|
2000
|
|
|
Eta beste arazo bat. Aretxabaletan eredu bat proposatu da «Aretxagazeta»rako,
|
baina
gero zer gertatzen da. Eredu hori aplikatu behar dutenek, kazetariek, ez dakitela hori.
|
|
|
Uste dut badagoela autokonplazentziarako joera oso zabaldu bat, nolabait kanpora begira normaltasun itxura bat eman nahia, funtzionarizazioak berarekin ezinbestean dakarren ideologia bat.
|
Baina
gero gauzak oso bestela dira. Ez da Iparraldean euskara apapa badoala jakitea bakarrik.
|
|
|
neuzkan irratia, telebista eta egunkariak. Aurten telebistarik ez, baina besteak dauzkat, eta bai, ideiak eduki behar dituzu, eta batzutan ere datak agintzen badizu, pasa dezakezu aste osoa gai hau... ez, beste hau...
|
baina
gero entregatu egin behar duzu, eta dagoena esan. Ez da erraza, baina hori bai, askatasun handia ematen dizu ordutegi bat ez izateak, zure kasa lan egiteak, eta niretzat askatasuna balio handiko gauza da.
|
|
|
Joko gehiago egongo da aurreko koadrotan... Badirudi horren alde guztiok gaudela,
|
baina
gero praktikan hori ez dela gertatzen eta arazo asko sortzen direla ikusten duzu.
|
|
|
Donostian eginiko omenaldietan jende gehien bildu zena izango zen, seguru asko. Ni gustora egon nintzen, oholtza gainean aulkian eserita,
|
baina
gero han zer edo zer kantatu beharra etorri zenean, gaizki pasa nuen, gero! Nik ordurarte pasa nuen une gogorrena izango zen hura.
|
|
|
Goseak eta egarriak amorratzen ibiltzen ginen, korrika arinago egiteagatik.
|
Baina
gero besteak atzera egin zuen eta ez genuen elkar probatu.
|
|
|
Proiektu on bat aurkezten baduzu aukera gehiago duzu saria irabazteko.
|
Baina
gero proiektua gauzatu egin behar da. Poza izugarria izan zen saria eman zidatenean, baina erantzukizuna ere gainera etorri zitzaidan.
|
|
|
" Kultura" deitzen diote, badakite" Crongis" bat zer den eta zer bihurtzen den uretan bustitzen bada.
|
Baina
gero ez dakizkite beren herri inguruan dauden mendi eta ibaien izenak. Lehiara eta borrokara bultzatzen dituen gizartea ezin da ona izan.
|
|
|
\ Hiesa 1999an ia hirutik bik droga eta kutsatutako xiringen bidez hartu zuten,
|
baina
gero eta gehiago dira harreman heterosexualen bitartez kutsatutakoak, %27 alegia. Hirugarren faktorea harreman homo bisexualak dira, (%7).
|
|
|
Enkarguzko lanek oso fama txarra dute,
|
baina
gero zure buruarekin ezustekoak ere hartzen dituzu. Enkarguz lan batzuk egin eta bat batean pentsatzen duzu:
|
|
|
Hiru hilabeteetan ez zuten bere berririk izan.
|
Baina
gero gehiagotan ere izan ziren berarekin. Desagertu baino hiru egun lehenago, ekainaren 8an, izan ziren berarekin azkenekoz eta Alegiko lehengusu batzuk ekainaren 10ean izan ziren berarekin.
|
|
|
Marka hautsi nuenean, gogoratzen naiz Espainiako Federazioko presidenteak esan zuela ez zuela onartuko txapel hori. Ni ez ninduen kezkatzen,
|
baina
gero ikusi da homologatu zutela eta txapelketa Espainiakoa zela. Nola bizi izan nuen?
|
|
|
Ez dakit zergatik. Lehenago bizkaitarrak nagusitu ziren, geroago gipuzkoarrak, Araba aldetik ere atera ziren pilotari onak,
|
baina
gero guk hartu genuen gidaritza eta urte askotan nagusitu gara, bai, batez ere buruz burukoan. Zergatik?
|
|
|
El Correo taldea EAE n eta Estatuan prentsan duen nagusitasuna irrati eta telebistara hedatzeko asmotan dabil aspaldian. Irratirako bidea COPE ren eskutik egin zuen, EAEra mugatutako eragiketa batean, lehenengo,
|
baina
gerora Logroño edo Murtziara ere luzatu dena. Telebistarakoa, berriz, alderantziz, Estatu mailatik hasi du, Tele n zuzenean sartuz.
|
|
|
Askoz ere urrutirago joan dira abstrakzioan eta, literatura baino. Mende hasieran surrealismoarekin eta literaturan egin zen hausnarketa serio bat,
|
baina
gero hausnarketa eta debate artistiko hori arte plastikoetan mantendu da, baina oso gutxi literaturan. Poesian behar bada bai, baina narratibagintzan oso gutxi egin da.
