2001
|
|
" Aurki", berehala da, eta hor esan nahi litzatekeen hori aurkitu esaten da euskaraz. Bertsoetan zilegi da (edo, gure Xenpelarrek zioen bezala, lizentzi) bata bestearen orde erabiltzea metri causa, bi silaba besterik ez dituelako,
|
baina
ez euskal prosa jatorrean.
|
2002
|
|
Erabilera ez formalean ere ez dugu behar bezala asmatu, eta hor egiten da bizitza gehiena. Eskolak euskaraz dakiten pertsonak ematen dizkigu
|
baina
ez euskal hiztunak, alegia, euskaraz mintzo direnak, eta gainera eskolari ezin diogu hori eskatu. Hori beste nonbaiten landu behar da eta hor ere ez dugu behar bezala asmatu.
|
2003
|
|
Mendizabal progresista boterean jarri zenean, 1835eko udan, erlijio ordenen behin betiko deuseztatzea eta beren ondasunen desamortizazioa agindu zuen. Espainian komentu guztiak berehala itxi ziren,
|
baina
ez Euskal Herrikoak: Don Karlosen agindupekoak zabalik egon ziren gerra amaitu zen arte.
|
2004
|
|
–Foru legea? eskemak Hegoaldeko historia laburtzeko balio dezake
|
baina
ez Euskal Herri osokoa. Egokiagoa litzateke. Politika:
|
2008
|
|
Trena esaterako. Eta hori autoak kenduz eta trenera eramanez lortzen da,
|
baina
ez Euskal Y-a bezalako bide berria eraikiz, horrek hiriburuen arteko mugimenduetarako baino ez duelako balio. Hiriburuen arteko mugimenduak mugikortasun arazoaren zati txikia besterik ez dira.
|
|
2001ko inkesta ere momentu estrategiko batean egin zen. Hitzarmen bereziko ekintza zerrendan euskalgintzako eremu asko programatuak ziren,
|
baina
ez euskal irakaskuntza. Eta inkestak erakutsi zuen euskararen gain behera gelditua zela adin multzo gazteenean, bereziki eskolaren bitartez.
|
|
Beraz Abadia hil zen, dirua utzi zuen lore jokoetarako,
|
baina
ez Euskal Akademiarako. Abadiak Frantziako Institutuari utzi zizkion ondasun gehienak.
|
|
Gauza da, euskal pilota trasmititzeko orduan asmatu badute ere, hizkuntzaren trasmisioan huts nabarmena egin dutela. Beraz, bi gazte hauek pilotariak izango dira,
|
baina
ez euskal pilotariak. Eta iruinsemeak edo panplonesak?
|
2009
|
|
Gustatu ala ez, baina hala da. Beste guztiak, bai egunkariak eta baita aldizkariak ere, Euskadin eginikoa, euskal ikuspegitik nahi baduzue dira,
|
baina
ez euskal prentsa.
|
|
Izan ere, EAJko legebiltzarkideak lehendakariari egotzi zion Gernikako Juntetxean karguaren zina egin zuenean, herritarrak? aipatu zituela,
|
baina
ez Euskal Herria. Estatutuan Euskal Herriari herri izaera aitortzen zaion arren, euskal herritarrei nazio bat osatzeko eskubidea, ukatzen?
|
2010
|
|
Mikel Arana EBko koordinatzaile nagusiak esan du iragarpena positiboa dela,
|
baina
ez euskal gizarteak exijitzen duena. Hortaz, indarkeria behin betiko uzteko mezu argi eta zehatza egiteko eskatu dio ETAri.
|
|
Bestela, kontrakoa onartu lukete denek, hau da, indarkeria arma politiko gisa erabiltzea defendatzen duenak onartu egin behar lioke etsaiari ere arrazoi berberagatik hark indarkeria erabiltzeko eskubidea. Onartezina da esatea" guk indarkeria erabiltzeko eskubidea dugu Estatuaren kontra, baina ez berak gure kontra", edo alderantziz," Estatuak eskubidea du GAL bezalako talde terroristak sortzeko
|
baina
ez euskal ezker abertzaleak ETAri laguntza emateko". Gai honetan ekidistantzia bakezalea da bide zuzen bakarra.
|
|
Teologia ikasleak 176 ginen,
|
baina
ez Euskal Herrikoak bakarrik. Dena den, asko.
|
|
Jaioterria urrun geldituz doa pixkanaka,
|
baina
ez Euskal Herria, zeren eta egoera pribilegiatuan zaude. Zure jaioterriko gazteek ez dituzten gauza asko dauzkazu han:
|
2012
|
|
«Hori zen giroa XIX. mendean». Hala, 1870ean euskaldun batengana iritsi zen Darwinen eboluzionismoaren ideia,
|
baina
ez Euskal Herrira. «Ez zegoen komunitate zientifikorik, unibertsitaterik», hausnartu du Altonagak.
