2000
|
|
Alderdiaren zuzendaritza duela bi hilabete hautatu zen. Beraz, Guevara jaunak esan duena esan arren, haren
|
hitzak
ez du hemen deus balio.
|
|
Sakratua eta Profanoa liburu ezagunean horretaz luze mintzatu zen Durkheim. Era berean, Bibliako hiztegietan datorrenez," santu"
|
hitza
ez omen dator hebraieraz" berri eta garbi izan" aditzera eman bide zuen hadasetik, baizik eta moztu, bereiztean aditzera ematen zuen hitzetik. Alegia, mundu profano honetatik ihes egin eta Jainkoaren zerbitzura jartzetik.
|
|
–errusinol?
|
hitzak
ez du edaten, jaten, hegan egiten; esentzia dagoeneko ezda errusinol errealean bizi: hau da, hil egiten da.
|
|
Alde egiteko garaia zen, baina lehengo galderen ordez zalantza izugarriagoakneuzkan orain, buru bihotzen barruan. Aitari
|
hitzik
ez esatea erabaki nuen,.
|
|
Komenigarria da hizketatuaren
|
hitzak
ez, zapaltzea?, erantzun eta galderen artean isilunetxo bat utzi behar dugularik; era honetan, mozketak eta lotzeak edo enpalmeak errazago egingo ditugu.
|
|
a) Audio, gagak:
|
hitz
ez diren audio iturriak, hau da, musika eta efektu bereziak.
|
|
Ninfomaniatik beherako ezer ez zaie kabitzen astazakil horiei, baina hala ere lasaitzeko esan dit, oso gutxitan gertatzen dela. Holakoetan serio mantentzea izan da berak erabili duen teknika,
|
hitzik
ez egitea eta begirada errepidean galtzea. Azkenean gidariak aspertu egiten omen dira.
|
|
" Hona hemen, hona hemen bai, zuen etorkizuna, eta damu zaitezte, bada...!", erakusten zuelarik modu hartan ezen ezin hobeki mugitzen zituela teatroaren hariak, nola baitzegokion, hezkuntzaz eta ikaskuntzaz, jesuita bati. Eta, sermoi luzeak egiten zituen arren, ez zen aise marrantatzen eta erlasten zen predikaria, eta, hala berean, nekez adituko zen bere sermoi haietan eliztarren xuxurlarik, zeren eta haiek guztiak izaiten baitzituen berari adi,
|
hitzarekin
ez ezik bozarekin ere liluratuko balitu bezala, bozaren sekeretu guztien jaun eta jabe.
|
|
Baina amaren
|
hitzek
ez zuten aita damurako bidean jarri, eta honek erran zion:
|
|
Eta enetzat ere Jainkoak egin tenplu hori gizonek egin ditzaketenen gainetik zagok... —erran zidan osabak, zeina
|
hitzez
ez ezik begiz ere mintzatu baitzitzaidan, argiz gainezka zituen bere begietarik, mens mundi aren bihotza bere bihotzean taupaka balu bezala; edo Leonardoren kintaesentzia; edo Brunoren mens indita rebus a7.
|
|
Eta nik neure bideari ekin nion eta bidean aitzina noa egun ere: iragan nuen udaberria, iragan nituen uda eta udazkena, eta orain neguan nago... baina, neguan nagoen arren eta adinberdea joan zitzaidan arren, zeren adinzahar bainaiz, ene
|
hitza
ez da biluzia, baina hostoz josia, gorputzaren negua hitzaren udaberriaz jantzi eta estali nahi banu bezala, eta neguaren gorputza udaberriaren hitzaz...
|
|
‘Neska gaizki ikasia zara eta andere doña Lidiarenganat igorri zaitut denbora baterako, ea haren irakaspenetarik zentzatzen zaren’ Hatsarrean amaren deliberamenduaren kontra agertu nintzen —ohi bezala, alferrik, nahiz eta onartu behar dudan ezen, deliberamendu hartaz denaz bezainbatean, guztiz asmatu zuela gure amak—, zeren doña Lidia emazteki alargun bihozbera bat baitzen, buruz ongi jantzia eta bere buruaren jabea, eraman handikoa eta moja batzuekin lan egiten zuena ospitale batean, norat eramaiten baitzituen aurkientza haietariko jende printzipalak bere gaixoak eta eriak, gorputzezkoak nahiz arimazkoak. Eta ospitale hartan doña Lidia arduratzen zen batik bat arimaz eri geundenez —jendearen ustetan burutik gaizki geundenez, alegia— eta, nola bainindoan harenganat beharturik, hala, lehen egunetan, mendeku gisa, hari
|
hitzik
ez egitea pentsatu nuen... alferrik, zeren eta doña Lidiak irabazi baininduen apur bana. Eta irabazi ninduen, gainerat, lehen egunetik beretik.
