2002
|
|
Hortaz, oraingoz egoera horretan ez gaudela esan genezake. Aitzitik, adiera konbentzionaletik haratago, aberastasunaren banaketari erreparatuz, jende ugarik errezesio iraunkorrean dihardu, atzerrian batik bat,
|
baina
baita gure herrian ere. Zoritxarrez gai honek espazio gutxiago okupatzen du komunikabideetan, burtsa, inflazioa, euroa eta ohizko aldagai makroekonomikoek baino.
|
2003
|
|
Euskal aldizkarietara etorrita ordea gertatzen zaigu euskarazko zientzia eta kultura aldizkariak mundu guztiak ezagutzen ditugula. Beraien meritua bada
|
baina
baita gure herri honetan gauzak ez daudela ongi antolatuak erakusteko ere, bere hitzetan. 700.000 euskaldun dituen herrian ez dira oso normalak gure ekoizpenak.
|
|
Herria eta eskola hartzen genituen gehienbat ahotan,
|
baina
baita gure familiak, gure harremanak, gure liburuak... Ibilaldiren bat ere egiten genuen bide bazterretik, baina oso aldian behin.
|
|
Izan ere, Egunkariaren auzian zein Euskal Herrikoarazo sakonenei dagozkienetan, ETA ren argumentua aurrera ez egiteko aitzakia eraginkorra baita. Ez Espainiarenpa rtetik bakarrik (ETArik gabe ere, Lizarra Garaziko garaietan ikusi zen bezala, Espainiak aurkituko du beste aitzakiaren bat),
|
baina
baita gure artean ere. Jeltzale garrantzitsu ren bati entzun diot metafora:
|
2006
|
|
Paleoantropologiaren alorreko azken ikerketen arabera, Homo generoaren jatorria Asian egon liteke, Atapuercako Katedrako kide den María Martinón Torresen eta aztarnategi horretako ikertzaile taldearen hominidoen hortzetako aparatuaren bilakaerari buruzko doktorego tesitik ateratako ondorio nagusietako batek dioenez. Tradizioz, Afrika gure espeziearen sorlekutzat hartu izan da,
|
baina
baita gure generoarena ere. Homo generoa gaur egungo gizakiena da, eta ezaugarri hauek ditu, oro har:
|
|
Esaldi ziniko bat zen,
|
baina
baita gure arteko txantxa ohikoa ere: enpresan sartzen zen jendearen prestakuntza maila gero eta eskasagoa zela, eta halakoxea zela gero ekintzen kalitatea; hortik, eskola graduatua eskatzearena.
|
|
Gazte hitlerzaleen talde askotan komisario politiko bat egoten zela. Gu ideia nazionalsozialistetara zorrotz lotzea izaten zen haren lana,
|
baina
baita gure artean egon zitezkeen infiltratuak detektatzea ere; berehala konturatu nintzen, ordea, Klausek neurriz kanpo eta modu gaizto batez zaintzen zituela gure esanak eta ibilerak. Gure hondamendia bilatzen zuela malezia gaixo batez, ez gure ona.
|
2008
|
|
40 urte behar izan ditugu, koloreko pertsona bat alderdiaren ordezkari izatera heltzeko. Eta honaino heltzeko ordaindu dena gogoan dut beti, ezin dut lana arinkeriaz hartu; saiatuko naiz inor ez baztertzen,
|
baina
baita gure ahotsa entzunarazten eta gureak zaintzen ere.
|
2010
|
|
|
Baina
baita gure kasuan ere, ezta?
|
|
Emakumeak, nahiz eta gizonengandik distantzia jakin batera egon —audientziaren% 41 hartzen dute—, gero eta jarrera hobeak izaten hasten dira, eta, ondorioz, urte amaieran erabiltzaile mugikorren ehunekoa gizonezkoenarekin parekatuko dela aurreikusten da. “Telefono mugikorra ez da jada hiztegi entzuteko gailu bat, eta lan tresna bihurtu da,
|
baina
baita gure etxeko bizitza kudeatzeko tresna ere. Hori dela eta, hiru hilean behin %42ko erritmoan hazten da ikusle kopurua, eta horrek agerian uzten du kanal horren potentziala”, adierazi zuen Nielsen Online Españako zuzendari nagusi Gustavo Nuñezek.
