|
2000
|
|
|
Eta hitz horien artean badaude hainbat, denborak aurrera egin ahala, gero eta esanahi itsusiagoz kutsatzen direnak.
|
Hitz
horietatik batzuek gora-beherak ezagutzen dituzte eta inoiz itxuraldatzen hasten dira eta zentzu garbi eta aldekoagoa ezagutzen. «Tribu» da hitz horietako bat.
|
|
|
Umeek eta bertakoek ikusten badute badagoela bertakoa ikasteko interesik, horrek berak dakar bertakoaren prestijioa.
|
Hitz
batzuk ikasi, egituraren batzuk... gehiago bada hobeto, baina horrek gauzak asko erraztuko lituzke.
|
|
|
|
Hitz
gutxitan esanda, oraingo demografia joerarekin jarraituz gero, Espainiako Estatuak 2050 urtean mundu osoko biztanleria zaharrena izango du, eta batez besteko adina 54 urtekoa izango da. 12 milioi etorkin ditu gaur egun biztanleria aktiboaren eta pasiboaren artean dugun proportzioarekin jarraitu ahal izateko.
|
|
|
|
Hitz
egin dezagun irakurleetaz. Idaztean irakurle tiporen bat al duzue gogoan?
|
|
|
|
Hitz
laburrez, zein izan da bertsoaren ikasketan izan duzuen ibilbidea?
|
|
|
1 Estatutua hila dago, ez ditu euskaldunon burujabetza nahiak asetzen.
|
Hitz
hauek entzun genituen Gernikan ELAk antolatutako ekitaldian. Bertan, hainbat alderdiren presentzia nagusia zen.
|
|
|
Jendearekin hitz egitea garrantzitsua dela, itxuraz zer esanik ez badago ere.
|
Hitz
egite soilak asko adierazten duelako: elkarrekin komunikatu nahia, aurrekoa ere gure maila berean onartzea, alegia merezi duela gure hizketa eta arreta... eta abar luzea.
|
|
|
|
Hitz
berria betikoa dela pentsatzeko moduan ematea. Demagun:
|
|
|
Zer zen salbuespen egoera?
|
Hitz
gutxitan, hiritarrek zeuzkaten eskubide apurren deuseztatze erabatekoa: adibidez, edozein unetan sar zintzaketen preso (beno, hori bestela ere bai, baina oraingoan aitzakiarik asmatu gabe) eta komisaldegian" sine die" eduki.
|
|
|
Eta gramatika eta literaturaren arteko dialektika zuzenean, transgresioa eta araua arteko gatazkan bera dabil agintari.
|
Hitz
Osteak eta Lerro Armadak bere menpe ditu."
|
|
|
Egoerak bere zertzelada adierazgarrienetan azaltzen ditu, eszenifikatu egiten ditu eta elkarrizketak ere labur laburrak izaten dira.
|
Hitz
justukoa eta lakonikoa da pertsonaien mintzaira, narrazio Borges zaleei dagokien moduan, baina egileak metafora eta sinboloen erabileraz hedatzen ditu, prosalan horietan mintzaira poetikoari hurbilduz. Horrela egoera horien dimentsioak eta atmosferak sortzen dituelarik, sarritan izialdura, malenkonia edo nostalgia sakonak eragin arren, irakurlearentzat beti hausnarketarako bidea bilakatzen dira.
|
|
|
Ez da mintzatzen bere buruaz, ez du balore unibertsaltzat hartzen bere bizitza pribatua, bere intimitatea.
|
Hitz
batean esateko, ez da erromantiko bat, eta ez da erori, mugimendu haren epigonoak bezala, idazleak exhibiziolari eta irakurleak voyeur huts bihurtzen dituen literatura baten tentazioan. Are gehiago:
|
|
|
Lehenengoaren ustez, jadanik Ez gara gure baitakoak liburuan teorikoki garaturikoaren alderdi praktikoa da prosa zati txikiez osaturiko liburu hau.
|
Hitz
joko paradoxikoa hautatu du egileak izenburutzat, berez XVII. mendeko euskal idazle baten liburutik harturiko atsotitza dena. Lopez Gasenik dioenez, istorio guztietan zehar noizbehinka errepikaturik agertzen da esaera hau" batasun ia erlijiosoa ematen diolarik liburu osoari".
|
|
|
Perpaus laburrak, eskematikoak, baina indartsuak.