|
|
Eta literaturaren ikuspuntutik, zer erranen dizut, bada? ...en eta neurtzen, formak zaintzen, nehoiz ere ez egiaren gordetzeko edo neure huts eta falten ezkutatzeko asmotan, baina zure lanaren errazteko eta arintzeko... nahiz eta aditzerat eman behar dizudan, bertzalde, ezen orriotan edirenen duzun luma ez dela urrezkoa, eta ez dela, halatan, Petrarcarena, Danterena edo Cervantesena, ezta Rabelaisena edo Périgordeko jeinuarena ere, jakina, eta, beraz, ene
|
hitza
ez dela, haien kasuan bezala, Jainkoak edo goiargiak ukitua eta, finean, beldur naizela arindu nahi nizùn lana eta zama astunago egin ez ote dizudan, eta bihurtuko ez ote zaizun liburua, halatan, rudis indigestaque moles1 bat, Ovidiok zioen bezala.
|
|
Ordea, orain dela guti erran dizut nola osaba Joanikotek ez zien fede handirik ez
|
hitzari
ez poesiari, bai ordea numeroari eta matematikari, eta handik heltzen ziren bien arteko diskusioneak. Adierazgarri gerta daiteke, ikuspegi horretarik, amaren urtebetetzean izan zuten disputa eta eztabaida, orain berean jakinaraziko dizudana.
|
|
Zeren eta Madrildik aldizka itzultzen zitzaigùn Mattin hura, berez aski urguilutsua zena, gero eta presumituago eta handinahiago egin baitzitzaigun, Madrilekin eta Madrilgo gortearekin zoraturik. Eta, Urbiainerat itzuli orduko, bertze
|
hitzik
ez zuen izaiten ezpainetan: Madril, Madril eta Madril.
|
|
Ateraidak hire pozoitik.
|
Hitza
ez haudala Osasunbidean salatuko.
|
|
Ahoan nuen irtenaldi txar bat, baina hobe zela isiltzea, eta Migelen
|
hitzek
ez zuten erantzunik izan. Ez zuen ezeren errurik.
|
|
Nik
|
hitzik
ez.
|
|
Beste
|
hitzik
ez. Banekien zein izango zen ordutik aurrera nire jolasa.
|
|
bideoak, disko konpaktoak, CD ROM, lineako datu baseetan harpidetzea, etab. Horrez gain, lehenagoko hitzarmenetan ez zen aintzat hartzen oinarrizko zenbait gai, segurtasuna kasu, bai ekipamenduena, bildumena, edo langileena beraiena.
|
Hitzik
ez zen hiriko seinaleez, ez eta liburutegiaren publizitate instituzionalaz eta irakurketa sustatu eta liburutegi zerbitzua hedatzeko jarduerek dakartzaten aparteko gastuez ere. Ez zen aipatzen behin behineko langileak kontratatzeko aukera, liburutegia itxi behar ez izateko, etab.
|
|
Adierazpen hauek guztiak, hasiera batean, badirudi konparazioak besterik ez direla. Horrela, badirudi zuzena hitza zentzu etikoan erabiltzean, nahiz eta esan nahi duguna azaleko zentzuan zuzena ez izan, zerbait antzekoa dela, eta esaten dugunean" Hau pertsona ona da", nahiz eta ona
|
hitzak
ez duen esan nahi" Hau futbolari ona da" esaldiak esaten duena, antzekotasunik badela ematen du. Halaber, esaten dugunean" Gizon honen bizitza baliotsua zen", ez dugu egiten harribitxi baliotsuez mintza gintezkeen modu berean, baina badirudi analogia motaren bat badagoela.
