|
2004
|
|
|
Hurrengo igandean ez zen etorri, ezta hurrengoan ere.
|
Baina
haren etxean bazegoen gauetan argirik.
|
|
|
Izan ere, haren familiak bazuen, bai, dirurik soberan,
|
baina
haren etxeari, ardo egin berriari bezala, urteen zaporea falta zitzaion: goi mailako zigilua eta marka, alegia, tradizio eta historia luze batek baizik ezin eman ziezaiokeena, moduak eta moldeak ez baitira diruz erosten, ez kolpetik sortzen, ez begien itxi ireki batean ehuten; ezaugarri horien faltan, baina –eta segurtasun ez hartan, ondorioz–, Montserratek hainbat suzedaneorekin bete zuen familiaren gabezia, gehiegikeriara joz eta ezin konta ahala gizon ospetsuz inguratzen ahaleginduz, gehiegikeria hura gabezia estaltzeko ezinbesteko elementua balitz bezala:
|
|
2007
|
|
|
(OFF) Rowland moda argazkilaria da eta topa litekeen pertsonarik modernoena.
|
Baina
haren etxeak halako sinpletasun eta garbitasun kolorebakarrekoa du, japoniar eraikin erlijioso bati lotuko geniokeen horietakoa. // (ON) Hartxintxarreko lorategia duzu.
|
|
2009
|
|
|
...egin dituzte giza harremanak.Lehena telebista izan da.Gurasoek eta seme alabek arreta gehiago jartzen diete pantailan ageri diren irudiei, eta elkarren arteko hizketa isildu egiten da.Ondorioz, familia bihurtzen da leku berean bizi den arrotz multzo bat.Bigarren fenomenoa Internet da.Telebista baino askoz hobea da, ikuslea ez delako pasiboa.Aktiboa da.Internet bidez pertsona asko ezagutzen ditugu,
|
baina
haren etxeko ataria soilik ezagutzen dugu, ez barru barruan dagoena, eta hortxe dago arazoa.Gainera, bizitzak ez du ematen dozenaka, ehunka lagun min edukitzeko adina, eta Internetek besterik pentsaraz diezaguke.Ezinezkoa da.Lagun onak esku bakarreko hatzekin konta daitezke, edo bi eskuetakoekin, asko jota.Eta hori aurrez aurreko harremanean landu beharra dago.Gurasoek seme alaben lagunak izan be... Gaur egun, zazpi urteko haur batek informazio gehiago dauka, erromatar enperadore batek zeukana baino. Gizarte sareak, solasguneak, eztabaidaguneak... Gazteentzat Internet da plaza publikoa, eta hor egiten dituzte harremanak.Zer jarrera hartu behar dute gurasoek. Internetek aukera ematen du gazteek euren mundua zabal dezaten, hori hala da, baina, aldi berean, areagotu egiten du harremanen azalkeria, eta horrekin batera, konfiantza falta ere bai, eta bizi esperientzia sakonak trukatzeko zailtasuna ere izugarri handitzen du.Muga bat jarri behar dela iruditzen zait, eta hori gurasoek egin behar dutela, baina, ahal den neurrian, deus inposatu gabe, elkarrizketa erabiliz.Arauak ulertu egin behar dira lehenik, eta gero onartu.Komeni da, beraz, gazteak elkarrekin bilduz jar daitezela harremanetan, eta ez bide birtualetatik.Harreman fisikoak ordezkaezinak dira.Azken bi hamarkadetan gertatu diren bi fenomenok aldatu egin dituzte giza harremanak.Lehena telebista izan da.Gurasoek eta seme alabek arreta gehiago jartzen diete pantailan ageri diren irudiei, eta elkarren arteko hizketa isildu egiten da.Ondorioz, familia bihurtzen da leku berean bizi den arrotz multzo bat.Bigarren fenomenoa Internet da.Telebista baino askoz hobea da, ikuslea ez delako pasiboa.Aktiboa da.Internet bidez pertsona asko ezagutzen ditugu, baina haren etxeko ataria soilik ezagutzen dugu, ez barru barruan dagoena, eta hortxe dago arazoa.Gainera, bizitzak ez du ematen dozenaka, ehunka lagun min edukitzeko adina, eta Internetek besterik pentsaraz diezaguke.Ezinezkoa da.Lagun onak esku bakarreko hatzekin konta daitezke, edo bi eskuetakoekin, asko jota.Eta hori aurrez aurreko harremanean landu beharra dago.Gurasoek seme alaben lagunak izan behar dute. Seme alaben lagunik onenak izan behar dute gurasoek.Mugak ere jarri behar