|
Hitz
joko ugari ere erabiltzeko joera erakutsi du. Gainera, han hemenka irudiz osaturiko poema modura antolaturiko zatiak oso iradokitzaileak dira.
|
|
|
Hori segituan nabaritzen da liburuan.
|
Hitz
, metafora eta sinboloz soilik osatutako liburua baino gehiago, Harkaitz Canok oraingo honetan irudietara eta horiek sortzen dituzten erreferentzi jokoetara jo du. Gure irudimena gramatikaz asetzeaz gain, Canok oraingo honetan irudiz ere hornitzen du.
|
|
|
|
Hitz
amaieranetaatzizkibatzuetan, a, egitendu, e, renordez; esaterako, le/
|
|
|
Eskuizkribuan agertzen dira.
|
Hitz
elkartuetako tradizioko hitzetan,, jatordu, bezalakoetan,, jat?
|
|
|
Galdera hau hasiberrientzako da, ez?
|
Hitz
horiek irudi bihurtzen saiatzen nintzen. 8 Euskaraz zerbait irakurri behar duzunean, ezer egiten al duzu irakurtzen hasi aurretik?
|
|
|
|
Hitz
jokoa ematen duen arren, laponiarrak ez dira Laponian bizi; Eskandinaviaren iparraldean baino: Norvegian, Suedian, Finlandian eta Errusian.
|
|
|
Zergatik jarraitzen dugu estatua aldarrikatzen (halakorik egiten badugu bederen), mundu zabalean gero eta nabarmenagoikusten dugun joera estaturik nahi ez izatea denean?
|
Hitz
bitan, berriz ere euskalduna historiaren aurka edo historiatik kanpo ote dabil. Esan dezadan, galdera horiekin guztiekin nire asmoa ez dela burujabetza aldarrikapenen aurka egitea,, gauregungo mundua?
|
|
|
Liburu honetan citizen kontzeptua herritar hitzaz adierazi dugu, eta citizenship kontzeptuaherritartasun hitzaz.
|
Hitz
horiek hobetsi ditugu, askok erabiltzen dituzten hiritar/ hiritartasun hitzenordez, uste baitugu euskaraz azken hitz hauek markaturik daudela semantikoki, eta hirietan bizi direneidagozkiela soilik (zuzentzailearen oharra).
|
|
|
–Guk, norvegiarrok, eskubidea dugu, Historiak eta Konstituzioakbaietsia, geure nazio biziera propioa egiteko?.
|
Hitz
horiek entzutean, norvegiardiputatuak oro jaiki, eta bururaino joatea erabaki zuten. Xehetasunetan sartzeaalfer lana litzateke.
|
|
|
|
Hitz
magikotzat agertzen diguten kontsentsuan bertan baitago iruzurra. Kontsentsua, lehendik dagoen egoeran integratzeko adostasuna baino ez da, estatuak behineta berriro lortu nahi lukeena; zeren, guztioi inposatu nahi zaigun, estatua?
|
|
|
Mundu berria sortzen ahalegindu da gure adiskidea eta horrek etena ekarri du.Etena, ez iraganarekin berarekin, iraganeko kontsentsu suntsitzailearekin baizik.Txillardegik behin eta berriro salatu du orain arteko kontsentsu integratzaile horrenarriskua eta behin eta berriro azaldu ditu disentsuko jarrerak, gure kontzientzien barnean ezarri nahi zen kontsentsu hori bere artikulu latzekin arrakalatuz eta sasi irtenbideen sendotasun itxurazkoa pitzatuz.
|
Hitz
batez, etena ekarri du, eta aurreko egoerarekiko etena aldarrikatu du, eten horretan parte hartzera deituz. Zer esanik ez, horimingarri gertatzen zaie, teorian egoerarekin konforme egon ez arren praktikan egoerahorretan eroso bizi direnei, nola edo hala sisteman integraturik daudenei.
|
|
|
Bizikiontsa gogoratzen naiz, hastapen hastapenetik, lehenik EKIN, gero ETA barnean, euskararekin deus ikusteko zuen oro, hots, euskarari buruz zen guzti guztia, JoseLuisen eskuetan uzten genuela ex oficio.
|
Hitz
batez, gure, euskaralogoa, izendatugenuen aho batez, lehen minutuaz geroztik.
|
|
|
Nola lor daiteke, eskubide indibidual eta kolektiboensendotzea?, Konstituzioaren barruan? (...)?
