|
2000
|
|
|
*. Liburu honetan citizen kontzeptua herritar
|
hitzaz
adierazi dugu, eta citizenship kontzeptuaherritartasun hitzaz. Hitz horiek hobetsi ditugu, askok erabiltzen dituzten hiritar/ hiritartasun hitzenordez, uste baitugu euskaraz azken hitz hauek markaturik daudela semantikoki, eta hirietan bizi direneidagozkiela soilik (zuzentzailearen oharra).
|
|
|
Ezin dituzte beren gerorako egitasmoak askatasunaz kudeatu bakarrik, eta espainiar tutelapean jarraitzeko tenorea onartu beharra daukate betiere. Hiru
|
hitzetan
adierazita, askatasuna ukatzen zaie.
|
|
|
Trauma eta gatazkahauek, konzientzia hartze jarraitu batera daramaten ariketa eta eszenaratzeazdinamizatzen dira. Prozesu honetan sortzen diren fenomeno transferentzialakaztertu eta
|
hitzez
adierazteak, unean uneko aldaketa baimenduko duen iragantasuna ematen diete bizipen hauei.
|
|
|
Psikodraman, errepresentazio dramatikoaren bidez, taldean iraganeko, oraingoedo etorkizuneko egoerak bizitzen ahalegintzea da eginkizuna. Psikoterapia edopsikoanalisia ez bezala, non horrelako bizipenak
|
hitzez
adierazten diren, psikodraman ekintza inprobisatua erabiltzen da. Horretarako, errepresentazio dramatikoaproposatzen duenak, edo horren protagonistak, beharrezko pertsonaia guztiakjartzen ditu ekintzan, eta, ego laguntzaileek?
|
|
|
Euskal hizkuntzan hitz bat baino gehiago erabili behar ditugu gaztelaniazko edo frantsesezko audiencia/ audience
|
hitzen bidez
adieraz daitezkeen esangurak geure egiteko. Alde batetik, entzule indizea edo entzuleria berbak darabiltzagu euskaraz honako hau adierazteko:
|
|
|
Handik atera ginenean, ordea, gizon bat atera zitzaigun biderat, eta, so ere egiten ez zidala, Mignon besarkatu eta zaflako amoltsu bat eman zion ipur-masailean. Eta, bat batean, ene anaiarekin gertatu zitzaidan bezala Elbira zela kausa, jeloskor sentitu eta besoa tinkatu nion, frantsesez erraiten niola, haserre, ezen utz zezala Mignon bakean; gizonak ez zuen nik
|
hitzez
adierazia ulertu —zeren eta holandarra baitzen, berehala jakinen nuen bezala—, baina bai keinuz adierazia, eta, hala, hark ni paparretik atxiki, eta ulertzen ez nizkion hitzak erran zizkidan. Eta, noiz eta baitzirudien ezen muturka hastera gindoazela, Mignon tartean sartu eta ene alde atera zen, erraiten ziola gizonari ozentki nik ez dakit zer, holandesez segur, zeren eta Mignonek holandesez eta frantsesez baitzekien eta nik ez nion ulertu.
|
|
|
Hura niretzat zer izan zen, zelako zartada mingarria eta zelako barru urraketa sufritu nuen, ez dago
|
hitzez
adierazterik. Ez naiz horretan alferrik hasiko.
|
|
2001
|
|
|
9 Hemendik aurrera literatur kritikan errusiar formalistez geroztik onartua den" historia/ diskurtso" dikotomiaz baliatuko gara. Bi
|
hitzetan
adierazteko, testu narratiboek kontatzen dutenari (pertsonaia batzuek leku eta espazio batzuetan burutzen dituzten istorioak) HISTORIA deritzo.; eta eduki hori testuan azaleratzen den moduari (narratzaile mota desberdinak erabiliz, fokalizazioez baliatuz, denbora) maiztasun/ hurrenkera) desberdinekin,...) DISKURTSOA.
|
|
|
Arrazoi horrengatik,, Daniel Zabalegirekin batera pertsonaia nagusia Iñaki Abaituak garaiak eskatzen zizkion konpromisoei egin zien aurre. Albertok" kide" batzuk kotxez eramateko eskatzen dion eszenan, Iñakiren ideologia hitzez
|
hitz
adierazten zaigu:
|
|
|
Erretorika liburuek zera diote: ikusten dena
|
hitzen bidez
adieraztea litzateke irudia. Gehienetan hitzez ematen den ikustezko hori erreferenterik gabe adierazten da.
|
|
|
Kristauen Itun Berrian bada gai honi buruzko esaera bat, latinez eta euskarazko irakurraldian ulerterraza ez dena: " Bere bizia (uxn) maite duenak galdu egingo du; baina mundu honetan bere bizia (uxn) gutxiesten duenak betiko bizitzarako (Z<n) gordeko du." 96 Guk ‘bizitza’ hitz bakarrez erabiltzen duguna, grekoz hiru
|
hitzez
adierazten da Itun Berrian: fiios, uxn, Z®n hitzekin.