|
|
|
Posmoderniaren ajeei ere egurra ematen diezu. " Jainkozurtz" gauden honetan diskurtso galera larri xamarra dago; datu eta informazio gehiegi dago,
|
baina
gero oso zaila da horiei zentzu bat ematea edo diskurtso baliagarri bat eraikitzea: " Informazioaren trailerrak zapalduriko katuak dirudite gaur egungo hainbat eta hainbat artikulu eta hitzaldik."
|
|
|
Ahal daitekeen disparaterik bidegabeena da, Euskera gazteei debekatu, eta madarikatua balego bezala kastigatu eta eragoztea. Eskolan bertan erakatsi ordu onean, eta Erdaraz jardun dezatela;
|
baina
gero libre, nahiz Euskeraz, nahiz Gaztelaniaz: horrekin bietara egingo dira.
|
|
|
egokitu zitzaion, eta 1848an, oraindik Alesbesen aurkitzen dugu,
|
baina
gero
|
|
|
Batzuetan berehala erabiltzen saiatzen naiz.
|
Baina
geroz eta gehiago, lehendik ezagutzen ditudan hitzekin lotzen ditut. Esaterako,, putada?
|
|
|
Ikus entzuleak erakartzea eta kanal horretara, lotuta? mantentzea izan dirakate pribatuen dinamikaren eraginez sortu
|
baina
gero orokortu egin diren programazio estrategiak4 Programen edukia ikuskizun bihurtu, generoen arteko mugak desagerrarazi, publizitatea programen barruan txertatu eta, oro har, emisio maiztasuna etaprogramen iraupena areagotu eta aurkezleak saioen elementu zentral eta nagusi izaterapasatzea, horiek guztiak izan dira kanal pribatuen etorrerarekin gizendutako joerak.
|
|
|
Komunikazio askatasunaren legearen eraldaketak erreferentziak egiten dizkie frantsesaz aparteEstatuan hitz egiten diren beste hizkuntzei, bai eta, modu orokorrean bada ere, horiekbabestu beharrari ere.
|
Baina
gero ez du maila edo eremu erregionala ezagutzen, ezikuspegi administratibotik ezta politikotik edo kulturaletik ere, ez sistema publikoan ezeta pribatuan ere. Hortaz, deszentralizazioa herritarrarenganako hurbiltasuna adierazinahi duen maila lokal orokor baten arabera ulertzen da bakarrik, zeinari, hori bai, tratuona eskaintzen zaion, paperaren gainean behintzat, lege berrian:
|
|
|
John Bell: psikologia irakasle hau izan zen beharbada metodo berriarenhedatzaile nagusia lehen urtetan,
|
baina
gerora garrantzi txikia izan du.
|
|
|
Talde dinamikan, tratamendu psikoanalitikoaren printzipio berberek agintzendute,
|
baina
gero dramatizazioaren teknika garatu eta zorrozten dute, zenbaitaldaketa burutuz. Horrela orain kontua ez da lehen bezala (Dreifus Moreau, 1950) ahozko asoziazio librea taldekideen (haurren kasuan) inolako mugarik gabekoaktuazio libre gisa, itzultzea?.
|
|
|
Txemak itsasoa eskaini zidan, eta nire gaztetasunean ilusioz hartu nituen bere hitzak.
|
Baina
gero izarrak etorri ziren, eta zenbait opari are eskuraezinago. Inmentsitatea zen.
|
|
|
|
Baina
gero, gauez, ohean sartzen zen. Eta manten azpian otoitz egiten zuen, astelehenean mesedez begiradatxo bat eskain ziezaion ondoko gelako neskatilak.
|
|
|
Ezeroso sentiarazi ninduen zurrunbilo horrek.
|
Baina
gero, Cashelera ekarri nauten beste autoen intermitentea ikustean, gozatu ere egin dut une laburreko ikara hori. Eta hori, Bitakora laguna, zoragarria da.
|
|
|
Ez da berari buruzko gogoetak izan ditudan lehen aldia izan, Rocío ezagutu nuenetik maiz bururatu zaidalako Txemak ez duela sufrimendurik merezi ni neu izatearen ondorioz.
|
Baina
gero ezkerreko sorbaldan deabrutxoa agertzen zait eta esaten dit Txemak ez duela sekula jakingo, eta beraz ez diodala minik egingo.
|
|
|
Ez didazu esango zorionekoa ez zarenik..." Eta horren aurrean erraza da isilik geratu eta beste sanmigel bati ekitea.
|
Baina
gero etxean datoz komeriak, ohera sartu aurretik Eider gau batez ordezkatzeko zorian egon zitekeen ilehori horren omenezko kanpai jotzearekin. Azken hilabetean behin gertatu zitzaion Txemari, oraindik istripuarena guztien memorian fresko zegoela, zenbait begirada gurutzatu zitzaiola tabernari gazte batekin.