|
|
Ez gara hezur eta haragia soilik. Ziurrenik horixe da gure izatearen zatirik oinarrizkoena,
|
baina
baita gure ekintzarik garrantzitsuenekin zerikusi gutxien duena ere. Hamabi urteko sajal batek azaldu zigun bertsotan, ulertzen ez genituen bere atabekin gure begiak irakurri zituenean.
|
2011
|
|
Esfortzu handia da, baina terrorismoaren biktima guztiei zor diegu. Guztiei,
|
baina
baita gure biktimei ere, azpimarratu du.
|
|
Utopia hauek hartu nahi ditut hizpide gaur: munduan zehar herri batzuk eta besteek partekatu dituztenak,
|
baina
baita gure herrian ditugunak ere, eta horien artean, bereziki, Bakea eta Normalizazio Politikoa lortzea, Erabakitzeko Eskubidea harturik giltzarri. Eta bide honetatik abiatuta, utopiak egia bihurtzeko lehen gakoa, esan dugu, gure buru bihotzetan sustrai sakonak botatzen uztea da.
|
2012
|
|
Flickr, argazkietarako; creative commons, sorkuntza lan orotarako; wikipedia, ezagutzarako, eta beste asko. Merkeagoa eta ekologikoagoa Korronte handia dago lankidetzako kontsumoaren aldekoa, Katalunian nagusiki,
|
baina
baita gurean ere. Horren bultzatzaileek azpimarratzen dute praktika honek abantaila handiak dituela.
|
|
Ikasleen eztabaidak ohikoak dira ospe handiko unibertsitateetan, hala nola Oxford eta Harvarden,
|
baina
baita gure herrialdean ere. Eraginkorrak dira jendaurrean hitz egiten ikasteko, arrazoitzeko eta argudiatzeko, baita ikasleen gaitasun kritikoa eta gogoetatsua garatzeko ere.
|
2013
|
|
Erakundearen web orrian lagun hotelen zerrenda Oporretarako erreserba egitean kontuan har daiteke. Gehienak mundu osoan dituzte establezimenduak,
|
baina
baita gure herrialdean ere (Kanariar Uharteak, Errioxa, Mallorca…), eta, beraz, solidarioa izan daiteke gure mugen barruan.
|
2015
|
|
Esamesaka aritzeko balio du, gauza txikiak egiteko tresna ona da, baina ez, aldiz, giza harremanen logika ulertzeko eskala handian. Gizakion lorpena da,
|
baina
baita gure zama ere. Gure garunak beste animalienak lortu ez duena lortu du, mundu oso azkarra sortu du.
|
|
Euskalbar da gure jainko partikularra, ia egunero joaten natzaio galdezka zalantza existentzial batekin ez da txiste bat; gure existentzia kolektiboa hizkuntzaren iraupenarekin dago lotua erabat,
|
baina
baita gure existentzia intimoa ere: hiztegietan agertzen ez diren hitzak esaten ditut, eta horrek halako harrotasun bat ematen dit, eta aldi berean maila bereko arroztasun bat, eta oraintxe bertan ere hala etorri natzaio, larri, galdezka:
|
2016
|
|
Gero, erabiltzaile bakoitzari emaitza pertsonalizatuak eskaintzen hasi zen Google. Horretarako, gure aurreko bilaketak, zer emaitzetan egin dugun klik eta horrelakoak hartzen ditu kontuan,
|
baina
baita gure sare sozialeko erabiltzaileen informazioa ere. Horrek ere bi desabantaila nagusi ditu.
|
2017
|
|
Baina guztiok ez gara bertsolari, guztiok ez gara poeta. Eta horrela, metaforak sortuz, sortuz eta sortuz, gure aukerak sortzen ditugu,
|
baina
baita gure mugak ere. Zer esanik ez, metafora horiek gureak ez direnean, hots, gure hizkuntzan, gure kosmobisioaren bidez, gure identitate eta kulturaren bidez, eta beste batzuenak errepikatu edo, are txarrago, haiena den ikuspegia gureganatzen dugunean.
