|
2000
|
|
|
Ez; ez nuke martxan jarria dena gelditzerik lortuko, ez nioke patuari saihesbiderik aurkituko.
|
Hitz
esanak ez du atzerabiderik. Eta, gainera, arriskuaz jabetuta ere, babesleku aproposean ote nago ni neu?
|
|
2002
|
|
|
Beraz, xehetasunak eta bereizgarri soziologikoak kontuan harturik zenbait matizazio erantsi balira ere, berdintasunaren erretorikarekin, gizonezkoek
|
hitzez
esandakoa ez dute ekintzetan maila berean islatzen.
|
|
2006
|
|
|
–.. –lepoa estutzen zidan eta
|
hitzik
esaterik ez nuen lortu.
|
|
|
Eta horrelaxe gertatzen da zenbaitetan. Inguru euskaldunetako eta erdaldunetako haurrak elkartuta, askotan erdara ama hizkuntza dutenen hizkuntza joera nagusitzen da, eta urte osoan ia erdaraz
|
hitzik
esaten ez duten haurrek, orduantxe praktikatzen dute eskolan ikasitakoa. Eta ez da harritzekoa, gure errealitate soziolinguistikoa ezagututa.
|
|
|
Bukatzeko, saiakera hau irakurri ondoren baten batek galde lezake ea Iruña Veleiako aurkikundeari ez diodan gehiegizko garrantzirik ematen, areago espezialistek oraindik azken
|
hitza
esan ez dutenean eta, beraz, zuhurrago dirudienean isilik irautea. Ez ote da guztia irudikeria bat izango?
|
|
2007
|
|
|
–Ez dakit ezagutuko duzuen? , jarraitu nuen, gitarra joleak
|
hitzik
esaten ez zuelako?. I will survive kantua?
|
|
2008
|
|
|
Neure bakardade honetatik irribarre egiten dizut, eta eskerrak eman aurtengo ekainean 32 urte bete ditudalako familiaz eta lagunez inguraturik; eta batez ere, mundu honetan gehien desio nuen oparia jaso nuelako berak badaki eta ez dut izenik aipatuko, baina segur aski hau ez du berak irakurriko, eta aurten maite zaitut
|
hitzez
esan ez badit ere, baldintzarik gabeko maitasuna adierazi zidan, benetako maitasuna eskaini, eta nik ere eman diot... beti maitatuko dut bera... betiko agurra hasierarik eta amaierarik gabeko maitasunari; benetan maitemindu nintzelako, eskerrik asko Olentzero!
|
|
2009
|
|
|
zer hori? , eta orduan, Reginari zalantza etorri zitzaiolako edo, hurrengo
|
hitza
esan ez esan, isilune bat zabaldu zen, Reginak berak bizpahiru segundoren buruan hautsi zuena?: Zer hori etxeko sagar ustela da, eta beste sagarrak ustelduko ditu, neurririk hartu ezean.
|
|
|
zer hori... –eta orduan, Reginari zalantza etorri zitzaiolako edo, hurrengo
|
hitza
esan ez esan, isilune bat zabaldu zen, Reginak berak bizpahiru segundoren buruan hautsi zuena–: Zer hori etxeko sagar ustela da, eta beste sagarrak ustelduko ditu, neurririk hartu ezean.
|
|
2010
|
|
|
Garbi dut neure, bokazioa? , edo
|
hitzez
esaterik ez dudan, zera, hori?
|
|
|
" Horixe besterik ez –erantsi nuen, H.k
|
hitzik
esaten ez zuela ikusita– Orain, zuk ikusi duzu..."
|
|
|
|
Hitzez
esaten ez ditugunez, liburu mardula idazteko lain gogoetatu dut aita hil zitzaigunez geroztik. Erbeste honetan ezin dizkiot inori esan, hemen inork ez daki euskaraz.
|
|
2011
|
|
|
Duela hamar egun hauteskundeak irabazi zituenetik jendaurrean
|
hitzik
esan ez badu ere, Mariano Raxoi Espainiako hurrengo gobernuburua bere asmoak zeintzuk diren azaltzen hasi da. Gizarte eragileei eskatu die lan merkatuaren eta negoziazio kolekti boaren gaineko erreformak hitzartu ditzatela errege egunerako.
