|
2000
|
|
|
Musikari dagokionez beti zoaz aportatzen, baina letrekin...
|
Hitzak
asko lantzen saiatu naiz disko honetarako eta uste dut eboluzio bat badagoela hor. Beharbada kanpotik ez da horrenbeste nabarmenduko baina nire idazteko eran eta intentzioan behintzat hori egon da, eta musikan ere bai.
|
|
|
Bakeari buruz
|
hitz
asko egiten da, baina lortu ote genezake hizkuntza txikiagoak ukatuz. Egiazki, bakerik nahi baldin badugu, guztiok elkar errespetatu beharra dugu, naturalezak eman diguna bizirik iraunarazteko eskubidea emanaz eta laguntzak eskainiz.
|
|
|
Honetan jazo zena, maiz eta testu frankotanagertua da. Dakigunez, bilkura historiko hartan, bertzeak bertze, gaizki edo ondosamar?, anitz definizio eman genuen
|
hitz
askotaz, hala nola,, herria?,, nazioa?,, burgeseria?,, proletargoa?... Baita sozialismoaz ere.
|
|
|
Interjekzioak apelatiboak (iup, ixo?), adierazkorrak (ai, kontxo, ene?) eta errepresentatiboak izan daitezke (pum, zas, zaplast?).
|
Hitz
asko dira interjekzio modura erabil daitezkeenak: gora!, eta kito!, bai zera!, bai horixe!, hara!, pikutara!
|
|
2001
|
|
|
Bitartean, UPN, PSN, CDN eta Bardeetako Juntak Espainiako Gobernuarekin negoziatu beharrekoaz ari dira behin eta berriz, akordio batera iritsi ondoren Espainiako Defentsa Ministerioaz hitz egiteko. UPN eta Juntak ez dirudi Madrildik jarri den negoziaketa ildoaren aurka ezer egingo denik; PSN eta CDNk ere,
|
hitzez
asko esan badute ere, ez dirudi UPN markatzen ari den erritmotik aldentzeko indar handirik izango dutenik. .
|
|
|
Bihotz bi ren protagonistak hiztegiak (entziklopediak) saltzen baditu, lehenagonorbaitek idatzi zituelako da. ?
|
Hitz
askoren definizioak buruz dakizkit, esateko gaibada, lehenago norbaitek hartu zuelako hitzak zehatz, labur eta trinko adieraztekonekea.
|
|
|
Kultura arabiarra oso garrantzitsua izan da arlo honetan.
|
Hitz
askok, hala nola aljebra alkimia, alanbikea eta alkohola hitzek?, horixe adierazten dute. Alkimista arabiarrek distilazio teknika erabiltzen zuten.
|
|
|
Meerak bere bizitzaren gorabeherak kontatzerakoan irri goxoa egiten du, oreintxo baten antzera, baina ez du
|
hitz
askorik egiten.
|
|
|
" Arana Goirirekin bizkaitar literaturaren garaipena dator, hark fundaturiko alderdi politikoaren eta aldizkarien bitartez Euskal Herri osotik zabaldu zena. Sasoi hartako jelkide guztiak, nahiz eta gipuzkoarrak izan, bizkaieraren tankeraz idazten saiatzen ziren,
|
hitz
asko eta ortografia bera toki guztietatik hedatuz. Non zegoen sasoi hartan gipuzkeraren nagusitasun hori?
|
|
|
Hitzak adigai enpirikoak lirateke, eta errealitatea letreiatzeko balio dute. Baina hizkuntza ez da inolaz ere
|
hitz
askoren bilkura soil bat. Errealitatea hitzen bidez letreiatu ahal izateko harreman sare trinko bat behar da, egitura sendo bat, hots, gramatika.
|
|
|
Ez dizuet azaldu behar, nik neuk baino hobeki dakizuelako, zer erdeinu historiko jaso duen hiztegi horrek, menderik mende nola baztertu eta gutxietsi den, ez eta zein izan ziren gutxiespen horren arrazoiak: egilea toskanoa izatea, hau da, italiar arrotza, eta, ustez, gaztelaniatik eta erdaretatik
|
hitz
asko jasotzea.
|
|
2002
|
|
|
Ezezagunaren
|
hitzek
asko animatu zuten Pertseo, eta, halaxe, buruan biraka zebilzkion gorabehera guztiak Zilarbiziri kontatzea erabaki zuen. Gauzak zeuden baino okerrago ez ziren bihurtuko horregatik, eta, agian, lagun berri hark bilatuko zuen bere zailtasunei konponbidea emateko aholkuren bat.
|
|
|
Baina halaxe izan zen. Eta sentimendu hura adierazteko ez genuen
|
hitz
askorik behar izaten. Ez hitz handirik.