|
|
|
‘Ez, deus ez’ Baina orduan nik tiratu nahi izan nioan mihitik, ene asetzeko: ‘Aita, izeba Joanak erran zidan ezen jaun Esteban Etxegoienek gutun bat skribatu zuela,
|
baina
gero galdu egin zela, nahiz eta... ’ ‘Nahiz eta, zer...? ’, galdegin zidaan hark orduan, urduri. Eta hura urduri eta sosegugabe ikusi nuelako edo bihozkada bat izan nuelako edo nik al dakit zergatik, kontua duk ezen mihiak labain egin zidala:
|
|
|
HAUR tipia nintzelarik, jauregia zaintzen eta begiratzen geratu behar izaiten zutèn sehiak salbu, herrirat jaisten ginen igande goizetan gainerako bizilagunok, meza entzuterat,
|
baina
gero, noiz eta amaren eraginagatik aitak jauregian kapera egin baitzuen eta aita jesuita jauregirat ekartzea erdietsi —erran behar dizut, arestian aipatuaren alderakotzat, ezen, gauzak hala gerta zitezen, erabakigarria izan zela, nik uste, aitak hartu zuen deliberamendua, karitatezko obrei esleiturik zizkièn ondasunen parterik handiena Iruñako jesuiten esku uztekoa—, jauregian berean ...
|
|
|
Izan ere, negozioak ezin hobeki doazkigu... eta hauxe izan daiteke jauregiko zoru pareten apaintzeko parada eta okasionea. Gogoratzen bazarete, asmo hori bera nerabilen Villagrandeko dukearekin harremanetan jarri aitzin,
|
baina
gero, haiei eskaini genien festaren gastuei buru egin behar izan nielarik, gerorako utzi behar izan nuen. Egunotan, bertzalde, urtero bezala, Donibane Lohizunerat iritsiko da Alessandro de Novara kapitaina, merkatari italiar hori, zeinaz noizbait mintzatu izan bainatzaizue, itsasoak irensten ez badu, jakina, Jainkoak ez dezala nahi.
|
|
|
Eta haren azal beltzari so egiten nion eta azal hark ez ninduen gibelarazten,
|
baina
gero eta gehiago erakartzen, zeren ni gizon bainintzen, eta gizona gaua baita bere batez.
|
|
|
|
Baina
gero, bere huts egite hura iritsi zen —lehenengoa—, aitonak berak aitortu zuena, noiz eta jauregia eta olak gure aitaren esku uzten zituela, negozioak ezin okerrago joan zi tzaizkiolako.
|
|
|
—Ez duzue erdibiderik: beti negarka matxismoa dela eta ez dela,
|
baina
gero, gizonkerietan aritzen ez zaizuena, to, homosexuala!
|
|
|
—Orduan ez nuen deus pentsatu, erran bezala amorratua bainengoen,
|
baina
gero aski bitxia iduritu zitzaidan larunbat gau batean Rosario bezalako batek kazetari bati galdetzea farmazia non ote zen.
|
|
|
Eta hobe nuen gauzak bere tamainan ipintzea.
|
Baina
gero, zerbait ikusten banuen behinik behin, jakingo ote nuen egoera zen bezalakoa onartzen?
|
|
|
Hala ere, emakumezkook jeneralean ez gara horretaz ohartzen beste urtebete bat igaro arte eta, horrenbestean, lau urteren buruan amaitzen dugu harremana. Bikotean gehiago irautea, usadioa eta aldagai kulturalen eraginez gertatzen omen da,
|
baina
gero eta gehiago gureganatzen ari garen burujabetasun ekonomikoak, etorkizunean geneak indartsuago agerraraztea ekarriko omen du.
|
|
|
Dani berari" Gigantosoa da" atera zitzaion," ez nuen uste halako hotel batera aldatuko gintuztenik".
|
Baina
gero jakin zuenean parkinean ezin genituela fardelak utzi, eta dendak, eta hoz  kailuak, eta suak, eta... nonbait, segurtasun arrazoiengatik ez dute onartzen furgonetan ezertxo ere uztea, dena gure geletan sartu behar genuela, amorratzen jarri zen.
|
|
|
Furgonetan, gaur, Ruben eta biok atzealdeko eserlekuetan eta elkarren alboan egokitu gara. Biok ere fraka motzetan, dardarizo bat sumatu dut gure belaunek leun  ki topo egin duten lehen aldian;
|
baina
gero, elkar erakarri izan balute bezala, luzaroan egon dira bereizi gabe, izerdia sortzeraino. Bien bitartean, ez diogu elkarri ez begiratu ez hitz erditxorik ere luzatu, baina belaunek itsatsirik jarraitu dute, agian eman eta jasoko lituzketen laztanen jakitun.
|
|
|
Ni hotzikara porrokatzaile batek zeharkatu nau buruko ile garaienetatik oinetako behatz ttikienaren atzazaleraino, eta aurren aurrena bururatu zait Karmelo kontakatilu hutsa dela eta dena kontatu diola,
|
baina
gero kontrakoa pentsatu dut (nik berea sekretupean dudan neurri berean du berak nirea ere isilpean).