|
|
|
Sotil sotil gonbidatu nuen pasatzera, garbi uzteko ez zela zuhurra biok atean segitzea, horregatik apartatu nintzela atetik. Ez dakit ulertu zidan
|
hitzez
esan ez niona: bera ez zen sekula izan nire apartamentuan, eta nekez biltzen dut nik, orduan neke gehiagoz gaur baino, emakumeak etxera gonbidatzeko kemenik.
|
|
|
Gero, Anjel etorri zen. Geltokira joan ginen eta ez zuen
|
hitzik
esaten ez euskaraz ez gaztelaniaz. Bakarrik bi hatz jartzen zituen maleta seinalatuz Norvegian bi zituela esateko.
|
|
|
Lau kantu horiek hausten dute haustekotan joera hori. Lauretan bere
|
hitzez
esango ez duena —esango ez lukeena agian— Atxaga edo Sarrirenen bitartez botatzen du. Eta bota bere musikaren indar sendoenarekin, halako deklarazio kutsu bat emanez, rock kantu biribilak osatuz.
|
|
|
IWI mugimendu txipia sortu zuen, beti ere Faktoriaren itzalean. Eta haren esanahiaz
|
hitzik
esan ez bazuen ere, hamaika orri idatzi dira.
|
|
2012
|
|
|
Izen polita duzu bota zuen, hilabetetan
|
hitzik
esan ez zuen emakume haren hitza entzuteak harrituko ez balu bezala. Egun hartatik aurrera, Kaixo Vera batekin gerturatzen zen nigana eta nik ere kaixo neska dantzaria erantzuten nion.
|
|
|
Zizeken arabera, edozein egitura normatibo kontuan hartuz gero (hala, beraz, erlijioarena nola demagun orain demokraziarena) egitura hori sostengatzeko, nolabaiteko arau ez idatzi batzuetan fidatu behar da:
|
hitzez
esaten ez diren edo idatziak ez dauden arau isilpean gainulertuetan alegia. Arau horiek beti dute beren dimentsio obszenoa, Zizekek ohiz erabiltzen duen soldadutzaren adibidearekin ilustratu daitekeena.
|
|
2013
|
|
|
Itxurakeriazko xalotasuna nahikoa zabalduta dago; edonon aurkitzen da. Baina benetan xaloa izatea, nahita bilatu eta nabarmendu gabe, guztien izaeratik dagoen onena hartu eta berori are hobeto jartzea eta gauza txarren gainean
|
hitzik
esan ez... hori zeure zeurea ez beste inorena duzu. Eta, orduan, gizon horren arrebak ere gustatuko zaizkizu, ezta?
|
|
2014
|
|
|
Tsarrak
|
hitzik
esan ez, eta so egin zion tarte batean begirada sarkorraz, Mikel Strogoff geldi geldirik zegoen bitartean.
|
|
|
6 kodeari dagokionez, posible da hura entzutea eta ikustea. Beraz, hartzaile nahiz igorle garenean,
|
hitzek
diotenari ez ezik, esateko moduari ere erreparatuko diogu: testua non dagoen,.
|
|
2015
|
|
|
Hemen munduan eserita, pentsatu zuen, ezin baitzuen burutik kendu irudipen hura, alegia goiz hartan dena lehen aldiz ari zela gertatzen, agian azkeneko aldiz, hala nola bidaiari batek, erdi lotan badago ere, ongi asko dakien, treneko leihotik begira, orain daukala begiratu beharra, ez baitu inoiz berriro ikusiko herri hori, edo mando batek tiratutako gurdi hori, edo emakume hori soroan lanean. Belardia zen mundua; hemen zeuden elkarrekin, talaia goren honetan, pentsatu zuen, Carmichael jaun zaharrari begira, itxuraz hark ere, nahiz bitarte hartan guztian elkarri
|
hitzik
esan ez, berak bezala pentsatzen zuelarik.