|
Hitz
batez, plangintza, apolitiko, eta, kontsentsuatua, ren joera utopikoa bide dago izkutuan.
|
|
|
Uztaro aldizkarian eta UEUko ikastaroak antolatzeko abiapuntu gisa hartutako behinbehineko gaien sailkapena dakart berriro hona, gure kulturaren osagai nagusiakzeintzuk diren adierazteko.
|
Hitz
gutxitan biltzen da oso zabala den datuen meta.
|
|
|
–
|
Hitz
markatuen kokapenak ere behar du aldez aurretiko azterketa morfologikoa, goragoko argudio bera erabiltzen dugularik. Alor honetan garrantzitsuagoa da ez egotea hitz markatuen zerrenda ofizial edo kontsentsuaturik.Oraingoz, Txillardegiren proposamena erabiliko dugu.
|
|
|
–Hizkuntza da herri baten sorkaririk funtsezkoena, bere nazio jakintzarenoiñarria.
|
Hitz
batez: hizkuntza da herri baten arima?
|
|
|
Zehaztapen honi esker, izan ere, euskal pentsaera soziolinguistikoan behar baino sarriagotan egin izan denmurrizkeria ondo baino hobeto saihestu baitu Txillardegik.
|
Hitz
batean: ingurunekulturalaren baldintzapena aintzat hartu gabe, euskara eta euskaldun izatea gauza berabailitzen, euskaltasunaren izari eskakizunak maila linguistiko gorrira mugatuz, euskalgintzaren ingurune soziokulturala eta nazionala alde batera uzteko joera makurrazari naiz.
|
|
|
Bestalde, irakaslea teknikari huts gisa nahi duen moderniaosteko eskola instrumentalistan, Txillardegik hausnarketarako tartea modu irekianeduki du beti.
|
Hitz
batean, bere bizitza osoa bezala, Joxeluisek, politizatu, egin duhezkuntzaren jarduna, edo hobeto esanda, berak emandako gaietan (elebitasuna, soziolinguistika eta abarretan) ezkutaturik zegoen politika azalarazi du, intelektualeraldatzaile bati dagokion eran, bide praktiko batez, pedagogiak ahazturik zuen jarrerakontzientziatzaile historikoa berreskuratuz3.
|
|
|
Gordailu bankuak bitartekari finantzarioak dira, halaber.
|
Hitz
batez, gordailu banku bakoitza aurrezki kutxa bat da. Inolako bitartekaritza monetariorik gauzatzenez duen ohiko aurrezki kutxa baterako bezalaxe, gordailu guztiak ez dituzte bat bateanerretiratzen beren tituludunek:
|
|
|
Joxe Azurmendi,
|
Hitz
berdeak, Editorial Franciscana Aranzazu, Oñati, 1971, 144 or.
|
|
|
c)
|
Hitz
mintzatua: abiatze hauek hizkune edo kalaka bihurtzen dira, behin eta berriro erabili ohi baititugu:
|
|
|
Alegia, interesaren banaketa egin behar da, narrazioaren hasieran zein amaieran interesa sortzen duten datuak aurkitu behar baititugu.
|
Hitz
gutxitan esanda, tentsioa mantendu behar dugu.
|
|
|
Interjekzioak apelatiboak (iup, ixo?), adierazkorrak (ai, kontxo, ene?) eta errepresentatiboak izan daitezke (pum, zas, zaplast?).
|
Hitz
asko dira interjekzio modura erabil daitezkeenak: gora!, eta kito!, bai zera!, bai horixe!, hara!, pikutara!
|
|
|
Bestalde, esaldiaren barruan doazen hitzak ere xeheak izan behar dira, bi silaba dituztenak lau silabakoak baino erretenigarriagoak izanik.
|
Hitz
teknikoekin ere kontuz ibili behar dugu, oharkabetzeko elementuak izan baitaitezke.
|
|
|
Kasu honetan, irratilariak ahaleginak egin behar ditu arnasketa osoa edo diafragmatikoa egiteko.
|
Hitz
egitean arnasaren bolumen osoa erabiltzea komeni da, eta honetarako arnasketa diafragmatikoa egin behar dugu. Behean etzanik eta esku bat sabelean eta bestea bularrean ditugula, ariketa ona izaten da konprobatzea nola, arnasa hartzean, lehenbizi sabeleko eskua altxatzen den, eta jarraian bularrekoa (dena fase bakar batean egin behar da).