dituzte, baina ekuazio horretan dago gakoa, mugen eta adiskidetasunaren arteko ekuazioan.Beharrezkoa da gure seme alabak harritzea, eguneroko errutinatik irtetea, gure galeren eta frustrazioen berri ematea, seme alabek uler dezaten gure bizi esperientzien bidez ez beti onak, gainera, sentiberago egiten garela, gizatiarrago, eskuzabalago.Sekula ez da gaur beste garatu entretenimenduaren industria, eta sekula ez dira izan pertsonak gaur bezain tristeakEz zaizu iruditzen gurasoak adiskidetzat hartuta, seme alabek oker uler dezaketela harreman horren muina. Adiskide izan behar dela esaten dudanean, ez dut esan nahi seme alabek aurrez antzeman behar digutela zer egingo dugun, seme alabei nahi dutena egiten utzi behar zaiela, gehiegi babestu behar direla edo haurrek gurasoak manipulatu behar dituztela.Egun, haurrek manipulatu egiten dituzte gurasoak.Adiskide izateak esan nahi du gure irudi ezin hobea ematea seme alabei, gehiago besarkatzea, maitekorragoak izatea eta eskuzabalagoak; eta aldi berean, mugak jartzen jakitea, ezetz esaten ikastea... Hau da, oreka lortzea autoritatearen eta afektibitatearen artean.Ez dirudi erraza oreka hori lortzea.Ez da erraza, ez.Baina egiten ez badugu, nola prestatuko ditugu gure seme alabak bizitzak jartzen dituen erronkei aurre egiteko, krisiei, estualdiei, desilusioei... Gure seme alabak ez baditugu prestatzen beste gizaki batzuekin harremanak edukitzeko. Ez dugu egingo baldin eta arau eskuliburu oso zorrotz eta azalekoa hartzen badugu oinarri; eta nahi duten guztia egiten uzten badiegu eta eskatzen duten guztia erosten badiegu, orduan ere ez dugu egingo.Era horretan jokatuz, kontsumitzaileak soilik sortzen ditugu, kreditu txartel baten zenbakiak.Eskola porrota, jazarpena, bullying a, aspaldiko arazoak dira eta gizarte guztietan ageri direnak.Zergatik ematen diegu halako garrantzia gaur egun. Gero eta ohikoagoa da haurrak eta gazteak krudel jokatzea elkarren artean, eta sentimendurik ez erakustea besteen minarentzat.Gero eta enpatia gutxiago dago, bestearen lekuan jartze hori.Adimenaren funtziorik garrantzitsuenetakoa da, eta inon ez dute lantzen.Zer egin behar litzateke. Gurasoek eta irakasleek lagundu behar lituzkete seme alabak, ikus dezaten nola bizi den hain ongi ez dagoen jendea, langabeak, adinekoak, gaixoak... Gure haurrak ez baditugu behin eta berriz horretan entrenatzen, ehunka aldiz, ez dute garatuko gaitasun hori.Eta horren faltan, liderrak sortuko ditugu, oso txarrak, beren zilborrari baino begiratzen ez diotenak.Guztiok ezin ditugu eduki maila handiko ikasketa, lan bikainak eta aitortza handiak.Arrakastaren gizartean, nola erakutsi jendeari arrakastarik gabe bizitzen. Egungo gizartea obsesionatuta dago garaipenarekin, podiumarekin, lehenengo izatearekin.Baina gutxi batzuk soilik irits daitezke horra.Baina izan gaitezke hamargarrenak, ehungarrenak, milagarrenak, duin eta zoriontsu, eta hori irakatsi daiteke, eta irakatsi egin behar da.Tamalez, gizartearen agenda paranoikoak kontrakoa sustatzen du.Seme alaben lagunik onenak izan behar dute gurasoek, baina horrek ez du esan nahi haiek nahi duten guztia egiten utzi behar dietenikZuk baduzu seme alabarik. Hiru alaba dauzkat, eta izugarri maite ditut.Esaten duzun hori egiten duzu haiekin. Egiten dut, eta zenbaitetan nire hutsegiteak onartu behar izaten ditut, barkamena eskatu... nahi dudalako nire alabek uler dezaten zer den pertsona heldu izatea:
|
|
|