|
|
|
bere hanka sartzeagatik, Karmelo niri segika bidaltzeagatik, azken aldian erakutsi izan zidan arreta eskasagatik, ez duelako ni behar bezala estimatzen jakin... Horren ondoren, maitalea guztiz ahantzi, eta beraren bihotza niretzat beste inorentzat ez duela esan ere, esan dit,
|
baina
gero tar tar tar jarraitzen ari zela, zeren isildu ere ez baita egin, iruditu zait denerako zuela zuribidea, eta hori batez ere beraren lanaren gogorrean, bere lanaren zailtasunean eta estresean zetzala. Hala ere, gero berriro hasi da barkamen eske.
|
|
|
" Denon bizi  tza aski mediokrea dun", esaten zidan orokorki Teresak," horrexegatik ez dinagu ahantzi behar, tarteka, txinparta ba  tzuk piztea".
|
Baina
gero, zehatzago, txispatu ginen batean moz  kor mozkor eginda amaitu genuen azken afarian, aitortu zidan nire bizi  tzari urtetik urtera monotonoagoa irizten ziola (erabat ulertzen ez dudan arren, oso esanahi ona izan behar ez duen" patetiko" hi  tza ere erabili zuen), eta agian, banaketaren oinazea gorabehera, aukera ezin hobea zela norabidez aldatzeko eta txinparta desberdinak p... Eta, egia esa  tera, orain neure baitan dardara inarrosle bat sumatzen dut, metrokoa baino askoz bortitzagoa, azpi azpian nuen desioa zuhaitzetako sustraiak bezala kanporatu nahian dabilena.
|
|
|
Eta une batez malkoei eutsi nahi izan banien ere, berehala negarrez hipaka hasi nintzen. Karmelo hasieran zer egin ez zekiela geratu zen,
|
baina
gero niregana hurbildu, eta besarkatu egin ninduen, maitasuna ez, baina kontsolamendua besterik eskain ez zezakeen besarkada batez (hain zuzen ere nik gutxien behar nuena).
|
|
|
Gero Teresari deitu diot eta berarekin ere hasieran poza hartu dut neure barrena askatu ahal izan dudalako,
|
baina
gero berriro ere erreakzionatu ezinik geratu naiz haren hitzak entzuterakoan:
|
|
|
Larrutan egin ote duten jakin gura baduzu, jakizu baietz. Antza, Rubenekin pasatu zuen lehen gauean berba besterik ez zuten egin eta zuen arteko guztia kontatu zion,
|
baina
gero, zera, sukarraldi bat izan zuten erauntsiak harrapatu gintuen batean eta harrezkero dena hasiera guztiak bezalakoxea izan da, badakizu...
|
|
|
Ez zen nire asmoa.
|
Baina
gero, batere desatsegina egin ez zaidan isilune luze baten ondoren, neure burua berriro harrituz, honela galdegin diot:
|
|
|
Horrek are astunago bihurtu du orain arteko gure nekea, eta dendak muntatzeko guztiz gogogabetu gaitu (nirekin aski kopetilun egon arren, gaur atzera Rubenek lagundu dit egiteko horretan).
|
Baina
gero Danek burutazio ezin hobea izan du: garagardotegi batean afaltzea.
|
|
|
Are okerrago autobuseko hartan nire ttikitasunaren, nire desanparoaren lekukoak asko gehiegi zirelako; eta haien begietan irribarre makurren bat, haserre keinuren bat sumatu nuelako sortzen ari nintzen atzerapena zela eta. Orduan ez zitzaidan bururatu,
|
baina
gerora pentsatu izan dut bidaiariren batek txanpon batzuk uzten ahal zizkidala, baina ez. Orduan ez nuen pentsatzeko adorerik ez astirik izan eta, txoferrak mesprezuzko imintzioak egiten zituela ikusirik, nola edo hala" Noizbait jaitsiko al zara?" adieraziz, autobusetik alde egin beste irtenbiderik ez nuen izan:
|
|
|
Pasadizo hark, ordea, bi lagun astunen harreman haren galerarekin batera, halako zapore erresumina utzi zigun. Baina zapore erresumin hura (ez dakit zerk eraginik,
|
baina
gero eta lagun gutxiago genuen), orduan hain handia iruditu zitzaidana, hutsa zen gerora Dabidek sortu zidanaren aldean, hain zuzen ere egia aitortu, eta beste neska batekin hartu emana oheratu zela onartu zuenean (ez dakit zerk eraginik, baina gero eta bakarrago nengoen). Gau hartan eta batez ere harrezkero piztu egin ez ziren lagunen lanparak bezain ilun geratu nintzen, eta bete betean dastatu nuen irainaren zaporea.
|
|
|
Pasadizo hark, ordea, bi lagun astunen harreman haren galerarekin batera, halako zapore erresumina utzi zigun. Baina zapore erresumin hura (ez dakit zerk eraginik, baina gero eta lagun gutxiago genuen), orduan hain handia iruditu zitzaidana, hutsa zen gerora Dabidek sortu zidanaren aldean, hain zuzen ere egia aitortu, eta beste neska batekin hartu emana oheratu zela onartu zuenean (ez dakit zerk eraginik,
|
baina
gero eta bakarrago nengoen). Gau hartan eta batez ere harrezkero piztu egin ez ziren lagunen lanparak bezain ilun geratu nintzen, eta bete betean dastatu nuen irainaren zaporea.