|
|
|
|
Hitz
hau zibernetikatik datorkigu; psikologian erabilia izatera pasatu zen, eta gaur egun komunikazio sozialean ere erabiltzen da.
|
|
|
Estatua/ Frantzia, Frantzia// frantsesen Nazioa.
|
Hitz
batean esanda, Frantziako balizko historiaren irakaskuntzak, arestian erabilitako hitzak kasu honetara egokituz, frantses nortasuna eskaintzen du, Frantziako historia identitate frantsesaren isla litzateke eta nazioaren (Frantzia) eta herritarren (herritar frantsesen) arteko lotura ezarriko luke (Breully k aipatzen duen autorreferentziazko sinbolismoa), talde nortasuna nazioaren inguruan indartuz... Estatu Nazioaren Frantziaren nortasun elementua, talde identitatearen errepresentazio bilakatu zen, honen guztiaren oinarrian Estatuaren mugen zilegitasuna indartzeko helburua egonik.
|
|
|
|
Hitz
hauek garbi erakusten dute zein den irakaskuntzaren kontrolaren inguruan Estatuak duen kezka nabarmena; aldi berean, erakunde egituraketa guztiz hierarkikoa izango duen hezkuntza sistemaren antolaketaren aurrean gaude, oinarrizko eskolek, eskola pribatuek eta, collège, ek, lizeoek eta akademiek osatuko duten, eta Estatuaren kontrolpean izango den eraikuntzarekin topo egiten dugularik. Horrez gain, zentralizatze prozesu horren ezaugarri nagusiak izango diren beste elementu batzuk ere aipatu lirateke:
|
|
|
|
Hitz
batean esanda, burokrazia berriaren oinarriak finkatzen ari ziren, egitura zentralistari erantzuten zion burokraziarenak hain zuzen, gure gaiari dagokionez, Estatua irakaskuntzaren kontrola ziurtatzeko bidean jarriz. Izan ere, mahai gainean zegoen arazoa boterearena zen, eta, horretarako, hezkuntza arloko kontrola guztiz funtsezkoa zen.
|
|
|
ziurtatzeko, probintzia bakoitzeko buruak izendatuak ziren, beste arrazoi batzuen artean, Estatuak oinarrizko irakaskuntza garatu eta zabaltzeko hartutako erabakiak burutu zitezen ardura hartuko zutenak alegia, kontrol eta zaintze funtzioak nabarmenduz.
|
Hitz
batean esanda, Estatuaren makineria muntatuta eta prest zegoen, Administrazioaren eta tokian tokiko botereen arteko artikulazioa azken hauen buru makurtzearen bidez ziurtatuz155.
|
|
|
|
Hitz
hauek aurreneko atal batean esandakoa gogorarazten digute; hots, gizartearen modernotze prozesuan, klase interesak direla medio, burgesiak boterearen hegemonia ziurtatzeko, ezinbestekoa da Estatu Nazioaren markoan kultur homogeneitatea bultzatzea. Gómez-ek dioen bezala, Estatuak populazio osoari zabaldu nahi dion kulturak gizarte berriaren modernizatze elementua izateaz gain, identitate elementu moduan jokatzen du, eta
|
|
|
|
Hitz
hauek oso adierazgarriak dira: alde batetik hezkuntza sistema osatuaren faltaren berri ematen digute; bestalde, eta hau guztiz garrantzitsua dela deritzogu, hezkuntza sistemaren eratzea Estatuko Administrazio osoaren antolakuntzaren testuinguruan kokatzen da.
|
|
|
Eta orduan... zergatik ez?
|
Hitz
bat etorri zitzaion burura, guztietatik sinpleena: Connemara.
|
|
|
Badakit hilda dagoela, kauenzotz, baina bere azken irudia aurkitu nahi dut Irlandan, falta zaidan irudi bakarra.
|
Hitz
goxo bat nahi dut bere egunerokotik, azken agur maitagarri lez uler dezakedan zerbait.
|
|
|
—Hori al da sei urteko ume baten galdegitea? —erran zidan ene inudea izan zenak, zeinatzen hasten zela, eskua kopetarat eramanik—
|
Hitz
itsusi horiek ez dira erraiten...
