2000
|
|
Ez, bada! Anitzetan mintzatzen haiz Erromaz eta Erromaren zitalkeriaz,
|
baina
hi ere Ziaurrizkoa bezala eta Erroma bezala mintzatzen haiz... zeren libertateak libertatea hil baitezake, noiz eta bertze dogma bat bihurtzen baita...!
|
|
Eta ezin etsi duk, hasi baino lehen... eta heure bide hori ere bilatu beharra duk, nahiz eta, bertzetik, ene anaiaren gustuko pintura ere egin behar izanen duan...
|
Baina
hik ere aurkituko duk heure erdibidea, eta, handik aitzina, auskalo... —eta, burua goitik behera higitu eta hatza altxatzen zuela, erran zuen—:
|
2002
|
|
– Asko duk aita, sinisten diat
|
baina
hik ere sinis egidak, nik ez diat gutxiago maite. Imajinatzen diat zein erretratu erakutsi dizkiaten, eta heuk ere berorietatik ondoriozta dezakek zenbat maite dudan.
|
2003
|
|
Haren amak dakizkienak bederen, jakingo ditiagu geuk ere. Eta ondoren,
|
baina
hik ere egin behar didak niri mesede bat, gehitu zion. Galanta, gainera.
|
2004
|
|
T. PERURENA.
|
Baina
hi ere saltzen ari haiz, momentu horretan Euskal Herriaren irudia ari haiz saltzen!
|
|
Oseake, badakik. Hik itxura bai, santu itxura eta fraide hizkera,
|
baina
hi ere beste guztiak bezalakoa izaki, ordea. Zuek pitoarekin pentsatzen duzue.
|
|
Betiko ametsa gauzatzeko ari gaituk borrokan. Hik traizionatu duk hire ametsa, hirea eta denona zen ametsa,
|
baina
hirea ere bazena. Hori hik traizionatu duk, eta ez hori bakarrik, kartzelan dauden presoak ere hik traizionatu dituk.
|
2008
|
|
Nire laguna hintzela uste nian. Beti izan haiz legaletakoa,
|
baina
hik ere ez didak sinesten.
|
|
–esan zion Beñardok, zeinak, burua anaia gazteenarengana jiratzen zuela, eten puntuak betetzeari ekin baitzion?: Barkatu hirekin gaizki jokatzeagatik,
|
baina
hik ere defendatzeko eskubidea duk eta leher iezadak arrautza buruan hik heuk nahi duanean, nire kasuan balio duenak hirean ere balio dik eta.
|
|
–Barkatu, Regina. Pasatu egin nindunan,
|
baina
hik ere ulertu behar ditun nire arrazoiak: hamar urte nituela, aitak ihes egin zinan etxetik, ama eta biok bakarrik utzita, eta geroztik ez naun gizonekin fidatzen?
|
|
–Niri ere ez zitzaidan markesa anderearen eta kalonje jaunaren jokabidea gustatu, badakin? , esaten zion Faustiri?,
|
baina
hik ere aitor ezan haiek jokatu duten bezala jokatu dutelako jarri dela agerian Gerardoren koldarkeria. Eta Nataliak mutil koldar bat baino gehiago merezi din?
|
|
Hire fabrika eta hire fabrikaondoak hortik pasatzen zaizkidak, hire handinahia bezala, ulertzen didak, ezta?, ni eroriko naizen bezala eroriko baitira haiek, baita hi heu ere noizbait!, etxeko lotsa nauk, bai, baina hi heu utziko haut oraingoan lotsagarri, sekulorun sekulotan!, izan ere, hi alua bahaiz, ni aluago, Nazario! Ni hilko nauk, bai,
|
baina
hik ere ez duk zama txikia jasan bizitza osoan, bai baitakit bizitzako ordu guztietako minutu bakoitzeko segundo orotan ni madarikatzen ibiliko haizela, eta ez diat beste pozik behar beste munduan, enteratu al haiz?, ai!, eta bukatzeko apustu bat egingo diat: baietz ni ere soldadutzatik libratu!, hi alua bahaiz, ni aluago, Nazario!
|
|
–John Luxeak bidalita etorri bahaiz, esan zuen?, akabo nauk, bazekiat.
|
Baina
hik ere nola bukatzea espero duk?