Gaur egun, zazpi urteko haur batek informazio gehiago dauka, erromatar enperadore batek zeukana baino. Gizarte sareak, solasguneak, eztabaidaguneak... Gazteentzat Internet da plaza publikoa, eta hor egiten dituzte harremanak.Zer jarrera hartu behar dute gurasoek. Internetek aukera ematen du gazteek euren mundua zabal dezaten, hori hala da, baina, aldi berean, areagotu egiten du harremanen azalkeria, eta horrekin batera, konfiantza falta ere bai, eta bizi esperientzia sakonak trukatzeko zailtasuna ere izugarri handitzen du.Muga bat jarri behar dela iruditzen zait, eta hori gurasoek egin behar dutela, baina, ahal den neurrian, deus inposatu gabe, elkarrizketa erabiliz.Arauak ulertu egin behar dira lehenik, eta gero onartu.Komeni da, beraz, gazteak elkarrekin bilduz jar daitezela harremanetan, eta ez bide birtualetatik.Harreman fisikoak ordezkaezinak dira.Azken bi hamarkadetan gertatu diren bi fenomenok aldatu egin dituzte giza harremanak.Lehena telebista izan da.Gurasoek eta seme alabek arreta gehiago jartzen diete pantailan ageri diren irudiei, eta elkarren arteko hizketa isildu egiten da.Ondorioz, familia bihurtzen da leku berean bizi den arrotz multzo bat.Bigarren fenomenoa Internet da.Telebista baino askoz hobea da, ikuslea ez delako pasiboa.Aktiboa da.Internet bidez pertsona asko ezagutzen ditugu, baina haren etxeko ataria soilik ezagutzen dugu, ez barru barruan dagoena, eta hortxe dago arazoa.Gainera, bizitzak ez du ematen dozenaka, ehunka lagun min edukitzeko adina, eta Internetek besterik pentsaraz diezaguke.Ezinezkoa da.Lagun onak esku bakarreko hatzekin konta daitezke, edo bi eskuetakoekin, asko jota.Eta hori aurrez aurreko harremanean landu beharra dago.Gurasoek seme alaben lagunak izan behar dute. Seme alaben lagunik onenak izan behar dute gurasoek.Mugak ere jarri behar dituzte, baina ekuazio horretan dago gakoa, mugen eta adiskidetasunaren arteko ekuazioan.Beharrezkoa da gure seme alabak harritzea, eguneroko errutinatik irtetea, gure galeren eta frustrazioen berri ematea, seme alabek uler dezaten gure bizi esperientzien bidez ez beti onak, gainera, sentiberago egiten garela, gizatiarrago, eskuzabalago.Sekula ez da gaur beste garatu entretenimenduaren industria, eta sekula ez dira izan pertsonak gaur bezain tristeakEz zaizu iruditzen gurasoak adiskidetzat hartuta, seme alabek oker uler dezaketela harreman horren muina. Adiskide izan behar dela esaten dudanean, ez dut esan nahi seme alabek aurrez antzeman behar digutela zer egingo dugun, seme alabei nahi dutena egiten utzi behar zaiela, gehiegi babestu behar direla edo haurrek gurasoak manipulatu behar dituztela.Egun, haurrek manipulatu egiten dituzte gurasoak.Adiskide izateak esan nahi du gure irudi ezin hobea ematea seme alabei, gehiago besarkatzea, maitekorragoak izatea eta eskuzabalagoak; eta aldi berean, mugak jartzen jakitea, ezetz esaten ikastea... Hau da, oreka lortzea autoritatearen eta afektibitatearen artean.Ez dirudi erraza oreka hori lortzea.Ez da erraza, ez.Baina egiten ez badugu, nola prestatuko ditugu gure seme alabak bizitzak jartzen dituen erronkei aurre egiteko, krisiei, estualdiei, desilusioei... Gure seme alabak ez baditugu prestatzen beste gizaki batzuekin harremanak edukitzeko. Ez dugu egingo baldin eta arau eskuliburu oso zorrotz eta azalekoa hartzen badugu oinarri; eta nahi duten guztia egiten uzten badiegu eta eskatzen duten guztia erosten badiegu, orduan ere ez dugu egingo.Era horretan jokatuz, kontsumitzaileak soilik sortzen ditugu, kreditu txartel baten zenbakiak.Eskola porrota, jazarpena, bullying a, aspaldiko arazoak dira eta gizarte guztietan ageri direnak.Zergatik ematen diegu halako garrantzia gaur egun. Gero eta ohikoagoa da haurrak eta gazteak krudel jokatzea elkarren artean, eta sentimendurik ez erakustea besteen minarentzat.Gero eta enpatia gutxiago dago, bestearen lekuan jartze hori.Adimenaren funtziorik garrantzitsuenetakoa da, eta inon ez dute lantzen.Zer