|
|
|
—Ez, ez: zu, ez —ihardetsi zenidan—
|
Hitz
batzuk egin nahi nituzke zurekin, axola ez bazaizu. Eta sosega zaitez, zeren erran baitit zure ikaskide batek non zauden ostataturik, eta zeren ikaskide hura bera igorri baitut zure egoitzarat, erraiteko nagusiari ezen gaur ez zaituztela bazkaltzen izanen, zeren eta nihaurk gonbidatu baitzaitut honat, ahamen baten egiterat —eta iduritu zitzaidan ezen zu zinela han segada prestatu zuen ehiztaria, eta ni ehiza, zuk segadan atrapatua.
|
|
|
|
Hitz
egiteko gogoa zenuen, eta nik aditzekoa.
|
|
|
|
Hitz
haien pozoina, asunen eta bertze mila belar gaixtoren pozoinez pozointzen ninduena eta erraiak erretzen eta sutan jartzen! Eta, suak harturik, anaiarekin liskartu, ahakartu, eta ukabilka eta ukondoka hasi nintzen haren aurka —eta, ai, nola gorrotatu nuen orduan anaia, zeren, bataz, haren harrokeria jasangaitz egiten baitzitzaidan, eta zeren, berriz bertzea, are jasangaitzagoa egin baitzitzaidan haren asmoa eta pretentsionea, Elbira bereganatzekoa! —, baina, anaiaren aurkako borroka guztietan bezala, nigarrez akabatu nuen, gehiago neure ezinagatik anaiak eman zizkidanengatik baino, zeren hura ene oldarraren geldiarazterat mugatu baitzen.
|
|
|
Eta aitak ihardetsi zioan: "
|
Hitz
emaiten diot berorri". Eta erregeordeak:
|
|
|
—Ongi da.
|
Hitz
eginen diot aita Bartolomeri, baina ez dakit horrek nehongo eraginik izanen ote duen. Halarik ere, jakizu ezen gaizki egiten duenak nola edo hala ordaindu behar izaiten duela, eta osabak egina ez zela nolanahikoa izan...
|
|
|
Eta nik orain galdeginen diat: nork bete du hobeki Jainkoaren borondatea, behatu dionak edo behatu ez dionak, jakinik ezen Jainkoak edertasuna egin zuela ez hartaz goibel gaitezen baina alegera gaitezen?"
|
Hitz
argi haiek erran zizkidaan marinel zaharrak... eta nola eskertu izan dizkiodan geroztik, zeren eta hitz haien argiak argitu baininduen!
|
|
|
Nik ikasketak burutuak nituen jadaneko, egunkarian gogotik ari nintzen eta, hura beti langabe, kalkuluetan genbiltzan, nire soldata xumea aski izanen ote zen elkarrekin bizitzera joanez gero.
|
Hitz
batez erranda, arruntik maitemindua nintzen, eta ez zitzaidan inporta nire neska arropa gorri laranjaz janzteko setan bazegoen, edo talaka ematen bazidan joga egiteak nire gogo gorputzei ekarriko zizkien onurez. Larunbat gau batez, egunkariaren edizioa ixteko lanetan nengoela, erredakziora agertu zitzaidan negar intzirika; kosmosarekin bat egiteko pasaporteak delako Emilioren ohean banatzen ziren, nonbait, eta Kristina ez egoki tramite horretara.
|
|
|
|
Hitz
horien ondoko isiltasunak zerbait gehiago bazela jakinarazi zidan.
|
|
|
Alu gogorra izaten ahal zara adin horretan.
|
Hitz
bertze egin beharrez, mahats sorta bat bildu nuen, lagungarri.
|
|
|
Aurreko eguneko nire lana begipean nuen, egunkaria mahai gainean zabalik.
|
Hitz
batez laburbildu behar badut, gauzak gisan gelditu zirela ez da isilpean gordetzekoa. Ohi ez bezala, tailerrean ez zidaten neure izerdien fruitua zirtzildu eta, orobat, Itxierako erredaktoreak bere ukitu pertsonala uzteari uko egina zion behingoz, nire erreportaiei zegokienez.
|
|
|
|
Hitz
batez, nire sumindurak —ate azpitik sartutako paperean azkenean islatu gabe gelditu zenak— ez zuen, iturburu, Unairenganako kezkarik. Kristinak ninduen eztanda egin beharrean.
|
|
|
Ondoan jarri nintzaion, ohe gainean, baina nire aita su sasikoak makinatxoa nire eskuetara ekartzea baizik ez zuen lortu.
|
Hitz
bakar bat ere ez.
