|
2000
|
|
|
Trantsizio garaiak bizi ditu euskal gizarteak, eremu askotan gainera,
|
baina
ezin uka denbora dela trantsizio hori behar legez burutzeko. Denbora hori kudeatzeko buru hoztasuna eta erantzukizuna izango dira balorerik preziatuenak datozen hilabeteetan
|
|
|
Egia esatera, hotelera heldu, eta harrera gelan nire izena aipatu dutenean, ez naiz Las Vegaseko hartan bezainbat harritu, zeren Karmeloren deiek jakitun jarri baininduten.
|
Baina
ezin ukatuko dut telegramak niregan hotzikara ttiki bat eragin duela eta aurpegia nola mudatu zaion ikusirik, baita Rubeni ere.
|
|
2002
|
|
|
Espainiako Gobernuak alderdien lege aurreproiektua onartu ondoren, maiatzean zehar Kongresuaren esku izango da eta ekainaren bukaerarako dena prest izan daiteke Batasuna legez kanpo uzteko. Erantzun hotsak entzuten hasi dira pixkanaka euskal gizartean,
|
baina
ezin uka azken 25 urteetan Espainiako Gobernutik ehundutako egoera larrienetakoaren aurrean, euskal aktore politiko eta gizarte eragile gehienen errakzioa epela izaten ari dela. EAJk eta Ezker Batuak Kongresuan erantzungo diote lege aurreproiektuari eta EAk manifestazio erraldoi bat antolatu litzatekeela uste du.
|
|
|
Era berean, aipatzen diren arren?, liburu honetan ez da egiten emisora edo kate erraldoien historia, horiek bai baitituzte beren laudatzaile propioak,
|
baina
ezin ukatu horiek ere euskal irratigintzaren parte direla, horregatik aipatzen ditugu?. Baina ez gara ur horietan oso sakonera sartuko; esan bezala, horiei buruzko historia aurkitzea erraza baita.
|
|
2003
|
|
|
lehenengo bertso biak, irudi ederren bat eskaintzen deuskue (izaditik harturikoa, batez be); hurrengo biak, eskalearen gogoa agertzen dabe zuzen zuzenean. Itxura baten, zati biok ez dabe euron artean zerikusi handirik (logika hotzean, behinik behin);
|
baina
ezin ukatu badagoala, ederraren aldetik.
|
|
2004
|
|
|
Lerrook idazten nabilela ez naiz emaitzen jakitun,
|
baina
ezin uka hauteskundeok kinka berezian datozela. Madril aldean izaniko tragediak markatu du astea, eta gauza batzuk nabarmen antzean geratu dira.
|
|
2005
|
|
|
Horrela gertatuko ote da ondoko hilabeteetan? Geroak erranen,
|
baina
ezin uka hizkuntza politikak izanen duen bilakaera neurri batean beste faktore batzuek baldintzatzen dutela.
|
|
|
Revista ez zen puntarengo produktu intelektual bat izan, ez eta Arabako kultur bizitzaren eragile nagusia.
|
Baina
ezin ukatuko zaio euskal pizkundearen sustapenean lekutxo bat. Ateneo inguruko kultur mugimenduaren magalean sortua, bertako kide batzuen kezka euskaroek bultzaturik, behinolako «Atenas del Norte» hura ez zen proiektuari luzaz eusteko gai izan.
|
|
2006
|
|
|
Geopolitikaren testuinguruan, musulman munduak iraindua sentitzen du bere burua arrazoi handiz gainera eta erreakzio gehienak logika horretan kokatu behar dira.
|
Baina
ezin ukatu, hala ere, herrialde musulman askotan izandako erreakzio eta erantzun asko beldurgarriak direla laikotasuna edo ikuspegi desberdinen arteko begirunea aldarrikatzen duen edonorentzat. Komunikazioaren aroan, gizarte eta kulturen arteko inkomunikazioa da elkar ulertzeko arazorik handienetakoa.
|
|
|
–Enekotek erreginaren gomendio gutuna erdietsi dik, onar hazaten. Ez ditek nornahi hartzen,
|
baina
ezin ukatuko zitean Erresumaren eta Fedearen alde bizia eman duen baten ilobarendako. Biarnoko elizaren kontura emanen diate eskola, ohantzea eta jan edana.
