2017
|
|
Eta berriro ere,
|
hitzok
esan ostean, erregu keinua errepikatu zuen emazteak. Eta orduantxe ulertu nuen guztia:
|
|
Sumatua nion, lehentsuagotik, deseroso samar zegoela, beldurrez edo. Atondoan zegoela,
|
hitz
hauek zezeldu zituen ahots apalez:
|
|
Berarengana hurbildu, nire burua aurkeztu eta prest nintzela berarekin batera bilduma ikusteko esan nion. Berak, ordea, erabat ahalke eta bere ama bezain aztoratuta, esan zidan nahiago zuela lehenago pare bat
|
hitz
egin nirekin. Berehala jabetu nintzen kosta egiten zitzaiola hitz egitea.
|
|
Berak, ordea, erabat ahalke eta bere ama bezain aztoratuta, esan zidan nahiago zuela lehenago pare bat hitz egin nirekin. Berehala jabetu nintzen kosta egiten zitzaiola
|
hitz
egitea. Zerbait esaten saiatzen zen aldi oro gorritu egiten zen goitik behera, eta eskua ere endredatu egiten zitzaion soinekoaren tolesturetan.
|
|
Garbi
|
hitz
egin behar dizut... Jakitun zara garai gogorrak bizi ditugula, horrexegatik ulertuko duzu esango dizudana...
|
|
Aita, ama, ni, eta ene ahizparen lau umezurtzak, grabatu batzuk baino garrantzitsuagoak dira... Gaur arte ez diogu bere plazera lapurtu; bera zoriontsu da arratsaldero bere karpetak hiru orduz darabiltzanean esku artean, pertsona batekin arituko balitz bezala
|
hitz
egiten dio pieza bakoitzari. Eta gaurkoa... gaurkoa bere bizitzako egunik zoriontsuena izango litzateke, aspaldiko urtez baitago zain bere piezarik kuttunenak aditu bati erakusteko.
|
|
Hain modu hunkigarrian egin zituen
|
hitzok
ezen ezin baitut hitzez adierazi. Ene Jauna!
|
|
Hain modu hunkigarrian egin zituen hitzok ezen ezin baitut
|
hitzez
adierazi. Ene Jauna!
|
|
Eztarria ikaraz lotua nuen, ez nekien zer esan; baina nahasmen honetan murgildua nintzela, begirada jaso nuen emakumeengana eta, berriro ere, emazte zaharra ikusi nuen eskuak goian eta keinu ikarati eta aztoratua egiten zidala. Indarrak berreskuratu eta
|
hitz
egiten hasi nintzen.
|
|
Ez dut inoiz espektakulu hunkigarriagorik ikusi. Zaharra ez zen nire laudorio
|
hitzez
aspertzen, karpeta bat hartu, gero beste bat eta, beti ere, gogotsu entzuten nire berbak. Atsedena hartu nuen, azkenean, karpeta iruzurtiak alboratu zituztenean eta zaharrak lekutxoa egin zuenean mahaian kafe hartzeko.
|
|
Ama alabek ateraino lagundu ninduten. Ez ziren
|
hitz
egiten ausartzen, zaharraren belarri finak guztia atzemango baitzuen. Baina, zein adeitsuak ziren malkotan izanik ere!
|
|
Ahopeka
|
hitz
egiten zuen, ia isilean, eta entzuleek hamaika aldiz mozten zioten narrazioaren ildoa, galdera zalapartatsu eta lotsagabeak eginez. Hala ere, interesik eta gatzik gabeko neskato on baten gaineko ipuinarekin jarraitu zuen.
|
|
Azken esaldi honek, istorioarekiko arreta berpiztu zuen umeengan: nazkagarri
|
hitzak
ontasunari itsatsirik, halako erakargarritasun misteriotsu bat sortzen zuen. Izebaren ipuinetan agertzen ez zen sinesgarritasuna ematen zion.
|
|
" Jende guztiak
|
hitz
egiten zuen bere ontasunari buruz eta lurralde hartako Printzeak haren berri izan zuenean, astean behin, herriaren kanpoaldean zuen jardinean ibiltzeko baimena eman zion. Jardina ederra zen eta umeak ezin ziren bertan sartu, beraz, ohore handia zen Bertharentzat."