|
|
2003
|
|
|
Hain zuzen ere bere «Zortzi kontakizun» euskaratu ditu Koro Navarrok. Yiddisha, Singerek bere idazlanetarako hautatu zuen hizkuntza, Europako Ekialdeko komunitate juduen hizkuntza da, goi alemanieraren aldaera, hebreerazko
|
hitz
asko ere badituena. Oharkabean hiltzen ari zen hizkuntza eta kultura hau, holokaustoaren eta baita Stalinen biktima ere izan zelako.
|
|
|
Hitzak gehiegi erabiltzen dira. Politikoen eta idazleen
|
hitz
asko hutsak dira. Eztabaidetan zaila da hitz bakoitzaren zentzua zehaztea, adibidez, nik ardura esaten badut, beste batek errua ulertu dezake, gertatu zait, benetan, biak ondoan jarri ditugulako, nahastu egin ditugulako hitzok eta esanahiok beste zeregin ustez handiagoen mesederako.
|
|
|
Geuk ikusita dakigu zein gogor egiten jaken ikasle askori Iparraldeko idazleen uretan ezetariko laguntza barik murgiltzea:
|
hitz
asko arrotzak, esaera bizi bihurriak, aditzjoko ezezagunak... eragozpen handia izaten dira, lehenengotan behintzat; gero, behin bidea erraztu ezkero, ondasuntegi harrigarria aurkitzen dabe, euren gogo bihotzen pozgarri. Gitxi ta apalak dira hemengo lagungarriok:
|
|
|
Arantxa azterketari eusten zegoen, eta berak ere urduri zirudien. Ematerakoan ez zen
|
hitzetan
asko luzatu:
|
|
|
Erreparatu zion atariaren sabaia alderik alde zeharkatzen zuen habe bati. Hasteko, pentsatu zuen" habe"
|
hitza
asko gustatzen zitzaiola. Izan ere, hitzak maisulanak dira euren txikian.
|
|
|
Justoetxeko baserri zelaiez gain, Azpilgo beste hiru baserriren jabe baitira justoetxetarrak, baita Sanmark mendixkarena ere.
|
Hitz
asko egin izan da jabego horien legetasunaz, lapurtuak izan ote ziren, hau eta bestea. Ez da guztia esamesa hutsa, dirudienez; XIX. mende hasieran gosea nagusitu zen Azpilen; Justoetxen, ordea, sekulako uzta bildu zuten, aletegiak artalez betetzen zituztela.
|
|
|
Ondoan dago, berari bizkar emanda, baina loak hartu ezinean. Ez da inoiz
|
hitz
askotako emakumea izan. Jon mundura ekarri izanak, ordea, ausardia eman zion honetaz eta hartaz iritzi emateko, lehen bakanetan baino egiten ez zuena.
|
|
|
|
Hitzak
asko balio du. Gizakia bera adierazten du hitzak.
|
|
|
Nire
|
hitz
askoren botere izugarriarekin
|
|
2004
|
|
|
Mihura!". Horrelako
|
hitz
asko galdu dira. Gainera, gaur egun antzinako gari biltzeak eta bestelakoak ez dira egiten baserrietan eta lan horien inguruko terminologia asko galdu da.
|
|
|
Begira: gure lehiaketari gipuzkoar honek azkar eta ongi egin du bere lehiaketa, eta txalogarria dugu, benetan;
|
hitz
asko esan ditu, asko, bai; izan ere, berrehun hitz ditugu gure hizkuntza zaintsu ta beneragarrian" pinpilinpauxa" esateko. Aberastasun itzela!
|
|
|
Bi liburukitan osatutako hiztegi horretan Espainian espainieraren berri ematen da, aipu askoren laguntzaz (bertsio laburtuan horietako 2000 argitara gabe geratu diren arren) eta bertan neologismo eta erregionalismo ugari, Espainieraren Akademiak aldez edo moldez jaso ez zituen
|
hitz
asko eta, areago, oker edo desegokitzat jotzen diren (baina idatzizko hizkeran sartu diren) hitz hedatuak ere jaso dira.
|
|
|
Sabinok besterik ezean eskaini, beharrik gabeko
|
hitz
asko, galdu dira zorionez, gabeukatz, urrutizkina, txadona eta lutelesti gaizki forrnatuak eta ulergaitzak zirelako, baina beste asko salbatu: aberri, abertzale, abertzaletasun, abesti, abeslari, abesbatza, arkatz, ertzantza, espetxe, ikastola, jaurlaritza eta beste.
|
|
|
Aranari leporatu izan zaizkion hutsegite nabarmenen artean, hain zuzen, garbizalakeriarena izan da, hots, erdal jatorrizko hitzak onartzeari zion higuina. Nahiz badakiten hark as matuko
|
hitz
asko onartuak izan direla, oraindik berekin darama joera hori er
|
|
|
Baina kontu honetan ere Aranaren jo kabidea bere testuinguruan aztertu beharra dagoela iruditzen zaigu, orduko giroa kontuan izanda, alegia. Zalantzarik ez da bere aurreko idazle askok eta askok erdal iturritik
|
hitz
asko zurgatu zituztela, erdal giroan eskolatuak bai tzioren. Egia den bezala, aita Larramendiren eraginez, batez ere, hark asma tutako hitz asko jatortzat hartuak izan zirela hala izan gabe, eta, alderantziz berdin, erdarazko hitz asko euskara garbitzat hartuak.