|
|
2002
|
|
|
" Eleberri" hitzaren adierak Orotariko Euskal Hiztegian begiratuz gero, segituan ohartuko gara adibide zaharretan adiera negatiboa duela, zurrumurru edo esamesaren parekoa. XX. mendean aldatu zen eleberri
|
hitzaren
adierazia, lehenengo hamarkadetan erabili ohi zen" irakurgai" hitzaren ordezko gisa erabiltzen hasi zenean. " Eleberri" hitzaren baliokideak
|
|
|
Eta horixe da, finean, poetikak eta modak alde batera utzita, eleberri bati eskatzen zaiona, munduak eraikitzea, fikziozko mundu sinesgarriak sortzea. U. Ecok esan bezala, tresneria egokia eduki arren, hitzak eduki arren, pauso bat haratago joaten ahalegintzen baita eleberria, esanezina den hori
|
hitzez
adierazten. Rem tene, verba sequentur.
|
|
|
1996). Jakina denez, dela generoari berari eman zaizkion izenengatik (novella, romanzo, nouvelle/ roman), dela luzera edo fikziozko edukiek definizioan izan zuten garrantziagatik, eleberri
|
hitzarekin
adierazten denaren inguruko bibliografia eta eztabaidak ugariak izan dira. E. M. Fosterren definizio ezagunetik hasi(" Eleberria luzera jakineko fikziozko prosa da; hau da, 150.000 hitz inguru dituen testua") eta Bajtin, James, Gide, Benedetti, Sábato edo Kunderak eman dituztenetara, gauza bat da etengabe argi geratzen dena:
|
|
|
Trebezia
|
hitzak
adierazten du gaitasun sozial hori ez dela nortasunaren ezaugarri bat; ikasi egiten dela eta estimulu jakin batzuei loturiko erantzun sorta dela.
|
|
|
Bi atal nagusiei lekua egin aurretik, bai zer nolako beharra duen gizarte garaikideak urrats berri bat emateko, baita zer nolako zailtasunak eta oztopoak dauden urrats hori emateko zenbait erakunde eta talderen jarrerengatik ere, azalduko da jarraian. Edo aurrez esandako
|
hitzekin
adieraztearren: anbibalentzia onartzeko erronkak zer nolako zailtasunak dituen erakutsiko da ondoko orrialdeetan.
|
|
|
Izan ere, nire lagun guztiek badakite eta errespetatzen naute, eta, bestalde, mutil bat ezagutu dut, eta harekin nago; eta ez dut uste egoera transmititzen dizkidan zirrara eta emozioak beste gizakiek bizi dituztenetatik bereiztu daitezkeenik. Hainbeste amestutako laugarren etapan nago jadanik (geroago argituko dudan bezala), konturatu gabe, amodioarekin batera dastatzen ari naizen eta
|
hitzetan
adierazi ezin daitezkeen sentsazioek beldurtzen, baina, era berean, hunkitzen eta liluratzen nautela.
|
|
|
Semearenganako errukiak gora egin zuen nigan, hitz haiek aditzean. Haren bakardadeak, eta haren
|
hitzek
adierazten zuten desanparoak, biziki txunditu ninduten. Aldi berean, haren buruan bor bor zebilena ulertu beharrez, adimena zorroztu zitzaidala edo nabaritu nuen.
|
|
2003
|
|
|
Pello erraietan, Luis, Martxelo, Fermin eta Inma buruan eta Txema, Xabier biak, Iñaki eta Joan Mari bihotzean ditudala, sentitzen dudana
|
hitzez
adierazteko gauza izango ote naizen beldur, ekiten diot zeregin honi. Eta barka biezait Maloresek ez baldin badut menderatzen ez dudan ofizio honekin asmatzen, gorputza hitzatan baino musika sonante batean baitabilkit traboka.
|
|
|
Beti gustatu izan zait,
|
hitzez
adierazteko erraztasuna dudalako. Irakurtzea, idaztea eta entzutea asko gustatu zait txikitatik.
|
|
|
Esan euskun... esan zigun,
|
hitzez
adierazi zigun.
|
|
|
Kontua da, kontzienteki, nolako emozioak ditugun ezagutzea, zer sentitzen dugun bereiztea, eta
|
hitzez
adierazteko gai izatea.
|
|
|
Adingabeak, halaber, errekurtsoa aurkez diezaioke hitzez epaileari, edo
|
hitzez
adieraz diezaioke zentroko zuzendariari errekurtsoa jartzeko asmoa duela; zuzendariak adierazpen horren berri luzatuko dio adingabeen epaileari, gorago aipatutako epean. Azken kasu horretan, adingabeen epaileak bidezkoak diren neurriak hartuko ditu, adingabearen alegazioa entzun ahal izateko.
|
|
|
Izoztuta bezala gelditu zen. Nerabe tontolo baten antzera gorritu zen, eta ez zuen
|
hitzik
adierazten asmatu. Berriro presatu genuen, suhartasun handiagoz eta guztiok batera, eta gizajoa negar kontsolaezin batean lehertu zitzaigun.
|
|
|
Baina ez da txikiagoa fededunen baitan eragiten duen eraldaketa, seigarren aginduaz hitz egitean aipatu dugun bezala. Historian lehenengo aldiz, erlijio batek fededun guztiei agintzen die nork bere burua sistematikoki azter dezan, arakatu eta
|
hitzez
adieraz dezan; beren kontzientziaren irrika txikiena eta desio ezkutuena ere hitz bihurtu, eta lotsarik gabe plazaratu dezan. Delumeauk dioen bezala," entre el âconócete a ti mismoâ de Sócrates y el de Freud se produjo, como vÃnculo y como multiplicador, la aportación enorme de la confesión tal como fue enseñada y vivida en el catolicismo" (1992a: 10).