|
|
esaten da euskaraz. Bertsotan zilegi da (edo, gure Xenpelarrek zioen bezala, lizentzi) bata bestearen orde erabiltzea metri causa, bi silaba besterik ez dituelako,
|
baina
ez euskal prosa jatorrean. (LIB I:
|
|
Estaturik gabeko nazioetan ohikoena da nazioa dagoen lurraldea errebindikatzea, nazio, lurraldeeta estatuaren arteko identifikazio batetik eratorrita. Irizpide horiei jarraiki, adibidez, Herrialde Katalanenmapa marrazten da,
|
baina
ez Euskal Herriko mapa, hizkuntza irizpideak, esaterako, ez duelako harenhedapena justifikatzen.
|
|
Gutxiago hitz egiten da horretaz, gehienbatEuskal Estaturik ez egoteak ezina egiten baitu inor Euskal Herriko herritartzat joizatea, Euskal Herrian bizi arren. Pertsona horiek, orduan, Espainiako, Frantziakoedo beste estatu bateko herritarrak dira,
|
baina
ez Euskal Herrikoak. Argudioobjektibo eta ukaezin horri eutsirik, askok euskal herritartasuna, eta baita nazioaere, ukatzen dute.
|
|
Baina 1877an euskal Aldundi probintzialetako buruak Espainiar gobernuak izendatutakoak izan ziren. P. Egañak salatu zuen bezala, errege aginduzko Aldundiak ziren,
|
baina
ez Euskal herrialdeetako foru bidez hautetsiak eta horregatik Diputaciones de Real Orden deitu zituen. P. Egaña, euskal Konstituzioaren teorikoak, foruzaletasun osoaren aldeko propagandan eta defentsan jarraitu zuen, harik eta 1885ean hil zen arte.
|
|
Adibide batzuk jarriko ditut orain arte esandakoa hobe ikus dadin,
|
baina
ez euskal literaturatik hartuta (ez gara, ba, gauden baino gehiago haserretuko!). Euskarazko itzulpenen bat ezagutu duten idazle atzerritarren liburuak hartuko ditut adibidetzat.
|
2013
|
|
Alde batetik, erresumari antzinakotasun berria ematen zion: bazitekeen Sobrarbeko erresuma zaharra izatea,
|
baina
ez euskal jendea Tubalengandik heldu baitzen baino zaharragoa. Eta, bertzetik, euskaldunen jatortasuna ziurtatzen zuen:
|
|
Haurrak beren herrian bertan atxikitzeko grina horretan asko jota «aberri txikiaren» aldeko joera ikusi behar zen,
|
baina
ez Euskal Herriaren eta Frantziaren arteko bereizketaren azpimarratzea. Hiriart Urrutiren ustez, kontua zen herri ttipi batean bizi ziren haurrak ez zirela beste herri batera igorri behar, nahiz eta Euskal Herrian izan.
|
|
D. Elissagaray ek bide politikoa jarraitu zuen,
|
baina
ez Euskal Herrian. Gironde departamenduko Médoc-eko hauteskunde barrutiko diputatu hautatu zuten handik landa.
|
2014
|
|
Margak, esaterako, koreografia bat egina du Mikel Urdangarinen musikarekin. Tartean, neska batzuk dantzan,
|
baina
ez euskal dantzarik, dantza garaikidea baizik. Oso lan polita.
|
2015
|
|
Haren ustez, Rajoyk sakabanaketa politikari amaiera eman lioke, senideei «samina» eragiten dielako. Halaber, Rajoyri aurpegiratu dio Kolonbiako bake prozesua babestea,
|
baina
ez euskal prozesua. Rajoy «arduragabekeriaz» ari dela salatu du Urkulluk.
|
|
Beste guztiak, bai egunkariak eta baita aldizkariak ere, Euskadin eginikoak, euskal ikuspegitik nahi baduzue? dira
|
baina
ez euskal prentsa?. 56
|
|
Behin jokatu zuen selekzioarekin Lakatosek,
|
baina
ez euskal selekzioarekin, Kataluniakoarekin baizik. 1924ko otsailean Gabriel Bauri egin zioten omenaldian Kataluniako selekzioak Avenç del Sport taldearekin neurtu zituen indarrak.