|
|
|
Eta ustekabean Monument Valley ko gau zoragarria dastatu ahal izan nuen, eta Ruben alboan izan banu, jainkotasunaz ez beste zerbaitez hitz egingo genuela sumatzen dut; Ruben alboan izan balitz bart den dena kontatuko niola pentsatzen dut, eta seguruenik haren besoetan babestuko nintzela.
|
Baina
Gero, ordu ttikitan, bakarrik eta negarra luzaroan eta gozo egin ondoren, azkenean malenkoniaren besoetan lokartu nintzen, agian goizean esnatuko ninduen musu baten esperoan; baina Dan izan da, musurik gabe, deitu didana:
|
|
|
Furgonetak ere hasieran benetako erlauntza bat ematen zuen, trufa eta haserre hitzak nahasian;
|
baina
gero, berandu erretiratu eta egunsentia ikusteko goiz jaikitzearen eraginez, banan banan, denak lotan geratu dira. Adelak eta Estherrek, ordea, ahopekoetan jarraitu dute, eta nik, begiak itxirik izan arren, haien haserre hitzak entzun ahal izan ditut.
|
|
|
Eta jatetxe txinatarrean afari epaiketa behin amaiturik, alboko taberna batera joan gara. Hara sartu garenean, musikariak bezeroak baino gehiago ziren,
|
baina
gero, gurekin batera jende gehiago ere inguratu da, eta batez ere musika country lasaia jotzen hasi direnean giroa guztiz aldatu da. Orduan, inpentsan, nik Ruben dantzara atera dut.
|
|
|
Nire ustea da, 30etako petrolioaren eta beste gai batzuen aurkikuntzak eskulan eskari handia sortu zuela bat batean, eta laborariak eskulan premia horretara bideratu zituztela trumilean, nekazaritza lurrak hustuta. Lehen urte haietan langile ugari behar zituzten,
|
baina
gero petrolioa ateratzeko ez da ia eskulanik behar. Langabezian geratu zen jende hura guztia, hirietan pilatuta, noraezean.
|
|
|
Musu gozoa eman genion elkarri.
|
Baina
gero Goizederrek, ezer esan gabe, esku batekin ahoa estali zidan eta, bizkar zorroa hartuta, alde egin zuen.
|
|
|
Oso ondo pasatu genuen afari hartan. Hasieran serio antzean mintzatu ginen euskal literaturaz, azken urteotako joera arinzaleaz, poesiako liburuen urritasunaz, irakurle berrien premiaz, kritika arloko gabeziez,
|
baina
gero idazleei eta liburuei buruzko txisteak egiten hasi ginen eta azkenerako sekulako astakeriak bururatu zitzaizkigun.
|
|
|
" Gure aita handik hilabetera abantxu hil zuan. Elizara ez zuan Henri azaldu,
|
baina
gero hilerrira bai. Gorro bat jantzita, zuhaixka batzuen atzetik begira egon zuan.
|
|
|
" Urte buelta hartan", esan zuen lepamotzak," sarritan ibiltzen gintuan elkarrekin. Zuekin ez (bere lagunei),
|
baina
gero preso izan zen Joxirekin, Totorekin eta lagun haiekin. Aldi batez, larunbatero irteten gintuan elkarrekin.
|
|
2001
|
|
|
Inoiz ez dugu arte galeria bat barrutik ikusi, artelan bat erosi edo aldameneko kultur etxean dagoen erakusketara sartu, baina Bilboko Guggenheimen egon gara. Ez dago gaizki,
|
baina
gero ez etorri azalpenak eskatzen.
|
|
|
Depresioa ez dut erranen, baina batzuetan pentsatu dut: " Erdarak baliabide gehiago ditu",
|
baina
gero ohartzen zara, azkenean, ez dela hizkuntza kontua, baizik eta norberaren kontua; eta ez nirea bakarrik, baizik eta gizartearen kontua, honek ez duelako erabiltzen euskararen ondasun guztia. Orduan, zuk ikusten duzuna dela ematen du, baina gero liburuetan hasten zarenean benetan euskararen barnean bilatzen eta sakontzen, nahi adina hitz, esamolde... topatzen dituzu.
|
|
|
" Erdarak baliabide gehiago ditu", baina gero ohartzen zara, azkenean, ez dela hizkuntza kontua, baizik eta norberaren kontua; eta ez nirea bakarrik, baizik eta gizartearen kontua, honek ez duelako erabiltzen euskararen ondasun guztia. Orduan, zuk ikusten duzuna dela ematen du,
|
baina
gero liburuetan hasten zarenean benetan euskararen barnean bilatzen eta sakontzen, nahi adina hitz, esamolde... topatzen dituzu. Uste dut sekretua horretan datzala.