|
|
2007
|
|
|
Norbanakoon bihotzera heltzea modan dago, hizkuntza kontuetarako eta baita bestelakoetarako ere, ikusi bestela langileak motibatzeko nolako teknikak erabiltzen diren. Hiztunen barneko sentimenduak harrapatuta hizkuntzak salbatuta izango direnik ezin esan,
|
baina
ezin uka hiztunik gabe ez dela hizkuntza bizirik.
|
|
2008
|
|
|
Mutilak teatro kolpe bat bilatzen zuen, apika,
|
baina
ezin uka ondorio eraginkorrekoa izan zela, izeba, sabelaren aginduetara jarraitu behar zuena, honela mintzatu baitzen:
|
|
|
Baina hau ez zen beti gertatzen eta edozein kasutan ikasgai nagusiak (zein testuliburuak oro) gaztelaniaz ziren. ...zkuntza osoa gaztelaniaz ezarri zuen sistema ofiziala zegoen, erdara ez erabiltzea gogor zigortzen zuen «pedagogia» ahantzi gabe (eraztuna erabiliz, etab) 221 Izatez euskararen bazterketa eskoletan Antzinako Erregimenetik zetorren222 XIX. mendeak ezer berririk asmatu baino lehenagokoa areagotu zuen, orokortu, eraginkortasun handiz III. Errepublikako Frantzian, dorpeago Errestaurazioko Espainian,
|
baina
ezin ukatuzko moduan azken honetan ere.
|
|
|
Hil ondoren ohikoak diren erranerak aditu ditugu han hemen egunotan.
|
Baina
ezin ukatukoa da Laboa izan zela euskal musikagintzari kanporako ateak zabaldu zizkiona. Bere ekarpena handia, zabala, arriskatua, esperimentala, irudimentsua izan da.
|
|
|
Mutilak teatro kolpe bat bilatzen zuen, apika,
|
baina
ezin uka ondorio eraginkorrekoa izan zela, izeba, sabelaren aginduetara jarraitu behar zuena, honela mintzatu baitzen:
|
|
|
Segur aski inork ere ez.
|
Baina
ezin uka jendeak gutaz pentsatzen duenak erabat baldintzatzen duela gure izaera. Tontoa tontakeriak egiten dituena omen da.
|
|
|
Horren seinale da EIEn bazkidetzen lehenengoetakoak izan zirenetako asko hilda egotea: Federiko Krutwig, Juan San Martin, Augustin Zubikarai, Lourdes Iriondo, Juan Mari Lekuona, Bitoriano Gandiaga, Martin Ugalde... eta aurten, esaterako, Henrike Knorr, Gotzon Garate eta Xabier Iratzeder;
|
baina
ezin uka 1983an sortu zenetik lan handia egin duela EIEk. Orain, 25 urteurreneko ekimenen karietara, argazki zaharrak begiratzen hasi eta ederra da garai hartan Elkartearen sorreran parte hartu zuten idazleak bileretan eta ikustea.
|
|
2009
|
|
|
Indartsua. Ez da Sara Vaughanena,
|
baina
ezin ukatu baduela nortasuna. Ederra da bera osoa.
|
|
|
Ez naiz pertsonen akats fisikoez barre egitea gustatzen zaionetakoa, norbaitekin hastekotan neronekin hasi nuke,
|
baina
ezin uka Patxi zaharraren albiste honekin irribarre txiki bat marraztu dela nire ezpainetan. Eguraldi bikaina dugu gaur eta Aiurriko irakurleekin dudan konpromisoa bete eta gero, banoa, nola esaten zaio golpe zorririk jo gabe egoteari?
|
|
|
Errespetatua sentitzen da aldagelan, eta, gainera, talde giroa sortzen duten horietakoa da, zelaian asko hitz egiten dutenetakoa. Oso ongi hartu zuten,
|
baina
ezin ukatu beldur apur bat ere sentitu zuela. Euskal Herritik sekula irten gabe egon eta derrepentean Greziara etortzea, ba....
|
|
|
Izango dira halako arte mota gustuko ez dutenak,
|
baina
ezin uka daiteke biziki landuriko proposamen bat dela. Ez da ustekabekoa, ezaguna baitzen Abigail Lazkozek marrazkiak paperetik atera eta ikuslearengan eragiteko daukan abilezia.