|
2018
|
|
Euskalbar da gure jainko partikularra, ia egunero joaten natzaio galdezka zalantza existentzial batekin, ez da txiste bat; gure existentzia kolektiboa hizkuntzaren iraupenarekin dago lotua erabat,
|
baina
baita gure existentzia intimoa ere: hiztegietan agertzen ez diren hitzak esaten ditut (erdoka, landura), eta horrek halako harrotasun bat ematen dit, eta aldi berean maila bereko arroztasun bat?, eta oraintxe bertan ere hala etorri natzaio, larri, galdezka:
|
|
Memoriaren beharra da. Neurea, neuretzakoa, nork beretzakoa, esango nuke,
|
baina
baita gu lauso horrena ere, jende batena, leku batena, garai batena.
|
|
Egin daitekeen eginkizuna ingurumen proposamen bat da, enpresa txiki eta ertainen negozio eredu gisa hazten eta finkatzen dena. Espainiatik kanpo gertatzen da, Botanical PaperWorks (Kanada) edo Greengiving (Herbehereak) bezalako proiektuekin,
|
baina
baita gure herrialdean ere. Ilundutako papera Erabili eta landatzeko papera ez da zelulosaz egiten, modaren industriatik sobratzen den kotoiaz baizik, bestela zaborretara amaituko litzatekeenaz, eta horri kamamila edo mitxoleta haziak gehitzen zaizkio.
|
2019
|
|
Hedabide nazionalek, euskalgintzako eragile sozialek, administrazioak eta hezkuntza alorreko eragileek erantzukizun itzela dute hurbiltze honetan.
|
Baina
baita gurea hizkuntza komunitate bakarra izan dadin nahi dugun guztiok ere.
|
|
3 Zergatik ez joan prozesio batera? Aste Santua jai erlijiosoa da,
|
baina
baita gure herrialdeko kultura tradizio nabarmena ere. Izan ere, hiri askotan Nazioarteko interes turistikoko jaia kaleak betetzen dituzten prozesioengatik edo auzokoen Gurutze bide Bizidunengatik.
|
2020
|
|
Izan ditzakeen arriskuak ezagutzeko, Zibersegurtasunaren Institutu Nazionalak (INCIBE) #CiberCOVID19 kanpaina jarri du abian, erabiltzaileak adi egon daitezen, bai eta zalantzak argitzeko doako telefono bat ere (017). Gure datuak babestea Gure osasuna zaindu behar dugu,
|
baina
baita gure datuak ere. Webgune eta aplikazio askok beharrezkoak ez diren eremu batzuk osatzea eskatzen digute.
|
|
“Gureak, adibidez, hasieran zailtasunak izan zituen eskolan, eta orain lagun pila bat du, izugarri maite dute. Badakigu bere lana izan dela,
|
baina
baita gu bere bizitzan azaldu garelako ere. Nik beti ideia bat izaten dut buruan:
|
|
Horiek ere normalean familiarekin edo lagunekin egiten ditugu, Skype bidez edo telefonoz.
|
Baina
baita gure egunerokoan dendariekin ere. Edonola ere, batik bat etxeko hizkuntza ohituretan zentratuko gara.Azken hilabetean areagotu egin dira bideo deiak.
|
2021
|
|
Gurea ez den baina gu ere egiten gaituen mundu hori ulertzeko bulkada bat dago,
|
baina
baita guk zer uzten dugun aztertzekoa ere.
|
|
Ama, uztazu orain aita lasai ederrean. Badakigu hemen, gure artean bizirik ikusi nahiko zenukeela...
|
baina
baita guk guztiok ere. Jaungoikoak berekin eraman zuen eta guk, errezatu, bertzerik ezin dugu egin Extanix semeak.
|
|
Zigarrokinak: % 9 Gure urak kutsatzen dituzten hondakin plastikoen %9 zigarrokinak izateak ingurumenaren egoeraz hitz egiten du,
|
baina
baita gure osasunaz ere. Erretzeak minbizien %30, gaixotasun kardiobaskularren %20 eta gaixotasun buxatzaile kronikoen %80 eragiten ditu.