|
|
|
Nolanahi ere, uste dut gu nahiko umilak garela, eta, tamalez, ez garela harroputzak.
|
Baina
gero eta harroputzagoak gara ikusiz jendeak izaten duen errespetu falta: soinu teknikariek, batzuetan antolatzaileek...
|
|
|
Eta" chateau" a ekarri zuten, alegia, bodega bat bere lursailekin.
|
Baina
gero formula hori gainbehera etorri zen. Errioxako bodega denak Haro inguruan kokatu ziren, trenbidea bertara iristen zelako.
|
|
|
Esate baterako, inkestetan garbi agertzen da ezkerrekoak diren zenbait ikuspegi etiko, besteekiko elkartasuna, odola ematea, Hirugarren Munduari ematen zaion laguntza, gutun sozialaren aldeko sinadurak... Euskal Herrian Espainiako Estatuko beste zenbait tokitan baino askoz zabalduago daudela, eta beraz ezkerreko jende gehiago dagoela.
|
Baina
gero alderdietan eta hauteskundeetan beste era batean gauzatzen da hori. Botoak ematerakoan batzuek gauza bati ematen diote garrantzia, beste batzuek abstentziora jotzen dute.
|
|
|
Eta horiek beren abizenak dauzkate eta denok dakigu zeintzuk diren gutxi gorabehera. Horiek ezker politikoak dira,
|
baina
gero sindikatuak eta afiliatuak daude eta sozialki ezkerraren barne daude. Mugimendu kooperatiboetan eta mugida internazionalistetan dabilen jendea ere ezkerrekoa da, eta Euskal Herrian pila bat daude.
|
|
|
Legea, Espainiako gainerako autonomietan egindako hizkuntz normalizazio legeetan egindako azkena zen eta guztiak normalizazio legeak deitzen badira, hau" Ley del Vascuence" deitzen da (hasieran Ley del Euskera deitu behar zen,
|
baina
gero Jaime Ignacio del Burgo eta bere alderdikideen proposamenez, Euskera Vascuence hitzagatik aldatu zen).
|
|
|
Bai, ez dut propio egiten, nonbait nire obsesio bat izango da. Nik idazten dut iruditzen zaidana,
|
baina
gero nire maniak zeintzuk diren kanpotik ikusten da. Askotan esan didate," zer mania duzun usaimenarekin, askotan aipatzen duzu!".
|
|
|
egilea, objektua eta estetika bera. Arte sistema horrek 70eko eta 80ko hamarkadak arte bizirautea lortu zuen,
|
baina
gero goitik behera erori da, berau sustengatzen zuen egitura eta inguruko baloreak erori diren bezala. Erasoren hitzetan," Horretan azken sortzaile belaunaldien jarduerak zeresan handia izan du eta baita teknologia berriek ere".
|
|
|
Joan den urtean Martin Orberi, UEUko aurreneko zuzendarietarikoari, galdetu nionean zelan ikusten zuen UEU. «Ondo», esan zidan,
|
baina
gero horrela segitu zuen: «Baina UEU ondo egoteak bere helburua urrun dagoela esan nahi du, ez horren ondo beraz».
|
|
|
Hobe Z. ARGIAk zekarren berrikuntza bat azaltzea. " Zenbat gara" zeritzan sail estreinatu berriak," txokokeriak utzi eta Euskal Herria osoan barna" berriak biltzeari ekingo zionak, momentuz izenpetu gabea,
|
baina
gerora Amatiñok eramango zuena. Argi zeukaten" guztion laguntzarik gabe ez garela gai horren zabal iharduteko", ze" Gipuzkoako eta Bizkaiko berriak ez ezik, Nafarroa handi, Araba isil, eta mugaz handiko Lapurdi, Baxenafarre nahiz Zuberoako berriak ere nahi genituzke aipatu", eta bistan da, dei egiten zieten balizko irakurleei" Zenbat gara" n parte hartzera
|
|
|
Baina kosta egiten da. Hasieran gogoz hartzen duzu,
|
baina
gero, lana dela edo beste zer edo zer dela, utzi egiten duzu. Lehenengo ikasgai batera ez zara aurkezten, gero lan bat ez duzu aurkezten, eta azkenean guztiz uzten duzu datorren urtean hartuko duzula esanez".
|
|
|
Etxetik ikasteko aukera asko daudela dio, baina ez du uste ondo ateratzen direnik. " Ordu piloa sartzen nituen,
|
baina
gero ez zegoen inor zalantza bat galdetzeko orduan... bai, baina posta elektronikoz bat bidali eta erantzun arte itxaron behar izaten nuen. Ez dakit, ez da klasean hatzamarra altxatu eta galdera bat egitearen modukoa nahiz eta hori saldu nahi izaten diguten", aitortu du berak.
|
|
|
Merino ardia handia da, munduan ilerik onena duena. Sorlekuz Espainiako arraza zen,
|
baina
gero mundu osora zabaldu zen. Merino ardiak ez dira jezten.