|
|
|
eta
|
hitzez
adierazi
|
|
2004
|
|
|
Horrela, ikasten ari garenaren inguruan hitz egitea garrantzitsua da, kontzeptu berri bat ahoz adierazterakoan ikasleak kontzeptu hori garatu eta osatu egiten baitu. Kontzeptu hori nahiko garatua egon daiteke ikaslearen buruan, baina
|
hitzez
adierazi arte ez du (gu) jakingo benetan barneratu duen ala ez. Elkarrizketa hori, jakina, ez da irakasle eta ikasleen artekoa soilik; ikasleen artekoa ere bada.
|
|
|
Garai haietan hiztun izan zitezkeen bonbak, hitz hutsekin erran ezin zena adierazten zuten nonbait. Gaur
|
hitzez
adierazi ezin daitekeen zer adieraz dezakete horrelako ekintzek?
|
|
|
Geure hizketa modua dugu gizakiok ispilurik gardenena, geure izate ezkutuaren salatari zorrotza. Victor Gómez Pinen
|
hitzetan
adierazteko, hona, labur zurrean, azpimarratu nahi dugun barrentasunaren neurria: –Hizkuntza mailako kontraesanak gizakien esentziaren kontraesanak dira?. 526
|
|
|
Nolanahi ere, ahozko adierazkortasunaren adigaia mugarritu nahi digu lehenik bertsolariak: . Ahozko adierazkortasuna mundua ahoz espresatzeko ahalmen gisa ulertzen dut, hizkuntza adierazpen posible guztietan
|
hitzez
adierazi nahi dena era esanbetean azaltzeko gai izatea. Era esanbetean da, hitzak dioen eran?
|
|
|
Ezin da
|
hitzez
adierazi.
|
|
2005
|
|
|
Armad Balsebre ren
|
hitzetan
adierazteko (1996: 61), intonazio diferenteekin esandako hitz berberak esanahiak ere ezberdinak ditu. Esatariak jakin du, beraz, zein igoera edo zein jaitsierarekin ahoskatuko duen testua semantikarekin kontrasteak egiteko, halako edo honako esanahiak emanez.
|
|
|
Ertz egonkorretako prozesu nabarmenetariko bat subsidentzia da. Subsidentzia
|
hitzak
adierazten du denbora tarte nahiko zabalean arro sedimentario baten (ez da zertan itsas arro bat izanik) hondoaren hondoratze progresibo erregular edo ez erregularra. Ertz egonkorretan kontinenteetako higaduraren ondorioz sortutako metakinak jatorri biologikoko sedimentu ugariekin nahasten dira, munduan ezagutzen diren sedimentu pilaketa lodienak (10 km) sortuz.
|
|
|
eskolak, enpresak, familiak, etab. Bitartekaritzaren abiapuntua da indarkeria behar bezala bideratu ez diren gatazka txikien ondorio dela. Sistema hori aldezten dutenek uste dute gatazka bat
|
hitzez
adierazi ezin izateak frustrazio bat sortzen duela, eta horrek eraso bat eragiten duela. Hori dela eta, bitartekari inpartzial baten figura sortu behar da, alderdiei gogoeta egiten, hitz egiten eta hitzarmen bat adosten laguntzeko.
|
|
|
Eta hala esan bazion ere, agian ez zion halako gauza bat benetan halaxe pentsatzen zuelako esango. Gizon batzuek zailtasunak dituzte euren egiazko sentimenduak
|
hitzen bitartez
adierazteko orduan. Damianek agian ez zuen nahi egiazki Lupe bere bizitzatik betiko irten zedin.
|
|
|
"
|
Hitzek
adieraz dezaketena baino gorakiago mintzo dira etxeok, gure erregimenak arrantzaleenganako duen maitasunaz".
|
|
2006
|
|
|
Egin eginean ere, gaztelaniaz batera zein bestera agertzen dira párrafo eta apartado aipamenak. Euskarazko bertsioan, ostera, orain arte bezala jokatu izan da, alegia, párrafo aipatzeko, paragrafo zein lerrokada terminoak erabili izan ditugu, hori zenbatuta edo zenbatu gabe agertzearen arabera, hurrenez hurren; apartado
|
hitza
adierazteko, berriz, idatz zati erabili da orokorrean, baina ez beti, batzuetan gaizki emanda datorrelako gaztelaniaz. Laburrean esateko, artikuluaren zatiketa hauxe izango litzateke:
|
|
|
a.1) Gaztelaniazko puebla
|
hitzak
adierazten du baserritarrak barazki edo lekale mota bakoitzarekin egindako ereintza. Horregatik, ereintza hitzarekin eman da euskaraz:
|
|
|
i) Prozesuko lege honetan, rollo
|
hitzak
adierazten du auzi paperen multzo idatzia; izan ere, antzina paper horiek pergamino zatietan idatzi eta biribilkatu egiten ziren. Euskarazko bertsioan termino juridiko hori itzultzeko, mailegura jo da (erroilua):
|
|
|
– Agresioa modu zuzen batean edo modu sinboliko edo kreatibo bateandeskargatzen erakutsi (panpinekin, haserrea adierazteko marrazkiak egin,
|
hitzez
adierazi).
