikasten, liburuak irakurtzen eta nire osaba Fernando Rey idazle eta itzultzailearekin, gauza batzuk zuzentzen.
|
|
|
Denda baten, bizitzeko modu baten, harremantzeko modu baten eta elkarri eusteko modu baten taupada bildu nahi izan dut. Ni neu ez naiz herri jakin batekoa sentitzen, ez bada Euskal Herrikoa,
|
baina
nire ama eta izeba, askoz lotuago daude herri bati eta leku bati, eta mundutxo hori josi nahi izan dut. Dena den, Elgoibarko aurkezpenean badut bulkada hori zein izan den azaltzeko asmoa.
|
|
|
Kontatuko dudan hau nik ez dut gogoan oso txikia nintzelako,
|
baina
nire amak esanda dakit; Erregeek, baloia ekarri zidatela eta hura lurrean bueltaka erabiliz eta haren atzetik ibiliz ikasi omen nuen oinez. Beraz, ez da kasualitatea gero gertatutakoa...
|
|
|
|
Baina
nire ama itzela da.
|
|
2021
|
|
|
Kalean etxeraino lagundu ninduen ilargiari erreparatzekotan oso atzeratua nintzen, aitortu beharrean nengoen, noski.
|
Baina
nire amaren haserrealdi homizida hura gehiegizkoa zen. Ez zuen zentzurik tamainako hirak kalean nire lenhengusuarekin jolasean atzeratzen nintzen lehendabizikoa ez baitzen.
|
|
|
Gainera, azpimarratu du lehen solairuko bi etxebizitzetako kideak familia direla, multzo berean doazela. «Niri berritzen badidate
|
baina
nire amari ez, ez dugu ezer egiten. Eta nire amari berritzen badiote baina guri ez, ezta ere».
|
|
|
Angelines Bas López-en amak, adibidez, denda bat ireki zuen Uretamendiko etxolan: " Ez zen ohikoa denda bat izatea,
|
baina
nire amak hori egitea erabaki zuen, ipurterre bat zen. Bizileku bezala genuen etxolan handitze bat egin eta han jarri zuten denda.
|
|
|
Lekualdatzea egin behar genuen azken geltokira heldu ginenerako ni lasai nengoen, beldur guztiak alboratuta.
|
Baina
nire ama oso nekatuta zegoen. Hor zera esan zidan:
|
|
|
Nire lagunek astelehenean txokolatea, asteartean nocilla, asteazkenean bollycaoa...
|
Baina
nire amari nire lagunen kontuek bost axola. Protesta egiten dudan bakoitzean, erretolika berdina askatzen dit:
|
|
2022
|
|
|
Ioritz ondo zegoen aitona amonekin,
|
baina
nire amarekin eztabaida dexente nituen, eta ez nuen ulertzen zergatik. Ez nuen entenditzen zergatik hartzen nuen horren gaizki berak nahi zuena egitea eta ez nik eskatzen niona.
|
|
|
Baina nire buruko marmarretik atera eta kanpora begiratzeko gai naizenean, ama deitzen didan izaki hori ikusten dut, begirada horrekin begiratzen didana, eta esaten didana: " Ama, ez naiz zure umetokitik jaio,
|
baina
nire ama zara". Zalantza guztiak uxatzen zaizkit orduan.
|
|
|
(...) Ama deitzen didan izaki hori ikusten dut, begirada horrekin begiratzen didana, eta esaten didana: ‘Ama, ez naiz zure umetokitik jaio,
|
baina
nire ama zara’ Zalantza guztiak uxatzen zaizkit orduan. Bere zelula guztiekin maite nau, berak ez du dudarik bere ama naizela, ni naiz hori zalantzan jartzen duena ergela naizelako eta sistemak harrapatuta naukalako".
|
|
|
Hitz gordinak eta desatseginak. " Ni hemengoa naiz" zioen Eneritzek," hori argi dago,
|
baina
nire ama kolonbiarra ere bada, eta ez da etorri inori lana kentzera edo hemengo laguntzei esker bizitzera. Lan egitera eta bizitza berri baten bila etorri da".
|
|
|
|
Baina
nire amaren espiritua zuhaitz horretan dagoela uste dut.
|
|
2023
|
|
|
Bizkaian eta erabili izan da; nik neuk ez,
|
baina
nire amak eta bai. Oskorriren diskoetan ere ageri da Maritxu Telletuko.
|
|
|
Gogoratu ere egin nahi ez ditudan sanmartzial batzuetan, taberna hartako barra madarikatuan ezagutu hindudanean jakin izan banu zer buru kantsazio ekarri behar hizkidan hire nahigabe lagun eta esklabo bihurtuz, bestela jokatuko nian.
|
Baina
nire amak ez bezala, traza ona hartu nian. Orduan gaztea ninduan, eta lokaldian eta litxarrerietan ibiltzeko gogoz nengoan.
|
|
|
Beti uste izan duk hi izan haizela mundu honetan pertsona bakarra bizimodu hobe baten bila etxetik alde egin beharrean suertatu dena,
|
baina
nire ama ere nola edo hala bizi beharrak ekarri zian Goierri aldetik Bidaso bazter honetara. Bazter guztietako istorioa, beharra lege hor ere.
|
|
|
Ez dut gogoko inor hiltzea
|
baina
nire ama dela pentsatzen badut, errezagoa egiten zait.
|
|
|
|
Baina
nire ama mexikarra da.
|