|
|
|
Zalantzarik ez da bere aurreko idazle askok eta askok erdal iturritik hitz asko zurgatu zituztela, erdal giroan eskolatuak bai tzioren. Egia den bezala, aita Larramendiren eraginez, batez ere, hark asma tutako
|
hitz
asko jatortzat hartuak izan zirela hala izan gabe, eta, alderantziz berdin, erdarazko hitz asko euskara garbitzat hartuak. Tradizio bikoitz honen kontra jaikitzen da Arana, euskararen sustraietara joan eta, euskararen eredu jatorragoa bilatzeko asmoz.
|
|
|
Zalantzarik ez da bere aurreko idazle askok eta askok erdal iturritik hitz asko zurgatu zituztela, erdal giroan eskolatuak bai tzioren. Egia den bezala, aita Larramendiren eraginez, batez ere, hark asma tutako hitz asko jatortzat hartuak izan zirela hala izan gabe, eta, alderantziz berdin, erdarazko
|
hitz
asko euskara garbitzat hartuak. Tradizio bikoitz honen kontra jaikitzen da Arana, euskararen sustraietara joan eta, euskararen eredu jatorragoa bilatzeko asmoz.
|
|
|
O|| Plangintza ona i, an dadin jaso duztm material guzliaren aurreanalisia egiteak erahateko garranlziadu. fiorretarako, aiegia, lanaren nondik norakoa igartten hasleko, ptmtu nagusiak identifikatzeko, loturak ikusteko, elab. giltza kontzeptuek eta
|
hitzek
asko laguntzen dute. Ht
|
|
2005
|
|
|
Hizkuntzan argi azaltzen dela hori.
|
Hitz
asko mantendu dituelako euskarak, gaztelaniatik hartuta eta honek aspaldi galduak: komuna, patrikera...
|
|
|
Egungo euskara ere (edo beste edozein hizkuntza bizi), ez da garbia, aitzitik berezkoak ez dituen elementu kanpotarrak barneratu ditu. Euskarak latinetik eta erromantzetik hainbat mailegu hartu zituen familia bereko hizkuntzak izan ez arren, eta ingelesak frantses
|
hitz
asko, eta akitanierak izen hibridoak ditu, ez bakarrik iberieraren eraginez adib. Ennebox eta beste baita galierarekiko harremanaren ondorioz adib.
|
|
|
Pozik zegoen, nahiz eta
|
hitz
askorik ez egin: baietz egiten zuen etengabe buruarekin.
|
|
|
Galdera eta kuestio hauek denak, atal batean gutxienez, euskal hizkuntzaren ikerketa zehatzaren laguntzarekin bakarrik azaldu ahal izango dira. Euskarak, azkenik, Europako sartaldeko hizkuntzen
|
hitz
askoren sorburua argitzeko balio du eta, gainera, hain da nahitaezkoa Espainiar hizkuntzaren iturrien estudioa gauzatzeko, honi buruzko ikerlan etimologiko bat guztiz ezinezkoa izango litzatekeela haren ezagutza zehatza gabe.
|
|
2006
|
|
|
1 Jatorri geografikoa ezberdintasun jatorri handia da. Le français dans tous les sens liburuan, Walter-ek erakusten du, gosari, bazkari eta afari
|
hitzak
asko aldatzen direla frantziako eskualde batetik bestera. Ulergarria denez, aldeak oparoagoak dira ahozkoan ez eta idatzian;
|
|
|
Batzuk erabat mutu gortu eta berekoitzen dira, baina gehienen artean solidaritate hunkigarri bat jaiotzen da. Erietxean ez dira
|
hitz
asko behar hurkoari, eutsi!, oihukatzeko; askotan, keinu bat aski izaten da.
|
|
|
pietatezko begirada, bihotz biguntasuna, eskuzabaltasun pixka bat. Gaztelaniazko
|
hitza
asko gustatzen zait: compadecer.
|
|
|
Zantzu horien artean, mezuaren fokalizazioa edo kokapena aipatuko dugu, hau da, iragarkia produktu bakar baten inguruan egitea lehiakideen produktuak ezertarako aipatu edo fokalizatu gabe137 Honako irizpide hauek ere hartu izan dira aintzat: ematen den informazioak garrantzirik ez izatea, produktu jakin baten markari buruz etengabeko erreferentzia egitea bere deitura orokorra esan gabe, edo, erreportaje neutro batean, produktu jakin bati buruzko laudoriozko
|
hitz
asko esatea. Dena den, aipatu ditugun eragile horiek guztiak aztertutakoan mezuaren publizitate izaerari buruzko zalantzarik izanez gero, ezin izango dugu ziurtatu ezkutuko publizitatea denik (Tato, 2003:
|
|
|
brastakoan, zakur batek ipurdian horz  ka egin izan balio baino biziago zutitu zen gizona eta kaiolatutako abere amorratu baten moduan hasi zen, aurrera eta atzera, ipurdia non zuen ere ez zekiela. Marmar hiratua zerabilen hortz artean, Erika edo erantzukizuna bezalako hitz ulergarri batzuen eta ulertzen ez nizkion
|
hitz
askoren arteko kalamatika bat osatuz.