|
|
|
Zehatz aukeratzen, esan behar dituen hitzak ere, esan nahi duen hori guztia aurrez ordenaturik esan nahiko balu bezala.
|
Hitzek
esan ez dezaten berak esan nahi ez duen ezer.
|
|
|
6 Urteetan egon nintzen ni gauza asko irakurtzen eta ez nuen haietatik ezer ulertzen; eta luzaro egon naiz, Jainkoak ematen bazidan ere, ulertarazteko
|
hitzik
esaten ez nekiela, eta ez zait lan gutxi kosta hau. Haren Maiestateak nahi duenean, unetxo batean irakasten du guztia, ni txundituta uzteraino.
|
|
|
Aldiz, tratu txarrak eman dizkion bikotea gizona dela hitzez adierazten du, azken bertsoan «senarra» hitzarekin erreferentzia egitean. Halaber, Lujanbiok emakumea ala gizona den
|
hitzez
esan ez arren, Igorrek arrebari egindako erreferentziak, berak senarra aipatzeak eta berriro ere jendartean nagusi den bikote eredu heterosexualaren irudiak emakumearen paperetik ari dela pentsatzera garamatza. Gainera, bikoteen arteko tratu txarren biktimen gehiengoa emakumezkoa da, eta, beraz, errazagoa eta errealeagoa ere egiten du saioa Maialenek paper horretatik jarduteak.
|
|
2016
|
|
|
Tupustean, negarrez hasi nintzen, eta, malkoen artean ere, erabateko etsipena ikus nezakeen haren aurpegian. Elkarri begiratu genion, sinpleki, eta
|
hitzik
esan ez, harik eta sendagileak atea itxi eta alde egin arte. Orduan eskuak altxatu zituen, meheak eta zain urdinez beteak, eta elkartu egin zituen, erreguka.
|
|
2017
|
|
|
Letek ere begiratu zion, harrituta. Babaren alde ez egotea ulertzen zuen, baina ezezagun bati animozko
|
hitzak
esatea ez zitzaion ondo begitantzen eta, automatikoki, isiltzeko eskatu zion. Beire sutan jarri zen, baina ezer esan aurretik Beruna JRk berriro deitu zituen bi boxeolariak ring erdira.
|
|
|
Beirek Leteri begiratu zion, ordura arte
|
hitzik
esan ez zuen mutilaren iritzia entzun nahian.
|
|
2018
|
|
|
Bereizi ginenean, Briskot buhameak eskua zerurantz jaso, eta gurutzearen seinalea trazatzen hasi zen airean. Eskuak sekulako dardarizoa zeukan, eta airean marrazturiko gurutze ikaratiari ez nion ezagutuko dexestarren marka, behetik gora eta eskuinetik ezkerrera egina, baldin eta musdetarren
|
hitzak
esan ez balitu:
|
|
2019
|
|
|
Ongi dago. Ez dut uste ezer gertatuko zaigunik,
|
hitzik
esaten ez badugu behintzat. Baina berriro ere zin egin dezagun.
|
|
|
erraz gorteatua izan zitekeen, baina uko egin zion inguruko mutil gazteekin inolako harremanik izateari; bihotz barrenean, ordea, hamazazpi urteko mutil bat gurtzea erabaki zuen hamahiru urterekin: mutil zatar samarra zen, sekula
|
hitzik
esan ez ziona. Haren argazki bat eskuratu zuen, eskaintza bat idatzi, eta bere esperientzia alegiazkoak kontatu zituen eguneroko batean hiru urtez, egunez egun:
|
|
|
Eta orain nik egingo dizut galdera: nola liteke sarreran euskarazko
|
hitzik
esan ez zuten ikasle haiek galdera guztiak euskaraz egitea. Nire azalpena hauxe da:
|
|
|
Adi egoten dira beti, eta teorian ez dute erreakzionatzen, ez dira aktibatzen ez konektatzen sistema bakoitzerako gako
|
hitza
esaten ez dugun bitartean.