|
|
Ez da estetika hutsa edo astronomiarekiko zaletasuna. Gero eta gehiago dakigu kutsadura mota horrek animalietan eta ekosistemetan dituen eragin negatiboei buruz,
|
baina
baita gure osasunari buruz ere. “Gaueko argi artifiziala den bezala tratatu behar da, mugak jarri behar zaizkion agente kutsatzaile gisa.
|
|
brasarekiko pasioa dugu, eta, ondorioz, gure eskaintzaren zati handi bat teknika horretara bideratuta dago. Iparrorratzaren kontzeptuarekin gure jatorri desberdinak azpimarratu nahi ditugu,
|
baina
baita gure jakien orotariko noranzkoak ere, korronte denetara zabal zabalik baikaude.
|
|
Hautu nahiko sinplea da: arduradun politikoak, eragile sozialak, komunikabideak, erabakiak hartu eta diskurtsoak instalatzeko aukera duten guztiak,
|
baina
baita gutako bakoitza ere, alde batean edo bestean kokatu gara: gorrotoa elikatzearen alde egin edo gorrotoaren aurka borrokatu.
|
|
DNAn dagoen informazioa proteina bihurtuz. Proteina hauek izango dira gure mamia osatuko dutena, egitura;
|
baina
baita gure erreakzio kimikoak baldintzatuko dituztenak ere, funtzioa. Eta nola sortzen dira proteinak DNAtik abiatuta?
|
|
Baina sukaldari guztiok izugarri harro gaude Basque Culinary Center eta Euskadiko Ostalaritza Eskolak egiten ari diren lanaz, zeren eta gu guztion lana hedatzen ari dira. BCCren lanak hemen egiten duguna besteekin partekatzea suposatzen du, eta partekatze hori oso aberasgarria da, bai gure berri jasotzen dutenentzat,
|
baina
baita guretzat ere. Ezin dugu itxita gelditu, beldurrak hartuta.
|
|
Egia esan, ez gaituzte erabat abandonatu. Gure tradizioetan,
|
baina
baita gure hitzetan, gure ordenagailuetan, Interneten eta etorkizuneko irudietan ere, bizirik dirau biribilkien oroitzapenak. Unibertsitate batzuek beren diplomak euskarri zaharkitu horretan ematen dituzte oraindik ere.
|
2022
|
|
Berba asko ditugu guk itsasoarekin lotuta. Gure gurasoek behar egin dute bizitzeko, gu zoriontsuak izateko,
|
baina
baita gu larregi babesteko ere. Beti esan digute ikasteko balio ez badugu itsasora joango garela.
|
|
Gure herriak aurten 90 urte beteko ditu Aberri Eguna ospatzen. Egun hau parada egokia izan ohi da festa eta aldarriarentzat,
|
baina
baita gure herriaz eta bere bilakaeraz gogoeta egiteko ere. Gogoeta hau tokiko mailari erreparatuz egin behar da, bai eta Europako zein munduko mailari erreparatuz ere.
|
|
Ondorioa: etxebizitza sozial gutxiago geratzen dira, gure seme alabentzat
|
baina
baita guretzat ere, biziak eraginda familia aldaketen ondorioz parke sozialean etxebizitza txikiago bat eskatzen dugularik ez baita etxerik eskuragarri. Eta espekulazio pribatuari loturiko etxebizitza sozialen ekoizpen kostu gehigarriak, eraikuntza kostuen bat bateko emendatzeak, jabe sozialen finantza baliabideak murriztuko ditu.
|
|
Arabako Mahastiak/ Viñedos de Álava hemen da jada, eta geratzeko iritsi da. Izan duen maitasun, lan eta kemenagatik bakarrik merezi du argia ikustea,
|
baina
baita gure erakundeen zaintza eta tratu ona ere. Gutxienez, herrialdeko gainerako jatorrizko deituren maila berean.
|
|
Horregatik, Aiaraldeko planaren diru-laguntza horietan ere parte hartu nahi dugu. Industria suspertzeko balio behar dute,
|
baina
baita gure turismo sarea indartzeko ere, gaur egun eskualdea oso erakargarria izan daitekeelako turismoaren aldetik, baina ez dago planik, ez dago estrategiarik. Laudiok eta Amurriok pisu handia dute industriaren aldetik, eta, aldiz, gure papera eskualdeko koroa turistikoaren harribitxia izatea da.