|
|
|
hitzarena
ez bezalako kodea,
|
2001
|
|
Pentsa dezaket baietz, Xabier Arzalluzek ikusten duela ez dagoela beste biderik Euskal Herriarentzat. Baina
|
hitzak
ez dira nahiko, ekintzat aztertzen ditugu, eta balio ez duena da Arzalluz Erroman eta Kolonbian independentziaz aritzea eta Ibarretxe egunero Estatutuari buruz. Ibarretxek ez du independentzia eta lurraldetasunaz hitz egiten.
|
|
Komunikatzeko
|
hitza
ez da nahikoa, jendearengana iristen jakin behar da. Nola lortzen duzu hori?
|
|
Helburu bera dute (hots, prolepse funtzioarena) protagonistak kontaketan tartekatzen dituen baieztapenek: "
|
Hitzik
ez, zeinu bat, ez dut gehiago idatziko" (80.or.),"" Je serais un grand mort", esan zion ispiluari" (434.or.). biografikoak arakatzen emango du denbora. Iñaki Abaituak aurrera daraman saio literario honetan, bere iragan propioa Zabalegirenarekin loturik azalduko da, iragan horretan konpromiso politikoak eta irakurketa literarioak (Loretta Sheridan en afusilamentua kontatzen duen nobelarena, adibidez) behin eta berriro gurutzatuko direlarik.
|
|
Ekintzen mundua dago eta hitzen mundua dago, eta sufrikarioaren eta saminaren mugetan
|
hitzak
ez du berririk ematen, literaturarena eta ekintzarena urrun diren mundu biren jirak elkartezinak balira bezala.
|
|
Bigarren iturria berezia da: kasu honetan,
|
hitzek
ez ezik irudiek ere hitz egiten digute. Albeldan, X. mendearen amaieran, Vigilano a deituriko kodizea idatzieta irudiztatu zen.
|
|
Hala ere, kontratu bat izenpetu behar izan zuen: itsu mutsuan sinatu ere, aukeztu zion paper hori eta zaharkituaren gainean hizki lodiz idatziriko
|
hitzak
ez zekizkielako irakurtzen. Ondoren, bere puskak hartu eta barnera sartu orduko, itsasontziak ur zabaletara eraman zituen.
|
|
Marcos hizkera berezia erabiltzen hasi zen; Roma ere bai. " Lura, Roma" esan zuen Marcosek," lura kidu" esan zuen Romak," leda idus"; eta bestelako
|
hitz
ez hain esanguratsuak eta esanahi ezkutuagokoak.
|
|
‘Ba nahiko zaila da.
|
Hitza
ez da gauza bakoitzaren gainean jar daitekeen etiketa, hitz egitea zerbait adierazi eta ulertzeko asmo konpartitua da, eta ez pentsa asmo berera ailegatzea erraza denik.’
|
|
Jendeak alferrik erregutuko zion, pelikula ematen jarraitzeko, gutxi falta zela eta amaiera ikusten uzteko, berak ez zuen kasurik egingo. Filmaren erroiloak latazko kaxa borobiletan sartu, latok besapean hartu eta alde egiten zuen, inori
|
hitzik
ez kasurik egin gabe, klaustroan barrura.
|
|
Zerbait egin beharra dago berandu baino lehen...
|
Hitza
ez zitzaion gizakiari eman; lapurtu egin zuen...
|
|
E (ex cathedra): Maitasunean,
|
hitzak
ez ezik, ekintzak dira garrantzitsuak.
|
|
Zer da, izan ere, hitzen bizia? Bistan dago
|
hitzok
ez direla gure gisara bizi, ezta lanperna baten nahiz landare baten gisara ere. Hiztegi batean jasoak egoteak, idazle batek behin edo bestetan erabiliak izateak, ez die hitz guztiei eskubide berdinik ematen.
|
|
Hitzok eder, geiak ez. Ageri baita ageri ahala hiztegiek, gurean hartu duten gradu hedatu bezain goitarrean bederen (entziklopedia aldera iraultzen direlarik), ezin dezaketela hitzen ezaguera biluzian planto egin," geiak" ere ezagutu behar direlarik,
|
hitzak
ez eze. Asko den adina ez izanik ere, premiazko dute hiztegigileek hitzen berri jakitea, eta ikastea dagoeneko ez badakite, bai euskarazkoen eta bai erdarazkoen.