|
|
" Bertha oso goibel sentitzen zen jardinean lorerik ez zegoelako. Hara joan aurretik, begiak malkoz beteta zituela, izebei zin egin zien, ez zuela Printze onberaren lorerik hartuko, eta halaxe,
|
hitza
gordetzeko asmoa zuen. Baina lorerik ez zegoenez, gure neskatoa barregarri gelditu zen."
|
|
Ez dut batere gogoko emakume horren
|
hitz
egiteko modua esan zion Clodoveok kazetari lagunari. Beti dabil esaka koadro batzuk" azaleraino sartzen direla", legena balira bezala.
|
|
Hala ere, amultsuki eskatu zidan itxaron nezala; txartela hartu eta gelan barrena sartu zen. Ahapeka
|
hitz
egiten entzun nion, eta gero gizonezko baten ahots errimea eta lagunkoia entzun nuen:
|
|
Udaberri hasieran aurkitu zuen erreka ertzean. Hain zen lerdena palmondoa ze enara geratu egin zen berarekin
|
hitz
egiteko.
|
|
Onartu zuenean alde egin beharra nuela, gogor erresistitu ostean, eta agur egiteko ordua heldu zenean, ahotsa leundu egin zitzaion. Eskuak hartu zizkidan eta bere atzamarrek adierazkortasun handienaz laztandu zituzten nireak eskumuturreraino, nigandik gehiago ezagutu nahiko balute bezala eta
|
hitzekin
esan ezin daitekeena maitasunez adierazi nahiko balu bezala.
|
|
Gaizki ulertu zidala esan nion, ez nintzaiola ezer saltzera etorri, kasualitatez heldu nintzela auzora eta ez nuela aukera galdu nahi berari bisitaldi bat egiteko, kontuan izanda, bidenabar, gure etxearen bezeroa izan zela makina bat urtez eta, gainera, Alemaniako bildumagile gailenetakoa ere bazela. Azken
|
hitz
hauek esateaz batera," Alemaniako bildumagile gailenetakoa", aldaketa arraroa sumatu nuen agurearen bisajean. Tente eta geldi jarraitzen zuen logelarekin erdian, baina bat bateko argitasun espresioak eta barne harrotasunak bere figura animatu zuten.
|
|
Etxean zaude, liburu potolo bat eskuartean duzula.
|
Hitzak
esaldiak, parrafoak... astiro irakurtzen dituzu orrialde horietan ezkutuan dirauten gauza guztiez jabetu nahirik bezala, bat batean telefonoaren txirrin hotsak mundu horretatik bortizki atera zaituen arte. Eta telefonoa ondoan badaukazu ere, ez duzu aurikularra jaso.
|
|
Eta zure
|
hitzak
behin eta berriz irakurtzen dituzu. Pesimismoa nabari da beraietan.
|
|
Edo bestela esanda, etsipena, oinazea, pairamena... orrialde horien atzean ezkutatzen dira. Lau pareta hotzen artean harrapaturik datzan arima mintzo baita
|
hitz
horiekin. Edozeren gainetik askatasuna errebindikatzen duen arima.
|
|
Eta egia esan behar badut, momentuotan, damu naiz. Esanak luketen
|
hitz
horiek ahoskatzeko beta nahi nuke izan. Azken aldiz, maite zaitut esateko aukeraren jabe izan.
|
|
Orain ohartzen zara. Inoiz existitu ez den orrialdean, inoiz idatzi ez duen boligrafoz, inoiz idatziak izan ez diren
|
hitz
multzo soila dela zure bizitza, inoiz orririk izan ez duen liburuan izkiriaturik.
|
|
Han nengoen ni, goiz hotz hartan, gizon hura kotxez heldu zenean. Kotxetik jaitsi eta dendariarekin
|
hitz
egiten hasi zen, dendaria gizon zaharra zen, txikia eta zabala, eta indartsua benetan. Ez zuten asko hitz egin.
|
|
Kotxetik jaitsi eta dendariarekin hitz egiten hasi zen, dendaria gizon zaharra zen, txikia eta zabala, eta indartsua benetan. Ez zuten asko
|
hitz
egin. Gizonak ordaindu, gugana hurbildu eta goitik behera begiratu ondoren lepoan hartu eta bere kotxera eraman ninduen.