|
|
Hire fabrika eta hire fabrikaondoak hortik pasatzen zaizkidak, hire handinahia bezala, ulertzen didak, ezta?, ni eroriko naizen bezala eroriko baitira haiek, baita hi heu ere noizbait!, etxeko lotsa nauk, bai, baina hi heu utziko haut oraingoan lotsagarri, sekulorun sekulotan!, izan ere, hi alua bahaiz, ni aluago, Nazario! Ni hilko nauk, bai,
|
baina
hik ere ez duk zama txikia jasan bizitza osoan, bai baitakit bizitzako ordu guztietako minutu bakoitzeko segundo orotan ni madarikatzen ibiliko haizela, eta ez diat beste pozik behar beste munduan, enteratu al haiz?, ai!, eta bukatzeko apustu bat egingo diat: baietz ni ere soldadutzatik libratu!, hi alua bahaiz, ni aluago, Nazario!
|
|
–esan zion Beñardok, zeinak, burua anaia gazteenarengana jiratzen zuela, eten puntuak betetzeari ekin baitzion–: Barkatu hirekin gaizki jokatzeagatik,
|
baina
hik ere defendatzeko eskubidea duk eta leher iezadak arrautza buruan hik heuk nahi duanean, nire kasuan balio duenak hirean ere balio dik eta.
|
|
–Niri ere ez zitzaidan markesa anderearen eta kalonje jaunaren jokabidea gustatu, badakin... –esaten zion Faustiri–,
|
baina
hik ere aitor ezan haiek jokatu duten bezala jokatu dutelako jarri dela agerian Gerardoren koldarkeria. Eta Nataliak mutil koldar bat baino gehiago merezi din...
|
|
–Barkatu, Regina. Pasatu egin nindunan,
|
baina
hik ere ulertu behar ditun nire arrazoiak: hamar urte nituela, aitak ihes egin zinan etxetik, ama eta biok bakarrik utzita, eta geroztik ez naun gizonekin fidatzen... are gutxiago, gaztetan mutil batekin ateratzen hasi nintzenetik, infernuak eraman dezala!
|
2009
|
|
KITTO. Entzun duk, nik emango ditiat izenak,
|
baina
hik ere lagundu egin didak.
|
|
Bazakiat.
|
Baina
hi ere ez haiz sekula izan santu bat!
|
2010
|
|
KANDIDO. Eztiat uste.
|
Baina
hik ere hitz egingo huen abokatuarekin, ez?
|
|
KEVIN. Bale, bai,
|
baina
hik ere uler nazak! Kokoteraino nagok taldeko pailazoa izateaz!
|
|
KEVIN. Ba, bai,
|
baina
hi ere jar hadi nire lekuan?
|
|
LUKAS: Agian ez,
|
baina
hik ere hobe duk ahaztu. Neska argia duk, jabetu duk nolakoa haizen eta jai daukak.
|
|
KANDIDO. Bazakiagu!
|
Baina
hi ere ez izan hipokrita! Eztuk hori egiten duan lehen aldia!
|
|
—esan zidaan— Nik bazekiat itsusi aparta nagoela.
|
Baina
hi ere berdintsu, e. Asto zahar bat ematen duk hire hortz handiekin eta kalpar zuri horrekin!
|
2011
|
|
– Hitz egingo diagu kasualitateari buruz beste egun batean –esan zidan–
|
Baina
hik ere bahuen kontatzekorik, gaizki ulertu ez badiat.
|
2012
|
|
Zorte txarra izan dik mutil horrek. Bera harrapatu ditek,
|
baina
hi ere izan hintekeen.
|
2017
|
|
– Ez zaidan ahaztuko, erantzun nion?,
|
baina
hik ere gogoan har ezan beste hau, sheriff ez banaiz, ez dinat ezer galtzekorik izango, ez al da hala. Eta orduan dena bost axola izango zaidan.
|
2020
|
|
Horrekin batera, ordea, Atxagak âoso modu atxagarreanâ zera eskatzen dio poeta hilari: "
|
baina
hik ere ulertu duk, eta ez bakarrik otsailean ari naizelako, Otsoaren alde jartzea". Alegia, ulertzen du sufrimenduaren egoitzetan bizi denak senti dezakeen argiaren egarria, kristautasunera gertura  tzea, enuntziazio harranditsua, baina, aldi berean, gogorarazten dio bizi denak borroka ere egin behar duela, eta tarteka egin behar duela oihu ere, otsoak bezala, Lete gazteak bezala, bizitza hori ere badelako.
|
|
Azkenean, Lete ulertzea ez da hain zaila bere posizioa zilegi dela onartzen badugu, nahiz eta gero, Atxagak bezala, tarteka adiskideari"
|
baina
hik ere ulertu duk" gogorarazi. Letek berak egin zigun oharra:
|
2023
|
|
–Bai, gizona.
|
Baina
hi ere halaxe izango haiz beraientzat, eta baita ni ere –azaldu zion Patxik– Eta hobe hala; bizitza aspergarri samarra duk jende xelebrerik gabe.
|