|
|
|
Hala ere, ez zen erritmo lasaia: bazen hor tentsio puntu bat,
|
hitzetan
adierazten ez zena, ekintzetan ere gauzatzen ez zena, baina isilaldietan sumatzen zena, begiradetan nabarmentzen zena.
|
|
|
" Lasaitasunaren kolorea omen". Elkarri
|
hitzez
adierazi gabe bazen ere, urdinaren aukera baztertzen ari ginela iruditzen zait, estereotipoei kasurik ez egite aldera, nonbait. Azkenean, baina, hura jo genuen egokientzat.
|
|
|
Ez da arintzeko premia ematen didan kezka bat. Nolanahi ere,
|
hitzekin
adierazten ez nuena barne  zirrarek salatzen zidaten: banekien zer zen Umberto, banuen haren sexualitatearen nondik norakoen susmoa, baina horren itzala ez zen nire baitan baizik barreiatzen.
|
|
|
Homerok, halere, heziketa prozesu tipikoagoa deskribatzen du Akilesekin, berriagoa, indarrari beste garrantzi eskaintzen baitio argitasunari. Haur zenean, artean haur ezjakina (npion ou tw eidoq’) zenean denak berdintzen dituen borrokan (omoiiou polemoio), eta ezjakina zenean gizonak goren bilakatzen dituen (ina t’ andrej arprepeej teleonai) Biltzarrean (agorewn), bere aita Peleok Fenix izeneko zamdaria eta laguntzailea jarri zion Akilesi —hori baita enemne
|
hitzak
adierazten duena—, eta hark irakatsi zion heroi gazteari bizitzan nola jokatu behar zuen51 Beraz, heziketa sistema homerikoan, balentria egile (nrhkthnra te ergwn) eta hitzen esale (muon rhthr) bilakatzen da Akiles52, baina zerbaitek erakusten du programa topiko baten aurrean gaudela, heroi honek, bere biografian, ez baitu Biltzarrean distirarik lortzen.
|
|
2007
|
|
|
|
Hitzez
adierazi ez bazuen ere, gertatutakoa benetan latza egin zitzaion Ignaziori, eta handik aurrera ez zen beste neska batekin maitemintzen saiatu, harik eta lanagatik Biurrunera hurbildu zen arte. Biurrun Nafarroako erdialdean dagoen herria da, Iruñeatik Tuterara arteko errepidean.
|
|
|
|
hitza
adieraziz, teknikariak egin badu,, emanikoa?
|
|
|
Musikak mezurik adierazten ez badu, soinua, zarata besterik ez da.
|
Hitzez
adierazten dugunak ere ez duberezko zentzurik hizlariaren eta entzulearen arteko prozesu intelektualik gabe.Europar kultura publizitate mezu hutsa izatera mugatuko da, baldin eta bizi duenkultura behar bezala islatzen ez badu.
|
|
|
–herritar? (countryman, paisano)
|
hitzak
adierazten omen du euskalnazionalitatea, euskaldunak ez dira inoiz citizen, citoyen enne,, hiritarrak, izan.
|
|
|
eta antzeko esaldienartean aukeratzeko eskatuz) hiru urte eta erdiko haurrak beren buruak deskribatzean ezaugarri psikologikoak aipatzeko gai zirela. Horrez gain, Eder-ek egiaztatuzuen haurrak beren burua egoeraren arabera deskribatzeko gai direla, eta, horiguztia kontuan izanik, ondorioztatu zuen adin horretako haurrek badutela Niarenikuskera psikologikoa, nahiz eta oraindik
|
hitzez
adierazteko gaitasunik ez izan.
|
|
|
Oso bestela, garapena aurrera doan heinean hainbat aldakuntza gertatzen zaio. Beste
|
hitzetan
adierazita, esanahiaren bilakaera kontutan hartu behar da garapenaren emaitza baita ezagupena eta hitzaren esanahiak errealitatea orokortzeko modu berezi bat suposatzen baitu. Vygotsky ren arrazoiketari jarraituz, haur hitzen haserako erabilerak beren esanahia osoa izango balu, haurrak pentsakera formalera iritxirik leudekeela adierazi luke horrek, eta hori horrela ez dela frogatzen digute gertakariek.
|
|
|
Adieraziari dagokionez, haur baten aurreneko hitzek perpaus osatu baten funtzioa betetzen dute. Semantikaren ikuspegitik, haurra esanahi multzo oso batetik abiatzen da, eta gerora bakarrik lortzen du unitate semantiko ezberdinak?
|
hitzen
adieraziak, menperatzea eta bereizita agertzen ez zen aurreko pentsamendua unitate horietan zatitzea.
|
|
|
Bere liburuan, Frogs into Princes (printze bihurtutako apoak), Bandlerrek eta Grinderrek ziurtatzen dute komunikazioaren magoek hiru jokabide arau nagusi dituztela: jasotzen duten mezua argi dute, erantzun posible askoren artean erantzun egokia emateko gai dira eta beste pertsona baten emozioak
|
hitzez
adierazi gabe atzemateko gai den zentzumen zorroztasuna dute.