|
|
|
Azkeneko
|
hitzek
asko hunkitu ninduten, niri ongietorria egiteko modu bat izango zela pentsatu bainuen.
|
|
|
Ez dut martxoaren 11n Madrilen izandako atentatuen inguruan zentzuzko
|
hitz
askorik entzun harrezkero. Arnaldo Otegiren erreakzioa goraipatu dute askok, zorionak eman dizkiote; baina Otegik ere ez dio erantzunik eman egin behar litzaiokeen –eta inork egin ote dion ez dakidan– galderari:
|
|
|
Lakura joateko lehenik eta behin taldeko besteak zain genituen hotelera joan behar genuen eta, harainoko tarteak kendu behar zigun denbora kalkulatzen ahalegindu nintzen.
|
Hitz
askorik esan beharra eduki barik joan ote nintekeen, horren kontuak ateratzearren.
|
|
2007
|
|
|
Egia esan, XIX. mendeko jazoerek eta, gerogarrenean, lan harremanak hainbeste hedatzeak eragin zuten, hizkuntzaren ikuspunturik, kontzeptu berri asko jasotzea, gehienbat arlo politikoan eta gizarte arloan. Langile, enpresaburu, kapitalismo, sozialismo, klase eta beste
|
hitz
asko hiztegietan sartu ziren edo haien esparru lexikoa zabaldu egin zen. Are gehiago, kasu batzuetan, gizarte eta ekonomia kontzeptuak nahasi ere egin ziren.
|
|
|
Nos anciens poëtes avoient voulu faire des vers sur les mesures d. Horace, comme Horace en avoit fait sur les mesures des Grecs: cela ne nous a pas réussi, et il a fallu inventer des mesures convenables aux mots dont notre langue est composée? 140 Frantsesari era berean esamolde eta
|
hitz
asko falta zaio, beste hizkuntzetatik hartu beste erremediorik ez du (ingelesa eredu hartuta). Baina tentuz jokatu da:
|
|
|
Jakintsua litzateke. Pertsona isilaâ? ¦ beharbada
|
hitz
askorik erabiltzen ez dituen horietakoa.
|
|
|
Bai, eta uste dut inolako lotsarik gabe erabil daitekeela, ez dela kritikagarria.Marketin
|
hitzak
askotan nahiko mespretxuzko zentzua du; baina nik ez duthorrela ikusten.
|
|
|
Frantsesari era berean esamolde eta
|
hitz
asko falta zaio, beste hizkuntzetatik hartu beste erremediorik ez du (ingelesa eredu hartuta). Baina tentuz jokatu da:
|
|
|
Horren haritik garrantzitsua da atzematea, jada aipatu bezala, kultura
|
hitza
askotan izan dela erabilia paideia grekoa itzultzeko eta, horrenbestez, badirudi enkulturazioaz jardutea —nolabait eta neurri batean— humanizazio edo hezkuntza prozesuaz hitz egitea dela ere57 Hezkuntzarako funtsezkoak diren sozializazioa eta enkulturazioa, beraz, elkarren beharrean daude, ze atzean dituzten" gizartea" (gizakiaren dimentsio erlazionalaren egitura formala) eta&...
|
|
2008
|
|
|
Zuretzat hitz batek gauza bat esan nahi du beti. Alabaina, egun,
|
hitz
askok dena eta ezer ez esateko balio dute.
|
|
|
Guraso askok diote ez zaizkiela arrotzak gertatzen beren seme alabek erabiltzen dituzten
|
hitz
asko:
|
|
|
Ez diote elkarri
|
hitz
askorik esan jaitsieran. Erromeria gogo gutxi ohi du mespretxatuak.
|
|
|
–Bermion
|
hitz
asko dira desberdinak, jarraitzen du osabak.
|
|
|
Geroago kokatu da, beraz, hasperena hitzaren lehenengo silaba bitariko bakar batera muga tzen duen desaspirazio legea. Honen guztiaren ondorio gisa ikus daiteke euskal
|
hitz
askok hasieran duten aspirazioak sustrai luzeak dituela, aitzin euskal erroari zor zaiz kionak, eta bestetik, akitanieraren egoera bilakaera luze horren barruan koka daiteke ela.