|
|
2010
|
|
|
Garrantzitsua iruditzen zait horrelakoak salatzea, denok kontura gaitezen zelako arriskua dakarten. Ilegalak ez dira, ziur nagoelako lege bereziak egin dituztela kamerak baimentzeko,
|
baina
ezin ukatu giza eskubideen aurkakoak direla.
|
|
2011
|
|
|
Monika Etxebarriak euskaraturiko lehenengo eleberria dugu hau,
|
baina
ezin uka daiteke administrazioko itzultzaile interprete emandako urteetan bereganatutako ikasbidea onuragarri suertatu zaionik. Haren itzulpena bitarte dela ikusiko dugu zergatik uste zuen Sartrek unibertsoa beltza baino ezin dela izan, gizakiak animalia ilun eta makurrak garela.
|
|
|
–Egia da, jarraitu zuen Janek? gauza batzuk erabat lotu gabe geratu direla;
|
baina
ezin ukatu daiteke Mat, j Werfelek baduela erlazio estua hiru hilketekin: froga sendoak daude haren aurka.
|
|
|
Unamuno revisited dirudi horrek, bakea gerran haren oihartzun modukoa... Dioenari tentuz erreparatuz gero, bestalde, batzuetan justifikaezina justifikatu guran dabilela dirudi (ba ote dago sei bitarteko desberdinen bidez aldi berean bideraturiko 34 elkarrizketa gutxienezko ganoraz gidatzerik?),
|
baina
ezin uka aipatzen dituen beste gauza askok zer pentsatua ematen dutela. Eta batez ere standards change horrek.
|
|
|
Batek har dezake 60ko euskal kantagintza, Ez Dok Amairu, baita ETAren bueltan sortu zen mugimendu soziopolitiko iraultzailea ere. Aurrekoekiko nolabait haustea proposatu zuen magma kultural politiko horrek, gurasoen jarrera eroria gainditu nahian,
|
baina
ezin ukatuzkoa da molde, narrazio eta estetika berriek muin berbera jantziko dutela: euskaltasuna, nortasun kolektiboaren jarraidura, klase kontzeptuari darion berdinzaletasuna.
|
|
|
Etimologia azalpena: Oinarria den Titilla ez da jatorri argikoa,
|
baina
ezin ukatu holako erdal kutsua duela. Barrena, behekoa bigarren osagaiaren xedea lehengo Titillagoikoa tik bereiztea zen.
|
|
2012
|
|
|
Eta orokorki arazo beltz honetan lekuz kanpo ikusten du, a highly theological language of guilt and innocence, justice and grace?. Alegia, ezin esango da bortxa eta morala edo teologia elkartzerik ez dagoela (errua, damua, barkazioa, etab., horixe egin nahi bada, fededunek adibidez);
|
baina
ezin ukatuko da, ezta ere, egitea ez dela gertatzen edozeinen gustukoa. Eta, batez ere, Jaspers aipatzen bada, ezin da ezkutatu haren hondo protestantea.
|
|
|
Elioten poema berberaren bi bertsio edo itzulpen direla? Gehiegitxo esatea litzateke beharbada,
|
baina
ezin ukatuzkoa da biek ala biek sorburu testu berbera izan dutela iturri. Sarrionandiak Elioten poema gisa aurkezten du. Lur eremua?, eta. Apirilari gorazarrea?, berriz, berak sortutako poema gisa.
|
|
2013
|
|
|
Raissak, denborarekin, neska irudimentsua zela erakutsi zuen: berezkoa zuen Raissak irudimena,
|
baina
ezin uka osaba Tayyebek ere bere eragina izan zuela Raissaren nortasunaren atal hartan; osaba Tayyeb, izan ere, fede kontuetan gogorra eta zakarra izan zitekeen arren, umetu eta itxuraldatu egiten zen ipuinak kontatzen zituenean, ahozko tradizioan ikasiak gehienak, berak asmatutakoak ere ez guti. Tayyeb, beraz, ipuin kontalari aparta zen?
|
|
|
Raissak, denborarekin, neska irudimentsua zela erakutsi zuen: berezkoa zuen Raissak irudimena,
|
baina
ezin uka osaba Tayyebek ere bere eragina izan zuela Raissaren nortasunaren atal hartan; osaba Tayyeb, izan ere, fede kontuetan gogorra eta zakarra izan zitekeen arren, umetu eta itxuraldatu egiten zen ipuinak kontatzen zituenean, ahozko tradizioan ikasiak gehienak, berak asmatutakoak ere ez guti... Tayyeb, beraz, ipuin kontalari aparta zen... etxean edo herrian izaten zirèn festetan bere lekutxoa izateaz gain, entzuleria ezin leialagoa zuena, haur, pertsona heldu eta atso agureek osatua.