|
|
|
Alkate izandakoa eta zinegotzi ohi batzuk pleno aretoan ziren. Udal ordezkarien partetik ongi etorri
|
hitzak
adierazi ostean, udal batzordeetan EAJ k izango dituen aldaketen berri eman zuen Maribel Vaquerok.Aipatu bezala, berehala plenoak bestelako itxura hartu zuen. Zeresana eman zuen lehen gaia, ordenantza fiskaletan egin beharreko aldaketak izan ziren.
|
|
|
Beraz, aipatu aurreko lehendakariaren
|
hitzekin
adieraziko dugu gure aukera garbia, nire arazo hauen hausnarketari amaiera emanez:
|
|
2008
|
|
|
Egin eginean ere, gaztelaniaz batera zein bestera agertzen dira párrafo eta apartado aipamenak. Euskarazko bertsioan, ostera, orain arte bezala jokatu izan da, alegia, párrafo aipatzeko, paragrafo zein lerrokada terminoak erabili izan ditugu, hori zenbatuta edo zenbatu gabe agertzearen arabera, hurrenez hurren; apartado
|
hitza
adierazteko, berriz, idatz zati erabili da orokorrean, baina ez beti, batzuetan gaizki emanda datorrelako gaztelaniaz. Laburrean esateko, artikuluaren zatiketa hauxe izango litzateke:
|
|
|
Honek, baina, beste bat eta beste bat eskatu zizkion, beste bat eta beste bat, hainbeste hunkitzen zuten Andaluziako haurtzaroa oroitarazten ziotèn kantek, alde batetik, eta hain sartzen zitzaion barrura kontsularen ahots zakar bezain indartsua, bestetik?
|
hitzez
adierazi ezin den mina aditzera ematen baitzion kontsulak, honek bere ahotsarekin erraietatik ateratzen zuena, markesari agerian eta begi bistan jartzeko: denbora joanaren eta existentziaren mina, nostalgia infinitu batek leundua eta ematua.
|
|
|
Inor ez zitzaion, ordura arte, hartara ausartu; ez zuen holakorik onartu ere egingo. Baina
|
hitzek
adierazten zutenaren kontrako esanahia emanaz, edo agian eman nahian, idazten zion Antoniok. Horixe atera zuen lehen irakurketatik.
|
|
|
Euskalduntasunaren eta abertzaletasun erdaldunaren arteko etena, eten nabarmena bezain etsigarria, egiaztatua geratu dela dirudi herritarren iritzi jarreretan. Hona hitzez
|
hitz
adierazia:
|
|
|
Zein familia atsegina, eta etxea, sekulakoa. Ez dut
|
hitzik
adierazteko, baina bizi nintzateke hor?
|
|
|
gurdiaren karrozeria esateko Foix apaizak omen argan > > hitza bildu zuen eta erromaniko mailegua zitekela dio Lhanderen hiztegiak, baina gazte denboran ez dut organtetxe> baizik entzun. Noski abade guztiek ez zuten labo rantza dastatu, eta ikasiko zuten euskaraz etxe>
|
hitza
adierazi zabalekoa dela, zerbai ten karrozeria, edo ingurua adierazten duela, hala nola leiho etxe, > makina etxe> eta organtetxe.
|
|
|
1885ean euskaraz euskalki guztietan ostadar
|
hitza
adierazteko berben berri eman
|
|
|
|
Hitzen
adierazia erreferente juridikoa delako, ez dute bizitza arruntean parekorik.
|
|
|
Beste euskalkietan honelakoren bat esan nahi du gutxi gora behera: zerbait gaiz ki egin edo inoren aurrean irrigarri geldituaren ondorioz edo... norberak bere burua rekiko senti dezakeen egonezin eta erreparoa; eta aurreko euskalkietan ahalke, > ge>
|
hitzak
adierazten duena, alegia24 Horrez gain, batez ere bizkaieraz,, nagusi eta errespetuzko pertsonenganako begirunea, adierazten du.
|
|
|
Euskaltzaindiaren (1991: 54)
|
hitzek
adierazten digute ostera ere egitura hauen inguruan zer zalantza sortzen den: –Aurreko atalean azaldu dugun atzizkiaren, ekintza?
|
|
|
hitza ez zait egokiena iruditzen. Re Evolution?
|
hitzak
adierazi nahi duen prozesu baten bat bateko bizkortzea definitzeko. Baina berba egokiagorik ezean, Industria Iraultza, Frantziako Iraultza eta Errusiako Iraultzari buruz hitz egiten jarraitu dugu.
|
|
|
Hasieran, haurrek bokalak erabiltzen dituzte silabak adierazteko. Bi silabako
|
hitzak
adierazteko, bi bokal; silaba bakarrekoak idazteko, bokal bakarra. Hori ekiditeko, letra batzuk eransten dituzte.
|
|
|
Hasieran, pintzel handiak erabil daitezke.
|
Hitzez
adierazi behar du marrazkian egiten duena (Auzias, 1981).
|
|
|
Etzana: alde batetik, marka komertzialak zein programen izenak eta beste hizkuntzetako
|
hitzak
adierazteko erabiltzen da; bestetik, hainbat informazio zehatz bereizteko testuan zehar agertzen direnean: fitxategien eta katalogoen izenak, programak, komandoak, etab.