|
|
|
|
Hitz
erabiliegiak gure artean sorrarazi zuen isiltasunak harlauza baten pisua zuen. Ez nuen gehiago errateko eta Unai Maiterekin ari zen, bere ganberan jostetan.
|
|
|
|
Hitz
aproposen baten eske abiatu nintzen. Nire buru barnea, ordea, telebista aparatu itzalia zen.
|
|
|
Ez; ez nuke martxan jarria dena gelditzerik lortuko, ez nioke patuari saihesbiderik aurkituko.
|
Hitz
esanak ez du atzerabiderik. Eta, gainera, arriskuaz jabetuta ere, babesleku aproposean ote nago ni neu?
|
|
|
Baduzu trebezia, bai.
|
Hitz
jarioa, egonarria, sinpatia...
|
|
|
|
Hitz
egin duzu mediku buruarekin, Cacace?
|
|
|
Ez neukan dudarik.
|
Hitz
giltza. Gazte ginelarik asmatu genuen neologismoa.
|
|
|
|
Hitz
horiek entzunda, behintzat, ez du jaisteko gogorik ematen jaurti du Lolak.
|
|
|
Orduan inoiz baino kontzienteago egingo zara existentziaren mirariaz, argi baino argiago ohartuko zara zure baitan dagoen bizitzaz, bizitzaren misterioaz.
|
Hitz
hori esatean komatxoak marraztu ditu airean. Eta hain gauza xumea dirudien hori, adibidez, nire ustetan otoitz egiteko modu bat da.
|
|
|
Je ferais de mon mieux, ez arduratu.
|
Hitz
beste eginez, pentsatu al duzu Rakeli zertxobait idaztea. Grand Canyonen, eguerdiko hamabi eta erdiak.
|
|
|
Nik hurbil hurbileko begirada baten beharrizana nuen.
|
Hitz
eztiren bat ere atseginez hartuko nuen, baina Ruben harria baino isilago eta geldoago egon da eta, kantua amaitu bezain laster, besteekin esertzera joan da, eta ni atzetik. Eta, aldiz, Olga eta Xavier, begiak itxirik eta lotu lotuan ibili dira.
|
|
|
|
Hitz
bi
|
|
|
Garai hartan pil pilean ari ziren oraindik ortografiari buruzko eztabaidak, eta orduko idazleen artean nagusi azaltzen zen garbizalekeriak gure hizkuntza antzutasunaren irteera gabeko zulora zeraman noraezean.
|
Hitz
batez, idazle orok behar duen komunikazio tresna ez zen oraindik sortua. Alde horretatik, bidezkoa da, agian, Unamuno —eta Baroja ere bai— kritikatzea literatur euskara batu horren proiektuaren alde saiatu ere egin ez zirelako.
|
|
|
Franciscana de Aranzazu, 1974); berrikiago, Miren Azkarate irakaslearen doktorego tesi bikaina argitaratu da:
|
Hitz
elkartuak eus karaz, Deustuko Unibertsitatea, Donostia, 1990 Nazioarteko hitzen euskal transkribaketaz hor da Euskaltzaindiaren Maileguzko hitz berriei buruz Euskaltzaindiaren erabakiak, Bilbao, 1986.
|
|
|
Bistan da Unamunok aldez aurretik pentsatuak zituela bere hitzaldi mergatzaren ondorioak, baina horretarako izan zitzakeen arrazoien azterketa geroagoko utzirik, gatozen euskararen aurkako esaldien mamira.
|
Hitz
gutxitan, Salamankako errektoreak euskarak kultura adierazteko ez zuela balio esan zuen, eta gainera, ezgaitasun hori hizkuntzarena berarena zela, hau da, ez zetorkiola kanpoko laguntzarik edo ofizialtasunik ez izatetik, artzain, baserritar, olagizon, marinel eta apaiz ilustraturen batzuen ahoetan oraindik kontserbatzen zen mintzaira zahar horri bere baitako egiturazko akatsek premia historiko be...
|
|
|
" liburutegi birtuala"," liburutegi elektronikoa"," hormarik gabeko liburutegia", eta azken aldian" liburutegi digitala".
|
Hitz
hauekin esan nahi da liburutegi hauek eta eskaintzen dituzten zerbitzuak teknologia eredu berri baten ondorioz sortutakoak direla, ez besterik. Liburutegi digitala terminoa azkena sortu den kontzeptua da, azkenaldiko jardunaldi eta hitzaldietan erabiliena dena.