|
|
|
Heg.> ikurraren esanahia bestelakoa da, eta bitarikoa. Batzuetan, Heg.> ikurraren bidez adierazi nahi dugu, delako hitza berria dela eta gaztelaniaz ez dakitenentzat ezin ulertuzkoa, aleazio, > esaterako?; horrelako
|
hitz
askok bikotea osatzen dute Ipar.> marka daramaten hitzekin. Heg.> ikurra duen alfonbra k Ipar.> duen tapiz ekin adibidez?. Kasu hauetan Euskaltzaindia ez da gauza izan euskaldun guztiok batu gaitzakeen forma bakar bat eskaintzeko, eta, oraingoz, horrelako bikoteekin etsi behar izan du.
|
|
|
–Heg.> ikurra daramaten
|
hitz
askok bikotea osatzen dute Ipar. marka daraman besteren batekin, Heg.> ikurra duen alfonbra k Ipar.> duen tapiz ekin adibidez. Kasu hauetan Euskaltzaindia ez da gauza izan euskaldun guztiok batu gaitzakeen forma bakar bat eskaintzeko, eta, oraingoz, horrelako bikoteekin etsi behar izan du?
|
|
|
Batzuetan ez ditugu Iparraldeko hitzak erabiltzen, bost, > beste, > ostegun, > arrasti, > amama> eta aitata> eta iga > ran> erraiten dugu eta beste orduz bai, hitzeman, >. gaz telaniazko azentu tonikoaren antzekoa darabilgu eta fonetikan,
|
hitz
askotan, denetan ez,, u?, ü> bilakatu. Horiek ezin ditugu aldatu, baina azken urteotan mintzatuan atze ra edo gibel eman badugu, aurrera egin dugu idatzian.
|
|
|
Neurri han dian, euskaldun ororen gogoan bizirik dago ikusmolde edo' sentimendu' hori. Batzuek gutxiago edo beste batzuek gehiago, denok sentitzen dugu maiz erabiltzen ditugun
|
hitz
asko eta asko ez direla' onargarriak'. Euskaldun batek' halakoa euskaraz nola esaten da?' galdetzen duenean (egia esanda,' nola esan behar da?' litzateke galdera zehatza, eta hainbatek halaxe galdetzen du, normalean, euskaraz bizi den pertsona bada behintzat, ederki jakiten duelako nola esaten den), erantzuleak normalean erabiltzen den halako mailegu gordina dela esaten badio,' baina hori erdaraz da!' esango du seguru aski; ereduan onargarri izan litekeen hitz berria aipatuz gero, berriz,' hori ez du inork esaten eta!' izan daiteke haren erreakzioa.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, beharretara hurbiltze horretan ez du ematen zezenari ada rretatik tinko heldu ahal izan zaionik: Hiztegi Batuaren lehen urratsean batere tradi ziorik ez duten kultur
|
hitz
asko sartu dira. Gorago emandako adibideekin batera, beste hainbat mailegu ageri dira Hiztegi Batuan.
|
|
|
Etxeko giro soilean erabiltzen diren
|
hitz
askok, noski, homologatu gabe diraute, baina horiek eskuarki hortxe gelditzen dira, zehaztasunik gabeko multzo handian, tramankulu, > traste, > ongi ez, > piztia, > patari, > zomorro, > mamutx> edo eruge> berbak adibidez, horien esangura lainotsuek32 ezin baitute sarrerarik
|
|
|
txorreko eta toponimia zaharreko euskal hitz) askoren esplikazioan oso au rrera egin. Leku adierakotzat hartzen diren alde> bukaerako
|
hitz
askotan leku ez baina alderdi, zati edo parte adiera du, berez, alde> horrek. Hori edo, are nabarmenago, posposiziozko ñabardura erantsia.
|
|
|
Adibidez oinezto, tximistaren ordez. Hala ere, askotan zaila da esatea euskalki bateko edo besteko hitzak diren,
|
hitz
askoren mugak maiz ezin direlako parekatu euskalkienarekin.
|
|
|
«Kutsu bitalista dute, oro har, alaia.
|
Hitzekin
asko jokatzen dute». Musika sortzerakoan ere ildo beretik jo du Strubellek, doinu goxo eta alaiak sortuz, bossa nova kutsu nabarmenekoak.
|
|
|
Poza askoz motzagoa da, sinpleagoa, eta gizaki orok nonahikoa eta noiznahikoa dela ere sentitu dezakeena». Poza
|
hitza
askoz hitz naturalagoa iruditzen zaio: «Batetik, hots polita du.
|
|
|
Ura hitzarekin jostatu naiz.
|
Hitz
asko dira ur ek osatuak: lur, ur, elur, zur, urria, urtarrila...?. Bigarren olerkia naturaren zaintzeko beharraz idatzia du.
|
|
|
Arkitektoa zen. Ez zuen
|
hitz
askorik egiten, baina nire alemana ere ez zen elkarrizketa konplexuak edukitzeko modukoa. Konpainia atsegina zen, dena den.
|
|
|
Astiro astiro egiten du, kontu handiz, maitasunez.
|
Hitz
asko jaurti ditu gaur gauean, eta hitzek forma ematen diote barruko ahotsari.