|
|
|
bai, aparatu hauek etengabe entzuten dira, baina, fabrikatzaileen arabera, ez dute esaten dugun guztia entzuten. Beti erne egon arren, teorian ez dute erreakzionatzen, ez dira aktibatzen eta ez dira konektatzen sistema bakoitzean “magiko”
|
hitza
esaten ez dugun bitartean: “OK Google”, “Oye Siri”, “Alexa”.
|
|
|
Hasieran, beraien arropa garbigailuan sartuko dute. Bata besteari
|
hitzik
esan ez arren, haien barne pentsamenduak aireratuko dituzte. Poliki poliki behartua izan den elkarrizketa hori arintzen joango da, haien arteko desioa areagotuz." Erroak" (8´39´´), Ane Zuazubiskar Iñarra.Duela urte batzuk bete zituen Maddik hogeita hamar.
|
|
|
Ahaztua zuen zer zen bibliotekara joan eta, dvd en apaletan, afalostean sofan botata ikusteko film bat aukeratu bitartean bi begirada gurutzatzea, eta" film hori oso ona da", edo" beste hori oso txarra" bezalako iradokizun zolien atzean flirteo bat sortzea; autobusa egunero bere ordu berean hartzen zuen harekin topatzea, eta sekula elkarren ondoan eseri ez baziren ere, eta bi
|
hitz
esan ez bazioten ere elkarri, batzuetan berari begira harrapatzea, eta bestetan bera harrapatzea besteari begira, eta kuadrillakoei ostiraletan esatea" gustukoa nau". Ahaztua zuen zer zen parrandara atera eta agian, akaso, gau hartan ligatu egingo zuelako kilikarekin hastea poteo, afari edo dena delakoa.
|
|
|
Arrebak gauza gehiago galdetu nahiko lizkieke, eurekin hizketan egon, tarte batez behintzat, baina ez daki zer esan, zer galdetu, nondik jo. Kanpotarrak mugitzen hasi dira gainera,
|
hitzik
esan ez duten biak batez ere, bide bazterretik, aurrera egin nahi balute bezala. Horregatik hartu dute ezustekoa gizonak berriro hitz egin dienean:
|
|
2020
|
|
|
Eskerrik asko! Ekintzaile pribatuetako bat omen zenak, etxe abandonatua erosi eta The Hills egoitzan bihurtu zuten bikoteko gizonezkoak, txaloak berari zuzendutakoak zirela suposatu zuen ere, nahiz eta oraindik
|
hitzik
esan ez bazuen ere. The Hills egoitzak eskainiko duen zerbitzuaren berezitasuna Kontseilari andrearen hitzetan entzuteko aukera izan duzue. Eta egia da, negozio bat da The Hills, ez gara filantropoak, etekinak lortu nahi ditugu, merkatuan zegoen eskaera asegabe bati erantzuna emanez, eskaintzaren hutsune bat betez.
|
|
|
Poztasunak ez zion utzi Kokuaren pena ikusten. Kokuak
|
hitzik
esaten ez bazuen ere Kaewe ez zen isiltzen. Kokuak ez zuen ezertxo jaten.
|
|
|
Hitzik esan gabe, gelatik irten zen Egurrola. Bizkartzaina gelditu zen Jurdanekin gelan eta, honek ezta
|
hitzik
esan ez bazuen ere, etxeko eta jabetzako irteera erakutsi behar zizkiola argi geratu zitzaion Jurdani. Ez zuen hitzik behar mugarri baten sendotasuna zeukan tipo hark bere mezua garbi aditzera emateko:
|
|
|
Poza hartu dute guztiek. Bileran
|
hitzik
esan ez duen Avelinok datozen orduetarako euria iragarri du. Dominicak muturra okertu du Laureano Matilderi berokia janzten laguntzen ikusi duenean.
|
|
|
Ramiro ez du jakin minak ekarri. Beragatik etorri da, ikus dezan, entzun diezaion,
|
hitzez
esango ez badio ere, ez da hain erraza, maitea, ez nauzu zure bizitzatik hain erraz aterako.