|
|
|
Bere herioa bi aroren arteko muga odoltsua izan zen.
|
Hitz
batez, Yoyes ez zen ohiko, usadiozko, tradiziozko emakumea. Eta izan balitz, besteekin lotzen dituen ezaugarriak ez dira sekulan izango pelikula baterako lehengaia.
|
|
|
Besteak beste, Kode Zibilean ditugu garai honetako lege euskarri nagusiak eta oinarri gorenak, segurtasun juridiko delakoaren adierazmolderik bikainenak.
|
Hitz
batez esateko, antolamendu juridikoaren bizkarrezurrik osoenak.
|
|
|
Demagun, adibide gisa, baten batek ‘babiga’ hitz berria asmatzen duela, objektu batzuk ‘babigak’ direla eta beste batzuk ez direla mantenduz.
|
Hitz
honen esanahia ulertzeko bere aplikapen irizpideez galdetuko genioke: nola erabakitzen dugu kasu zehatz batean zerbait babiga den ala ez?
|
|
|
Berau garatzeko, haatik, erreforma teorikoa da lehendabizi jorratu behar dena, honen gainean jarriko baita bestea.
|
Hitz
gako berria ordena izango zen, eta ez iraultza, aldez aurretik bezala; baina De Maistre edo De Bonaldekin gertatu ez bezala, aurrerakuntzan bakarrik aurki zitekeen ordena bat, batez ere Condorceten ideia ilustratuetan.
|
|
|
|
Hitz
baten esanahia finkatzeko modu bat definizioaren bitartekoa da, hots, esanahi ezaguna duten beste hitz batzuk erabiliz. Baina beste hitz hauek prozedura berbera jaso lukete, azkenean hitz definigaitzekin topo egin arte, hau da, bakarrik ostentsioaren bidez finka daitezkeen kontzeptu primitiboekin.
|
|
|
Halaber, esaten dugunean" Gizon honen bizitza baliotsua zen", ez dugu egiten harribitxi baliotsuez mintza gintezkeen modu berean, baina badirudi analogia motaren bat badagoela.
|
Hitz
erlijiozkoak ere erabiltzen dira modu honetan berean, antza, konparazio edo alegoria gisa. Bada, Jainkoaz mintzatzen garenean eta Jainkoak dena ikusten duela esatean, eta bere aurrean belauniko jarri eta otoitz egitean, badirudi gure hitz eta ekintza guztiak alegoria handi eta landu baten zatiak direla, eta alegoria honen bidez irudikatzen dugu Jainkoa botere handiko gizakia dela eta bere grazia lortzen saiatzen garela, eta abar.
|
|
|
Hango eta hemengo zauriak erakusten dizkit, memoriako geografiaren zauriak eta lorategiak.
|
Hitz
jarioaren mapan markatzen dit bidearen ibilia. Arima botatzen du mahai gainera, bere suan eta bere izotzean.
|
|
|
|
Hitz
debekatuak
|
|
|
" Elkarrekin ibiltzeak elkarrengana bildu gaitik, haurridetu", egin nuen neure kautan.
|
Hitz
gozoen tenorea bide zen:
|
|
|
Neure baitako oinaze zahar batekin lotutako bihotz borroka bat iradoki zidaten hitz haiek.
|
Hitz
haiei kasu egitera, Tolosatik gertu zegoen herri batera joan behar nuen. Neure buruari kontzienteki aitortu gabe, Lizartzara joateko ideia buruan bueltaka aspaldidanik nuela jabetu nintzen bat batean.
|
|
|
" Ez ezkutatzeko ezer zuelako", puntualizatu zuen amatxi zaharrak," holakoa zelako baizik.
|
Hitz
gutxikoa, bertakoa. Hemen holakoak gara".
|
|
|
" Gero arte", esan zion.
|
Hitz
haiek zaharra pixka bat hunkitu zuten. Jiratu zen, bere begietatik lanbroak pixka bat airatu ziren, Xani beso bietatik heldu, goitik behera begiratu zion.
|
|
|
" Ez da berri berria izango, nik uste", erantzun zion.
|
Hitz
haiek Xan apur bat deskolokatu zuten. " Ez bainuen ezagutzen; nola izena du?".