egin behar litzateke. Gurasoek eta irakasleek lagundu behar lituzkete seme alabak, ikus dezaten nola bizi den hain ongi ez dagoen jendea, langabeak, adinekoak, gaixoak... Gure haurrak ez baditugu behin eta berriz horretan entrenatzen, ehunka aldiz, ez dute garatuko gaitasun hori.Eta horren faltan, liderrak sortuko ditugu, oso txarrak, beren zilborrari baino begiratzen ez diotenak.Guztiok ezin ditugu eduki maila handiko ikasketa, lan bikainak eta aitortza handiak.Arrakastaren gizartean, nola erakutsi jendeari arrakastarik gabe bizitzen. Egungo gizartea obsesionatuta dago garaipenarekin, podiumarekin, lehenengo izatearekin.Baina gutxi batzuk soilik irits daitezke horra.Baina izan gaitezke hamargarrenak, ehungarrenak, milagarrenak, duin eta zoriontsu, eta hori irakatsi daiteke, eta irakatsi egin behar da.Tamalez, gizartearen agenda paranoikoak kontrakoa sustatzen du.Seme ...egin dituzte giza harremanak.Lehena telebista izan da.Gurasoek eta seme alabek arreta gehiago jartzen diete pantailan ageri diren irudiei, eta elkarren arteko hizketa isildu egiten da.Ondorioz, familia bihurtzen da leku berean bizi den arrotz multzo bat.Bigarren fenomenoa Internet da.Telebista baino askoz hobea da, ikuslea ez delako pasiboa.Aktiboa da.Internet bidez pertsona asko ezagutzen ditugu,
|
baina
haren etxeko ataria soilik ezagutzen dugu, ez barru barruan dagoena, eta hortxe dago arazoa.Gainera, bizitzak ez du ematen dozenaka, ehunka lagun min edukitzeko adina, eta Internetek besterik pentsaraz diezaguke.Ezinezkoa da.Lagun onak esku bakarreko hatzekin konta daitezke, edo bi eskuetakoekin, asko jota.Eta hori aurrez aurreko harremanean landu beharra dago.Gurasoek seme alaben lagunak izan be... bere hutsegiteak onartzen dituena.Duela urte batzuk, alaba zaharrenak aurpegiratu zidan jende asko hartzen nuela kontsultan, hitzaldi asko ematen nituela, baina azkenaldian ez nuela denborarik berekin hitz egiteko.Begietara begiratu nion, besarkatu eta esan naion:
|
|
|
Munduko hirietan bidaiatuz Martinek taxia, mesedez esaten ikasi du dozenaka hizkuntzatan eta mapak irakurtzen eta lekuko ohiturak berehala ikasten, baina, bereziki, zure bizitzan une bero batez sartu eta irten nahi duten emakumeak identifikatzen ikasi du, horiek bakarrik interesatu zaizkiolako. Miriam Izenbako Hankaluze Usaingoxo ez da horrekin konformatuko, dardara bat du begietan hitz egiten dionean eta Martinek sentitzen du, bai, taupada epel epel bat haren ondoan ibiliz eta haren perfumea usainduz,
|
baina
haren etxeko atarira iritsi eta Miriamek zerbait hartu nahi ote duen galdetzen dionean baietz esango balio, engainatu egingo luke. Nahi duelako bai, zerbait, baina Miriamek ezin dio eman eta hilzorian daudenek ez dute inor engainatzeko eskubiderik.
|
|
|
Kaputxino baten bidez, idazki oso gogorra eskuratu zuela azaldu zidan. Utziko zidala begiratzen, bai,
|
baina
haren etxean, eta oharrak eskuz hartzeko baldintzarekin. Fotokopiarik ez.
|
|
|
Orduan, umezurtz etxe batera joko dute, haur bat adoptatzeko asmoz. Neska bat adoptatuko dute,
|
baina
hura etxera iristean gauza harrigarriak gertatuko dira. Beldurrezko zinta.
|
|
|
Orduan, umezurtz etxe batera joko dute, haur bat adoptatzeko asmoz. Neska bat adoptatuko dute,
|
baina
hura etxera iristean gauza harrigarriak gertatuko dira. Beldurrezko zinta.
|
|
|
Orduan, umezurtz etxe batera joko dute, haur bat adoptatzeko asmoz. Neska bat adoptatuko dute,
|
baina
hura etxera iristean gauza harrigarriak gertatuko dira. Beldurrezko filma.
|
|
|
Orduan, umezurtz etxe batera joko dute, haur bat adoptatzeko asmoz. Neska bat adoptatuko dute,
|
baina
hura etxera iristean gauza harrigarriak gertatuko dira. Beldurrezko filma.