|
|
2014
|
|
|
Halako iragarpenek galdera mordoa dakarte, egin beharreko galderak.
|
Baina
ezin uka eztabaidaren abiapuntuan dagoen aurrerapenak, zientziak, duen garrantzia. Espezie desagertuak berreskuratzeko baliabideak izatea, berez, lorpen handia litzateke.
|
|
|
Hainbesteko jakituria izango al dugu, hori dena egin ahal izateko?». Goiz da hori argitzeko,
|
baina
ezin uka, balizko organismo sintetiko horiek nahi bezain apartak balira, aurrerapauso handia izango litzatekeela bioteknologiarentzat. Izan ere, organismo arruntekin aritzeak baditu mugak:
|
|
|
Ez da ohikoa horrenbeste pertsona biltzea, jendeak bikotekideak, lanpostu serioak eta plasma telebistak dituelako etxean eta zaila delako tramankuluok ostegunekin uztartzea. ...San Prudentziorekin batera) eta barne mezu oso sutsu eta ia mehatxuzko bat bidali zutenez (seme alabak dituztenak dira beldurgarrienak) duela ia bi hilabete, gau honen berri emanez eta tematikoki egingo genuela ohartaraziz, alegia, bakoitzak bere tesi/ mintegi/ ikerketa ildo edo enparauetako pertsonaia bat aukeratu zuela eta zenbait orduz hura bilakatu; nerdagoa eta pedanteagoa nekez liteke izan,
|
baina
ezin uka ni neu mitozale hutsa naizela eta izan zela garai bat non halako mozolokeriak ikaragarri maite nituen baina iruditzen zait zenbait gauza, besterik gabe, ezin direla egin, ezin zarela Orixe z mozorrotu zinez itxura patetikoa izan gabe.
|
|
|
helmugara eramaten gaituzten ibilbideetara konektatuta jarraitu ahal izatea. Aurrerapen teknologikoek mugikorraren eta Interneten mende egon ohi gaituzte oporretan ere,
|
baina
ezin uka daiteke hondartza liluragarri batetik lan egiteko askatasuna ere ematen dutela. Kasu bat edo bestea izan, baliteke trena, hegazkina edo autobusean bidaiatzen duten pertsonak Wifi bidez sarera konektatzea, doan.
|
|
|
Chicagoko Unibertsitateko bi ikaslek, Alexander Aciman eta Emmett Rensinek, esate baterako, literatura unibertsaleko klasiko kanonikoak hartu (Shakespeare, Stendhal, Joyce...) eta 20 txiotan laburtu dituzte haien lanak. Izan da horri literatura unibertsalaren jibarizazioa deitu dionik,
|
baina
ezin uka ariketa interesgarria denik. Surprise, surprise, Penguin Booksek argitaratu egin du gero bi ikasle horien esperimentua, Twitterature izenburuarekin, non eta bere klasikoen bilduman.
|
|
|
haur proiektu batekin jin behar da herrira bozka kanpainaren erdian. Ez dute Beñatek eta Maiderrek biziki erneak ematen beren galipetetan
|
baina
ezin uka hola zela edo bazitekeen holakorik.
|
|
2015
|
|
|
euskarari arrotz zaizkiola frogatzen ahalegintzen da Baltza, protoeuskararen muinean sakontzen duen azterketa original baten bitartez. Nire lagunaren teorien aurrean beti izan nintzen positibista motza eta kamutsa,
|
baina
ezin uka nitzake bere lanaren balioa eta balorea. Hala ere, koaderno hau izatez aski kaotikoa dela onartu arren, Baltzaren burutazioak hemen jasotzeko arrazoia ez da adiskideari omenaldia egitea, ezpada bere liburuko ideiak lagungarri eta akuilu zaizkidala nire hau taxutzeko, eragintxo horren nondik norakoa ikusten erraza ez izan arren.