|
|
Eta ez da gauza bera, noski, korrika helmugara iristea edo gailurra egitea. Gailurrak gure orografiarekin lotzen gaitu,
|
baina
baita gure mendizaletasunaren tradizioarekin ere" esan nuen, eta nire animatzailea ikusi nuen azken ilaran bere aulkitik erdi altxatuta, animo keinu bat egiten. Nire hitzaldiaren esaldi gorenetako bat esatera nindoala jakitun," gailurrak espirituarekin du zerikusia eta helmugak kronometroarekin" bota nuen, baina ez nuen lortu entzuleak berotzerik.
|
|
Horrek ere ematen digu egindako ahaleginaren eta lortutako emaitzaren neurria.
|
Baina
baita gure memoriaren laburraren eta egindako ahalak sarri urteen haizeak eramaten dituenaren oroigarria ere. Sarritan pertsonen memorian bakarrik gelditzen baitira esperientziak, baita erakundeen baitan ere, eta ez dugu tarterik hartzen egindakoa jakintza komun forman kristalizatzeko.
|
|
alde batetik, mugimendu feministako aniztasunean eta botere harremanetan arreta jartzeko beharra; beste aldetik, intzidentzia politikoari eta gaurkotasun politikoari erantzuteko beharra. Bi plano horien arteko orekak eta desorekak kudeatzea egokituko zaigu lidergo konpartituak sortzeko bidean,
|
baina
baita gure proiektu politikoan aurrera begirako urratsak egiten jarraitzeko ere.
|
2023
|
|
Udako azken txangoekin, familiak eskolara itzultzeko prestatzen ari dira, eta dozenaka mila haur ikasturtea irailaren lehen astean hasiko da. Ikasturte hasieran, aldaketen aurreko eta ordutegi eta lan ohitura berrietara egokitzeko kezkak eragiten du,
|
baina
baita gure seme alabek eskolan duten ongizatearen inguruko kezkak ere. Ondoren, bullying a zergatik gertatzen den eta UNICEFen proposamenak zein diren azaltzen da, hezkuntzaren esparruan edozein indarkeria motatako espazio libreak sortzeko.
|
|
Lo faltak eragin nabarmen negatiboa izan dezake eguneroko erabakietan, kontzentrazioan eta egoera estresagarriak erabiltzeko trebetasunean. Ana Fernández Arcos doktoreak, Espainiako Neurologia Elkarteko Esnaldiaren eta Loaren Nahasteak Aztertzeko Taldearen koordinatzaileak, azaldu duenez, “ametsa funtsezkoa da funtzionamendu fisiko eta mental ezin hobea izateko,
|
baina
baita gure poltsikorako ere. Izan ere, bulkaden kontrolean kortex prefrontal izeneko garun eremu batek parte hartzen du, eta eremu hori oso ahula da lo faltaren edo kalitate gutxiko loaren aurrean”.
|
|
Berbarako, berak publizitateari eta sare sozialei buruzko prestakuntza gura luke jaso. «Tabernako makinetan eta altzarietan inbertitzeko laguntza ondo legoke,
|
baina
baita gure negozioa ezagutzera emateko tresnak ere. Jende gutxi gara Ubiden, eta ondo legoke kanpoko jendea ere erakartzea asteburuetan».
|
|
Ez ikusi, edo kasu gutxi egiten diegun arren gure bizitzaren parte dira. Historiaz hitz egiten digute
|
baina
baita gure istorio eta norberaren historiez ere. Txikitan askotan hartzen nituen harriak eta “harri koxkor batekin jotzen ditu kax kax kax, harri koxkor batekin, hor dago Martin tin tin” abestu.
|
|
Mota askotakoak daude, hizkuntza bat ikasteko nahia, gure fisikoa aldatzeko desira, edo maitasuna aurkitzeko edo maitatuak izateko beharra, adibidez. Gure ahuleziez baliatzen dira,
|
baina
baita gure zaletasunez ere, beren helburuetara iristeko, adibidez: pertsonok besteen berri jakiteko dugun joeraz edota gure irudiarekin besteen oniritzia lor  tzearen nahiaz baliatzen dira.
|