|
|
Hasieran ez zitzaidan asko axola, denak, batez ere ume txikia, nirekin egoten zirelako. Umeak
|
hitz
egiten zidan eta nirekin jolasten zuen, batzuetan min egiten zidan arren, hostoak kentzen zizkidalako eta gero jostorratz itxurako nire hosto horiekin marrazkiak egiten zituen lurrean. Azkenean zakarrontzian amaitzen zuten beti, amak batu eta bota egiten zituelako, horregatik beti hosto berriak behar zituen eta gehiago kentzen zizkidan.
|
|
Hartarako, Esfinter kontseilari fidelarengana jo zuen. Berarentzako orakulu eta konfidente zen Esfinter jaunari itaunketa egin ondoren, berak esandakoa teknizismoz jositako antzeko
|
hitz
ederrekin errepikatu zuela ohartuta (ez zen losintxatarako garaia), Esfinter bera baino askozaz bizkorrago eta eraginkorrago zen Krutzger, azeri itxurako zuzendariordearengana jo zuen.
|
|
Bihotza irrikan zuen arren, ez zekien nor zen bere ezkutuko maitalea. Bere adineko mutil asko zebiltzan inguruan, goizetik gauera lanean, eta batzuk inoiz begira sumatu bazituen ere, ez zuen inoiz inorekin
|
hitz
egin. Ez zuten elkarren hizkuntza ulertzen.
|
|
Noiz duk hileta. Puskasen
|
hitzak
guraizeak bezala moztu zituen marra infinituak.
|
|
Eliza txikia zen eta jendez beteta zegoen jada. Bere lagunak non egongo begira jarri zen eta handik gutxira Tomas ikusi zuen atetik hurbil auzokoarekin
|
hitz
egiten. Beraiengana hurbildu zen eta pixka batean hitz egiten egon ondoren, Tomasen auzokoa bere lagun batzuekin elkartu zen lagun zahar biak bakarrik utziz.
|
|
Bere lagunak non egongo begira jarri zen eta handik gutxira Tomas ikusi zuen atetik hurbil auzokoarekin hitz egiten. Beraiengana hurbildu zen eta pixka batean
|
hitz
egiten egon ondoren, Tomasen auzokoa bere lagun batzuekin elkartu zen lagun zahar biak bakarrik utziz.
|
|
Ondoren Tomasekin elkartu zen.
|
Hitzik
sortzen ez den egoera horietako bat zen. Bi agureak, mutu, bazekiten minutu batzutan ez zutela hitz egin behar, absurdua izango zela.
|
|
Hitzik sortzen ez den egoera horietako bat zen. Bi agureak, mutu, bazekiten minutu batzutan ez zutela
|
hitz
egin behar, absurdua izango zela. Isiltasun horretan Balberantz abiatu ziren hezur zaharrak astiro mugituz.
|
|
Eta berak, oraindik ere marrubia eskuan zuela, bere begiradaren
|
hitzak
ulertu zituen.
|
|
Ukabilkadaz ukabilkada, mailuka ari baitziren etengabe, zentzuzko erabakirik hartu gabe zuzendariok. Gona motzeko idazkariak berriz, D U B I O
|
hitza
idaz-makinan tapatzen zuten aldiko, zotinka hasten ziren. Eta sabelak tximeleta beltzez hanpatzen.
|
|
Badirudi ezkontza eguna atzo izan zela, baina bi urte igaro dira ordutik. Etxean ere oso ondo konpontzen gara elkarrekin, umeak edukitzeari buruz
|
hitz
egin genuen bart gauean baina ez zait momentu egokia iruditzen gizarteko egoera nola dagoen ikusita. Gizonak frontera joatera derrigortzen dituzte eta ez dakit nire txanda iritsiko den.
|
|
Petter iritsi da. Berarekin
|
hitz
egin eta hilabete geroago agertu da. Zer berri dakarkit?
|
|
Horrela agurtu dut. Petterrek ondo ulertu du azkeneko
|
hitza
eta irribarre egin dit, beraz, nik uste nuena egiaztatuta dago, frontera bidali banindute hilik egongo nintzatekeen, jadanik.
|
|
Joxeanek hizkuntza ulertezin batean
|
hitz
eginez igarotzen du gaua. Oihu ozenak boteaz.
|
|
Eta haserretu egingo da aulki berde eta horma zuriekin, ez dutelako bakean uzten. Orduan irribarre amini bat ere aterako zaio, aulki huts eta horma bakartiekin
|
hitz
egiten ari zelaz jabetu delako. Irribarre... ez du gogoratzen azken aldiz noiz egin zuen.