|
|
|
Maite genuen
|
bainan
ezin ukatua:
|
|
|
–Gure sasoian mezu elektronikoak/ bidaltzen dizkiogu elkarri?, idatzi du Kirmen Uribek: ez dakit koartadarik eskaintzen ote didan,
|
baina
ezin ukatu pisuzko aipua denik, zein lumatatik datorren kontuan hartuta. Edonola ere, Euskaltelek Hilabeteko Bezero izendatu nau pare bat alditan, eta laranja koloreko elastiko bat bidali dit etxera, txiki geratzen zaidana baina.
|
|
|
Teatroaren esparruan oraindik asko daukagu ikertzeko.
|
Baina
ezin ukatu sekulako erreminta dela hizkuntza hobetzeko ez ezik, gizaki bezala ere hazteko. Antzerkia egiten duen pertsona dibertitu egiten da; sormena lantzen du; ahozko komunikazioa esperimentatzen du; gorputz adierazpenean trebatzen da; literatura, historia eta artea ikasten ditu; hasten da irakurketa estimatzen, eta irakurle eta entzule kritikoa izaten; talde lanean jarduteko aukera dauka; adimen emozionala hobetzen du?
|
|
|
Juaristik dioenez tradizioen bidez zibilizazio eta kultura bat defendatu beharra du.
|
Baina
ezin ukatu behar hori berak asmatu duela, bere buruari berak ezarri diola. Baina, bere hautuari ematen dion egiazkotasuna," nire zibilizazioaren, nire kulturaren parte dira", besteen hautamenaren ukapena da.
|
|
|
Liskarra.
|
Baina
ezin uka bikote asko gauza direla gatazka hauek kudeatzeko. Ez arrakala estaltzeko.
|
|
|
Diote hil arazi ere zituela. Hori ez omen da frogatua izan
|
bainan
ezin ukatua dena da bi mutikoak etzirela gero sekulan nihun ikusi! Eliza-gizon zonbaitek, artxapezpiku bat denen aitzineko, erasiatu zuten Rikardo.
|
|
|
Ez gira alde bat hortaz ariko, jadanik ere aipatua baitugu gauza hori, eta aldi bat baino gehiago naski,
|
bainan
ezin ukatua da herri ainitzetan beren zergak goratu dituztela, ezinbestean bada ezinbestean, gobernuaren diru laguntzak ttipitu direlakotz, eta ez guti ttipitu! Gobernuak biziki ederki erraiten du aurten ez duela zergarik goratu.
|
|
2016
|
|
|
ostera ere 35.000 boto galdu ditu (2011n 333.000 eskuratu zituen, abenduan 219.000 eta orain 184.000). Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeetako botoak bestelako joera izaten du,
|
baina
ezin uka EH Bildurena moduko joera oso arriskutsua dela edozein alderdiren etorkizunarentzat.
|
|
|
Orain, ordea, Bergarara doa, han ere izango baita noski non lo egin, hotel bikainik ez bada ostatu apalen batean, edo, nork daki, beharbada Telesforo zaharrak, oraindik bizi bada, ostatua ere eskainiko dio, handikien jauregietan eta bisitari bereziekin egiten omen den bezala; bera ez da ez entzutetsu ez leinargia,
|
baina
ezin ukatu bisitari berezia dena: ez daki Alsina ontziko bidaiariak honezkero asko edo gutxi izango diren, elkarrekiko loturak hautsiak diren edo elkar ikusi eta biltzeko ohitura duten, baina ziur da, berak bezala Alsina izena dutenak ez direla asko izanen, ezta itsasaldi hartan bertan sorrarazi zituzten umeak ere; hori dela-eta, esperantza izpi bat du, beharbada Telesforori oroitzapen zaharrak berpiztu, malkoren bat isurarazi eta alaba moduan hartuko ote duen.
|
|
|
Hala, futbola eta nazionalismoa Industria Iraultzaren bihotzean gertakari garaikideak izan ziren. Urte berean biak aldiberekoak izatea zoriaren halabeharra da,
|
baina
ezin uka daiteke meatze industriaren ustiapenak euskal nazio nortasunaren aro garaikidea ezaugarritu duten bi alderdi horien iritsieran eragin zuzena izan zuenik. Egunkari aitzindarien bidetik, masa komunikazioaren ezarpenak biribilduko zuen artikulu honetan ardatz nagusi izango den euskal nazionalismoaren, futbol gertaeraren eta hedabideen hiruko eragingarria.