|
|
849. Otsailean datatutako agirian (Gara,) ETAk bere gain hartzen ditu Madrilen militar baten aurka eta Gasteizen" karrera politiko guztia Euskal Herriaren gorroto eta zanpaketaren gainean landu zuen" Fernando Buesaren aurka burututako atentatuak; horrezaz gain, beste hausnarketa eta adierazpenak jasotzen ditu komunikatuak: ...V EAk urte eta erdiz prozesua moteldu, usteltzen utzi eta bere interes partidisten arabera jokatu dute"; Ibarretxe lehendakariari buruz, berriz, ETAk onartzen du" huts egin" zuela bere gobernuaren balorazioa egiterakoan," agortutako marko autonomikotik marko juridiko politiko berri baterako kudeakuntza egiteko egokitzat" jo zuenean," kudeatzaile fina" izan baita,
|
baina
ez Euskal Herriaren interesentzat, Espainiakoentzat baizik, Euskal Herriaren berreraikuntzarako oztopo bihurtzeraino; fase politiko berrirako, muga autonomiko eta estatalak gainditu eta Euskal Herriak, bere osotasunean, subiranotasuna eskura dezan zutoinak jarri behar dira, horrela gainditze bidean ezarriz gatazka armatua.
|
2017
|
|
Horrenbestez, euskarak zer eskaintzen die ereduan euskalduntzen diren belaunaldi berriei? Euskal komunitate baten erreferentzia eta erreferente sozial eta kulturalak bai,
|
baina
ez euskal gizarte (nazional) batean bizitzeko modurik eta baldintzarik. Eta gizarte (nazional) batean bizitzeko estatusik ez daukan hizkuntza batek nola erakarriko ditu gure gazteak euskarara?
|
|
2015ean elizako sexu abusuen inguruan egin zuten ikerketa batean dator ideia, eta, bertan zehazten denez, domino efektu batean bezala, ekaitz perfektu horri esker egin ahal izan zen biktimen mina ikusgarri, eta ikusgarritasun horri esker hazi ziren arreta, esku hartze eta prebentzio neurri eskaerak ere. Bai Bostonen, eta bai beste hainbat herrialdetan ere,
|
baina
ez Euskal Herrian. Ekaitz perfekturik ez.
|
|
Harreman ugari egin zuen, Manikkalingamek aitortzen duenez. Jaurlaritzarekin ere batzen ziren,
|
baina
ez Euskal Herrian, baizik eta Amsterdamen, Bruselan, Turkian. Urkulluren gobernuak inbentarioa ezagutu nahi zuen.
|
|
Guk ere alde egin genuen azkenean bertatik,
|
baina
ez Euskal Herrira etortzeko. Latinoamerikako iraultzaren krisiak geure bikotearen krisia ere ekarri zuen, Historia orokorraren norabidea eta geure historiatxo partikularra patu berak loturik baleuzka bezala.
|
|
Gaitzitu egin zitzaidan orduan, argituz berak ez zuela Euskal Herriari buruzko film bat egin nahi, hemen girotutakoa baizik; Euskal Herriak berak gidatua ahal zen neurrian,
|
baina
ez Euskal Herriari buruzkoa.
|
2020
|
|
Euskadi edo Kataluniako gizarteen modukoentzat, agertoki berri horretan are erabakigarriagoa izango da ikus entzunezko korporazio publikoen zeregina.
|
Baina
ez Euskal Irrati Telebistak (EITB) ez Corporació Catalana de Mitjans Audiovisuals ak (CCMA) dute euskararen edo katalanaren erabilera soziala hedatzearen alde ezer nabarmenik egin ez badute bultzada berri bat jasotzen, aukera emango diena beren posizioa indartzeko, eginkizuna birdefinitu eta berritzeko eta errotik eguneratzeko helburuak, errutinak eta lan moduak, baita enpresaren egitura bera er...
|
2021
|
|
Balioen inguruan egin direnetan ere, hurbilpenak askotarikoak izan dira
|
baina
ez euskal kulturan oinarritutakoak. Eta euskal nortasuna etorkizunean garatuko bada, euskal kultura indartzetik letorke.
|
2022
|
|
Nahiago zuten Franco euskal eta kataluniar nazionalistak baino. Francorekin konponduko omen ziren,
|
baina
ez euskal edo kataluniar nazionalista gogaikarriekin.
|
2023
|
|
Erregimenak nazioarteko onarpen handiagoa lortu zuen, eta akordioak egin zituen Sobietar Batasunarekin erbestean zeuden umeak itzul zitezen. Chuecak azaldu duenez, batzuk 1946an utzi zuten Sobietar Batasuna, mundu gerraren ostean,
|
baina
ez Euskal Herrira itzultzeko, baizik eta erbestean izan zitzaketen gurasoengana joateko, Belgikara edo Mexikora, kasurako. Gainerakoak, 1956 eta 1958 bitartean etorri ziren, itsasontziz.
|