|
|
Eta oraindik ere zer zarenaren ezjakintasuna erabatekoa dudan arren, bihotz taupadak bikoiztu egin dizkit zure presentziak; erlojuaren orratzek markaturiko erritmoa galdurik, independenteki dirau orain bihotzak. Ahots kordak dantzan darabilzkit
|
hitz
bakar bat ere ahoskatu ez dudan arren.
|
|
Ez, horrela ez! " Joxean,
|
hitz
egin behar dugu. Haurdun nago.
|
|
Izebak ez du gogoko aitatxo. Ez dute elkarrekin inoiz
|
hitz
egiten. Errietan egiteko eta lekuz kanpoko oihuren bat egiteko ez bada.
|
|
Horixe pentsatzen aritu delarik bat batean," Zer???" ozen batek murgildurik zegoeneko mundutik atera duen arte. " Joxean,
|
hitz
egin behar dugu..."
|
|
Inozentziaz beteriko ele,
|
hitz
eta mundu hura, mundu inperfektu hura batez ere maite dut, errealitatea baino gehiago, nik eraikitako mundu perfektuak baino are gehiago.
|
|
Eta kobazuloa utzi eta haran misteriotsu eta inexistententeak bisitatuko ditut. Maite zaitut esateko
|
hitz
espezifikoak egongo dira han. Egia misteriotsuak liburutegietako liburu astunenen orrialdeetan egongo dira.
|
|
Udaberri asko igaro dira aitonaren izterretan esertzen nintzenetik eta gaur egunera, gehiegi agian. Nire bizitzako azken urteotan etortzen zaizkit kontu zahar guztiak berriz burura, aitonaren
|
hitz
goxoak suaren inguruan dantzan ikusten ditudanean, mutiko gaztetxo bat nintzeneko garaietan moduan. Jendeak dio mundu hontan egoten jarraitzeko egunak bukatzear dituzunean agertzen direla zure bizitzako oroitzapenik politenak.
|
|
Jendeak dio mundu hontan egoten jarraitzeko egunak bukatzear dituzunean agertzen direla zure bizitzako oroitzapenik politenak. Nik, behintzat, ziurtatu dezaket
|
hitz
horietan gezurrik ez dela ageri.
|
|
Etxe aurreko zelaian zegoen lasto multzo baten etzan ginen aitona eta biok zerura begira. Ni erne nengoen
|
hitz
batzuen zain, nire irudimena aske utzi eta ipuinean murgiltzeko irrikitan...
|
|
Ibaik jarraian ezagutu zuen neskatxa, bere lagunek hainbat gauza kontatzen zizkioten arrebari buruz. Entzuna zuen polita eta liraina zela, baina ikusi eta batera konturatu zen ez zegoela
|
hitz
nahiko neskatoaren edertasuna deskribatzeko, Ibai zeharo txundituta geratu zen zuhaitzaren azpian zegoen harekin. Ez zekien zer egin, zer esan... bere aitonaren hitz batzuekin gogoratu zen momentu hartan:
|
|
Entzuna zuen polita eta liraina zela, baina ikusi eta batera konturatu zen ez zegoela hitz nahiko neskatoaren edertasuna deskribatzeko, Ibai zeharo txundituta geratu zen zuhaitzaren azpian zegoen harekin. Ez zekien zer egin, zer esan... bere aitonaren
|
hitz
batzuekin gogoratu zen momentu hartan:
|
|
Bazenekien pago erraldoi honek
|
hitz
egiten duela, galdetu zion mutikoak.
|
|
Zu Ibai zara, ez? Katalinek aurpegi arraro batekin
|
hitz
egin zion. Anaiek asko hitz egin didate zuri buruz, baina ez nekien hain gezurtia zinenik.
|
|
Katalinek aurpegi arraro batekin hitz egin zion. Anaiek asko
|
hitz
egin didate zuri buruz, baina ez nekien hain gezurtia zinenik. Zuhaitzek noiztik hitz egiten dute?.
|
|
Anaiek asko hitz egin didate zuri buruz, baina ez nekien hain gezurtia zinenik. Zuhaitzek noiztik
|
hitz
egiten dute?. Nik dakidala ez dute txintik ere esaten.
|
|
Orduan, Ibaik enborra laztandu eta masaila zuhaitzaren azalarekin bat jarri zuen,
|
hitz
batzuen zain.
|
|
Egia da,
|
hitz
egin du!!! . baina pago zaharrak esan zuena ez zen berri on bat izan berarentzat.