|
|
b) Irudi duenez, ez gaude garbizaleen artean, ez
|
hitzetan
ez min  tza  moldeetan. Lokuzioetan, hobe, idazle ezagun batek9 tituluan bertan  landatu duenez, pour épater le bourgeois beharbada, horren izutia delakoan:
|
|
hiztegia ez baitute segur aski Dassancegandik jaso3 Hiribarrenek, ordea, fama txarreko hiztegiari egotzi dio Larramendiren zordun agertzea. Eskaldunacen darabiltzan
|
hitzak
ez baititu oker ez banabil, mugaz honunztik bildu4.
|
|
" Ceren probea, onguien dena ere, on beharda, eta vrricalquiçun; edo ezliçatequeiela alde guztiz on bear, eta ez ossoqui vrricalquiçun".
|
Hitza
ez ezik, hitz horren baliokidea ere berbera da bi idazleengan.
|
|
Alfonso Ussia jaunak (ez al da donostiarra?) ondoko artikuluan sartzen dituen
|
hitzek
ez zait iruditzen halako minik emango diotenik Pedro Muñozi. Euskaldun askori bai agian, burlagatik eta egiteko moduagatik.
|
|
" Xa rnego"
|
hitzak
ez dakit erabilerarik duen Katalunian. Euskal Herrian, euskaltzaleen artean," maketo" hitza ez da erabiltzen, aspaldi baztertua dago, eta zorionez.
|
|
" Xa rnego" hitzak ez dakit erabilerarik duen Katalunian. Euskal Herrian, euskaltzaleen artean," maketo"
|
hitza
ez da erabiltzen, aspaldi baztertua dago, eta zorionez. Konnotazio arrazistak ditu maketo hitzak.
|
|
izan dira, gainera, euskal kulturan izen handiko hainbat pertsonaia eta idazle. ,
|
hitzekin
ez, obrekin erakusten du euskaraintegrazio fa ktore dela. Ulertezina gertatzen zaie batzueierdal jatorrizko deituradunek euskaraz idazten ikustea.
|
|
Baina gure bakoitzaren ezagumena da epaile bakarra egia, eder eta on ororena, beste ordezkorik inoiz onartu ezin duena. Absolutu eta erlatibo
|
hitzek
ez dute zentzurik gure ezagumenaren arazoan. Ezaguera osoaren (inoiz ez bete betea) eta mugatuaren berri hitz egin behar dugu.
|
|
Gure bizitza arruntean —ez filosofian— darabilguna eta gure izanaren eta eginaren bihotza, muina, erdigunea den ‘Gogo’ hitza. Eta gogo naizen honek gogoetak, gogoak eta gogorapenak dauzkat; Santa Teresaren hizkuntzako ‘alma’
|
hitzak
ez du horrelako esanahi parekorik eta bere bereizketa antzu geratzen da. Beraz, gizakia gizaki adimenak egiten duela iritzia utziz (ratio= intellectus ak), zera esaten dut:
|
|
19 ‘Ezagule’
|
hitzak
ez du, batzuetan, nik esan nahi dudana ongi betetzen. Ezagule zerbait ezagutzen duena da.
|
|
Beste alderdian ez dago inoiz inon ‘maitasun’ hitza. Eta maitasun
|
hitza
ezean, ez dago ezagulerik, ez dago askatasunik. Nahi bezalako gurak, joerak eta abar onartuko baditu ere, ez dago mekanikotasun dinamiko bat besterik:
|
|
Askatu zuten goizean, han nengoen ni, komisaldegiaren aitzineko ostatuan haren aiduru. Militante bilduen artera atera zenean,
|
hitzik
ez sorik ez zuen neureganako.
|
|
Alabaina, Azkue, Landa, Lafitte eta Casenaveren hiztegiak, halaber Sarasolaren Orotarikoa deritzona, miazkatu ditut anitzetan, debaldetan.
|
Hitzak
ez dira falta noski, baina direnak itsusiak kausitzen ditut, eta ez baldin badugu gertakari sentsual horien izendatzeko solas positiborik atzematen, mundu kosmikoaren plazer linguistikoaren zurrunbiloetarik baztertuak izatea arriskatzen dugu. Pentsatzen dut halatan Bourdieurekin batera alorrak alor direlako, Iparraldean, ardi hazkuntza eta euskal kultura biak uztarturik eratu zen Hizkuntza Kontseilu berriaren lehen zeregin urgentea, sexuaren ele baikorrak euskaraz bideratzea litekeela, diru publikoa erabiliz bistan dena, Estatu erraldoi eta maitagarri baten herritar garenaz gain, zor zaiguna alainan!