|
|
2021
|
|
|
– zenbaitetan, aipamenak abiarazten dituzten esan bezalako aditzak izaten dira gobernatzaile, aginte perpausak mendean hartzen dituztenak: liburua itzul dezadala esan didate,
|
hitzik
esan ez dezagula adierazi digute;
|
|
|
Ez da bakarrik euskaldunena, baina hemen batzuei gertatzen zaigun zerbait da; bakoitzak bere buruarekin izan ditzakeen problemak eta horrek sor ditzakeen arazoak gizartean. Jakintzat ematea gauzak, edo erabat obsesionatzen zaituen zerbait ez adieraztea, edo zerbait ez egiteagatik trena galtzen duzu eta gauzak okertzen dira... ez azaleratzea emozioak... ez esatea pentsatzen duzuna... edo begiekin adieraztea
|
hitzekin
esaten ez duzuna... Gure filmetan oso presente dauden elementuak dira.
|
|
|
Dena dela, azkenean oraingo hau idatzi eta zuei nire koinatuaren bidez helaraztea otu zait. Ezin nuen nire eskerra,
|
hitzez
esaterik ez dagoen tamainako eskerra hain zuzen, zuei helarazi barik utzi. Nire horretarako egin behar izan zenuten sakrifizioa ez dut sekula ordaintzerik izango.
|
|
|
Aita izerdi patsetan zetorren, korrika egiteko bere runner elastiko laranja fosforitoa gorputzean pega pega eginda zuela. Gazteengana hurreratu zen, eta Davidi sekulako gogoa etorri zitzaion aitari ahoan zerbait sartzeko,
|
hitzik
esan ez zezan.
|
|
|
Gutun horien berezitasuna da nola erakusten duten, erdizka bada ere,
|
hitzek
esaten ez dutena. Frankek ez du inoiz esaten, baina agerikoa da gogotik saiatzen dela Helenerentzako liburu ederrenak bilatzen distantzia handiak eginez eta salgai dauden urrutiko liburutegi pribatuen zoko guztiak miatuz.
|
|
2022
|
|
|
Ez esateko modu asko daude, eta askotan ez
|
hitza
esatea ez da beharrezkoa izaten. Askok ez dute hori ulertzen, eta horrek biolentzia eta bortxaketak eragiten ditu.
|
|
|
...zutelako batak bestea besarkatzen, ez zioten batak besteari hitz egiten, edo batak besteari hitz egiten zioten baina batak besteari begiratu gabe, bazkal  tzeko garaia erabakitzeko baizik ez zioten hitz egiten batak besteari eta hori ere ez, zeren amak ez zuen esatekorik aitak erabakitzen zuenaren gainean, aitak ez zituen hiru hitz baizik esaten, hemezortzi orduak edo hemeretzi orduak, eta hiru
|
hitz
esatea ez da hitz egitea, eta hortaz nola jakin nezakeen nik ume bat egiteko bi pertsona behar direla, nola jakin nezakeen nik gurasoak ondoan edukitzea ni mundura etorri aurreko garaiari zegokiola.
|
|
|
Eta ziztu bizian zahartzen hasi nintzen, bezero segida handi haren aurrean belauniko jartzeari utzi ahal izateko zer edo zer asmatu behar nuela pentsatu nuen, gela hartantxe ematen bainuen denbora guztia, eta terapia egiten hasi nintzen
|
hitzik
esaten ez zuen gizon batekin, eta halako burutaziorik, ni diban batean etzanaraztea, kontuan harturik egun osoa ohean ematen nuela gizon haren adin bertsuko gizonezkoekin, nire aita izan zitezkeen gizonekin, eta psikoanalisi hark inora ez ninderamanez, ezin nuenez hitz egin, gizonaren isiltasunak zeharo lotzen ninduelako eta esan behar nuena esateko beldurrez bizi nintzelako, erabakia hartu eta i...
|
|
2023
|
|
|
Askotan, bere etxean imajinatzen nuen pasarte horietako bat irakurtzen eta nire ahotsa oroitzen. Nire
|
hitzekin
esaten ez nion eta liburuarekin esan nahi nion guztia ulertzen, sentitzen, azkenean. Bingo.
|