|
|
|
Ez da
|
hitz
askorik behar. Zenbat hitz izango ziren urte guztian osotara.
|
|
|
Uda batez, oporrengatik herria erdi hustu zela baliatuz, negozioa egun batzuetarako itxi eta, Valladolideko errepidetik barrena, Tomasek Galiziara eraman ninduen. Ez genuen
|
hitz
askorik egin bidean, orduak eta orduak ematen genituen elkarri ezer esan gabe, baina momentu batean esku bat jarri zidan belaunean eta esan zidan asko maite ninduela, zuregatik ez balitz!, atera zitzaion, eta ez zuen gehiago erantsi, baina nik gogotik eskertu nizkion hitzok, nirekin zuen zorra aitortzen ari zitzaidan, eta ni pozik, oso pozik, eta Allariza iritsi ginenean, hoteltxo polit batean ha... esan zidan barrezka, eta niri ere karkailatxoa atera zitzaidan afaritakoak botatzeari utzi gabe, Tomasek harrerara deitu zuen kamamila bat eskatzeko, ez naiz gau hartako beste ezertaz gogoratzen, biharamunean Baionara abiatu ginen, itsasoa ikustera, ni pozez zoratzen nengoen Tomas pozik ikusten nuelako, eta autoan zer esango, eta, gaur ez dituzu zanburiñak eskatuko, ezta?, eta nik ezin barre egin sekulako orratzak neuzkan-eta buruan, Baionara iritsi ginen, hotela hondartzaren parez pare zegoen, eta Tomasek argazki bat ateratzeko eskatu zion han hurbil polaroid batekin erretratuak ateratzen ari zen gizon bati, Tomasek eskupeko polita eman zion argazkiagatik eta gizona kontentu, gu ere bai, gero tabernaz taberna ibili ginen Baionako kaleetan, alkohola usaintze hutsak botalarria eragiten zidan niri, baina Tomasek gogotik edan zuen egun osoan, eta hotelera itzuli ginenean harrerara joan zen, igotzeko xanpaina gure gelara, eta Tomasi gustatu ez zitzaion zerbait esango nion nik harrerako neskaren aurrean, ez dut gogoan zer, nahikoa edan zuela edo horrelakoren bat, baina kontua da alaitasunetik petralkeriara pasatu zela kolpean, eta gelako atea itxi bezain laster ukabila jaso eta sekulako ukabilkada eman zidan aho betean, zer haiz ba puta zahar ostia, hik ez dun erremediorik, beti izango haiz puta zorritsu bat, horixe esan zidan, eta ni ahoa odoletan nuela nengoen, begira nola utzi zidan ahoa, begira beza berorrek nazka ematen ez badio, hemen falta zaizkidan hortzak orduan galdutakoak dira...
|
|
|
Psikomotrizitate arazoak, haur estresatuak eta hiperraktiboak, burua balantzaka etengabe mugi  tzen duten haurrak, hortzak kirrinkatzen dituzten haurrak âbruxismoaâ, tratu txarrak, maitasunik gabeko haurrak, arrazakeria... Psikologo hark nik adopzioarekin lotzen ez nituen
|
hitz
asko mahairatu zituen, balizko arazoen zerrenda amaigabea. " Ez du zertan baina gerta daiteke eta horrelakoak gertatzen dira".
|
|
2009
|
|
|
|
Hitzetan
askotan ageri dira" sua"," ura"," trumoia"," laino"," udaberrixe"," haizie"... Zeu zara rockaren Pello Zabala, eguraldi gizona?
|
|
|
Guztira, 1.100 hitz edo silaba era ezberdin daude hizkuntzaren hiztegi guztian. Hori dela eta, homonimia asko dago, hau da, hitz berberak esanahi ezberdinak ditu testuinguruaren arabera eta osagai biko
|
hitz
asko ere badago.
|
|
|
Mendian Gandiagak ez zuen kontu asko esaten. Baina Gandiagarekin mendian ibiltzea, errebelazio etengabeko bat izaten zen,
|
hitz
askoren beharrik gabe. Non paratzen zen urrun begira, zer ukitzen zuen hor, zeri gelditzen zen hemen erreparatzen, belar batzuk, piztia baten aztarnak?, nola txukuntzen zuen zerbait bide ondoan edo sastrakaren batean.
|
|
|
Berandu itzultzen zen etxera, nekatua gehienetan, eta afaldu eta berehala oheratzen zen. Ez genuen
|
hitz
askorik egiten, ez onerako ez txarrerako. Kandela pixkanaka ahitzen den bezala izan zen guztia, itzali arte.
|
|
|
Mauriren irakaspenekin batera, Domingok, lagunaren aholkuz Rénanen La vie de Jésus irakurria zuenak, gogoan behar zituen, halaber, izeba Ernestinaren
|
hitz
asko eta asko, Jainko errukitsu batez mintzatzen zitzaizkionak, artzain onaren parabolaren bidetik, erabili ere, erabili baitzuen izebak parabolaren irudi hura Domingorekin izan zuèn solasaldian, honek etxetik alde egin zuèn egunean, itsasora egiteko asmoz:
|
|
|
–Nire ama? Bada, ez dakit, ez da
|
hitz
askokoa. Ohituta dago bakarrik egoten.