|
|
Ni ez nintzen dantzazale, eta jarrita ematen nituen orduak, eskuak jotzen, musikarien arrimuan. Batere korapilo edo zimikorik ez nuen sumatzen, ez estomakan ez inon, baina
|
hitza
ez zitzaidan aisa ateratzen. Pozak kanka jo banindu bezala nengoen:
|
|
Ez zuen entenditzen zergatik zebilen adiskidetu nahizik pixka bat lehentxeago futaka aritu zitzaion anarkista hura, baina ongi hartu zuen gonbita. Ezin zituen burutik kendu ez bere aitaren
|
hitzak
ez Joserenak. Ezta Terexaren oroitzea ere.
|
2002
|
|
Baliteke, baina ziurtasunik ezean, hobe horretan ez tematu. Gauza da, goiko
|
hitzok
ez zirela bereak, Z. ARGIA bertatik jasoak baizik, jarraian argitzen zuen bezala.
|
|
eskizofrenia.
|
Hitza
ez zukeen ezagutzen nire aitaizunak. Gauza bai, ordea, eta harekin hainbat gizon gaztek.
|
|
Beste
|
hitzik
ez zuen Basotxek ebaki. Irrist egin eta uretaraino zilipurdika joan eta hantxe murgildu.
|
|
Izanere, aurrerapen zientifikoa bultzatzeko, ikerketek ekarritako emaitzen aurkezpenaeta eztabaida kritikoa baita ezinbesteko baldintza. Eta hemen eztabaida kritikoabere zentzu zabalean ulertu nahi dut, eztabaida
|
hitzak
ez baitu beti esan nahi bestebaten lana mesprezatzea eta ez onartzea. Eztabaidatzea izan daiteke, halaber, lanhorren alde onak balioetsiz eta hortik abiatuz, oraindik gutxi landu diren gai berriakplanteatzea, eta etorkizuneko erronka teoriko eta metodologikoak zehaztea.
|
|
Arrazionaltasunak bere
|
hitza
ez betetzeak (arrazionaltasun burokratikoa arrazoiaren aurka) eta kontrolerako gaitasun ezak (edo, Beck en hitzetan, modernizazioen arrakastek) modernitate arrunteko kategorien bidez garatutako pentsamenduekiko eta ekintzekiko ezinegona sortu du jendearengan. Arrazionaltasunaren arau sistemak, autoritaterako eta ezarpenerako botereekin, bere euskarriak leherrarazi ditu modu sistemikoan eta sistematikoan.
|
|
Transgresio
|
hitzak
ez du irakurketa bera kultura desberdinetan. Leku batean transgresiotzat har daitekeen zerbait, beste batean ez da horrela hartzen.
|
|
Alegia, izenda dezakegun heinean ezagutzen dugula mundua.
|
Hitzik
ez bada, ez dugu, ikusten?.
|
|
Beraz, kasu askotan eta askotan, giza komunikazioan
|
hitza
ez dator bakarrik, berbarik gabeko komunikazioaren zeinuekin lagunduta baino; inoiz, gainera, osagai ez berbalizatuak hitza bera ordezkatzen du. Giza komunikazioan, berbatuak ez diren horiek informazio ugaria eskaintzen dute.
|
|
Pentsa dezagun
|
hitz
ez estandarrak ezagutu nahi direla. Adibidez, b d g/ p t k motako aldaketak, hitz hasieran eta bokalaren aurrean.
|
|
Haurra marrazki bat egiten ari zela, soinu goxo batek gela hartan nagusitzen zen isiltasun pizua eten zuen. Ahots xume eta apal batek lagundurik, kantu triste baten antza hartu zion nahiz eta
|
hitzak
ez ulertu. Poliki poliki burua itzuli eta gizon zahar bat begiztatu zuen haurrak gitarra eskutan zuela, begiak itxita, berak abesten zuen kantaz gozatuz.
|
|
–Batzuetan bideratu... eta beste batzuetan ederki izorratu. Probabilitate
|
hitza
ez al duk aproposagoa horretarako. Txiripa?