|
|
|
Hasieran arrunt nerbioso nengoen, kamera pare parean nuela,
|
baina
gero gustura sentitu nintzen, patxadatsu.
|
|
|
«(...) Dena eginda dagoela esatea da bide zabalak irekiak daudela,
|
baina
gero bakoitzak bere bidea dauka, nahiz eta denok autopistatik ibili, bakoitzak bere bidexka dauka. Eta ematen du gauza berririk edo harrigarririk dela egin, eta egingo dira, bakoitzak bere bidea daukalako.
|
|
|
Bi disko atera genituen eta bigarrenarekin, egia esan, oso gustura gelditu ginen. Sekulako giroa geneukan talde barruan,
|
baina
gero Berri Txarrakekin hasi ginen. Jendearen harrera ona izan zen kontzertuetan.
|
|
|
Ezer gutxi. Diskoa Madrilen aurkeztu genuen eta oso ondo joan zitzaigun,
|
baina
gero dena Euskal Herrian izan zen. Urte" sabatiko" honetan kanpoko kontzertuak hartzen zentratu gara.
|
|
|
gutxiengoen desagerpen fisikotik (naziek, Stalinek edo Bosnian jazoa) hizkuntza bultzatu eta normaltzeko neurrietara arte mila jarrera daude erdibidean: errepresio bortitza eta asimilazio behartua (Francok edo Mussolinik); askatasuna bai, baina eskubiderik ez (Frantziaren kasua, askatasun indibidualaren ustea,
|
baina
gero hizkuntza bakarra da, patois kontzeptua errotuz); ustezko babesa, zenbait laguntza emanez baina ondare den neurrian begiratuta, hizkuntzari erreparatuz hiztunei eta euren lurraldeari beharrean; eta azkenik, erabateko babesa eta eskubide aitorpena, suedierak Finlandian bizi duena adibidez.
|
|
|
Koldo Gorostiagak eutanasia estrategia deitzen dio," ahalik eta gutxien geldi daitezela, eta daudenak ahalik eta ahulen, baina ez inork hil dituelako, prozesu naturala bailitzan baizik". Frantziako gobernuaren jarrera aldaketa kokatzen du hor," neutralak balira legez, Ziburuko kasua bezala, ustez ez daude ez kontra ez alde
|
baina
gero eztena dator".
|
|
|
Politika egiteko politikagintzarako dauden tresnak daude, esate baterako, Batasuna alderdia, eta bejondeiola politika egiten badu. Ez gaude preso politikoei aitorpenik eskatzeko eta ez dugu halakorik egingo,
|
baina
gero eta preso gehiago gure proposamenak aztertzen ari dira eta horietatik batzuek, kalean bezala, bat egingo dute gurekin eta beste batzuek ez. Ez dugu ez kolektiborik ez ezer hautsi nahi, gizartean politikagintzarako bideak zabaldu nahi ditugu eta horretan parte hartu nahi duenak ateak zabalik izango ditu.
|
|
|
Jarraitzeko oso erraza eta garbia da, 10 metro inguruko harrizko zati aldapatsu bat kenduta. Hasieran gogorra suerta daiteke,
|
baina
gero askoz errazagoa bihurtzen da. Azkenik, bidea Orhiko gailurrari bira eman eta azken igoerari mendebaldetik ekiten dio, gailur zoragarri honetaraino iritsiz.
|
|
|
EAEn nahiz Espainiako Estatuan bikoiztu egin da aldi baterako kontratuen batez bestekoa, eta hiru langiletik bat honelako kontratuarekin ari da. Kontratu mota honekin lanean ari direnen artean, gaur egun, gehienak gizonezkoak dira,
|
baina
geroz eta gehiago nabari da kontratu mota hori emakumeen kontrataziorako erabiltzeko joera.
|
|
|
zer gertatzen den, hori alfa da.
|
Baina
gero, gertatu denari buruz inguruan sortzen den errepresentazioa omega da, oso bestelako zerbait; eta horren metaforarik zuzenena oihana da. Gure garaian, nahiz eta errealitatea bihurria eta zaila izan, errepresentazioa inozentea zen, oso inozentea; garai hari desertuaren itxura hartzen zitzaion.
|
|
|
Sinpatikoak, berriz, oso jatorrak dira; beti esaten digute" euskara eutsi egin behar da, animo, ni oso abertzalea naiz...".
|
Baina
gero eurek erabiltzen al dute euskara. Ez badute erabiltzen, bada oso majoak izango dira, eta ez dit inportik horiekin afaltzea, baina ez dira nire taldekoak!
|
|
|
Horregatik besteren hitz onak baino, nahiago dut ni gutxiengo bezala ezarri eta nik eskatzea nire eskubideak. Hemen denek esaten digute gure taldekoak direla,
|
baina
gero ez du inork baloirik pasatzen!
|
|
|
Zirrikituetatik ura galtzen doan korrontea da, eta azkenean tanta batzuk baino ez dira iristen. Halakoa da egoera, non emaitza asko lortu diren, obra asko egitea lortu den,
|
baina
gero obra hori dena oihan honetan galdu egiten da, bazterretan galtzen uzten delako.