|
|
|
Hitz
horiek entzutean Ibai bere alboan belaunikatu zen, ezin baitzuen jasan neskatoa horren triste eta goibel ikustea. Lorerik ederrena eguzki argi gabe geratzen den moduan zegoen Katalin, bere begiak malko ilunez betetzen ziren bitartean.
|
|
Katalin, bere edertasuna, haren begi goibelak... sabelean kili kili bat sentitzen zuen, milaka tximeleta hegaz izango balitu bezala. Inoiz aitonak
|
hitz
egin zion sentimendu horri buruz, maiteminduen" gaixotasun atsegin eta goxoa" zela zioen. Orduan ulertu zuen Ibaik zer esan nahi zuen aitonak maiteminduei buruz hitz egiten zuenean.
|
|
Inoiz aitonak hitz egin zion sentimendu horri buruz, maiteminduen" gaixotasun atsegin eta goxoa" zela zioen. Orduan ulertu zuen Ibaik zer esan nahi zuen aitonak maiteminduei buruz
|
hitz
egiten zuenean.
|
|
Aurreko egunean hain bizi ikusi zuen pertsona hil zela ezin zuen onartu, bihotza beregain bildu zitzaion, ezpainek dar dar egiten zioten eta
|
hitz
egitea kosta egitenzitzaion.
|
|
Iruditzen zait izan dela espresatzeko eta komunikatzeko kanal pribilejiatu bat. Askotan prosan, edo gertatu izan zait, edo nire anaiari ere inoiz
|
hitzez
elkarrizketa, familiarteko elkarrizketan esateko gai izango ez nintzen gauzak, anaiari bertso kontestu batean esatea. Izango balitz moduan, bai geruza pribilejiatu bat bestela azaltzeko gai izango ez ginatekeen sentimenduak azaltzeko, bestela egiteko gai izango ez nintzatekeen kritikak egiteko, eta bestela espresatzeko zaila zaidan sentimendu batzuk hunkitzeko.
|
|
Iruditzen zait bertso komunikazioan sortzen dela lizentzia moduko bat. Askotan ez zaigu lizentzia maitasun
|
hitza
adieraztea lagunartean, baina bertsotan jartzen gara eta bertsotan esan dezaket maite dudala lagun bat. Zergatik?
|
|
Mikrofono bat daukagu.
|
Hitz
egiten dugu mikrofono horretatik, gure iritziak ematen ditugu, eta benetan nik uste dut errespetua zor zaion jardun bat dela. Eta horregatik bertsolari bakoitza dela hitzaren jabe eta esaten duenaren arduradun.
|
|
Hitz egiten dugu mikrofono horretatik, gure iritziak ematen ditugu, eta benetan nik uste dut errespetua zor zaion jardun bat dela. Eta horregatik bertsolari bakoitza dela
|
hitzaren
jabe eta esaten duenaren arduradun. Noski kontutan hartu behar ditugu baldintzak.
|
|
Baizik eta nahi duena esatera. Baina askotan
|
hitzek
esaten dute, edo errimek esaten dute, benetan zuk esan nahi izan ez duzuna, edo kabitu ez zaizun eta aldatu duzun esamolde batek ez du oso garbi uzten esan nahi zenuena, baizik eta beste zerbait sujeritu dezake, eta hori mingarria da bertsolariarentzat,
|
|
Musikarekin, zinearekin, edo, edo, deportearekin, futbol partida batekin emozio handia sentitu genezake, baina bertsolariak emozio hori artikulatu egiten du
|
hitzez
eta orduan bihurtzen da berebiziko aberastasuna, non emozio taldeko bat bihurtzen dan, non emozio hitz bihurtu bat, non emozio argumentatu bat, eta orduan halako indar berezia hartzen du.Orduan bertsolariaren aberastasuna da, nik uste, bere biluztasuna, beste arte forma horien ausentzian. Bere pobreza hori du bere aberastasuna.
|
|
Musikarekin, zinearekin, edo, edo, deportearekin, futbol partida batekin emozio handia sentitu genezake, baina bertsolariak emozio hori artikulatu egiten du hitzez eta orduan bihurtzen da berebiziko aberastasuna, non emozio taldeko bat bihurtzen dan, non emozio
|
hitz
bihurtu bat, non emozio argumentatu bat, eta orduan halako indar berezia hartzen du.Orduan bertsolariaren aberastasuna da, nik uste, bere biluztasuna, beste arte forma horien ausentzian. Bere pobreza hori du bere aberastasuna.