|
|
|
Ondotik, sinesteen eragina ikusiko dugu. Geroago, euskarazko literaturan nola ikusi den jendea; geroago nola biziaren hiztegiak geografiari matematikari, psikologiari, zuzenbideari eta beste jakituriei
|
hitz
asko eman dizkien. Azkenik, saiatuko naiz biologiaren hiztegitik abiatuz, eta euskalki batzuekin erakusten nola biziaren hiztegia hiztegi orokorraren iturri nagusi bat izan den.
|
|
|
Euskaldun zaharrek biziaren hiztegitik abiatuz, munduaz zeukaten irudi berezia berpizten saiatu da egilea. Horretarako, lehenik hiztegi horren lekukotasun zaharrenak bildu ditu eta ondoren, besteak beste, euskarazko literaturan nola ikusi den jendea ikusi du, baita geroago nola biziaren hiztegiak geografiari matematikari, psikologiari, zuzenbideari eta beste jakituriei
|
hitz
asko eman dizkien ere.
|
|
|
Proba egin fitxategi ezberdinekin. Esku bakarraz idatzitako
|
hitz
asko aurkitu al ditu. Badirudi askoz gehiago direla ezkerrez idatzitakoak, ezta?
|
|
|
Moldatu ezazu programa ezker zein eskuin eskuez idatzitako hitzen kopurua zenbatu dezan.
|
Hitz
asko topatzen dituenean, pantaila ez da oso erosoa emaitza guztiak ikusteko. Aldatu programa ezkerreko eskuaz idatzitako hitzak ezker.txt fitxategian gorde ditzan eta eskuinez idatziak, berriz, eskubi.txt fitxategian.
|
|
|
[23 DAN] testuaren egileak Geometria bakarrik landu bazuen ere, terminoak sortzeko aurrekoak erabili zituen baliabide berak erabili zituen nagusiki; hiztegiko sarrerak% 14,06, hitz elkarketa% 28,65 eta sintagmazioa% 36,46 Testuliburua baino, hitzen eta definizioen zerrenda dela dirudi; testua irudiekin dago lagunduta. Geometriako
|
hitz
asko arruntak badira ere, beste asko ez eta, gainera, askok grezierazko hitzen osaera kalkatzen du; egileak ez bazuen mailegurik erabili nahi, pentsatzekoa da euskarak eskaintzen zituen baliabideetara jo behar zuela.
|
|
|
Min handiena ez digu daukagunak ematen, ez daukagunak baizik. , tripako mina, eztarriko mina…, minarekin lotutako
|
hitz
asko jaso ditu gure hizkuntzak. Bada ezkutuagoan egon arren, sakonagoa den bat ere:
|
|
|
|
Hitz
asko ez ditut ulertzen, eta hiztegian begiratu behar izaten ditut. Alta, egunkarian agertzen diren hitzak gero kalean mintzatzeko erabiltzen ditut; hau da, BERRIAn erabiltzen diren hitzak ez dira arraroak edo zailak, kalean erabiltzen dira, eta hori biziki ontsa da.
|
|
|
Aldaketa
|
hitza
asko ari gara entzuten kanpaina honetan. Martxoaren 1etik aurrera benetako aldaketa gertatuko al da?
|
|
|
Joseba Agirreazkunagari, adibidez. Baina baziren zirrikituak, eta horietatik
|
hitz
askok ihes egiten zuten. Ezkerralde abestian, bada esaldi bat:
|
|
|
Ez dago hainbesterako aldaketarik.
|
Hitz
asko ezagutzen dituzte, baina sekulako nahasketa dute. Armairu nahasi bat bezalakoak dira:
|
|
|
Nire ibilbidean ikus dezakezunez,
|
hitzetarako
askotan erabili ditut mitologia edo esoterismoko gaiak. Iaz maitemindu egin nintzen Mahakalirekin eta pertsonaiaren inguruko istorio zein kondairarekin.
|
|
|
Bukatzeko, datozen asteetan Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan ospatuko diren hauteskundeetan ez dirudi euskarari lehentasuna ematearen aldeko
|
hitz
asko entzungo dugunik. Alderantziz, badirudi gaur egungo egoera mantentzearen aldeko apustua egiten duela gehiengoak.
|
|
|
–Estatu Batuek ez dute kontu honetan esku hartuko, baina benetako adiskide gisa, prozesua gauzatuko duzuela espero dut?, adierazi zuen Clintonek, Robinsonekin eta McGuinessekin egindako agerraldian. Eta
|
hitzak
asko neurtuz, Washingtonek etorkizunean Irlanda iparraldean egin ditzakeen inbertsioak sinadura horren menpe egon daitezkeela ohartarazi zuen. –Ostiral Santuko akordioa izenpetu zenutenetik, AEBen inbertsioek gora egin dute hemen.