|
|
|
Seguruenik, lagundiaren kanporaketarekin, idazkiok Larramendiren beste paper askorekin batera Madrilera eraman zituzten, eta hantxe idoro zituen Fita aitak, 1880 eko argitalpena ahalbidetu zuena. Fitaren transkripzioak dituen akatsak direla eta, Unzuetak berria egin digu,
|
baina
ezin uka Fitarenaren garrantzia, izan ere, Larramendiri eginiko gutuna eta bertsoak, egun, Madrilgo Historiaren artxibategian ez daude, omen, hitz zerrendekin batera.
|
|
|
Belea eta zozoa, biak beltzak dira,
|
bainan
ezin uka belea beltzago dela. Ez dio beltza izatea leporatzen ahal zozoari.
|
|
|
Denboran usu ihauterietan jokatzen ziren, Bazko astelehenez ere, berdin herriko bestetan eta zenbaitetan urrian ere.
|
Bainan
ezin uka oro har tobera horiek nahiko krudelak zirela.
|
|
2017
|
|
|
Wildersek ondo daki hori, horregatik, gobernua lortu baino, agenda politikoa baldintzatu eta bere ideiekin gainontzeko alderdiak kutsatzea du helburu. Adierazpen politiko probokatzaileekin harrabotsa sortzen du,
|
baina
ezin uka daiteke bere ikuspegitik emaitza onak lortu dituela. Bai, Wildersen alderdi ohiak, Askatasunaren eta Demokraziaren aldeko Alderdi Popularrak, irabazi ditu hauteskundeak berriro, baina zein preziotan?
|
|
|
Egia da horiek berek Daech laguntzen dutela diruz eta harmaz.
|
Bainan
ezin ukatua: oso ekarpen baliosa direla ekonomiaren gorapenarentzat!
|
|
2018
|
|
|
Lurra berotzen ari dela, klima aldatzen, itsasoak emeki bada emeki goiti egiten, hori da kezkagarri, hein bat laster, mende baten buruko hain segur, itsasoak arrunt estaliko dituela ugarte horiek, jende guziak bortxatuz beste norapait joaiterat. Ez dira hortan
|
bainan
ezin uka irrisku hori badela. Anartean, badira ugarte batzu zointan aitzina eraikitzen baitituzte gaitzeko hotel ederrak, gradu handienekoak, behin eta behin segurik lanjerik ez balitz bezala..
|
|
|
Gero erraiten dugu bixtan da gure eskualdean ez dela holakorik...
|
Bainan
ezin uka haatik holako gaitza aise hedatzen ahal dela. Senekak erran lezake baharbada gaitza ez deno hor ez dugula sobera kexatu behar...
|
|
|
Batzuk diote gertakari horrek ez duela baitezpada aipaldi luzerik merexi
|
bainan
ezin uka halere bazterrak azkarki harritu eta harrotu dituela! Mintzo gira Jean Luc Melenchon ezkertiar alderdiburuaren kexaldi hortaz!
|
|
|
–Tira, beragatik poztu behar dugu,
|
baina
ezin ukatu haren falta sumatuko dugula, ezta?
|
|
|
" Guretzat egin dugu arraun,
|
baina
ezin uka neurri batean eredu izan dela taldea, begira bestela taldeko kideen hainbat umek zer dioten eskolan harro: “Nire ama arraunlaria da! ”."
|
|
|
Aipatuko dut, dagoeneko, kultura metroka ala izendapeneka neurtzeak bere arriskuak dituela,
|
baina
ezin uka daiteke lorpen horiek euskaldun guztiei eragin diguten poza eta asebetetzea. Eta hauxe da gako garrantzitsua:
|
|
|
Anak Korori buruz galdetu dionean, Imanolek izkin egin eta orain Telmorekin, bere kontrabaxu jotzailearekin, bizi dela esan dio. Imanolen izaera da,
|
baina
ezin uka logika xomorroa denik: dabilenarekin ibili, aspaldi galdutakoari buruz mintzatu.
|
|
|
Hori horrela, Aztia Holger Pedersen() daniarraren" nostratikoa" eta Morris Swadesh() amerikarraren" euskara dene" hizkuntza makrofamilien eta Theo Vennemann (1937) alemanaren Europa osoko" Proto Vasconic" teoriaren aitzindari bat izan liteke. Zer esanik ez, hipotesi horiek inork gutxik onartzen ditu gaur egun,
|
baina
ezin uka arras erakargarriak direla.