|
|
|
HITZEN
TUNELA. BARRUA.
|
|
|
Hitzen artetik
bat narbamenduko da.
|
|
Eta amildegi baten aurrean bakarrik dagoela. Jendeak somatzen duelako amildegia eta arrisku baten aurrean egindako
|
hitzak
direla. Benetakotasun bat dagoela hor.
|
|
Benetakotasun bat dagoela hor. Eta bestetik iruditzen zait baita ere beste osagai bat dela euskaldunok, hizkuntzari,
|
hitzari
, diogun atxikimendua. Ez komunikazio tresna moduan, baizik eta geuretasunaren eramale muineko moduan.
|
|
|
HITZEN
TUNELA. BARRUA.
|
|
|
Hitzen artetik
bat narbamenduko da.
|
|
...rretan zer esango nuke, zer pentsatuko nuke?" orduan, bera hasten da, bere barruan, horrei erantzuna ematen, entzuten dio bertsolariari eta ikusten du bertsolariaren forma hori zenbateraino dan aberatsagoa, zenbateraino dan ederragoa, zenbateraion dan, e, artistikoagoa, eta orduan, nolabait, bertsolariarekin identifikaturik dagoen entzuleak, hantxe gozamen hori izaten du, zeren bertsolariaren
|
hitza
ere, bere hitz bihurtzen da, eta orduan, hor dago entzulearen gozamen hori, hortik dator, ez, nolabait, entzulea bera ere bertso horiek botatzen ari da bertsolariarekin.
|
|
...o nuke, zer pentsatuko nuke?" orduan, bera hasten da, bere barruan, horrei erantzuna ematen, entzuten dio bertsolariari eta ikusten du bertsolariaren forma hori zenbateraino dan aberatsagoa, zenbateraino dan ederragoa, zenbateraion dan, e, artistikoagoa, eta orduan, nolabait, bertsolariarekin identifikaturik dagoen entzuleak, hantxe gozamen hori izaten du, zeren bertsolariaren hitza ere, bere
|
hitz
bihurtzen da, eta orduan, hor dago entzulearen gozamen hori, hortik dator, ez, nolabait, entzulea bera ere bertso horiek botatzen ari da bertsolariarekin.
|
|
nolabait, entzulea bera ere bertso horiek botatzen ari da bertsolariarekin. Eta hortik dago
|
hitzaren
jolas zoragarri, paregarria ez, komunidadearen ahotsa dala azkenean.
|
|
|
HITZEN
TUNELA. BARRUA.
|
|
|
Hitzen artetik
bat narbamenduko da.
|
|
|
Hitzak
ikusten ditugu bere inguruan. Hitzez beteriko itsasoan dijoa bertsolaria.
|
|
Hitzak ikusten ditugu bere inguruan.
|
Hitzez
beteriko itsasoan dijoa bertsolaria.
|
|
Nik uste bertsolariaren irudia oso irudi sendoa dela, geldia, segurtasun bat trasmititzen duena, norbere buruarengan sinismena transmititzen duena, indarra transmititzen duena, bere ahots ozen horrekin, bere planta sendo horrekin, eta ezaugarri horiek ez direla behintzat emakume guztiekin lotzen direnak. Emakumea heziketaz ere ez da hezia izan gaur egun arte zentroan egoteko, nabarmentzeko, espazioa okupatzeko, ozen
|
hitz
egiteko, bere buruaz eta bere iritziaz jabe eta sendo sentitzeko, heziketaz ere ezaugarri horiek ez dira lantzen emakumeengan. Behar bada gehiago gaur egun, baina orain arte ez asko.
|
|
Zeren hainbeste
|
hitz
egiten degu maskulinidadearen krisia eta abar, sasoi batean Balentziagak gure txapel euskalduna modan jarri zuan Hollywooden emakume aktrizen buruetan, feminizatu zigun fum txapela, gizonezkoen sinbolo totala txapela, gizona eta txapela, feminizatu zigun Balentziagak, eta orain zer da Maialen Lujanbiok neurri batean bereganatzen du, orduan dago alde batetikan satisfakzio handi bat, aurreratzen ar... Eta nik uste lepotik heldu behar diogu alkarri, porque, eta horko besarkada hain, e, genuino haiekin, besarkada hain eder haien ondoren, besarkada hura argazki horrek neretzako esaten du dena.