|
|
Halako suertez, non gehiago sinesten baitzuen bere senean eta bere sentimenduetan, garunaren tolesduretatik iragazitako teoria elaboratuetan eta filosofia konplikatuetan baino. Eta,
|
hitzez
ez ezik, ekintzez ere nahi zuen, zerbait kreatiboa egin, zerbait erradikala. Horregatixe joan zen Granadako eskualde hartara, jakin zuenean bazela inguru hartan mugimendu alternatibo bat, gizartearen ohiko bizimoduarekin apurtu nahi zuena:
|
|
Baina hura ere argudio hutsala iruditu zitzaion, segituan. Toki Onatik hurbil jadanik, adiskide
|
hitzak
ez zuela beraien arteko harremana ongi izendatzen deliberatu zuen. Izan ere, bizi guztian zenbat hitz gurutzatu izango zituen Manuelekin?
|
|
aspaldi hartutako erabaki bat zela; beti atzeratzen eta atzeratzen, gauza asko zituela egiteko, tartean amonaren etxeko eskriturei buruzko ez dakit zer notarioarenean. Niregatik gelditu zenik,
|
hitzik
ez.
|
|
65 orrialdean bezalako ariketak. B rentzat, zenbaki
|
hitzak
ez ditzakete zuzenean kopia ikasleek (ereduzko zerrenda orri bestaldean baita); gogoan atxiki behar dituzte 65 orrialdean" gogoan hartu" dituztenetik orrialde honetan eman arte. Gisa horretan, memoria lantzen dute.
|
2003
|
|
Egunkarietan atzo gertatutakoaz ere ikusten da hori, bakoitzak ditu bere ikuspegiak eta bere interesak, eta interpretazioak horren arabera egiten dira. Objektibitate
|
hitza
ez zait asko gustatzen, subjektibitatea denean dagoelako, baina ni zintzoa izaten ahalegindu naiz liburu honetan, eta lanari ekitekotan gauza bat aterako zitzaidala uste banuen, orain beste bat atera zait, hain zuzen ere topatutako gauza batzuek iritzia aldarazi didatelako.
|
|
Helburu horiek logikoak eta onak izan daitezke. Baina batzuk kronometroa beste
|
hitzik
ez daukate. Beste galdera bat.
|
|
Baina, hiztegiok egikeran, oinarri bat izan dogu: gure artean zabaldurik dabiltzazan esku hiztegietan (Ikas hiztegian, esaterako) datozan
|
hitzak
ez doguz hemen sartu.
|
|
Brasilgo Legião Urbana taldearen" Quase sem quere" kantak ez zion burua argitzen laguntzen.
|
Hitzak
ez al ziren inoiz egiazkoak. Ia nahi gabe egin al zion horrenbesteko kaltea?
|
|
Ainhizek askoz arinago zuen burua, hegan bezala, Unaxen etxera joango zen eguna inork ez ezerk izorratuko ez ziola bere buruari aginduta. Jakin balu ere, ez zuen ardura handirik hartuko, Joxe gehien mindu zuena, egun hartan beraren aldetik ez galderarik ez bestelako
|
hitzik
ez entzutea izango bazen ere.
|
|
Bai, baina horrek ez dit arintzen azterketa guztiak zuzendu beharra, edota azken emaitzak erabakitzea Bibioten
|
hitzek
ez zuten lasaitu, antza.
|
|
Ulomek begietara begiratu zion, irribarre maltzur batez aurpegia okerturik. Baina ez zuen asko behar izan ulertzeko Bulmaren
|
hitzek
ez zutela atzerabiderik uzten. Txarto neurtu zuen jokoaren azken aurreko mugimendua, eta galtzea gustuko ez bazuen ere, ondo zekien unea ezagutzen.
|
|
Eta, zergatik ez, zelan egin zuen beretzako lekua ikastolan, irakasle inozo hura bidalirik. Baina neskaren
|
hitzen aurrean
ez zeukan erantzunik. Esaldi bakarra bururatu zitzaion:
|
|
Ate parera iristean gure atzetik datorrenari bidea ematea, trafiko seinaleak errespetatzea edo solaskidearen
|
hitza
ez galaraztea haurtzarotik ikasitako arauak dira.
|
|
Orduko Santamariaren hitzaldi hura berrirakurri nahiz bilatu ditut Pauen, 1953an eman ziren Frantziako XL. Aste Sozialen aktak. Badira hor teologo, soziologo, legelari, irakasle jakintsuen hitzaldi interesgarriak, baina gure adiskide zenaren
|
hitzik
ez.