|
|
|
Orduan, umezurtz etxe batera joko dute, haur bat adoptatzeko asmoz. Neska bat adoptatuko dute,
|
baina
hura etxera iristean gauza harrigarriak gertatuko dira. Beldurrezko filma.
|
|
2010
|
|
|
–Bai, horrela da,
|
baina
hura etxeko semea ez dela esan nahi nuen, zu eta ni garen bezala. Eta ederki dakizu zer esan nahi dudan.
|
|
|
ez nago ziur.
|
Baina
haren etxean denetariko jendea sartzen zen, disimulurik gabe. Eta dirua.
|
|
2017
|
|
|
Inaxi amona baten gisakoa izan zen Lunarentzat, berea Nikaraguan egonik. Ez zuen gogoratzen noiztik zegoen gaixo eta noiztik zaintzen zuen bere amak,
|
baina
haren etxean betidanik bizi izan zirela iruditzen zitzaion. Inaxi betidanik bere bizitzan egon zela, alegia.
|
|
|
Naman hiribideari, zuhaitzak dituen bakarrenetako hari, Daddach deitzen diote sahararrek; izan ere, Sidi Mohammed Daddachek, 24 urte preso egon ondoren, harrera handia jaso zuen bertan, 2001ean. Saharar Mandela ere esan izan diote, eta ez da handik oso urruti bizi,
|
baina
haren etxea zainduta dago beti.
|
|
|
Baietz erantzun diot, arratsaldeko bostak zirela Euskal Herrian eta denbora pasa sartu naizela ikastaroan bisita labur bat egiteko asmoz. Bera ere etxean dagoela erantzun dit, gehienetan bezala bakarrik, esaldi hori errepikatu du hitzen ordena aldatuz, senarra hiriburuan zuelako,
|
baina
hura etxean dagoenean ere bakarrik sentitzen dela erantsi du. Egun batzuetan dena beltz ikusten dugula ohartarazi diot, baina berak egun guztiak berdintsuak ikusten dituela erantzun dit eta ea Skypea pizteko gogorik badudan galdetu dit, aspertuta dagoelako mundu birtualarekin.
|
|
2020
|
|
|
maite zituenak ezagutzeari uzten zionean, bizitzeari utzi nahi zion. Desio hori betetzerik ez zuen izan,
|
baina
haren etxekoek ozen zabaldu zuten aldeko aldarria: SOSamatxu kanpainak milaka atxikimendu lortu ditu.
|
|
|
–Larunbatean, etxetik atera nintzenean, Aneren etxera joan nintzen haren bila. Alde Zaharrera bueltatxo bat ematera joateko asmoa genuen
|
baina
haren etxeko igogailutik ateratzean bi tipo kaputxadun agertu zitzaizkigun eta labana bana jarri ziguten lepoan isilik egon behar genuela ohartaraziz. Ondoren igogailuan sartu gintuzten berriz ere eta garajerantz jaitsi ginen.
|
|
2021
|
|
|
Hala ere, mihi gaiztoak isilarazteko, hainbertze denboraz apartatu zen non isildu egin baitziren zurrumurruak; eta berriz itzuli zen, ohi zuen bezala; urruntasunak ez baitzion batere mendratu bere asmo zintzoa.
|
Baina
haren etxean zen batean, entzun zuen alaba hura bera baino aberatsagoa ez zen eta haren maitea izateko berak baino meritu gehiago zuenik iduri ez zitzaion zaldun batekin ezkontzeaz hitz egiten zutela. Eta kuraia hartzen hasi zen, eta adiskideak bere alde mintzatzeko erabiltzen, pentsatuz ezen, aukera damatxoaren esku uzten baldin bazuten, nahiago izanen zuela bera bertzea baino.
|
|
2023
|
|
|
Mari Martinek sei edo zazpi seme alaba izan omen zituen bere lehen senarrarekin,
|
baina
haren etxe inguruan" katu handi arre bat zebilen, eta susmatzen zen lehen senarrarekin izan zituen kreaturak katuak hil zituela". Katuak ez omen zuen etxetik alde egin eta" gau batez, ilundu eta hiru ordura, lekukoa emakume harekin eta bere bi morroirekin zela, katua etorri zen lotsagabe".
|
|
|
Abuztuko egun haietan, ilunabarrean, Xacobe inprimategitik nire bila etorri, eta ibili bat egiten genuen: ba  tzuetan ibai bazterrean, bestetzuetan itsas hegian,
|
baina
hura etxetik urrunago egon. Hasiera batean, apenas hitz egiten genuen, baina denbora aurrerago eta bere etxeko kontu gehiago aipatu zidan.
|