|
|
Ba dago euskaldun dexente
|
hitzaren
jolasarekin, gure pentsamentuak tolestatzeko eta botatzeko gaitasunarekin gozatzen duena eta horrek poz handia ematen digu guri, eta bestetik txapelketan gertatzen da, guzti horren erpina bihurtzen dela eta txapelketak ba dauka bertsozaletasunaz harago ere beste esanahiren bat, finalak adibidez. Finalean euskalduna joaten da, euskaldun asko joaten da, ez bakarrik bertsoaren alderdi ludiko eta sozial eta politiko hori gustatzen zaiolako, euskaldunak arrazoi gutxi izaten ditu euskera hutsez euforia momentuak bizitzeko eta nik uste dut denoi gustatzen zaigula noizean behin kolektibo baten parte sentitu eta momentu onak pasatzea.
|
|
Nik gauzarik inportanteenak, edo erabakirik inportanteenak hola hartu ditut, oinez beti, paseoan, mendian, eta... Eta hor hartzen diren erabakiak dira pixka bat jarrerari dagozkionak, jarrerari, posizioari, begiradari, non kokatzen zaren gaiekiko, gauzekiko, bertsolari bezala nola nahi duzun
|
hitz
egin, zer izan nahi duzun, zer doinukera erabili nahi duzun, zer tonu erabili nahi duzun, zer diskurtso mota, zenbat edertu nahi duzun bertsokera, edo zenbat nahi duzun fidela izatea zure pentsamenduari, zer tipotako bertsokera egin nahi duzun, eta pixka bat non kolokatzen zaren bertsoarekiko, eta bertsoaren bidez munduarekiko, edo proposatzen zaizkizun gaiekiko.
|
|
Horrez aparte, eta pixka bat plano sozialago batean, txapelketak ematen dio euskarari, euskarazko jardun bati bestela pentsaezina den dimentsioa. Txapelketako finaleko biharamunean komunikabide guztiek
|
hitz
egiten dute txapelketari buruz, baita komunikabide erdaldunek ere. Eta herri honetan daukagun panorama sozio linguistikoa ikusita, erdaldun askok eta askok, euskarazko munduaren berri izateko modu bakarrenetako da.
|
|
Hasieran ikusi degun" zurrunbiloa" aurreraka goaz orain,
|
hitzak
gero eta argiago agertzen dira tunel horretan, jada esaldi bat ere osatua ikusten dugu bertsolaria mikrofonora inguratzen den biartean. Bertsolaria mikrofonora inguratu eta bertsoa botatzen du. (Gaia hauxe zen:
|
|
Maialen tabakalerako gela handi baten sartzen da. Gela handiko horma guztiak
|
hitzez
beteak daude. Ingurura begiratu eta hitzak besterik ez ditu ikusten.
|
|
Gela handiko horma guztiak hitzez beteak daude. Ingurura begiratu eta
|
hitzak
besterik ez ditu ikusten.
|
|
|
Hitzez
betetako gelatatik aurrera jarraitzen du Maialenek. Hitzez betetako horma batera inguratzen da kamara.
|
|
Hitzez betetako gelatatik aurrera jarraitzen du Maialenek.
|
Hitzez
betetako horma batera inguratzen da kamara. Bertan BERTSOLARI hitza nabarmentzen da.
|
|
Hitzez betetako horma batera inguratzen da kamara. Bertan BERTSOLARI
|
hitza
nabarmentzen da.
|
|
|
HITZAK
ETA BERTSOAK
|
|
" Bertsolaritza historikoki eta gaur egun ere dialektika da, argudiaketa argudiaketaren kontra eta horretarako gutxienez bi bertsolari behar dira.
|
Hitza
hitzaren kontra, argudioa argudioaren kontra.
|
|
" Bertsolaritza historikoki eta gaur egun ere dialektika da, argudiaketa argudiaketaren kontra eta horretarako gutxienez bi bertsolari behar dira. Hitza
|
hitzaren kontra
, argudioa argudioaren kontra.
|
|
... Baina neretzat sua da bertsogintza, bertsoa balitza suaren baldintza, piz dezagun
|
hitza
, alaituz bizitza, hemen su horren bueltan dantzan gabiltza.
|
|
|
HITZEN
TUNELA. BARRUA.
|
|
|
Hitzen artetik
bat narbamenduko da.
|