|
|
Bertan parte hartu zutenen artean zeuden Martin Orbe eta Xabier Kintana. Ez dakit azken horren
|
hitzak
ez ote diren adierazgarriak azaroko bileraren emaitzak ulertzeko. Kintanaren ustez, «euskal unibertsitatea hasteko unibertsitatea izan luke,?».
|
|
Despilfarratzea zen hori. Ondo zekien Matiasek despilfarratu
|
hitza
ez zela hitz garbia; ez etimologiari begira, ez kontzilio eklesiastikoei begira. Hala ere, despilfarratu hitzaz akordatu zen, eta despilfarratu hitza zeukan gogoan kalera irten zenean, eta despilfarratu hitza zeukan gogoan goizeko hirugarren etxera sartu zenean.
|
|
–Da gauza bat esan eta pentsatu litekeen baino ezelenteagoa, admirableagoa, jaun bat infinitamente poderosua, sabiua, justua, printzipiua eta fina gauza guztiena –esan zidan ezin azkarrago, atzeko hitzak aurrekoari aurrea hartu nahi balio bezala, eta,
|
hitzik gabe
ez ezik, arnasarik gabe ere uzten ninduela.
|
|
Berdin zitzaion. Rakelek esandako
|
hitzak
ez zituen ia entzun. Indarrik ez zuela?
|
|
" Bizitza lau egun dira, saia gaitezen gutxienez hiru ongi pasatzen", irakurria nuen Herioren kantua nobelan, seguruenik Rayren emaztearen ahotan. Nik ere hori esan nahi izango nion Teresari, baina ez
|
hitz
ez hitzondo geratu nintzen, begirada leihoaz beste aldeko iluntasunean iltzatua. Ingeniari italiarrak zoko moko ilun horietan egingo zuen bere buruaz beste.
|
|
ETArik gabeko euskal gizarteak, kritika larriak egiteko dizkion arren, kontsideratuko du kanta zahar batek dion demokrazia ez dela beti zerri teen artean, ikastoletan ilegaltasunaren kultura bat barneratzen dela ematen du, nahiz eta ez den egia. Herritar heziketa egiten denean, sekten mehatxua aipatzen da zuzen den maneran, baina
|
hitzik
ez da ateratzen hain hurbil daukagun herriaren askatasunaren aldeko politika larruz gorde ETA sekta militarraz. Euskaraz ikasteko helburu bakarraz haurrak ikastolan jarri dituzten gurasoak hein bateko beldurrean bizi dira.
|
|
Baina beharbada nik ‘arazo’ deituko niokeenari Kuhnek ‘puzzle’ deitzen dio; eta gauza ziurra da
|
hitzei buruz
ez dugula nahi eztabaidatu.5 Beraz, Kuhnek egiten duen zientzialarien tipologiari buruz zerbait orokorragoa esango dut.
|
|
hatzik ere ez dauka, hatz markarik ere ez, beraz. Zure
|
hitzek
ez lukete fitsik balioko inoren aurrean. Horixe esan zuten.
|
2004
|
|
Orain oso konplikatua iruditzen zaigu, PPren agintearen ondorioz Konstituzioaren interpretazio oso murritza egin delako. PPk ez ditu ez euren
|
hitzak
ez ahalmenak errespetatu. Gainera, arau juridikoak herritarren eskaeren beharretara moldatu behar dira.
|
|
Laponia, Eskandinavia iparraldean kokatuko dugu, baina Laponia
|
hitzak
ez die muga politiko edo administratibo jakin batzuei erantzuten, muga kultural batzuei baizik. Saami herria Norvegia, Suedia, Finlandia eta Errusiako Kola penintsulan bizi da, guztira 70.000 inguru dira eta gutxi gorabehera honela banatuak daude:
|
|
Gutun labur eta zehatzak bidaltzea gomendatzen dute eta, Hego Amerikako herrialde batera zuzenduz gero, padrino
|
hitza
ez erabiltzea gomendatzen da, eskualde batzuetan termino horrek botereari lotutako konnotazio negatiboak dituelako.
|
|
Horrez gainera,
|
hitzak
ez dira ia behin ere nahikoa izaten pentsamenduak transmititzeko.
|
|
Sutzen ari zara eta gauza mingarriak esaten hasi zara.
|
Hitzak
ez du inoiz haserretzeko izan behar, barruak lasaitzeko, espiritua goxatzeko baizik.