|
|
|
Estetika eta taldea diseinatzen dituzten ezaugarri amankomunak badira, dudarik ez.
|
Baina
gero, azala kendu eta barrura begiratzen dugunean, desberdina agertzen da poeta bakoitzaren idazkera.
|
|
|
JOXEPAk hasperen egiten du. JESUSek ez du ezer ulertzen
|
baina
gero eta lasaiago dago.
|
|
|
22 bat da papelean eta irakurrita ondo/ ondo zetzea/
|
baina
gero
|
|
|
Baditu erabileraarruntarenak izan daitezkeen bi keinu; hain zuzen (1) eta (2) erantzunetan emakumeak ez du esaldi osoaren bidez erantzun, hau da, ez du, hor dago, tabernahorretan? esan;
|
baina
gero aztertuko dugu zer adierazten duen hain hitz gutxierabiltzeak.
|
|
|
Horiez gain, une hartan nekazari independienteen taldeak agertu ziren, herri komunitateetan (vicus etan) bilduak, lehen unean askatasun handia lortuz (mundupopulatuaren mugaldeko lurretan bereziki13: musulmanekiko mugan, baso eremuenmugan, Eki Europako lur gutxi populatuetan);
|
baina
gero, menpekotasunean erorizjoan ziren horietako asko.
|
|
|
solaskide bakoitzak bere mintzaira edo hizkuntza erabiltzendu; hau ez egokitze estrategia gisa ulertzen da eta, ondorioz, solaskideanegatiboki ebaluatzen da. Teoria hau hasiera batean Quebec-en aplikatu zen,
|
baina
gero beste testuinguru batzuetan erabili izan da. Adibidez, Bourhis, Giles, Leyens eta Tajfel ek (1979) Belgikan aplikatu zuten.
|
|
|
Espainian 60.000 gaixo baino gehiago daude. Adinekoentzako ezintasun arrazoi ohikoenetako bat da,
|
baina
gero eta gazteagoak dira, baita 40 urtetik beherakoak ere. Sintoma ohikoenak honako hauek dira:
|
|
|
Ekonomikoa. Aurrekoarekin zerikusia duen faktore bat da, hasiera batean esnetarako zentralari eragingo diona,
|
baina
gero abeltzainari eragingo diona, izan ere, esnea erosteko prezio txikiagoa ekar dezake, edo, are gehiago, hura baztertzea, eta horrek galera ekonomikoak ekar ditzake. Osasuna.
|
|
|
Berria den norbait bisitara sartu orduko, umeak litxarrerietara bezala hurbiltzen zaizkio eta bere izenaz eta bere gurasoez galdezka basten, axola balitzaie bezala, eta titi ume bat balitz bezala goxoki bat eskaintzen diote, oso ederra eta handia dela esan ondoren. Zuri zorionez ez dizute gozokirik eskaini, hala ere gutxi batzuk ez ezik, hauek erdi hilak denak gerturatu zitzaizkizun, Amak esan dizu ez duzula denekin batera egon beharrik, lehenengo egunetan tira,
|
baina
gero baten bat aukeratu eta hura paseatzera eramateko.
|
|
|
Une batez lotsagabea zela esan eta zaplastekoa ematea pentsatu nuen,
|
baina
gero, ze demonio, ez al zen nik nahi nuena?
|
|
|
–Nik zure adina nuenean sarri erabiltzen nituen,
|
baina
gero ezkondu, seme alabak izan eta senarra erabat aldatu zen. Ordutik soineko luze eta ilunak janzteko esaten dit, moja bat izango banintz bezala.
|
|
|
–Hobeto, arazoak bakarrik ematen dituzte. Hasieran denek goxo goxo hitz egiten dizute,
|
baina
gero, akabo xarma guztia. Eurentzat bakarrik nahi zaituzte, etxean sartuta, kozinatzen eta seme alabak hazten!
|
|
|
Txiru, eskolako mutilik guapoena konkistatu zuen gure Trinik eta, futbol zelai zaharrean autoa aparkatuta, hantxe egin zion Trinik estreinako felazioa Txiruri. Esan zigunez goragalea etorri zitzaion zakila ahoan sartu eta ia eztarriraino iritsi zitzaionean,
|
baina
gero, Txiruren hasperen eta deiadarrak entzunda, bera ere eszitatzen hasi omen zen eta, mutila hustu zenean, espermaren zaporea berak uste baino gozoagoa zela konprobatu zuen. Nazka pixka bat eman zigun Trinik kontatutakoak eta, egia esan, inork ez zuen inbidiarik izan.
|
|
|
Eta hitza betetzeko erabakia hartuta neukan. Seme alabek negar egin zuten hasieran,
|
baina
gero, haiek ere ohitu ziren aitaren itxura berriarekin. Eta gauero, egongelara sartu eta" gabon, aita" esaten zioten, eskua ezpainetan jarri eta musu bat luzatuz airean.
|