|
|
|
...a bezala, Mallarmé k deitzen duen «fikziorat», «literatura zehaztugaberat» («vague littérature») lerratzen dela, antolaketa literario bihurtzen baita(, uvres complètes, Stéphane Mallarmé, op., Septentrio 73 or.)? «pure myth», du idazten Kenneth White-k(, 20 or.), hitzantolaketa birtual eta alferra, bidaiariaren Espirituak bere harriduraren objektua lilura bilakarazten duena, «mirak»
|
hitza
adierazten duen bezala, bi erran nahiekin ulertzen badugu (Septentrio, 25 or.)?. Beraz hemen atzematen dugu Mallarmé ren «Joko» nozioa: literaturak eginbehar metalinguistikoa du, gizakiaren funtsezko ahal honen kontu eman behar baitu:
|
|
|
Espainiako ospitaleek arnas gutxiegitasunaren eta emozioak
|
hitzez
adieraztea galarazten duen desordenaren arteko erlazioa aztertu dute
|
|
|
Emaitzekiko proportzionala. “Zaila da
|
hitzez
adieraztea sentitzen dena, baina pertsona hobeak egin dizkigu”, dio adoptatzaile batek.
|
|
|
Sekuentzia ezin laburragoez egindako muntaketa (nolabait deitzearren). Dena
|
hitzez
adierazi behar inperatibo hori, momentu lotsagarriz beteriko elkarrizketak utziz. Akzioaren eta denboraren inkoherentzia eskandalagarria; telesail txarrenen moduan astebetean pertsonaiei hamaika gauza gertatu, pentsaera guztiz aldarazi.
|
|
|
batzuk, Sibilian umetan ikasiak, flamenkoarekin eta cante hondoarekin zerikusia zutenak, eta besteak, Ameriketatik ekarriak, oso beste era batekoak; bere hitza betetzeko, sail bakoitzeko kanta bat eskaini zion markes jaunari. Honek, baina, beste bat eta beste bat eskatu zizkion, beste bat eta beste bat, hainbeste hunkitzen zuten Andaluziako haurtzaroa oroitarazten ziotèn kantek, alde batetik, eta hain sartzen zitzaion barrura kontsularen ahots zakar bezain indartsua, bestetik...
|
hitzez
adierazi ezin den mina aditzera ematen baitzion kontsulak, honek bere ahotsarekin erraietatik ateratzen zuena, markesari agerian eta begi bistan jartzeko: denbora joanaren eta existentziaren mina, nostalgia infinitu batek leundua eta ematua.
|
|
|
Etorkizunarekin amets egitea libre da. Ametsak
|
hitzekin
adieraztea zilegi da.
|
|
2009
|
|
|
Dieta osagarriak erabiltzekotan, hitzez
|
hitz
adierazten duten horretarako erabili behar dira: osagarri izateko, alegia.
|
|
|
Poemak, Gandiagak beti eduki duen erlijiositate modua, kristautasunaren eta eroso zurrean haren panteismoa deitu denaren sintesi perfektu, harmonikoa bizi du. Jainkoa
|
hitzaz
adierazi duen gizadiaren itxaropenarekin, arima hitzaz adierazi duen gizadiaren aspirazioekin, Jainkoa eta arima hitzak gabe (hots, jakin ezer jakin gabe), konfiantzaz betea bihotza.
|
|
|
Poemak, Gandiagak beti eduki duen erlijiositate modua, kristautasunaren eta eroso zurrean haren panteismoa deitu denaren sintesi perfektu, harmonikoa bizi du. Jainkoa hitzaz adierazi duen gizadiaren itxaropenarekin, arima
|
hitzaz
adierazi duen gizadiaren aspirazioekin, Jainkoa eta arima hitzak gabe (hots, jakin ezer jakin gabe), konfiantzaz betea bihotza.
|
|
|
Zerbait gehiago, hala ere, kontatu nahi nizun, esaten ari natzaizunaren harira. Baina barruko sentimenduak
|
hitzez
adieraztea ez da erraza. Hara.
|
|
|
Etxetik alde egin zuen gaztea eta aurrean duen gizona pertsona bera dira, eta, hala ere, Marie Jeanneri iruditzen zaio zerbait aldatu egin dela. Dominiquek soinean daramatzan jantzi finak sintoma bat (hutsala agian) baino ez dira?, baina zerbait hori ezin du
|
hitzez
adierazi. Dominique izan, bada, baina ez da.
|
|
|
Garai gatazkatsuak egokitu zitzaizkion Lekuonari Akademiaren buruzagitzan, batasunerako lehenengo urratsak ez baitziren errazak izan. Euskaltzaindiak Arantzazun hartutako bidetik gerora aldendu egin bazen ere, euskara idatziaren batasunaren aldekoa zen Lekuona, Arantzazuko Biltzarraren hasieran eta bukaeran euskaltzainburu gisa egin zituen
|
hitzek
adierazten dutenez. –Min oiek gora beera, egin beharreko lana [da], batasun lana.