|
|
|
Egunkaria n sartu da Guardia Zibila. Hainbestetan gogoratu eta berreraiki dugu lehenengo egun luze haren kronika, hainbeste aldiz hitz egin dugu horretaz, aurpegi, leku, ordu eta
|
hitz
asko lausotu egin zaizkigu. Agian garrantzi gutxikoak ziren.
|
|
|
Mauriren irakaspenekin batera, Domingok, lagunaren aholkuz Rénanen La vie de Jésus irakurria zuenak, gogoan behar zituen, halaber, izeba Ernestinaren
|
hitz
asko eta asko, Jainko errukitsu batez mintzatzen zitzaizkionak, artzain onaren parabolaren bidetik... erabili ere, erabili baitzuen izebak parabolaren irudi hura Domingorekin izan zuèn solasaldian, honek etxetik alde egin zuèn egunean, itsasora egiteko asmoz:
|
|
|
Behi baten barrutiak edukiko lituzkeen txoria bezala geratu nintzen berba haiek entzun nizkionean. Ez zidan
|
hitz
askorik egin, baina esandakoa gozo gozo bezain argi eman zidan aditzera. Programa batean hasi izango ez bazina ez zinatekeela sartuta zeunden putzu beltzetik egundo irtengo, eta, okerrena litzatekeena, etxeko guztiok ere hondatu egingo gintuzkeela egoerak, azaldu zidan.
|
|
|
joan zen mundu hura, mundu hartako hitz, esapide, formula eta aberastasun asko galdu ditugu (hizkuntza guztiek bezala, bestalde). Eta galtzeko bidean zegoen
|
hitz
asko berreskuratu badugu ere, tartean, laratza?, ez dute jatorrizko esanahirik. Beren garaiko kokapena falta zaie.
|
|
|
Horixe gertatzen da, adibidez, LluÃs Llachen kanta honetan, zeinetan lurraldeari buruzko erreferentziak ilun samarrak baitira. Hala, udaberriaren aipamena egiten duenean, Krabelinen Iraultza Portugalera eraman zuen aroaz ari da beharbada, baina Llachen kanta
|
hitz
askoren estilo irekia dela eta, esan daiteke norberaren premien araberako interpretazioak egin daitezkeela.
|
|
|
ez dela berdin jaso batzuen eta besteen imaginario kolektiboan. Garbi dago euskal kantarien
|
hitza
askoz zorrotzagoa eta zuzenagoa dela, eta, hori dela eta, abesti konprometituen kopurua askoz handiagoa dela. Euskal kantagintzan, heroiak izen abizenak ditu, eta, gainera, hura goresteko arrazoiak argi daude.
|
|
|
Baina 1990eko hamarraldiaren hasieran ezker abertzalea, orain bai, eduki politikoz betetzen hasi zen berriro Euskal Herria kontzeptua. Oraindik ere oso ezagunak diren kanta
|
hitz
askotan geratzen da agerian bi ideia horiek banaezinak direla. Hizkuntza, kultura eta lurraldearen arteko batasuna presente dago beti, bata bestetik ezin bereizi den eta aldi berean proiektu identitarioaren abangoardiazko erreferente gisa behar beharrezkoa den zerbait bezala.
|
|
|
Laboaren azken aurreko lana Txoriek 17 da. Kanta
|
hitz
askoren egilea Bernardo Atxaga, eta Atxagak berak animalia erreinuko irudi hori erabiltzen du bere obraren gailurra den Obabakoak liburuko metaforetako asko azaltzeko. Askoz adibide gehiago jar genitzake.
|
|
|
Hala, Raimonek eta Pi de la Serrak PSUC alderdiarekin, Serratek PSC PSOE izango zenaren mugimenduarekin, eta Llachek, ez hain modu nabarmenean? Nacionalistes d. Esquerra mugimenduarekin izan zituzten harremanen ondorioz, kanta
|
hitz
asko langile munduari buruzko erreferentziez beterik zeuden.
|
|
|
Lehen taldeko ordezkarien artean honako hauek zeuden: Pantxoa eta Peio (gerora Herri Batasuneko buruzagi izango zen Telesforo Monzonek kanta
|
hitz
asko idatzi zizkien), Etxamendi eta Larralde, Anje Duhalde eta Xabier Amuriza (azken hau ere HBren zerrendetan joan zen gero). Bigarren taldeko ordezkarien artean, berriz, honako hauek:
|
|
|
Kantagintzaren zati bat Espainiaren eta Kataluniaren historia bat? 1975 inguruan jaio eta aurreko guztia ahaztera [51] behartzen zuten elementuekin eraikia? inposatu zuen nagusitasun kultural kanpotarraren kontrako borrokaren ispilua balitz bezala, gertaera horri aurpegi ematen dioten kanta
|
hitz
asko ditugu.
|