|
|
Ez dakit euskal baratze jori eta ugarian bizi nahi duten askotxorentzat
|
hitzok
ez ote diren gogor samarrak izango. Orain eta hemen hizkuntzari bakarrik nagokio, identitate kontuak beste toki batean jorratuak ditugulako.
|
|
Ikus dezagun euskarari aplikatu nahi zaion politika eredua: . Arrazoi zientifiko sendoetan oinarritutako hizkuntza plangintzarik onenak ere. Josune Aristondoren
|
hitzok
ez dira aldrebesak gure hizkuntza politika ofiziala zertan den jakiteko, huts egingo luke herritar gehienak horren alde ez baleude.
|
|
Legearen hitzez aitortua, egitez ukatu izan da. Legearen
|
hitza
ez da gorpuzten gure elebitasunaren sistema honetan, eta, egitez, hiztun elebakarrak dira ereduen sistemak sortzen dituenak, euskaldun izatea euskara erabiltzea dela onartzen dugun unetik.
|
|
Ezkerraldeko fabriketan erdaldunak trumilka sartzen ziren eta Bizkaiko kaletarrek euskara pidjintua zerabilten, Sabinok euskararen idaztea, eta «euzkera ona» hiztegi garbi batekin idaztea bultzatu nahi izan zuen. Euskara hobearen egiteko lparraldeko idazleen tradizioan eta Hegoaldeko batzuen idazkietan hitzak aurkituko zituen, baina idazki horik ez ziren inon erosgai eta sarritan jadanik euskaran errotu
|
hitzak
ez ezagutuz bere izparriak eskaini zituen.
|
|
Beraz, ondo asmatua denetz arazoa alde hatera utzita, ez dago berri bat asmatzen ibili beharrik lehendik daukagunak gure izatearen berri ematen digu nean (159). Euskal Herria
|
hitzak
ez duela euskallurralde osoa besarkatzen, eus kaldunena bakarrik, eta, ondorioz, hitz desegokia dela euskal nazioa adierazte ko. Galdera honentzat ere badu erantzuna, eta da, adibide bat jarriz, Olite eta Lizarrako jendeari Euzkadi Euskal Herria bezain arrotz egingo zaiola.
|
|
heskuara, eskuara, heuskara, euskara, euskera, esko ara, uskara, etab. Hala izan bada, honek esan nahiko luke entzule guztiek hitz hori hots horrekin entzun zutela. Euzkera
|
hitza
ez da agertzen euskal literatu ran. Datu hau konstatatzetik hasi behar da.
|
|
inplikatzen dituelako; (6) sintetikoa. Ekai?
|
hitzak
ez duelako mutil ezkongabe, inplikatu beharrik, imajina baitezakegu Ekai ezkonduta dagoela, kontradikzioan erori gabe.5.7 Quine ren kritika analitiko/ sintetiko bereizketari eta, esanahi, kontzeptuari. Two dogmas of empiricism?
|
|
Globalizazioaren afdeko profetek etorkizuneko bakearen itxaropena ez delainolaz ere beteko aurreratu zuten, eta askotan nazioarteko gatazka horiek ezin justifikatuzko gerretan amaitzen direla. ...uten filosofoak; eta haien arteko batzuek gai honetaz lan bereziren bat idatzi dute (gogoraditzagun Tuzididesen Peloponesoko gerraren hisloria, Grocio ren Gerra eta hakearenzuzenbidea, Kanten Zum ewigen Frieden, Kelsenen Peace thrmtgh Law, Jaspers cn DieAtombombe und die ZukunJ' des Menschen, etab.). Halere, Bobbiok esan duenez, bonbaatomikoaren ostean gerra bai ala ez galderari buruzko azken
|
hitza
ez da oraindik esan.
|
|
eta, cives? latinezko
|
hitzek
ez dute, polis, eta, polites hitz grekoek adierazten dutena adierazten.
|
|
Soberan dago esatea, kritika
|
hitzarekin
ez dugula nahi jaberik gabeko, maxiaketa, axolagabea, kaxkarin eta desegokia. Kritika zuzenak bakoitzaren nortasunak abalatuajoan behar du:
|
|
** Udalek
|
Hitza
ez laguntzea tristea da**
|
|
ez da arrain bat, ugaztun bat baizik: baleari buruzko ideia aldatu dugu, baiña
|
hitza
ez. Ez dugu Logika’ren arabera jokatzen.
|