|
|
|
Are gehiago gertakari bereziki saminakpublikoki denon aurrean behin eta berriro plazaratu beharrean dauden lekukoenkasuan (tratu fisiko zein psikologiko zein tortura kasuetan, adibidez, norberariegindako bortxaketak zein gertuko edo senitartekoei egindakoen lekuko izaterabehartutakoen kasuetan). Kasu horietan oroitzea berez mingarria izanagatik, publikoki berriro ere
|
hitzez
adierazi beharrak orduko infernua bizitzearekin alderatuizan dute lekukoek. Eta ororen gainetik, hitzezko adierazpenek bizi izandakoarengaineko egiazkotasuna zalantzan jar dezaketelako sentimenduak ezinegonaareagotzen du.
|
|
|
Hizkuntza guztietan, ordea, elementu semantikoak ez dira modu berean lexikalizatzen, hau da, hizkuntza guztiek ez dituzte azaleko elementu berberak erabiltzen elementu semantikoak
|
hitzez
adierazteko. Talmyk, munduko hizkuntzak harreman horren arabera sailkatu nahian, dikotomia tipologiko bat proposatzen du, mugimenduzko ekintzen osagai nagusia (Bidea) adierazteko erabiltzen den azaleko elementua oinarri hartuta:
|
|
|
Keinuen eta hitzaren arteko lotura zuzenagoa ere izan liteke, keinuen bidez haurrek beren eskuak esanahiak adierazteko erabil ditzaten, hitzak osatzeko zailtasunak dituztenean. 1982 urtean, Linda Hartzekodolo eta Susan Goodwyn psikologoek jakin zuten haurtxoek keinu sinpleak erabiltzen dituztela esateko gai ez diren
|
hitzak
adierazteko. Adibidez, usaindu egin daitezke “lore” bat aipatzeko, “txakur” bat erakusteko, edo besoak astindu “txori” bat adierazteko.
|
|
|
Batetik, aldagai emozional jakin batzuek elikadura nahasteen garapenean zeregin garrantzitsua duten jakitea; eta, bestetik, mota horretako asaldura bat izateko arriskua duten eta dagoeneko garatu duten emakumeen profil emozionalak zehatzago ezagutzea. Hala, aldagai emozionalak zehazten dira, hala nola emozioen pertzepzio negatiboa, adierazpen emozionalarekiko jarrera negatiboa, alexitimia —norberaren emozioak identifikatzeko eta
|
hitzez
adierazteko ezintasuna—, emozio negatiboak eta esperientzia emozionalari dagozkion aldagaiak arautzeko modua —emozio positiboen eta negatiboen maiztasuna, antsietatea, autoestimu baxua, eta elikadurak, pisuak eta gorputz irudiak gogo egoeran duten eragina— Beste aldagai bat ere hartu da kontuan: kontrol beharra.
|
|
|
Bere funtzionamenduaren oinarria erabiltzaileen artean edozein objektu edo zerbitzu trukatzea edo saltzea da. Horiek atariko orrietan
|
hitzez
adierazten dira. Etxebizitzak saldu edo alokatzen dituzten enpresek eta lana eskaintzen dutenek bakarrik ordaintzen dute.
|
|
|
Eluana Englaro gazte italiarrak 17 urte egin zituen koman, eta haren aitak epaitegietan borrokatu behar izan zuen alabak
|
hitzez
adierazitakoa bete zedin; hau da, modu artifizialean bizirik manten ez zezaten. Biurrunen ustez, egoera horiei aurrea hartu eta argibideak idatziz edukitzea garrantzitsua dela erakutsi zuen berriro ere Englaroren auziak:
|
|
|
Dena den, normalean bizitzan gertatzen dena gertatzen zaio Chloe honi: irudikatutako sexua, esaterako
|
hitzez
adierazten eta entzuten dena, interesgarriena eta emankorrena izan ohi da.
|
|
|
Distantzia eta denbora kontzeptuen jirabiran dabil diskoa, kantuen izenburuek iragartzen dutenez (Urteak, Paris 2006, Gertatu balitza, Aldatu nahian geroa...). Bere sentimenduak beste batzuen
|
hitzen bidez
adierazteko aukera duenez gero, Koldo Izagirre, Joseba Sarrionandia eta Gartxot Unsainen hitzak erabili ditu hainbat konposiziotan. Gehienak Goenagak sorturiko musikaren gainean idatziak dira; alegia, trikitilariaren eskariz eginikoak.
|
|
|
Zerbait gehiago, hala ere, kontatu nahi nizun, esaten ari natzaizunaren harira. Baina barruko sentimenduak
|
hitzez
adieraztea ez da erraza. Hara.
|
|
|
Eta Dariok bazekien hori. Laztanik ezean, miresmen
|
hitzak
adieraz ziezazkiokeen, emakume maitemindu baten gosea engainatzeko esaten diren omenezko hitz horiek.
|
|
|
Bere eginkizun nagusia da giza eskubideak eta demokrazia babestea, eta helburu hori sendotasunez betetzen laguntzera dator Hizkuntzen Euroituna. Izan ere, Euroitunaren sarrera
|
hitzetan
adierazita dagoenez, Nazio Batuen Eskubide Zibil eta Politikoen Nazioarteko Hitzarmeneko printzipioen arabera, eta Europako Kontseiluaren beraren Giza Eskubide eta Askatasun Oinarrizkoen Babeserako Hitzarmenaren izpirituari jarraiki, eskubide ukaezina da eskualdeko edo eremu urriko hizkuntzak bizitza pribatuan nahiz publikoan erabiltzeko eskubidea. Hori ez ezik, Hizkuntzen Euroituna sinatu duten Estatuek diotenez, demokrazian eta kultura pluraltasunean oinarrituriko Europa eraikitzeko garrantzitsua da eskualdeetako edo eremu urriko hizkuntzak babestu eta sustatzea.