|
|
2019
|
|
|
Maurixiok ez zekien zer puntutaraino zen bost urteko mutiko bat hitz haietaz kontziente,
|
baina
ezin uka buru buruan sartuak geratu zitzaizkiola. Geroztik, zenbat aldiz sentitu eta zenbat aldiz errepikatu zuen Telmok esaldi hura, ahoz nahiz gogoz, berak bizi izan zituèn hainbat golen estasian!
|
|
|
Lehen, sarreran esana dizut, elizako matrikula liburuak, urtero etxez etxe egindako herritar guzien eliz erroldak zirela, askoz ezagunagoak izan ziren udal errolden oso antzekoak, teknika digital berri honek, 1995 aldean, alferlan bihurtu zituen arte.
|
Baina
ezin uka, izugarrizko inportantzia izan zutela, eta gero eta haundiago izanen dutela, gure aurrekoak non eta noiz jaio, bizi, ezkondu, emigratu, Amerikaratu, zauritu, saritu, itsutu, famatu, maingutu, indartu, arruinatu, findu, alkolizatu, aberastu, urkatu edo akabatu ziren jakiteko; herritarren etxe batetik besterako mudantzen segimendua egiteko: ezkontzagatik, maizter ibileragatik edo zena zelakoagatik; eta baita etxe bakoitzaren segimendua egiteko ere:
|
|
|
Nahiago nuke horrelako kasualitateek abiarazten dizkiguten planteamendu anbiguoak melindrerik gabe moztu, harakinak okela zatitzeko izaten duen erabakimenarekin.
|
Baina
ezin ukatu, superstiziosoa izan gabe ere, badut pentsaera magikoaren mekanismoekiko atxikimendu amiñi bat.
|
|
2020
|
|
|
Sortu. Sortzearen ideiak ez du orain arte ikasitakoarekin bat egiten,
|
baina
ezin uka interesgarria badenik.
|
|
|
Ondoren, ezer esan gabe sukaldetik irten eta logelara abiatu zen. Akats handiak izango zituen
|
baina
ezin uka ama ona zenik. Gure hazpegiei erne zegoen Andonik irribarre txikia egin zuen.
|
|
|
Askoz okerragoa ere izan zitekeenez, jarrera hartan hala moduzko onespena ikusi nahi izan nuen, itsuskeriaren ordez.
|
Baina
ezin uka egoera hura kasik erotzekoa zenik. Hark bazekien nik banekiela.
|
|
2021
|
|
|
Pentsatzen dugu Macronek eta haren gobernuak ahal guziak egiten dituztela izurritearen kontra, sail bat zaila baino zailagoa dena,
|
bainan
ezin uka hutsak eta pettoak ere eginak izan direla, ezinbestean bada ezinbestean. Denak ar giten beraz giro latz horren nolazpait lasaitzerat.
|
|
|
Zenbaki monografiko honetarako" Euskara eta immigrazioa" da proposatu zaigun gaia. Guk baino ibilbide luze eta oparoagoa dute arlo honetan bertze hainbatek,
|
baina
ezin uka gure aspaldiko kezka dela, eta euskara ardatz duen harrera eta jendarte kohesiorako urrats eta jarduerekin ez ginela bart gauerdian hasi. Gai honekin estuki lotua, etorri berrientzako hizkuntza harrera pentsatu eta antolatzea izan dira gure lehentasunak.
|
|
|
Gehitu nuen galdera horretarako erantzun sinesgarria ez izatekotan agian hobe zutela beste bide batzuk jorratu, independentismoari kalte konponezinak egin aurretik. Hamabost egunen bueltan, orduan esandakoa goitik behera berrestea dagokit,
|
baina
ezin ukatu zalantzak handitu egin zaizkidala; harridura ere bai.
|
|
|
Badira independentismoaren baitan hori bera planteatzen dutenak, osterantzean Boris Johnsoni blokeoaren karta ematen zaiolakoan, galdeketari ukoan tematzeko,
|
baina
ezin uka hauteskundeotako gehiengo independentistak erraztu egiten duela, berehala ez bada, agintaldi honetan erreferendumaren deialdia gauzatzea, Downing Streetetik etorriko diren neurrien aurka.