|
|
2001
|
|
|
Zuk sentitzen duzunean gai zara jendeari transmititzeko, jendeak hori jaso egiten du. Bost urte pasa dira Negu Gorriaken azken kontzertua eman genuenetik, eta datorren kontzerturako entseatzeko konpaktua jarri nuenean oilo ipurdia jarri zitzaidan,"
|
Hitz
egin" kantuarekin.
|
|
|
Zure jarioarekin grabagailuko zinta txirikordatu ahala ulertu dugu"
|
Hitz
egin" lemak zer esan nahi duen. Hitzaren kirol nazionalean maratoi luzeenak sprintean egingo zenituzke.
|
|
|
Idazleak, zinemagileak, euskal egunkariak... asko inplikatu ziren. "
|
Hitz
Egin" en kontzertura 600 pertsona joan ziren lanera bolondres. Euskal Herrian egon den bataila handienetako bat izan da, Lemoiz geratzea garaipen bat izan zen bezala.
|
|
|
Askaren tamainaren arabera, bi, hiru, edota gizon gehiago aritzen ziren prakak belaunetaraino bilduta, oinutsik, sagarra jo eta jo," ordun" hitza entzun arte.
|
Hitz
hau joaldia gelditzeko seinalea zen eta taldeko buruak esaten zuen. Jotako sagarra baztertu, geldialdi labur bat egin eta ostera sagar aldi berri bat jotzen hasten ziren.
|
|
|
Gaur egun, lotsa antzeko bat ematen digu, nazioarteko bidegabekeriazko egitura honetan beste batzuk baino onuratsuagoak garelako.
|
Hitz
gutxitan esanda, gure bizitza maila unibertsal bihurtzeko modukoa dela, erbesteratu daitekeen zerbait. Urdailetik geroz eta harrapatuago eta adimenez nahastuago gaituen gizarte batean bizi gara, eta lehengo akats nagusiak, nahikeria, aseezintasuna, indibidualismoa... mende berriaren oinarrizko dohain bihurtu dira.
|
|
|
ETAk eta PPk proposatzen dituzten bideak ez ditu herriak nahi, bide berri bat markatu du herriak. Herri honek izugarrizko heldutasuna azaldu du, ez da erori komunikabide boteretsuen tranpetan,
|
Hitz
egin behar dela, eta horretarako mahai bat osatu behar dela dio herriak. Bere buruaren jabe izan nahi du.
|
|
|
«Nik zuri» harremana ez da berdintasunezkoa.
|
Hitz
zuzena" errespetua" da.
|
|
|
Bertan administrazioarekin loturiko 47.000 hitz eta esamolde biltzen dira. Etxebarriak liburua burutzeko erabilitako iturrien artean «Agintaritza Aldizkarietako
|
Hitz
Bilduma» eta «Euskaldunon Egunkaria»ren «Estilo liburua» daude.
|
|
|
Munduko herrialde garatuenek osatzen duten OCDE Ekonomi Lankidetzarako eta Garapenerako Erakundeak berak ere negoziaketa kolektiboaren erreforma egiteko eta langabeziaren babesa" leuntzeko" eskaria egin dio azken asteotan Espainiako gobernuari.
|
Hitz
bitan esanda, lan merkatuaren" zorroztasuna" arintzeko proposatzen du.
|
|
|
Eta nola defini dezakegu zer den kalitatea?
|
Hitz
bitan esateko, erabileremu bakoitzerako hizkuntza eredu egokia erabiltzea. Beraz, erabileremuak askotarikoak diren neurrian, euskara ereduez hitz egin behar genuke, eredu bakarra ez baita nahikoa izango".
|
|
|
Jaio berri hura, Eduardo izenez bataiatu zuten Oñatiko San Migel parrokian, eta Edward Roset izena eman zioten Britainia Handiko kontsulatuan.
|
Hitz
horiekin hasi zuen Rosetek bere biografia. Baina horrekin nahikoa ez eta edonori gauza bera egiteko aukera eman nahi dio, alegia, gure bizitzako gorabeherak, argazki eta guzti, ehun bat orritan kontatzeko aukera.
|
|
|
|
Hitz
batez," kokoa" arrotzaren parekoa dugu, kanpotarra, mespretxagarria, leloa, mami gutikoa, funts gabekoa, desitxurosoa, erdaldundu berria, erdalduntzen ari zena edo, Iparraldekoen erranetan, espainiarra. Euskal harrotasuna agerian, alegia, zeren eta" koko" izeneko kontzeptu sinboliko hau herrialde guzietan ezagutu eta erabiltzen ohi baitzen.
|