|
|
|
Umberto Ecok behin baino gehiagotan, eta beste testuinguru batean, esan duenez," itzulpena da Europako hizkuntza". Hizkuntza guztiei zor zaien begirunea eta berdintasun tratamendua aldarrikatzeko egokia da guztiz idazle italiarraren esaldia, balizko hizkuntza bakar, nagusi eta baztertzailearen aurrean, hizkuntza aniztasunaren defentsa baita Ecoren
|
hitzek
adierazten dutena, baina oker geundeke uste izango bagenu hizkuntza guztiei zor zaien errespetua bermatzeko ezinbestekoa dela Europar Batasuneko erakundeetan sortzen den guztia hizkuntza ofizial guztietara itzultzea.
|
|
|
Krisia
|
hitzak
adierazten du seguruenik ondoen euskararen historian beti presente egon den etsipenezko sentipen hori. Gaur egun ere ezin esan euskararen krisia gainditua dugunik, ezta hurrik eman ere.
|
|
|
Zorionez, asko dira oso bestelako ikusmoldea dutenak; alegia, hizkuntza gutxi batzuen hegemoniaren eta askoren, gehienen? azpiratzearen alde hemen erakutsi diren
|
hitzek
adierazten dutenaren oso bestelako ikuspegia. Nekez esan liteke Noam Chomsky-k baino argiago.
|
|
2010
|
|
|
balioak ugaritu egin dira eta beraz herritarroi portaerak arautuko dizkiguten printzipioak indibidualizatu egin zaizkigu; kulturgintza bokazio eta ofizio bezala ahuldu delarik, sorkuntzaren ideia pertsonalista bat gailendu da eta beraz rol profesionalak autentikotasunari, efikaziari, merkatuari erantzuten dio; eta, jendartea merkatu logikarekin subjektuaren errepresentazio indibidualen metaketa bilakatu da. Beste
|
hitzetan
adierazteko, orain aske izateko obligazioa eta besteekin ez ezik norbere identitatearekin" negoziatzeko" beharra gailendu zaizkigu. Egiaztapen hori ezin genezake bistatik gal.
|
|
|
Egoera
|
hitzez
adieraztea da kontua, zeren, hala egin ezean, beste nonbaitetik aterako baita sufrimendua.
|
|
|
Eta pertzepzio horiek eragin izugarria izango zuten pintore inpresionistengan, objektuen itzalak ñabartzera eraman zituztenak, halako eran, non, hartarako, objektuen koloreen osagarriak erabiltzeari ekin baitzioten, itzalak osatzeko erabili ohi zituztèn kolore beltz ilunen ordez. Ñabardura batek, baina, beste bat zekarren, eta ñabarduraz ñabardura etorri zen iraultza, nik artikulu honetan bi
|
hitzetan
adieraziko dudana: pintore klasikoak argiaz baliatzen ziren efektu dramatikoak lortzeko, argia dramaren funtzioan jarriz; inpresionistek, aldiz, argia pintatu nahi dute, drama anekdota bihurtuz.
|
|
|
Jainkorik balego, jakina?; burdinazko eskularruz emandako muturreko batek ez zidan kalte handiagorik egingo!; oraindik ere primeran oroitzen dut zure pausoz pausoko arrazoibidea, baita eten puntuek markatutako etenaldi hura ere. Jainkoa bera ere bai??, segundo pare batekoa, harik eta aurrera egin zenuen arte, Jainkoari buruzko zalantza jaurtitzen zenidala, ukotik gehiago zuena zalantzatik baino, azken hiru hitz haiek. Jainkorik balego, jakina? halako keinu axolagabe batez lagundu baitzenituen; zuk ez zenidan ukoa
|
hitzez
adierazi, zehatz mehatz ez bederen, baina keinuak ematen zion hitzari, honi falta zitzaiòn zehaztasuna; zuk ez zenuen, beraz, Jainkoagan sinesten, eta aurkikuntza hura izugarria egin zitzaidan, toki abegikor batetik abegitasunik gabeko morturik mortuenera eraman banindute bezala, bat batean eraman ere; hotzak nengoen, ondorioz, mortua lautada zuri zabal bat zen, izotzak hartua?, hotzak eta nora ... –Ni ez naiz inoiz maiteminduko, Gabino!?; ahalik eta azkarren erreakzionatu nahi izan nuen?
|
|
|
AITOR. Zu ezagutzean liluratuta geratu nintzen, baina oraingoa... Ezin dut
|
hitzez
adierazi. Nire izarra zara, zu gabe galduta nabil.
|
|
|
Zer giro zegoen, ordea, Euskal Herrian, Francoren diktadurapean obra hauekeskatzen zuten esfortzua hartzeko eta beraiez probetxuz baliatzeko? Giro benetaneskasa, Uzturreren
|
hitzok
adierazten diguten bezala.
|