|
|
2022
|
|
|
Badauka adanismo puntu bat eta izaera naif antzekoa ere, baina ez da erreza ezaugarri hori izan ez duen mugimendu politikorik aurkitzea. Geroak esango du zertan gauzatzen den,
|
baina
ezin uka oso kontuan hartzekoa dela momentuz azken kapitulua larunbateko manifestazioetan izan duen mugimendu honen historia. (Bide batez, har al dezakegu 2018ko otsaileko Arrasateko manifestazio nazional polemiko hura gero gorpuzten joan den mugimenduaren lehen manifestaziotzat?).
|
|
|
Zurrutaren atzetik umore paregabea, Klaudia Vasilevnari etxeraino laguntzea eta ametsak, ametsak... Noski, horiek guztiak gauza hutsalak dira, huskeriak, funsgabekeriak,
|
baina
ezin ukatu gaztetasunak ere badituela bere morrontzak, jaunok!
|
|
|
Eduk gogoz kontra geldiarazi du ordenagailua. Larrua motel erantzuten ari zaio ikuskizunari,
|
baina
ezin uka kitzikaturik dagoela. Ez du galdetu nor dagoen atearen beste aldean, hain gutxi behatxulotik begiratu.
|
|
|
Baliteke, egia daiteke, gure kasuan berreskuratu diren oroitzapen eta lekukotasunak ume, gaztetxo eta nerabeenak dira gehien bat, gazte eta nerabeei kontatuak.
|
Baina
ezin uka daiteke kontakizun eta lekukotza horiek historiara hurbiltzeko piztu duten interesa, sarritan hotz eta urruneko ageri zaigun historia garai horretan geure geurea, geure senidekoa den lekukotza ere kokatzeko aukera dugulako. Memoria, oroimena, ez dator historia ezeztatzera, zuzentzera ere ez, baina bai gure senide eta auzokoak bertan kokatu eta geuregana era interesgarriago batez agertzera.
|
|
2023
|
|
|
Nik ere isilik pasa nezakeen gaia da, bai horixe, baina horrelakoekin beti sortzen zait zalantza, milioika ikusle izan zituela party ak eta hori ote den milioika lagunek interesa zeukatelako; ala, medio (ia) denek eskaini dutenez, derrigortasun horrek berak sortu duelako audientzia eta ez benazko interesak. Ez dakit, ni bigarrengoaren aldekoa naiz,
|
baina
ezin ukatu tronu demak zale asko dituela, galde bestela Netflixi.
|
|
|
emakumeen magalaren antzekoa gizonentzat, eta gizonen beso sendo eta babeslearen formarekin emakumeentzat. Ez dakit zehazki horrekin Petrak zerbait jakinarazi nahi ote zidan,
|
baina
ezin ukatuko dut nolabait ere lortu zuela nire Casablanca sindromea arintzea. Gezur segida baten ondorio izan arren, pelikulak publikoaren estimazio handia bereganatu zuen, film onenaren Oscar saria jaso zuen eta, batik bat, zinemaren historian toki gorena eskuratu zuen.
|
|
|
Harritu gintuen Emilioren lantokiko barne labirintoak, eta zaintzailearen lekukotasuna liluragarria iruditu zitzaigun: zenbat poesia atezaintzako gela kalamastra hartan, zenbat kolore eta usain errealitate gris haren erdian;
|
baina
ezin ukatuko dut haren hamaika pantailek Sosegunekoak ekarri zizkidatela berehala gogora, eta sosegatu ezina. Petrak hinki hankarik gabe galdegin zion –ziurtatu kasik– ea gainsoldatarik jasotzen zuen.
|
|
|
Handik gutxira Alfred Nobelek, arlo berean lan eginez, nitroglizerina beste substantzia batzuekin nahasteak segurtasunez erabiltzeko moduko lehergailu solidoak sortzen ahal zirela erakutsi zuen, dinamita, besteak beste. Dinamitari esker, aurrera egin dugu meatzaritzan, trenbideetako tunelak zulatu dira, orain Alpeak eta beste mendikate batzuk gurutzatzeko erabiltzen ditugunak, esaterako;
|
baina
ezin ukatuzkoa da, jakina, politikariek eta militarrek haren erabilera gaiztoa egin dutela. Zientzialariak ez dira gertaera horren errudun, lurrikara edo uholde baten errudun ez diren bezala.
|